Phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên Luận văn ThS. Kinh tế

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
_________________________



NGUYÊ
̃
N THI
̣
HUYÊ
̀
N

PHT TRIN NGÀNH CH  TNH THI NGUYÊN





LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ CHÍNH TRỊ





HÀ NỘI, 2010
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
Chƣơng 1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÁT TRIỂN NGÀNH CHÈ 5
1.1. Một số vấn đề lý luận chung 5
1.1.1. Khái niệm và đặc điểm ngành chè 5
1.1.2. Vai trò của ngành chè 9

1.1.3. Điều kiện và nội dung phát triển ngành chè 12
1.2. Một số kinh nghiệm phát triển ngành chè trên thế giới và ở Việt Nam 23
1.2.1. Kinh nghiệm của một số nước 23
1.2.2. Kinh nghiệm của một số tỉnh, thành phố trong nước 26
1.2.3. Bài học kinh nghiệm đối với Thái Nguyên 31
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGÀNH CHÈ Ở TỈNH THÁI
NGUYÊN 35
2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên 35
2.1.1. Điều kiện tự nhiên 35
2.1.2. Công nghệ sản xuất 37
2.1.3. Hệ thống chính sách hỗ trợ 38
2.1.4. Các nhân tố khác 39
2.2. Lịch sử hình thành và phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên 40
2.2.1. Thời kỳ trước năm 1882 40
2.2.2. Thời kỳ Pháp thuộc (từ năm 1882-1945) 41
2.2.3. Giai đoạn từ năm 1945 đến năm 1975 41
2.2.4. Giai đoạn từ năm 1975 đến nay 41
2.3. Tình hình phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên hiện nay 42
2.3.1. Trồng và chăm sóc cây chè nguyên liệu 42
2.3.2. Chế biến chè 47
2.3.3. Mở rộng và phát triển thị trường tiêu thụ 51
2.4. Đánh giá chung và vấn đề đặt ra 54
2.4.1. Những thành tựu và nguyên nhân 54
2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân 55
2.4.3. Vấn đề đặt ra 56
Chƣơng 3. PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGÀNH CHÈ Ở
THÁI NGUYÊN HIỆN NAY 58
3.1. Quan điểm, định hướng phát triển ngành chè ở Thái Nguyên 58
3.1.1. Bối cảnh 58
3.1.2. Quan điểm, định hướng phát triển ngành chè tỉnh Thái Nguyên 60

3.2. Những giải pháp chủ yếu phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên 63
3.2.1. Giải pháp về mở rộng và nâng cao chất lượng chè nguyên liệu 63
3.2.2. Giải pháp cho khâu chế biến chè 67
3.2.3. Giải pháp nâng cao hoạt động tiêu thụ chè 71
3.2.4. Giải pháp về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước phát triển
ngành chè tỉnh Thái Nguyên 75
KẾT LUẬN 79
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 82
PHỤ LỤC 87


1
MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
   , 

2


do  


C
nm 

, 
 
, 


,  
 
- 
  


 
 
 va l
   
“Phát triển ngành chè ở tỉnh
Thái Nguyên” c.


2
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
nghin cu
v cy ch v ng   , t ch.
: “ Định hướng - giải pháp phát triển sản
xuất chè đến năm 2010” - 
, . Trong 
 i N
Tuy nhin do 
t nghin c v  thu v m,  
ng 
“Sản xuất và xuất khẩu chè - Thực trạng và
giải pháp” . T
   
. T  , 
n ta c l l t v th ch  

. D

“Thực trạng và giải pháp phát triển ngành chè”, k 
. Trong cu h th 
 , 
ng 
“Phát triển ngành chè Việt
Nam trong quá trình hội nhập Kinh tế quốc tế”, 
,  gi   
, 
 Nhng t gi ch t
trung nghin c v th tr v gi ph ph tri ng ch 
n chung.


3
 ch  l tNghiên cứu các giải pháp chủ yếu phát triển
công nghiệp chế biến chè ở nước ta” 
. Trong t
ph n, t gi         ph  

  
 NP
N…
, 

 
“Phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên” 



3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích

       n nay,     
 tri v c gi ph ph trin ng ch  t 
 trong nh nm t.
* Nhiệm vụ

- , 
.
- 
 
- 
.


4
4. Đối tƣợng nghiên cứu
    
 
              
 
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
             

    -    ,       
nghin c  trng c h, , 
… 

6. Đóng góp của luận văn

         



7. Kết cấu của luận văn


Chƣơng 1.
Chƣơng 2.
Chƣơng 3: Phng h






5
Chƣơng 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÁT TRIỂN NGÀNH CHÈ

1.1. Một số vấn đề lý luận chung
1.1.1. Khái niệm và đặc điểm ngành chè
1.1.1.1. Khái niệm
- Kh ni ch:         Camellia
sinensis) 
chcy ch  
  
15-             
, Chu Phi, ng v
Nam u (Gruzia), 

.



 kh nng 
, 
-
-
, 
kho 13-23
0

cao: 15-20
0
-25
0

-5
0
, 0
0
Trung D-90%,
     - ,  -2
Cy ch c tr ch 
chua (pH 4--m
-2%.


6
) ch 

T ch Shan
ng ta cTrung Du
 
ra,  
 -

        l 1000-   






- - 

- 
ng 80-88
0

KM
n
O
4

 d
 -  

- : 
 
v  Ng ch 






7

 u trn 

         









 
 
       
nhau. C 






qu, lun 




  
x              


8
(distribution mark 

C
1.1.1.2. Đặc điểm ngành chè
Thứ nhất:  lin quan nhi n truy th v vn ho,
tr th 
U tr tr th truy th v l s vn ho  Trung Qu hay
Nh B
 
   tr 
 - v
t
. T gi
  

 i v vn h, ngh thu, l ngu c h trong s t 

i  ti l  nayang 
 l nhi tr
tu




          


i  c
 h  s ph tri c ng ch c trn th tr trong n v



9
Thứ hai:  kinh doanh 

 
 
 T




Thứ ba: ro.


  




 C
 th  
do 



1.1.2. Vai trò của ngành chè
1.1.2.1. Về phương diện kinh tế
- 
 n ta, ng ch  
. T

.


10






Ng ch  g ph 
.  bi v m s v kin
i ki thu l cho ph tri cy ch nh m , H
Giang ng ch chi t tr cao trong thu nh qu dn trn  b.
- c- h.
cng nghi ho - hi
 ho   
 m cng nghi ho - hi  ho  n ta 

      , h ch i  xo b   
C xy d  h
th c khu dn c c  tr ti th  

c khu v c ph tri.
trong qu tr ph tri doanh nghi 

c khu   m qu tr cng nghi
ho - hi  ho  ta.
1.1.2.2. Về phương diện văn hoá - xã hội
- 

              
n


11
 
          tr
th 

T c l phng ti  giao ti. Vn ho m tr 





     N "   "  h
th th  s s v hi t.
- 
v
 v trung du, mi n, ni b con ng dn
t c ngh. Xy d c , g nng - cng nghi -
d v,   thi

s  c v mi n ph B, trung du B B v su c t mi
Trung v Ty Nguyn.
P. 

6 tlao  

lao  
1.1.1.3. Về phương diện môi trường

, 



12
38, tr.23]. Theo quy ho 



49].
1.1.3. Điều kiện và nội dung phát triển ngành chè
1.1.3.1. Điều kiện phát triển ngành chè
- -  , 
, 
-12
0
, 

, bin 
ng v m,  ,  s t x cao, 
 c ch l

t
 n ta 


ng
 - 23
0


canh t cm

              
 




13

V  


-27
0


ng              Ma
 l n 
h  ch l ch. Tuy nhin v c m s t tr ch nh: H
T, Ngh An, Qu Nam, Qu B, nhng ch l ch khng cao

v s l c khng nhi.



0


. H

-  - 
v ch l ch 
,  -  
lo tr vi
t , 








14
Leros 

- 

 c tr  , 

. Sau 

  V ph tri, c
r  tr, ch bi, kinh doanh ch, b h s ph trong n v
k th xu kh,  ra v th hi   ph
tri to di ng ch, trong qu tr to c ho, h nh
kinh t qu t,   
pph c c ch chung  
, t s th nh nng cao s c tranh v 

1.1.3.2. Nội dung phát triển ngành chè
- 
Công tác trồng mới: 
t 
ph h v cy ch. V 
      -         
, 

  
- 

3 2   th xuyn ,
khi  


15
 t  khu ch  nghin c k qu trn c gi ph h, 
u l , di c, tr h 

Công tác chăm sóc - thu hái chè: - 

 

  

  v khu thu h ch,
tu theo yu c, ch l s ph m c c h th h b nh sau:
h nguyn tm, h m tm + m l, h m tm + m  hai l, h m
tm + hai l, h m tm + 2, 3 l, h m tm + ba l.
Thâm canh, cải tạo diện tích chè xuống cấp: 
  

c th : , 
     ;     ;   
,  
Cngo ngu , c 




nn 

 
 ch tr
ngay t 


16
 

,  t theo chi su  

Dịch vụ khác có liên quan:

: Gi cy tr c vai tr quy 
 ch l ch nguyn li v ch th ph.
 v gi nh n: mua gi m, nghin c v tr th trong
c v m  kh nghi, l ch c gi t th h,  t nhn
r c gi n v cung c c gi cho c nng ch th h.
            
 
 
: 

              
 
, 

- 




 

  
 tr th ch tV k thu n, c


17
, 





Để sản xuất chè xanh         
   
   
Để sản xuất chè đen    
   
      
Cng ngh ch bi ch hi nay ng c hi  v c vai tr quy
  ch l v gi c c ch. Cgi 
               
 
v c 


Xây dựng các cơ sở chế biến chè:  c s 

- 
ph tri ng ch 
c s 
c s 

c s 
 


18

c s.
Đầu tư mua sắm, nâng cấp các thiết bị công nghệ hiện đại: 




 Crushing - Tearing - Curling (CTC


       -       




h
             

Đầu tư hệ thống kiểm tra chất lượng sản phẩm (KCS): 


ch
l ph h th hi th hi qua yu c ch s ng c cao v 
b v sinh cng nghi, an to th ph. 







19
- 
tr, thu h, phn lo, ch bi


Xây dựng cơ sở hạ tầng:  vg s xu  n ta
hi nay (bao g c nng tr qu doanh, doanh nghi t nhn v h
gia ) trong  
c 

 


  - 



 

, 

. Th hi  nhi v
n c  
   

Phát triển nguồn nhân lực: 





20

 


 - ngu nhn l cho
ng ch.
v a
d


khoa h k thu
T

, 
             
c- h
 


 c th 
 H th  t
r a d trong  ch tr 
 (- 
Cg li v .  ph tri ng
ch

tham gia v 


21
ch 

- 
Công tác Marketing: 


              




Thứ nhất: Nghiên cứu, dự báo nhu cầu thị trường chè:
             
             

 



 




 
C ho  tham quan, trao  v h th 
             
 


22
 

Thứ hai: Công tác hoàn thiện sản phẩm.



  

              

Thứ ba: Các công cụ xúc tiến hỗn hợp.
Cng c x ti h h bao g nm cng c kh nhau l: qu
c, khuy m, b h c nhn, marketing tr ti v quan h cng
ch. Nhng khng ph t c ch  cho hi qu nh nhau khi 
d  v  th. M cng c n  c th r quan tr 
v  nhng l ch c thi  v  ng
l. Chh v th, c doanh nghi th th hi phn b 
 x  h h gi c cng c, s d cng c n h tr cho cng
c kia m c h l v c hi qu.
           
d



 

 