Cải cách hành chính - thực tiễn Việt Nam Ban điều phối Viện trợ Nhân dân Paccom và Công tác quản lý các tổ chức phi chính phủ nước ngoài INGOs

B
B




G
G
I
I
Á
Á
O
O


D
D


C
C


V
V
À
À



À
À
O
O


T
T


O
O


T
T
R
R




N
N
G
G





I
I


H
H


C
C


K
K
I
I
N
N
H
H


T
T





T
T
P
P
.
.
H
H




C
C
H
H
Í
Í


M
M
I
I
N
N
H

H





H
H
o
o
à
à
n
n
g
g


T
T
h
h




H
H





n
n
g
g









C
C


I
I


C
C
Á
Á
C
C
H

H


H
H
À
À
N
N
H
H


C
C
H
H
Í
Í
N
N
H
H
-
-
T
T
H
H



C
C


T
T
I
I


N
N


V
V
I
I


T
T


N
N
A
A
M

M


Ban iu phi Vin tr Nhơn dơn PACCOM
& Công tác qun lỦ các t chc phi chính ph nc ngoƠi INGOs





LUN VN THC S KINH T









Tp.ăHăChíăMinh - Nmă2010



B
B



G
G
I
I
Á
Á
O
O


D
D


C
C


V
V
À
À




À
À
O
O

T
T


O
O


T
T
R
R




N
N
G
G






I
I

H
H


C
C


K
K
I
I
N
N
H
H


T
T




T
T
P
P

.
.


H
H




C
C
H
H
Í
Í


M
M
I
I
N
N
H
H

CHNGăTRÌNHăGINGăDYăKINHăTăFULBRIGHT

HoƠng Th Hng




CI CỄCH HĨNH CHệNH-THC TIN VIT NAM
Ban iu phi Vin tr Nhơn dơn PACCOM
& Công tác qun lỦ các t chc phi chính ph nc ngoƠi INGOs
Chuyên ngành: Chính sách công
Mƣăs:ăăăăă 60. 31. 14



LUN VN THC S KINH T

NGIăHNGăDNăKHOAăHC:
TinăsăPhmăDuyăNgha








T
T

p
p
.
.


H
H




C
C
h
h
í
í


M
M
i
i
n
n
h
h

-
-


N
N


m
m


2
2
0
0
1
1
0
0







ắôỄ ồỄn Ếhợn thành Ếm n ẽà CẼrỊệỄnỀ ArnỐệề, ắrng đỄ ếỄn Villes en Transtion
tỄ VỄt NẼm 2009-2010; ông NgỐyn ảùng Cnh, ẾỐ ẫhự ẽẼn ắ ẾhẾ Ếán ẽ trỐng
ng, ịh tráẾh ỆhỐ ốẾ ịhíẼ NẼm 1984-1988; thy ả ng ảòẼ, ẢỄng ốiên

Chng trình ẢỄng ếy KỄnh t ạỐệẽrỄght VỄt NẼm; ông ẫhm MỄnh ảng, ắrng
BẼn ẫhỄ Ếhính ịh thỐẾ LỄỪn hỄị ẾáẾ t ẾhẾ hỐ ngh thành ịh ả Chí MỄnh; ông
NgỐyn ảỐ ảng, ẫhự ẢỄám đẾ Ắ K hỊẾh ốà Ố t tnh ng ắháị; thy
NgỐyn ảỐ LẼm, ẢỄng ốỄỪn Ễ hẾ KỄnh t thành ịh ả Chí MỄnh ốà Chng
trình ẢỄng ếy KỄnh t ạỐệẽrỄght VỄt NẼm; ông MẼrỆỊ LỊốrỀỆỊốỄẾ, ẢỄám đẾ ắrỐng
tâm D ệỄỐ ịhỄ Ếhính ịh - LỄỪn hỄị CáẾ t ẾhẾ ảỐ ngh VỄt NẼm; thy ẫhm
DỐy NghẼ, ẢỄng ốỄỪn Chng trình ẢỄng ếy KỄnh t ạỐệẽrỄght VỄt NẼm; ông
OyốỄnế ạệỊystỀr, ắrng đỄ ếỄn Norwegian Mission Alliances tỄ VỄt NẼm; ông ôn
ắỐn ẫhỊng, ẢỄám đẾ BẼn ỄỐ ịhỄ VỄn tr Nhợn ếợn; ông Steven Price Thomas,
ắrng đỄ ếỄn Oxfam Anh tỄ VỄt NẼm; thy ẮẾỊtt ChỀshỄỀr, ẢỄng ốỄỪn Chng
trình ẢỄng ếy KỄnh t ạỐệẽrỄght VỄt NẼm; ông ẫhm Vn ắhẾh, Chánh ốn ịhòng
B ắàỄ Ếhính; ẽà YẼnỄ LỀstỀrỄ, ẢỄám đẾ DẾh ố h tr Ếhng trình ốùng ông NẼm
Á ẾẼ OồềẼm Anh; ẾáẾ ẽn hẾ Mẫẫ1 ốà ẾáẾ Ếá nhợn ỆháẾ đụ tỊ đỄỐ ỆỄn, ng h,
gỄúị đ, hng ến ốà gựị ý tn tình đ tôỄ Ếự th hỊàn thành ệỐn ốn.
ắôỄ ệỐôn mỊng mỐn nhn đẾ nhỄỐ gựị ý hn nẼ ố nhng nỄ ếỐng ẾhẼ hỊàn
Ếhnh ẾẼ ệỐn ốn t gỄẼ đình, ẽn ẽứ, thy Ếô ốà nhng ợn nhợn ỆháẾ. XỄn Ếm n
mỄ ngỄ ốì tt Ế.
ắhành ịh ả Chí MỄnh, ngày 26 tháng 05 nm 2010
HOĨNG TH HNG


MC LC


Trang

LẤ CAM OAN 1
DANả MC CÁC ắ VẤắ ắắ 2
DANả MC CÁC ảÌNả V,  ắả 3
ắÓM ắắ 4

Ấ. BẤ CNả, MC ắẤÊU, Ấ ắNẢ, ẫảM VẤ VĨ Ý NẢảA ắảC ắẤN CA
 ắĨẤ 6
1.1.ăBiăcnhăcaăđătƠiănghiênăcu 6
1.2. Phmăvi,ăđiătngăvƠămcătiêuănghiênăcu 7
1.3.ăimăniăbt,ăỦănghaăkhoaăhcăvƠăthcătinăcaăđătƠi 9
II. C Ắ LÝ ắảUYắ, ẫảNG PHÁP NGHIÊN CU, ắảU ắảẫ VĨ ẫảÂN
TÍCH THÔNG TIN 9
2.1. C sălỦăthuyt 9
2.2. Phngăphápănghiênăcu,ăthuăthpăvƠăphơnătíchăthôngătin 10
2.2.1. Phngăphápănghiênăcuătìnhăhung 10
2.2.2. PhngăphápăthuăthpăvƠăxălỦăthôngătin 11
ẤẤẤ. CNẢ NẢ ẤNẢOs ắẤ VẤắ NAM 12
3.1.ănhănghaăvăcácătăchcăphiăchínhăphăncăngoƠiă(INGOs) 12
3.2.ăSălnămnhăvƠănhngăđóngăcaăcngăđngăINGOsătiăVităNam 13
3.3.ăCngăđngăINGOsăvƠăphátătrinăxƣăhiădơnăsătiăVităNam 16
3.4.ăNhuăcuăqunălỦănhƠăncăINGOsătrongăcôngăcucăphátătrinăkinhătăxƣăhi 19
ẤV. ẢẤY ẫảờẫ VĨ CÁC VN  LẤÊN ẬUAN N ảOắ NẢ ẤNẢOs ắẤ VẤắ
NAM 22
4.1.ăGiyăphépăhotăđngăINGOsătiăVităNam 22
4.2.ăNhngăvnăđăphátăsinhăliênăquanăđnăchmătrăbanăhƠnhăgiyăphépăINGOs 25
4.3.NguyênănhơnăcaăvicăchmătrătrongăquiătrìnhăxălỦăgiyăphépăINGOs 30
V. PACCOM DẤ ẢÓC  ẫảÂN ắÍCả CA LÝ ắảUYắ ắ CảC, ẬUN LÝ
VĨ LĩNả O CÔNẢ 31
5.1.ăLchăsăhìnhăthƠnh,ăchcănngăvƠănhimăvăcaăBanăiuăphiăVinătrăNhơnădơnă
(PACCOM) 31
5.2.ăNngălcă&ăngunălcăcaăPACCOM 36
5.2.1.ăChinălcăphátătrină(Strategy) 36
5.2.2.ăCuătrúcătăchcă(Structure) 36
5.2.3.ăCácăhăthngăvnăhƠnhătăchcă(Systems) 37
5.2.4.ăNhơnăsă(Staffing) 37

5.2.5.ăKănngă(Skill) 38
5.2.6. Phong cách (Style) 38
5.2.7.ăCácăgiáătrăchungă(Sharedăvalues) 38
5.3.ăNhngăđimămnh,ăđimăyu,ăc hiăvƠătháchăthc 39
5.3.1.ăimămnh 39
5.3.2.ăimăyu 39
5.3.3. C hi 40
5.3.4.ăTháchăthc 41
5.4.ăGiiăphápăhoƠnăthinăPACCOM 43
5.4.1.ăXácăđnhătmănhìn,ăsămnh,ăchinălcăvƠănhngăgiáătrăchung 43
5.4.2.ăTáiăcuătrúcătăchc 49

5.4.3.ăXơyădngăvƠăcngăcăliênăktăchinălc 50
5.4.4.ăPhátătrinăchinălc,ăkênhăthôngătinăvƠătruynăthông 51
VẤ. ẢẤ Ý CảÍNả ẮÁCả ẬUN LÝ NảĨ NC ẤNẢOs ắẤ VẤắ NAM 51
6.1.ăGiăỦăchínhăsách 51
6.1.1.ăHoƠnăthinănhngăc săphápălỦăsnăcóăvƠăbăsungăhoƠnăchnhănhngăquiăđnhă
theoăyêuăcuămi 51
6.1.2.ăXơyădngămtălutăchi chung cho INGOs và LNGOs 52
6.1.3.ăƠoătoăvƠăphátătrinăngunănhơnăsăhotăđngăNGOsăchuyênănghip 53
6.2.ăKtălun 54
VẤẤ. ắĨẤ LẤU ắảAM KảO 55
TƠiăliuătingăVit 55
TƠiăliuătingăAnh 55
Website 57
VẤẤẤ. ẫả LC 58
8.1.ăPhălcă1 58
8.2.ăPhălcă2 59
8.3.ăPhălcă3 60

1







LI CAM OAN
ắôỄ ồỄn ẾẼm đỊẼn ệỐn ốn này hỊàn tỊàn ếỊ tôỄ thẾ hỄn. CáẾ đỊn tríẾh ến ốà
s ệỄỐ s ếng trỊng ệỐn ốn đỐ đẾ ến ngỐn ốà Ếự đ Ếhính ồáẾ ẾẼỊ nht trỊng
ịhm ốỄ hỄỐ ẽỄt ẾẼ tôỄ. LỐn ốn này Ệhông nht thỄt ịhn ánh qỐẼn đỄm ẾẼ
ắrng Ễ hẾ KỄnh t thành ịh ả Chí MỄnh hẼy Chng trình gỄng ếy ỆỄnh t
Fulbright.
HoƠng Th Hng











2

DANH MC CỄC T VIT TT
ADB: Ngân hàngăPhátătrinăChơuăÁ

ADDA:ăTăchcăPhátătrinăNôngănghipăanăMchătiăChơuăÁ
ACDI/VOCA:ăTăchcăPhátătrinăNôngănghipăHoaăK
COMINGO:ăyăbanăCôngătácăvăcácătăchcăphiăchínhăphăncăngoƠi
ENDA:ăTăchcăHƠnhăđngăvìămôiătrngăvƠăphátătrin
EU:ăCngăđng Châu Âu
GDP:ăTngăsnăphmăqucăni
NGOs:ăcácătăchcăphiăchínhăph
GONGOs:ăcácătăchcăphiăchínhăphăăcaănhƠănc.
INGOs: các tăchcăphiăchínhăphăncăngoƠi
LNGOs: các tăchcăphiăchínhăphătrongănc
MOU:ăBiênăbnăghiănh/Thaăthunăhpătác
NMA: TăchcăLiênăminhăNaăUy
ODA:ăVinătrăphátătrinăchínhăthc
OGB: Oxfam Anh
PACCOM:ăBanăiuăphiăVinătrăNhơnădơn
TCPCPNN:ăTăchcăphiăchínhăphăncăngoƠi
UN:ăLiênăhipăquc
UNDP:ăChngătrìnhăPhátătrinăLiênăhipăquc
UB:ăyăban
VeT: TăchcăCácăthƠnhăphăchuynăđiăPháp
VUFO:ăLiênăhipăCácătăchcăhuănghăVităNam
WB:ăNgơnăhƠngăThăgii
3

DANH MC CỄC HỊNH V,  TH
Hình v
Hìnhă1.1.ăVnăINGOsăcamăktăvƠăgiiăngơnăgiaiăđonă1993ă-2009 (trang 6)
Hình 5.1. SăđătăchcăcaăCOMINGO và PACCOM (trang 34)
Hình 5.2. SăđătoălpăgiáătrăcôngăcaăPACCOM (trang 43)
Hình 5.3. Cuătrúc tăchcăPACCOM theoămôăhìnhămaătrn (trang 49)

Bng biu
Bngă3.1. VnăINGOsăcamăktăvƠăgiiăngơnătiăVităNamăcácănm (trang 14)
Bngă4.1. GiyăphépăINGOsăvƠăthiăgianăxălỦăhăsăcp,ăgiaăhn,ăbăsung tiă
PACCOM (trang 24)
Bngă5.1. NhimăvăchínhăvƠăhotăđngăcaăPACCOMă(trang 32 và 33)
Bngă5.2. imămnh,ăđimăyu,ăcăhiăvƠătháchăthcăcaăPACCOM (trang 42)
Bngă5.3. BngăđimăHpănhtămôătăcácăchinălcăvƠăvinăcnhăciătin ca
PACCOM (trang 45)
Bngă5.3. BngăđimăCơnăbngăvămcătiêuăchinălcăcaăPACCOMăvƠăcácă
chăsăđoălngănmă2011ă(trang 48)




4

TịM TT
ChngătrìnhăqucăgiaăxúcătinăvnăđngăvinătrăphiăchínhăphăncăngoƠi giai
đonă2006-2010 doăChínhăphăkhiăxngăkhôngăgiúpăgimăthiuănhngăkhóăkhn,ădùă
luônălpăliăvƠăđc tiênăliuătrc,ăliênăquanăđnăvnăđăvƠăthătcăgiyăphépătrongă
hotăđng caăcácătăchcăphiăchínhăphăncăngoƠiă(INGOs)ătăthángă05/2006ăđnă
nay.ăNhmăhoƠnăthƠnhăttăhnănhimăvăđcăgiao,ătôiăbtăđuătìmăhiu,ătpăhpăvƠăhă
thngăliăcácăquiăđnhăphápălỦăchoăINGOsăhotăđngătiăVităNam.ăTrênăcăsănhngă
hiuăbităvƠăhăthngăsnăcó,ăđƠoăsơuăthêmăvăkhíaăqunălỦănhƠăncăđiăviăINGOs,ă
lunăvnăttănghip,ăkhóaăThcăsăChínhăsáchăcôngă2008-2010ăcaăChngătrìnhăGingă
dyăKinhătăFulbright,ăđcăphátătrin.
imăquaănhngătƠiăliuănghiênăcuăvăINGOsăăVităNamăthìăvnăđăqunălỦănhƠă
ncăvƠăcácăgiyătăthătcăhành chính dngănhălƠăvnăđănhyăcmămƠărtăítănghiênă
cuăđăcpăti,ămcădùăđơyălƠăđiuătrnătrăđiăviăhuăhtăINGOs.ăÁpădngăkăthută
caăphngăphápănghiênăcuătìnhăhung,ăcácătìnhăhung chmătrătrongăquiătrìnhăxălỦă

giyăphépăINGOsăcaăBanăiuăphiăVinătrăNhơnădơn(PACCOM) đcănghiênăcuă
và phân tích diăgócăđăcaălỦăthuytăqunălỦăvăcác nguyên nhân, vaiătrò,ănhimăv,ă
cuătrúcăca tăchc trongăkhuônăkhăchínhătr,ăchínhăsáchăvƠăphápălut lƠmăcăsăđă
đaăraănhngăgiăỦăhoƠnăthinătăchcăvƠăchínhăsáchăchung.
NgoƠiănhngăvnăđăcaăbnăthơnăPACCOMănóiăriêngăvăchinălc,ăcuătrúcătă
chc,…ăcònăcóănmănguyênănhơnăchínhăxutăphátătăcăchăqunălỦănhƠăncăINGOsă
gơyăraănhngăchmătrătrongăxălỦăgiyăphép nh:
Nguyên nhân th nht:ăTìnhătrngătinăthoáiălngănanăcaăhăthngăqunălỦă
nhƠăncăINGOsătiăVităNam,ăvnăđăcaăvicăphátătrinăcácăcuătrúcăhăthngăngc,ă
thiuăchinălcăvƠătmănhìn.
Nguyên nhân th hai:ăSă btă hpă lỦă giaă quynă hn,ătráchănhimă cngă nhă
nhimăvăđcăgiaoăviăngunălcăcaăPACCOM.
Nguyên nhân th ba: Tínhăquanăliêu,ăscăăcaăbămáyăhƠnhăchínhăcngănhă
côngăchcănhƠănc cùngăviănhnăthcăuătrăvƠăsăthiuăđiăngăcôngătácăINGOsă
chuyênănghip.
5
Nguyên nhân th t:ăHƠnhălangăphápălỦ,ănnătngăchoăhotăđngăcaăINGOsă
chaărõărƠng,ăthiuăminhăbchăvƠăkhôngănhtăquán.ă
Nguyên nhân th nm:ăCăchăphiăhpăhotăđngăcaăcácăcăquanăhuăquană
trong công tác qunălỦănhƠăncăINGOs.
GiăỦ,ătrongăngnăhn, đăkhcăphcăđcănhngăvnăđăănêuătrên,ăPACCOMănênă
thcăhinăciătin ăniăbănhăvicătáiăcuătrúc;ăxơyădngăvƠăcngăcăcácăliênăktăhƠnhă
đng;ă xơyă dngă vƠă phátă trină chină lc,ă kênhă thôngă tin,ă truynă thông.ă ngă thi,ă
trongădƠiăhn,ăđăgiiăquytănhngănguyênănhơnăsơuăxaănyăsinhătăchínhănhngăcăchă
vƠăquiăđnhăcaăhăthngăqunălỦănhƠăncăINGOs,ăcnăphiăbăsungăvƠăhoƠnăthină
nhngăcăsăphápălỦăsnăcó;ăxơyădngămtălutăchiăchungăchoăINGOs;ăvƠăđƠoătoămtă
điăngănhơnălcăchuyênănghip.
CácăniădungănêuătrênăđcăphơnătíchăvƠăthăhin trong 06 phn,
Phn 1: Giiă thiuă biă cnh,ă mcă tiêu,ă điă tng,ă phmă vi,ă phngă pháp,ă Ủă
nghaăvƠănhngăđimăniăbtăcaăđătƠiănghiênăcu;

Phn 2:ăSălcăvăcăsălỦăthuytăvƠăgiăthuytăsădng;ăphngăphápăphơnă
tíchăthôngătin,ădăliuăthuăthpăđcăđătìmăraăvnăđăcnăphiăgiiăquytăliênăquanăđnă
hotăđngăqunălỦăINGOsătiăVităNam;
Phn 3:ăGiiăthiuăvăcngăđngăINGOsătiăVităNam,ăvaiătròăcaăINGOsătrongă
quá trìnhăphátătrinăxƣăhiădơnăsăvƠănhuăcuăqunălỦănhƠăncăviăcngăđngănƠy
Phn 4: GiyăphépăvƠăcácăvnăđăliênăquanămƠ INGOsăgpăphi tiăVităNam.
Phn 5: PhơnătíchăvƠăkinănghăbinăphápăhoƠnăthinăăđiăviăBanăiuăphiă
VinătrăNhơnădơnăăPACCOM;
Phn 6: GiăỦăchínhăsáchăqunălỦănhƠăncăINGOsătrongădƠiăhnăvƠăktălun.
Nuă giiă quytăđcă nhngăkhúcă mcă đuătiênă liênăquană đnă giyăphépă INGOs,ă
VităNamăchcăchnăsătoăraănhngăbcăđtăpháătrongăcnhătranhăthuăhútăvnăvinătră
INGOsăbênăcnhănhngăđiu kinălỦătngăsnăcó.ăViăsămnhăphcăvăcngăđng,ă
PACCOMăvƠănhngăngiăcóătơmăhuytăsăkhôngăngnăngiăphnăđuăđăthíchăngă
trongămôiătrngăchuyênănghipăhn.ă
6

I. BI CNH, MC TIểU, I TNG, PHM VI VĨ ụ NGHA THC
TIN CA  TĨI
1.1. Bi cnh ca đ tƠi nghiên cu
SauăkhiăVităNamăchínhăthcăbìnhăthngăhóaăquanăhăngoiăgiaoăviăMăvƠoănmă
1995,ănhnăđcăsăquanătơmăuăáiăcaăChínhăph,ăsăvnăcamăktăvinătrăcaăcácătă
chcăphiăchínhăphăncăngoƠi(INGOs) vƠăsăINGOsăhotăđngătiăVităNamă tngă
nhanh,ăbtăchpănhngăkhóăkhnătƠiăchínhătăkhngăhongăkinhătăvƠăsăthayăđiăcácă
uătiênătƠiătr.ăHìnhă1.1ăchoăthyăxuăthăvƠăsălngăcaăvnăvinătrăINGOsătiăVită
Namătngănhanhătă1993-2009,ăđcăbitătrongă04ănmătă2005-2009,ătngăgiáătrăvin
trăcamăktăvƠăgiiăngơnătngăđngăcăthiăkătă1993-2004

Hinăti,ăchaăcóămtănghiênăcuănƠoăxácăđnhăđcăcăthănhngăđóngăgópăcaă
cácădăánăsădngăvnăINGOsăchoăcôngăcucăphátătrinăkinhăt,ăxƣăhiătiăVităNam;ă
mcădùăđiăviătngădăánăcăthăcaăINGOsăđuăcóănhngăbáoăcáoăđánhăgiáănhngădoă

cácătiêuăchíăđánhăgiáăkhôngăthngănht,ăcácăcăquanăqunălỦănhƠăncăchaăcóăyêuăcuă
thngăkêăhoc/vƠăkhôngăđănhơnălcăcngănhăkinhăphíăthcăhinăthngăkê.ă
7
NgƠyă27/12/2006,ănhmăhuyăđngămiăngunălcăchoăquáătrìnhăphátătrinăkinhăt-
xƣăhiăVităNam,ăđcăbitălƠ đóngăgópăcaăcngăđngăINGOs,ăChínhăphăVităNamăđƣ
banăhƠnhăChngătrìnhăqucăgiaăxúcătinăvnăđngăvinătrăINGOs giaiăđonă2006-
2010 vƠănhnămnhăvică“Xợy ếng mt môỄ trng ịháị ệý ịhù hị ốà thỐn ệỄ ẾhỊ
hỊt đng ốỄn tr ẾẼ ẾáẾ t ẾhẾ ịhỄ Ếhính ịh nẾ ngỊàỄ, nợng ẾẼỊ tính Ếh đng
ẾẼ ẾáẾ ngành, đẼ ịhng ốà t ẾhẾ nhợn ếợn trỊng qỐẼn h ốỄ ẾáẾ t ẾhẾ ịhỄ
Ếhính ịh nẾ ngỊàỄ”
1
nhălƠămtămcătiêuăquanătrng.
ăthuăhútăđcăngunăvinătrăcngănhăhotăđngăcaăINGOs,ăcnăphiăđánhăgiáă
liănhngăquiăđnhăphápălỦăchoăINGOsăvnăhƠnhătiăVităNam. CăquanăqunălỦănhƠă
ncăINGOsă hină tiăcnă phiă lƠmăgì?ă NhngăthayăđiăgìăcnăphiăcóătrcămtăvƠă
chinălcăvălâu dài? – iăviăbtăcăINGOsănƠo,ăvicăđcăphépăhotăđngăhpă
phápătiămtăqucăgiaălƠăđiuăkinătiênăquytăđăđmăboăchoătăchcăđóăcóăthăvnă
hành vƠăphátătrinăttă(GrantăStillman, 2007).ăViămongămun vnăđăgiyăphép,ăthă
tcăphápălỦăđuătiênătrongăhotăđngăcaăINGOsătiăVităNam,ăđcăthcăhinăchuyênă
nghip,ă nhanhă chóngă nhngă vnă boă đmă vaiă trò,ă chtă lngă côngă tácă qună lỦă nhƠă
nc,ăkhôngălƠmănnălòngăINGOsăhocăgơyătácăđngăđnămiăquanăhăttăđpăđƣăđcă
xơyădngăthiăgianăqua;ălun vn ca tôi thông qua vic nghiên cu các tình hung
chm tr trong qui trình x lý giy phép INGOs ca PACCOM đ đi sâu phân tích
v vai trò, nhim v, cu trúc ca PACCOM đng thi đa ra nhng gi ý trong
khuôn kh chính tr, chính sách và pháp lut nhm hoàn thin hn các dch
v/nhim v qun lý nhà nc đi vi INGOs.
1.2. Phm vi, đi tng vƠ mc tiêu nghiên cu
HotăđngăqunălỦănhƠăncăINGOsătiăVităNam,ătómălcăcácăniădungăgiáo trình
mônăQunălỦănhƠăncăNGOsăcaăHcăvinăHƠnhăchínhăQucăgia,ăbaoăgm:
a. Xợy ếng hành ệẼng ịháị ệý, ẾáẾ hình thẾ ỆhỀn thng ốà Ếh tàỄ ẾhỊ

hỊt đng ẾẼ ẤNẢOs tỄ VỄt NẼm;
b. Xợy ếng Ế Ếh ịhỄ hị gỄẼ ẾáẾ Ế qỐẼn nhà nẾ trỊng ốỄẾ qỐn ệý,
ốn đng, đàm ịhán, ịhỪ ếỐyt ốà Ệý Ệt hị táẾ;


1
Quytăđnhă286/2006/Q-TTg, 2006, trang 2
8

c. ẬỐn ệý Ếị, gỄẼ hn, sẼ đỄ ốà thỐ hỄ ẾáẾ ệỊỄ gỄy ịhỨị đ ẤNẢOs Ếự
đ t ẾáẾh ịháị ệý trỄn ỆhẼỄ hỊt đng hị ịháị trỪn ệụnh th VỄt NẼm;
d. ẬỐn ệý ốà đỄỐ ịhỄ ốỄn tr ẤNẢOs đ đm ẽỊ ẾáẾ ngỐn ốỄn tr đẾ
s ếng hỄỐ qỐ, đúng mẾ đíẾh ốà tỐợn th thẼ thỐn ốỄ nhà tàỄ tr
DoăphmăviăcaăhotăđngăqunălỦănhƠăncăINGOsăkháărngănênănghiênăcuăcaă
tôiăchúătrngătìmăhiu, phân tích vƠăgiiăthíchănhngăyuătădnăđnăsăchmătr,ănhngă
hnăchăđangătnăti trong quiătrìnhăxălỦ cp,ăgiaăhn,ăsaăđiăgiyăphép INGOsătiă
PACCOM;ăquaăđóăđƠoăsơuăthêmănhngăvnăđăvƠătrcătrcăcaăcôngătácăqunălỦănhƠă
ncăINGOsătiăVităNam.ăNiădungăphơnătíchăđcăphátătrinădaătrênămtăsăgiă
thuytăvƠăgiiăhnănhăsau:
Mt ệà,ăđătƠiăkhôngănghiênăcuănhngănguyênănhơnădoăsăqunălỦăyuăkém,ăsă
thiuăchuyênănghipătrongăniăbăINGOs.ă
Hai là,ăđătƠiăkhôngănghiênăcuănhngăphnăkăthut,ăchuyênăngƠnhătrongăqună
lỦăINGOsănhăqunălỦăcácăhotăđngădăán,ăqunălỦăngunăvnăvinătr,ăquáătrìnhăđƠmă
phánăphêăduytăhayăkỦăktăhpătác.
Ba là,ăđánh giá văPACCOM đcăthcăhinădaătrênălỦăthuytăqunălỦăcông
mi; ápădngătritălỦăqunălỦăkinhădoanhăcaăkhuăvcătănhơnăđăgiúp PACCOMătoăraă
nhngăgiáătrăcông choăkháchăhƠngăINGOs,ănhƠăncăvƠănhơnădơnăVităNam.
Bn ệà,ăPACCOMăluônănhnăđcăsăngăhăvămtăchínhătr,ătƠiăchính,ăcăsă
vtăchtăvƠăsăgiúpăđătăng,ăChínhăphăcngănhăINGOs.
Nm ệà,ăđătƠiăchaăphơnătíchăđcăvămtăđnhălng,ătácăđngăcăthăcaăgiyă

phépăchmătrăđnăsăvnătƠiătrăvƠăngiăhngăli.
Mcătiêuă caă nghiênă cuănƠy,ă ngoƠiăvicăvchăraănhngăvnăđămƠăcácă căquană
qunălỦănhƠăncăVităNamăvƠăINGOsăthngăgpăphiă(nhngăngiăđăcpăđn); bài
vitădaătrênănnătngăcaănhngăcôngăcăvƠăkinăthcăqunălỦănhƠăncăđƣăđcăhc,ă
vnădngătrongăbiăcnhăchungăcaăVităNamăvƠăt bƠiăhcăkinhănghimăcaăcác ncă
cóăđiuăkinătngăđng,ăđăphơnătíchăchínhăsách;ăătìmăkimăgiiăphápăciăthinătrcă
9
mtăcngănhătrongădƠiăhnăcóăthăápădngăgiúp PACCOM nơngăcaoăhiuăquăthcă
hin cácăthătcăcp,ăgiaăhn,ăsaăđiăgiyăphépănhanhăchóngăvƠăcóăchtălngăhn.
1.3. im ni bt, Ủ ngha khoa hc vƠ thc tin ca đ tƠi
aăphnăcácătƠiăliuănghiênăcuăvităvăINGOsăăVităNamăhinănayăchăyuăchăđă
cpăđnăcáchăthcătrinăkhai,ăqunălỦăvƠăvnăhƠnhăhiuăquăcácăngunăvnătiăchínhăbnă
thơnăcácăINGOs;ăhuănhăkhôngăcóăhocăcóărtăítănghiênăcuăvităvăqunălỦănhƠăncă
điăviăINGOs.ăThmăchí,ăcácăgiáoătrìnhăqunălỦănhƠăncăcaăHcăvinăHƠnhăchínhă
Qucăgia,ănhngăthôngătinăvăqunălỦănhƠăncăINGOsăchămangătínhătngăquanăvƠă
chaăđiăsơuăvƠoăthcătin.ă
ViăkinhănghimălƠmăvicătiăcácătăchcănhƠăncăvƠăINGOs,ănghiênăcuăcaătôiă
mongămunăcungăcpăchoăngiăđcănhngăvnăđ thcătinăđăhiuăsơuăhnămtăkhíaă
cnhăcaăkhâu qunălỦănhƠănc;ăđngăthiăgiăỦămtăsăcáchăthc,ătháchăthcăchínhă
sáchăchoăvicăhoƠnăthinăhayănghiênăcuăvăsauăđiăviăqunălỦăINGOs.ă
NgoƠiăvicăgiăỦăápădngăcácăkăthutăqunălỦăhinăđi,ăđătƠiăcaătôiăkhôngăthamă
vngăđaăraănhngăgiáătrăkhoaăhcămiămƠăđiăsơuăvƠoăvicăphơnătích,ăđánhăgiáăđăgiúpă
ciătinăhinătrng.ăKhiătôiăthoălunăvălunăvnăcaămìnhătrongăcácăcucăhpăINGOs,ă
tôiăđƣănhnăđcănhiuăgiăỦăchiaăs,ăđóngăgópăvƠăngăh.ăHyăvngănghiênăcuănƠyăsă
lƠăbcăkhiăđuăchoăvicăhiuănhauăhnănaăgiaăPACCOMăvƠăINGOs,ătoăđiuăkină
đăcácăbênăgiúpăđălnănhauăđóngăgópănhiuăliăíchăhnăchoăxƣăhi,ăchoănhơnădơn.
II. C S Lụ THUYT, PHNG PHỄP NGHIểN CU, THU THP VĨ
PHÂN TÍCH THÔNG TIN
2.1. C s lỦ thuyt
LỦăthuytănnătngăđcăsădngătrong nghiênăcuăvà phơnătíchăđătƠiănƠyăgm:

Lý thỐyt t ẾhẾ ốà qỐn ệý,ăcácămôăhìnhătăchcăvƠ qunălỦăhinăđi,ăphơnătíchă
7Săđánhăgiáăcácăkhănngăcaătăchc,ăđnhăhngăsădngăvƠăphátătrinăngunălc;
phơnătíchăSWOTăxácăđnhăđcăvătríăcaătăchcătrongăquá trình toăgiáătrăcôngăvƠă
nhngăchinălcăđăhuyăđngăngunălc,ăkhănngăcaămôiătrngăbênăngoƠiălnăbênă
trongătăchc.
10

Lý thỐyt ẬỐn ệý Ếông mỄ,ăđnhăhìnhăliămôăhìnhăchinălcădƠnhăchoăcácănhƠă
qunălỦăcaăchínhăphătrongăTamăgiácăchinălcătoăraăgiáătrăcông; ápădngăcôngăcă
caăqunălỦăkinhădoanhăkhuăvcătănhơnăvƠoăkhuăvcăqunălỦănhƠăncănhămcătiêuă
tiăthngăcaătăchcălƠălƠmăhƠiălòngăkháchăhƠng,ăsădngăcácăcôngăcăBngăđimă
HpănhtăvƠăBngăđimăCơnăbngătrongăquáătrìnhăqunălỦăđăđtăđnămcătiêu,ăv.vă.
Lý thỐyt Lụnh đỊ,ăgiúpăkhuynăkhíchăhayătháchăthcăkhănngăcaănhơn viên
thôngăquaăphátătrinătmănhìn,ăsămnhăvƠănhngăgiáătrăchungăđngăthiăphátătrinăvnă
hóaătăchcăphùăhpăviănhngăthayăđiăcaămôiătrng.
Lý thỐyt ố ồụ hỄ ếợn s,ănhngăđcăđimăvƠănnătngăcăbnăđăphátătrinăxã
hiătrongăbiăcnhăchungăvƠăăVităNam
QỐẼn đỄm ẾẼ ng ốà Nhà nẾ VỄt NẼm đỄ ốỄ ẤNẢOs nhăhpătácăbìnhă
đngăcùngăcóăli;ătngăcngăvƠămărngăhpătác;ătônătrngăvƠăboăđmăliăíchăchínhă
đángăcaăcácăbên; hoƠnăthinăthăch;ăthcăhinădơnăchăthôngăquaăvicăđiămiăvƠă
tngăcngăsălƣnhăđoăcaăng/Chínhăph;v.v.
ảỄn Ếhng, s mnh, ẾáẾ gỄá tr ẾhỐng, Ế s hị táẾ ốà trỄn ỆhẼỄ hỊt đng
INGOs nh s bìnhăđngăvătínăngng,ătônăgiáoăvƠăquynăconăngi;ăhpătác,ăminhă
bch,ătráchănhimăgiiătrìnhăvƠăsătnătơm;ăv.vă
2.2. Phng pháp nghiên cu, thu thp vƠ phơn tích thông tin
2.2.1. Phng pháp nghiên cu tình hung
Tìnhăhungăchmătrăcpăphát,ăsaăđiăvƠăgiaăhnăgiyăphépăcaăINGOsăăquiămôă
ln,ăvaăvƠănhă(OGB,ăNMA,ăVeT);ătrìnhăđătăchuyênănghipă(OGB)ăchoăđnăkhôngă
chuyênănghipă(VeT)ăđcăxemăxét,ăphơnătíchăđăđiăđnănhngăktălun,ăgiăỦăciăthină
tiăPACCOM vƠăcácăđăxutăchínhăsách.

ẫhng ịháị nghỄỪn ẾỐ tình hỐng, theo Bruce L. Berg (2009, trang 317-337),
lƠămtăcáchătipăcn,ăthôngăquaăcácăphngăphápăphân tích khácănhau,ăcóăkhă
nngăápădngăchoăvicănghiênăcuămtăhinătngăđnăginăhayăphcătpăca
bnăthơnănhngăcáănhơnăđnălăđnăcácătpăđoƠnăvƠătăchcăkinhădoanhăln.ăCă
th,ă"ẫhng ịháị nghỄỪn ẾỐ tình hỐng Ếông Ế”ă(Instrumentalăcaseăstudy),ă
11
tcătìnhăhung nghiênăcuăđóng vai trò côngăc,ăhătrăchoănhngăvnăđămƠă
ngiănghiênăcuămunăthcăsătìmăhiu.ăBngăvicătpătrungăvƠoămtăvnăđă
đnălăvƠăxácăđnhătìnhăhungăminhăhaăcaăvnăđănghiênăcu;ăphngăphápă
nƠyăchoăphépănghiênăcuăđiăsơuăchiătităvƠoănhiuăkhíaăcnhăvƠăhotăđngămƠă
khôngăhălƠmălƠmăphcătpăhóaătìnhăhungănhăbnăchtăcaănó.
Vicălaăchn ẫhng ịháị nghỄỪn ẾỐ tình hỐng choăphépăvnădngănhiuăngună
thông tin khác, thay cho thuăthpăthôngătinăbng bngăcơuăhiăvƠăphiuăđiuătra theo dă
đnhăbanăđuă(doăhnăchăvămtăthiăgian đƣăkhôngăthătinăhƠnh). Viămongămună
lunăvnănƠyăcóăthăgópăphnătrìnhăbƠyămtăcáchăsngăđngăvnăđăcaăcăChínhăphă
vƠăINGOsăgpăphi,ăbƠăCarolineăArnulfă- TrngăiădinătăchcăVillesăenăTransitionă
(VeT),ămtăINGOăcaăPhápăhotăđngătiăVităNam,ăđƣăchoăphépăsădngămtăsătƠiă
liuăcaăVeTăliênăquanăđnăquiătrìnhăthătcăgiyăphépăINGOsătrongă15ănmăhotăđngă
(tă1995-2010)ăcaătăchcăđălƠmătƠiăliuăđínhăkèmătrongăPhălcă1 caălunăvn.ăCácă
vnăđăca VeT trình bày trong nhng vnăbnăgiătiăPACCOM,ăliênăquanăđnăvică
chmătrăgiyăphép,ăcóăthăcoiănh mtăvíădăvănhngăkhóăkhnăđinăhìnhăliên quan
đnăgiyăphépăcaăhuăhtăINGOsătiăVităNam.
2.2.2. Phng pháp thu thp và x lý thông tin
Thông tin choăvicăphơnătích đcăthuăthpăăcădngăsăcpălnăthăcp,
ắhông qỐẼ thẾ t ệàm ốỄẾ,ăquanăsát,ăgpăgăvƠătraoăđiătrcătipăhocăquaăđină
thoiăviăviăcácănhơnăviên/lƣnhăđoăINGOsăvƠăPACCOM.
Thông qua nhng tình hỐng ịhỄ hị gỄỄ qỐyt nhngăvnăđăpháiăsinhămà
các INGOs và PACCOM cùng gpăphi
ắhông tỄn t ẾáẾ tàỄ ệỄỐ ệẾh s,ăchuyênăngƠnh,ăvnăbnăphápălỦăquanătrngădoă
cácăINGOsăcngănhăPACCOMăcungăcp vƠăcácăwebsiteătrong,ăngoƠiănc.

NhngăngunăthôngătinăchăyuăchoăđătƠiănghiênăcuănƠyăgm có:
CáẾ ẽ ẽẼn ngành: BăTƠiăchínhăVităNam,ăBăNgoiăGiao,ăBăKăhochă&ă
uăt, PACCOM,ăcácăcăquanăchuătráchănhimăchínhătrongăvicăqunălỦăvà điuăphiă
nhngăvnăđăliênăquanăđn vinătrăINGOsătiăVităNam.
12

CáẾ ẽáỊ ẾáỊ nghỄỪn ẾỐ ẤNẢOs caă Ngơnă hƠngă Phátă trină Chơuă Áă (ADB),ă
Chngătrình PhátătrinăLiênăHipăQucă(UNDP)
Các website caăChínhăphăVităNam,ăINGOs,ăLiênăhipăcácătăchcăhuănghă
VităNamă(VUFO)ăvƠăcácătrangăthôngătinăkhácăcaăcácănc.
CáẾ ẾỐẾ hị, gị g ốà trẼỊ đỄ thông tỄn caăINGOs Admin Working Group;
cácăcucăhpăhocătròăchuynătraoăđiătrcătip,ăquaăđinăthoiăviăcácănhơnăviênăvƠă
lƣnhăđoăcaăPACCOM,ăINGOs,ămtăsăcăquanăbanăngƠnhătiătrungăng/đaăphng,ă
đi tác,ăcácăcáănhơnăvƠăhcăgiăcóăkinhănghimătrongăqunălỦănhƠăncăINGOsătiăVită
Nam/cácănc.
KỄnh nghỄm Ếông táẾ tỄ ẤNẢOs: Oxfam Anh (OGB), Liên minh Na Uy
(NMA),ăCácăthƠnhăăphăchuynăđiăPhápă(VeT).
III. CNG NG INGOs TI VIT NAM
3.1. nh ngha v các t chc phi chính ph nc ngoƠi (INGOs)
INGOs lƠăcngăđngăhìnhăthƠnhăvƠăphátătrinăphăbinătrongăđiăsngăkinhătăxƣăhiă
VităNamătăsauăthiăkăđiămi.ăThôngătăsă05/UB-PCPNN ngày 7/8/1996, doăyă
banăCôngătácăvăcácătăchcăPhiăchínhăphăbanăhƠnh,ăđnhănghaăvăINGOsănhăsau:ă
“CáẾ t ẾhẾ ịhỄ Ếhính ịh nẾ ngoài ệà ẾáẾ t ẾhẾ ịhỄ Ếhính ịh, ẾáẾ qỐ ốn hỊá
ồụ hỄ, ốỄn nghỄỪn ẾỐ, ẾáẾ trng đỄ hẾ, trỐng tợm gỄáỊ ếẾ, hỄ đỊàn ốà ẾáẾ hỄ
hỐ ngh đẾ thành ệị  nẾ ngỊàỄ (Ệ Ế Ếá nhợn ệà ngỄ nẾ ngỊàỄ ốà ngỄ
VỄt NẼm đnh Ế  nẾ ngỊàỄ) hỊt đng tỄ VỄt NẼm ốỄ mẾ đíẾh hỊt đng ốỄn
tr ịhát trỄn, ốỄn tr nhợn đỊ, Ệhông ốì mẾ đíẾh ệỄ nhỐn hẼy ẾáẾ mẾ đíẾh ỆháẾ”.
Tăđnhănghaătrênăđơy,ăcóăthăthyă03ăđcăđimăchínhăcaăINGOsătiăVităNam là:
Ế đỄm th nht: tăchcăcóătrăsăchínhăăncăngoƠiăvƠăđcăthƠnhălpăbiă
tăchcăhocăcáănhơnăngiăncăngoƠiăvƠ/hocăngiăVităNamăăncăngoƠi.

Ế đỄm th hai: tăchcăcóămcăđíchăhotăđngătiăVităNamălƠăthcăhinăvină
trăphátătrin,ăvinătră nhơnă đoă vƠă khôngă vìămcăđíchăliănhună hayăcácămcăđíchă
chínhătr,ătruynăbáătônăgiáo,ălngăghépădơnăch khác;
13
Ế đỄm th ẽẼ: lƠăđcăđimăpháiăsinhătă02ăđcăđimătrên,ăđóălƠăngơnăsáchă
hotăđngăcaăINGOsăđcăhuyăđngătăncăngoƠiăchăkhôngăphiătăcácăhotăđngă
kinhădoanh,ăvnăđngăquyênăgópăhayăcácăhotăđngăgơyăquăkhácătiăVităNam
3.2. S ln mnh vƠ nhng đóng ca cng đng INGOs ti Vit Nam
Mtăsănhnăđnhăchung caălƣnhăđoăNhƠăncăVităNamăvăhotăđngăcaăcngă
đngăINGOsănhngănmăqua:
“ VỄn tr ẾẼ ẾáẾ ắCẫCẫNN Ệhông ện, nhng Ếự qỐỄ mô thíẾh hị ốà mẾ
tỄỪỐ Ế th, nhìn ẾhỐng Ếự táẾ đng thỄt thẾ đỄ ốỄ nhỄỐ ngành, đẼ ịhng
ốà Ế s, nht ệà nhng Ế s nghứỊ.”
2
, PhóăThătngăPhanăVnăKhi.
“CáẾ t ẾhẾ ịhỄ Ếhính ịh nẾ ngỊàỄ đụ gựị ịhn ệàm ẾhỊ Ếhính gỄỄ ốà
nhân dợn ẾáẾ nẾ hỄỐ thỪm ốà hỄỐ đúng ố đt nẾ, ẾỊn ngỄ ốà Ếhính
sáẾh ẾẼ VỄt NẼm. ả Ếng ệà nhng ngỄ đựng gựị rt Ếự ý nghẼ ốàỊ ốỄẾ
gỄỄ qỐyt ẾáẾ ốn đ ỆỄnh t, ồụ hỄ  VỄt NẼm, gỄúị đ thỄt thẾ ẾhỊ nhng
ỆhỐ ốẾ ốà Ếng đng ếợn Ế gị nhỄỐ Ệhự Ệhn nht”, PhóăThătngăVă
KhoanăphátăbiuătiăHiănghăqucătăvăhpătácăgiaăVităNam-INGOs,ătiăHƠă
Niătă19-21ăthángă11ănmă2003.
“ẬỐẼn h đỄ táẾ gỄẼ ịhíẼ VỄt NẼm ốỄ ẾáẾ ắCẫCẫNN đẾ trỄn ỆhẼỄ ốà
m rng Ế  trỐng ng ện đẼ ịhng, ốỄ hình thẾ ốà ệnh ốẾ rt đẼ
ếng, ẽẼỊ gm t ồợy ếng nông thôn, ịhát trỄn Ếng đng, h tr ịhát trỄn
ỆỄnh t, ồụ hỄ, y t ốà gỄáỊ ếẾ, tỊ Ếông n ốỄẾ ệàm, ẽỊ ố môỄ trng ốà
qỐn ệý tàỄ ngỐyỪn ẽn ống, h tr ỆỄnh t h gỄẼ đình, ẾhỊ tỄ ịhòng Ếhng
ếẾh ẽnh, gỄỄ qỐyt ẾáẾ ốn đ ồụ hỄ, ỆhẾ ịhẾ hỐ qỐ ẾhỄn trẼnh, thỄỪn
tẼỄ CáẾ ế án hị táẾ này đụ thẾ s ệà nhng đựng gựị Ếự ý nghẼ ẾhỊ s
ịhát trỄn ỆỄnh t - ồụ hỄ, Ếng nh nợng ẾẼỊ đỄ sng ẾáẾ mt ẾẼ ngỄ ếợn

VỄt NẼm”,ăThătrngăNgoiăgiaoăLêăVnăBƠngăphátăbiuătiăHiănghăqucătă
văhpătácăgiaăVităNam-INGOs,ătiăHƠăNiătă19-21ăthángă11ănmă2003.


2
Côngăvnăsă25/TBăngƠyă15/03/1996ăcaăVnăphòngăChínhăph
14

Cóăthăthy,ăChínhăphăVităNamăđƣănghiêmătúc thaănhnăINGOsăvƠănhngăđóngă
gópăcaăcngăđngănƠyănhămtăttăyuătrongăxuăthăquá trình phátătrinăchung. Tháng
08/2005, khiăxơyădngăKăhochăPhátătrinăKinhăt-Xƣăhiă05ănmă2006-2010ăcaăVită
Nam, ChínhăphăđƣăthamăkhoăỦăkinăcaăcngăđngăINGOsăvà khongă35ăINGOsăđƣă
đóngăgópănhngăỦăkinăchiătit,ăcăthăliênăquanăđnăcácăvn đăv chínhăsáchănhăphátă
trinănôngăthôn; côngănghipăvƠădchăv; thngămiăvƠăhiănhpăkinhăt; giáo
dcăvƠă
đƠoăto;ăyăt;ătƠiănguyênăvƠăboăvămôiătrng;ăqunălỦănhƠăncăvƠădơnăchăcăs;…
Bng 3.1
: Vn INGOs cam kt và gii ngân ti Vit Nam qua các nm
NM

S LNG
(t chc)

VN GII NGỂN
(triu USD)

T L
(%GDP)

1993

90
40
0.24%
1994
133
60
0.29%
1995
165
63
0.26%
1996
277
87
0.31%
1997
293
71
0.24%
1998
350
76
0.26%
1999
410
80
0.25%
2000
465
83

0.25%
2001
498
76
0.21%
2002
510
85
0.21%
2003
541
98
0.21%
2004
560
140
0.26%
2005
582
175
0.29%
2006
600
217
0.30%
2007
650
250
0.27%
2008

730
189
0.21%
2009
800
271
0.29%

NgỐn: B ắàỄ Ếhính VỄt NẼm
15
MtăđimăkháăđcăbităcaăvinătrăINGOs,ăkhácăviăngunăvnăđuătăncăngoài,
vnăcamăktăhƠngănmăthngăbngăviăvnăgiiăngơnăvìăcácăINGOs luônăphiăchngă
minhăchoănhƠătƠiătrăvăkhănngălpăkăhoch,ăqunălỦăvƠăsădngăngunăvn.ăNhngă
nuăchătính đóngăgópăcaăvinătrăINGOsăđiăviăsăphátătrinăkinhătăxƣăhiăăVită
Namăbngăsăvnăvinătrăhayăsădăánăthcăhin,ăđiuănƠyăsăccăkăkhimăkhuyt.
“Chng trình ế án ẾẼ ẾáẾ ắCẫCẫNN đụ táẾ đng thẼy đỄ ốà đẼ ếng hựẼ hỊt
đng sn ồỐt, tỄị Ến Ếông ngh thíẾh hị, ẾỄ thỄn mẾ sng ốà đỄỐ ỆỄn ệàm ốỄẾ,
tỊ thỐ nhị ốà s hỐ, gỄm n nn, tỄị Ến Ếhm sựẾ sẾ ỆhỀ ốà y t, tng s t tỄn
ốà tng qỐyn ệẾ, tng Ếng ốẼỄ trò ẾẼ gỄẼ đình ốà Ếng đng ….”
3
lƠănhngăđánhă
giáăthngăgpăvăvinătrăvƠădăánăINGOsătiăVităNam.ă Theoăkinhănghimăcông tác
thcăt,ănhngăđóngăgópăcăthăcaăcngăđngăINGOsăgm:
ẫhng ịháị ệàm ốỄẾ có s thẼm gỄẼ ẾẼ Ếng đng (Participatory Rural
Appraisal Approach) đcăđaăsăINGOsăđangăápădngăhinănayătrongăthcăhinăđánhă
giáănhuăcu,ăđánhăgiáădăán,ăđánhăgiáătácăđngăđƣăgiúp nâng caoănngălc,ănhnăthcă
caăngiădơnăvà toăraănhiuăcăhiăđăhòa nhpăviăxƣăhiăcngănh tham gia các
chngătrìnhăcaănhƠănc.
Nhng Ếhng trình đỄ thỊỄ, trẼỊ đỄ thông tỄn ốà ỆỄnh nghỄm (Study tours,
Lesson learned sharing activities) giaă cácă dă ánăINGOsă trongă và ncăngoƠi,ă phă

binăcác kinăthc,ăkăthutăqunălỦ,ă…giúpăngiădơnăcngăđngăvƠăcánăbăqunălỦăcóă
nhiuăgócănhìnăkhácănhauăvăcácăvnăđăkinhătăxƣăhi,ăgiúpăxóaăbtăranhăgiiătrongă
qunălỦăvƠăgiúpănơng caoădơnăch căs;
CáẾ t gỄám sát ế án ẤNẢOs đẾ thành ệị  Ếng đng (tătăqunăthôn,ă
bn, tăvayăvn,ă…)ăgiúp mărngăkhănngăgiámăsátăvƠăthamăgiaăqunălỦănhƠăncăcaă
nhơnădơnătrongăvicăsădngăcácăngunălcăcaăqucăgia;
NgỄ nghứỊ, nhng đỄ tng ếợn Ế ế ẽ tn thng (nhătrăem,ăphăn,
nông dân nghèo, ngiă khuytă tt, ngiă nhimă HIV/AIDs,…)ă lƠă nhngă điă tngă
hngăliămƠăcácădăánăINGOsăthngăhngătiănhmăgiúp nâng cao côngăbngăxƣă


3
VUFO-NGO Resource Centre, Lesson Learned from a Decade of Experience, A strategic
analysis of INGO methods and activities in Vietnam 1990-1999, 2001, trang 30-33
16

hi,ălpăđy nhngăgócăkhutămƠăNhƠăncăkhôngăthăbaoăquátăhtătrongăphátătrin
kinhăt-xƣăhi;
Ngợn sáẾh đàỊ tỊ nhợn ốỄỪn (t 500-2.000 UẮD/nhợn ốỄỪn/nm tùy qỐỄ mô t
ẾhẾ) ốà ẾáẾ ẾỐẾ tị hỐn Ếhng trình ế án ẤNẢOs đƣăgiúpănâng cao tính chuyên
nghipăchoănhơnăviên,ătăchcăhotăđng,ăđiătác,ăcngăđng liên quan.ăBênăcnhăđó,ă
mtădăánăINGOsăkhiătrinăkhaiăthngălngăghépănhiuăhotăđngăvƠămcătiêuăsongă
song,ăchoăphépănhơnăviên,ăđiătácăcngănhăcngăđngăcóăđiuăkin,ăkinhănghimătipă
cnăvƠătrinăkhaiădăánăđaădng.ă
ắhành Ếông ẾẼ ẾáẾ mô hình tín ếng nh (QuăCEP caăCng đngăChơuăÂuă
và BăăthƠnhăphăHăChíăMinhă,ăDăánănuôiăngêuăcaăOxfamăAnhăăTrƠăVinh,ăDăánă
Cacaoă caă ACDI/VOCAă tiăTină Giangă và Bnă Tre,…), mô hình ịhòng Ếhng sỐy
ếỄnh ếng án tr Ềm (SaveăChildrenăUKătiăLƠoăCai),ămô hình gỄáỊ ếẾ hòẼ nhị ẾhỊ
tr ỆhỐyt tt (NMAă tiă VnhăLong),ă mô hình gỄáỊ ếẾ ệy hẾ sỄnh ệàm trỐng tợm
(OxfamăAnhătiăLƠoăCaiăvƠăHƠăTnh)…ăđƣătrăthƠnhănhngăkinhănghimăvƠ kăthută

trinăkhaiăcácădăánăvƠăhotăđngăcngăđng;ăgópăphnăđnhăhìnhăvƠăphátătrinăđiăngă
nhân viên công tácăxƣăhiăchuyênănghip tiăVităNam.
Hinănay,ăcácăchínhăphăvƠăcácătăchcăđaăphngănhăWB,ăEU,ăUN…ădƠnhă
mtăsăvnăđángăkătƠiătrăquaăINGOs khinăINGOsăcngăphiăthayăđiăcácăchinălcă
trină khaiă dă án,ă hngă đnă phátă trină bnă vngă thayă choă vină tră khôngăhoƠnă li.ă
Nhng tỄỪỐ Ếhí ốà đỄỐ ỆỄn trỄn ỆhẼỄ ẾáẾ ế án ịhát trỄn ẽn ống đụ gỄúị thẼy đỄ
ệỄ nhn thẾ Ố trí ốà trì tr ố qỐn ệý nhà nẾ ẤNẢOs, hị táẾ qỐẾ t Ếng nh
ốỄn tr ịhát trỄn ẾẼ Ếán ẽ, ngỄ ếợn.
3.3. Cng đng INGOs và phát trin xƣ hi dơn s ti Vit Nam
XƣăhiădơnăsălƠăkháiănimăđcăsădngătrongălchăsăloƠiăngiătăthiăHyăLpăcă
đi,ătheo website
,ăbƠnăvăxƣăhiădơnăsăcóă02ăđnhănghaăphă
binăsau:
Liên minh vì s tham gia ca công dân (CIVICUS – T chc phi chính ph
đi tiên phong trong vic nêu lên khái nim và công c đánh giá xụ hi dân s hin
17
đi): Xƣă hiă dơnă s (CIVICUS 2005) lƠă “Dină đƠnă giaă giaă đình,ă nhƠă ncă vƠă thă
trng,ăniămƠămiăcon ngiăbtătayănhauăđăthúcăđyăquynăliăchung”
Căthăhn, đnhănghaăca Trung tâm Xụ hi dân s ca Trng đi hc kinh
t London: "Xƣăhiădơnăsăđăcpătiămtămngăcácăhotăđngătpăthătănguynăxungă
quanhăcácăgiáătr,ămcătiêu,ăỦăthíchăchung.ăVălỦăthuyt,ăcácăhìnhătháiătăchcăxƣăhiă
dơnăsăkhácăbităhnăviăcácăhìnhătháiătăchcănhƠănc,ăgiaăđìnhăvƠăthătrng.ăNhngă
trongăthcătăthì,ăranhăgiiăgiaănhƠănc,ăxƣăhiădơnăs,ăgiaăđìnhăvƠăthătrngălƠăkháă
lnăln,ămpămăvƠăkhôngărõărƠng.ăXƣăhiădơnăsăthngăbaoăgmămtăsăđaădngăvă
phmăviăhotăđng,ăcácăthƠnhăviênăthamăgiaăvƠăcácăhìnhătháiătăchc,ăkhácănhauăvă
mcăđănghiăl,ătădoăvƠăquynălc.ăXƣăhiădơnăsăthngăđcăhìnhăthƠnhădiădngă
cácătăchcănhăcácăhiătăthin,ăcácăhipăhi,ăcác côngăđoƠn,ăcácănhómătngătr,ăcácă
phòngătrƠoăxƣăhi,ăcácăhipăhiăkinhădoanh,ăcácăliênăminh,ăvƠăcácăđoƠnălutăs”.
Cóăthăthy,ătheoă02ăđnhănghaănêuătrên,ătiăVităNamăđƣătnătiămtăxƣăhiădơnăsă
tărtălơuăđiăquaăsăhìnhăthƠnhăcaăcácăhngăc,ăhiăđngăhng,ăphngăbuôn,ăhiă

nghăvnăcơyăcnh,ăhiăkhuynăhc….ăvƠăINGOsălƠămtătrongănhngăthcăthăcaăxƣă
hiădơnăsăVităNam.ăDùăđƣ nhnăthcăđcătmăquanătrngăcaăvicăphátăhuyămiă
ngună lcă xƣăhiă choăcôngă cucă phátă trină chung,ă nhngăChínhă phă VităNamă vnă
chaăxơyădngăđc Lutăhotăđngăchoăcácătăchcăphiăliănhunăhayăcácăhi, trong
đóăcóăINGOs. Theo thôngătinătrênătrangăBáoăđinătăngăCngăsnăVităNam,ăLutăvă
hiăđƣăđcăchpăbútădăthoăt nhngănmă1990;ăđnănay quaăhnă50ăln chnhăsaă
vnăchaăbanăhƠnh đc,ăchăyuădoănhngăloăngiăxoayăquanhăđiătngăápădngălută
vƠănhngăvnăđăchínhătrănyăsinh.
NhngăthƠnhătuăvƠăđóngăgópăcaăINGOsăchoăcôngăcucăphátătrinăkinhătăxƣăhiă
caăVităNamătrongăquáătrìnhăhnă25ănmăquaălƠămtăminh chngăchoăkhănngăvnă
hành thành công caă xƣă hiă dơnă să tiă Vită Nam,ă theo quană đimă caă Benjamin
Constant (1767-1830,ănhƠăchínhătrăngiăPháp,ătácăgiăbăDơnălutăcaăPháp) xƣăhiă
dơnăsăđcăthitălpăvƠăvnăhƠnhătheoăphápălutăsăduyătrìăsăcơnăđiămƠăkhôngăđiălpă
giaăxƣăhiădơnăsăvƠăNhƠănc;ăvìăvy NhƠăncăkhôngănênătoăraănhngărƠoăcnămƠă
cnătoănhngăđiuăkinăđăxƣăhiădơnăsătătăchc.
18

DùăhƠnhălangăphápălỦăchoăINGOsăhotăđngătiăVităNamăchaăhoƠnăchnh,ăchăyuă
daătrênăcácăvnăbnădiălută(nghăđnh,ăquytăđnh,ăthôngăt,ăhngădn,…)ănhngă
đnănayăvnăchaăcóănhiuăvnăđăphátăsinhăcnăphiăgiiăquytăliênăquanăđnăcngă
đngănƠy.ăKinhănghimărútăraătăvnăhƠnhăINGOsăăVităNamăđiăviăcácăhiătrongă
ncăvƠăviăvicăphátătrinăxƣăhiădơnăsăVităNamăcóăthăđimăquaăgm:ă
Cng đng ẤNẢOs ệỐôn ỆỄỪn đnh thẾ hỄn mẾ tỄỪỐ, tíẾh ẾẾ đỄ thỊỄ ốà trẼỊ
đỄ thông tỄn đătìmăkimănhnăđcăsălngăngheăvƠăgiiăquytătăcácăbênăhuăquan;
Cng đng ẤNẢOs ệỐôn hỊt đng trỪn ngỐyỪn tẾ ịhát hỐy sẾ mnh tị th,
lƠmăvicătheoănhómăvƠăphùăhpăviănhuăcuăcaăcngăđngănhmătoăraănhngătingă
nóiăchungăcóăscăthuytăphcăthayăđi;
Tính ẾhỐyỪn nghỄị, s mng, mẾ tỄỪỐ, ẾhỄn ệẾ ốà tỄỪỐ Ếhí hỊt đng rõ
ràng Ếùng ốỄ nhn thẾ gn Ệt tráẾh nhỄm ồụ hỄ sợỐ sẾ giúpăchoăINGOsătăđiuă
chnhătrongănhngăbiăcnhăchínhătrăxƣăhiăcăth;

ẤNẢOs ệỐôn tỐợn th qỐỄ đnh ịháị ệỐt,ăngayăcăkhi quiăđnhăchaăđcăhoƠnă
chnh,ăhay cóăsăxungăđtăvăquynăli;
ẤNẢOs đẾ qỐyn thẾ hỄn nhng hỊt đng ỆỄnh ếỊẼnh gợy qỐ, dù không
đcăphépătinăhƠnhăăVităNam.ăBênăcnhăđó,ăvicămăcaăchoăINGOsăthamăgiaăđuă
thuăcácădăánăcaăchínhăphăvƠăcácătăchcăqucătăđƣăgiúpărtănhiuăINGOs trong
vicăduyătrìăhotăđng;
ảành ệẼng ịháị ệý ẾhỊ hỊt đng ẤNẢOs,ătuyăcha hoƠnăchnh,ănhngăcăthăvƠă
chiătit,ăthmăchíăcóămtăsăuăđƣi hnăcácăquiăđnhăhotăđngăcaăhi,ănhóm,ătăchcă
trongănc;
CáẾ Ế Ếh ịhỄ hị gỄám sát ốà gỄám sát ẾhỨỊ caăcăquanăqunălỦănhƠănc,ă
cácătăchcăng,ăcácătăchcăchínhătrăxƣăhi,ăcácătăchcăngoiăgiaoănhơnădơn,ăcácătă
dơnăc,…ăgiúpăchoăhotăđngăINGOsăluônăđiătheoăđnhăhngăchung.
NgoƠiăra,ătrongăquáătrìnhăhotăđng,ăINGOsăcònăluônăchúătrngăuătiênăhpătác,ăxơyă
dngăcácăliênăktăvƠăhătrăcácăcngăđng,ăcácătăchcăphiăliănhunăkhác cùng phát
trină(TăchcăLINăFoundationăhătrăkinhăphíăvƠătăvnăchoăhotăđngăcaăTăchcă5ă
19
giăsang; OxfamăAnhăcùngăActionAidăvƠămtăsătăchcăkhácăthamăgiaătíchăccătrongă
vicăraă mt Liênă minhă cácă tăchcăvìăGiáoădcăchoămiăngiăVit Nam vào tháng
06/2010ătinătiăthƠnhălpăQuăGiáoădcăxƣăhiădơnăsătiăVităNam; Trung tâm nghiên
cuăphátătrinăxƣăhiăthƠnhăphăHăChíăMinhă– SDRCăluônălƠăđaăchăhpătácăaăthíchă
đcăINGOs,…).ăMtăbăphnăkhôngănhăcácăcuănhơnăviênăINGOsătrăthƠnhănhngă
trăctătrong LNGOs, ông Lê Quang Bình – QunălỦăChngătrìnhăkiêmăiădinăqucă
giaăcaăOxfamăAnhătiăVităNamănmă2005-2006 lƠămtătrongăsănhngăsángălpăviênă
caăVinăNghiênăcuăXƣăhi,ăKinhătăvƠăMôiătrng;ăbƠăVõăThăÁiăMă- Chuyên viên
đƠoăto văgiiăcaăCareăInternationalăđangăxúcătinăthƠnhălpăHiăhătrăphănătiă
thƠnhăphăHăChíăminh,… Vìăvy,ăcóăthănói,ănhngăthành công và kinhănghimăvnă
hƠnhăcngăđngăINGOsăngoƠiăvicăđóngăgóp nhngăbƠiăhcăquíăbáu choăcácătăchc,ă
hiăvƠăcăquanăqunălỦ hotăđng; cònăgiúpăđaăraăliăgiiăchoănhngăgútămcăeăngiă
hinănay văphátătrinăxƣăhiădơnăsătiăVităNam.
3.4. Nhu cu qun lỦ nhƠ nc INGOs trong công cuc phát trin kinh t xƣ hi

Tăvicăchăcóămtăsăítătăchcăhotăđngăcmăchng, thcăhinămcăđíchăcu tră
khnăcpăhayăcuătrănhơnăđoătrongăthiăgianătrcănmă1986. Nmă2009,ăsătăchcă
INGOsătiăVităNamăđƣălênăđnăconăsă800ăvà săvnăvinătrăINGOsătngăkălcăđtă
271ătriuăUSD. LnhăvcăvƠăphmăviăvinătrăngƠyăcƠngătrănênăđaădng,ăgnăktăvƠă
phù hpăhnăviăchătrng,ăđnhăhngăphátătrinăcaăNhƠănc,ăuătiên phátătrină
bnăvngăthôngăquaăcácădăánăY t-chmăsócăscăkhe (37,5%ătngăvnătƠiătr); Giáo
dcă(chimă14%ătngăvnătƠiătr); Phátătrinăkinhătăxƣăhiăcùngăviănơngăcaoănngălcă
vƠăkhănngăhòaănhpăcngăđng (33% tngăvnătƠiătr); Ciăcáchăthăchăxƣăhi và
qunălỦănhƠăncă(7%ătngăvnătƠiătr); Chngăbinăđiăkhíăhuă(3%ătngăvnătƠiătr);
v.v
4
. HinătiăăVităNam,ă
VẼỄ trò ẾẼ ẤNẢOs đẼng ngày Ếàng đẾ thẼ nhn rng rụỄ nhă lƠămt xu
hngăttăyu caăquáătrình phátătrinăxƣăhiădơnăch,ăcôngăbngăvƠăvnăminh; ciătin,
xơyădngăxƣăhiădơnăsăluônălƠănhngăvnăđăINGOsăquanătơmăvƠănêuăraătrongăcácă
phiênăhpăHiăđngăcácănhƠătƠiătrăchoăVităNamăhƠngănm (INGOsăcóă02ăđiădin).


4
Website: