tài liệu ôn tập Ngữ Văn 12

Ti min phớ thi, Ti liu luyn thi H
Ngụ c ng-Trng THPT Bc Yờn Thnh, Ngh An
đề cơng ôn tập ngữ văn 12

Cõu 1.Tiu s H Chớ Minh :
-Sinh nm 1890 ti Kim Liờn, Nam n, Ngh An.
- Lỳc nh, hc Hỏn hc nh. Ln lờn, theo cha vo kinh, hc trng Quc hc Hu. Mt
thi gian, Ngi dy hc trng Dc Thanh (Phan Thit)
- Nm 1911, Bỏc ra ủi tỡm ủng cu nc t Bn Nh Rng
- 1941, sau 30 nm bụn ba tỡm ủng cu nc, Ngi tr v Vit Nam thnh lp Mt trn
Vit Minh, trc tip lónh ủo cỏch mng Vit Nam
- 1942-1943, ngi b bt giam ti nh tự Tng Gii Thch khi sang ủõy tranh th s vin
tr ca Trung Quc. Sau 13 thỏng, Ngi ủc tr t do
- Ngy 2/9/1945, ti Qung trng Ba ỡnh, Ngi ủc Tuyờn ngụn ủc lp, khai sinh nc
Vit Nam dõn ch cng ho.
- Nm 1946, Ngi ủc bu lm Ch tch nc. T ủõy, Ngi ủó lónh ủo nhõn dõn v
CM Vit Nam ginh thng li trong hai cuc khỏng chin chng Phỏp v chng M.
-2-9-1969, ch tch H Chớ Minh qua ủi
Cõu 2. Quan ủim sỏng tỏc vn hc ca Ch tch H Chớ Minh
-H Chớ Minh xem vn ngh l mt ht ủng tinh thn phong phỳ v phc v cú hiu qu
cho s nghip cỏch mng. Ngi ủó xỏc ủnh v trớ v vai trũ to ln ca ngh s trong s
nghip ủu tranh gii phúng dõn tc v phỏt trin x hi. Tinh thn ủú ủó ủc Ngi núi lờn
trong bi th Cm tng ủc Thiờn gia thi:
Nay trong th nờn cú thộp
Nh th cng phi bit xung phong
Cht thộp ủõy chớnh l xu hng cỏch mng v tin b v t tng l cm hng ủu
tranh xó hi tớch cc ca th ca. Quan ủim ca H Chớ minh l s tip th, k tha quan
ủim dựng vn chng lm v khớ chin ủu trong truyn thng dõn tc v ủc nõng cao
trong thi ủi cỏch mng vụ sn. Trong bc th gi cỏc ha s trong dp trin lóm hi ho
ton quc 1951, mt ln na, Bỏc khng ủnh: Vn hoỏ ngh thut cng l mt mt trn, anh
ch em cng l chin s trờn mt trn y.

- H Chi Minh ủc bit chỳ ý ủn ủi tng thng thc v tip nhn vn chng. Vn
chng trong thi ủi cỏch mng phi coi qung ủi qun chỳng l ủi tng phc v. Ngi
nờu kinh nghim chung cho hot ủng bỏo trớ v vn chng, mi ngi khi cm bỳt cn xỏc
ủnh rừ: Vit cho ai? (i tng), Vit ủ lm gỡ? (Mc ủớch), Vit cỏi gỡ? (Ni dung) v
Vit nh th no? (Hỡnh thc). Nh vy, ủi tng v mc ủớch qui ủnh ni dung v hỡnh
thc ca tỏc phm. Ngi vit cú x lý ủỳng cỏc mi quan h gia mc ủớch v phng tin,
gia ph cp v nõng cao, gia ni dung v hỡnh thc thỡ mi phỏt huy ủc hiu qu ca
hot ủng vn hc.
-H Chớ Minh luụn quan nim tỏc phm vn chng phi cú tớnh chõn tht. Tớnh chõn tht
cn l cỏi gc ca vn chng xa v nay. Ngi yờu cu vn ngh s phi miờu t cho hay,
cho chõn tht cho hựng hn nhng ủ ti phong phỳ ca hin thc cỏch mng, phi chỳ ý
nờu gng Ngi tt, vic tt, un nn v phờ bỡnh cỏi xu. Nh vn phi chỳ ý ủn hỡnh
thc biu hin, trỏnh li vit cu kỡ, xa l, nng n. Hỡnh thc ca tỏc phm phi trong sỏng,
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
hấp dẫn, ngôn từ phải chọn lọc, bảo ñảm sự trong sáng của tiếng Việt. Theo Người, tác phẩm
văn chương phải thể hiện ñược cái tinh thần của dân tộc, của nhân dân và ñược nhân dân ưa
thích.
Câu 3.Sự nghiệp văn học Hồ Chí Minh
a.Văn chính luận:
- Mục ñích: ñược viết nhằm tấn công trực diện kẻ thù hoặc thực hiện những nhiệm vụ cách
mạng qua những chặng ñường lịch sử.
- Tác phẩm tiêu biểu:
+ Các bài báo.
+ Bản án chế ñộ thực dân Pháp.
+ Tuyên ngôn ñộc lập.
+ Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
+ Di chúc.
- ðặc ñiểm: giàu chất trí tuệ và tính luận chiến, suốt ½ thế kỉ tấn công trực diện kẻ thù bằng
sức mạnh và ngòi bút. . Mạch văn sắc sảo,thuyết phục.

b.Truyện và kí:
- Tác phẩm tiêu biểu:
Lời than vãn của bà Trưng Trắc, ðồng tâm nhất trí, Vi hành, Những trò lố hay là Va ren và
Phan Bội Châu, Con rùa, Giấc ngủ 10 năm, Nhật kí chìm tàu…
- Mục ñích: Dựa vào sự thật tai nghe mắt thấy và cả hư cấu nghệ thuật ñể vạch trần tội ác,
bản chất tàn bạo xảo trá của thực dân Pháp và tay sai, ñồn thời ñề cao tấm gương ñấu tranh
yêu nước của nhân dân.
- ðặc ñiểm:
+ Nội dung cô ñọng, cốt truyện sáng tạo, kết cấu ñộc ñáo.
+ Mỗi tác ñều có tư tưởng riêng, hấp dẫn, sáng tỏ, ý tưởng thâm thuý,kín ñáo, chất trí tuệ toả
trong hình tượng và phong cách giàu tính hiện ñại.
c Thơ ca
- Là lĩnh vựcc nổi bật nhất trong sáng tạo văn chương Hồ Chí Minh
- Tác phẩm chính:
+ Nhật kí trong tù: 133 bài. ðây là tập thơ tiêu biểu nhất trong di sản thơ ca HCM. , sáng tác
khi người bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giam 1942-1943. Nội dung : phê phán bộ
mặt nhà tù Tưởng Giứoi Thạch và xã hội Trung Quốc thời ñó, là bức chân dung tự họa thể
hiện rõ vẻ ñẹp tâm hồn HCM. Nghệ thuật : sắc thái cổ ñiển ( bút ppháp chấm phá ước lệ, thể
thơ thất ngôn tứ tuyệt ðường luật…), tinh thần thời ñại ( hình tượng thơ luôn có sự vận
ñộng…)
+ Thơ Hồ Chí Minh: 86 bài.
+ Thơ chữ Hán Hồ Chí Minh: 36 bài.
- Nội dung:
+ Thể hiện lòng yêu thương con người sâu nặng, khát vọng ñấu tranh cho ñộc lập dân tộc.
+ Ca ngợi thiên nhiên hùng vĩ, phản ánh thời kì hoạt ñộng bí mật, gian khổ nhưng cũng rất
lạc quan, hào hùng.
Câu 4 : Giới thiệu về Phong cách nghệ thuật Hồ Chí Minh
- Văn chính luận: Tư duy sắc sảo, giàu tri thức văn hoá, gắn lí luận với thực tiễn, vận dụng
có hiệu quả nhiều phương thức biểu hiện. Những sáng tác VH của Hồ Chí Minh ñều có sự
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH

Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
thống nhất giữa cổ ñiển và hiện ñại, giữa chính trị và nghệ thuật
- Truyện và kí: chủ ñộng, sáng tạo, chân thực tạo không khí gần gũi. Giọng ñiệu châm biếm,
sắc sảo, thâm thuý tinh tế, hoà quyện giữa chất trí tuệ và chất hiện ñại.
- Thơ ca: Hàm súc, uyên thâm, ñạt chuẩn mực cao về nghệ thuật,
vận dụng nhiều thể loại, phục vụ có hiệu quả cho nhiệm vụ cách mạng.
Câu 5: Hoàn cảnh ra ñời của “Tuyên ngôn ðộc lập” (NAQ-HCM)
- Chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc. Phát xít Nhật, kẻ ñang chiếm ñóng nước ta lúc bấy
giờ ñã ñầu hàng ðồng minh.
-Trên cả nước, nhân dân ta vùng dậy giành chính quyền  19-08-1945, CMT8 thành
công, chính quyền về tay nhân dân Hà Nội.
-26-08-1945, Chủ tịch HCM từ Việt Bắc về thủ ñô HN tại căn nhà số 48 Hàng Ngang
người ñã soạn thảo “Tuyên ngôn ðộc lập”
-2-9-1945, tại Quảng trường Ba ðình, Người thay mặt chính phủ lâm thời ñọc Tuyên ngôn
ðộc lập, khai sinh ra nước Việt Nam DCCH.
-Tuyên ngôn ñộc lập là một văn kiện có giá trị lịch sử to lớn, là lời tuyên bố xóa bỏ chế ñộ
thực dân phong kiến, là sự khẳng ñịnh quyền tự chủ và vị thế bình ñẳng của dân tộc ta trên
toàn thế giới, là mốc son lịch sử mở ra kỉ nguyên ðộc lập – Tự do trên ñất nước ta.
-Tuyên ngôn là một tác phẩm chính luận ñặc sắc có sự mạnh và tính thuyết phục, thể hiện ở
cách lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc bén, bằng chứng xác thực, ngôn ngữ hùng hồn, ñầy cảm xúc.
Câu 6: Nêu ñối tượng, mục ñích hướng tới của bản “Tuyên ngôn ðộc lập”?
• ðối tượng:
-ðồng bào cả nước.
-Nhân dân thế giới.
-ðặc biệt là thực dân Pháp, Mĩ, bởi chúng có ý ñinh cướp nước ta.
• Mục ñích:
-Khẳng ñịnh
quyền ñộc lập tự do của dân tộc Việt Nam
-Bác bỏ
những luận ñiệu xảo trá của Pháp và Mĩ trước dư luận Quốc tế

-Thể hiện
ý chí gang thép của người Việt Nam, quyết tâm bảo vệ nền ñộc lập dân tộc
bằng mọi giá.
Câu 7: Nguyễn Ái Quốc ñã vạch trần luận ñiệu của thực dân Pháp như thế nào qua
Tuyên ngôn ðộc lập
1. Cơ sở pháp lý và chính nghĩa của bản Tuyên ngôn ðộc lập
- Là khẳng ñịnh quyền bình ñẳng, quyền ñược sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh
phúc của con người. ðó là những quyền không ai có thể xâm phạm ñược; người ta sinh ra
phải luôn luôn ñược tự do và bình ñẳng về quyền lợi.
- Hồ Chủ Tịch ñã trích dẫn 2 câu nổi tiếng trong 2 bản Tuyên ngôn của Mĩ và Pháp, trước
hết là ñể khẳng ñịnh Nhân quyền và Dân quyền là tư tưởng lớn, cao ñẹp của thời ñại, sau
nữa là “suy rộng ra…” nhằm nêu cao một lý tưởng về quyền bình ñẳng, quyền sống, quyền
sung sướng và quyền tự do của các dân tộc trên thế giới.
- Cách mở bài rất ñặc sắc, từ công nhận Nhân quyền và Dân quyền là tư tưởng thời ñại ñi
ñến khẳng ñịnh ðộc lập, Tự do, Hạnh phúc là khát vọng của các dân tộc. Câu văn “ðó là
những lẽ phải không ai chối cãi ñược” là sự khẳng ñịnh một cách hùng hồn chân lí thời ñại:
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
ðộc lập, Tự do, Hạnh phúc, Bình ñẳng của con người, của các dân tộc cần ñược tôn trọng và
bảo vệ.
+ Bác nêu chân lý phổ biến của mọi dân tộc chứ ko chỉ riêng của Pháp Mĩ  tạo tính khách
quan và cơ sở pháp lí cho lí lẽ của mình.
+Bác ñã dùng một phương pháp luận rất hiệu quả “Gậy ông ñập lưng ông”: bác bỏ luận ñiệu
của ñối phương ko gì ñích ñáng hơn và thú vị hơn là dùng lời lẽ của chính họ ñể phủ ñịnh
họ.
+ Cách làm này còn thể hiện niềm tự hào dân tộc vì Bác ñã ñặt 3 bản tuyên ngôn ngang hàng
với nhau.
+ Phát triển quyền lợi con người trong 2 bản tuyên ngôn của P&M thành quyền lợi dân tộc.
Về lí lẽ, con người bao giờ cũng tồn tại trong một dân tộc cụ thể nên vấn ñề con người, xét
ñền cũng là vấn ñề dân tộc. Về thực tế, dân tộc VN ñang bị ñe dọa bởi các lực lượng thù ñịch

nên vế ñề dân tộc ñang là một vấn ñề bức thiết ñồi với người VN lúc ấy ñồng thời cũng là
mong mỏi lớn nhất của cuộc ñời bác.
- Cách mở bài rất hay, hùng hồn trang nghiêm. Người không chỉ nói với nhân dân Việt Nam
ta, mà còn tuyên bố với thế giới. Trong hoàn cảnh lịch sử thời bấy giờ, thế chiến 2 vừa kết
thúc, Người trích dẫn như vậy là ñể tranh thủ sự ñồng tình ủng hộ của dư luận tiến bộ thế
giới, nhất là các nước trong phe ðồng minh, ñồng thời ngăn chặn âm mưu tái chiếm ðông
Dương làm thuộc ñịa của ðờ Gôn và bọn thực dân Pháp hiếu chiến, ñầy tham vọng.
2.Bản cáo trạng tội ác thực dân Pháp.
- Với những dẫn chứng ñã dạng phong phú vốn là những sự thật hiển nhiên, Bác ñã buộc
tội kẻ thù rất hùng hồn, ñanh thép qua những phương diện cơ bản: KT, CT, VH, Ngoại
giao… bằng phương pháp tương phản ñầy sức thuyết phục. Cái hay của pp tương phản là
Bác ko cần nói ra mà bản chất xấu xa của thực dân Pháp cứ lồ lộ hiện ra.
- Năm tội ác về chính trị:
1- tước ñoạt tự do dân chủ,
2- luật pháp dã man, chia ñể trị,
3- chém giết những chiến sĩ yêu nước của ta,
4- ràng buộc dư luận và thi hành chính sách ngu dân,
5- ñầu ñộc bằng rượu cồn, thuốc phiện.
- Năm tội ác lớn về kinh tế:
1- bóc lột tước ñoạt,
2- ñộc quyền in giấy bạc, xuất cảng và nhập cảng,
3- sưu thuế nặng nề, vô lý ñã bần cùng nhân dân ta,
4- ñè nén khống chế các nhà tư sản ta, bóc lột tàn nhẫn công nhân ta,
5- gây ra thảm họa làm hơn 2 triệu ñồng bào ta bị chết ñói năm 1945.
- Chúng lên tiếng bảo hộ Việt Nam những thực tế trong vòng 5 năm (1940 – 1945) thực
dân Pháp ñã hèn hạ và nhục nhã “bán nước ta 2 lần cho Nhật”.
- Chúng rêu rao tự do bình ñẳng nhưng thực tế lại cướp nước ta, áp bức ñồng bào ta, dìm
các cuộc khởi nghĩa của ta trong bể máu.Thẳng tay khủng bố Việt Minh; “thậm chí ñến khi
thua chạy, chúng còn nhẫn tâm giết nốt số ñông tù chính trị ở Yên Bái và Cao Bằng”.
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH

Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
- Chúng khoe công khai hóa VN nhưng thực tế lại ñầu ñộc dân ta bằng chính sách ngu dân,
rượu cồn, thuốc phiện.
- Chúng tuyên bố ðông Dương là thuộc ñịa của chúng, nay phải trở về tay chúng nhưng từ
mùa thu năm 1940, nước ta ñã thành thuộc ñịa của Nhật chứ không phải thuộc ñịa của Pháp
nữa. Nhân dân ta ñã nổi dậy giành chính quyền khi Nhật hàng ðồng minh.  Như vậy.
chúng ta ñã lấy lại VN từ tay Nhật chứ ko phải từ tay Pháp. Luận ñiểm này vô cùng quan
trọng về mặt pháp lí dẫn tới sự phủ nhận triệt ñề mọi ñặc quyền, ñặc lợi của thực dân Pháp ở
VN.
=> Hệ thống lí lẽ và dẫn chứng ở trên ñã vạch ra một cách sâu sắc bản chất của thực
dân Pháp: giả dối, phản trắc, lọc lừa, có tội chứ ko có công với người VN.
Rõ ràng, cuộc xâm lược của thực dân Pháp vào VN sau mùa thu 1945 là hoàn toàn phi
nghĩa. TD Pháp ñã cố to son trát phấn cho cuộc ct phi nghĩa ñể trở lại xâm lc VN nhưng ñã
bị Bác vạch trần ko thương tiếc bộ mặt xấu xa của chúng.
Câu 8: Lời tuyên bố ñộc lập trong bản “Tuyên ngôn ðộc lập” có giá trị như thế nào ?
• ðối với kẻ thù:
- Thoát li hẳn với thực dân Pháp
- Xóa bỏ hết những hiệp ước mà Pháp kí với VN
- Xóa bỏ tất cả mọi ñặc quyền của Pháp trên VN
=>3 lời tuyên bố với mức ñộ tăng dần, từ ngữ hết sức chặt chẽ
• ðối với nhân dân Việt Nam:
- Họ xứng ñáng ñược hưởng ñộc lập, tự do
+ Dũng cảm chiến ñầu và hy sinh biết bao xương máu chiến ñấu cho nền ñộc lập tự do. Sự
khẳng ñịnh rất hùng hồn thể hiện niềm tự hào dân tộc bằng một loạt phép ñiệp từ ñầy tính
hùng biện: “1 dân tộc ñã gan góc” (ñiệp 2 lần), “dân tộc ñó phải ñược”(ñiệp 2 lần).
+ ðứng về phe ñồng minh chống phát xít
+ Nêu cao lá cờ bác ái
- Nền ñộc lập ấy ñược bảo vệ bằng ý chí lớn của người VN. Bác ñã khẳng ñịnh “Toàn thể
dân tộc VN…nền tự do ñộc lập ấy”  bộc lộ sức mạnh vô ñịch của tình cảm yên nước của
người VN trong truyền thống giữ nước quý báu mà Bác ñã từng ca ngợi.

- Bác cũng kêu gọi sự ủng hộ của nhân dân thế giới
- Khẳng ñịnh một lần nữa sự thật nước VN ñã thành một nước tự do và ñộc lập.

Câu 9: Giá trị thơ văn của Nguyễn ðình Chiểu ñược Phạm Văn ðồng phản ảnh như
thế nào qua văn bản “Nguyễn ðình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ dân tộc”?
(Liên hệ với hoàn cảnh lịch sử ñất nước, hoàn cảnh gia ñình nhà thơ)
1. Nêu vấn ñề
- ðánh giá so sánh Nguyễn ðình Chiểu là:
+ Ngôi sao có ánh sáng khác thường: ánh sáng ñẹp nhưng chưa quen nhìn nên khó thấy
+ Phải chăm chú nhìn mới thấy và càng nhìn càng thấy sáng: phải dày công nghiên cứu thì
mới thấy.
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
Luận ñề: Nguyễn ðình Chiểu là nhà thơ yêu nước mà các tác phẩm của ông là những trang
bất hủ ca ngợi cuộc chiến ñấu oanh liệt của nhân dân ta, một tác giả cần ñược nghiên cứu ñề
cao hơn nữa.
Tác giả ñã vào ñề một cách trực tiếp, thẳng thắn, ñộc ñáo: nêu vấn ñề một cách trực tiếp và lí
giải nguyên nhân với cách so sánh cụ thể, giàu tính hình tượng. ðó cũng là cách ñặt vấn ñề
khoa học, sâu sắc vừa khẳng ñịnh ñược vị trí của Nguyễn ðình Chiểu vừa ñịnh hướng tìm
hiểu thơ văn Nguyễn ðình Chiểu .
2. Giải quyết vấn ñề:
a. Luận ñiểm 1
: Cuộc ñời, con người và quan niệm sáng tác thơ văn của Nguyễn ðình
Chiểu.
- Hoàn cảnh sống: nước mất nhà tan, mang thân phận ñặc biệt: mù cả hai mắt.
- Con người: nhà nho yêu nước, vì mù mắt nên hoạt ñộng chủ yếu bằng thơ văn; nêu cao tấm
gương anh dũng, khí tiết, sáng chói về tinh thần yêu nước và căm thù giặc sâu sắc.
- Quan niệm sáng tác: dùng văn chương làm vũ khí chiến ñấu, ca ngợi ñạo ñức, chính nghĩa.
Quan niệm văn chương của Nguyễn ðình Chiểu hoàn toàn thống nhất với quan niệm về lẽ
làm người.

b. Luận ñiểm 2
: Thơ văn yêu nước của Nguyễn ðình Chiểu.
- Tái hiện một thời ñau thương, khổ nhục mà vĩ ñại của ñất nước, nhân dân.Thơ văn NðC ñã
bám sát ñời sống lịch sử ñấu tranh của nhân dân Nam Bộ, có hơi thở nóng bỏng của tình cảm
yêu nước thuơng nòi. ðó cũng là cách khẳng ñịnh NðC xứng ñáng là một ngôi sao sáng .
- Thơ văn yêu nước của Nguyễn ðình Chiểu ca ngợi những người anh hùng suốt ñời tận
trung với nước, than khóc cho những người ñã trọn nghĩa với dân.
Luận chứng: Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc là một ñóng góp lớn
+ Khúc ca của người anh hùng thất thế nhưng vẫn hiên ngang
+ Lần ñầu tiên, người nông dân di vào văn học viết, là hình tượng nghệ thuật trung tâm.
- Thơ văn yêu nước của Nguyễn ðình Chiểu không chỉ có sức nặng ñấu tranh mà còn ñẹp ở
hình thức, có những ñóa hoa, hòn ngọc rất ñẹp
Văn chương NðC tham gia tích cực vào cuộc ñấu tranh của thời ñại, có sức cổ vũ mạnh mẽ
cho cuộc chiến ñấu chống thực dân.
c. Luận ñiểm 3
:Truyện Lục Vân Tiên.
- Là “một bản trường ca ca ngợi chính nghĩa, những ñạo ñức ñáng quý trọng ở ñời, ca ngợi
những người trung nghĩa.
- Không phủ nhận những hạn chế của tác phẩm: giá trị luận lí mà NðC ca ngợi, ở thời ñại
chúng ta, theo quan ñiểm chúng ta thì có phần ñã lỗi thời”, hay văn chương của LVT “có
những chỗ lời văn không hay lắm”.
- Khẳng ñịnh tư tưởng, thế giới nhân vật, về nghệ thuật trong truyện LVT có những ñiểm
mạnh và giá trị riêng: tư tưởng nhân-nghĩa-trí-dũng; nhân vật gần gũi với nhân dân, từ nhân
dân mà ra: dũng cảm, ñấu tranh không khoan nhượng cho chính nghĩa; nghệ thuật kể truyện
nôm dễ hiểu dễ nhớ, dễ truyền bá dân gian, thậm chí có cả những lời thơ hay.
Cách lập luận ñòn bẩy, bắt ñầu lập luận là một sự hạ xuống, nhưng ñó là sự hạ xuống
ñể nâng lên; xem xét LVT trong mối quan hệ mật thiết với ñời sống của nhân dân.
3. Kết thúc vấn ñề:
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An

- Khẳng ñịnh vị trí của NðC trong lịch sử VH, trong ñời sống tâm hồn dân tộc và trong cuộc
kháng chiến chống Mĩ
- Tỏ niềm tiếc thương thành kính.
Vừa có tác dụng khắc sâu, vừa có thể ñi vào lòng người niềm xúc cảm thiết tha.
Câu 10 : Ý nghĩa nhan ñề bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng
-Tây Tiến là một ñơn vị quân ñội thành lập ñầu năm 1947 có nhiệm vụ phối hợp với
bộ ñội Lào, bảo vệ biên giới Việt – Lào và ñánh tiêu hao lực lượng quân ñội Pháp ở Thượng
Lào cũng như miền tây Bắc Bộ Việt Nam. ðịa bàn ñóng quân và hoạt ñộng của ñoàn quân
Tây Tiến khá rộng, bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền tây Thanh Hóa và
cả Sầm Nưa ( Lào). Chiến sĩ Tây Tiến phần ñông là thanh niên Hà Nội, trong ñó có nhiều
học sinh, sinh viên chiến ñấu trong những hoàn cảnh rất gian khổ, vô cùng thiếu thốn về vật
chất, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội. Tuy vậy, họ sống rất lạc quan và chiến ñấu rất dũng
cảm. ðoàn quân Tây Tiến, sau một thời gian hoạt ñộng ở Lào, trở về Hòa Bình thành lập
trung ñoàn 52.
-Cuối năm 1948, Quang Dũng chuyển sang ñơn vị khác. Rời xa ñơn vị cũ chưa bao lâu, tại
Phù Lưu Chanh, Quang Dũng viết bài thơ Nhớ Tây Tiến.Tây Tiến có nghĩa là tiến về miền
Tây, nơi ñoàn quân ñang dốc hết sức mình bảo vệ tổ quốc và giúp sức cho ñất nước bạn.
Câu 11: Con ñường hành quân gian khổ của binh ñoàn Tây tiến ñược Quang Dũng
miêu tả như thế nào? Phân tích kĩ những biện pháp nghệ thuật ñặc sắc.
-Bức tranh thiên nhiên ở miền Tây lần lượt hiện ra qua khung cảnh, ñịa bàn hoạt ñộng. ðoàn
binhTây Tiến phải trải qua một ñoạn ñường hiểm trở trên một ñịa bàn rộng với các ñịa danh
Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông, Mai Châu
Dốc lên khúc khuỷu , dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời.
Câu thơ diễn tả con ñường gian khổ mang dáng nét tạo hình thông qua 5 thanh trắc, hai từ
“dốc”ngăn cách nhau bởi dấu phẩy gợi cảm tưởng cho người ñọc chưa vượt qua ñược dốc
này lại ñến dốc khác. Các từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm”, các hình ảnh ”heo hút”, ”cồn
mây”, ”súng ngửi trời” ñã diến tả sự hiểm trở, trùng ñiệp của núi ñèo miền Tây. ðể diễn tả
ñộ cao vòi vọi của con dốc chỉ cần ba chữ ”súng ngửi trời”. ðây là hình ảnh rất thực, lãng
mạn, vừa ngộ nghĩnh vừa mang tính chất tinh nghịch, táo bạo. Người lính nhuư ñang ñi

trong mây, mũi súng chạm mây trời.
-Con ñường ñi lên ñầy chông gai, nguy hiểm nhưng co ñường ñi xuống cũng không dễ dàng:
“Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống”
-Hình ảnh thơ ñối xứng, câu thơ như ñược gấp lại, thanh ñiệu biến ñổi, từ chỉ số lượng “ngàn
thước” ñã diễn tả các dốc núi hút lên và ñổ xuống gần như thẳng ñứng.
Ba câu thơ ñược vẽ bằng những nét gân guốc, câu thứ ñược vẽ bằng những nét mềm mại,
ñằm thắm ( toàn thanh bằng )
“Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”
Câu thơ diễn tả trận mưa ñều ñều không ngớt, rộng, xa với chân núi trắng trời, mưa nhẹ
trong không gian lớn, mịt mùng, thấp thoáng những mái nhà như ñang trôi bồng bềnh. Vẻ dữ
dội, hoang dại còn ñược miêu tả không chỉ theo hướng không gian mà còn theo chiều thời
gian. Chiều chiều cọp trêu người”
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
Không gian rừng núi hoan vu hiểm trở, luôn là mối de dọa của con người, làm cho con
người trở nên ốm yếu, da xanh, tóc rụng…
Câu 12: Hình tượng người lính trong binh ñoàn Tây tiến ñược xây dựng mang những
nét hào hoa, lãng mạn nhưng cũng rất chân thực sinh ñộng. Hãy làm sáng tỏ nhận ñịnh
trên.
ðây là hình tượng tập thể của người lính Tây Tiến. Quang Dũng ñã chọn lọc những nết tiêu
biểu của từng người lính ñể tạc nên bức tượng ñài tập thể mang tinh thần chung của ñoàn
quân.
+ Vẻ ñẹp hào hoa

- Nếu người lính trong ðồng chí (Chính Hữu), Nhớ (Hồng Nguyên)Cá nước, Tố Hữu; ðồng
chí, Chính Hữu mang dáng dấp của những người nông dân ra trận, chất phác, hồn nhiên , ra
ñi từ mái tranh gốc rạ, bến nước cây ña ( ), thì người lính của binh ñoàn Tây Tiến hầu hết là
các chàng trai Hà thành thuở ấy. Họ là những thanh niên trí thức mang trong mình sự sôi nổi,
lãng mạn và một bầu nhiệt huyết ñối với quê hương ñất nước. Họ khao khát ñược khẳng
ñịnh mình trong môi trường khốc liệt của chiến tranh (thực chất ñây là một sự ý thức sâu sắc

về mình ).
- Sự khác biệt ấy còn xuất phát từ chất tâm hồn của chính Quang Dũng. Cái chơi vơi, thăm
thẳm, xa khơi, oai linh thác gầm thét, oai hùm, của cảnh và người trong Tây Tiến cũng là
những giai ñiệu, những sắc màu của thế giới tâm hồn Quang Dũng. Chính vì thế, nhà thơ ñặc
biệt ñồng ñiệu ñồng cảm với chất lính Tây Tiến hào hoa, phóng khoáng, nên thơ.
+ Vẻ ñẹp giản dị mà kiêu hùng

- Hình tượng người lính Tây Tiến mang vẻ ñẹp hào hùng, lẫm liệt - có bóng dáng của các
tráng sĩ xưa - coi cái chết nhẹ nhàng, thanh thản: Chiến trường ñi chẳng tiếc ñời xanh/áo bào
thay chiếu anh về ñất/Sông Mã gầm lên khúc ñộc hành nhưng cũng rất thời ñại, rất mới mẻ.
-Hình ảnh người lính Tây Tiến hiện lên một cách chân thực, gần gũi trong nét hồn nhiên ,
tinh nghịch (Người lính trong ðồng chí của Chính Hữu không có dáng dấp tráng sĩ mà gần
với Văn tế NSCG ). Họ là những người chiến sĩ của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, bước
vào cuộc chiến khốc liệt với tư thế ngang tàng, bất chấp hiện thực nghiệt ngã: "Heo hút cồn
mây súng ngửi trời" "Tây Tiến ñoàn binh không mọc tóc - Quân xanh mâu lá dữ oai hùm";
"Chiến trường ñi chằng tiếc ñời xanh". Nhưng ñiều làm nên sức mạnh thực sự của người lính
Tây Tiến là nguồn lực tinh thần. Ý chí chiến ñấu quên mình, tình yêu mãnh liệt với quê
hương ñất nước mà biểu hiện cụ thể trong bài thơ là tình yêu với thiên nhiên miền Tây, với
núi rừng, làng bản. Tình yêu cuộc sống làm bừng sáng vẻ ñẹp của cuộc ñời chiến ñấu gian
khổ: "nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói - Mai Châu mùa em thơm nếp xôi" "Doanh trại bừng
lên hội ñuốc hoa - Kìa em xiêm áo tự bao giờ"
- Viết về người lính trong những năm thăng kháng chiến gian khổ, Quang Dũng không né
tránh sự mất mát, ñau thương. Vẻ ñẹp của người lính không tách rời nỗi ñau của chiến tranh
ác liệt. Sự hi sinh của những người lính ñã ñược biểu hiện bằng những hình ảnh bi thương,
nhưng không bi luỵ. Cái chết ñồng hành với mỗi bước chân trên con ñường chiến trận.
Người lính có thể gục xuống, ngã xuống vì bom ñạn vì sốt rét, vì ñói khổ, nhưng ñó không
phải là sự gục ngã: Trong cái bi (nỗi ñau mất mát, chiến tranh tàn khốc) vẫn tiềm tàng một
sức mạnh bất khuất: "Anh bạn dãi dầu không bưởi nữa - Gục lên súng mũ bỏ quên ñời" ;
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An

"Rải rác biên cương mỏ viễn xứ - Chiến trường ñi chẳng tiếc ñời xanh - áo bào thay chiếu
anh về ñất - Sông Mã gầm lên khúc ñộc hành"
+ Tâm hồn lạc quan, lãng mạn

- Tâm hồn lạc quan, lãng mạn vốn là phẩm chất tinh thần nổi bật của người lính. Nhiều tác
giả ñã viết về ñiều ñó , song ở Tây Tiến, tâm hồn lạc quan, mơ mộng của những chàng trai
Hà Nội không giống với cái hồn nhiên chân chất của những người lính xuất thân từ từ gốc
rạ bờ tre, từ cây ña, giếng nước. ( Giếng nước gốc ña ðằng nớ vợ chưa ñằng nớ Lũ chúng
tôi ). ðã có một thời người ta phê phán câu thơ ðêm mơ Hà Nộ dáng Kiều thơm- cho rằng
QD mộng mơ quá, nhưng suy cho cùng, ñiều ñó lại rất cần thiết. ðặc biệt, ñối với những
người lính phải chiến ñấu trong một hoàn cảnh khắc nghiệt , nếu không có niềm lạc quan,
mộng mơ thì họ sẽ chết vì nỗi buồn trước khi chết vì bom ñạn của kẻ thù (nhất lại là ñối với
những chàng trai HN ). Từng là một người lính nên QD hiểu rõ ñiều ñó.
-Vẻ ñẹp lãng mạn của người lính Tây Tiến ñược bộc lộ không phải chỉ ở dáng vẻ oai hùm,
phóng túng, mà luôn thăng hoa trong chất tâm hồn, trong từng giai ñiệu cảm xúc của người
lính giữa cảnh tàn khốc của chiến tranh. Cái nhìn của nhà thơ cũng là cái nhìn từ ñôi mắt
mộng mơ của người lính. ðôi mắt ấy ñã cảm nhận ñược về ñẹp ñầy chất thơ của thiên nhiên,
con người, cuộc sống miền Tây Tổ quốc: "Người ñi Châu Mộc chiều sương ấy - Có thấy hồn
lau nẻo bến bờ - Có nhớ dáng người trên ñộc mộc - Trôi dòng nước lũ hoa ñong ñưa". Cũng
từ cái nhìn ấy, thế giới của cái ñẹp, của thi ca, nhạc hoạ, của tình yêu và tình người luôn hiện
hữu, bất chấp thực tại ñầy gian nan, khắc nghiệt, bất chấp cái chết luôn ñồng hành: "Doanh
trại bừng lên hội ñuốc hoa - Kìa em xiêm áo tự bao giờ - Khèn lên man ñiệu nàng e ấp -
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ"; "Mắt trừng gửi mộng qua biên giới - ðêm mơ Hà Nội
dáng kiều thơm" Cũng bằng cảm quan ñầy chất lãng mạn, lí tưởng hoá, sự hi sinh của
những người lính vô danh ñã ñược biểu hiện bằng hình tượng thơ mang vẻ ñẹp thiêng liêng,
kì vĩ: "Áo bào thay chiếu anh về ñất -Sông Mã gầm lên khúc ñộc hành".
Câu 13:
1.Tiểu sử Tố Hữu:
- Sinh năm 1920 - Là ñứa con của “Huế ñẹp và thơ”, như ông viết:
“Hương Giang ơi, dòng sông êm,

Qua tim ta, vẫn ngày ñêm tự tình”
(Bài ca quê hương)
- 19 tuổi ñã trở thành ñảng viên ðảng Cộng sản, tiếp tục hoạt ñộng bí mật chống Pháp -
Nhật.
- Sau Cách mạng, ông phụ trách công tác Văn nghệ, là cán bộ cao cấp của ðảng và Nhà
nước.
- Tố Hữu là nhà thơ lớn của ñất nước ta. Hơn nửa thế kỷ làm thơ, năm 70 tuổi ông viết:
“Bạc phơ mái tóc, mây ñưa mộng
Thanh bạch hồn thơ, nắng nở hoa”.
(“Bảy mươi” – 10/1990)
Tác phẩm thơ
1“Từ ấy”, (1937 – 1946)
2. “Việt Bắc” (1954)
3. “Gió lộng” (1961)
4. “Ra trận” (1972)
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
5. “Máu và hoa” (1977) 6. “Một tiếng ñờn” (1979 – 1992
2. Phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu
- Tố Hữu là nhà thơ trữ tình chính trị thể hiện nồng nhiệt tự hào lý tưởng cách mạng, ñời
sống cách mạng của nhân dân ta.
- Tố Hữu là nhà thơ của lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn. Khuynh hướng sử thi, cái
tôi trữ tình – cái tôi chiến sĩ mang tầm vóc hoành tráng, màu sắc lịch sử ñược diễn tả bằng
bút pháp thần thoại hóa, hình tưởng thơ kì vĩ, tráng lệ.
- Nét ñặc sắc trong thơ Tố Hữu là có giọng ñiệu riêng. Thơ liền mạch, nhất khí tự nhiên,
giọng tâm tình, ngọt ngào tha thiết.
Nghệ thuật thơ Tố Hữu giàu tính dân tộc. Phối hợp tài tình ca dao, dân cam các thể thơ dân
tộc và “thơ mới”. Vận dụng biến hoá cách nói, cách cảm, cách so sánh ví von rất gần gũi với
tâm hồn người. Phong phú vần ñiệu, câu thơ mượt mà, dễ thuộc dễ ngâm. “Việt Bắc”,
“Nước non ngàn dặm”, “Theo chân Bác”… là những bài thơ tuyệt bút của Tố Hữu.

Câu 14 Tình cảm của người chiến sĩ cách mạng ñối với quê hương cách mạng trong
bài thơ Việt Bắc:
- Những kỷ niệm ân tình sâu nặng một thời gian khổ
- Nhớ con người Việt Bắc
- Nhớ cảnh Việt Bắc trong 4 mùa
- Nhớ chiến khu Việt Bắc oai hùng
- Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền
1. Hai mươi câu ñầu là lời nhắn gửi, những câu hỏi của “ta” (người ở lại nhắn gửi hỏi
“mình” (người về).
Cảnh tiễn ñưa, cảnh phân ly ngập ngừng, lưu luyến bâng khuâng: “Tiếng ai tha thiết bên
cồn… áo chàm ñưa buổi phân li…” Có 8 câu hỏi liên tiếp (ñặt ở câu 6): “Có nhớ ta… có nhớ
không… có nhớ những ngày… có nhớ những nhà… có nhớ núi non… mình có nhớ mình…”
Sự láy ñi láy lại diễn tả nỗi niềm day dứt khôn nguôi của người ở lại. Bao kỷ niệm sâu nặng
một thời gian khổ như vương vấn hồn người:
Các câu 8 hầu như ngắt thành 2 vế tiểu ñối 4/4, ngôn ngữ thơ cân xứng, hài hòa, âm ñiệu
thơ êm ái, nhịp nhàng, nhạc ñiệu ngân nga thấm sâu vào tâm hồn người, gợi ra một trường
thương nhớ, lưu luyến mênh mông. “Mình” và “ta” trong ca dao, dân ca là lứa ñôi giao
duyên tình tự. “Mình”, “ta” ñi vào thơ Tố Hữu ñã tạo nên âm ñiệu trữ tình ñậm ñà màu sắc
dân ca, nhưng ñã mang một ý nghĩa mới trong quan hệ: người cán bộ kháng chiến với ñồng
bào Việt Bắc; tình quân dân, tình kẻ ở người về
2. Sáu mươi tám câu tiếp theo là người về trả lời kẻ ở lại. Có thể nói ñó là khúc tâm tình
của người cán bộ kháng chiến, của người về. Bao trùm nỗi nhớ ấy là “như nhớ người yêu”
trong mọi thời gian và tràn ngập cả không gian:
- Nhớ cảnh Việt Bắc, cảnh nào cũng ñầy ắp kỷ niệm:
- Nhớ con người Việt Bắc giàu tình nghĩa cần cù gian khổ: ðiều ñáng nhớ nhất là nhớ
người ở lại rất giàu tình nghĩa, “ñậm ñà lòng son”:
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An

Nhớ cảnh 4 mùa chiến khu. Nỗi nhớ gắn liền với tình yêu thiên nhiên, tình yêu sông núi,
ñầy lạc quan và tự hào. Nhớ cảnh nhớ người, “ta nhớ những hoa cùng người”. Nhớ mùa
ñông “Rừng xanh hoa chuối ñỏ tươi”. Nhớ “Ngày xuân mơ nở trắng rừng”. Nhớ mùa hè “Ve
kêu rừng phách ñổ vàng”. Nhớ cảnh “Rừng thu trăng rọi hòa bình”. Nỗi nhớ triền miên, kéo
dài theo năm tháng.
- Nhớ chiến khu oai hùng:
- Nhớ con ñường chiến dịch:
Âm ñiệu thơ hùng tráng thể hiện sức mạnh chiến ñấu và chiến thắng của quân và dân ta. Từ
núi rừng chiến khu ñến bộ ñội, dân công, tất cả ñều mang theo một sức mạnh nhân nghĩa
Việt Nam thần kỳ quyết thắng.
- Nỗi nhớ gắn liền với niềm tin
- Nhớ Việt Bắc là nhớ về cội nguồn, nhớ một chặng ñường lịch sử và cách mạng:

Câu 15 :
Khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn thơ Tố Hữu :
- Khí thế ra trận bừng bừng của quân ta ñược miêu tả hết sức chân thực bằng những hình
ảnh gân guốc, khỏe khoắn; bằng những từ tượng hình, tượng thanh chính xác; bằng một so
sánh thoáng nhìn qua không có gì mới mẻ nhưng thực chất lại có ý vị: ðêm ñêm rầm rập
như là ñất rung, các từ láy mang âm hưởng sử thi hoành tráng.
- Nét lãng mạn trong ñời sống kháng chiến cũng ñược nói tới bằng hình ảnh vừa giàu ý
nghĩa tả thực, vừa thấm ñẫm tính tượng trưng: Ánh sao ñầu súng, bạn cùng mũ nan. Cảm
hứng lãng mạn còn ñược thể hiện trong vẻ ñẹplý tưởng của cn ngời về cuộc sống mới mẻ ,
thể hiện niềm tin vững chắc van tương lai tươi sáng dẫu còn nhièu khó khăn gian khổ
-Tuy mô tả cảnh ban ñêm, nhưng bức tranh thơ của Tố Hữu lại giàu chi tiết nói về ánh
sáng: ánh sáng của sao trời, của lửa ñuốc, của ñèn pha Sự so sánh ðèn pha bật sáng như
ngày mai lên tuy có vẻ cường ñiệu nhưng phản ánh ñúng niềm phấn chấn tràn ngập lòng
người kháng chiến.
- ðể thể hiện không khí chiến thắng, tác giả lặp lại nhiều lần từ “vui” và ñưa vào thơ một
loạt ñịa danh thuộc cả 3 miền Bắc, Trung, Nam, quyện hoà, xoắn xuýt với nhau. So với
những nhà thơ khác như Quang Dũng, Hoàng Cầm, cách sử dụng ñịa danh của Tố Hữu vẫn

có những nét riêng ñộc ñáo.
- Bài thơ tràn ñầy âm hưởng anh hùng ca, mang dáng dấp một sử thi hiện hưñại bởi chỉ
cần phác họa khung cảnh hùng tráng ở Việt Bắc, tác giả ñã làm sống dậy khí thế vô cùng
mạnh mẽ của cả một dân tộc ñứngn lên chiến ñấu vì tổ quốc ñộc lập tự do.
Câu 16 : Hình ảnh ðất Nước trong bài thơ cùng tên của Nguyễn Khoa ðiềm
1. ðất nước - cội nguồn dân tộc
- ðất nước có ñã lâu rồi từ những “ngày xửa ngày xưa mẹ thường hay kể”. ðất nước gắn
liền với mĩ tục thuần phong, với cổ tích truyền thuyết “ðất nước bắt ñầu với miếng trầu bây
giờ bà ăn - ðất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà ñánh giặc – Tóc mẹ thì bới sau
ñầu – Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn”.
- ðất nước gắn bó với những cái bình dị thân thuộc quanh ta:
-ðất nước là “nơi ta hò hẹn”, là “nơi em ñánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm”, là “nơi
anh ñến trường” là “nơi em tắm”…
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
- ðất nước gắn liền với dân ca “con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc…, con cá ngư
ông móng nước biển khơi”, gắn liền với huyền thoại “Trăm trứng” thiêng liêng:
- ðất nước trường tồn theo thời gian ñằng ñẵng, trải rộng trên một “không gian mênh
mông”. Yêu thương biết bao, bởi lẽ “ðất nước là nơi dân mình ñoàn tụ”, là quê hương xứ sở
ngàn ñời:
- ðất nước lâu ñời “ngày xửa ngày xưa”, ðất nước hôm nay, và ðất nước mai sau. Một
niềm tin cao cả thiêng liêng:
ðất nước là của mọi người, trong ñó có một phần của “anh và em hôm nay”. ðất nước
mỗi ngày một tốt ñẹp vững bền, trở nên “vẹn tròn to lớn”. ðất nước hình thành và trường tồn
bằng máu xương của mỗi chúng ta. Tình yêu nước là sự “gắn bó và san sẻ”. ðây là một
trong những ñoạn thơ tâm tình sâu lắng, hay nhất trong bài thơ nói về tình yêu ñất nước:
2. ðất nước của Nhân dân - ðất nước của ca dao thần thoại
- ðất nước hùng vĩ. Giang sơn gấm vóc. Ý tưởng ấy, niềm tự hào ấy ñã ñược nhiều thi sĩ
bao ñời nay nói ñến thật hay, thật xúc ñộng. Nguyễn Khoa ðiềm nói về ý tưởng ấy niềm tự
hào ấy rất thơ và rất ñộc ñáo. Tượng hình, sông núi gắn liền với những ñức tính quý báu,

những phẩm chất cao ñẹp của con người Việt Nam. Là sự thủy chung trong tình yêu. Là
truyền thống anh hùng bất khuất, là tinh thần ñoàn kết, nghĩa tình. Là khát vọng bay bổng, là
tinh thần hiếu học. Là ñức tính cần mẫn sum vầy, là chí khí tự lập tự cường. Mỗi tên núi tên
sông trở nên gần gũi trong tâm hồn ta:
- Tính phẩm mỹ, tính hình tượng và tính riêng phong cách ñược hội tụ qua ñoạn thơ này,
tạo nên giá trị nhân văn ñích thực, làm cho người ñọc vô cùng thú vị khi cảm nhận và khám
phá.
- Tên núi, tên sông, tên ruộng ñồng, gò bãi… mang theo “ao ước”, thể hiện “lối sống ông
cha” là tâm hồn dân tộc:
- Mồ hôi và máu của Nhân dân, của những anh hùng vô danh ñã dựng xây và bảo vệ ðất
nước:
- Chính nhân dân ñã “giữ và truyền” hạt lúa, ñã “truyền lửa”, “truyền giọng ñiệu”, “gánh
tên làng tên xã”…, “ñắp ñập be bờ cho người sau trồng cây hái trái”. Chính Nhân dân ñã làm
nên ðất nước, ñể ðất nước là của Nhân dân. Vần thơ hàm chứa ý tưởng ñẹp, một lối diễn ñạt
ý vị ngọt ngào
- ðất nước mang sức sống mãnh liệt, tiềm tàng vì Nhân dân ñã biết yêu và biết ghét, bền
chí và dẻo dai, biết “quý công cầm vàng”, “biết trồng tre ñợi ngày thành gậy”, biết trả thù
cho nước, rửa hận cho giống nòi mà “không sợ dài lâu”.
- Hình ảnh người chèo ñò, kéo thuyền vượt thác cất cao tiếng hát là một biểu tượng nói
lên sức mạnh Nhân dân chiến thắng mọi thử thách, lạc quan tin tưởng ñưa ðất nước ñi tới
một ngày mai vô cùng tươi sáng:
* Kết luận
Giọng thơ tâm tình tha thiết. Vận dụng tục ngữ ca dao, dân ca, cổ tích, truyền thuyết… một
cách hồn nhiên thú vị. Có một số ñoạn thơ rất ñặc sắc: ý tưởng ñẹp, cảm xúc và hình tượng
hài hòa, hội tụ nên những vần thơ mĩ lệ. Tư tưởng ñất nước của Nhân dân ñược thể hiện vô
cùng sâu sắc với tất cả niềm tự hào và tình yêu nước. Một ñôi chỗ còn dàn trải, thiếu hàm
súc. Nguyễn Khoa ðiềm ñã góp cho ñề tài ðất nước một bài thơ hay, ý vị ñậm ñà.
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
Câu 17 : Vẻ ñẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh:

Sóng của Xuân Quỳnh là tiếng nói của một tâm hồn thiếu nữ ñang trong ñộ tuổi hai mươi,
tiếng nói của một trái tim chân thành và ñam mê, luôn rực cháy chất trẻ trung mãnh liệt,
khao khát ñược sống hết mình và yêu hết mình:
- Ba hình ảnh sông, sóng, bể như là những chi tiết bổ sung cho nhau : sông và bể làm nên ñời
sóng, sóng chỉ thực sự có ñời sống riêng khi ra với biển khơi mênh mang thăm thẳm. Tất cả
các khía cạnh tương phản dữ dội - dịu êm, ồn ào - lặng lẽ tạo nên một cái nhìn bao quát về
sóng. Mạch sóng mạnh mẽ như bứt phá không gian chật hẹp ñể khát khao một không gian
lớn lao. Hành trình tìm ra tận bể chất chứa sức sống tiềm tàng, bền bỉ ñể vươn tới giá trị
tuyệt ñích của chính mình.
- Trên hành trình ấy, ñiểm xuất phát của sóng tưởng chừng ñã ñưọc lý giải rõ ràng: sóng
bắt ñầu từ gió. Nhưng rồi những băn khoăn cứ nối tiếp cho ñến lúc không thể giải ñáp (và
cũng không cần giải ñáp) bằng lý trí, ñó cũng là lúc tầng tầng lớp lớp nghĩa của sóng hiện ra
: con sóng của biển khơi tạo ra sóng thơ, con sóng thơ dào dạt của tâm hồn làm xuất hiện
con sóng của tình yêu bất tận. Và khi ñã thành sóng tình thì không bao giờ có thể lý giải
ñược khi nào ta yêu nhau? Những liên tưởng ñiệp trùng dào dạt ñã nối kết ñược con người
với không gian biển khơi .
- Gắn với thế giới riêng tư của Anh và Em là cặp hình ảnh sóng - bờ. Con sóng Xuân Quỳnh
sâu kín, tinh tế trong một nỗi nhớ cháy lòng của tình yêu. Nỗi nhớ gói gọn trong thời gian
của một ngày ñêm nhưng ñủ sức dồn nén dung lượng tình yêu của cả một ñời người. Nỗi
nhớ không chỉ có mặt trong thời gian ñược ý thức mà còn gắn với tiềm thức - thời gian trong
mơ. Vị ngọt ngào mê ñắm của tình yêu lan tỏa trong cách nói nghịch lý trong mơ còn thức.
Thế giới của Anh và Em không giới hạn chiều dài Bắc - Nam, không khoanh vùng ñịa bàn
mà nơi nào cũng có nỗi nhớ thường trực của tình yêu vĩnh viễn. Xuân Quỳnh ñã tiếp nhận
nỗi nhớ ấy bằng tất cả sự nhạy cảm của lứa tuổi ñôi mươi và khẳng ñịnh cho một cái tôi của
con người luôn vững tin ở tình yêu.
- Hành trình Tình Yêu cũng là hành trình tự thử thách của lòng kiên trì bền bỉ ñể ñạt mục
ñích của mỗi một cá nhân. Cái nhìn về cuộc ñời của Xuân Quỳnh thật nhân hậu và nồng nàn
:
Cuộc ñời là biển lớn tình yêu, kết tinh vị mặn ân tình, ñược tạo nên và hòa lẫn cùng trăm con
sóng nhỏ. Trong quan niệm của nhà thơ, số phận cá nhân không thể tách khỏi cộng ñồng.

Sóng không phải là biểu tượng củaq một cái tôi ngạo nghễ và cô ñơn như thơ lãng mạn. Khát
vọng lớn nhưng trong cách nói Xuân Quỳnh lại rất khiêm nhường : trăm con sóng nhỏ như
là sự tổng hòa những vẻ ñẹp khác nhau ñể tạo thành biển lớn. Mỗi một quan hệ riêng tư sẽ
làm ñẹp thêm cho lẽ sống thời ñại "Người yêu người, sống ñể yêu nhau" (Tố Hữu). ðó
không chỉ là tinh thần của con người thời ñại chống Mỹ mà còn là âm vang của một tấm
lòng luôn tha thiết với sự sống, với tình yêu.
-Trong biển lớn tình yêu cuộc ñời hôm nay, ñã có biết bao con sóng ñã tới bờ, ñang tới bờ và
tìm về bờ. Tình yêu vẫn luôn luôn là ñề tài hấp dẫn với mọi lứa tuổi, ñể mọi người ñi tìm
những lới giải ñáp cho ẩn số tình yêu trong một hành trình tìm kiếm không mệt mỏi. Sóng
của Xuân Quỳnh vẫn vỗ những nhịp yêu thương, giúp những người ñang yêu thêm tự tin vào
chính mình, bởi thế giới của Anh và Em cũng là thế giới của những con người biết tìm ra ý
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
nghĩa của sự sống thiêng liêng. Sống là ñưọc yêu, Yêu là sống hết mình với cuộc ñời vốn rất
nhiều yêu thương.
Câu 18 : Tư tưởng ñổi mới của Lor-ca có ảnh hưởng như thế nào trong thơ ca Thanh
Thảo :
- Một nhân cách cao ñẹp: yêu nhạc dân gian, dùng tiếng ñàn ghi ta ñể giãi bày nỗi ñau buồn
và khát vọng yêu thương của nhân dân, dũng cảm ñấu tranh với nền chính trị ñộc tài, nền
nghệ thuật già nua, bảo thủ.
- Lor ca là một hịên tượng xuất chúng có sức ảnh hưởng to lớn tới nghệ thuật và chính trị
của Tây Ban Nha lúc bấy giờ, Lor-ca ñã nồng nhiệt cổ vũ cho nhân dân ñấu tranh ñòi quyền
sống chính ñáng, ñồng thời khởi xướng thúc ñẩy mạnh mẽ những cách tân nghệ thuật.
- Là một sự ñột phá cho văn minh nhân loại⇒ Thanh Thảo ñã từng viết : « Lorca là nhà thơ
của những giấc mơ, của những linh cảm nhoi nhói, một nhà thơ có thể biến những giấc mơ
thành nhịp ñiệu, có thể biến những linh cảm thành ngôn từ. Lorca siêu thực một cách tự
nhiên, và hiện thực một cách tự nhiên » (Lorca trong tôi – Mãi mãi là bí mật, NXB Lao
ñộng, 2004).
Câu 19 : Phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân
Nguyễn Tuân có một phong cách nghệ thuật rất ñộc ñáo và sâu sắc.

-Trước Cách mạng tháng Tám, phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân có thể thâu tóm trong
một chữ "ngông"Thể hiện phong cách này, mỗi trang viết của Nguyễn Tuân ñều muốn
chứng tỏ tài hoa uyên bác. Và mọi sự vật ñược miêu tả dù chỉ là cái ăn cái uống, cũng ñược
quan sát chủ yếu ở phương diện văn hoá, mĩ thuật.Ông ñi tìm cái ñẹp của thời xưa còn
vương sót lại và ông gọi là Vang bóng một thời.
-Sau Cách mạng, phong cách Nguyễn Tuân có những thay ñổi quan trọng . Ông không ñối
lập giữa quá khứ, hiện tại và tương lai.Văn Nguyễn Tuân, vừa ñĩnh ñạc cổ kính, vừa trẻ
trung hiện ñại. Nguyễn Tuân học theo "chủ nghĩa xê dịch". Vì thế ông là nhà văn của những
tính cách phi thường, của những tình cảm, cảm giác mãnh liệt, của những phong cảnh tuyệt
mĩ, của gió, bão, núi cao rừng thiêng, thác ghềnh dữ dội Ông vẫn tiếp cận thế giới, con
người thiên về phương diện văn hóa nghệ thuật, nghệ sĩ, nhưng giờ ñây ông còn tìm thấy
chất tài hoa nghệ sỹ ở cả nhân dân ñại chúng. Còn giọng khinh bạc thì chủ yếu chỉ là ñể ném
vào kẻ thù của dân tộc hay những mặt tiêu cực của xã hội.
-Nguyễn Tuân cũng là một con người yêu thiên nhiên tha thiết. Ông có nhiều phát hiện hết
sức tinh tế và ñộc ñáo về núi sông cây cỏ trên ñất nước mình. Phong cách tự do phóng túng
và ý thức sâu sắc về cái tôi cá nhân ñã khiến Nguyễn Tuân tìm ñến thể tuỳ bút như một ñiều
tất yếu. Nguyễn Tuân còn có ñóng góp không nhỏ cho sự phát triển của ngôn ngữ văn học
Việt Nam.
Câu 20: Hình tượng sông ðà qua sáng tạo nghệ thuật ñộc ñáo của Nguyễn Tuân:
-Con sông ðà hùng vĩ, dài trên năm trăm cây số, hiểm trở với hàng trăm thác ghềnh mang
những cái tên cổ sơ, xa lạ (Hát Loóng, thác Giăng, Hót Gió, Mó Tôm…). Ở ghềnh Hát
Loóng “nước xô ñá, ñá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè…!”. Âm thanh
tiếng thác nghe ghê rợn như tiếng rống của hàng ngàn con trâu mộng ñang lồng lộn giữa
rừng vầu, tre nứa bị cháy. Sông ðà có nhiều thạch trận, nhiều cửa tử ít cửa sinh, với những
thần sông, thần ñá trấn giữ “nhổm cả dậy vồ lấy thuyền”, ñánh hồi lùng, ñánh ñòn tỉa, ñánh
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
ñòn âm vào chổ hiểm chực “ñòi ăn chết cái thuyền”. Luồng nước vô sở bất chí, dòng thác
hùm beo hồng hộc tế mạnh trên sông ñầy thác ghềnh, thạch trận. Những ông tướng ñá mặt
xanh lè ñáng sợ.

Nhịp ñiệu câu văn dồn dập. Từ tượng thanh, từ tượng hình, những ẩn dụ so sánh, tiếng nói
ñời thường sông nước, ngôn từ nhà bình, thể thao thể dục, ñiện ảnh… ñược ông vận dụng ñể
miêu tả thác ghềnh, gây ấn tượng về sự dữ dội, hiểm trở, hùng vĩ của sông ðà.
-Sông ðà còn mang vẻ ñẹp hoang sơ, thơ mộng “tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình,
ñầu tóc chân tóc, ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai”. “Mùa
xuân dòng xanh ngọc bích. Mùa thu nước sông ðà lừ lừ chín ñỏ”. Nguyễn Tuân gọi sông ðà
là một cố nhân. Cảnh ven sông ở thượng nguồn lặng tờ. Có bầy hươu ngốn búp cỏ gianh
ñẫm sương. Cá dầm xanh quẫy vọt lên mặt sông bụng trắng như bạc rơi thoi. Có ñoạn, có
khúc sông: “Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử - Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm
cổ tích ngày xưa”.
Một về cố thi, một câu ñồng dao, một câu thơ ðường, một vài câu thơ của Tản ðà của
Nguyễn Quang Bích ñược Nguyễn Tuân lựa chọn ñưa vào, cho thấy ông là một cây bút rất
sành ñiệu, tài hoa dẫn dắt người ñọc chiếm lĩnh vẻ ñẹp sông ðà với tình yêu sông núi, giang
sơn.
Câu 21 : Hình tượng người lái ñò sông ðà qua sáng tạo nghệ thuật ñộc ñáo của Nguyễn
Tuân:
-Ông lão lái ñò, ñơn ñộc trên chiếc ñò nhỏ, xông pha vào một trận ñồ bát quái của sông ðà
. Những con sống dồn dập lao tới, xiết mạnh qua những tảng dá nửa nôỉ nửa chìm sôi réo
lên , bắn tung bọt nước vào con ñò nhỏ , nhưng con ñò với người lái ñò cùng những ñộng tác
nhanh nhẹn , chính xác ñến từng li từng tí ñã khéo léo chèo chống luồn lách qua từng tảng
ñá ngầm , từng con nước xiết , từng cái hút mà nếu lỡ lọt vào là lập tức bị cuốn thẳng ngay
vào lòng sông rồi bị bao khối ñá , bao luồng nước xâu xé ñể rồi lúc nổi nên phía hạ lưu chỉ
còn những mảnh võ cũng với một nỗi khiếp sợ bao trùm lên dòng sông .
-ðơn phương ñộc mã chiến ñấu với thủy quái ðà Giang , ông lái ñò không những không
cảm thấy mệt mỏi mà ông lại càng minh mẫn, càng hào hứng , thích thú và khoái chí mỗi
khi kẻ thù của mình bị rớt lại ñằng sau Nhưng sông ðà vẫn chưa tung hết thủ ñoạn , nó ra
sức chảy xiết , cho nổi nên một trận ñiạ ñá chìm nổi tiềm ẩn bao mưu ñồ thâm ñộc .Nhưng
ông lái ñò vẫn bình tĩnh , bằng những ñộng tác thuần thục , với suy nghĩ quyết ñoán, quả
quyết , ông dần lấy thế chủ ñộng và từ từ tiến vào trận ñồ bát quái ngũ hành _ñá ngầm mà
con sông ðà dã giắng sẵn chỉ chừo ông vào là ra tay hạ thủ …

-Lúc này không thể dùng sức ñấu tay ñôi như trước nữa mà bây giờ nếu không có chiến
thuật ñối phó kịp thời thì sẽ thua trận và sẽ bị con thủy quái ðà Giang nuốt chửng . Một lần
nữa , ông lái ñò lại thể hiện cho con thủy quái kia thấy ông là người không dễ gì chịu khuất
phục . Con sông réo lên ùng ục , hiện lên ba cưả ñá . Trong ba cửa thạch môn ñó chỉ có duy
nhất một của sinh, còn lại hai cửa tử kia lỡ họa họa ñi vào là sẽ vĩnh viên không còn lối ra
.Thế nhưng thật kỳ là , ông lái ñò luồn lách một hồi rồi ñi thẳng vào cửa sinh trước sự tức
giận cảu thủy quái . Thủy quái càng tức giận lồng lên khiến mặt sông ñỏ ngầu sủi bọt , nố
tiếp tục dâng ñá tăng sóng . Không thể ẩn nấp tấn công du kích như trước nữa , lần này nó
hung hãn bao vậy thập diện rồi từ bốn phương tám hướng ầm lên , tổng tiến công lao tới con
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
ñò như vũ bão . Không một chút run sợ , ông tiếp tục né ñỡ , dùng chính mái chèo trong tay
mình ñể làm vũ khí chống lại và nhanh trí tấn công mạnh vào yếu ñiểm của thủy quái , dần
dần ñánh bại mọi sự tấn công của nó. Thủy quái bị thất thế vội lùi lại ñằng sau nhường bước
cho ông lái ñò . Ông quả là thông minh mưu trí , và rất có chiến lược .
-Con ñò dần trôi qua thác, con thủy quái vẫn chưa chịu bỏ cuộc. Nó liền dùng biện pháp cuối
cùng , ra sức van vỉ ñể cầu xin lòng thương hại nhằm khiến ông laõ chủ quan, lúc thì lại
rống lên ñể mong cho ông lão lo lắng, sợ hãi, lúc lại ghào thét khiến ông căm tức mà hiếu
chiến , bỏ quên lí trí .Chỉ cần ông sa vào một trong ba ñiều trên là thủy quái lập sẽ ñánh úp
ông ngay lập tức, và ông sẽ thua trận .Nhưng kài, ông vẫn vượt qua ñược.Thục sự ông có
một tinh thần rất vững vàng , một tinh thần thép Lúc ñó ông ẵhng còn vừua chèo vừa nói
chuyện cá tôm , như chẳng ñể ý gì ñến con thủy quái cả .Kết quả trận chiến , con thủy quái
bại trận lầm lũi nhìn ông từ từ dạo ñò ñi qua .
Nguyện Tuân thật tài tình . Không chỉ dùng biện pháp văn học, ông còn sử dụng cả những
thủ pháp nghệ thuật ở mọi lĩnh vức khác nhau khiến giá trị tạo hình cảu tác phẩm lại
ñược nâng lên vượt bậc , và ñã ñặc tả rất thành công hình tượng người lái ñò sông ðà .
Dưới ngòi bút của Nguyễn Tuân, ông lão lái ñò không những chỉ là một vị tướng quân dũng
mãnh lao vào trận chiến ác lịêt cùng thủy quái sông ðà ñể chiến ñấu và chiến thắng mà ông
còn là một nghệ sĩ , một nghệ nhân của nghề chèo ñò .Những ñộng tác chèo ñò thuần thục ,
nhuần nhuyễn của ông khiến ai cũng ngưỡng mộ. Mỗi lần ông chèo ñờ vượt thác lại là một

lần trình diễn nghệ thuật trên sân khấu sông ðà .Ông ñúng là hiện thân cho ước mơ, khát
vọng chinh phục thiên nhiên của con người . hình ảnh người lái ñò sông ðà là bức chấn
dung của người lao ñộng bình thường nhưng ñó lại chính là vẻ ñẹp của cuộc sống, và cũng
là vẻ ñẹp của con người trong cuộc mưu sinh.
Câu 22:
Vài nét về phong cách nghệ thuật của Hoàng Phủ Ngọc Tường:
Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trong những nhà văn chuyên về bút kí. Nét ñặc sắc trong
sáng tác của ông là ở sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và tính trữ tình, giữa nghị
luận sắc bén với suy tư ña chiều ñược tổng hợp từ vốn kiến thức phong phú về triết học, văn
hóa, lịch sử, ñịa lí,… Tất cả ñược thể hiện qua lối hành văn hướng nội, súc tích, mê ñắm và
tài hoa.

Câu 23: Hình ảnh sông Hương qua cái nhìn ña chiều của Hoàng Phủ Ngọc Tường
1. Vẻ ñẹp sông Hương qua cảnh sắc thiên nhiên :
Khác với nhiều con sông “sông Hương là thuộc về một thành phố duy nhất”. Nghĩa là sông
Hương gắn liền với Huế.ðiểm nhìn nghệ thuật của bài thơ là sông Hương.
+ Sông Hương ở ñầu nguồn
(thượng nguồn):Tác giả miêu tả sông Hương ở ñầu nguồn với
sức sống mãnh liệt, hoang dại nhưng cũng dịu dàng và say ñắm > “Rừng già ñã hun ñúc
cho nó một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng”. Dòng sông ñã ñược thổi bằng
ngọn gió tâm hồn dào dạt nhạy cảm, liên tưởng tự do ñể càng mạnh mẽ hơn, ñắm say hơn ở
ñịa phận thượng nguồn.
+ Sông Hương ở ñồng bằng:

- Sông Hương ñược thay ñổi về tính cách: “Sông như chế ngự ñược bản năng của người con
gái” ñể “mang một sắc ñẹp dịu dàng và trí tuệ, trở thành người mẹ phù sa của một vùng văn
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
hóa xứ sở”
- Sông Hương lại có vẻ ñẹp trầm mặc chảy dưới chân những rừng thông u tịch với những

lăng mộ âm u mà kiêu hãnh của các vua chúa triều Nguyễn.
-> ðó là vẻ ñẹp mang màu sắc triết lí, cổ thi khi ñi trong âm hưởng ngân nga của tiếng
chuông chùa Thiên Mụ, có vẻ ñẹp “vui tươi” khi ñi qua những bãi bờ xanh biếc vùng ngoại
ô Kim Long, có vẻ ñẹp “mơ màng trong sương khói” khi nó rời xa thành phố ñể ñi qua
những bờ tre, lũy trúc và những hàng cau thôn Vĩ Dạ.
+ ðoạn tả sông Hương khi ñi qua thành phố ñã gây ñược nhiều ấn tượng:

-ðấy là hình ảnh chiếc cầu bắc qua dòng sông Hương: “Chiếc cầu trắng in ngấn trên nền
trời, nhỏ nhắn như những vành trăng non”
-Nhà văn như thổi linh hồn vào cảnh vật: “ñường cong ấy làm cho dòng sông như mềm hẳn
ñi, như một tiếng vâng không nói của tình yêu”, “Tôi nhớ sông Hương, quý ñiệu chảy lững
lờ của nó khi ngang qua thành phố”.
-Dường như sông Hương không muốn xa thành phố: “Rồi như sực nhớ lại một ñiều gì ñó
chưa kịp nói. Nó ñột ngột ñổi dòng rẽ ngặt sang hướng ðông Tây ñể gặp lại thành phố ở góc
Bao Vinh…khúc quanh này thật bất ngờ…ðấy là nỗi vương vấn, cả một chút lẳng lơ kín
ñáo của tình yêu”.
- Sông Hương trở lại “ñể nói một lời thề trước khi về biển cả”.Tác giả liên hệ “Lời thề ấy
vang vọngkhắp khu vực sông Hương thành giọng hò dân gian, ấy là tấm lòng người dân
Châu Hóa xưa mãi mãi chung tình với quê hương xứ sở”.
2.Vẻ ñẹp sông Hương ñược khám phá dưới góc ñộ văn hóa :
+ Tác giả cho có một dòng thi ca về sông Hương. ðó là dòng thơ không lặp lại mình
- Tác giả gắn sông Hương với âm nhạc cổ ñiển Huế: “Sông Hương ñã trở thành một người
tài nữ ñánh ñàn lúc ñêm khuya…Quả ñúng vậy, toàn bộ nền âm nhạc cổ ñiển Huế ñã ñược
hình thành trên mặt nước của dòng sông này”.
- Tác giả tưởng tượng: “trong một khoang thuyền nào ñó, giữa tiếng nước rơi bán âm của
những mái chèo khuya”.Phải có ñộ nhạy cảm về thẩm âm, hiểu biết về âm nhạc của xứ Huế,
tác giả mới có sự liên tưởng này.
- Với ngòi bút tài hoa cộng với sự rung cảm mạnh mẽ, HPNT nhớ tới Nguyễn Du; “Nguyễn
Du ñã bao năm lênh ñênh trên quãng sông này với một phiến trăng sầu.Và từ ñó, những bản
ñàn ñã ñi suốt ñời Kiều”.

+Vẻ ñẹp sông Hương gắn liền với những sự kiện lịch sử:
- Tên của dòng sông Hương ñược ghi trong “Dư ñịa chí” của Nguyễn Trãi; “Nó ñược ghi là
linh giang”
- Dòng sông ấy là ñiểm tựa, bảo vệ biên cương thời kì ðại Việt.
- Thế kỉ XVIII, nó vẻ vang soi bóng kinh thành Phú Xuân, gắn liền với tên tuổi của người
anh hùng Nguyễn Huệ.
- Nó ñọng lại ñến bầm da, tím máu “nó sống hết lịch sử bi tráng của thế kỉ XIX”.
- Nó ñi vào thời ñại của Cách mạng tháng Tám bằng những chiến công rung chuyển.
- Nó chứng kiến cuộc nổi dậy tổng tiến công tết Mậu Thân 1968. Sông Hương ñã gắn liền
với lịch sử của Huế, của dân tộc.
=>Bài bút ký kết thúc bằng cách lí giải tên của dòng sông; sông Hương, sông thơm.
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
Cách lí giải bằng một huyền thoại:Người làng Thành Chung có nghề trồng rau thơm. Ở ñây
kể lại rằng vì yêu quí con sông xinh ñẹp, nhân dân hai bờ sông ñã nấu nước của trăm loài
hoa ñổ xuống dòng sông cho làn nước thơm tho mãi mãi.Huyền thoại ấy ñã trả lời câu hỏi :
ai ñã ñặt tên cho dòng sông?
Câu 24: Số phận người nông dân miền núi trong tác phẩm “ Vợ chồng A Phủ của Tô
Hoài”.
Tác phẩm ñã tái hiện bức tranh chân thực về cuộc sống ñau khổ, bi thảm của người lao ñộng
miền núi. Trong ñó Mị và A phủ- 2 con người dưới ách áp bức bóc lột của bọn chúa ñát
phong kiến, phải làm nô lệ, mang thân phạn phận tủi nhục chính là là những nạn nhân tiêu
biểu cho chế ñộ tàn bạo dã man nói trên.
- Bọn chúa ñất, bọn thống lí cấu kết với giặc Pháp, ñược bọn Tây ñồn cho muối về bán, ăn
của dân nhiều, giàu lắm, nhà có nhiều nương, nhiều bạc nhiều thuốc phiện nhất làng.
- Pá Tra cho vay nợ lãi, Mị trở thành con dâu gạt nợ nhà thống lí. Tuổi xuân và hạnh phúc
bị cướp mất. Mị sống khổ nhục hơn con trâu, con ngựa.
- A Phủ vì tội ñánh con quan mà bị làng xử kiện, bị ñánh, bị phạt vạ, trở thành kẻ ở nợ cho
Pá Tra.
- Cảnh Mị bị A Sử trói ñứng. Cảnh A Phủ bị trói cho ñến chết vì tội ñể hổ bắt mất bò.

- Cảnh bọn Tây ñồn Bản Pe càn quét khu du kích Phiềng Sa: cướp lợn, giết người, ñốt phá
vô cùng tàn bạo.
Câu 24: Sức sống mãnh liệt của nhân vật Mị trong “vợ chồng A Phủ”
-“Vợ chồng A Phủ” là truyên thành công nhất trong tập “Truyện Tây Bắc” của Tô Hoài.
Trong truyện này, nhân vật Mỵ có hồn hơn cả. Mị có hai mặt tưởng như ñối lập nhưng thực
ra lại rất thống nhất. Mặt thứ nhất là Mỵ bị chà ñạp nặng nề ñã sinh ra buồn rầu và dần dần
sinh ra cam chịu, mất cả sức sống. Mặt thứ hai là ngay trong tình trạng ñó, Mỵ vẫn cựa quậy,
vẫn tiềm tàng, tiềm ẩn một sức sống ñể từ ñó bước vươn dậy và cuối cùng phá cũi tháo lồng
và tìm lại ñược lẽ sống cho mình.
-Bị bắt làm con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá-Tra là tấn bi kịch ñau ñớn nhất trong cuộc ñời
nàng. A Sử ñối với nàng như ñối với một người nô lệ. Nhưng vì nàng là ngươi con gái giàu
tình thương, có ñức hi sinh nên nàng ñành cam chịu ñể trừ nợ cho cha. Ở lâu trong cái khổ,
Mỵ quen khổ rồi. Bây giờ Mỵ tưởng mình cũng là con trâu con ngựa. “Con ngựa, con trâu
làm còn có lúc, ñêm nó còn ñược ñứng gãi chân, ñứng nhai cỏ, ñàn bà con gái nhà này thì
vùi vào công việc cả ñêm cả ngày ”. Quá ñau khổ, nàng ñã phản kháng bỏ nhà Pá Tra trở về.
Nàng ñịnh lạy cha rồi ăn lá ngón chết. Nhưng khi nghe cha nói: “Mày về lạy tao ñể mày ñi
chết ñấy à? Mày chết nhưng nợ tao vẫn còn, quan lại bắt tao trả nợ… Không ñược con ơi!”.
Mị bưng mặt khóc, ném nắm lá ngón rồi trở về nhà Pá Tra. Vì quá thương cha mà nàng ñành
cam chịu cuộc sống nô lệ ở nhà thống lí.
-Nhưng trong tâm trạng, trong bản chất cuộc sống của Mị tiềm ẩn một sức sống mãnh liệt.
Trong nỗi buồn, trong suy nghĩ, trong ý muốn tự tử của nàng ñã biểu lộ tinh thần không
muốn cam chịu, không muốn chấp nhận cuộc sống lầm than, tủi cực hiện tại. Sức sống bị ñè
nén chỉ cần có cơ hội là nó sẽ bộc phát. Những ñêm tình mùa xuân ñã tới, tâm hồn Mị bị xáo
trộn. Nàng ñã lắng nghe tiếng ai thổi sáo rủ bạn ñi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại, tha thiết
bổi hổi. Mị ngồi nhẩm bài hát của người ñang thổi:
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
“Mày có con trai con gái rồi
Mày ñi làm nương
Ta không có con trai con gái

Ta ñi tìm người yêu”
Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ừng ực từng bát. Rồi say, Mị lịm mặt ngồi ñấy hồi tưởng
lại ngày trước. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Mùa xuân, Mị
uống rượu trên bếp và thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày ñêm ñã thổi sáo ñi theo
Mị hết núi này sang núi khác. Sức sống lại dạt dào trong lòng nàng. “Mị thấy phơi phới trở
lại, trong lòng ñộy nhiên vui sướng như ñêm tết ngày trước. Mị trẻ lắm, Mị vẫn còn trẻ, Mị
muốn ñi chơi.” Tiếng sáo còn rập rờn trong ñầu Mị, Mị quấn lại tóc, Mị mặc váy hoa. Ai bảo
cô Mị chỉ lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa? Dĩ nhiên tuổi xuân của nàng ñã bị tàn phá.
Sức sống của nàng ñã bị ñè nén. A Sử trói Mị lại, quấn tóc lên cột. ðóng cửa buồng rồi bỏ
ñi. Thật là tàn bạo, Mị vẫn ñứng im như không biết mình ñang bị trói. Hơi rượu còn nồng
nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo ñưa Mị ñi theo những cuộc chơi.
“Em không yêu, quả pao rơi rồi
Em yêu người nào, em bắt pao nào”
Mị vùng vằng bước ñi nhưng toàn thân ñau nhức không cựa ñược. Sức sống tiềm tàng
trong người Mị bộc phát thật là dữ dội.
-Sức sống tiềm ẩn của Mị bộc lộ tột ñỉnh trong hành vi nổi loạn giải thoát cho A Phủ và cho
chính mình. A Phủ là người ở trừ nợ (vì ñánh A Sử nên bị phạt vạ) trong nhà thống lí. A Phủ
chăn bò bị hổ ăn mất một con. A Phủ bị trói. ðêm ñêm, Mị dậy sưởi lửa thấy mắt A Phủ
trừng trừng, biết A Phủ còn sống, Mị vẫn lạnh lùng vì ñời Mị khổ quá, Mị chỉ còn ở với
ngọn lửa. Có ñêm A Sử thấy Mị ở ñây ñã ñập Mị ngã xuống cửa bếp nhưng trái tim của cô
gái giàu yêu thương ấy lại thổn thức. ðêm khuya Mị trở dậy thổi lửa, ngọn lửa bập bùng
sáng lên. Cách miêu tả sức sống tiềm tàng ñang trỗi dậy trong lòng Mị bằng “ngọn lửa bập
bùng sáng lên” thật là hay! Nàng nhìn thấy A Phủ bị trói ñứng, một dòng nước mắt lấp lánh
bò xuống hai lõm má ñã sạm ñen lại. Mị nhớ lại ñêm A Sử trói Mị, nàng thốt lên trong lòng
“Trời ơi! Nó bắt trói ñứng người ta ñến chết! Nó ñã trói chết một người ñàn bà trong nhà
ngày trước cũng ở chỗ này”. Nàng nghĩ ñêm mai là người kia chết. Người kia việc gì mà
phải chết. Rồi nàng vận vào mình, biết ñâu A Phủ trốn thoát, bố con Pá Tra sẽ bảo là Mị cởi
trói cho nó. Mị phải trói thay vào ñó, Mị phải chết trên cái cọc ấy, Mị không thấy sợ. ðấy
chỉ là những tư tưởng “nổi loạn” trong lòng Mị và từ tư tưởng “nổi loạn” ñến hành ñộng “nổi
loạn” chỉ có một li. Mị ñã rón rén bước lại gần A Phủ. Nàng rút con dao nhỏ cắt lúa cắt nút

dây mây trói A Phủ. Mị thì thào: “ði ngay…!”. Mị cắt sợi dây trói A Phủ cũng chính là nàng
ñã cắt sợi dây vô hình trói nàng vào gia ñình thống lí Pá Tra. Nàng ñã chạy theo A Phủ, A
Phủ nói: “ði với tôi” và hai người lẳng lặng ñỡ nhau chạy xuống dốc núi. Hình ảnh ñó nói
lên sự can ñảm liều lĩnh của Mị. Hành ñộng táo bạo này có ý nghĩa quyết ñịnh trong cuộc
ñời Mị. Mị và A Phủ ñã nương tựa vào nhau và thành vợ chồng A Phủ ñể xây dựng cuộc ñời
mới. Hành ñộng giải thoát của Mị có xen lẫn ý thức tự phát và tự giác. Có lẽ ý thức tự phát
mạnh hơn. ðó chính là kết quả biểu lộ tất yếu của một sức sống vốn ñã tiềm tàng, tiềm ẩn
của Mị trước ñó. Hành ñộng giải phóng và tự giải phóng này của Mị có nguồn gốc từ cái
buồn rười rượi, từ cái cách uống ừng ực từng bát rượu và ngay cả ý ñịnh muốn tự sát của Mị.
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
Nguồn gốc sâu xa của hành vi ñó là ở tấm lòng giàu tình cảm, giàu lòng thương người của
Mị, còn nguyên do trực tiếp là tiếng sáo của những ñêm tình mùa xuân ñã thức dậy trong
tâm hồn nàng lòng yêu ñời, niềm tha thiết với cuộc sống tự do.
-Có thể nói sức sống tiềm tàng của Mị là sức hấp dẫn của nhân vật này trong thời gian Mị ở
Hồng Ngài. Tô Hoài ñã ñặt Mị trong mối xung ñột xã hội gay gắt, những thế lực tàn bạo của
xã hội phong kiến thống trị cũa người H-mông ñã chà ñạp lên số phận của nàng, tưởng như
nàng không còn con ñường nào thoát khỏi sự huỷ diệt. Vậy mà chính sức sống tiềm ẩn của
nàng ñã tự cứu nàng. Tô Hoài ñã miêu tả một cách xuất sắc sự vận ñộng nội tâm của nhân
vật và dẫn ñến hành ñộng phản kháng tháo cũi phá lồng giải thoát. Chính sức sống mãnh liệt
của Mị khi gặp ánh sáng cách mạng thì như hạt giống tốt gieo lên mảnh ñất phù sa. Mị ñã trở
thành nhân tố tích cực trong ñội du kích Phiềng Sa của A Phủ sau này cũng là ñiều dễ hiểu.
Câu 26: Ý nghĩa nhan ñề tác phẩm “Vợ nhặt” của Kim Lân
-Nhan ñề Vợ nhặt có sức khêu gợi sự chú ý của người ñọc.Vợ nhặt là vợ theo không, không
cưới xin, lễ nghĩa gì cả. ðây là nhan ñề ít nhiều hàm chứa chất hài hước nhưng ngẫm kỹ lại
nói lên những ñiều thật sâu xa về thân phận bọt bèo, rẻ rúng của con người.
- Nó có ý nghĩa tố cáo xã hội ñã gây ra nạn ñói hủy diệt con người. Mặt khác, nhan ñề ấy
cũng nói lên rằng, trong hoàn cảnh khắc nghiệt của cuộc sống, trên ranh giới mong manh
giữa sự sống và cái chết, con người vẫn hướng về sự sống, về hạnh phúc, tương lai. Tình yêu
thương, khát vọng hạnh phúc vẫn mạnh hơn cái chết.

Câu 27: Hoàn ảnh xã hội ñã tác ñộng ñến số phận những người nông dân như thế nào :
-Truyện ñược ñặt trong bối cảnh là vào nạn ñói ở miền Bắc năm một chín bốn năm, một nạn
ñói thảm khốc ñược hiện lên qua hàng loạt hình ảnh, ñó là những ñứa trẻ vốn chỉ biết vui
chơi, nô ñùa nay ngồi ũ rũ nơi xó tường. Người lớn vốn khỏe mạnh nhanh nhẹn nay da dẻ
xanh xám với những bước ñi dật dờ như những bóng ma. Nơi nơi người chết như ngả rạ nằm
ngổn ngang giữa lều chợ không kịp chôn. Cái ñói, cái khắc nghiệt ñã thấm vào cả cảnh vật ,
ñó là con ñường khẳng khiu bé nhỏ, những ngôi nhà lúp xúp xiêu vẹo , rồi màu ñen của màn
ñêm tăm tối, màu xanh xám của của xác người chết và da người sống .Chốc chốc trong
không khí lại vang lên những tiếng khóc hờ người chết , tiếng luc quạ kêu thế thiết và cả
mùi ẩm thối của rác rưởi , mùi gây của xác người. Khung cảnh ñó ñã tái hiện chân thực một
bức tranh ảm ñạm thê lương của xóm ngụ cư trong nạn ñói
-Không chỉ dừng lại ở ñó, nạn ñói kia còn có thể khiến người con gái trong truyện vỗn dĩ
hiền hậu, rón rén, e thẹn trở nên ăn nói chua ngoa, chỏng lỏng , liều lĩnh. Quả thật trong nạn
ñói ñó, không ai tin là mình có thể sống sót qua ñược cả. Giữa lúc ñó, Tràng lại nhận cô gái
kia làm vợ , cưu mang cô rồi ñưa cô về nhà. Người ta thường nói cái ñói làm con người ta
mất giá , một cô gái phải theo không một người ñàn ông không quen biết chỉ vì bốn cái bánh
ñúc. Nhưng ñó chỉ là bề ngoài, với tấm lòng nhân hậu, nhà văn nhìn thấy khát vọng ñược
sống tha thiết của cô gái, và ông cũng cảm thông niềm khát khao ñược có vợ của Tràng
Câu 28: Giá trị nhân ñạo của tác phẩm “Vợ nhặt” Kim Lân
-“Vợ nhặt” ñã thể hiện lòng yêu thương , ñùm bọc lẫn nhau của những người nghèo ñói ,
giúp họ vượt qua cơn hoạn nạn khốn cùng . Với tình huống truyện ñặc sắc , giọng văn mộc
mạc giản dị , giàu sức gợi cảm . Qua tác phẩm “Vợ nhặt” , nhà văn Kim Lân ñã bộc lộ ñược
giá trị nhân ñạo của tác phẩm và nêu bật ñược bản chất của cuộc sống: Sự sống sẽ chiến
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
thắng cái chết, cái tàn bạo . Trong cái chết sự sống vẫn này mầm , trong nghèo ñói hạnh
phúc vẫn vươn lên , trong bế tắc tương lai vẫn mở hướng .
-Biểu hiện chính :
*Tác phẩm bộc lộ niềm xót xa thương cảm ñối với cuộc sống bi ñát của người dân nghèo
trong nạn ñói, qua ñó tố cáo tội ác tày trời của bọn thực dân phát xít ñối với nhân dân ta

*Tác phẩm ñi sâu khám phá và nâng niu trân trọng khát vọng hạnh phúc, khát vọng sống
của con người
- Những khao khát hạnh phúc của Tràng.
- Ý thức bám lấy sự sống mãnh liệt ở nhân vật Thị
-Ý thức vun ñắp cuộc sống ở các nhân vật
- Niềm hy vọng về cuộc ñổi ñời của các nhân vật
*Tác phẩm thể hiện lòng tin sâu sắc vào phẩm giá, vào lòng nhân hậu của con người
-Cái ñẹp tiềm ẩn của Tràng: sự thông cảm, lòng thương người, sự hào phóng, chu ñáo
-Sự biến ñổi của người vợ nhặt sau khi theo Tràng về nhà : vẻ chao chát chong lỏn biến mất,
thay van ñó là sự hiền hậu, ñúng mực mau mắn trong làm việc, ý tứ trong cư xử…
-Tấm lòng nhân hậu của bà cụ Tứ: thương con rất mực, cảm thông với tình cảnh của nàng
dâu, trăn trở về bổn phận làm mẹ, có tạo niềm vui trong gia ñình giữa cảnh sống thê thảm…
Câu 29 : Ý nghĩa nhan ñề tác phẩm “Rừng xà nu”
- Ý nghĩa tả thực: chỉ cả một rừng xà nu ở Tây Nguyên với các cây lớn nhỏ, bị thương rồi
sau ñó quanh ñó vô số những cây con ñang mọc lên. Có những cây mới nhú khỏi mặt ñất,
nhọn hoắt như những mũi lê.
- Ý nghĩa tượng trưng:
+ Rừng xà nu là hình ảnh gắn bó máu thịt giữa tác giả và những kỷ niệm sâu sắc trong cuộc
ñời chiến ñấu và viết văn tại chiến trường Tây Nguyên
+ Rừng xà nu còn là một biểu tượng cho con người Tây Nguyên anh hùng, mà cụ thể trong
tác phẩm là nhân dân làng Xô Man với những con người ưu tú: cụ Mết, Tnú, Dít
+ Bức tranh thiên nhiên rừng xà nu thật hùng vĩ với sức sống mãnh liệt, sinh sôi nảy nở
không ngừng, bất chấp ñại bác tàn phá mỗi ngày. Qua bức tranh thiên nhiên, tác giả muốn
khẳng ñịnh con người Tây Nguyên vượt qua ñau thương, quật khởi theo ðảng làm cách
mạng
+ Nhan ñề Rừng xà nu còn gợi lên chủ ñề tác phẩm cũng như cảm hứng sử thị, bi tráng của
thiên truyện ngắn ñặc sắc này.
Câu 30:Phân tích hình tượng “Rừng xà nu”- Nguyên Ngọc:
A.Giới thiệu chung
-Nguyễn Trung Thành là một nhà văn quân ñội gắn bó với Tây Nguyên suốt hai cuộc kháng

chiến, có nhiều tác phẩm thành công về mảnh ñất và con người nơi ñây.
-Truyện ngắn Rừng xà nu ra ñời năm 1965, khi ñế quốc Mỹ bắt ñầu ñổ quân ào ạt vào miền
Nam, là câu chuyện về cuộc nổi dậy của dân làng Xô man.
-Một trong những thành công nổi bật của tác phẩm là xây dựng hình tượng nghệ thuật ñộc
ñáo: hình tượng cây xà nu
B.Phân tích hình tượng cây xà nu
1. Cây xà nu ñược miêu tả cụ thể, gắn bó với con người Tây Nguyên

Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
- Cây xà nu hiện lên trong tác phẩm trước hết như một loài cây ñặc thù, tiêu biểu của miền
ñất Tây Nguyên. Mở ñầu và kết thúc tác phẩm cũng bằng hình ảnh của cây xà nu  Cây xà
nu, rừng xà nu như chính dân làng Xôman, như người dân Tây Nguyên trên núi rừng trùng
ñiệp
- Cây xà nu gắn bó thân thiết với cuộc sống người dân Tây Nguyên trong sinh hoạt hàng
ngày, trong ñấu tranh chống giặc, thấm vào nếp nghĩ và cảm xúc. Là lá chắn ñể bảo vệ làng
Xô man trước ñạn pháo giặc.
2. Cây xà nu tượng trưng cho phẩm chất và số phận con người Tây Nguyên trong kháng
chiến chống Mỹ. - Thương tích mà rừng xà nu phải gánh chịu do ñại bác của kẻ thù gợi
nghĩ ñến những mất mát ñau thương mà ñồng bào ta ñã phải trải qua trong thời kì cách mạng
miền Nam bị khủng bố khốc liệt. - Trong bom ñạn chiến tranh, thương tích ñầy mình cây xà
nu vẫn hiên ngang vươn lên mạnh mẽ như người dânTây Nguyên kiên cường bất khuất,
không khuất phục trước kẻ thù.
- Cây xà nu rắn rỏi, ham ánh nắng mặt trời tựa như người Xô man chân thật, mộc mạc,
phóng khoáng yêu cuộc sống tự do.
- Cây xà nu - rừng xà nu tầng tầng lớp lớp, kế tiếp nhau lớn lên trong bom ñạn với một sức
sống mãnh liệt không gì ngăn cản nổi gợi nghĩ ñến sự tiếp nối của nhiều thế hệ người Tây
Nguyên ñứng lên ñấu tranh giữ gìn xứ sở và truyền thống cha ông.
- Rừng xà nu tạo thành một bức tường vững chắc hiên ngang truớc bom ñạn cũng là biểu
trưng cho sức mạnh ñoàn kết của người dân Tây Nguyên khiến kẻ thù phải kiếp sợ.

C. Kết luận : Hình tượng cây xà nu là một sáng tạo nghệ thuật của Nguyễn Trung Thành,
tiêu biểu cho vẻ ñẹp hào hùng, ñầy sức sống của thiên nhiên và con người Tây Nguyên.
Với hình tượng này tác giả ñã tạo nên chất sử thi, vẻ ñẹp lãng mạn của tác phẩm.
Câu 31:
Phân tích hình tượng nhân vật Tnú- Trong Rừng Xà nu của Nguyên Ngọc:
-Trước khi cầm vũ khí, ngày từ khi còn nhỏ Tnú ñã là cậu bé gan góc, dũng cảm biểu lộ một
tính cách táo bạo mạnh mẽ.Tnú thay người già làm liên lạc, nuôi giấu cán bộ, nhanh nhẹn
luồn rừng ñưa thư, vượt qua suối lũ một cách dũng cảm.Cậu thật sáng dạ khi biết rằng bọn
Mĩ nguỵ ít khi phục kích ở chỗ nước chảy xiết. Nguời ñọc cảm thấy một cái gì thật ñáng yêu
ở sự quan tâm học chữ không chịu thua kém ai của Tnú.Cậu bé này dám “cầm ñá tự ñập vào
ñầu máu chảy ròng ròng khi học cái chữ không thuộc” bằng Mai.Và ñặc biệt sự gan dạ dũng
cảm của Tnú khi bị giặc bắt, chú bé nhỏ tuổi này ñã chỉ vào bụng mình và nói: “Cộng sản ở
ñây này”.Mặc cho những vết dao chém dọc ngang trên tấm lưng bé nhỏ, Tnú vẫn không khai
báo, vẫn gan dạ kiên cường.Trước những trận ñòn roi tra tấn dã man của kẻ thù, Tnú thật
may mắn khi ñược học cái chữ và ñược giác ngộ cách mạng từ rất sớm. ðây là nét hơn hẳn
mà nhân vật A Phủ trong “ Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài chưa có.
-Khi thoát ngục Kon tum trở về, Tnú ñã là một chàng trai cường tráng, hiểu biết ñược tôi
luyện qua nhiều thử thách.Giờ ñây Tnú giống như một cây xà nu trưởng thành, vạm vỡ, căng
ñầy nhựa sống và ham ánh sáng.Theo lời dạy của anh Quyết ngày nào, Tnú thay anh làm
cán bộ và một lần nữa anh ñã ñi ba ngày ñường lên núi Ngọc Linh nhưng không phải là lấy
ñá ñể làm phấn mà là ñể mài giáo mác chuẩn bị cho cuộc nổi dậy.
-Không chỉ nhìn thấy rõ con ñường ñể ñi theo cách mạng, Tnú còn có một cuộc sống hạnh
phúc với tình yêu của Mai, với ñứa con mới chào ñời.Nhưng quãng thời gian hạnh phúc ấy
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
thật ngắn ngủi, giặc ñã cầm súng kéo về, buôn làng còn chưa kịp cầm vũ khí. Tnú và thanh
niên trong làng phải trốn vào rừng ñể rồi một mình Tnú lại xông ra mong che chở cho mẹ
con Mai trước ñòn roi của kẻ thù, nhưng cả hai ñều không sống ñược.Cảnh tượng về cái chết
ñau thương trong ñêm ấy cứ trở ñi trở lại trong lời kể của già làng và dòng hồi ức ñau ñớn
của anh.Không những không cứu ñược vợ con, Tnú còn bị kẻ thù ñốt cháy mười ñầu ngón

tay “Mỗi ngón chỉ còn hai ñốt….không mọc lại ñược”.Nỗi ñau thương này là minh chứng
hùng hồn cho câu nói vừa giản dị vừa sâu sắc của cụ Mết: “Chúng nó ñã cầm súng, mình
phải cầm giáo”.
- ðặc biệt là hình ảnh của Tnú sau khi cầm vũ khí chiến ñấu thật ñẹp và lớn lao biết
bao.Hình ảnh Tnú hiện lên như những anh hùnh thời nào trong các khan, trong các trường ca
Tây Nguyên.Khi ñốt cháy hai bàn tay của Tnú, kẻ thù muốn dập tắt ý chí phản kháng, muốn
tiêu diệt khát vọng chiến ñấu của người dân Xô Man.Chúng muốn người dân nơi ñây mãi
mãi xuôi tay trong kiếp nô lệ thấp hèn dưới nòng súng tàn bạo của chúng.Nhưng Tnú và
người dân làng Xô Man không cam chịu khuất phục, mà ngược lại họ ñã phản kháng quyết
liệt.Họ ñã biết vượt lên ñau thương ñể vùng lên cầm vũ khí tự giải phóng mình .Lửa ñã thiêu
cháy mười ñầu ngón tay Tnú, lửa bùng cháy trên mười ñầu ngón tay tẩm dầu xà nu.Nhưng
Tnú không thấy ñau ñớn, anh chỉ thấy lửa cháy ở trong lòng- ngọn lửa chiến ñấu sẽ thiêu
cháy kẻ thù.Và một tiếng hét căm hờn, phẫn uất ñã vang vọng khắp núi rừng Xô man, tiếng
hét ấy như khơi dậy cao ñộ lòng căm thù giặc của cả buôn làng.Xác mười tên giặc ñã chết
nằm ngổn ngang trên mặt ñất. ðêm ấy lửa cháy suốt trong bếp lửa nhà ưng.Nhà văn Nguyễn
Trung Thành ñã miêu tả cái ñêm nổi dậy ấy thật hào hùng, sôi ñộng : “Tiếng chiêng nổi lên,
ñứng trên ñồi xà nu gần con nước lớn suốt ñêm nghe cả rừng Xôman âo ào rung ñộng và lửa
cháy khắp rừng”.Cái ñêm nổi dậy ấy ñâu chỉ là của dân làng Xôman mà là sự lớn dậy phi
thường của cả một cộng ñồng, dân tộc.Dường như trong ñêm ấy ñang sống lại cái không khí
linh thiêng hào hùng của những thiên sử thi Tây Nguyên”.
-Một ñiều không thể thiếu khi nhắc tới cuộc ñời của Tnú ñó chính là hình ảnh hai bàn tay
của anh. ðôi bàn tay bị ñốt cháy của Tnú ñã nhóm lên ngọn lửa căm thù giặc sâu sắ của dân
làng Xôman, nó còn soi sáng cuộc ñời anh.Anh ñã thay mặt người dân làng Xôman lên
ñường theo kháng chiến ñi tìm những thằng Dục khác.Bởi lẽ không phải ngẫu nhiên tác giả
lại ñể cho Tnú kể với dân làng mình sự ñối ñầu của anh với kẻ thù sau này: “Tôi nói: này tao
có súng ñây, tao có cả dao găm ñây nhưng tao không giết mày súng, tao không ñâm mày
bằng dao nghe chưa Dục.Tao giết mày bằng mười ngón tay cụt này thôi, tao bóp cổ mày
thôi”.Nhà văn ñã cố tình tô ñậm hình ảnh ñôi bàn tay Tnú- ñôi bàn tay có cả một lịch sử, một
số phận.
-Lúc còn nhỏ, ñôi bàn tay ấy kiên trì học từng nét chữ của anh Quyết, cần cù làm nương

phát rẫy. ðôi bàn tay dám lấy ñá ñập vào ñầu mình vì học cái chứ không thuộc.Và ñôi bàn
tay ấy dám chỉ vào bụng mình mà nói với quân giặc “Cộng sản ở ñây này” khẳng ñịnh lòng
trung thành với cách mạng.Lớn lên ñôi bàn tay xúc ñộng nắm lấy bàn tay người con gái anh
yêu thương và cũng ñôi bàn tay ấy xé tấm dồ làm ñịu cho ñứa con thơ dại, bàn tay bíu chặt
gốc cây vả khi chứng kiến vợ con bị giặc ñáng ñập bằng roi sắt, hai cánh tay rộng lớn ôm
choàng lấy vợ con che chở, yêu thương…Lửa ñốt cháy mười ñầu ngón tay ñể rồi mãi mãi
chỉ còn hai ñốt không bao giờ mọc lại ñược… cho nên Tnú muốn dung ñôi bàn tay ấy ñể
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
giết chết kẻ thù.Bao uất hận căm hờn ñã dồn lên ñôi bàn tay kia, nó ñã trở thành biểu tượng
cho ý chí bất khuất , cho sức sống mãnh liệt của Tnú và người dân làng Xôman.Kẻ thù tàn ác
có thể ñốt cháy ñôi bàn tay nhưng không thể tiêu diệt ñược sức mạnh phi thường, tiềm ẩn
trong con người họ. ðó là ý chí chiến ñấu và khát vọng chiến thắng. ðó là một dân tộc kiên
cường dũng cảm như những khu rừng xà nu hàng vạn cây không có cây nào bị thương mà
vẫn xanh tươi bát ngát trải xa tít tắp tận chân trời.
-Xây dựng thành công nhân vật Tnú, nhà văn ñã khắc hoạ ñược hình ảnh tiêu biểu của con
người mang ñậm dòng máu, tính cách của núi rừng Tây Nguyên.Và qua hình tượng Tnú,
Nguyễn Trung Thành còn gợi ra ñược số phận và phẩm chất của cả cộng ñồng trong cuộc
chiến ñấu bảo vệ buôn làng thân yêu. ðó là tình cảm gắn bó thiết tha sâu nặng với quê
hương ñất nước, với núi rừng Tây Nguyên, căm thù giặc sâu sắc, một lòng một dạ ñi theo
cách mạng, không ngại khó khăn, gian khổ, hi sinh, tin tưởng tuyệt ñối vào sự thắng lợi của
cách mạng.Có thể nói qua thiên truyện ngắn xuất sắc này của Nguyễn Trung Thành, người
ñọc càng thêm hiểu và thêm trân trọng con người Tây Nguyên với biết bao phẩm chất thật
ñẹp, thật cao quý. Họ cũng chính là hình ảnh ñẹp ñẽ, tiêu biểu cho con người Việt Nam thời
chống Mĩ.
Câu 32 : Tính sử thi của tác phẩm Rừng xà nu (Nguyễn Trung Thành)
-ðể dẫn ra một tác phẩm tiêu biểu có thể minh hoạ cho sự tồn tại của "nền văn học sử thi"
trong văn học Việt Nam 1945 - 1975, tưởng không có tác phẩm nào tiêu biểu hơn Rừng xà
nu của Nguyễn Trung Thành. Quả ñây là một truyện ngắn mang ñậm tính sử thi và cảm
hứng lãng mạn (thực ra, với các tác phẩm thuộc loại này, chỉ nói ñến tính sử thi là ñủ, bởi

cảm hứng lãng mạn ñã trở thành một phần tất yếu của nó).
-Tính sử thi của Rừng xà nu ñược biểu lộ trước hết ở những sự kiện có tính chất toàn dân
ñược nhắc tới. Những chuyện xảy ra với làng Xô man hoàn toàn không có ý nghĩa cá biệt.
Chúng là chuyện chung của cả Tây Nguyên, cả miền Nam, cả nước trong những ngày chiến
ñấu chống ñế quốc Mĩ. Tính thế bị o ép của làng Xô Man trước ngày ñồng khởi là bức tranh
sinh ñộng về cuộc sống ñau thương của ñồng bào miền Nam trong những ngày Mĩ - Diệm
thi hành luật 10-59, khủng bố dữ dội những người yêu nước, những người kháng chiến cũ.
Khi làng Xô Man ñứng dậy thì gương mặt của làng lúc này lại chính là gương mặt của cả
nước trong những ngày quyết tâm ñánh Mĩ và thắng Mĩ - một gương mặt rạng rỡ, tự tin,
ñiềm tĩnh ñón nhận những thử thách mới.
-Biểu hiện thứ hai của tính sử thi trong Rừng xà nu là truyện ngắn ñã xây dựng thành công
hình tượng một tập thể anh hùng. Những anh hùng ñược kể tới trong ñó ñều có tính ñại diện
cao, mang trong mình hình ảnh của cả một dân tộc. Tập thể anh hùng trong Rừng xà nu là
tập thể ña dạng về lứa tuổi và giới tính. Mỗi gương mặt anh hùng ñều có những nét riêng,
thể hiện một số phận riêng trong cuộc ñời chung. Tất cả họ ñều giống nhau ở những phẩm
chất cơ bản : gan dạ, trung thực, một lòng một dạ ñi theo cách mạng. Chiến công của mỗi
người tuy ña dạng mà thống nhất. Cuốn sử vẻ vang của làng Xô Man, của Tây Nguyên
không phải do riêng một người mà do tất cả mọi người viết ra. Bản trường ca của núi rừng
không chỉ trỗi lên một giọng mà là sự tổng hoà của nhiều giọng. Anh Quyết, cụ Mết, anh
Tnú, chị Mai, cô Dít, bé Heng là những nhân vật tiêu biểu, nhưng bên cạnh họ, ñằng sau họ
còn có bao người khác nữa cũng không chịu sống mờ nhạt, vô danh. Tất cả họ ñều thi ñua
Tải miễn phí ðề thi, Tài liệu luyện thi ðH
Ngô ðức ðồng-Trường THPT Bắc Yên Thành, Nghệ An
lập công, ñều muốn góp phần mình vào sự nghiệp vĩ ñại của dân tộc. Dĩ nhiên, hình tượng
văn học nào cũng là sự thống nhất giữa cái cá biệt và cái phổ quát, nhưng ở Rừng xà nu, cảm
hứng hướng về cái chung ñã mang tính chất chi phối.
-Biểu hiện thứ ba của tính sử thi ở truyện ngắn Rừng xà nu là nó ñã miêu tả các sự kiện, các
nhân vật anh hùng từ một cái nhìn chiêm ngưỡng, khâm phục. Các chi tiết ñời thường ít
ñược nhắc tới. Nhà văn chỉ tâm ñắc với những chi tiết nào có khả năng làm phát lộ ñược
phẩm chất anh hùng của nhân vật. Tả cụ Mết, nhà văn chú ý tới giọng nói "ồ ồ dội vang

trong lồng ngực" của cụ. Tưởng như trong tiếng cụ nói có âm vang của tiếng cồng, tiếng
chiêng, tiếng của núi rừng, của lịch sử. Và quả thật, cụ là hình ảnh tượng trưng của truyền
thống vững bền. Mỗi lời cụ thốt ra kết tinh trải nghiệm của cả một dân tộc. Nó cô ñúc, sâu
sắc, vang vọng như những chân lí. Chả thế mà cả làng Xô Man nghe như uống từng lời cụ
nói và cả rừng xà nu cũng "ào ào rung ñộng" như một sự hoà ñiệu, một sự tạo nền. Ngay
cuộc ñời của Tnú, một cuộc ñời trải ra trong chính thời hiện tại cũng ñã ñược lịch sử hoá và
nhuốm màu huyền thoại. ðêm ñêm bên bếp lửa nhà ưng, cụ Mết ñã kể chuyện anh cho lũ
làng, cho thế hệ con cháu nghe. Anh ñã trở thành niềm tự hào của làng, là một biểu tượng
sống ñộng của người anh hùng ñược tất cả ngưỡng vọng, học tập.
-Tính sử thi của Rừng xà nu còn thể hiện ở giọng văn tha thiết, trang trọng mà tác giả ñã sử
dụng khi kể về sự tích của làng Xô Man. Giọng văn ấy cũng thấm ñượm trong việc miêu tả
thiên nhiên, khiến cho hình ảnh rừng xà nu bỗng thổi tới trong lòng người ñọc một cảm giác
say sưa. Ta bị cuốn theo câu chuyện không gì cưỡng nổi, tưởng mình ñang ñược tắm trên
một dòng sông mênh mang, tràn trề sinh lực, hoặc tưởng mình ñang bị thôi miên bởi một
bản nhạc giao hưởng hùng tráng.

Câu 33 : Nội dung chính tác phẩm : “những ñứa con trong gia ñình” của Nguyễn Thi
-Truyện viết về những ñứa con của một gia ñình có truyền thống yêu nước ,CM, là h/ả thu
nhỏ của cả miền Nam ñau thương, anh dũng trong thời chống Mĩ , gánh chịu tang tóc do ðQ
Mĩ gây ra, ñồng thời cũng lập ñược chiến tích lẫy lừng .
- Là H/ả thu nhỏ của cả dân tộc VN ,muôn người là một , ñoàn kết chiến ñấu giải phóng quê
hương ,xây dựng ñất nước
-Qua nhân vật Việt và Chiến nổi bật lên tình yêu ñối với quê hương ,ñất nước . Thù nhà , nợ
nước là ñộng lực tinh thần
Câu 34 : Nhân vật Việt gợi cho em những suy nghĩ gì về hình ảnh người lính trong
kháng chiến chống Mĩ :
-Xuyên suốt mạch truyện là dòng hồi ức của Việt, nhân vật trung tâm của tác phẩm. Người
chiến sĩ ấy vốn là ñứa trẻ gan dạ từng chứng kiến cảnh kẻ thù quăng ñầu cha mà xông tới
nhằm thằng liệng ñầu mà ñá. ðược dìu dắt từ ấu thơ, Việt cũng ñã biết làm cảnh giới, chiếc
ná cao su thành vật báo hiệu khi có ñộng. Bản tính hồn nhiên của một cậu bé mới lớn thể

hiện ra ở sự hiếu thắng, lúc nào cũng giành phần hơn, nhưng từ sâu thẳm là tình cảm yêu
thương những người ruột thịt, tự hào với truyền thống quê hương. Những lần ngất ñi tỉnh lại
của Việt giữa bãi chiến trường ngổn ngang xác giặc ñã giúp anh có thêm sức mạnh tình
thương vượt lên cái chết ñể trở về ñội ngũ. Nguyễn Thi ñã thành công khi không miêu tả vào
những chiến công của anh chiến sĩ mà ñã chỉ ra cho người ñọc vẻ ñẹp nhân văn trong tâm
hồn người cầm súng. Vẻ ñẹp ấy là hội tụ của ý chí, quyết tâm và trên hết là tình thương yêu