Giáo án Ngữ Văn 6 Tuần 28

Ngµy so¹n:05/03/2011
Ngµy d¹y : 09/03/2011
Tn 28
TiÕt 105. c¸c thµnh phÇn chÝnh cđa c©u
I. mơc tiªu cÇn ®¹t
1. Kiến thức:
- Các thành phần chính của câu.
- Phân biệt thành phần chính và thành phần phụ của câu.
2. Kỹ năng:
- Xác đònh được chủ ngữ và vò ngữ của câu.
- Đặt được câu có chủ ngữ, vò ngữ phù hợp với yêu cầu cho trước.
3. Thái độ:
- Yêu tiếng Việt.
ii. chn bÞ:
- Gi¸o viªn: Nghiªn cøu bµi. So¹n bµi chu ®¸o.
GiÊy khỉ lín, bót mµu nÐt to.
- Häc sinh: Häc bµi. §äc kü vµ so¹n bµi theo c©u hái Sgk.
iii. tiÕn tr×nh lªn líp.
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học
*Hoạt động 1: Khởi động (6
’
)
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc: (1 phót)
2. KiĨm tra bµi cò: (5 phót)
GV: Thế nào là hoán dụ? Cho viù dụ.
- Có mấy kiểu hoán dụ?
- Kiểm tra tập vở.
3. Bµi míi:
* §Ỉt vÊn ®Ị : Trong c©u cã hai thµnh
phÇn chÝnh lµ CN vµ VN, ®Ĩ hiĨu râ h¬n vỊ c¸c
thµnh phÇn chÝnh còng nh ph©n biƯt chóng víi

thµnh phÉn phơ bµi häc h«m nay chóng ta sÏ
t×m hiĨu.
*Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới(20
’
)
- Häc sinh ®äc mÉu
? Nh¾c l¹i tªn c¸c thµnh phÇn c©u ®· häc ë bËc
tiĨu häc?
- HS ®äc mÉu (SGK- 92)
? T×m c¸c thµnh phÇn c©u trong c©u trªn? Thư
bá lÇn lỵt tõng thµnh phÇn c©u ®i, th× c©u ®ã sÏ
ra sao?
Ch¼ng bao l©u, t«i //®· trë thµnh mét
TN CN VN
chµng dÕ thanh niªn cêng tr¸ng.
? Thư bá tr¹ng ng÷ trong c©u trªn, cã ¶nh h-
I. Bµi häc
1. Ph©n biƯt thµnh phÇn chÝnh víi
thµnh phÇn phơ cđa c©u:
a. VÝ dơ:
b. NhËn xÐt
- Ch¼ng bao l©u -> Tr¹ng ng÷ (Bá ®-
ỵc)-> thµnh phÇn phơ
- T«i -> CN (Bá ®i ta kh«ng hiĨu
hµnh ®éng, tÝnh chÊt nãi ®Õn lµ cđa
ai.)
- ®· trë thµnh -> VN (Bá ®i ta kh«ng
hiĨu nh©n vËt ®ỵc nãi ®Õn trong c©u
ởng đến nghĩa của câu không?
? Hãy rút ra nhận xét về sự có mặt, vắng mặt

của các thành phần trong câu?
- Không thể bỏ CN và VN vì cấu tạo của câu
sẽ không hoàn chỉnh, khi tách khỏi hoàn cảnh
giao tiếp câu sẽ trở nên khó hiểu.
- Có thể bỏ TN mà ý nghĩa cơ bản của câu
không thay đổi (thành phần phụ).
GV: Vậy hai thành phần CN và VN không thể
lợc bỏ trong câu gọi là thành phần chính của
câu.
- HS đọc ghi nhớ.
- GV chốt kiến thức.
- HS đọc lại mẫu phần I:
- Nêu yêu cầu.
? Xác định các thành phần chính của câu?
a. Một buổi chiều, tôi // ra đứng cửa
TN CN VN1
hang nh mọi khi, xem hoàng hôn xuống.
VN2
(Tô Hoài)
b. Chợ Năm Căn// nằm sát bên bờ sông,
CN VN1
ồn ào, đông vui, tấp nập.
VN2 VN3 VN4
(Đoàn Giỏi)
c. Cây tre// là ngời bạn thân của nông dân VN
CN VN
( ). Tre, nứa, trúc, mai, vầu// giúp ngời trăm
CN VN
nghìn công việc khác nhau.
(Thép Mới)

? Từ nào làm VN chính? Từ đó thuộc từ loại
nào?
a. VN: đứng, xem (ĐT)
b. VN: Nằm (ĐT); ồn ào, đông vui, tấp nập
(TT).
c. VN: (là) ngời bạn (DT kết hợp với từ là)
VN: Giúp (ĐT)
? Mỗi câu có thể có mấy VN?
- Mỗi câu có thể có một hoặc nhiều VN.
- VN có thể là ĐT, TT, cụm ĐT, cụm TT, DT
hoặc cụm DT.
? VN thờng trả lời cho câu hỏi nào? Em hãy
đặt một câu hỏi để tìm VN trong các VD trên?
có những hành động, tính chất nào.)
->Thành phần chính
- Thành phần chính có mặt để cấu
tạo câu hoàn chỉnh.
c. Ghi nhớ 1:
(SGK- 92)
2. Vị ngữ:
a. Ví dụ
b . Nhận xét:
- Vị ngữ kết hợp với "đã" (Phó từ)
a. VN: đứng, xem (ĐT)
b. VN: Nằm (ĐT); ồn ào, đông vui,
tấp nập (TT).
c. VN: (là) ngời bạn (DT kết hợp với
từ là)
VN: Giúp (ĐT)
- Mỗi câu có thể có một hoặc nhiều

VN.
- VN có thể là ĐT, TT, cụm ĐT, cụm
TT, DT hoặc cụm DT.
- VN trả lời cho câu hỏi: Làm sao?
Thế nào?
c. Ghi nhớ 2:
(SGK- 93)
?. Qua phân tích bài tập em rút ra nhận xét gì
về thành phần VN của câu?
- HS đọc ghi nhớ.
- GV chốt kiến thức.
- HS đọc lại BTa, b, c (Phần II).
- Nêu yêu cầu BT.
? Tìm CN của 3 câu trên?
? Các câu trên có mấy CN?
? Trong CN của tất cả các câu đã phân tích (PI,
II, III) Cho biết các CN đó thuộc từ loại nào?
? Qua phân tích bài tập, em rút ra kết luận gì
về thành phần CN của câu?
- HS đọc ghi nhớ.
- GV chốt lại kiến thức.
Hoạt động 3: Luyện tập 10
G phát phiếu học tập.
- HS đọc bài tập 1.
- Nêu yêu cầu.
- HS thảo luận nhóm bàn.
- Các nhóm trình bày kết quả.
- GV nhận xét, bổ sung.
- HS đọc BT
- Nêu yêu cầu.

- HS làm độc lập
- 1 HS lên bảng làm.
- HS nhận xét.
- GV chốt lại.
? Chỉ ra CN trong các câu em vừa đặt? Cho
biết CN đó trả lời cho những câu hỏi nào?
- HS làm BT
- Nhận xét
- GV chốt kiến thức.
3. Chủ ngữ:
a. Ví dụ: SGK
b. Nhận xét:
- Chủ ngữ: tôi, chợ Năm Căn cây tre,
(1 CN),
Tre, nứa, trúc, mai, vầu.(Nhiều
CN)
- CN trả lời cho câu hỏi: ai? Cái gì?
- CN là đại từ, danh từ.
c. Ghi nhớ 3:
(SGK- 93)
II. Luyện tập
1. Bài tập 1
* Yêu cầu: XĐịnh CN, VN, xét cấu
tạo của chúng?
- Câu 1: Tôi ( CN đại từ)
đã trở thành (VN, cụm
ĐT)
- Câu 2: Đôi càng tôi ( CN - Cụm
DT)
Mẫm bóng ( VN, TT)

- Câu 3: Những cái vuốt ở khôe, ở
chân (CN- cụm DT)
Cứ cúng dần và nhọn hoắt
(VN- 2 cụm TT)
- Câu 4: Tôi (CN- Đại từ)
Co cẳng đạp (VN- 2 cụm
ĐT)
- Câu 5: Những ngọn cỏ (CN - cụm
DT)
gẫy rạp .(VN- cụm ĐT)
2. Bài tập 2, 3:
Đặt câu theo các yêu cầu:
a. Một câu có VN trả lời cho câu hỏi:
Làm gì?
Gợi ý: Kể về một việc tốt em hoặc
bạn em mới làm đợc.
b. Một câu có VN trả lời cho câu hỏi
ntn?
Gỵi ý: T¶ h×nh d¸ng hc tÝnh t×nh
®¸ng yªu cđa b¹n em.
c. Mét c©u cã VN tr¶ lêi cho c©u
hái : Lµ g×?
Gỵi ý: §Ĩ giíi thiƯu nh©n vËt.
*HĐ 4 Củng cố và luyện tập: .(2
’
)
Các thành phần chính của câu
*HĐ5 Hướng dẫn HS tự học ở nhà .(2
’
)

Học bài: Ghi nhớ + Nội dung bài ghi
Vở bài tập : 59 - 62
Chuẩn bò: “Câu trần thuật đơn” SGK/ 92.
************************************
Ngµy so¹n:06/03/2011
Ngµy d¹y : 10/03/2011
Tn 28
TiÕt 106. thi lµm th¬ n¨m ch÷
I. mơc tiªu cÇn ®¹t
1. Kiến thức:
- Đặc điểm của thơ năm chữ.
- Các khái niệm vần chân, vần lưng, vần liền, vầ cách được củng cố lại.
2. Kỹ năng:
- Vận dụng những kiến thức về thể thơ năm chữ vào việc tập làm thơ năm chữ.
- Tạo lập văn bản bằng thể thơ năm chữ.
3. Thái độ:
- Yêu tiếng Việt, mạnh dạn trình bày những câu thơ đã làm được trước lớp.
ii. chn bÞ:
- Gi¸o viªn: Nghiªn cøu bµi. So¹n bµi chu ®¸o.
GiÊy khỉ lín, bót mµu nÐt to.
- Häc sinh: Häc bµi. §äc kü vµ so¹n bµi theo c©u hái Sgk.
iii. tiÕn tr×nh lªn líp.
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học
*Hoạt động 1: Khởi động (6
’
)
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc: (1 phót)
2. KiĨm tra bµi cò: (5 phót)
GV: Nªu ®Ỉc ®iĨm cđa thĨ th¬ bèn ch÷? Cho
biÕt c¸c c¸ch gieo vÇn trong thĨ th¬ bèn ch÷?

3. Bµi míi:
* §Ỉt vÊn ®Ị : T¬ng tù nh thĨ th¬ bèn
ch÷, ®Ĩ lµm ®ỵc bµi th¬ n¨m ch÷ tríc tiªn
chóng ta ph¶i n¾m ®ỵc ®Ỉc ®iĨm cđa thĨ th¬.
VËy c¸ch lµm mét bµi th¬ n¨m ch÷ ntn?……
*Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới(15
’
)
- GV giíi thiƯu mét sè tht ng÷:
+ Dßng th¬: N»m trong khỉ th¬.
+ Khỉ th¬: Do mét sè dßng th¬ t¹o nªn.
+ VÇn th¬: Do nguyªn ©m hc nguyªn ©m
kÕt hỵp víi phơ ©m t¹o nªn.
- Häc sinh ®äc 3 ®o¹n th¬
(SGK- 103,104)
? Em cã nhËn xÐt g× vỊ sè tiÕng trong mçi
dßng? C¸c dßng trong mçi khỉ th¬?
? NhËn xÐt vỊ c¸ch ng¾t nhÞp? C¸ch gieo vÇn?
? Ngoµi nh÷ng ®o¹n th¬, bµi th¬ trªn em cßn
biÕt bµi th¬, ®o¹n th¬ nµo 5 ch÷?
? H·y nãi kh¸i qu¸t vỊ ®Ỉc ®iĨm cđa thĨ th¬
n¨m ch÷?
- HS ®äc ghi nhí.
- GV chèt kiÕn thøc.
*Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập(20
’
)
- HS ®äc thÇm ®o¹n th¬
(SGK- 105)
? NhËn xÐt c¸ch gieo vÇn trong ®o¹n th¬?

- HS b¾t chíc lµm bµi th¬, ®o¹n th¬ theo
nhÞp, vÇn.
- HS ®· chn bÞ bµi ë nhµ.
? Bµi th¬ em lµm ë nhµ víi tiªu ®Ị g×?
? NhËn xÐt vỊ c¸ch ng¾t nhÞp, c¸ch gieo vÇn
cđa bµi th¬ em lµm?
- HS tr×nh bµy bµi th¬ ®· chn bÞ.
- HS nhËn xÐt. GV chèt l¹i ý kiÕn.
- Khun khÝch cho ®iĨm nh÷ng HS lµm tèt.
- GV híng dÉn. HS th¶o ln nhãm Mçi nhãm
lµm mét bµi th¬.
- C¸c nhãm lùa chon ®Ị tµi
- TËp viÕt bµi th¬ trong 20 phót
- Cư ®¹i diƯn ®äc mét bµi th¬ hay nhÊt trong
nhãm
- Cư mét b¹n b×nh bµi th¬ ®· ®ỵc ®äc
- C¸c nhãm, tỉ kh¸c nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
- §¹i diƯn c¸c nhãm tr×nh bµy tríc líp.
I. Bµi häc
1. §Ỉc ®iĨm cđa thĨ th¬ n¨m ch÷:
a. VÝ dơ
b. NhËn xÐt:
- Bµi th¬ cã nhiỊu dßng, mçi dßng
n¨m ch÷.
- Ng¾t nhÞp: 3/2, hc 2/3.
- Gieo vÇn liỊn, vÇn c¸ch , vÇn lng,
vÇn ch©n.
- Thêng chia khỉ: Mçi khỉ 4 c©u
hc 2 c©u, hc kh«ng chia khỉ.
2. Ghi nhí:

II. Thi lµm th¬ n¨m ch÷:
1. M« pháng, b¾t ch íc tËp lµm mét
®o¹n th¬ n¨m ch÷ theo vÇn vµ
nhÞp:
- Gieo vÇn c¸ch: tá, cá;
- Gieo vÇn lng: Vµng, cµng;
- Gieo vÇn liỊn: lanh, xanh;
2. Lµm th¬ n¨m ch÷ víi néi dung,
vÇn tù chän:
3. Lµm th¬ theo chđ ®Ị:
Chđ ®Ị tù chän.
*HĐ 4 Củng cố và luyện tập: .(2
’
)
- Gi¸o viªn hƯ thèng bµi gi¶ng: C¸ch lµm th¬ n¨m ch÷.
*HĐ5 Hướng dẫn HS tự học ở nhà .(2
’
)
Học bài: Ghi nhớ + Nội dung bài ghi
Chuẩn bò: “Viết bài tập làm văn tả người”.
************************************
Ngµy so¹n:07/03/2011
Ngµy d¹y : 11/03/2011
Tn 28
TiÕt 107+108. viÕt bµi tËp lµm v¨n t¶ ngêi
I. mơc tiªu cÇn ®¹t
1. Kiến thức:
+ Bài tập làm văn số 6 nhằm đánh giá hs ở các phương diện sau
- Biết cánh làm bài văn tả người qua thực hành viết
- Trong khi thực hành , biết cách vận dụng các kó năng và kiểu thức về văn miêu tả nói

chung và tả người nói riêng đã được học ở các tiết học trước đó (ở bài 18,19,22,23)
2. Kỹ năng:
- Các kó năng viết nói chung (diễn đạt , trình bày , chữ viết , chính tả , ngữ pháp ………)
3. Thái độ:
- Cã ý thøc viÕt bµi.
ii. chn bÞ:
- Gi¸o viªn: §Ị + §¸p ¸n
- Häc sinh: Häc bµi. Xem c¸c ®Ị mÉu SGK
iii. tiÕn tr×nh lªn líp.
*Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng. (5
’
)
1: Ổn đònh lớp
2: Kiểm tra bài cũ : Nhắc nhở hs chuẩn bò giấy cẩn thận
3/ Bài mới Nhắc nhở thái độ làm bài
* Ho¹t ®éng 2: ViÕt bµi.(80
’
)
ĐỀ BÀI
Em hãy viết bài văn tả người thân yêu và gần gủi nhất với mình (ông , bà ,
cha , mẹ , chò , em……)
HƯỚNG DẪN CHẤM
1: Mở bài :
Giới thiệu người được tả
2: Thân bài :
Miêu tả chi tiết : Ngoại hình , cử chỉ , hành động , lời nói ………
3: Kết bài
Nhận xét , nêu cảm nghó của người viết về người được tả
* Nhắc nhở – gợi ý
* Khi tả người : Cần phải xác đònh đối tượng (tả chân dung hay tả trong tư thế

làm việc)
- Quan sát , lựa chọn các chi tiết tiêu biểu
- Tả theo trình tự : Từ khái quát đến cụ thể
Từ hình dáng bên ngoài  Tính cách bên trong
- Bài làm phải có 3 phần : MB – TB – KB
* Để bài văn giàu cảm xúc , các em cần phải lồng cảm xúc của mình kết hợp với
so sánh , liên tưởng , tưởng tượng đến các sự vật có liên quan
*HĐ 3 Củng cố :(2
’
)
- GV: Thu bài về nhà chấm
- Nhận xét giờ làm bài
*HĐ4 Hướng dẫn HS tự học ở nhà .(2
’
)
Học bài: Làm lại bài
Chuẩn bò: “Cây tre Việt Nam” SGK/ 92.
************************************