TÌNH HÌNH THU CHI NGÂN SÁCH NHÀ nước 2010 đến NAY

BÀI TIỂU LUẬN ĐỀ TÀI 09
TÌNH HÌNH THU CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 2010 ĐẾN NAY
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
1
Lời Mở Đầu
Trong quá trình học tập và nghiên cứu môn học tài chính công thì theo em Ngân sách
nhà nước có vai trò rất quan trọng trong toàn bộ hoạt động kinh tế, xã hội, an ninh,
quốc phòng và đối ngoại của đất nước. Cần hiểu rằng, vai trò của ngân sách nhà nước
luôn gắn liền với vai trò của nhà nước theo từng giai đoạn nhất định. Đối với nền kinh
tế thị trường, ngân sách nhà nước đảm nhận vai trò quản lý vĩ mô đối với toàn bộ nền
kinh tế, xã hội. Tuy nhiên, trong điều kiện ngân sách nhà nước còn eo hẹp, thì việc
thu, chi ngân sách thế nào cho hiệu quả, tiết kiệm, tránh được tình trạng thất thoát,
hạn chế thâm hụt ngân sách luôn là bài toán khó đặt ra cho nước ta. Với mục đích đi
tìm hiểu về tình hình thực hiện nhiệm vụ thu và chi ngân sách nhà nước ta hiện nay,
em đã chọn đề tài: “Tình hình thu, chi ngân sách nhà nước Việt nam trong giai
đoạn 2010-2014” làm đề tài cho bài tiểu luận môn học. Ngoài lời mở đầu và danh
mục tài liệu tham khảo, bài đề án kết cấu gồm hai phần:
Phần một: Tình hình thực hiện thu, chi ngân sách nhà nước giai đoạn 2010-2014
Phần hai: Một số giải pháp và kiến nghị về thu, chi ngân sách nhà nước.
.
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
2
TÌNH HÌNH THU CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC GIAI ĐOẠN 2010 ĐẾN
NAY
Trong lịch sử loài người, nhà nước ra đời trong cuộc đấu tranh của xã hội có giai cấp,
nó là sản phẩm của cuộc đấu tranh giai cấp, nhà nước xuất hiện với tư cách là cơ quan
có quyền lực công cộng để thực hiện các chức năng để thực hiện chức năng và nhiệm
vụ về nhiều mặt như quản lý hành chính, chức năng kinh tế, chức năng trấn áp và các
nhiệm vụ xã hội. Để thực hiện được chức năng và nhiệm vụ của mình nhà nước cần
phải có nguồn lực tài chính đó là cơ sở vật chất cho nhà nước tồn tại và hoạt động. Và
do đó, ngân sách nhà nước ra đời và tồn tại cùng với sự ra đời và tồn tại của nhà nước

cũng như sự xuất hiện của nền sản xuất hàng hóa. Ngân sách nhà nước đã trở thành
một công cụ quan trọng nhất được nhà nước sử dụng để khắc phục những khuyết tật
của nền kinh tế thị trường, huy động nguồn tài chính, điều tiết vĩ mô nền kinh tế cũng
như điều tiết thu nhập nhằm đảm bảo công bằng xã hội. Những việc đó được thực
hiện thông qua hoạt động thu, chi của ngân sách nhà nước. Thu để định hướng đầu tư,
kích thích hoặc hạn chế sản xuất kinh doanh Chi để nâng cao chất lượng y tế, giáo
dục, nâng cao đời sống nhân dân. Song việc sử dụng nguồn ngân sách eo hẹp, thu chi
sao cho hợp lý luôn là bài toán muôn thuở của các cấp chính quyềnm vài năm trở lại
đây tình hình ấy khả quan hay tiêu cực hơn? và để hiểu rõ hơn sự phát triển của nền
kinh tế có đi kèm sự cải thiện thu chi ngân sách nhà nước chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu
ở phần sau đây.
PHẦN 1: TÌNH HÌNH THỰC HIỆN THU CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
GIAI ĐOẠN 2011 ĐẾN NAY
1. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2010
1. Thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước 2010:
Dự toán thu cân đối ngân sách nhà nước là 461.500 tỷ đồng, kết quả thực hiện đạt
559.170 tỷ đồng, vượt 21,2% so với dự toán. Cụ thể như sau:
1.1 Thu nội địa từ hoạt động sản xuất - kinh doanh (không kể thu tiền sử dụng đất):
Dự toán thu 271.700 tỷ đồng, kết quả thực hiện đạt 312.709 tỷ đồng, vượt 15,1% so với
dự toán, tăng 34% so với thực hiện năm 2009.
Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, từ ngày 01/01/2010, Chính phủ đã dừng thực
hiện các chính sách miễn, giảm thuế và dừng hỗ trợ lãi suất cho vay vốn lưu động
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
3
ngắn hạn, thực hiện giãn thời hạn nộp thuế một quý đối với số thuế thu nhập doanh
nghiệp của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp sản xuất, gia công dệt may,
da, giầy Chính phủ cũng đã chỉ đạo các ngành, các cấp tăng cường công tác quản lý
thu thuế ngay từ đầu năm, tích cực đôn đốc thu nợ đọng, hướng dẫn các doanh nghiệp
thực hiện nghiêm chế độ kê khai, nộp thuế Nhờ vậy, mặc dù chịu nhiều tác động
của các yếu tố không thuận lợi, song kết quả thu ngân sách nhà nước nói chung và

nhiều khoản thu quan trọng nói riêng đạt khá so với dự toán. Trong đó:
a) Khu vực kinh tế quốc doanh: đạt 111.922 tỷ đồng, vượt 12,3% so với dự toán, tăng
33,5% so với thực hiện năm 2009.Năm 2010, giá cả nhiều loại vật tư, nguyên nhiên
liệu phục vụ sản xuất đã tăng hơn so với năm 2009; bên cạnh đó, thời tiết khô hạn kéo
dài dẫn đến thiếu điện cho sản xuất, chi phí vận tải tăng, làm tăng chi phí sản xuất,
giảm tích luỹ của nhiều doanh nghiệp, cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong nước
với các doanh nghiệp ngoài nước ngày càng gay gắt.Tiếp tục thực hiện lộ trình đổi
mới, sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước, trong năm 2010 các Bộ, địa phương, các
Tổng công ty và tập đoàn kinh tế đã rà soát, điều chỉnh phương án sắp xếp lại doanh
nghiệp nhà nước. Năm 2010 có khoảng 300 doanh nghiệp và bộ phận doanh nghiệp
nhà nước thực hiện cổ phần hoá, sắp xếp lại, tính chung đến ngày 31/12/2010, cả
nước đã thực hiện sắp xếp được 5.845 doanh nghiệp và bộ phận doanh nghiệp, trong
đó: cổ phần hoá được 3.943 doanh nghiệp và bộ phận doanh nghiệp, chiếm 67,5%
tổng số đã sắp xếp.
b) Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài: năm 2010 tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ
về thu hút vốn đầu tư nước ngoài. tổng số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài được cấp
phép mới và tăng thêm ước khoảng 21 tỷ USD, trong đó số vốn thực hiện ước 11 tỷ
USD. góp phần đổi mới công nghệ sản xuất, tăng kim ngạch xuất khẩu và tạo việc
làm cho người lao động. Thu ngân sách nhà nước cả năm đạt 62.821 tỷ đồng, vượt
8,8% so với dự toán, tăng 24% so với thực hiện năm 2009.
c) Khu vực kinh tế ngoài quốc doanh: đạt 69.925 tỷ đồng, vượt 11,4% so dự toán,
tăng 46,2% so với thực hiện năm 2009.Năm 2010 đã có khoảng 299,5 nghìn tỷ đồng
vốn của dân cư và tư nhân đầu tư vào nền kinh tế, chiếm 36,1% tổng vốn đầu tư toàn
xã hội, có khoảng 84 nghìn doanh nghiệp dân doanh thành lập mới góp phần quan
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
4
trọng vào tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm cho người lao động, thực hiện xoá
đói giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội.
1.2 Thu tiền sử dụng đất: Trong năm 2010, hoạt động của thị trường bất động sản cả
nước nói chung và tại một số đô thị lớn nói riêng về cơ bản diễn biến khá sôi động,

đồng thời các địa phương đã quan tâm đến công tác quy hoạch, giao đất, cho thuê đất
trên địa bàn sát với giá thị trường, đẩy nhanh công tác đấu giá quyền sử dụng đất
Bên cạnh đó, để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về nhà ở của người dân, nhiều dự án
đầu tư mới về bất động sản cũng đã được triển khai thực hiện. Nhờ vậy, số thu cả năm
đạt 41.691 tỷ đồng, vượt 81,3% so với dự toán.
1.3 Thu từ dầu thô:
Dự toán thu là 66.300 tỷ đồng, trên cơ sở dự kiến sản lượng thanh toán là 14,41 triệu
tấn, giá bán 68 USD/thùng. Kết quả thực hiện đạt 69.170 tỷ đồng, chiếm 12,4% tổng
thu ngân sách nhà nước, vượt 4,3% so dự toán, tăng 14,3% so với thực hiện năm
2009, trên cơ sở sản lượng thanh toán đạt xấp xỉ 13,8 triệu tấn và giá dầu thanh toán
cả năm đạt khoảng 79,7 USD/thùng, tăng 11,7 USD/thùng so với giá tính dự toán.
1.4 Thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu:
Dự toán thu 95.500 tỷ đồng, trong đó thu từ hoạt động xuất nhập khẩu là 131.500 tỷ
đồng, hoàn thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu là 36.000 tỷ đồng, tương ứng với kim
ngạch xuất khẩu dự kiến tăng trên 6% và kim ngạch nhập khẩu dự kiến tăng 9%.Năm
2010, nhiều cơ chế về quản lý xuất nhập khẩu đã được sửa đổi, bổ sung theo hướng
đẩy mạnh xuất khẩu, kiểm soát nhập khẩu, trước hết là đối với các mặt hàng trong
nước sản xuất được hoặc không khuyến khích nhập khẩu để hạn chế nhập siêu, như:
bãi bỏ quy định phân loại, áp dụng mức thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu
theo máy chính để khuyến khích doanh nghiệp sử dụng các thiết bị, máy móc trong
nước đã sản xuất được ban hành khung thuế nhập khẩu ưu đãi mặt hàng xăng dầu
tương ứng với giá xăng dầu trên thị trường thế giới để các doanh nghiệp chủ động
trong tổ chức sản xuất - kinh doanh; rà soát, điều chỉnh tăng thuế nhập khẩu các mặt
hàng không thiết yếu, hàng tiêu dùng không khuyến khích nhập khẩu, trên cơ sở đó
ban hành danh mục các mặt hàng này để làm cơ sở giám sát và thực hiện các biện
pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp và các hàng rào kỹ thuật phù hợp với thông lệ
quốc tế và luật pháp Việt Nam, tiếp tục thực hiện tạm hoàn 90% thuế giá trị gia tăng
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
5
đầu vào đối với hàng hoá thực xuất khẩu trong thời gian chưa được phía nước ngoài

thanh toán qua ngân hàng Bên cạnh đó, đã tổ chức theo dõi sát tình hình diễn biến
thị trường để điều chỉnh kịp thời thuế nhập khẩu đối với các nhóm mặt hàng cần kiểm
soát (thủy sản, sữa và sản phẩm từ sữa, rau quả, lúa mỳ, dầu mỡ động thực vật, ngũ
cốc, thép ) và các nhóm hàng cần hạn chế nhập khẩu (hàng tiêu dùng các loại, ô tô
nguyên chiếc dưới 9 chỗ, linh kiện phụ tùng ô tô dưới 9 chỗ, xe máy nguyên chiếc và
linh kiện phụ tùng xe máy ). Ngành Hải quan trong năm 2010 cũng đã tập trung đẩy
mạnh cải cách thủ tục hành chính theo hướng đơn giản và cụ thể hoá các quy định về
thủ tục hải quan, tăng cường kiểm tra và giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất
khẩu, nhập khẩu, ban hành quy trình nghiệp vụ quản lý hải quan đối với hàng hóa gia
công cho thương nhân nước ngoài, quy định về việc giám sát hải quan tại cảng biển
Qua đó tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện, tạo điều kiện
thuận lợi và giảm thời gian, chi phí cho các doanh nghiệp.
Kết quả thực hiện, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2010 tăng cao so với kế
hoạch, trong đó: kim ngạch xuất khẩu đạt 72,2 tỷ USD, tăng 26,4% so với năm 2009,
kim ngạch nhập khẩu đạt 84,8 tỷ USD, tăng 21,2% so với năm 2009. Cùng với đó,
việc sửa đổi, bổ sung một số cơ chế và chính sách quản lý thu đã góp phần làm số thu
ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu tăng cao, mức thu cả năm đạt 181.000 tỷ
đồng, tăng 37,6% so với dự toán, sau khi hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ 50.900
tỷ đồng, thu cân đối ngân sách đạt 130.100 tỷ đồng, chiếm 23,3% tổng thu ngân sách
nhà nước, vượt 36,2% so với dự toán, tăng 23,1% so với thực hiện năm 2009.
1.5 Thu viện trợ không hoàn lại: dự toán 5.000 tỷ đồng, kết quả thực hiện đạt 5.500 tỷ
đồng, vượt 10% so dự toán.
Tóm lại, nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2010 hoàn thành vượt mức dự toán
Quốc hội quyết định, các khoản thu lớn đều vượt dự toán. Để đạt được kết quả này,
yếu tố quan trọng là sự phục hồi, phát triển của nền kinh tế, sự lãnh đạo của Đảng, sự
giám sát của Quốc hội, sự chỉ đạo tập trung, quyết liệt của Chính phủ trong tổ chức
thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2010, kịp thời có các giải pháp,
chính sách để bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, không để lạm phát cao và đạt tốc độ
tăng trưởng kinh tế cao hơn mục tiêu đề ra, bên cạnh đó, là sự chủ động và quyết tâm
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay

6
phấn đấu cao của các Bộ, ngành, cấp uỷ và chính quyền địa phương, cộng đồng các
doanh nghiệp.
2. Thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước 2010:
Thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo điều
hành ngân sách nhà nước năm 2010 theo nguyên tắc: đảm bảo cân đối đủ nguồn để
thực hiện các nhiệm vụ chi theo dự toán được duyệt, chủ động sử dụng nguồn dự
phòng và vượt thu ngân sách địa phương để thực hiện các nhiệm vụ phòng chống,
khắc phục hậu quả thiên tai và dịch bệnh, bổ sung tăng ngân sách phát triển sự nghiệp
giáo dục, y tế, văn hoá thông tin, phát thanh truyền hình và các nhiệm vụ quan trọng,
cấp bách khác, tăng chi trả nợ do biến động chênh lệch tỷ giá ngoại tệ và hoàn trả một
phần các khoản vay ngắn hạn đến hạn thanh toán, thu hồi vốn đầu tư XDCB đã tạm
ứng và chuyển nguồn sang năm 2011 Đồng thời, sử dụng một phần số tăng thu để
giảm bội chi NSNN.
Căn cứ vào dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2010 (582.200 tỷ đồng), kết hợp với
dự kiến sử dụng nguồn vượt thu ngân sách nhà nước năm 2010, đánh giá tổng chi
ngân sách nhà nước năm 2010 đạt 671.370 tỷ đồng, tăng 15,3% so với dự toán, tăng
14,8% so với thực hiện năm 2009. Kết quả cụ thể tại một số lĩnh vực chi chủ yếu như
sau:
2.1 Chi đầu tư phát triển: Dự toán chi 125.500 tỷ đồng, kết quả thực hiện (bao gồm cả
vốn dự kiến bổ sung từ nguồn vượt thu NSNN năm 2010) đạt 172.710 tỷ đồng, tăng
37,6% so với dự toán, bằng 96% mức thực hiện năm 2009, chiếm 25,7% tổng chi ngân
sách nhà nước và bằng 8,7% GDP. Số vượt chi so với dự toán được sử dụng từ nguồn
dự phòng ngân sách nhà nước đã bố trí đầu năm và một phần nguồn vượt thu ngân sách
nhà nước so với dự toán năm 2010 (chủ yếu là nguồn vượt thu tiền sử dụng đất so với
dự toán của các địa phương theo chế độ quy định), được tập trung sử dụng cho các dự
án quan trọng, cấp bách có khả năng hoàn thành đưa vào sử dụng trong năm 2010 -
2011, các dự án đầu tư nâng cấp công trình sạt lở đê kè cấp bách và giảm nhẹ tác hại
thiên tai, bổ sung tăng dự trữ quốc gia để bảo đảm an ninh lương thực và một số mặt
hàng dự trữ quốc gia khác Trong tổ chức triển khai thực hiện, các Bộ, cơ quan trung

ương và địa phương đã đảm bảo hoàn thành công tác phân bổ kế hoạch vốn năm 2010
theo yêu cầu đề ra, đôn đốc các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án và
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
7
tuân thủ quy trình kiểm soát, thanh toán vốn đầu tư Bên cạnh nguồn vốn đầu tư bố
trí cân đối ngân sách nhà nước, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã
thực hiện huy động trái phiếu Chính phủ để đầu tư các công trình giao thông, thuỷ lợi,
y tế, giáo dục và nhà ở cho sinh viên, ước thực hiện cả năm đạt 55.235 tỷ đồng, bằng
98,6% kế hoạch (56.000 tỷ đồng).
Với việc triển khai thực hiện nêu trên, nhiều dự án quan trọng từ nguồn vốn đầu tư
của Nhà nước năm 2010 đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả, tạo
thêm năng lực mới cho nền kinh tế. Ước tính cả nước có trên 1.500 km đường giao
thông các loại, trên 1.000 km kênh mương được xây dựng mới và nâng cấp, cải tạo
hoàn thành, năng lực tưới tăng thêm 200 nghìn ha; hàng nghìn phòng học, nhà bán trú
được xây mới, các dự án phục vụ 1.000 năm Thăng Long Hà Nội, cầu Cần Thơ, cầu
Hàm Luông, cầu Thanh Trì, đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Trung Lương,
sân bay Cần Thơ đã hoàn thành, đưa vào khai thác phục vụ phát triển kinh tế, xã
hội.
2.2 Chi trả nợ và viện trợ: Dự toán chi 70.250 tỷ đồng, kết quả thực hiện đạt 80.250 tỷ
đồng, tăng 14,2% so với dự toán, đảm bảo thanh toán đầy đủ, kịp thời các nghĩa vụ nợ
đến hạn theo cam kết, kể cả yếu tố tác động tăng chi do biến động chênh lệch tỷ giá
ngoại tệ đối với các khoản trả nợ nước ngoài, đồng thời, trong năm đã bố trí hoàn trả
một phần các khoản vay ngắn hạn đến hạn thanh toán.
2.3 Chi phát triển các sự nghiệp kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý hành
chính (bao gồm cả chi điều chỉnh tiền lương đã phân bổ vào các lĩnh vực): Dự toán
chi 362.282 tỷ đồng, kết quả thực hiện đạt 385.082 tỷ đồng, tăng 6,3% so với dự toán,
tăng 20,2% so với thực hiện năm 2009. Công tác quản lý, điều hành ngân sách đã bảo
đảm tiến độ thực hiện các nhiệm vụ chi theo dự toán được giao, đồng thời thực hiện
các nhiệm vụ quan trọng như: phòng, chống, khắc phục hậu quả hạn hán, bão lũ, tăng
kinh phí phòng, chống tái phát dịch cúm gia cầm và dập dịch lở mồm long móng gia

súc, bảo đảm kinh phí phục vụ các sự kiện chính trị và văn hoá quan trọng trong năm
2010; kinh phí thực hiện nâng mức lương tối thiểu lên 730.000 đồng/tháng từ ngày
01/05/2010, bổ sung kinh phí mua bảo hiểm y tế cho học sinh, sinh viên, thực hiện
chính sách miễn, giảm học phí,
3. Cân đối ngân sách nhà nước 2010
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
8
Dự toán bội chi ngân sách nhà nước năm 2010 là 119.700 tỷ đồng, bằng 6,2% GDP.
Với kết quả thu, chi như trên, đã sử dụng 8.500 tỷ đồng từ số tăng thu NSTW để giảm
bội chi NSNN, đưa số bội chi ngân sách nhà nước năm 2010 còn 111.200 tỷ đồng
(5,6% GDP), giảm 0,6% GDP so với dự toán.
Tóm lại, cùng với sự phát triển của nền kinh tế, nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm
2010 hoàn thành vượt dự toán. Thu ngân sách nhà nước sau khi đảm bảo nhiệm vụ chi
thường xuyên, thực hiện điều chỉnh tiền lương, dành được nguồn quan trọng cho đầu
tư phát triển, tăng chi trả nợ và giảm bội chi ngân sách nhà nước. Trong công tác quản
lý, điều hành giá cả, đã thực hiện điều chỉnh giá bán theo hướng tiếp cận giá thị
trường đối với một số hàng hoá dịch vụ quan trọng theo lộ trình đã đề ra, hoạt động
của thị trường chứng khoán được kiểm soát để phát triển lành mạnh, vững chắc.Kết
quả thực hiện ngân sách nhà nước năm 2010 đã góp phần hoàn thành các mục tiêu
nhiệm vụ của tài chính- ngân sách theo Nghị quyết Đại hội X và Kế hoạch 5 năm
2006-2010 với cơ cấu thu được cải thiện, tỷ trọng thu nội địa trong tổng thu NSNN
tăng từ mức 52-53% năm 2006 lên trên 63% năm 2010 góp phần tăng tính chủ động
và ổn định của NSNN, cơ cấu chi đang thay đổi theo hướng tăng chi mạnh hơn cho
con người, thực hiện các chính sách an ninh xã hội, tăng đầu tư cho phát triển nông
nghiệp, nông dân, nông thôn, tiềm lực dự trữ quốc gia được tăng cường. Kết quả thực
hiện ngân sách nhà nước năm 2010 tạo đà thuận lợi cho việc xây dựng và triển khai
thực hiện Kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 5 năm 2011-2015 và Chiến lược
tài chính 10 năm 2011-2020.
2. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2011
1. Thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước : Dự toán thu cân đối NSNN năm

2011 là 595.000 tỷ đồng, ước cả năm đạt 674.500 tỷ đồng, vượt 13,4% so với dự toán,
tăng 20,6% so với thực hiện năm 2010, tỷ lệ động viên từ thuế và phí đạt
20,3%GDP.Kết quả thực hiện ở một số lĩnh vực thu cụ thể như sau:
a. Thu nội địa: Dự toán thu 382.000 tỷ đồng, ước cả năm đạt 425.000 tỷ đồng, vượt
11,3% so dự toán, tăng 19,9% so thực hiện năm 2010, không kể thu tiền sử dụng đất
(ước đạt 43.500 tỷ đồng, tăng 13.500 tỷ đồng so dự toán) thì vượt 8,4% so dự toán,
tăng 22% so thực hiện năm 2010. Các lĩnh vực thu lớn ước đạt và vượt dự toán, trong
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
9
đó: thu từ kinh tế quốc doanh vượt 0,8% dự toán, thu thuế công thương nghiệp ngoài
quốc doanh vượt 10,6% dự toán, thu từ khu vực doanh nghiệp đầu tư nước ngoài vượt
11,3% dự toán, thuế thu nhập cá nhân vượt 28,6% dự toán Các địa phương cơ bản
thu đạt và vượt dự toán giao. Trong bối cảnh kinh tế phát triển không thuận lợi, có
được kết quả nêu trên là nhờ vào nỗ lực lớn của các Bộ, ngành, địa phương, cộng
đồng doanh nghiệp trong triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Chính
phủ về những giải pháp chủ yếu để kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm
bảo an sinh xã hội. Bên cạnh đó, có tác động của một số yếu tố sau: (1) đà phát triển
tốt của nền kinh tế trong những tháng cuối năm 2010, tạo nguồn thu gối đầu cho
NSNN năm 2011 đạt khá (2) giá cả hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng tăng, nhất là giá
một số mặt hàng nông, lâm thuỷ sản tăng lớn, cùng với việc thay đổi tỷ giá ngoại tệ
VND/USD, đã góp phần tăng thu ngân sách (3) việc triển khai quyết liệt công tác quản
lý thu, tăng cường kiểm soát kê khai, đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra và đôn đốc thu
nợ thuế, thu vào NSNN kịp thời các khoản thu theo kết luận của cơ quan thanh tra, kiểm
toán và kiểm tra quyết toán thuế
Nhằm tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất - kinh doanh, tạo điều kiện cho các
doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất, ổn định đời sống người lao động, từ tháng
4/2011, Chính phủ đã gia hạn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời gian 01 năm
cho một số doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động hoạt động
sản xuất, gia công, chế biến nông, lâm, thuỷ hải sản, dệt may, da giày, linh kiện điện
tử, xây dựng các công trình hạ tầng kinh tế xã hội và một số ngành nghề sản xuất kinh

doanh quan trọng, nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp này có thêm nguồn vốn
để ổn định và phát triển các hoạt động, ước tính có khoảng 303,2 nghìn doanh nghiệp
nằm trong diện được gia hạn nộp thuế, với tổng số thuế được gia hạn năm 2011
chuyển sang năm 2012 khoảng 6.900 tỷ đồng. Tiếp đó, Chính phủ đã trình Quốc hội
cho phép giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các doanh nghiệp nhỏ và
vừa, doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động trong một số lĩnh vực đặc thù; giảm 50%
mức thuế khoán thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá
nhân đối với một số cá nhân, hộ kinh doanh và tổ chức kinh doanh nhà trọ, phòng trọ,
cung ứng suất ăn ca, miễn thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
10
chứng khoán Theo đó, dự kiến tổng số thuế miễn, giảm trong năm 2011 khoảng
4.200 tỷ đồng.
b. Thu từ dầu thô: Dự toán thu 69.300 tỷ đồng, với dự kiến sản lượng dầu thanh toán
là 14,02 triệu tấn, giá bán 77 USD/thùng. Đánh giá thực hiện cả năm, về giá: hiện
giá dầu thô thế giới đang tiếp tục biến động, dự kiến giá dầu thô xuất khẩu của Việt
Nam bình quân cả năm sẽ đạt khoảng 102 USD/thùng, tăng 25 USD/thùng so giá xây
dựng dự toán. Về sản lượng, ước cả năm đạt 14,13 triệu tấn, tăng 0,11 triệu tấn so kế
hoạch. Với mức giá và sản lượng dầu thô dự kiến này, ước thu ngân sách từ dầu thô
cả năm đạt 100.000 tỷ đồng, vượt 30.700 tỷ đồng so dự toán, tăng 44,6% so với thực
hiện năm 2010.
c. Thu cân đối từ hoạt động xuất, nhập khẩu: Dự toán thu 138.700 tỷ đồng, trên cơ sở
dự toán tổng thu từ hoạt động xuất nhập khẩu là 180.700 tỷ đồng, dự toán chi hoàn
thuế giá trị gia tăng theo chế độ là 42.000 tỷ đồng. Trên cơ sở dự kiến kim ngạch xuất
nhập khẩu năm 2011, ước tổng thu từ hoạt động xuất nhập khẩu cả năm đạt 205.000 tỷ
đồng, vượt 13,4% so dự toán, sau khi trừ ước chi hoàn thuế giá trị gia tăng 61.000 tỷ
đồng, dự kiến thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu năm 2011 đạt 144.000
tỷ đồng, tăng 3,8% so dự toán. Số thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt khá
chủ yếu do trị giá hàng hoá nhập khẩu các mặt hàng chịu thuế tăng lớn so với kế
hoạch do giá thế giới tăng và điều chỉnh tỷ giá. Bên cạnh đó, nhiều chính sách thu

trong lĩnh vực xuất nhập khẩu cũng đã được thực hiện nhằm ổn định kinh tế vĩ mô,
kiềm chế nhập siêu, như: tăng thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với 6 mặt hàng
không khuyến khích nhập khẩu (thuốc lá thuần nhất hoặc hoàn nguyên, thuốc lá bột
để hít, bồn tắm bằng sắt hoặc thép ) chỉ cho phép nhập khẩu các mặt hàng rượu, mỹ
phẩm, điện thoại di động qua 3 cảng biển quốc tế là Hải Phòng, Đà Nẵng và thành
phố Hồ Chí Minh nhằm bảo vệ quyền lợi và sức khỏe người tiêu dùng, chống nhập
khẩu hàng giả, hàng kém chất lượng và tăng cường chống gian lận thương mại, tăng
thuế suất thuế xuất khẩu quặng sắt và tinh quặng sắt, gỗ và các sản phẩm từ gỗ để
hạn chế xuất khẩu tài nguyên thô Ngành Hải quan tiếp tục đẩy mạnh thực hiện rà
soát, sửa đổi, bổ sung, cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thu thuế xuất nhập
khẩu, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, tăng cường các biện pháp chống buôn lậu, gian
lận thương mại. Qua đó, góp phần tăng thu cho NSNN.
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
11
d. Thu viện trợ: Dự toán 5.000 tỷ đồng, ước cả năm đạt 5.500 tỷ đồng, vượt 10% so
dự toán.
2 Thực hiện dự toán chi ngân sách nhà nước:
1. Thực hiện Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo điều
hành NSNN năm 2011 theo nguyên tắc đảm bảo cân đối đủ nguồn để thực hiện các
nhiệm vụ chi theo dự toán Quốc hội, HĐND các địa phương đã thông qua. Yêu cầu
các Bộ, ngành và địa phương chủ động sắp xếp, bố trí trong phạm vi dự
toán được giao để xử lý các nhiệm vụ phát sinh đột xuất trong năm, trừ các trường
hợp thực hiện theo chính sách, chế độ mới ban hành và phòng chống, khắc phục hậu
quả thiên tai, dịch bệnh, các địa phương phấn đấu tăng thu ngân sách, chủ động dành
nguồn đối phó với thiên tai, dịch bệnh và xử lý các nhu cầu cấp thiết về an sinh xã
hội, quốc phòng, an ninh tại địa phương. Trong quá trình tổ chức thực hiện chi
NSNN, các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương cũng đã nghiêm túc chấp
hành kiểm soát chặt chẽ đầu tư công và tiết kiệm chi tiêu thường xuyên, tăng cường
kiểm soát chi để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ngân sách, đã thực hiện rà soát, sắp
xếp lại để điều chuyển khoảng 9.452 tỷ đồng vốn đầu tư từ NSNN, trái phiếu Chính

phủ và xổ số kiến thiết để tập trung vốn đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án quan
trọng, cấp bách, hoàn thành trong năm 2011. Số vốn cắt giảm nêu trên được điều
chuyển cho các dự án hoàn thành, cấp bách cần đẩy nhanh tiến độ. Nhờ việc cắt giảm,
điều chuyển, số dự án hoàn thành trong năm 2011 tăng thêm 1.053 dự án. Ngoài ra,
các bộ, ngành, địa phương còn thực hiện tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên của 9
tháng còn lại trong dự toán năm 2011 là 3.857,7 tỷ đồng để chi cho lĩnh vực an sinh
xã hội. Số vượt thu NSTW, căn cứ quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Nghị
quyết của Quốc hội, tình hình thực tế năm 2011 và yêu cầu bố trí dự toán NSNN
năm 2012, sau khi thưởng vượt thu, bù hụt thu cân đối do nguyên nhân khách quan
(nếu có) và đầu tư trở lại cho NSĐP theo chế độ, tăng chi cho các nhiệm vụ đã xác
định từ nguồn tăng thu viện trợ, Chính phủ trình Quốc hội tập trung sử dụng để: (1)
giảm bội chi NSNN, (2) tăng chi trả nợ, (3) chuyển nguồn đảm bảo cân đối NSNN
năm 2012. Số vượt thu NSĐP, theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và Nghị
quyết của Quốc hội, phần vượt thu tiền sử dụng đất (khoảng 13.500 tỷ đồng) địa
phương sử dụng để tăng Quỹ phát triển nhà đất và đầu tư phát triển các công trình hạ
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
12
tầng kinh tế - xã hội quan trọng, phần vượt thu ngoài tiền sử dụng đất (khoảng 12.000
tỷ đồng), địa phương sử dụng 50% để tạo nguồn cải cách tiền lương, số còn lại sử
dụng để đáp ứng các nhiệm vụ cấp thiết về phòng chống giảm nhẹ tác hại thiên tai,
dịch bệnh, bảo đảm an sinh xã hội, quốc phòng, an ninh trên địa bàn. Trong điều
hành, các địa phương chủ động tăng chuyển nguồn đảm bảo cân đối NSNN năm
2012, hạn chế chi ngay trong năm 2011 để góp phần kiềm chế lạm phát.
2. Căn cứ vào dự toán chi NSNN năm 2011, kết hợp với dự kiến phân bổ sử dụng
nguồn dự phòng và nguồn vượt thu năm 2011 nêu trên, đánh giá tổng chi NSNN năm
2011 ước đạt 796.000 tỷ đồng, tăng 9,7% so với dự toán, tăng 18,6% so với thực hiện
năm 2010. Kết quả cụ thể tại một số lĩnh vực chi chủ yếu như sau:
a) Chi đầu tư phát triển: Dự toán chi 152.000 tỷ đồng.
Ước thực hiện cả năm, trên cơ sở dự toán đầu năm, cộng thêm vốn dự kiến bổ sung từ
nguồn dự phòng và nguồn vượt thu NSNN, đạt 175.000 tỷ đồng, tăng 15,1% so với

dự toán, tăng 9% so với thực hiện năm 2010, bằng 22% tổng chi NSNN. Số vượt chi
so với dự toán được tập trung sử dụng cho các dự án quan trọng, cấp bách có khả
năng hoàn thành đưa vào sử dụng năm 2011 - 2012, các dự án đầu tư sửa chữa, nâng
cấp công trình sạt lở đê kè cấp bách và giảm nhẹ tác hại thiên tai, bổ sung tăng dự trữ
quốc gia để bảo đảm an ninh lương thực Tổng hợp vốn đầu tư từ trái phiếu Chính
phủ, nguồn xổ số kiến thiết và vốn bố trí trong cân đối NSNN, thì tổng chi đầu tư
phát triển từ NSNN năm 2011 ước 233.000 tỷ đồng, bằng 27,3% tổng chi NSNN,
chiếm 9,3%GDP. Nguồn vốn đầu tư của NSNN, cùng với vốn đầu tư của các nhà đầu
tư trong và ngoài nước đưa vốn đầu tư phát triển toàn xã hội năm 2011 đạt khoảng
34,5%GDP, góp phần tăng thêm năng lực mới cho nền kinh tế.
Tuy nhiên, việc quản lý, điều hành chi đầu tư phát triển năm 2011 cũng còn tồn tại,
trong đó vẫn còn những dự án tiến độ triển khai chậm so với yêu cầu nhiệm vụ, bố trí
vốn cho các dự án chưa đủ thủ tục, phân bổ vốn không đúng với cơ cấu, chương trình
hỗ trợ được giao, một số cơ quan, đơn vị ở Trung ương và địa phương còn chần chừ,
thiếu kiên quyết trong cắt giảm đầu tư công, khởi công dự án mới trái quy định
b) Chi trả nợ và viện trợ: Dự toán chi 86.000 tỷ đồng, ước cả năm đạt 101.000 tỷ
đồng, tăng 17,4% so với dự toán, tăng 25,9% so với thực hiện năm 2010 đảm bảo
thanh toán kịp thời các khoản nợ đã cam kết và thực hiện nhiệm vụ đối ngoại của nhà
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
13
nước. Số chi vượt dự toán (15.000 tỷ đồng) nhằm đảm bảo tăng chi trả nợ ngoài nước
do biến động chênh lệch tỷ giá ngoại tệ và tăng trả nợ gốc đối với các khoản vay ngắn
hạn để giảm áp lực bố trí trả nợ các năm sau.
c) Chi thường xuyên (bao gồm cả chi cải cách tiền lương): Dự toán chi 469.100 tỷ
đồng. Trên cơ sở phân bổ sử dụng nguồn dự phòng ngân sách đã bố trí đầu năm và dự
kiến bổ sung thêm từ nguồn vượt thu NSNN năm 2011 cho chi thường xuyên, chủ yếu
để khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh và bảo đảm an sinh xã hội, ước thực hiện
chi ngân sách cho lĩnh vực này cả năm đạt 491.500 tỷ đồng, tăng 4,8% so với dự toán,
tăng 17,5% so với năm 2010. Trong chỉ đạo điều hành, Chính phủ đã tập trung kinh
phí thực hiện các chính sách an sinh xã hội và xác định đây là mặt công tác trọng tâm

trong năm 2011. Bên cạnh việc đảm bảo chi cho những chính sách đã được bố trí dự
toán đầu năm và thực hiện chi trả tiền lương, lương hưu và trợ cấp xã hội theo mức
tiền lương tối thiểu mới 830.000 đồng/tháng từ ngày 01/05/2011 theo đúng kế
hoạch, Chính phủ đã ban hành và tổ chức thực hiện một số chính sách mới, như: trợ
cấp khó khăn đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, người hưởng
lương hưu có mức lương thấp, người hưởng trợ cấp ưu đãi người có công và hộ nghèo
đời sống khó khăn, hỗ trợ tiền điện cho hộ nghèo, nâng mức cho học sinh sinh viên
vay từ mức 900.000 đồng/người/tháng lên 1.000.000 đồng/người/tháng
3. Cân đối ngân sách nhà nước:
Bội chi NSNN năm 2011 Quốc hội quyết định là 120.600 tỷ đồng, bằng 5,3% GDP.
Ước cả năm, trên cơ sở đánh giá kết quả thu, chi và dự kiến sử dụng tăng thu NSNN
báo cáo trên, giảm bội chi NSNN năm 2011 xuống 4,9%GDP. Số bội chi tuyệt đối là
111.500 tỷ đồng, giảm 9.100 tỷ đồng so với Quốc hội quyết định. Đến hết năm 2011,
dư nợ công bằng 54,6%GDP, dư nợ Chính phủ 43,6%GDP và dư nợ quốc gia
41,5%GDP, nằm trong giới hạn an toàn an ninh tài chính quốc gia. Đánh giá chung:
Việc triển khai thực hiện nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước năm 2011 trong bối
cảnh yêu cầu thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về tập trung kiềm
chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, các giải pháp trong lĩnh
vực tài chính đã được triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ và kịp thời, chính sách
tài khoá đã được điều hành chặt chẽ nhằm kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô,
bảo đảm an sinh xã hội, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và khuyến khích
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
14
xuất khẩu. Các kết quả đạt được là tích cực, thu ngân sách đạt và vượt dự toán ở tất cả
các lĩnh vực, chi ngân sách được điều hành chặt chẽ, đảm bảo thực hiện tốt các nhiệm
vụ chính trị quan trọng và tăng cường công tác an sinh xã hội,bội chi NSNN giảm so
với dự toán, góp phần tích cực kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì mức
tăng trưởng kinh tế hợp lý, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, củng cố niềm tin của xã hội
vào sự lãnh đạo của Đảng và Chính phủ.
3. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2012

Năm 2012 được đánh giá là một trong những năm mà nhiệm vụ thu ngân sách nhà
nước (NSNN) gặp nhiều khó khăn nhất. Ngành Tài chính đã thực hiện chủ trương:
“Giảm thuế, nuôi dưỡng nguồn thu để tăng thu” thông qua việc đề xuất Chính phủ ban
hành Nghị quyết 13/NQ-CP ngày 10/5/2012 về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn
cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường. Với việc triển khai Nghị quyết 13/NQ-CP,
NSNN giảm thu 1,2% dự toán tổng thu cả năm 2012 và tổng giá trị thực tế doanh
nghiệp (DN) được hưởng tương đương 1% GDP dự tính so với quy mô xấp xỉ 10%
GDP của gói kích thích kinh tế năm 2009.
TÌNH HÌNH THU-CHI NSNN CẢ NĂM 2012 (ƯỚC ĐẠT/TỶ ĐỒNG)
Cả năm 2012
So với dự toán
năm Lũy kế cả năm
Dự toán thu
NSNN 740.500 100,3% 742.380
Dự toán chi
NSNN 903.100 100,2% 905.250
1. Thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước :
Dự toán thu NSNN năm 2012 là 740.500 tỷ đồng, lũy kế thu cả năm ước đạt 742.380
tỷ đồng, đạt 100,3% dự toán, trong đó: Thu nội địa đạt 459.480 tỷ đồng, bằng 92,9%
dự toán. Thu từ dầu thô đạt 144.400 tỷ đồng, bằng 166% dự toán. Thu cân đối ngân
sách từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 131.500 tỷ đồng, bằng 85,4% dự toán. Thu viện
trợ đạt 7.000 tỷ đồng, bằng 140% dự toán. Tình trạng “đóng băng” của thị trường bất
động sản đã tác động mạnh đến thu NSNN từ đất đai, đặc biệt là thu ở các địa phương
có số thu từ đất đai lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng. Hầu hết các địa
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
15
phương đều không đạt dự toán thu NSNN từ đất như Đà Nẵng năm 2012 chỉ đạt
37,1% dự toán thu từ đất.
2. Thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước :
Dự toán chi NSNN năm 2012 là 903.100 tỷ đồng, lũy kế cả năm ước đạt 905.250 tỷ

đồng,đạt100,2% dự toán.
Trong năm 2012 đã huy động vốn cho NSNN và cho đầu tư phát triển thông qua phát
hành trái phiếu chính phủ đạt 140.000 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch đề ra, bằng 177%
so với năm 2011. Trong năm 2012, công tác tổ chức điều hành NSNN đã được triển
khai tích cực, chủ động; trong điều kiện thu khó khăn, công tác quản lý chi NSNN
được tăng cường, bảo đảm tiết kiệm, chặt chẽ và hiệu quả.
4. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2013
1. Thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước :
Tổng thu ngân sách Nhà nước năm 2013 ước tính đạt 790,8 nghìn tỷ đồng,
bằng 96,9% dự toán năm, trong đó thu nội địa 530 nghìn tỷ đồng, bằng 97,2%, thu
từ dầu thô 115 nghìn tỷ đồng, bằng 116,2%, thu cân đối ngân sách từ hoạt động
xuất, nhập khẩu 140,8 nghìn tỷ đồng, bằng 84,6%. Trong thu nội địa, thu từ khu vực
doanh nghiệp Nhà nước 159,3 nghìn tỷ đồng, bằng 91,4% dự toán năm, thu từ
doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (không kể dầu thô) 111,2 nghìn tỷ đồng,
bằng 103,6%, thu thuế công, thương nghiệp và dịch vụ ngoài Nhà nước 110,2 nghìn
tỷ đồng, bằng 91,6%, thu thuế thu nhập cá nhân 45,8 nghìn tỷ đồng, bằng 83,4%,
thu thuế bảo vệ môi trường 11,7 nghìn tỷ đồng, bằng 81,5%, thu phí, lệ phí 15,2
nghìn tỷ đồng, bằng 146,5%.
2. Thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước
Tổng chi ngân sách Nhà nước năm 2013 ước tính đạt 986,2 nghìn tỷ đồng, bằng
100,8% dự toán năm, trong đó chi đầu tư phát triển 201,6 nghìn tỷ đồng, bằng
115,1% (riêng chi đầu tư xây dựng cơ bản 196,3 nghìn tỷ đồng, bằng 115,4%), chi
phát triển sự nghiệp kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý Nhà nước, Đảng,
đoàn thể (bao gồm cả chi thực hiện cải cách tiền lương) ước tính đạt 679,6 nghìn tỷ
đồng, bằng 100,8%, chi trả nợ và viện trợ 105 nghìn tỷ đồng, bằng 100%.
Tỷ lệ bội chi ngân sách Nhà nước năm 2013 ở mức 5,3% GDP, vượt mức 4,8% đã
dự toán. Nguyên nhân chủ yếu do doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn về vốn, sản
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
16
phẩm tồn kho tiêu thụ chậm dẫn đến thua lỗ. Tuy nhiên không thể không tính đến

tình trạng nợ đọng thuế, trốn thuế làm hụt thu và một số khoản chi chưa hợp lý gây
lãng phí. Sau nhiều năm vượt thu, đây là năm đầu tiên số thu ngân sách nhà nước
cả năm ước tính không đạt dự toán thu cân đối ngân sách, ảnh hưởng lớn tới việc
điều hành ngân sách và cân đối, bố trí vốn để thực hiện các nhiệm vụ chi ngân
sách nhà nước.
5. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 9 THÁNG
ĐẦU NĂM 2014
1. Về dự toán thu ngân sách nhà nước
Tổng thu cân đối ngân sách nhà nước (NSNN) thực hiện tháng 9 ước đạt 57,26 nghìn
tỷ đồng, luỹ kế thu 9 tháng đạt 636 nghìn tỷ đồng, bằng 81,3% dự toán, tăng 17,2% so
với cùng kỳ năm 2013. Trong đó:
a) Thu nội địa: thực hiện tháng 9 ước đạt 35,4 nghìn tỷ đồng. Luỹ kế thu 9 tháng đạt
427,89 nghìn tỷ đồng, bằng 79,4% dự toán, tăng 20,1% so với cùng kỳ năm 2013,
trong đó đã thu vào NSNN khoảng 32,5 nghìn tỷ đồng cổ tức và lợi nhuận còn lại của
các doanh nghiệp nhà nước theo số quyết toán năm 2013 và phát sinh 6 tháng đầu
năm 2014 theo Nghị định số 204/2013/NĐ-CP ngày 5/12/2013 của Chính phủ; đồng
thời, đã thu khoảng 1,83 nghìn tỷ đồng tiền thuế thu nhập doanh nghiệp phát sinh
trong quý III/2013 của một số đối tượng doanh nghiệp đã được gia hạn 3 tháng theo
Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ, nay đến hạn phải nộp.
b) Thu từ dầu thô: thực hiện tháng 9 ước đạt 8,3 nghìn tỷ đồng, luỹ kế thu 9 tháng đạt
79,78 nghìn tỷ đồng, bằng 93,6% dự toán, tăng 1,3% so với cùng kỳ năm 2013 (giá
dầu thanh toán bình quân 9 tháng đạt khoảng 112,4 USD/thùng, tăng 14,4 USD/thùng
so với giá xây dựng dự toán, sản lượng dầu thanh toán ước đạt 11,28 triệu tấn, bằng
78,8% kế hoạch năm).
c) Thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu: thực hiện tháng 9 ước đạt
12,96 nghìn tỷ đồng. Luỹ kế thu 9 tháng đạt 125,1 nghìn tỷ đồng, bằng 81,2% dự
toán, tăng 21,3% so với cùng kỳ năm 2013 (tổng số thu đạt 183,5 nghìn tỷ đồng, bằng
81,9% dự toán, tăng 14,6% so với cùng kỳ năm 2013; hoàn thuế giá trị gia tăng theo
chế độ 58,4 nghìn tỷ đồng).
2. Về chi ngân sách nhà nước

Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
17
Tổng chi NSNN tháng 9 ước đạt 85,41 nghìn tỷ đồng; lũy kế chi 9 tháng ước đạt 768
nghìn tỷ đồng, đạt 76,3% dự toán, tăng 11,9% so với cùng kỳ năm 2013; trong đó:
a) Chi đầu tư phát triển: thực hiện tháng 9 ước đạt 13,36 nghìn tỷ đồng, lũy kế 9 tháng
đạt 128 nghìn tỷ đồng, bằng 78,6% dự toán, tăng 3,4% so với cùng kỳ năm 2013. Đến
hết tháng 9/2014, vốn đầu tư xây dựng cơ bản nguồn NSNN đã giải ngân (bao gồm cả
tạm ứng vốn theo chế độ) đạt 78,5% dự toán (cùng kỳ năm 2013 đạt 63,8%), vốn trái
phiếu Chính phủ giải ngân đạt xấp xỉ 71,5% kế hoạch (cùng kỳ năm 2013 đạt 68,6%).
b) Chi trả nợ và viện trợ: thực hiện tháng 9 ước đạt 14,12 nghìn tỷ đồng, lũy kế 9
tháng đạt 101,86 nghìn tỷ đồng, bằng 84,9% dự toán, tăng 30% so với cùng kỳ năm
2013, đảm bảo thanh toán đầy đủ và kịp thời các khoản nợ đến hạn.
c) Chi phát triển các sự nghiệp kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý hành
chính: thực hiện tháng 9 ước đạt 57,93 nghìn tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng đạt 538,07
nghìn tỷ đồng, bằng 76,4% dự toán, tăng 11,2% so với cùng kỳ năm 2013.
Tính đến hết tháng 9/2014, tổng nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2014 đã
sử dụng và dự kiến sử dụng khoảng 8.341 tỷ đồng, bằng 80,9% dự toán (10.300 tỷ
đồng), nguồn còn lại khoảng 1.959 tỷ đồng, Bộ Tài chính đã có văn bản số 579/BTC-
NSNN ngày 6/9/2014 báo cáo Thủ tướng Chính phủ định hướng ưu tiên sử dụng để
phòng chống khắc phục thiên tai, bão lụt, dịch bệnh, hỗ trợ lãi suất mua gạo tạm trữ
và một số nhiệm vụ cấp bách phát sinh.
3. Về cân đối ngân sách
Bội chi NSNN tháng 9 ước 28,15 nghìn tỷ đồng; lũy kế 9 tháng 131,99 nghìn tỷ đồng,
bằng 58,9% mức bội chi Quốc hội quyết định đầu năm.
4.Về tình hình huy động vốn cho NSNN
Trong tháng 9/2014 (tính đến ngày 25/9/2014), Kho bạc Nhà nước huy động trái
phiếu Chính phủ đạt tổng số 12.000 tỷ đồng (bằng 76,4% so với tháng trước và bằng
126% so với cùng kỳ năm trước). Luỹ kế từ đầu năm đến hết ngày 25/9/2014, Kho
bạc Nhà nước huy động được 210.198,3 tỷ đồng, đạt 90,6% kế hoạch Bộ giao năm
2014, bằng 145,0% so với cùng kỳ năm 2013.

Nhìn chung tình hình thị trường trái phiếu Chính phủ 9 tháng đầu năm 2014 có nhiều
thuận lợi, các thành phiên tham gia tích cực vào các phiên đấu thầu. Tính riêng trong
tháng 9 số lượng các thành viên tham gia đấu thầu đều từ 10 – 14 thành viên/kỳ
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
18
hạn/phiên, tổng khối lượng trái phiếu đặt thầu là 32.011 tỷ đồng/12.000 tỷ đồng gọi
thầu, khối lượng trái phiếu trúng thầu là 12.000 tỷ đồng/12.000 tỷ đồng gọi thầu, tỷ lệ
trúng thầu các phiên đạt 100%.
Trái phiếu kỳ hạn dài đang nhận được sự quan tâm của đông đảo các nhà đầu tư trên
thị trường, trong tháng 9/2014 Kho bạc Nhà nước chỉ tập trung phát hành trái phiếu
kỳ hạn 5 năm, 10 năm và 15 năm, tạm dừng phát hành trái phiếu kỳ hạn dưới 3 năm.
Tỷ trọng trái phiếu kỳ hạn 3 năm trở lên trong tổng số huy động đã được cải thiện
đáng kể so với năm 2013, tính chung 9 tháng đầu năm 2014, tỷ trọng trái phiếu kỳ hạn
3 năm chiếm 28,4% tổng số huy động (năm 2013: 9 tháng là 29,2%, cả năm là
27,2%), kỳ hạn 5 năm chiếm 25,9% (năm 2013: 9 tháng là 17,2%, cả năm là 15,5%),
kỳ hạn 10 năm chiếm 12,1% (năm 2013: 9 tháng là 5,8%, cả năm là 4,6%), kỳ hạn 15
năm chiếm 4,8% (năm 2013: 9 tháng là 2,1%, cả năm là 2,4%).
PHẦN 2: MỘT SỐ GIẢI PHÁP KIẾN NGHỊ VỀ THU CHI NHÂN SÁCH NHÀ
NƯỚC
Một là, cần tiếp tục thực hiện phương châm “khoan sức dân, nuôi dưỡng nguồn
thu”, điều chỉnh tỷ lệ giữa tổng thu NSNN/GDP xuống dưới mức đinh hướng 22-
23%. Ngành Tài chính cần phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành khác thực thi các
chính sách điều tiết kinh tế vĩ mô, tạo thuận lợi tối đa cho DN, tạo niềm tin vào hoạt
động sản xuất kinh doanh, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, vượt qua giai đoạn
khó khăn.
Hai là, tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế ở tất cả các
khâu, các bộ phận, các lĩnh vực, đảm bảo phương châm hành động theo Tuyên ngôn
ngành Thuế :“Minh bạch, chuyên nghiệp, liêm chính, đổi mới” đi vào thực chất. Tổ
chức thực hiện tốt 02 Luật thuế mới sửa đổi bổ sung “Hỗ trợ doanh nghiệp, nuôi
dưỡng nguồn thu”, tham mưu trình Bộ Tài chính, Chính phủ ban hành kịp thời các

văn bản hướng dẫn và triển khai thực hiện tuyền truyền, phổ biến rộng rãi trong xã
hội, đồng thời nâng cấp đồng bộ ứng dụng công nghệ thông tin, bổ sung, sửa đổi quy
trình quản lý để đáp ứng yêu cầu công tác quản lý thuế.
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
19
Ba là, kiểm soát chặt chẽ nguồn thu ngân sách, thường xuyên kiểm tra, rà soát
để nắm bắt kịp thời số lượng, tình trạng hoạt động của DN, hộ kinh doanh trên địa bàn
để đưa vào diện quản lý. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra chống thất thu ngân
sách, chú trọng việc thanh tra đối với các chuyên đề như: chuyển giá, thương mại điện
tử, kinh doanh qua mạng, hoàn thuế, hộ kinh doanh cá thể, thanh tra đối với các DN
lớn, DN có vốn đầu tư nước ngoài.
Bốn là, đẩy mạnh áp dụng các biện pháp thu nợ và cưỡng chế nợ thuế nhằm
hạn chế nợ mới phát sinh, động viên kịp thời nguồn lực cho NSNN.
Năm là, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính thuế nhằm cắt giảm chi
phí tuân thủ, tạo mọi điều kiện thuận lợi để DN phát triển sản xuất kinh doanh, đẩy
mạnh triển khai thực hiện các đề án thuộc Chiến lược phát triển hệ thống thuế giai
đoạn 2011-2020, đảm bảo lộ trình và yêu cầu đã đề ra.
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
20
KẾT LUẬN
Qua bài tiểu luận trên đâym phần nào chúng ta đánh giá về tình hình thu chi ngân
sách nhà nước giai đoạn 2011 đến nay, đối với bài toán khó cân đối ngân sách nhà
nước thì mỗi giai đoạn phát triển kinh tế cần những chính sách khác nhau phù hợp với
tình hình kinh tế - xã hội và phát triển của đất nước. Từ đó áp dụng những biện pháp
sâu sát, tránh lý thuyết, nhằm đảm bảo thu chi cân đối an toàn cho tài khoản quốc gia
và đảm bảo sự phát triển đất nước.
Em xin chân thành cảm ơn.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
2.

3. />4.
Tình hình thu chi NSNN 2011-nay
21