GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6 TUẦN 23

Tuần : 23
Tiế t : 82
NS:
ND:

BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
I/. Mục tiêu:
- Nắm được những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện và miêu tả tâm lý nhân vật trong
tác phẩm .
- Thấy được sự chiến thắng của tình cảm trong sáng, nhân hậu đối với lòng ghen ghét, đố
kị .
II/. Kiến thức chuẩn:
1.Ki ến thức :
- Tình cảm của người em gái có tài năng đối với người anh .
- Những nét đặc sắc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật và nghệ thuật kể chuyện.
- Cách thức thể hiện vấn đề giáo dục nhân cách của câu chuyện : khơng khơ khan,
giáo huấn mà tự nhiên, sâu sắc qua sự tự nhận thức của nhân vật chính .
2.K ĩ năng :
- Đọc diễn cảm, giọng phù hợp với tâm lý nhân vật .
- Đọc-hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lý
nhân vật .
- Kể tóm tắt câu chuyện trong một đoạn văn ngắn .
III/. Hướng dẫn - thực hiện: (tt)
Hoạt động 1 : Khởi động .
0. Ổn định lớp .
1. Kiểm tra bài cũ :
Tiết 2
Câu hỏi kiểm tra sang tiết 2 :
1) Nêu sơ lược về tác giả và tác phẩm ?
2) Phương thức kể chuyện và hệ thống

nhân vật của bài “BTCEGT” được thể
hiện như thế nào ?
3. Giới thiệu bài mới : GV sơ lược lại tiết 1
và chuyển ý tiết 2 .
Hoạt động 3 : Phân tích (tt) .
Hướng dẫn tìm hiểu phân tích diễn biến
tâm trạng thái độ của người anh
- Cho HS đọc lại các đoạn truyện miêu tả
- Lớp báo cáo
- HS nghe câu hỏi và lên trả
lời .
- HS nghe và ghi tựa bài
- Đọc đoạn truyện yêu cầu.
tâm trạng nhân vật người anh.
- Nêu câu hỏi 3 SGK.
Hỏi: Khi phát hiện em gái tự chế thuốc
vẽ, thái độ người anh ra sao? Biểu hiện
tâm trạng của người anh lúc này như thế
nào?
GV chốt : - Thoạt đầu thấy em gái thích
vẽ, người anh chỉ coi đó là những trò
nghòch ngợm.
Hỏi: Khi phát hiện ra tài vẽ của người
em, ngừơi anh đã có hành động và thái
độ như thế nào? Bộc lộ tâm trạng gì?
Theo em, tại sao anh lại thở dài.
GV chốt : Khi tài năng hội hoạ của em
gái được phát hiện, cậu ta thất vọng về
mình, có thái độ khó chòu, gắt gỏng với
em gái do tự ái và mặc cảm


không
chơi thân với em, nhưng vẫn lén xem
tranh của em vẽ.
Hỏi: Khi em báo tin đạt giải, người anh
có hành động và thái độ như thế nào?
GV ch
ốt :
- Khi đứng trước bức tranh đạt giải nhất
của em, điều bất ngờ là bức tranh lại vẽ
chính cậu. tâm trạng người anh ngạc
nhiên

Hãnh diện

Xấu hổ do tự
nhận ra được những yếu kém của mình,
thấy mình không xứng đáng với em …
-Người anh hiểu rằng : Bức chân dung
của mình được vẽ lên bằng tâm hồn và
lòng nhân hậu của cô em gái .
-GV nhận xét, diễn giảng về tính ghen tò,
đố kò của người anh.
- Yêu cầu HS giải thích tâm trạng của
người anh khi đứng trước bức tranh của
em gái (Ngỡ ngàng -> hãnh diện -> xấu
hổ).
- GV nhận xét, bổ sung.
- GV nêu câu hỏi 4 SGK.
Hỏi: Em hiểu như thế nào về đoạn kết

của truyện? Qua đó, em có cảm nghó gì
- Cá nhân suy nghó trả lời:
anh tỏ ra khó chòu, xem
thường -> vui vẻ vì hơn em.
-Người anh chỉ muốn gục
xuống bàn khóc. -> lén xem
tranh – thở dài- quát nạt
em, không thể thân với nó.
-Lúc em đạt giải :buồn,, khó
chòu, đẩy em ra-> tức, ghen
tò.
-Cá nhân suy nghóa giải
thích tâm trạng của người
anh.
- Nghe.
- HS nghe GV chốt và
ghi nhận .
2 . Diễn biến tâm
trạng và thái độ của
người anh :
- Quan sát những biểu
hiện của lòng say mê
hội họa của Kiều
Phương .
- Mặc cảm vì nghĩ rằng
bản thân khơng có
năng khiếu gì .
- Xúc động khi cảm
nhận được tâm hồn,
lòng nhân hậu của

Kiều Phương qua bức
tranh “Anh trai tơi”
về nhân vật người anh?
- GV nhận xét, nhấn mạnh thêm: người
anh nhận thức được các sai của mình.
- Cho Hs tìm hiểu về cô em gái.
Hướng dẫn HS cảm nhận về nhân vật cô
em gái .
- Nêu câu hỏi 5 SGK.
Hỏi: Theo em tài năng hay tấm lòng nhân
hậu của Kiều Phương đã cảm hoá được
người anh ?
Tại sao Kiều Phương lại vẽ anh trai hoàn
thiện đến thế?
-> Em cảm nhận thế nào về cô bé Kiều
Phương? Điều gì khiến em cảm mến nhất
ở nhân vật này ?
-GV nhận xét, giáo dục về tình anh em,
lòng nhân hậu, mối quan hệ tài đức.
- GV có thể cho HS quan sát tranh SGK
để miêu tả vài nét về hình ảnh Kiều
Phương (tích hợp TLV).
Hướng dẫn tìm hiểu ý nghóa tư tưởng của
truyện .
Hỏi: Qua tìm hiểu truyện , em có hãy nêu
ý nghóa tư tưởng của truyện ?
Gv chốt : Trước thành công của người
khác ta cần vui vẻ công nhận và phải biết
trân trọng . đồng thời phải vượt qua tự ti
để phấn đấu thực hiện cho mình một hoài

bảo tốt hơn .
Hỏi: Qua tìm hiểu truyện, em có suy nghó
gì về tấm lòng của con người phải như
thế nào trước sự thành công của mình hay
của người khác ?
H ỏi : Truyện kể thơi ngơi thứ mấy ? Cách
kể như thế tạo nên câu chuyện như thế nào
?
H ỏi : Miêu tả diễn biến tâm lý của nhân
vật người anh như thế nào ?
- HS thảo luận.
-> Nhận xét: tình cảm trong
sáng, nhân hậu bao giờ cũng
đẹp hơn sự ghen tò, đố kò.
-Nghe.
- Cá nhân suy nghó -> nhận
xét: lòng nhân hậu, độ lượng
đã cảm hoá người anh.
- Kiều Phương có tài, nhân
hâu, hồn nhiên.
- Nghe.
- Quan sát, miêu tả Kiều
Phương.
Hs phát biểu cá nhân
Hs nhận xét
- Hs trả lời : Thứ nhất,
tạo nên tính chân thật .
- Miêu tả chân thật
nhân vật .
3.Cô em gái Kiều

Phương:
- Tính tình: tò mò
hiếu động, hồn nhiên,
trong sáng, nhân hậu.
- Say mê vẽ trang, biết
sáng tạo và có tài hội
họa
- Thương anh và vẽ về
anh .
4. Ý nghóa tư tưởng
của truyện. (Gv giảng,
không ghi bảng)
- Trước thành công
hay tài năng của
người khác, mỗi
người cần vượt qua
lòng mặc cảm và sự
tự ty để có được sự
trân trọng và niềm
vui thực sự trong
cuộc sống.
- Lòng nhân hậu và
độ lượng có thể giúp
GV chốt :
- Kể chuyện bằng ngơi thứ nhất tạo nên sự
chân thật cho câu chuyện .
- Miêu tả chân thật diễn biến tâm lý của
nhân vật .
Hỏi : Sau khi học xong, các em rút ra
được ý nghĩa gì ?

GV chốt :
Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ
cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét,
đố kỵ .
con người tự vượt lên
bản thân mình.
5. Ngh ệ thuật .
- Kể chuyện bằng ngơi
thứ nhất tạo nên sự
chân thật cho câu
chuyện .
- Miêu tả chân thật diễn
biến tâm lý của nhân
vật.
6. Ý nghĩa :
Tình cảm trong
sáng, nhân hậu bao giờ
cũng lớn hơn, cao đẹp
hơn lòng ghen ghét, đố
kỵ .
Hướng dẫn thực hiện ghi nhớ.
- Cho HS thảo luận tìm giá trò nội dung
và nghệ thuật truyện.
- GV nhận xét, chốt lại ý cơ bản
-> Rút ra ghi nhớ SGK
- Cho HS đọc lại ghi nhớ.
- Thảo luận nhanh tìm nội
dung và nghệ thuật đoạn
trích.
- Đọc ghi nhớ SGK.

III.Tổng kết:
Ghi nhớ SGK/35
Qua câu chuyện về người anh và cơ em gái có tài hội họa, truyện Bức tranh của em gái tơi
cho thấy :
Nội dung : Tình cảm trong sáng hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho
người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình.
Nghệ thuật : Truyện đã miêu tả tinh tế tâm lý nhân vật qua cách kể theo ngơi thứ nhất .
Hoạt động 4 : Luyện tập .
GV hướng dẫn :
Bài tập 1 .
Viết 1 đoạn văn : Tâm trạng của ngưới
anh khi đứng trước bức trang của em
cần : Chân thật, hối hận -> yêu thương
em nhiều hơn .
Bài tập 2 : Hs tự suy nghó và thực hiện .
Hs thực hiện ở nhà hai
bài tập (1,2)
IV.Luyện tập :
(Thực hiện ở nhà)
Hoạt động 5 : Củng cố - Dặn dò .
4.Củng cố :
- Qua truyện, các em có nhận xét gì về
người anh của Kiều Phương ?
- Đồng thời ta cũng thấy bản chất gì của
người em giá Kiều Phương ?
- Qua truyện, ta rút ra nội dung và nghệ
thuật gì của truyện ?
5. Dặn dò :
*Bài vừa học :
+ Nhận xét gì về người anh của Kiều

Phương.
+ Bản chất của người em giá Kiều
Phương.
+ Nội dung và nghệ thuật của truyện .
* Chuẩn bị bài mới :
+ Đọc kỹ và trả lời ác câu hỏi ở bài “
Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so
sánh và nhận xét trong văn miêu tả “ .
Chú ý trả lời trước các câu hỏi: 1,2,3,4,5
ở sách giáo khoa.
* Yêu cầu HS :
+ Học bài.
+ Chuẩn bò : Luyện nói về : quan sát,
tưởng tượng, so sánh, nhận xét trong văn
miêu tả.
*Bài sẽ trả bài : “Quan sát, tưởng
tượng … trong văn miêu tả”
 Hướng dẫn tự học :
- Đọc kỹ truyện, nhớ những sự việc
chính, kể tóm tắt được truyện.
- Hiểu ý nghĩa của truyện .
- Hình dung và tả lại thái độ của những
người xung quanh khi có một ai đó thành
tích xuất sắc .
- HS trả lời theo câu hỏi
của giáo viên .
- HS nghe và thực hiện theo
yêu cầu của giáo viên .
- HS nghe và thực hiện theo
yêu cầu của giáo viên .

Tuần : 23
Tiết : 83 - 84

LUYỆN NÓI VỀ QUAN SÁT , TƯỞNG
TƯNG , SO SÁNH , NHẬN XÉT TRONG MIÊU TẢ

I/. Mục tiêu:
- Nắm chắt các kiến thức về văn miêu tả được sử dụng trong bài luyện nói.
- Thực hành kĩ năng quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả .
- Rèn kỹ năng lập dàn ý và luyện nói trước tập thể lớp .
II/. Kiến thức chuẩn:
1.Ki ến thức :
- Những u cầu cần đạt đối với việc luyện nói .
- Những kiến thức đã học về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong
văn miêu tả .
- Những bước cơ bản để lựa chọn các chi tiết hay, đặc sắc khi miêu tả một đối
tượng cụ thể .
2.K ĩ năng :
- Sắp xếp các ý theo một trình tự hợp lí .
- Đưa các hình ảnh có phép tu từ so sánh vào bài nói .
- Nói trước tập thể lớp thật rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm, nói đúng nội dung, tác
phong tự nhiên .
III/. Hướng dẫn - thực hiện:

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh Nội dung
Hoạt động 1 : Khởi động .
1. Ổn định lớp .
2. Kiểm tra bài cũ :
+ Kiểm tra việc chuẩn bò bài ở
nhà của học sinh.

3. Giới thiệu bài mới Để giúp các em
có kó năng trình bày và diễn đạt một
vấn đề trước tập thể , nắm vững hơn
kiến thức về quan sát , tưởng tượng ,
so sánh và nhận xét trong văn miêu
tả , trong hai tiết học này giúp chúng
ta rèn luyện .
Hoạt động 2 : Luyện tập .
Hướng dẫn cách luyện nói.
-Bước 1 : Gv nêu vai trò, tầm quan
trọng của việc luyện nói

Gv có thể
gọi Hs nói về một vấn đề đơn giản
(việc học tập) để nhận xét khả năng
nói của Hs .
- Bước 2 : GV lưu ý HS : lập dàn ý
(không viết thành văn), diễn đạt ý rõ,
mạch lạc.
- bước 3 : Giao nhiệm vụ cho mỗi
nhóm chuẩn bò một bài tập :
* GV chia lớp làm 04 nhóm thảo
luận (10 phút)
- Nhóm 1 : BT1
- Nhóm 2: BT 2
- Nhóm 3: BT 3
-Nhóm 4: BT 4
- Thảo luận xong, đại diện các nhóm
trình bày
- Các nhóm khác nhận xét, bổ sung .

- GV củng cố và rèn kỹ năng nói cho
học sinh:
Chú ý nói lưu loát, tự tin . Trình bày
mạch lạc, rõ ràng. Khi nói cần chú ý
phát âm chuẩn, đúng giọng.

Bắt đầu thực hiện luyện nói :
- GV lưu ý HS: BT 1 tập trung vào 2
yêu cầu:
+ Người nói phải nêu được nhận xét
của mình về 2 nhân vật.
+ Miêu tả lại hình ảnh nhân vật qua
tưởng tượng.
- Lưu ý HS BT 2: chú ý làm nổi bật
-Lớp cáo cáo .
-Hs nghe câu hỏi và
lên trả lời
-Hs nghe và ghi tựa
bài .
- Nghe.
- Nhóm, tổ thảo luận dàn
ý theo yêu cầu.
-> Đại diện nhóm lần lượt
trình bày – lớp nhận xét.
- Nghe.
- Nghe.
- HS dựa vào câu hỏi gợi ý
của GV mà trả lời và nhận
xét bổ sung cho đủ ý .
Phần này Hs chỉ hiểu mà

không ghi

1.Lập dàn ý:
Bài tập 1:
a.Nhân vật Kiều Phương là
một hình tượng đẹp.
- Hồn nhiên, hiếu động.
- Có tài năng hội hoạ.
- Có vẻ đẹp tâm hồn trong
sáng, lòng vò tha, nhân hậu.
b.Anh của Kiều Phương còn
có những nét chưa đẹp :
- Tài năng của em được phát
hiện, người anh mặc cảm, tự
ti, không chơi thân với em.
- Người anh trong thực tế với
người anh trong tranh không
giống nhau.
Bài tập 2: (Tả người)
+ Mở bài: Giới thiệu về người
mình tả(em gái).
+ Thân bài : Nêu đặc điểm của
người đó (em gái) :
- Hình dáng :
* Đôi mắt đen tinh nghòch.
* Má căng tròn.
* Đôi môi hồng đỏ.
* Răng trắng đều như hạt bắp
non.
- Sở thích : xem hoạt hình, chơi