KINH NGHIỆM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY TOÁN LỚP 5

Phòng giáo dục Lục Nam - Bắc Giang
Trờng TH Vô Tranh 1
&

kinh nghiệm:
nâng cao chất lợng dạy toán lớp 5
%
- Họ và tên giáo viên : Nguyễn Văn Liệu
- Nhiệm vụ đợc giao: Chủ nhiệm lớp 5B
- Đơn vị công tác: Trờng TH Vô Tranh 1
Năm học : 2006 - 2007
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài:
Năm học 2006-2007 là năm học đổi mới chơng trình và thay SGK lớp 5; là
năm học tiếp tục đổi mới phơng pháp dạy học theo hớng lấy học sinh làm trung
tâm.
Giáo viên trờng TH Vô Tranh 1 chúng tôi đã triển khai thực hiện những thay
đổi theo phơng pháp dạy học mới. Mục đích giáo dục tiểu học đợc hoàn thiện theo
hớng toàn diện hơn. Với chơng trình mới, chúng ta đã và đang từng bớc thay đổi nội
dung dạy học cho nên ngời giáo viên cần tập trung đổi mới phơng pháp dạy học cho
phù hợp. Hiện nay, chúng ta đang tập trung đổi mới phơng pháp dạy học nhằm phát
huy tính tích cực hoạt động của học sinh trong quá trình dạy học. Trong Luật giáo
dục cũng đã khẳng định: "
". Vậy để tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh về
môn Toán cần có phơng pháp dạy học phù hợp: phù hợp với nội dung kiến thức, phù
hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi cửa học sinh, phù hợp với điều kiện dạy học
cụ thể của nhà trờng Thực tế bản thân tôi, giáo viên tr ờng tôi đã vận dụng thành
thạo các phơng pháp dạy học truyền thống vào dạy toán nh: giảng giải, vấn đáp,
trực quan Ngoài những ph ơng pháp này, hình thức thầy tổ chức trò hoạt động đòi

hỏi ngời giáo viên phải biết vận dụng nhiều phơng pháp và các kĩ thuật khác nữa.
Chẳng hạn: phải biết theo dõi từng học sinh trong quá trình giải bài tập để kịp thời
giúp đỡ học sinh yếu, giao việc cho học sinh giỏi, phải biết cách nhanh chóng chia
lớp thành nhóm để tổ chức giải câu đố toán học, phải biết cách làm mẫu khi hớng
dẫn học sinh sử dụng đồ dùng dạy học Giáo viên tr ờng tôi tuy đã biết về các kĩ
thuật dạy học nói trên nhng cha thành thục khi sử dụng chúng, giáo viên ngại sử
dụng hoặc chỉ lạm dụng một vài kĩ thuật nào đó mà thôi. Đây chính là điểm yếu của
tôi, của giáo viên trờng tôi và cũng chính là lí do tôi chọn đề tài này để nghiên cứu
áp dụng giảng dạy tại lớp 5B () trong năm học 2006-2007 này
nhằm nâng cao chất lợng của lớp.
2. Mục đích nghiên cứu:
Tìm hiểu nội dung dạy học toán và nghiên cứu một số biện pháp cải tiến ph-
ơng pháp, hình thức dạy học toán để áp dụng nâng cao chất lợng môn toán cho học
sinh lớp 5.
3. Đối tợng và phạm vi nghiên cứu:
Phơng pháp dạy học Toán của giáo viên ở trờng TH Vô Tranh 1.
Học sinh lớp 5B ().

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
2
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

4. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Tìm hiểu thực trạng dạy học toán ở trờng TH Vô Tranh 1, rút kinh nghiệm,
có một số biện pháp cải tiến phơng pháp dạy học toán nhằm nâng cao chất lợng
môn Toán.
5. PHơNG PHáP nghiên cứu:
! "#$%
Nghiên cứu Tạp chí giáo dục tiểu học, Toán tuổi thơ, tìm hiểu nội dung, ph-
ơng pháp dạy học toán, các văn bản của Bộ giáo dục và đào tạo về việc hớng dẫn

đổi mới phơng pháp dạy học.
& "#'%
- Phơng pháp quan sát.
- Phơng pháp điều tra.
- Phơng pháp phân tích số liệu.
- Phơng pháp thống kê xử lí.



Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
3
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Phần nội dung
Chơng I: cơ sở lí luận khoa học
1. Tìm hiểu một số nội dung kiến thức môn toán ở tiểu học:
()*+: các kiến thức cơ bản sau:
- Khái niệm ban đầu về số.
- So sánh các số.
- Các phép tính trên các số.
,(-*:
- Khái niệm ban đầu về phân số.
- Phân số bằng nhau.
- So sánh phân số.
- Các phép tính với phân số.
()*.-:
- Khái niệm ban đầu về số thập phân.
- Số thập phân bằng nhau.
- So sánh số thập phân.
- Các phép tính với số thập phân.

(/$*0+%
- Dữ liệu.
- Xử lí bằng dữ liệu.
- Biểu đồ.
*"1.2345$.1'2,156
,%
- Hình thành các khái niệm.
- Dạy kĩ thuật tính toán.
- Dạy giải các bài toán.
2.Tìm hiểu việc đổi mới dạy học toán ở tiểu học :
(748922.:5
';-8%
Đổi mới phơng pháp dạy học Toán đợc tiến hành theo định hớng: học sinh là
nhân vật trung tâm của nhà trờng, là chủ thể của hoạt động học; thầy giáo là nhân tố
quyết định chất lợng của nhà trờng, là ngời tổ chức kiểm tra, đánh giá các hoạt động
của học sinh.
Đổi mới phơng pháp dạy học Toán là:
- Thầy nói ít, trò làm nhiều.
- Trong giảng dạy không áp đặt với học sinh.

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
4
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

- Cá thể hoá hoạt động của học sinh.
- Phát huy tối đa khả năng sáng tạo của học sinh.
- Sử dụng hợp lí và có hiệu quả các phơng tiện kĩ thuật trong dạy học.
Toán là khoa học có logic tờng minh, chính xác, nó đảm bảo tính khoa học
của việc dạy học toán của học sinh ; Đổi mới phơng pháp dạy học thì ngời giáo viên
phải hiểu kiến thức một cách sâu sắc tới tới mức có thể phân giải nó thành những bộ

phận cấu thành, đặc biệt quan trọng là tìm ra đợc những việc làm tơng ứng cho học
sinh để các em tự tìm ra kiến thức đó. Lao động ";" của ngời giáo viên là xây
dựng hệ thống việc làm tơng ứng với kiến thức để học sinh thực hiện đợc kiến thức
đó.
,(<*=>1?4;+%
- Phơng pháp nêu vấn đề.
- Phơng pháp giải quyết vến đề.
- Phơng pháp tự phát hiện toàn phần.
- Phơng pháp tìm tòi.
- Phơng pháp trực quan.

Chơng II :
Thực trạng dạy học toán ở trờng TH Vô Tranh.1
và lớp tôi chủ nhiệm:
1. Phơng pháp dạy học toán của giáo viên :
Qua dự giờ thực tập và sinh hoạt chuyên môn ở trờng, tôi thấy giáo viên trờng
tôi sử dụng thành thạo các phơng pháp dạy học truyền thống vào dạy Toán nh là:
giảng giải, vấn đáp, trực quan nhiều giáo viên khá thành công trong quá trình
thay đổi hợp lí các phơng pháp trong một giờ dạy nhng cũng nhiêù giáo viên thì lạm
dụng cha hiểu rõ bản chất của một giờ học tích cực nên có sự mất cân đối giữa hoạt
động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh. Trong đó giáo viên thờng
chỉ truyền đạt giảng giải theo các tài liệu đã có sẵn trong sách giáo khoa, sách giáo
viên. Vì vậy giáo viên thờng làm việc một cách máy móc và ít quan tâm đến việc
phát huy khả năng sáng tạo của học sinh. Học sinh học tập một cách thụ động chủ
yếu nghe giảng, ghi nhớ rồi làm theo mẫu; giáo viên là ngời duy nhất có quyền
đánh giá kết quả học tập của học sinh , học sinh ít khi đợc đánh giá mình và đánh
giá lẫn nhau.
9#: Giáo viên còn nói nhiều trong giờ dạy, phối hợp phơng pháp cha
linh hoạt, thiếu sáng tạo. Giờ dạy cha hấp dẫn, cha có kinh nghiệm tổ chức giờ dạy
học theo nhóm.

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
5
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Nguyên nhân: Cơ sở vật chất cha đảm bảo tốt cho việc đổi mới phơng pháp
dạy học (@,'$AB$;$,C ), giáo
viên ngại dạy phơng pháp mới vì sợ mất thời gian và tốn nhiều sức lực.
Có giáo viên còn cha hiểu rõ mô hình phơng pháp dạy học mới, quy trình đổi
mời phơng pháp dạy học theo hớng "922.".
2. Khả năng tiếp thu của học sinh:
Học sinh trờng TH Vô Tranh 1 chủ yếu là con em nông thôn, là ngời dân tộc
thiểu số ít ngời nên ít đợc gia đình quan tâm, điều kiện học tập không tốt. Ngoài ra
khả năng tiếp thu của các em rất chậm, đặc biệt là môn toán: các em còn cha hiểu
rõ cả những khái niệm cơ bản. Chẳng hạn nh khái niệm về "-*": qua khảo sát
33 em học sinh lớp 5B do tôi chủ nhiệm thì thấy kết quả các em nhận thức thấp.
Với bài tập "Câu trả lời nào là đúng ?"
-"Phân số
3
2
là một số ".
-"Phân số
3
2
là hai số ".
-"Phân số
3
2
không phải là một số ".
-"Phân số

b
a
là một số ".
D$?% 16 em cho rằng
3
2
không phải là một số, 20 em cho rằng
b
a
không
phải là một số, chỉ có 13 em nói đúng
3
2
và
b
a
là một số.
Học sinh thờng chỉ nhớ một cách máy móc nên khi giáo viên nói ""
thì học sinh viết dấu ">", khi giáo viên nói ",E" thì học sinh viết dấu "<" vì vậy
khi đòi hỏi học sinh sắp xếp các phân số sau đây theo thứ tự lớn dần:

5
1
1
;
2
1
1
;
2

1
2
;
3
1
2
.
Thì các em lại viết:
2
1
2
>
3
1
2
>
2
1
1
>
5
1
1
.
Hoặc đã điền dấu (< , = , >) vào ô trống sai. Ví dụ: Khi giáo viên nói
3
4
lớn
hơn 1 thì học sinh điền 1 >
3

4
. Nh vậy học sinh thì hiểu đúng nhng đã viết sai kết
quả.
Trong tính toán các em hay nhầm, chẳng hạn:
320 x X = 8

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
6
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

X = 320 : 8
Học sinh chỉ hiểu đơn thuần là lấy số lớn chia cho số bé thôi.
9#% Học sinh tiếp thu môn toán chậm, trong học tập các em còn lơ là ch-
a chú ý nghe giảng, cha tích cực và tự giác học tập.
*Chất lợng khảo sát đầu năm nh sau:
- 9+: 5B
- 9F* : 33 em
- Học lực giỏi: 0
- Khá: 8/33 = 24,24%
- Trung bình: 18/33 = 54,54%
- Yếu: 7/33 = 21,21%
*"+-%
Nhiều gia đình cha quan tâm đến việc học của con em mình chỉ giao khoán
cho nhà trờng, không nhắc nhở kèm cặp các em học thêm ở nhà (5'G
,'H).
Phơng pháp dạy học của giáo viên còn thiếu sự hấp dẫn cha lôi cuốn các em
vào các hoạt động học để tự tìm ra kiến thức, tri thức mới. Do lối dạy cũ thầy giảng
trò nghe thụ động nên học sinh chỉ nhớ kiến thức một cách máy móc mà không
hiểu rõ bản chất của vấn đề đợc học.
Cơ sở vật chất (phòng học, bàn ghế, dụng cụ học tập, ) ch a đáp ứng tốt cho

việc học tích cực nên kiến thức các em thu đợc không đợc khắc sâu. Các phong trào
hoạt động Đội nh xây dựng 8I,=$88I,1>0#8 còn trầm cha
kích thích đợc các em học tập ngoài giờ lên lớp.
Mặt khác căn bệnh thành tích do lịch sử để lại phần nào cũng làm có mặt
thêm trong lớp những học sinh còn ngồi nhầm chỗ, cha đạt trình độ chuẩn.


Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
7
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Chơng III:
Một số biện pháp cải tiến phơng pháp dạy học toán
1. Cải tiến phơng pháp dạy:
a) Dạy học hình thành khái niệm :
Các khái niệm toán ở tiểu học học chủ yếu đợc hình thành dới dạng biểu t-
ợng nhờ các hình vẽ trực quan, các hình ảnh thực tế. Các khái niệm: số tự nhiên, các
phép tính, các hình học, các đại lợng không đ ợc trình bầy đầy đủ nh trong lí
thuyết toán mà đợc giới thiệu qua những đối tợng, những ví dụ cụ thể. Các khái
niệm đợc giới thiệu làm cơ sở, phơng tiện để dạy tính toán và rèn kĩ năng cho học
sinh. Khi dạy các khái niệm giáo viên chỉ cần mô tả chân thực để học sinh có biểu
tợng đúng về khái niệm, không nên sa vào trình bầy khái niệm một cách tỉ mỉ, quá
chặt chẽ làm học sinh khó hiểu. Nên có vật thực hoặc vật thay thể đúng kích thớc để
giới thiệu và xây dựng biểu tợng đúng cho học sinh.
JK: Khi dạy về đơn vị đo thể tích L
M

M

M

(



M
b) Dạy kĩ thuật tính toán:
Mục tiêu cơ bản của môn toán tiểu học là hình thành và rèn luyện kĩ năng
tính toán 4 phép tính số học cho học sinh để làm cơ sở cho các tính toán sau này.

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
8
m
3
dm
3
Giáo viên cho
học sinh quan sát mô
hình bằng bìa các-
tông có kích thớc
đúng nh thật, kết hợp
với bộ thiết bị dạy
toán 5 đã có để học
sinh có biểu tợng rõ
nét:
M
;5
M

N
M

;5N
Học sinh sẽ ớc lợng
đợc ở trong đầu mỗi
đơn vị bằng tầm nào.
Không nên chỉ
nói chung chung:
1m
3
=1000 dm
3
,
1m
3
=1000000 cm
3
,
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Tôi phân loại học sinh theo trình độ để dạy học theo từng đối tợng học sinh
cho phù hợp.
*Với đối t ợng học sinh TB, yếu:
Để làm tính, học sinh phải hiểu đúng các phép tính và nắm vững kiến thức cơ
bản. Giáo viên phải hớng dẫn học sinh xây dựng các kiến thức kĩ càng để học sinh
hiểu rõ bản chất từ đó nhớ lâu và vận dụng một cách thành thạo. Mỗi phép tính, mỗi
dãy tính có những quy tắc phải tuân theo một cách nghiêm ngặt không cần giải
thích nhiêù. Giáo viên có thể dùng các phản ví dụ minh hoạ để khắc sâu chú ý của
học sinh.
Ví dụ: 9% 200 + 140 x 30 = ?
OPA: 200 + 140 x 30
= 200 + 4200

= 4400
OP: 200 + 140 x 30
= 340 x 30
= 10200 (1Q'E;)
Giáo viên củng cố cho các em thứ tự thực hiện phép tính trong biểu thức:
"-:;:;RS$#52TQ';22T;U
E;22TH1..
Phải lựa chọn hệ thống bài tập phong phú để học sinh có điều kiện rèn luyện
kĩ năng, nhằm mục đích tính đúng, tính nhanh theo cách thuận tiện nhất.
Bên cạnh việc rèn luyện năng lực sử dụng các quy tắc giải các bài tập toán,
một nhiệm vụ không kém phần quan trọng đó là giúp các em phát huy trí tuệ để
nhìn ra mối quan hệ giữa các đại lợng tham gia vào bài toán cũng nh mối quan hệ
giữa các thành phần trong một phép tính.
*Với đối t ợng học sinh khá, giỏi:
Theo chủ chơng chung của Đảng và Nhà nớc xoá bỏ trờng chuyên lớp chọn
thì trong một lớp học sinh có rất nhiều trình độ khác nhau nên việc bồi dỡng học
sinh giỏi là phải lồng ghép ngay tại lớp và chỉ có dạy thêm ở CLB. Việc phát huy trí
tuệ của học sinh thông qua từng bài, từng chơng để khắc sâu kiến thức cho các em
sao cho phù hợp với lí thuyết các em vừa học là rất quan trọng. Khi dạy về chơng
phân số ở lớp 5, trong giờ luyện tập cộng trừ các phân số khác mẫu tôi cho học sinh
khá giỏi làm bài tập sau:
+Tính tổng sau bằng hai cách:
32
1
16
1
8
1
4
1

2
1
++++
- V21+W,X-N:
+ Tổng trên có mấy số hạng ? (*)

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
9
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

+ Các phân số đều khác mẫu, em có nhận xét gì về các mẫu đó? (1'2
GAYJZ&0-*0W)
- /!: Học sinh đều làm đợc và biết dựa vào phần chú ý nh sau:
32
31
32
1214181161
=
+ì+ì+ì+ì
Giáo viên kết luận cách thứ nhất các em đều làm đúng, còn cách thứ hai thì
học sinh cha xác định đợc. Sau đó giáo viên hớng dẫn học sinh thấy rõ mối quan hệ
của hai số hạng liền nhau: "Số hạng liền sau bằng bao nhiêu phần số hạng liền trớc
nó?" và hớng dẫn các em tách các phân số thành một hiệu, sao cho chúng triệt tiêu
lẫn nhau. Từ đó các em lập thành biểu thức mới có giá trị bằng biểu thức đã cho:
- /&:
32
1
16
1
8

1
4
1
2
1
++++
=
32
31
32
132
32
1
1
32
1
16
1
16
1
8
1
8
1
4
1
4
1
2
1

2
1
1
=

==++++
Giáo viên cho học sinh ghi những điều cần ghi nhớ về cộng các phân số có
quy luật.
Dựa vào bài tập đã đợc phân tích và hớng dẫn, giáo viên cho học sinh lấy ví
dụ về cộng các phân số có quy luật nh ở trên, các em đã lấy đợc nhiều ví dụ đa
dạng:
*
72
1
36
1
18
1
9
1
+++
*
128
1
64
1
32
1
16
1

8
1
++++
*
96
1
48
1
24
1
12
1
6
1
3
1
+++++
Và học sinh giải bằng hai cách khác nhau đều chính xác. Sau đó, tôi đa ra
cho học sinh một biểu thức khác, cho học sinh tính:
128
1
64
1

8
1
4
1
2
1

+++++
Giáo viên hớng dẫn học sinh : "9F;+#,2+*?" "[#
>F;+ 0?" "Có tính đợc tổng trên bằng cách 1 đợc không?"
(0) "Vì sao?" "Tổng trên tính đợc theo cách nào?" (&)
Sau đó cho học sinh tiến hành làm rồi chữa bài, sửa bài. Các em đều làm tốt.
ở lớp 5, các bài toán đố trong chơng phân số rất ít, tôi cho học sinh làm bài
toán theo tóm tắt sau:
VPG:
3
1
bể

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
10
Hỏi: a) Sau 2 giờ vòi chảy đợc mất phần bể?
b) Nếu dùng hết
3
2
số nớc đó thì số nớc
còn lại đợc mấy phần bể?
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

VPU:
2
1
bể

Sau khi hớng dẫn, tôi cho học sinh làm bài, các em đều giải nh sau:
a- Phân số chỉ lợng nớc chảy đợc trong hai giờ là:
6

5
2
1
3
1
=+
(,4)
b- Sau khi dùng hết
3
2
số nớc đó, phân số chỉ lợng nớc còn lại là:
6
1
3
2
6
5
=
(,4)
Nh vậy khi làm phần b của bài toán trên, các em không biết đa về kiến thức
lớp 4 đã học, đó là: "9Q;C-**". Sau đó tôi hớng dẫn một số ví
dụ mà số đó là số tự nhiên thì các em đều làm đợc:
JK:
4
3
của 72. Các em đều xác định là:
54
4
3
72 =ì

:
5
2
của 40 là:
16
5
2
40 =ì
Cho học sinh rút ra kết luận về tìm giá trị phân số của một số: ta lấy số đó
nhân với phân số.
Từ đó hớng dẫn học sinh tìm giá trị phân số của một số mà số đó là phân số,
nh:
5
4
của
2
1
các em vận dụng và làm đợc:
5
2
10
4
5
4
2
1
==ì
.
Cho học sinh tự lấy thêm một số ví dụ rồi giải. Sau đó giáo viên hớng dẫn cho
các em vận dụng làm phần b bài tập trên:

- Muốn xem số nớc sau khi dùng còn lại mấy phần bể, trớc hết ta phải tìm gì?
(Q
3
2
>#).
- Tìm đợc số nớc đã dùng, các em có tìm đợc số nớc còn lại bằng mấy phần
bể không?
Các em đều làm đợc:
Phân số chỉ lợng nớc đã dùng là:
9
5
18
10
3
2
6
5
==ì
(,4)
Phân số chỉ lợng nớc còn lại là:
18
5
9
5
6
5
=
(,4)
Ta thấy học sinh vận dụng kiến thức rất linh hoạt và nắm bài một cách dễ
dàng.

c) Dạy giải các bài toán:

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
11
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Khả năng giải toán là thớc đo năng lực toán học của học sinh , giáo viên phải
phân loại các bài toán và hệ thống hoá các phơng pháp giải đối với mỗi loại. Với
mỗi bài toán mẫu, giáo viên hớng dẫn tỉ mỉ, chi tiết để học sinh nắm vững, trên cơ
sở đó mở rộng và sáng tạo thêm. Giáo viên hớng dẫn các bớc giải nh sau:
*I0\G,']C$*,'2
*^4_,X`$*L`2a`1b`0* (
*9$.*?c$*?,4U*
*9;C,4U
*D4;1';P
JK: Tìm X:
95 - X = 25
dW,%
a- Phép tính trong biểu thức là phép tính gì?
b- Số cha biết (X) là thành phần gì trong phép tính?
c- Tìm thành phần số đó nh thế nào?
d- Thực hiện tính kết quả ?
2. Cải tiến một số hình thức dạy học:
Trong quá trình dạy học một đơn vị kiến thức có thể tổ chức hoạt động dạy
học trong cả lớp hoặc dạy học theo nhóm; dạy học cá thể hoá từng học sinh Khó
có thể đa ra một lời khuyên, một chỉ dẫn chung khi nào đợc tổ chức dạy học cả lớp,
khi nào theo nhóm Việc chọn hình thức tổ chức dạy học nào cho phù hợp phải
căn cứ vào nội dung kiến thức, trình độ học sinh, điều kiện dạy học hiện có
Nói cách khác chỉ có ngời giáo viên mới đa ra cách lựa chọn phù hợp nhất.
Song để góp phần rèn luyện tinh thần tự chủ của học sinh, tạo ra cơ hội để học sinh

hoà nhập cộng đồng, tạo điều kiện để học sinh phát huy hết khả năng độc lập suy
nghĩ cuả mình theo hớng phân hoá trong dạy học. Tôi mạnh dạn đa ra một số hình
thức dạy học sau:
:Zb2#%
/e+b2QU##f0+Q
U#.
Quy trình tổ chức hoạt động dạy học theo nhóm:
:^!% Hình thành các nhóm: (Theo cách chia nhóm nh là: nhóm theo tổ,
theo bàn, theo số, theo sở thích, theo trình độ để giáo viên dễ uốn nắn và bổ xung lỗ
hổng kiến thức cho học sinh , )
:^&% Cử nhóm trởng: (Mỗi nhóm cử một nhóm trởng do giáo viên cử, hoặc
do tổ tự bầu ra).

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
12
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

:^M% Giao và nhận nhiệm vụ: Giáo viên giao việc cho các nhóm và nhóm
trởng cần nói rõ yêu cầu về nội dung công việc và thời gian thực hiện.
:^g% Các nhóm làm việc: Nhóm trởng điều khiển nhóm hoạt động, mỗi
thành viên trong nhóm đều phải hoạt động không đợc ỷ lại vào nhóm trởng và các
thành viên khác trong nhóm, cần suy nghĩ độc lập trớc khi trao đổi giúp đỡ nhau.
Giáo viên theo dõi giúp đỡ các nhóm trởng và giải quyết thắc mắc của các nhóm
nếu có.
:^% Các nhóm trình bày: Cử một hoặc một vài đại diện (không nhất thiết
phải là nhóm trởng) trình bày kết quả làm việc của nhóm mình trớc tập thể, cả lớp
tìm hiểu công việc của nhóm khác.
:^h% Các nhóm trình bày xong cuối cùng tổng hợp và kết luận.
Giáo viên tổng hợp ý kiến của các nhóm và kết luận nhằm xác định sự đúng
sai và động viên khuyến khích học sinh.

Việc dạy học theo nhóm cũng có nhiều thế mạnh song nếu tổ chức không tốt
thì cũng dẫn đến chất lợng và hiệu quả thấp. Ví dụ: "$4#?Q2
1+0##4042>2.5# "$
K#1'2cA0G$Q5P1$FU
2b2#4;`e,$G1#Q>2Q
*$0$U,';3+'i1;2G
Vì thế, ngoài hình thức dạy học nói trên còn có thể sử dụng hình thức dạy học
khác.
,:Z422%
Hình thức này có u điểm là phát huy tính độc lập suy nghĩ của từng học sinh
trong quả trình dạy học:
Quy trình dạy học cá thể hoá hoạt động học của từng học sinh thờng đợc điều
hành qua các bớc sau:
:^!% Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị sẵn các phiếu bài tập, các tình huống
vào phiếu bài tập.
:^&% Giao và nhận nhiện vụ : Giáo viên nêu yêu cầu phát cho mỗi em một
tờ phiếu đã chuẩn bị.
:^M% Học sinh suy nghĩ trả lời theo yêu cầu của phiếu (ở phần để trống)
:^g% Học sinh trình bày sản phẩm của mình. Học sinh khác nhận xét.
:^% Tổng hợp và kết luận.
*Học sinh tự đánh giá mình, đánh giá bạn.
*Giáo viên nhận xét ý kiến trình bày của học sinh - kết luận xác định đúng
sai.
Z%

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
13
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Cần chú ý cách đặt câu hỏi cho phù hợp: việc thiết kế hệ thống câu hỏi trong

dạy toán là rất quan trọng. Câu hỏi có thể đợc dùng trong đàm thoại, khi vấn đáp
phát hiện vấn đề có tính chất toán học, khuyến khích học sinh suy nghĩ, tìm tòi,
khám phá, sáng tạo,
Tránh dùng những câu hỏi đóng có dạng câu trả lời là Ahoặc (# hoặc
0, ), VD: "35 chia cho 5 bằng mấy?".
Nên dùng những câu hỏi mở, học sinh có thể đa ra nhiều câu trả lời và câu trả
lời chi tiết hơn, VD: "Có bao nhiêu bạn đợc nhận 3 cái kẹo từ gói kẹo này?"; đặt
câu hỏi có vấn đề tạo tình huống toán học cho học sinh phải suy nghĩ; câu hỏi để
gợi ý cho học sinh dự đoán nhờ nhận xét trực quan và thực nghiệm; lật ngợc vấn đề;
xem xét tơng tự; khái quát hoá; phát hiện nguyên nhân và cách sửa sai,
ứ K2;2%
Việc ứng dụng công nghệ thông tin và sử dụng các phơng tiện hiện đại trong
dạy học một cách phù hợp là rất cần thiết vì nó giúp học sinh hứng thú học tập, ham
tìm tòi khám phá, sáng tạo. Trong môn Toán có những nội dung mang tính chất áp
đặt hoặc khó hiểu, tôi dùng đồ hoạ máy tính cắt ghép hình, mô phỏng, tổ chức trò
chơi, giúp học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức, hạn chế đ ợc áp đặt hơn.
*Tóm lại : Đổi mới phơng pháp dạy học là thiết kế hệ thống làm việc của
học sinh thay cho lời nói của thày. Trong thiết kế đó lôgíc kiến thức là nhân tố
khách quan tạo ra sự thống nhất chung cho mọi ngời, sự sáng tạo của giáo viên
cũng phải tuân theo lôgíc khách quan đó.
Đổi mới phơng pháp dạy học toán là tìm ra công nghệ dạy học cho một kiến
thức toán để giáo viên thực sự là ngời tổ chức hớng dẫn hoạt động học cuả học sinh
qua hệ thống làm việc đợc thiết kế. Học sinh giành đợc kiến thức bằng chính hoạt
động của mình .
Đổi mới phơng pháp dạy học Toán phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, nh là : Cơ
sở vật chất ( phòng học, bàn ghế, th viện - Thiết bị dạy học ), trình độ nhận thức
của học sinh . Ngoài những yếu tố trên thì giáo viên vẫn là yếu tố quan trọng nhất
quyết định yếu tố dạy học.
)?;QK0*10$?j+;k;%
* Kết quả : Chất lợng lớp 5B tính đến thi định kì lần 3 vừa qua:

- 9F*% 33 học sinh
- VN% 2/33 = 6,06%
- D% 10/33 = 30,30%
- 9;,Q% 19/33 = 57,57%
:l$%&mMMnhohp
*/>C0Q5>;,Q;3+6;+hop
*I!N5
* I!5c1$q51'&.135


Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
14
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Kết luận và bài học kinh nghiệm
Để đảm bảo thành công của quá trình đổi mới phơng pháp dạy học toán cần:
Đổi mới nhận thức trong đó tôn trọng khả năng sáng tạo của học sinh, đổi mới hình
thức dạy học, khuyến khích dạy học cá nhân, dạy học theo nhóm tăng cờng trò
chơi học tập. Đổi mới phơng tiện dạy học, khuyến khích dùng các loại phiếu học
tập, đồ dùng học tập, phơng tiện kĩ thuật. Đổi mới cách đánh giá của giáo viên và
học sinh.
Dạy học theo quan điểm lấy học sinh làm trung tâm là quá trình giáo viên tổ
chức và hớng dẫn các học sinh học tập nhằm huy động mọi khả năng của từng học
sinh tìm tòi khám phá ra những nội dung mới của từng bài học. Kết quả của cách
dạy học nh thế không chỉ góp phần hình thành cho học sinh các kiến thức kỹ năng
và thái độ cần thiết mà chủ yếu là xây dựng cho học sinh lòng nhiệt tình và phơng
pháp học tập khoa học . Môn Toán là một môn học hết sức quan trọng, cần có ph-
ơng pháp dạy học phù hợp, nhanh chóng chuyển từ hình thức dạy học thầy giảng trò
ghi nhớ sang hình thức dạy học " 9GFU;@2 '' Nói cách khác dạy
học toán cần đợc tiến hành dới dạng " 9FU22 ".

Trên đây là một vài kinh nghiệm của tôi về một vài biện pháp nhằm nâng cao
chất lợng dạy học môn Toán rất mong Hội đồng khoa học giáo dục góp ý, giúp đỡ
để đề tài của tôi đợc hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
J9;'&rgj&oor
Ngời viết:
"_JjO

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
15
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Tài liệu tham khảo:
1- "Một số vấn đề về nội dung và phơng pháp dạy học toán ở tiểu học".
NXB GD
2- "100 câu hỏi và đáp về việc dạy học toán ở tiểu học". NXB GD
3- Tập san giáo dục tiểu học + Toán tuổi thơ.
4- )2021')21+92. NXB GD
5- 9'^Z9s221+9d0tuuuL&ooM:&oor(


Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
16
Kinh nghiệm dạy toán lớp 5

Mục lục:
Hội đồng khoa học trờng chấm:

Nguyễn Văn Liệu - Trờng TH Vô Tranh 1
17

STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Nội dung Trạng
Phần mở đầu
Lí do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tợng và phạm vi nghiên cứu
Nhiệm vụ nghiên cứu
Phơng pháp nghiên cứu
Phần nội dung
/v!: Cơ sở lí luận khoa học
-Tìm hiểu nội dung dạy học môn Toán
-Tìm hiểu phơng pháp dạy học môn Toán
/v&: Thực trạng dạy học môn Toán
-Phơng pháp dạy học của giáo viên
-Khả năng nhận thức của học sinh

/vM: Một số biện pháp hình thức dạy học Toán
-Cải tiến phơng pháp dạy học
-Cải tiến hình thức dạy học
Phần kết luận và bài học kinh nghiệm
Tài liệu tham khảo
2
2
2
2
3
4
4
4
5
5
6
8
8
12
15
16
Kinh nghiÖm d¹y to¸n líp 5

……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………

……………………………………………
……………………………………………
Ngµy th¸ng N¨m 2007
T/M H§T§KT
Héi ®ång khoa häc Phßng Gi¸o dôc chÊm:
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
Ngµy th¸ng N¨m 2007
T/M H§T§KT


NguyÔn V¨n LiÖu - Trêng TH V« Tranh 1
18