Hoàn thiện hệ thống kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp Việt Nam

BO
GIAO DUC
VA
DAO TAO
• • •
TRUONG
DAI
HOC
KINH
TE
TP.HO
CHi
MINH
• •
DE
TAl
NGHIEN
ciru
KHOA
HOC
CAP
CO
SO
.
HOANTHIEN
•
H:E:
THONG
KE
TOAN
em

PHi
VA
TINH GIA THANH
sAN
PHAM
TRONG
DOANH
NGHIEP
VIETNAM
• •
DE
NANG
CAO
TiNH
HUU
iCH
CUA
THONG
TIN
CHI
PHi,
GIA THANH
CHO
KIEM SOAT, DJNH HUONG
HO~T
DQNG SAN XUAT KINH DOANH
MS : CS - 2009 - 06
Chu
nhiem
d~

titi : TS.HUYNH
LOI
. .
ThU'
ky
d~
tai
: CN.
Nguy~n
Dung
Hai
Thanh
vien
tham
dg
: Th.S
Phan
Dung
- NAM
2009-
HOANTHIEN
•
H¥
THONG
KE
TOAN CHI
PHi
VA
TiNH GIA THANH SAN PIIAM
TRONG DOANH NGHIEP

VIETNAM
• •
BE
NANG
CAO
TiNH
HUU
iCH
CUA
THONG'TIN
CHI PHi, GIA THANH CHO
KIEM SOAT, BJNH HUONG
HO~
T B(>NG SAN XUAT KINH DOANH.
MVCLVC
TIEUDE
Tr
DANH
M\JC
cAc BANG
VA
SODO
LOi
n6i
dAu
1
ChU'O'Dg
1- Nhii'ng vdn
d~
CO'

ban
v~
h~
thfing
k~
toan
chi
phi
va
tinh
gia
thitnh san
phim
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
1.1.
Khai
ni~m,
d~c
diSm chi phi, gia thanh san phfim trong doanh
nghi~p
3
1.1.1
Khai
ni~m
va
d~c
di~m
chi phi
ho~t
d9ng kinh

doanh
3
1.1.2
Khai
ni~m
va
d~c
di~m
gia thanh san phfim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4
1.1.3
M6i quan
h~
gii1a
chi phi - gia thanh san
phAm
trong
ho~t
d9ng san
xuM
kinh doanh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
1.2
H~
th6ng
k6
toan chi phi va tinh gia thanh san
phAm
trong doanh
nghi~p

6
1.2.1
MI,IC tieu cua
h~
th6ng
k6
toan chi phi va tinh gia thanh san phfim trong
doanh
nghi~p
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1
.2.2
Cac y6u t6
du
thanh M th6ng
k6
toan chi phi va tinh gia thanh san
phAm
trong doanh
nghi~p

9
1
.3
Tinh
hu·u
ich cua thong tin chi phi, gia thanh san
phAm
va xu hu&ng

chuy~n
bi~n
h~
th6ng
k6
toan chi phi va tinh gia thanh san phfim trong doanh
nghi~p
13
K~t
1u?n
chuO'Ilg
1
20
ChU'O'ng
2 - Thl!C
tr~ng
va
yeu
du
thl!C
ti~n
v~
h~
thfing
k~
toan
chi
phi
va
tinh

gia
thanh
san
ph§m
trong
doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
21
2. 1
Luqc Sll' hinh thanh va phat
tri~n
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh
san
phAm
trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam

21
2.2 Thvc
tr~ng
M th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san

phAm
trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
hi~n
nay
25
2.3 Danh gia
th1,1·c
tr~ng
h~
th6ng
k6
toan chi phi va tinh gia thanh san
phAm
trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
hi~n
nay
29
2.4
D~c
di~m
ho~t
d9ng, quan ly,
ki~m
soat

ho~t
d9ng cua doanh
nghi~p
va yeu
du
h~
th6ng
k6
toan chi phi va tinh gia thanh san phllm trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
hi~n
nay
32
K6t lu?n
chuO'Ilg
2
39
Ch~rong
3 - Hoan
thi~n
h~
thfing
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san
ph§m
trong doanh
nghi~p
Vi~t

Nam

40
3.1
Phuong hu6ng hoan
thi~n
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thfmh san
phAm
trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
40
3.2
H~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san
phAm
trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam

40
3.3
Nhfrng giai phap
h6
trq
tri~n
khai
h~
th6ng
k~
to
an chi phi va tinh gia thanh
san
phAm
trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
46
3.3.1
Nhung giai phap h6 trq
tu
doanh
nghi~p

46
3.3.2 Nhung giai phap
ho
trq
tu
Nha nu&c








50
3.3.3· Nhung giai phap
h6
trq
tu
t6
chtrc dao
t~o
k~
toan





53

K~t
lu~n
chuong
3
55
KCt
lu~n



56
Titi
li~u
tham
khio
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Ph\).1\)C
1
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
58
DANH
MVC
SO
DO
VA
BANG
Sa
db
1.1
: Cac y€u t6

du
thanh va
tr~t
tv
quan
h~
gifra cac y€u t6
du
thanh
h~
th6ng
k€
to an chi phi
va
tinh gia thanh
si'm
phfrm

tr 9
Sa
db
1.2:
H~
th6ng k€ toan chi phi va tinh gia thanh san
phfrm
trong doanh
nghi~p
nhfrng
nam 1965 tr6'
v€

tru6'c

tr
15
So·
db
1.3:
H~
th6ng ke toan chi phi va tinh gia thanh san
ph~m
tren
co·
so·
ho~t
d9ng

tr17
Sa
db
1.4:
H~
th6ng k€ toan chi phi va tinh gia thanh san
ph~m
theo mvc tieu dinh huang
ki~m
soat chi phi
tuO"ng
lai

tr

18
Sa
db
2.1: Quy trinh
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san
ph~m
trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam

tr 28
Sa
d6
2.2: Quy trinh
ho~t
d9ng theo nhu
du
thi
tru011g

tr
33
So·
d6
2.3: Nguyen ly
v~n
hanh quy trinh
ho~t

d9ng theo nhu
cftu
thi trucmg

tr 34
Sa
d6
2.4: Phuong thuc quan ly
ho~t
d9ng theo cong
do~n

tr
35
Sa
d6
2.5:
Phu'O'ng
thuc quan ly
ho~t
d9ng theo chu6i gia tri

tr 37
Sa d6 3 .I: Cac yeu t6
du
thi'tnh va
tr~t
fiJ
quan
h~

gifra cac yeu t6
du
thanh M th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san
phfrm
doanh
nghi~p
Vi~t
Nam

tr
41
Sa d6 3.2: Quy trinh ke toan chi phi va tinh gia thanh san
ph~m
trong doanh
nghi~p

tr 42
Su
d6
3.3: Quy trinh
k€
toan
t~p
hqp chi phi va tinh gia thanh

tr 45
Su
d6

3.4: Quy trinh
k€
toan
t~p
hqp chi phi va tfnh gia
thi'tnh
doanh
nghi~p
nh6-vt'ra tr48
Su d6 3.4: Quy trinh
k€
toan
t~p
hqp chi phi va tinh
giathanh
doanh
nghi~p
ion

tr 49
Bang 2.1:
Tht,rc
tr~ng
n€n tang
ho~t
d9ng quan ly
ho~t
d9ng va mo hinh
k€
toan chi phi va

tinh gia thanh san
phfrm
trong doanh
nghi~p

tr 26
Bang 2.2: Phi€u tfnh gia thanh san
ph~m

tr 29
Bang 3.1: Bao cao san xuftt
(tru011g
hqp tinh san
lm;mg
hoan thanh
tu'O'ng
duang
theo
phuang phap binh quan)

tr
43
Bang 3.2: Bao cao san xuftt (truerng hqp tinh san luqng hoan thanh
tu'O'ng
duo·ng theo
phu'O'ng
phap
nh~p
tru6'c xuftt tru6'c)

tr 44
T
, h
J:.
fb""t
.,
;tA
f'
•
m cap
Ie
cua
ue
a1
1
' , )1.
LOINOIDAU
Trong ti€n trinh
h{>i
nh~p,
phat
tri~n
kinh
t€
Vi~t
Nam
d~t
cac doanh
nghi~p
vao

SUC
ep
c~nh
tranh ngay cang
16n,
cang sau
r{>ng
tren nhi€u llnh
V\l'C
khoa
hQC
cong
ngh~,
quan ly.
Th\lC
ti~n
d6 doi hoi nhiing nha quan ly' di€u hanh
tf\IC
ti€p
doanh
nghi~p
d6i
m~t
v&i
nhiing thach thirc
rAt
16n,
phai d6i
m&i
tu duy quan ly,

di€u hanh
doanh
nghi~p
d~
djnh vi, dinh hu6ng phat
tri~n
ho~t
d{>ng.
Trong
ho~t
d<)ng
.san
xuAt
kinh doanh cua doanh
nghi~p,
chi phi anh hu6ng quan
trQng
d€n k€t
qua
va
hi~u
qua
ho~t
d{>ng.
Vi
v~y,
chinh chi phi
Ht
m{>t
trung tam thong tin anh

hu6ng
rAt
quy€t djnh d€n djnh vi, dinh hu6ng
ho~t
d{>ng
san
xuAt
kinh doanh cua
doanh
nghi~p,
nh~n
dinh khong dung chi phi se kh6 c6
m{>t
quy€t djnh phil hgp
v€
ki~m
soat, dinh hu6ng
ho~t
d{>ng.
v
6-i
phuong phap ti€p
c~n
xay
dlp1g,
phat
tri~n
thi~n
truy€n th6ng, c6 di€n,
h~

thfing
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
dang
ddn rai vao
l~c
h~u,
I6i thai, thong tin chi phi, gia thanh
rAt
cl)c
b{>,
xa cirng,
chi phan anh
ho~t
d{>ng
san
xuAt
qua khu nen khong
th~
dap irng cho
nh~n
dinh kip
thai, tm\n
di~n
chi phi cho
ki~m
soat, djnh hu6ng

ho~t
d{>ng
trong th€
gi&i
lien k€t,
hgp tac phat
tri~n,
thay d6i nhanh chong. Tinh
tr~ng
nay dang ngay cang bao
d{>ng
cdn phai
va
chi c6
nh~n
thuc, ti€p
c~n
m&i
v€
h~
thfing k€ toan chi phi va tinh gia
thanh san phdm
trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
d€
c6
th~
tai

cAu
true
l~i
h~
thfing
k€
toan chi phi
Va
tfnh gia thanh
San
phdm dam bao ngan
ch~
S\f
suy giam tinh hitu
ich cua n6 dang
di~n
ra ngay
m{>t
nghiem
trQng.
Tir
th\lC
tr~g
tren va
C<Y
sa
nghien ciru
th\lC
ti~n
h~

th6ng
k€
toan chi phi va
tinh gia thanh san phdm trong
nu&c
va ngoai
nu&c,
chung toi
nh~n
thAy
c6
ca
sa
khoa
hQc,
S\f
cdn thi€t nghien ciru
k€
toan,
k€
toan chi phi
va
tinh gia thanh san
phdm
nhung theo hu6ng ti€p
c~n
m&i
v€
nh~n
thirc,

v€
cAu
true
h~
th6ng, t6 chirc
tri~n
khai ap dl)ng. D6 la "Hoan
thi~n
h~
th6ng
k@
toan chi phi va tinh gia
thanh
san phftm trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
d@
nang cao tinh hii'u ich ctia thong tin
chi phi,
gia
thanh
cho
ki@m
soat, djnh htrcmg
hoft
d(}ng
san
xuit
kinh doanh".

2
-
· llBi tuqng nghien cuu ciia
ct~
tai :
Cac van ban, tai
li~u
ly
lu~n
va
thl!C
ti€n lien quan
d~n
h~
th6ng va
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phfun trong doanh
nghi~p.
Ph~m
vi
nghien cuu ciia
ct~
tai :
Chi
gi&i
h~n
v~
m{lt

ly
lu~
lien quan
d~n
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia
thanh
s{m
phfun trong doanh
nghi~p
Vi~t
Nam
v~
m{lt
nh~n
thtrc, t6 chtrc
tri~n
khai.
M t
OA
?
,;1-:il.
t'
o
yc
teu cua ue
at
:

Xac djnh phuong huang, xay dl!llg
h~
th6ng va
cAu
true
h~
th6ng
k~
toan chi
phi
va tinh gia thanh san phfun theo huang m&, xay d\fllg giai phap h6
trq
tri~n
khai
ap
d\ing
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm trong doanh
nghi~p
Vi~tNam.
Phuong
phap nghien cuu :
f)~
tai sir dvng chu
y~u
cac phuong phap
so
sanh d6i

chi~u,
phuong phap
h~
th6ng, phuang phap t6ng hqp, phuong phap phan tich
d~
phan tich, danh gia,
h~
th6ng, suy
di~n
va quy
n~p
cac
vAn
d~
ly
lu~n,
th\fc ti€n,
h~
th6ng, mo hinh cling
cac giai phap h6
trq
d~
tri~n
khai
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh trong
doanh
nghi~p

Vi~t
Nam.
K
~t
~
.;~-"-
t'
0
e cau ue
at:
Ngoai
phAn
m&
dAu,
k~t
lu~n,
d~
tai duqc
k~t
cAu
gbm 3 chuang :
· Chuang 1 :
Nht1ng
vAn
d~
ca
ban
v€
h~
th6ng

k~
toan chi phi va tinh ghi
thanh san phfun
trong doanh
nghi~p;
Chuang 2 :
Th11c
tr~ng
va yeu c§u th\fc
ti~n
v~
h~
th6ng
k~
toan chi phi va
tinh gia thanh
slm
phfun trong doanh
nghi~p
vi~t
nam
hi~n
nay;
Chuang 3 : Hoan
thi~n
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm
trong doanh

nghi~p
vi~t
nam.
3
CHUONGl
NHUNG
vAN
DE
co
BAN
VE
H¥
TH6NG
KE
TOAN
CHI
PHi
v A
TiNH GIA THANH
sAN
PHAM TRONG DOANH
NGHI¥P
l.l.Khai
ni~m,
d~c
di~m
chi phi, gia
thanh
san
phim

trong
doanh
nghi~p
l.l.l.Khai
ni~m
va
d~c
di~m
chi phi
hm_tt
d()ng san
xuit
kinh doanh
K€t qua,
hi~u
qua
ho~t
d<)ng
cua bdt
kY
doanh
nghi~p
nao
ci1ng
dSu
gfu
liSn
v&i
k€t qua,
hi~u

qua cua quan ly, ki€m smit chi phi. Chinh ki€m smit, dinh hu6ng
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh
Ia
mvc tieu cho xay d\lllg
nh~n
thuc chi phi, cho
cung
cdp
thong tin chi phi, ghi thftnh san phfun va nguqc
l~i,
nh~n
thuc chi phi
Ia
tien de
d€
ki€m smit, dinh hu6ng
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh.
.
Ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh luon
g~n
liSn
v&i
sg
phat sinh chi phi. Tuy

nhien, chi phi c6
th€ ti€p
c~,
nh~n
thuc
tir
nhiSu g6c
d<)
khac nhau theo nhfing mvc
dich quan ly, ki€m smit chi phi khac nhau va
tir
d6
anh
hu6ng d€n xac
l~p
nhilng
giai phap ki€m smit,
dinh hu6ng
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh khac nhau.
Hi~n
nay, &
Vi~t
Nam,
nh~
thuc
vS
chi phi duqc ti€p
c~n

ph6 bi€n theo quan di€m chi
phi
CUa
hQC
thuy€t gia trj va theo quan di€m chi phi cua cac chuful
ffilJC
k€
toan.
N€u ti€p
c~n
theo quan di€m chi phi cua
hQc
thuy€t gia trj, chi phi Ia bi€u
hi~n
bfutg tien nhfing hao phi lao
d<)ng
s6ng va lao
d<)ng
v~t
h6a phat sinh
g~n
lien
v&i
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh. Khai
ni~m
nay cung cdp
nh~n
thuc t6ng quan ve

ban
chAt
kinh
t€
cua chi phi
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh trong
sg
tfm
t~i
phat
tri€n
xa
h{>i,
phat tri€n
ho~t
d{>ng
san xudt kinh doanh.
N€u
ti~p
c~n
theo quan di€m chi phi cua
chuAn
mgc
k~
toan, chi phi
Ia
nhfing
phi

tAn
phat sinh lam giam ngu6n lgc kinh
t€
cua doanh
nghi~p
dang ki€m soat
g~n
liSn
v&i
ho~t
d{>ng
san
xuAt
kinh doanh
va
tac d9ng giam v6n
sa
hiiu (khong phai do
hoan tra v6n). Khai
ni~m
nay cung cdp
nh~n
thuc chi theo m6i quan
h~
v&i
tai san,
v&i
ngu6n lgc kinh
t€
sir dvng & doanh

nghi~p,
n6 Ia
m{>t
tieu
chuAn
dinh tinh, dinh
luQ"ng
chi phi cv th€ trong
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh.
4
Hai
nh~n
thuc chi phi khac nhau tren tuy
ti~p
c~n
chi phi
v&i
hai g6c
d(>
khac
nhau nhung
d~u
th~
hi~n
nhftng
dijc
di~m
chung nhdt ciia chi phi trong

ho~t
d(>ng
san xudt kinh doanh doanh
nghi~p
:
Chi phi
Ia
hao phi lao
d(>ng
va lao
d(>ng
v~t
h6a hay
Cl)
th~
Ia
phi t6n
th~
hi~n
lqi ich kinh
t~,
gia trj tai san ciia doanh
nghi~p
bj giam sut trong
ho~t
d(>ng
san xudt kinh doanh;
Chi phi
ho~t
d(>ng

san xudt kinh doanh luon
g~n
li~n
va huang
d~n
ffil)C
dich
phl)c
V\1
cho
ho~t
d(>ng
san xudt kinh doanh;
Chi phi
phat sinh luon khach quan nhung
nh~
thuc chi phi
l~i
mang tinh chii
quan, tinh chii quan nay
th~
hi~n
qua khai
ni~m
v~
chi phi,
v~
thi~t
l~p
chi

tieu
qufm
ly,
ki~m
soat,
do
Iu<mg
chi phi.
Vi
v~y,
vdn
d~
cAn
quan tam
v~
chi phi d6i
v&i
m(>t
nha quan
ly
hay
k~
toan
Ia
huang
d~n
nang cao tinh khach quan trong
nh~n
thuc, trong
thi~t

l~p
cac chi tieu
qmin
ly, do
lu<mg
chi phi
d~
c6 duqc thong tin chi phi chinh xac
h_on,
trung thvc
hon
v~
ho~t
d(>ng
g6p phdn nang cao tinh hftu ich ciia thong tin chi phi trong
ki~m
soat, djnh huang
ho~t
d(>ng
sfm
xudt kinh doanh.
1.1.2. Khai
ni~m
va
d~c
di~m
gia
thanh
san
phim

Gia thanh
th~
hi~n
m(>t
phuong thuc
ti~p
c~
chi phi
d~
phl)c
V\1
cho ml)c
dich quan ly'
ki~m
soat chi phi va
t~o
ti6n
de
d~
ki~m
soat, djnh huang
ho~t
d(>ng
san xudt kinh doanh. Vi
v~y,
gia thanh cung duqc
ti~p
c~n
theo nh1lng quan
di~m

khac nhau.
N~u
ti~p
c~n
theo quan
di~m
chi phi ciia
hQc
thuy~t
gia trj, gia thanh
Ia
nhftng hao phi lao
d(>ng
s6ng va lao
d(>ng
v~t
h6a phat sinh trong
ho~t
d(>ng
san
xufrt
kinh doanh
d~
thvc
hi~n
m(>t
don vi, kh6i luqng san phfun hay djch
V\1
hoan thanh
nhdtdjnh.

N~u
ti~p
c~
theo quan
di~m
chi phi ciia chudn mvc
k~
toan, gia thanh
Ia
nhilng phi t6n
v~
ngu~n
Ivc kinh
t~
ciia doanh
nghi~p
dang
ki~m
soat phat sinh
trong
ho~t
d(}ng
san xudt kinh doanh
d~
thl)'C
hi~n
m(}t
don vj,
khf>i
luqng san phdm

hay djch
V\1
hoan thanh nhdt djnh.
5
V
&i
nhting quan
di~m
ti~p
c~n
gia thanh tren
th~
hi~n
d~c
di~m
cua gia thanh
vira c6 tinh khach quan va vira c6 tinh chu quan. Tinh khach quan cua gia thanh
xudt phat
tir tinh khach quan cua chi phi va tinh chu quan cua gia thanh xudt phat tir
tinh chu quan trong
nh~
thuc chi phi, trong
thi~t
l~p
don vi,
khAi
luQ'llg
san phfun
hay djch
V\1

hoan thimh, trong tinh gia thanh va ngay ca chi tieu gia thanh. Vi
v~y,
v6'i
m(}t
nha quan ly hay
k~
tm1n,
d~
nang cao tinh chinh xac, trung thgc, nang cao
han nfra tinh hfru ich cua thong tin gia thanh
cAn
phai nang cao tinh khach quan,
h~n
ch~
tinh chu quan ve gia thanh cung
v&i
phai kip thai thay dbi
nh~
tht'rc,
do
luang,
quan ly,
ki~m
soat chi phi theo nhting
chuy~n
bi~n
moi truang san xudt kinh doanh.
1.1.3.
M6i
quan

h~
giii'a chi
phi-
ghi thimh san
phim
trong
hm~tt
d(}ng
san
xuit
kinh doanh
v
&i
khai
ni~m,
d~c
di~m
chi phi, gia thanh, xet ve ban chdt quan
h~
gifra chi
phi
v6i gia thanh la quan
h~
khach quan xay ra trong
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh,
hl
tinh
tAt

y~u
trong quan
ly,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh va la
quan
h~
chu quan trong
nh~n
tht'rc,
thi~t
l~p
cac chi tieu, cong
c1,1
quan
ly,
ki~m
soat
chi phi trong
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh cua nhting nha
qui'm
ly, nha
k~
toan.
Quan

h~
khach quan va chu quan nay dugc
th~
hi~n
qua nhting khia
c~nh
va
tr~t
tu
quan
h~
gifra chung nhu sau :
Nen
Umg
ki~m
soat va dinh huang
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh;
Yeu
cAu
quan ly,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh;
Nh~n
tht'rc
chi phi

ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh;
Nh~n
thuc don vi,
khAi
luQllg
san
phfun.
hay dich
V\1
hoan thanh cua
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh;
Cac ky
thu~t,
cong
Cl,l
thu
th~p,
do
luang, phan
bf>
chi phi, tinh gia thanh
ho~c
gia phi san phdm hay dich
V\1
cua
ho~t

d()ng
san xudt kinh doanh.
Trong
cac khia
c~
tren, nen tang
ki~m
soat, dinh huang
ho~t
d()ng
san xudt
kinh doanh la
ca
sa
d~
xay d\fllg yeu
cAu
quan ly,
ki~m
soat chi phi; yeu
cAu
quan
ly,
ki~m
soat chi phi la mvc tieu dinh hu6ng cho
nh~n
tht'rc
chi phi
ho~t
d()ng

san
xuftt
kinh doanh;
nh~n
tht'rc
chi phi
ho~t
d()ng
san
xuftt
kinh doanh
Ia
tieu chudn
d~
6
xay
d\1'11g
tieu chufut dinh tinh, dinh
luQllg
chi phi
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh;
nh~n
thfrc
v~
don vi, kh6i
luQ'Ilg
san phdm hay dich
V\1

hmln thanh cua
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh
Ia
don vi do luang k€t qua
ho~t
d()ng, do
lu<mg
dfru
ra
ho~t
d(>ng
lam
C<Y
sa
d~
tinh gia thflnh, gia phi;
CaC
ky
thu~t,
cong
C\1
thu
th~p,
do luang,
phan b6
chi phi, tinh gia thanh san phdm
ho~c
gia phi san phdm hay dich

V\1
ho~t
d(>ng
sfm
xudt kinh doanh la phuong
ti~n
chuy~n
h6a, ghi
nh~
chi phi trong gia
thanh san phdm
ho~c
gia phi san phdm, dich
V\1
nh~m
thoa man cho yeu
cAu
quan
ly'
ki~m
soat chi phi trong
ki~m
soat, dinh hu6ng
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh.
Vi
v~y,
d~
nang cao tinh hiiu ich cua thong tin chi phi, gia thanh san phdm

cho
ki~m
soat, dinh huang
ho~t
d()ng
san
xuAt
kinh doanh
cAn
phai xay
d\1'11g,
hoan
thi~n
h~
th6ng k€ toan chi phi va tinh gia thanh san phdm theo hu6ng nang cao tinh
khach quan,
h~
ch€ tinh chu quan trong
nh~
thfrc,
do
luang chi phi
ho~t
d()ng
san
xudt
kinh doanh tren
ca
sa
th~

hi~n
dung quan
h~
giua chi phi v6i gia thanh,
th~
hi~n
dfry
du cac khia
c~nh,
tr~t
1\l
quan
h~
cua cac khia
c~nh
cua m6i quan
h~
giua
chi phi v6i gia thanh trong
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh thanh
m()t
h~
th6ng.
1.2.
H~
th6ng
k~
tmin chi phi va tinh gia thanh san

phim
trong doanh
nghi~p
1.2.1.
Ml}C
tieu cua
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia
thanh
san
phim
trong
doanh
nghi~p
Ki~m
soat, dinh hu6ng
ho~t
d()ng
Ia
C<Y
sa
hinh thanh nen yeu
cAu
quan ly'
ki~m
soat chi phi
ho~t
d()ng;

yeu
cAu
quan ly,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d()ng
Ia
mvc
tieu dinh
hu6ng cho
h~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm trong
doanh
nghi~p
nen chinh kha nang dap
frng
thong tin cho yeu
cAu
quan ly,
ki~m
soat
chi phi ciing
Ia
thu6c do tinh hiiu ich cua thong tin
h~
thfmg
k€

toan chi phi va tinh
gia thanh san phdm d6i v6i
ki~m
soat, djnh hu6ng
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh.
N€u ti€p
c~
theo tinh
h~
th6ng,
h~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh
san phdm
th~
hi~n
phuong thfrc ti€p
c~n
h~
th6ng
v~
nen tang
ho~t
d()ng,
ve yeu cdu
quan ly,
ki~m

soat chi phi
ho~t
d()ng
b~ng
nh~
thfrc,
b~ng
thi€t k€ cac chi tieu quan
ly,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh
d~
thoa man cho nhu
cAu
ki~m
7
smit,
dinh hu6ng
ho~t
d<)ng.
Vi
v~y,
h~
th6ng k€ tmin chi phi va tinh gia thanh
slm
phfun
cAn

phiU
hu6ng d€n thoa man cac khia
c~
thong tin sau :
M<)t
la, phai xac dinh gia thanh san phdm
ho~c
gia phi san phdm hay djch
V\1
trong
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh - Thoa man khia
c~nh
thong tin djnh gia san
phdm lam
ca
sa
cho
ki~m
tra, giam sat chi phi
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh
tir
d6
ki~in
tra, giam sat
ho~t
d<)ng

san xudt kinh doanh;
Hai
la,
tr&c
tinh, phan tich
n<)i
dung kinh t€ va k€t cdu gia thanh
ho~c
gia phi
san phdm hay djch
vv
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh - Thoa man khia
c~nh
thong
tin djnh hu6ng chi phi
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh, la ca
sa
d~
ki~m
soat chi phi
tir
do·
ki~m
soat, dinh huang
ho~t
d<)ng

san xudt kinh doanh.
Nhu
v~y,
v&i
d~
thoa man hai khia
c~nh
thong tin tren, m\lc tieu cua
h~
th6ng
k€
tmin
chi phi va tinh gia thanh chinh la :
Dinh
gia san phdm hay djch
V\1
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh;
Ki~m
tra, giam sat,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d<)ng
va
ki~m
tra, giam sat,
ki~m
soat

ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh;
. Djnh huang chi phi va djnh huang
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh.
Trong
moi
tru<mg
san xudt kinh doanh
v&i
h~
th6ng san xudt c6 quy mo san
xudt Ian, 6n djnh, duqc tai
l~p
nhi~u
IAn,
cong
ngh~
san xudt thu cong
ho~c
ban
tg
d(>ng,
chu ky s6ng san phdm keo dai,
ffi\lC
tieu djnh gia san phdm va
ffi\lC
tieu

ki~m
tra, giam sat,
ki~m
soat chi phi cling nhu
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh
thu<mg
duqc
d~
cao, vai tro cua n6 kha n6i
b~t
va luon giit vi tri
tn;mg
tam trong
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh nhung m\lc tieu dinh huang chi phi cling nhu dinh
huang
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh
thu<mg
kha rna
nh~t,
thu<mg
An
trong
ffi\lC

tieu djnh gia san phdm; nguqc
l~i,
trong moi
tru<mg
san xudt kinh doanh
v&i
h~
th6ng san xudt c6 quy mo nho, san phdm san xudt da
d~ng
theo tirng rna nganh
h~p,
it
6n
djnh, kh6
l~p
l~i,
cong
ngh~
san xudt
tg
d<)ng
h6a cao, chu
kY
s6ng san phdm
rAt
ngfin,
luc nay, m\lc tieu djnh gia vdn duqc
d~
c~p
tuy nhien vai tro cua n6 kha

IDO
nh~t,
chi
d~
ph\lC
V\1
cho
ID\lC
tieu
ki~m
tra, giam sat,
ki~m
soat chi phi cling
nhu
ho~t
d<)ng,
trong khi d6,
ID\lC
tieu djnh huang chi phi cling nhu djnh hu6ng
ho~t
8
d()ng
s{m
xudt kinh doanh duqc
d~
cao, vai tro kha
nAi
b~t
va
gifr

m()t
vi
tri
m\}c
tieu
trQng
tam trong
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh.
Nhu
v~y,
h~
th6ng
k~
toan chi phi hu6ng
d~n
thoa rna nhfrng khia
c~nh
thong
tin nhdt djnh
b~ng
nhfrng
ml,lc
tieu nhdt djnh. Ngay nay,
v&i
xu hu6ng thay
dAi,
chuy~n

bi~n
nhanh cua moi
tru<mg
s{m
xudt kinh doanh,
nAi
b~t
nhdt la thay
dAi
nhanh chong cua ky
thu~t
- cong
ngh~
san xudt, thay
dAi
nhanh chong
v€
chung
lo~i
san phfun san
xufrt
kinh doanh,
S\l"
c~nh
tranh ngay cang rna
r()ng
va kh6c
li~t,
toan
cdu hoa kinh

t~
ngay cang rna
r()ng,
ffi\lC
tieu
ki~m
tra, giam sat,
ki~m
soat chi phi
va ffi\lC tieu djnh hu6ng chi phi cfing nhu
ho~t
d()ng
cua
h~
th6ng
k~
toan chi phi va
tinh gia thanh san phdm ngay cang
co
xu
th~
se gift vai tro
quy~t
djnh,
trQng
tam va
chinh
S\l"
dap
Ung

thong tin cho nhfing
ffi\lC
tieu nay cua
h~
th6ng
k~
toan chi phi va
tinh gia thanh
quy~t
djnh tinh
hfru
ich cua thong tin, cua
h~
th6ng
h~
th6ng
k~
toan
chi phi va tinh gia thanh san phdm.
1.2.2. Cac
y@u
ttl
ciu
thanh
h~
thtlng
k@
toan chi
phi
va

tinh
gia
thanh
san
phim
trong
doanh
nghi~p
N~u
chi xet
v~
m~t
nghi~p
k~
toan,
k~
toan chi phi va tinh gia thanh chi la
m()t
cong
C\l
ky
thu~t
thu
th~p,
do
lu<mg,
phan
bA,
tinh toan chi phi, gia thanh san
phfun

ho~c
gia phi san phdm hay djch
V\l
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh nhung
n~u
ti~p
c~n
theo tinh
h~
th6ng,
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm
th~
hi~n
phuong thirc
ti~p
c~n
v€
n€n tang
ho~t
d()ng,
v~
yeu cdu quan ly,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d<)ng
b~ng

nh~n
thirc,
b~g
thi~t
k~
cac chi tieu quan ly,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d<)ng
san xudt kinh doanh
d~
th6a man cho nhu cdu
ki~m
soat, djnh hu6ng
ho~t
d()ng.
Vi
v~y,
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm
cAn
phai dam bao
th~
hi~n
ddy du,
tAng
hqp cac khia

c~nh,
tr~t
tg
quan
h~
cac khia
c~nh
trong quan
h~
chi phi
v&i
gia thanh cua
ho~t
d()ng
san xudt kinh doanh. Chinh nhfrng khia
c~nh
va
tr~t
t\1"
quan
h~
cac khia
c~nh
nay la nhfrng
y~u
t6 cdu thanh va
tr~t
t\1"
quan
h~

cac
y~u
t6
cdu
thanh cua
h~
th6ng
k~
toan chi phi
va
tinh gia thanh san phdm.
Nhu
v~y'
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm trong doanh
nghi~p
hi~n
nay
cAn
duqc
nh~n
thirc
ddy
du ,
bi~n
chting qua cac
y~u
t6 sau :

9
Nen
Umg
ki€m soat, djnh hu6ng
ho~t
d()ng
san
xuAt
kinh doanh;
Yeu cdu quan ly, ki€m soat chi phi
ho~t
d()ng
san
xuAt
kinh doanh;
Nh~n
thfrc chi phi hay tieu chudn dinh tinh, dinh luqng
v€
chi phi
ho~t
d()ng
san
xuAt
kinh doanh;
Dan vi, kh6i luqng san phdm hay djch
V\1
hoan thanh cua
ho~t
d()ng san
xuAt

kinh doanh
ho~c
dan vj
k~t
qua ddu ra cua
ho~t
d()ng san
xuAt
kinh doanh;
Ky
thu~t,
cong
C\1
thu
th~p,
do
Iu<mg,
phan
b6
chi phi, tinh gia thanh
ho~c
gia phi san
phAm
hay dich
V\1
ho~t
d()ng
san
xuAt
kinh doanh.

NhUng
y~u
t6
cAu
t~o
nen
h~
th6ng
k~
toan chi phi
va
tinh gia thanh san
phdm cung nhu m6i quan
h~
giua chung trong
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia
thanh san phdm duqc th€
hi~n
qua
sa
db sau
(SO'
c1A
1.1).
SO'
dA
1.1- Cac

y~u
t6
ciu
thanh va
trV,t
tv
quan
h~
gifra cac
y~u
t6
ciu
thanh
h~
thBng
k~
tm\n
chi phi va tinh gia thanh san
phlm
10
Quan sat chi tiet cac yeu
tA
cAu
thanh va
tr~t
w quan
h~
giua cac yeu
tA
cAu

thanh
h~
thAng
ke toan chi phi va tinh gia thanh.
Thtr
nhAt,
de xay d\ffig va hoan
thi~n
h~
thAng
ke toan chi phi va tinh gia
thanh san phdm
tru&c
nhdt phai djnh hinh dugc nen tang cua n6, phai xem nhu day
Ia
m9t yeu
tA
khong the tach rai
v&i
h~
thAng
ke toan chi phi va tinh gia thanh, yeu
tA
quy
djnh cac
vAn
de
C\1
the ve kiem soat, djnh
hu&ng

ho~t
d{>ng
san
xuAt
kinh
doanh.
Nhitng
vAn
de nay thuang
gfut
Hen
v&i
tu
duy quan ly -
tb
chtrc, hinh thtrc t6
chtrc trien
khai
ho~t
d{>ng
san
xuAt
kinh doanh. Cho den nay, tren the
gi&i
da tirng t6
chtrc trien
khai
ho~t
d{>ng
ho~t

d9ng san xudt kinh doanh theo hai
tu
duy quan
ly
-
tb
chfrc
khac nhau va trai ngugc nhau. V
&i
tu
duy quan
ly
-
tb
chtrc trien khai
ho~t
d{>ng
theo
huang
chuyen mon h6a,
ho~t
d{>ng
san xudt kinh doanh dugc trien khai
chi
tiet theo tirng cong
do~n,
b{>
ph~
chtrc nang. Theo
tu

duy quan
ly
-
tb
chtrc theo
hinh
thtrc nay, kiem soat, dinh huang
ho~t
d{>ng
san xudt kinh doanh ciing dugc
d~t
ra chi tiet theo tirng cong
do~.
V
&i
tu duy quan
ly
-
tb
chtrc trien
~ai
theo huang
lien
k~t,
hgp tac hay tu duy quan
ly
-
tb
chtrc theo chu6i gia tri,
ho~t

d()ng
san xudt
kinh doanh dugc tri€n khai theo chu6i gia tri, d6 la m9t
h~
thAng
lien ket, hgp tac
san
xuAt
kinh doanh vo
t~n
rna m6i doanh
nghi~p
chi
Ia
m{>t
m~c
xich trong chu6i
gia
tri
vo
t~n
d6. Theo
tu
duy quan
ly
-
tb
chtrc theo chu6i gia trj, kiem soat, djnh
huang
ho~t

d9ng san xudt kinh doanh dugc
d~t
ra theo chu6i gia trj. Vi
v~y,
khi xay
d\ffig
va hoan
thi~n
h~
thAng
ke toan chi phi san
xuAt
va tinh gia thanh san
phAm
cfin
xac djnh ro nen tang nay de
nh~n
biet doanh
nghi~p
dang kiem soat, djnh huang
ho~t
d9ng san
xuAt
kinh doanh theo
tu
duy quan
Iy
-
tb
chtrc nao, theo cong

do~
hay theo chu6i gia tri. Qua
th~t,
neu chi xet co
l~p
ve
m~t
nghi~p
V\1
ke toan chi phi
va tinh gia thanh, yeu
tA
nay co ve nhu ben ngoai, khong lien quan trvc tiep
d~n
ke
toan
chi phi va tinh gia thanh; tuy nhien, neu xet ve tinh
h~
thAng,
yeu
tA
nay khong
the tach rai
v&i
h~
thAng
ke toan chi phi va tinh gia thanh san
phAm,
no
Ia

nen tang
trvc tiep
d~
dinh vi yeu
cftu
quan ly,
ki~m
soat chi phi, dinh vi m\lc tieu cua
h~
thAng
ke
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm
tru&c
S\l
thay dbi nhanh chong moi
truang
kinh doanh, moi
truang
lu~t
phap, moi
truang
van h6a giao
d\}c.
11
Thu hai, trong xay
d\ffig
va hoan
thi~n
h~
th6ng

k~
tmin
chi phi va tinh ghi
thanh san phfun cdn phai xac
l~p
duqc yeu cdu
qufm
ly,
ki~m
soat chi phi. Yeu cdu
quan ly,
ki~m
soat chi phi duqc hinh thanh
tir
n€n tang
ki~m
soat, djnh hu6ng
ho~t
d9ng san
xuftt
kinh doanh. N6 la
bi~u hi~n
tn.rc
ti~p
cua n€n tang
ki~m
soat, djnh
hu6ng
ho~t
d9ng trong

h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh
sim
phfun. V
&i
hai
tu
duy
quan ly- tb chuc
tri~n
khai ciing nhu
ki~m
soat, dinh hu6ng
ho~t
d9ng
sfm
xuftt
kinh doanh khac nhau, theo cong
do~n
va theo chu6i gia trj
d~t
ra yeu cdu quan
ly,
ki~m
smit chi phi phai tuang thich theo hai tu duy quan ly - tb chuc nay, theo
cong
do~
hay theo chu6i gia trj. V

&i
tu duy quan ly - tb chuc
ho~t
d9ng san xuftt
theo cong
do~n,
quan ly,
ki~m
soat chi phi duqc
d~t
ra theo tirng cong
do~n,
chuyen
mon h6a quan ly'
ki~m
soat chi phi theo tirng khau cong
vi~c
cua tirng cong
do~n
va
v&i
tu duy quan ly - tb chuc
tri~n
khai
ho~t
d9ng san xuftt theo chu6i gia tri, quan ly,
ki~m
soat chi phi duqc
d~t
ra theo tirng chu6i gia trj, la m9t

h~
th6ng lien
k~t,
hqp
Ute
quan ly,
ki~m
soat
tAt
ca cac cong
do~n
phat sinh chi phi lien
quan,d~n
chu6i gia
tri.
Nhu
v~y,
yeu cdu quan ly,
ki~m
soat chi phi la m9t
y~u
t6 ca
sa
cftu
thanh m9t
h~
thfmg
k~
toan chi phi va tinh gia thanh, la
mQt

ti€n
d€
cho djnh hu6ng, danh gia
tinh
hfru
ich cua
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm.
Thu
ba, xay
d\ffig
nh~n
thuc hay tieu chudn djnh tinh, djnh luqng chi phi
ho~t
d9ng san xuftt kinh doanh. Day la
bu&c
C\1
th~
h6a n€n tang
ki~m
soat, dinh
hu6ng
ho~t
dQng
hay
C\1
th~
h6a

bi~u hi~n
tn.rc
ti~p
cua n€n tang nay qua yeu
cfru
quan ly,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d9ng thanh tieu chudn. Xuftt phat
tir
hai tu duy quan
ly
-
tA
chuc lien quan
d~n
ki~m
soat, dinh hu6ng
ho~t
d9ng cling nhu
bi~u
hi~n
tn.rc
ti~p
n€n
tang nay qua yeu
cAu
quan
Iy,

ki~m
soat chi phi
ho~t
d9ng cua no,
tAt
y~u,
tieu chudn dinh tinh va djnh luqng chi phi
ho~t
d9ng cling phai duqc xay d\ffig khac
nhau, tuang thich v6i hai
tu
duy quan
ly
- tb chuc
d6.
V
&i
tu
duy quan
ly
- tb chuc
theo cong
do~n,
chi phi
dUQ'C
djnh tinh, djnh luqng theo tirng cong
do~n,
C\1
th~
d6

la chi phi
dUQ'C
djnh tinh, djnh luqng
C\JC
bQ
theo tirng cong
do~n
nhu cong
do~n
ddu
tu-
chi phi ddu tu, cong
do~n
san
xuftt-
chi phi san xuftt, cong
do~n
tieu
th\1
-
chi phi
tieu
th\1.
Nhu
v~y,
chi phi chinh la hao phi
ho~c
phi tbn phat sinh lam giam
ngu6n lqi
kinh

t~
doanh doanh
nghi~p
dang
ki~m
soat a tirng cong
do~n
ddu tu, san
12
xudt, tieu thv. V
6i
tu
duy
quan ly -
tA
chtrc theo cong chu8i
gia
tri, chi
phi
duqc
djnh tinh, dinh
luqng
theo tirng chu8i gia tri, theo toan
b(>
quy trinh
ho~t
d(>ng
san
xudt
kinh doanh a doanh

nghi~p
va
SlJ
n6i
k~t
quy trinh
ho~t
d(>ng
san
xuAt
kinh
doanh
o doanh
nghi~p
v6i
nhfing quy trinh san xudt kinh doanh a cac doanh
nghi~p
khac c6 lien quan
d~n
chu8i gia tri. Tieu chufut dinh tinh, dinh
luqng
chi
phi
theo
chu8i gia tri hoan toan
nguqc
l~i
v6i tieu chufut dinh tinh, dinh
luqng
chi

phi
theo
cong
do~n,
n6 Ia
m(>t
quan di6m rna, quan di6m lien
k~t
chi
phi
trong chu8i gia tri,
Ia
hao phi
ho~c
phi
tAn
phat
sinh lam giam ngubn lqi kinh
t~
doanh doanh
nghi~p
dang ki6m soat lien quan
d~n
ca
quy trinh san
xuAt
kinh doanh
t~i
doanh
nghi~p

va
ca
trong lien
k~t,
hqp
tac
ho~t
d(>ng
san
xuAt
kinh doanh.
. Thtr tu, xac djnh don vi, khfii luqng san
phAm
hay
djch
V\1
cua
ho~t
d(>ng
san
xudt
kinh doanh.
Thl)"c
chAt
day chinh Ia djnh hinh
don
vi do
lubng
k~t
qua

ho~t
d(>ng
san
xuAt
kinh doanh, don vi do
lubng
ddu ra cua
m(>t
cong
do~n
san xudt kinh
doanh hay
m(>t
quy trinh
ho~t
d(>ng
san xudt kinh doanh d6 lam dfii
~uqng
phan
bA
chi phi, tinh gia thanh
ho~c
tinh gia
phi
cua
n6.
Thtr nam,
ky
thu~t,
cong

cv
thu
th~p,
do lubng,
phan
bA
chi phi, tinh gia
thanh
ho~c
gia
phi
san
phAm
hay
dich
V\1
ho~t
d(>ng
san
xuAt
kinh doanh.
Y~u
t6 nay
duqc
xem
nhu
m(>t
phuong
ti~n
cua

h~
th6ng
k~
toan chi phi
va
tinh gia thanh san
phAm
trong
thl)"c
hi~n
mvc tieu ctia n6.
Y~u
t6
th6
hi~n
cac
phuong
phap-
ky
thu~t
va
S\I
k~t
hqp
gifta cac
phuong
phap
ky
thu~t
Slr

dvng trong
cong
Vi~c
k~
toan chi
phi
va tinh gia
thanh
san
phAm
nhu
chtrng
tir,
Uti
khoan,

phuong
phap, ky
thu~t,
phuang
ti~n
xir ly thong tin. Ngay nay,
v&i
S\1"
ti~n
b(>
nhanh chong cua
ky
thu~t,
phuang

ti~n,
cong
C\1
XU
ly thong tin
da
t~o
nen anh
huang
rdt
16-n
d~n
y~u
tfi nay,
n6
t~o
nen
ffiQt
SlJ
lien
k~t,
anh
huang
rdt
16-n
d~n
vi tri,
phuong
th(rc ap dvng, hinh
thtrc

thl)"c
hi~n
cac
phuong
phap
k~
tmin trong thu
th~p,
do lubng,
phan
b6 chi
phi
tinh gia thanh
ho~c
gia
phi
san
phAm
hay
djch
V\1
ho~t
d(>ng
san xudt kinh doanh.
Chinh vdn d€ nay
d~t
ra
nh~n
thtrc
m&i

v€ vai tro,
phuong
thtrc ap dvng, hinh thtrc
ctia cac
phuong
phap
k~
toan trong
h~
thfing
k~
toan chi phi
va
tinh
gia
thanh san .
phfun.
Phuong
phap
k~
toan cling
nhu
nhftng
phuong
phap, ky
thu~t,
phuong
ti~n,
xir ly
thong

tin chi Ia
phuong
ti~n
cua
h~
thfing
k~
toan chi
phi
va
tinh
gia
thanh san
13
phfun, n6 hoan tm\n khong phai
Ia
m\lc tieu.
Vi
v~y,
du phuong phap ky
thu~t
phuong
ti~n
xir ly thong tin
ti~n
bQ
nhu
th~
nao
y~u

t6 nay cfing chi la phuong
ti~n
va
m\IC
tieu cua
h~
th6ng
k~
tmin chi phi
Va
tinh gia thanh san phdm
vfrn
khong thay
dAi,
m\lc tieu ctia
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phfun chi duqc
s~p
x~p
l?i cho phil hqp
v&i
moi
tru<mg
slm
xudt kinh doanh, moi
tru<mg
phap
lu~t

hay
moi
tru<mg
giao dvc van h6a.
Nhu
v~y,
cac
y~u
t6 cdu thanh va
tr~t
tg
quan
h~
cua cac
y~u
t6 cdu thanh
nen
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh da chi ra nhiing
y~u
t6 cdu true c6
djnh va vi
tri,
d~c
di€m ctia cac
y~u
t6 cdu thanh trong
tr~t

w·
quan
h~
gifra chung
ctia
mQt
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm. Day chinh
m()t
hu&ng
ti~p
c~n
theo tu duy chu6i ho?t
d()ng
v€
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh.
Nh~n.
tht'rc
nay la nguyen ly' phuong phap
ti~p
c~,
djnh hu&ng xay dlJilg, phat
tri€n, hoan
thi~n
h~

th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san
ph~
hi~n
t?i va
tuong lai.
1.3. Tinh hfru ich ciia thong tin chi phi, ghi
thanh
san
phim
va
xu htr6'ng
ch
uy@n
bi@n
h~
thAng
k@
tmin chi phi va tinh ghi
thanh
san
phim
trong
doanh
nghi~p.
Tinh hfru ich ctia thong tin
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm th€
hi~n,

do
lu<mg
qua kha nang dap
t'rng
thong tin cho yeu cdu quan ly, ki€m soat chi
phi. Tinh
hfi'u
ich ctia thong tin chi phi, gia thanh san phdm hoan toan
bi~n
mAt
khi
n6
khong con tac d\lllg, khong duqc nha quan
ly
quan tam, sir d\lflg
d€
di€u hanh,
quan ly' ki€m soat ho?t
dQng
san xudt kinh doanh.
Tuy thu9c vao moi
tru<mg
san xudt kinh doanh, tqrc
ti~p
Ia
yeu cdu quan ly,
ki€m soat
chi phi ho?t
dQng
duqc xay

dlJilg
tren nen tang ki€m soat, djnh
hu&ng
ho?t
d()ng
san xufit kinh doanh cua doanh
nghi~p,
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh
gia thanh tiep
c~n
thu
th~p,
xfr
ly, dinh tinh, dinh luqng, tinh toan cung
cAp
thong
tin chi phi, gia thanh
v&i
nhfing ph?m vi khac nhau,
v&i
t6c
dQ
khac nhau,
hu&ng
14
den cac mvc tieu
v&i

trQng
tam khac nhau nhfun duy tri, dam bao, nang cao tinh hiiu
ich cua
h~
th6ng
k€
toan chi phi
va
tinh gia thanh san phfun trong doanh
nghi~p.
Khao sat
h~
th6ng k€ toan chi phi va tinh gia thanh san phdm trong doanh
nghi~p
tren th€
gi&i,
d~c
bi~t
Ia
h~
th6ng k€ toan chi phi va tinh gia thanh trong
doanh
nghi~p
6 nhfing
nu&c
c6
n~n
kinh
t€
thi truemg phat tri€n,

h~
th6ng
k€
toan
chi phi va tinh gia thanh san phdm da tirng trai qua hai giai
do~
v&i
ph~
vi thong
tin chi phi, gia thanh, t6c
d()
cung
cAp
thong tin cho nhilng yeu cdu quan
ly,
ki€m
soat
chi phi cilng
nhu
ki€m soat, djnh huang
ho~t
d()ng khac nhau.
Tru&c nhfing nam 1965,
h~
th6ng
k€
toan chi phi
va
tinh gia thanh san phdm
trong doanh

nghi~p
chu y€u
t~p
trung cung
cAp
thong tin chi phi
ho~t
d()ng trong
cong
do~n
san
xuAt
nhu
: thong tin gia v6n
ho~c
gia phi san phdm ch€
t~o,
thong tin
cho
ki€m soat chi phi
ho~t
d()ng san
xuAt;
djnh
huang
chi phi cho
ho~t
d()ng san
xudt
theo tirng cong

do~n.
Tieu bi€u cho
h~
th6ng
k€
toan chi phi cac doanh
nghi~p
trong giai
do~n
nay
Ia
mo hinh
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm theo chi
phi
thgc
t€,
mo hinh ke toan chi phi va tinh gia thanh san phdm theo chi phi thgc te
k€t hgp
v&i
chi phi
u&c
tinh, mo hinh
k€
toan chi phi va tinh gia thanh theo chi phi
djnh mire.
M~c
du,
ph~m
vi chi phi,

Icy
thu~t
xir
ly
thong tin chi phi tinh gia thanh
san
phAm,
t6c d9 cung
cAp
thong tin cua mo hinh co khac nhau nhung
tAt
ca
d~u
huang den cung cdp thong tin :
d€
djnh gia v6n
ho~c
gia phi san phfun che
t~o,
gia
v6n thanh phdm
t~n
kho, gia v6n hang ban;
d€
ki€m soat chi phi
ho~t
d()ng san xudt;
d€
djnh
huang

chi phi chi cho
ho~t
d()ng
san
xuAt
lam sa sa
d€
ki€m tra, giam sat
ho~t
d()ng
han
la ki€m soat, djnh
huang
ho~t
d()ng.
Thong tin chi phi
va
gia thanh
san phdm cua nhfing mo
hinh ke toan chi phi va tinh gia thanh nay chu y€u dap irng
nhu cdu
l~p
bao cao tai chinh cho nen tinh hiiu ich cua n6 cling dugc danh gia qua
mire
d()
tuan thu nhfing nguyen
t~c
ke toan, yeu cdu trinh bay thong tin chi phi, gia
thanh tren bao cao tai
chinh. Ddu tien, vao nhfing nam cu6i 1910, mo hinh

k€
toan
chi phi
va
tinh gia thanh san phfun theo chi phi thgc t€ ra dai
va
dugc ap dvng ph6
bien
trong doanh
nghi~p,
nhAt
Ia doanh
nghi~p
nho,
v&i
mvc tieu
Ia
cung
cAp
thong
tin djnh gia v6n san phfun san
xuAt;
thong tin
ki~m
soat chi phi qua trinh
ho~t
d()ng
san xudt
v&i
cong

ngh~
san xudt
dan
gian, quy mo san xudt
l&n,
san xudt thuemg
15
duqc
1~p
1~i,
chu ky s6ng san ph
Am
kha dai va thong tin
qmin
1y,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d(>ng
san xudt theo timg cong
do~n.
Ke den, vao nhitng nam 1940 tra di, mo
hinh
ke toan chi phi
Va
tinh gia thanh san
phfim
theo chi phi
th\l'C
te ket hgp

v&i
chi
phi
u&c
tinh, mo hinh ke toan chi phi va tinh gia thanh theo chi phi dinh mire ra dai
nhung th\l'c chdt
vfut
v&i
mvc tieu,
n(>i
dung chinh cua
h~
th6ng ke toan chi phi c6
di~n
nhitng nam 1910, chi la tiep
c~,
cung
cdp
thong tin chi phi san xudt, gia thanh
san
phAm
san
xuAt
tuy nhien da
b~t
dAu
xuAt
hi~n
m(>t
vai

d~c
di~m
m&i
1a
cai tien
t6c
d(>
cung cdp thong tin kip thai hon
d~
c6
g~ng
duy tri tinh hihl ich thong tin cua
h~
th6ng ke toan chi phi va tinh gia thanh
tru&c
chuy~n
bien ngay cang nhanh cua
moi truang san
XUdt
kinh doanh rna
tf\l'C
tiep
1a
S\1'
thay d6i nhanh cua cong
ngh~
san
xudt, thu
h~p
quy mo san xudt,

chuy~n
d6i
tir
san xudt hang
1o~t
sang san
phAm
theo
tirng rna nganh hang
h~p,
tai
l~p
san xudt ngay cang giam di, chu ky s6ng san
phAm
ngay cang rut
ng~n.
H~
th6ng ke toan chi phi trong giai
do~n
nay c6
th~
khai quat
'
).
qua so do sau
(SO'
do
1.2).
""
,f~'

111~"'~
f,;;(.l''
ro·\1
~n~~~,~~~~i·;~,\'
q!}.,
t(l}l}~
}
qli-:\,i
\
1
'\FhJ,
itJ·~
~~§
11tl'
i1n:i.
dnlt'·
~j(,'~
0~-~~·~·
'f!1r•'
t(t}.)l!
"~lflt,! ,
tfif-:JI
f!II,Hjit~~
~
~ •
~
r -
SO'
aa
1.2 -

H~
thBng
k~
tmin chi
phi
va
tinh
gia
thanh
san
phftm
trong
doanh
nghi~p
nhihlg
nam
1965
tra
v~
trU'6'c
Sau nhitng nam 1965,
d~c
bi~t
la vao nhitng nam 1980
tr&
v€
day, khi moi
truang san xudt
kinh doanh, moi truang
1u~t

phap, moi trubng van h6a giao dvc c6
16
nhfrng
chuy~n
bi~n,
thay dbi kha nhanh,
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh
san phfun cfing da co
nhtlng thay dbi kha sau
s~c
ve
bfm
chftt,
n()i
dung.
Nf>i
b~t
trong giai
do~n
nay phai noi
d~n
sg
thay dbi
rftt
nhanh cong
ngh~
san xuftt,

chuy~n
tir san
xuftt
kinh doanh hang
lo~t
v6'i
quy mo
rftt
Ian
d~n
san xuftt kinh doanh theo
rna nganh hang
h~p
v6'i
sf>
luQ'llg
san xuftt nho va it duqc
l{lp
l~i,
chu ky s6ng san
phdm rut
ng~n
nhanh chong. Chinh nhtlng
sg
thay dbi sau
s~c
ve moi
tru<mg
kinh
doanh

do da lam thay dbi din ban tu duy quan ly-
tb
chuc
tri~n
khai
ho~t
d()ng
san
xudt
kinh doanh, phuong thuc
ki~m
soat, djnh huang
ho~t
d()ng
san xudt kinh
doanh,
yeu
dtu
quan ly,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d()ng
san xuftt kinh doanh.
Ki~m
soat, ·djnh huang
ho~t
d()ng
cling nhu quan ly,
ki~m

soat chi phi
ho~t
d()ng
san xuftt
kinh doanh theo tirng cong
do~n
da
I6i
thai va thay vao do
ki~m
soat, djnh huang
ho~t
d()ng
cfing nhu quan ly,
ki~m
soat chi phi
ho~t
d()ng
san
xuAt
kinh doanh theo
chu6i gia trj.
DAng
thai, trong giai
do~
nay, sg phat
tri~n
vuqt
b~c
va bung nb

nhanh chong cua cong
ngh~
thong tin (rng
dl;lng
trong
ho~t
d()ng . san
xuAt
kinh
doanh,
ho~t
d()ng
quan
ly
da
t~o
nen nhfrng anh
hu&ng,
thay dbi dang
k~
phuong
phap
kY
thu~t
tinh toan, trinh bay thong tin
k~
toan - thong tin
k~
toan duqc xay
dgng,

trinh bay tren nen tang
(rng
dl;lng
cong
ngh~
thong tin . Tir do,
h~
thf>ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh da
b~t
dfru
duqc
nh~n
thuc
l~i,
duqc thay dbi
d~
phil
hqp
v6'i
nhtlng thay dbi cua nen tang
ki~m
soat, djnh huang
ho~t
d()ng,
v6'i
yeu
cfru
quan

ly,
ki~m
soat chi phi san xudt kinh doanh va
d~
ti~p
c~n,
khai thac, hoa hqp
v6'i
sg
ti~n
b()
cua khoa
hQc
ky
thu~t,
cong
ngh~
thong tin
nh~m
duy tri, dam bao tinh
hfru
ich cua thong tin
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm trong tinh
hinh
m6'i.
H~
thf>ng

k~
toan chi phi va tinh gia thanh
sfm
phdm trong giai
do~n
nay
da
b~t
dfru
ti~p
c~
v6'i
nhtlng
nh~n
thuc
m6'i
ve
ph~m
vi chi phi, gia thanh san
phfun,
v&i
nhtlng quy trinh,
Icy
thu~t
xi'r
ly
thong tin
m&i.
Chi phi & day khong con
dUQ'C

djnh tinh, djnh
lUQ'Ilg
Cl)C
bQ
theo tirng giai
do~n,
trong giai
do~n
san xudt rna
b~t
dAu
m&
r()ng
ra cho ca quy trinh san
xuAt
kinh doanh va cho ca nhtlng
ho~t
d()ng
lien
k~t,
hqp tac
v&i
ben ngoai doanh
nghi~p.
Gia thanh san phdm
b~t
dfru
bung ra
khoi "chi phi san xudt cua san phdm hoan thanh " thanh "chi phi cua ca quy trinh
san xudt kinh doanh th6ng nhdt". Quy trinh, ky

thu~t
xi'r
ly
thong tin
b~t
dfru
co
17
nhiing thay dbi
tr~t
tg, c6 khi trai nguqc
hofm
tm\n
v6i quy trinh,
Icy
thu~t
xu
ly
thong tin cua nhiing mo hinh
k~
toan chi phi san xudt va tinh gia thanh
truy~n
thbng
tru6c day; tieu thuc phan bb, vi
tri va vai tro cua cac phmmg phap
k~
toan ciing hilt
ddu
thay dbi. Bi€m nbi
b~t

cua
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san
phfrm
trong doanh
nghi~p
hie bdy
gia
la hilt
ddu
xu huang m6i, xu huang huang nang cao
tn;mg
tam thong tin ph\lc
V\1
cho ki€m soat, dinh hu6ng
ho~t
d()ng,
cho quan ly,
ki€m soat, djnh huang
chi phi han la thong tin chi
d€
ki€m tra, giam sat
ho~t
d()ng;
cho ki€m tra, giam sat chi phi
ho~t
d()ng;
thong tin c6 xu huang ph\lc V\l cho cac

quy~t
dinh quan ly cua cac nha quan
ly
trong
n()i
doanh
nghi~p
han la thong tin
d~
l~p,
trinh bay bao cao tai chinh
nh~m
cong khai thong tin tai chinh doanh
nghi~p
ra
ben ngoai. Tieu bi€u cho
h~
thbng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san
phfrm
trong
doanh
nghi~p
thai
kY
nay la mo hinh
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san
phfrm

tren
C<Y
sa
ho~t
d()ng
(SO'
etA
1.3),
mo
hinh
k~
toan chi phi va tinh gia thanh
sfm
phfrm
theo
ID\lC
tieu ki€m soat, djnh huang chi phi
ho~t
d()ng
trong tuang
la~
(SO'
etA
1.4).
SO'
etA
1.3
-
H~
th6ng

k@
toan chi phi
va
tinh gia
thitnh
tren
CO'
sO'
ho~t
et{)ng
18
r l I
11
jl,,
,_1
$!1
SO'
d6
1.4 -
H~
thang
k~
toan
chi
phi
va
tinh gia
thanh
theo m\lc tieu dfnh hll'6ng,
ki~m

soat chi
phi
tU'O"ng
lai
Qua trinh hinh thanh, phat tri€n va xu hu6ng chuy€n bi€n cua cac
h~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm trong doanh
nghi~p
a cac nu6c co
n~n
kinh t€ thi
tru<mg
phat tri€n tren th€ gi6i da
t~o
ra nhtlng kinh
nghi~m
dinh hu6ng
cho
xay dvng, phat tri€n, hoan
thi~n
h~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san
phdm
trong doanh
nghi~p.
MQt

Ia,
S\f
thay dbi cua moi
tru<mg
ho~t
dQng
san
xuAt
kinh doanh, moi
tru<mg
phap
lu~t,
moi
tru<mg
van h6a ghio dvc,
trl,lc
ti€p
Ia
moi
tru<mg
san xufit
kinh doanh
dfut
d€n thay dbi
h~
th6ng k€ toan chi phi va tinh gia thanh, ap
ll,lC
thay
dbi
h~

th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm.
Hai
Ia,
chi c6
S\l
thay dbi
h~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh kip thai,
phil hgp v6i
S\f
thay dbi d6 m6i duy tri, dam bao dugc tinh hihl ich cua thong tin,
cua
h~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm.
Ba
Ia,
h~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm thay dbi cung v6i
S\f
thay dbi vai tro, vj tri cua cac
ffil)C
tieu

k€
toan chi phi va tinh gia thanh san phdm
19
va
nhtlng ti€n
bQ
ctia
kY
thu~t,
cong
C\1
xir
ly
thong tin vdn khong lam thay dbi vai
tro phuang
ti~n
ctia n6 trong
h~
th6ng k€ toan chi phi va tinh gia thanh san
phAm.
B6n
Ia,
v6i nhtlng ti€n
bQ
khoa
h<;>c
-
Icy
thu~t
- cong

ngh~,
v6i nhtlng
tu
duy
quan
ly
-
tb
chuc m6i
v€
t6 chuc,
tri~n
khai, quan ly,
ki~m
smit
ho~t
dQng
san xufit
kinh doanh cimg v6i xu huang
hQi
nh~p
kinh
t€
toan cdu, v6i xu huang lien
k~t,
h<JP
tac ngay cang sau
rQng
trong
ho~t

dQng
san xudt kinh doanh
t~o
nen
mQt
xu huang
m6i
Ia
thong tin
ki~m
soat, dinh huang
ho~t
dQng
se gifr vi tri
tr<;>ng
tam trong
h~
th6ng
k~
toan chi phi
va
tinh gia thanh san phfun.
Nam
Ia,
nghien
Cltu
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh san

phAm
theo
quan·
di~m
truy€n th6ng, chi eve
bQ
trong linh vgc
k~
toan se rdt
d€
nh~n
thuc
phi~n
di~n,
co
l~p
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh v6i n€n tang
ki~m
soat, dinh
huang
ho~t
dQng,
v6i yeu cdu quan ly,
ki~m
soat chi phi nen
h~
th6ng

k~
toan chi
phi va tinh gia thanh rdt
d€
roi
l~c
h~u,
If>i
thai,
dAnh
mdt tinh hfru ich ctia n6 va doi
khi dua ra nhtlng thong tin ngvy
bi~n
v€
tinh hinh
ho~t
dQng
ddn
.d~n
S\1'
Sl)p
df>
doanh
nghi~p
nhu
mQt
chuyen gia kinh
t~
da phat
bi~u

: " Hdu
h~t
nhtlng cong ty
Ian
d€u
cong
nh~n
r~ng
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh khong con thich
(tng v6i moi truang kinh doanh ngay nay. Cac phuang phap
hQ
sir dvng
d~
phan bb
chi phi, tinh gia thanh
If>i
thai, vo
v<;>ng
khong
t~o
nen dugc
mQt
sg
hfru ich nao cho
quan ly'
ki~m
soat, dinh huang

ho~t
dQng
trong
th~
gi6i
c~nh
tranh ngay cang kh6c
li~t
- Ford
S.
Worthy,
T~p
chi
"FORTUNE-
1987,
"H~
th6ng
k€
toan chi phi va
tinh gia thanh truy€n th6ng da lam
svp
df>
doanh
nghi~p
My" - Thomas E. Pryor,
Business Week, 1988
Sau
Ia,
anh huang ctia quan
di~m

k€
toan tai chinh, anh huang sue i ctia ti€p
c~n
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia thanh
s{m
phAm
truy€n th6ng thuang
t~o
nen
nh~n
thuc,
ti~p
c~n,
xay
dl)'ng
va phat
tri~n
h~
th6ng
k~
toan chi phi va tinh gia
thanh
rfit
ngvy
bi~n,
thuang
ap

d~t
nhtlng
nh~
thuc, vai tro, vi tri ctia
h~
th6ng
k~
toan chi phi
va
tinh gia thanh truy€n th6ng vao
mQt
moi truang san xudt kinh doanh,
moi truang phap
lu~t
va moi truang van h6a giao
dl)C
khong
tu<mg
thich,
gif>ng
nhu
giai thich
v€
hi~n
tugng s6ng anh sang qua
thuy~t
CO'
hQC
ctia NewTon.
20

K@t
luin
chtrong 1
H~
th6ng
k€
tmin chi phi va tinh gia thanh
Ia
m{)t
phuong thuc ti€p
c~n
chi
phi
va
b~ng
nhimg ky
thu~t,
cong Cl) thu
th~p,
do
IuOng,
phan
bf>
chi phi, tinh gia
thanh san phfun
ho~c
gia phi san
phfrm
hay dich
Vl)

d€
cung cdp thong tin chi phi,
gia thanh (gia phi) phvc
Vl)
tnrc ti€p cho
quim
ly, ki€m soat, dinh hu6ng chi phi
nh~m
hu6ng d€n ki€m soat, djnh hu6ng ho?t
d{)ng
san xudt kinh doanh. Xay d\ffig,
phat tri€n, hoan
thi~n
h~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh khong phai
Ia
m{)t
vdn
d~
m6i trong nghien ciru, trong cong tac
k€
toan doanh
nghi~p
tuy nhien trong
giai
do?n
hi~n
nay

cAn
phai ti€p
c~n
h~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia thanh san
pham
theo hu6ng
rna
cua chu6i ho?t
d{)ng.
H~
th6ng
k€
toan chi phi va tinh gia
thanh san phfun cdu true b6i nhimg
y€u
t6 nhdt dinh, c6
tr~t
tv quan
h~
bi~n
chirng
v6i nhimg
d~c
di€m nhdt djnh. Tren
C<Y
sa
quan di€m nay, tinh hilu ich cua

k€
toan
chi phi va tinh gia thanh chi
duQ'c
duy tri, dam bao, nang cao khi xac
l~p
dfty
du,
toan
di~n
nhimg y€u t6 cdu thanh, dam bao
v~
tr~t
tv quan
h~,
dam
l?ao
nhimg
d~c
di€m cua cac y€u t6 d6 trong moi
tru<mg
ho?t
d{)ng
san xudt kinh doanh.