LI C
Ho
(t c thc hin ti hm
Hà Ni s ng dn ca Ths Nguy.
Em xin bày t lòng bic nht ti Ging viên
Nguy ng dn tn ty hiu qung xuyên
dành cho em nhng s ch b trong sut quá trình nghiên cu, thc
hi tài.
Em xin c côn
: t
u ki em trong
sut quá trình thc hi tài.
Cui cùng em xin cy cô giáo trong khoa Lch s
và toàn th lp k36 C nhân Lch s, ti h phm Hà N
ng viên và tu ki em trong sut quá trình nghiên c
c tp tng.
Hà Nội, ngày 09 tháng 05 năm 2014
i thc hin
Hà Th Thanh
tàiHo
(t
i s ng dn tn tình ca
Vinh. tài tay em tìm tài liu và vit, không trùng khp
vi bt k kt qu ca tác gi nào khác.
ng l tht.
a em còn rt nhiu thiu sót, em xin kính mong các thy cô
c hoàn thi
Hà Nội, ngày 09 tháng 05 năm 2014
MC LC
M U
1
2. Lch s nghiên cu v 3
3. Mm v và phm vi nghiên cu 4
4. Nguu 5
a khóa lun 6
6. B cc khóa lun 6
7
7
1. 7
11
1.1.3. Vai trò ca l hi truyn th 12
13
NÔNG 14
1.2.1. Khái quát v huyn Tam Nông 14
1.2.2. Tng quan l hi truyn thng huyn Tam Nông 18
26
26
2.1.1. T chc b máy cp huyn 26
qun lý l hi 27
28
29
2.3.1. Tuyên truyn và trin quc v t chc
l hi 29
2.3.2. Ch o nghip v qun lý 31
33
2.3.4. T chc nghiên cu hóa và phc hi l hi truyn
thng 34
2.3.5. T chc tuyên truyn, qung bá v giá tr ca l hi truyn thng
trong cng 36
2.3.6. Tha 37
38
2.4.1. 38
41
44
55
TAM NÔNG 55
ng li chính sách cc v vic bo
tn di sc 55
ng bii ca l hi truyn thng huyn Tam
Nông 56
3.2. 58
3.3. MT S GII PHÁP BO TN L HI TRUYN THNG 59
3.3.1. 59
3.3.2. Mt s kin ngh 65
71
74
DANH MC CH CÁI VIT TT
CTQG: Chính tr Quc gia
DSVH: Di s
DTVH--Lch s
i hc Quc gia Hà Ni
HD-ng dn
ng nhân dân
i hi
KHXH: Khoa hc xã hi
-CP: Ngh nh Chính ph
NQ- quyt Hng nhân dân
NQ-BVHTT: Ngh quyt B
TP: Thành ph
iên tch
oá dân tc
dân gian
thut
thao và Du lch
UBND: U ban nhân dân
1
M U
1.
t trong nh riêng bit th hin bn sc ca
mi dân tc khác nhau. Theo E.B. Taylor Văn hóa là toàn bộ phức thể bao
gồm hiểu biết, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, luật pháp, phong tục, những
khả năng và tập quán khác nhau mà con người có được với tư cách là một
thành viên của xã hội” [43, tr 18]. L ht trong nhng nét
p thu
L hi c hình thành t rt sm, t thi k xây dng nn
n ti và phát trin cho ti ngày nay. Ngoài nhng
nét chung có sm các l hi trên th gii, l hi Vit Nam
còn mang nhng nét riêng bit vi bn sc ca mt dân tc có n
truyn thn sc. hi
dân gian truyn thng còn o t
dân tc. Có th thy l ht vai trò ht sc to lng mnh
m ti sng tinh thn, ti c tâm hi Vit Nam
trong mi th h.
Gl hi tr tài c rt nhiu hc gi quan tâm
nghiên cu, tìm hiu. Có nhi tài thì quan tâm tng trong l hi,
nhi tài thì nghiên cu toàn din mt l hi c th tài li nói ti các
hình th hi Tuy nhiên dù nhìn nhn mt nào thì vic
qun lý và bo tn l ht lên v trí cp thit nht, bi ch có
qun lý và bo tn l hi có hiu qu thì l hi mi có th di
nt thc ca nó, và có th duy trì bn lâu, không b
ng t hoi hoá. Nghiên cu v l hi i
góc cnh qun lý, bo tn và phát huy các giá tr ca l hi là vic làm cn
2
thi có th hito ln mà l hi mang li i vi
chúng ta.
ng toàn c t trên khp các
qung bii sâu sc v kinh t, chính tr,
i tu kin thun l m rm bt và
tip cn tinh hoa ca các nn trên th gi
ma v t bn scn nêu cao
a vai trò qun lý và bo tn l hc bit hong qun lý i
phi có nhng nhn thn và khoa hc gi gìn, phát huy
giá tr ca l hi.
Hong l hi truyn thng c ta nói chung, tnh Phú Th nói
riêng ngày càng phát trin mnh m. Nm ,
huyn Tam Nông là mt chng nhiu truyn thuyt, truyn c dân
c bit là các l hi truyn thng tiêu biu ca min Trung du. Tuy
nhiên, do huyn mc tái lp t n lý l hi
truyn thng còn tn ti nhiu v bt cp. Vic trng và
tìm ra nhng cách thc qun lý l hi truyn thng có hiu qu nht nhm gi
gìn, bo tn và phát huy các giá tr t th và phi vt th c sc vùng
t T, góp phn phát tria tnh Phú Th lên mt tm cao mi, là
v cc quan tâm ca các cp, các ngành, nht là nhi làm
công tác qu
T thc t nhn thc v ho hi là mt trong nhng hot
i vi mi th h i; và b
toàn ci hoá dang din ra mt cách nhanh chóng, làm phai
nhng giá tr tp vn có ca l hi; ha xut phát t ni
mê, t thc t tìm hiu v hong l h
v t chc, qun lý và bo tn l hi còn nhiu bt cc bit là khi
3
huyn mc thành lp t i hong qun lý, bo tn còn
c s có kt qu tt. Bi vy, tôi quynh la ch tài Ho
tài cho bài khoá lun ca
mình.
2. Lch s nghiên cu v
Nghiên cu v l hc các công trình t sách, tp chí cho
ti các lun án, lu cp nhiu i nh và nhm
khác nhau. Có th k mt s công trình nghiên cu tiêu bi
Kho tàng lễ hội cổ truyềnc và Tp
thut, Hà Ni, do tác gi Nguyn Chí Bn (ch biên).
Lễ hội truyền thống trong đời sống xã hội hiện đại (1994), tác gi
Gia Khánh ch i thiu các bài phát
biu và báo cáo khoa hc trong hi tho l hi truyn thi sng xã
hi hii.
Theo thng kê ca cun Thống kê lễ hội Việt Namp do B
hóa, Th thao và Du lch - C xut b
cho bit, huyn Tam Nông hin có 30 lcung cp nhng
thông tin toàn cnh ca các l hi huyn Tam Nông hin nay.
Công trình nghiên cu Tổng tập văn nghệ dân gian Đất Tổ (tp 1) có
mt s bài vit gii thiu mt s l hi tiêu biu ca huy
L hu), l h hi
Pht (xã Hin Quan), l h tác
phm này không bao quát h i dung ca các l hi
huyn Tam Nông ch phn ánh mt thc tin v c sc, tiêu biu ca các
l ha bàn huyn Tam Nông.
4
Sách gii thiu v các l hi tnh Phú Th nói chung và huyn Tam
Nông nóTổng tập văn nghệ dân gian tỉnh
Phú Thọ” (5 tp), xut bt s p chí
trong và ngoài tnh.
Lun án tin s Quản lý lễ hội truyền thống của khu vực đồng bằng
Bắc Bộ từ năm 1945 đến naya tác gi n và tip cn
v t qun lý di sn và phm vi nghiên cu bao gm toàn b khu
vng bng Bc b và thi gian t n nay.
tài nghiên cu khoa hc cp B (B VHTT nay là B VH, TT và
DL Quản lý lễ hội cổ truyền: thực trạng và giải pháp a các tác gi:
Nguy thc trng l
hi truyn thng c ta, t c trng, tác gi i
pháp v qun lý l hi truyn thng.
Trong khóa lun ca mình, tôinghiên cu mt cách toàn din
và v v qun lý l hi huyn Tam Nông. k tha
nhng thành tu nghiên cu ca các nhà khoa hc, cùng vi vi
liu, k này nhn mt nghiên cu v công tác
qun lý l hi truyn thng
huyn Tam Nông.
3.Mm v và phm vi nghiên cu
3.1.
Khóa lun nhm nghiên c lý thuyt v l hi, qun lý l hi; Tìm
hiu thc trng qun lý l hi huyn Tam Nông t n nay, tìm
ra nhng mng bt c xut nhng gii pháp
nhm bu qu qun lý l hn ti.
3.2. Nhim v nghiên cu
5
tài nghiên ci vit tp trung nghiên c
ng quan v l h
ng qun lý.
ánh giá thc trng qun lý l hi ca huyn Tam Nông t
ng thành tu và nhng hn ch trong công tác qun
lý này.
xut mt s gii pháp và kin ngh nhm nâng cao chng qun
lý l hi huyn Tam Nông trong thi gian ti.
3
Không gian: C
4. Nguu và u
Da trên thc tl ht
nhiu bài vit, bài nghiên cu v l hi
liu t rt nhiu m tài xoay quanh v l h nghiên cu,
t tôi u và
kho sát cáctrong toàn huyn, c bit quan tâm nhng l hi ln,
xem thc t l hi
c t chc, cùng vi tham kho các bài vit, bài nghiên cu, tôi l
li giúp cho bài vit c và
u
6
u i vit s dng ch s,
n dã,
phng vhân tích,
so sánh, tng hp v, vn dng thc t xoáy sâu vào v
Trong khóa lui vit còn s dng nhng u
tip cn, nghiên cu l hi truyn thng và qun lý l hi: lch s,
dân tc h
a khóa lun
.
-.
- ng thành tu, hn ch trong công tác qun lý l
hi truyn thng huyn Tam Nông t n nay.
- xut mt gii pháp nhm nâng cao chng, hiu qu công tác
qun lý l hi truyn thng huyn Tam Nông trong thi gian ti.
-
6. B cc khóa lun
Ngoài phn mc lc, phn m u và phn kt lun, tài liu tham kho
c cu trúc làm 3 :
g
Hong
Hong
7
L H
L HI TRUYN THNG HUYN TAM NÔNG,
1.1. KT NAM
L hi là mt t kép bao gm l và hi. L và hi là mt
tng th nguyên hp thng nht không th chia tách.
L là phng, là phn th gii tâm linh sâu lng nht ca con
i (theo t n ting Vi). là nhng nghi thc tin hành
nhu hoc k nim mt s vic, s ki
Trong thc t, l có nhi hình thành khá phc tp. Ch
c hình thành và bit ti t thi Chu (th k c công nguyên). Lúc
u ch c hiu là l vt cc nhà Chu cúng t thn
t tông, gi là t l. Sau khi cúng (t l), l vc chia theo th bc ca
nhân (th tc Chu), còn các th nhân (không phi th tc Chu) và dân (nô l)
ng s chia ph. Dn dn, ch c m rng
hình thc phép t phân bii, hèn sang, th bc ln nh,
i ng cpi cùng khi xã hi càng phát
tria l c m r thành hoàng, l gia tiên, l
khao vy, l là cách ng x cc t y bí
hi - nhng câu hi không d gì gic, nghi l
ca l toát lên s cu mong phù h trì ca các thi
tìm ra nhng gii pháp tâm lí mc dù phng pht cht linh thiêng huyn bí. L
Vit Nam ch yu trong các nghi thc, nghi l n s cu mùa,
8
i an, vt thnh. Có th nói, l là pho tâm linh ca cng, nhm
ng nhu cm bo n np, trt t cho hc hoàn
thiTrong thc t c tp. L mang
nghi thc, là hành vi cúng t cng các ti các th cu
mong s che ch, phù h. L i gm ni nic vng
ci.
Lê Văn Kỳ, trong tác phẩm “Cơ cấu và việc tổ chức lễ
hội”Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội, cho rằng: trò
Theo Lễ hội Việt
Nam”, NxbThông hi bao gm các yu t sau:
+ Hi ph c t chc nhân dp k nim mt s kin quan
trn bn làng, cng dân tc.
+ Hi li ích tinh thn cho mi thành viên ca cng
mang tính cng c chc ln ma nó.
+ Hi có nhin mc hn.
n vi hi mi s gii to ng tr li.
cuc vui t chi tham
d, theo phong tc, hoc nhân dc bit Hi, gm
i tp chung trong ma
cùng vi nhau (theo t n Ting Vi). Tóm lc vui
ng vô s hong gii trí công cng, din ra ti mm nht
nh vào dp cuc l k nim mt s kin xã hi hay t nhiên nhm dit
s phn khích, hoan h ca công chúng d l hi.
9
L hi là mt hình thc sinh hop mang
tính c ng cao ca nông dân hay th dân din ra trong nhng chu kì
không gian, thi gian nh nh làm nhng nghi thc v nhân v c
t rõ nhc v n cng mnh và
cng clễ hội cổ truyền như là thời điểm
mạnh của cuộc sống, là cái mốc của một chu trình kết thúc và tái sinh; là
cuộc đời thứ hai bên cạnh cuộc đời thực; là trạng thái thăng hoa từ đời sống
thực tế; là hình thức tổng hòa văn hóa nghệ thuật; là hiện tượng văn hóa
mang tính trội”[27, tr.219 220]
L hi t hi ng th. Nhiu nhà
nghiên ci v cu trúc ca l hi, l hi bao gm phn l và
phn hi ta cho rng phn l là phng, phn hi là phn sinh
hoi ta cho rng vì phn l là
mê tín d th dn dn loi b, còn phn hi là phn sinh ho
hóa cng thì nên gi l
phi, là khát vng ca mi thành viên trong ci nhng
u tp. Nhng khát vc khái qng hóa
hay nhân cách hóa bi nhng nghi thc hay nhng hong tht c th, tht
ng và rng. Cho nên phn hn l rt
nhiu và thu hút ri ta hòa vào h ng ni lo toan,
mun phin ca cuc s hi to nên tng thn
gc r, ch o, phn tái sinh, tích hp.
Trong thc t có mt s ít nghi l không cha ph
th có mt loi hi nào mà không có nghi l gi vai trò gc ri
i ta vng gi l h
Theo tác gi Bùi Thit, lễ là các ho l nghi.
Hộing l t
10
n thng. Khi phn hhội lễ
n l ln át thì glễ hội
Hội lễLễ hội2, tr 36]
Các nhà nghiên c n Duy Hinh thì nhn xét
Hội có trước lễ vì đời thường có trước đời thiêng. Không nhất thiết có hội là
có lễ và ngược lạiy ghội lễ[14, tr. 18]
Các tác gi Trn Qung, Tô Ngc Thanh hi thì
l phc ri mn hi phi có nim tin, thì mi có
hi bLực lượngc tin dù có huyn hot
lõi cHạt nhân t Cây lễ hội có
c ri mi có hi sau, nên gLễ hội[22, tr 267 -272].
là loi hình sinh ho
hoá cng ph bin sc dân tc, là tài sn vô giá trong kho
tàng di st th, là sn phm tinh thn cc
hình thành và phát trin trong quá trình lch s, có giá tr c bit trong s c
kt cng ngày càng bn chng thi, là cu ni gia quá kh vi
hin ti, là hình thc giáo dc, chuyn giao cho các th h sau hic công
lao ca t tiên, t c ca các v anh hùng dân tc, các bc
tin bc, gi u tranh gii phóng dân tc.
có sc sng lâu bn và lan to i sng nhân dân, th
hin nhu cu sáng tng th nhng giá tr t cht và tinh thn
ca mi tng lp dâ
L hi truyn thng ng ra t chc và mi dân
c tham gia. Trong l hi, mc
dii nhi tham d l hi ng th hin
nguyn vng cá nhân vi v thn linh mà h tôn th
11
Thut ng qun lý u khin, ch o mt h thng hay
m vào các quy lunh lut hay nguyên t
cho h thng hay quá trình y vng theo ý mun ci qun lý nhm
c nhng mc.
.
Hong qun lý xut hin bt c
nu ng chung ci. Qun lý
c thc hin bng t chc và quyn uy bi có t chc thì mnh rõ
chm v, quyn hn và mi quan h ca nhi tham gia
hong chung, có quyn uy thì mm bo s phc tùng ci
vi t chc.
Có th nói qu u hành, kim soát ca các
i sng xã hi. D
qun lý l hi chính là s giám sát hay các can thip cc
c bi vi các hong l hi.
12
Qun lý l hi là qun lý Ni vi hong ca l hó là
vic nghiên cu, xây dng, cng c, hoàn thin h thng chính sách, lut pháp
có liên quan và can thip bng các công c này nhm mc tiêu phù hp vi
ng li, chính sách cc và h thng pháp lut hin hành.
Cun lý Ni vi hong ca l hi truyn thng là làm
cho l hc vt c ni dung ca t l
phi phù hp vi truyn thng tp ca dân tc, ni dung ca phn hi phi
phù hp và mang li li ích sinh hot cho cng hin ti.
1.1.3. Vai trò ca l hi truyn th
Nhiu l hn nay vc duy trì,
phát trin, có sc cun hút k l thành mt nhu cu sinh hot tinh
thn không th thii sng ca mi tng lp nhân dân trong
nhiu th kn nào nói lên v trí quan trng ca l hi
sng ci dân Vit Nam.
nhu c
13
L hi din ra là d ng cm và trao truyn
nho lý, tình cm và khát vp. L h thành nhu c
hóa cn thia tt c mi qua nhii, chính vì l hi
n mt cách trc tip t th h này sang th h
tr thành mch ngm kt ni gia quá kh, hin t
L hi truyn thng là b phn quan trng ca di st th,
c hình thành, b sung và phát trin cùng vi lch s lâu
i ca dân tc, tr thành nhu cu không th thic ca nhân dân, nhm
tha mãn khát vng v ngun, nhu c
trong sinh hong, i sng tinh thn ca xã
hi góp phn xây dng nt Nam tiên tin sc dân
tc quyt ln th V Ban chng khóa
1.1.4.
Có th nói l hi là mt -
chung ca con
i,
. Vì th bo tn
và phát huy ni gn vi vic bo tn và phát huy các giá tr ca
l hi.
Trong thi k dân tc ta dn sc chng Pháp, Nh quc M, bên
cnh nhn mc tiêu cao c ca c dân tc là giành li
c lp, t do và hng
14
n công tác qu, hay trong công cui mi
c ta, i s o cng, nh là nn tng
tinh thn ca xã hi, va là mc tiêu, vng ly phát trin kinh
t - xã hi. Ngh quy ng
li: Xây dng và phát trin nt Nam tiên tin sc
dân tc, Ngh quynh: Di sài sn vô giá, gn kt cng
ng dân tc, là ct lõi ca bn sc dân t sáng to nhng giá tr
mi và .
n quy phm pháp lu n
cho các cp, các ngành trong vic qun lý và t chc các ho
c bit là hong l hi. Vin quan trng vào vic bo
tn và phát huy giá tr l hi truyn thng, chính là bo tn và phát huy giá tr
di sc trong s nghip xây dng và phát trin n
Vit Nam tiên tin sc dân tc.
TAM
NÔNG
1.2.1. Khái quát v huyn Tam Nông
1.2.1.1. V u kin t nhiên
Tam Nông là mt huyn bán trung du min núi, nm
Nam ca tnh Phú Th. Phía Bc nm cnh con sông Thao l ranh gii t
nhiên vi Th xã Phú Thc giáp vi huyn Lâm Thao, phía
p giáp vi là ranh gii t nhiên vi t
phía Tây Nam giáp vi huyn Thanh Th c
giáp huyn Thanh Ba và huyn , ranh gii t nhiên là sông Hng
và sông Ba nm v a tnh Phú Th. Huyn Tam Nông
15
gm 19 xã, 1 th trn. Nhìn tng th a hình huyn phn li núi thp
xen k các dc rung trên hu ht là do phù sa sông Hng,
sông Bc bi t qua nhin, to thành lp
i màu m thun lc. i
núi thp nm phía Tây Bc huynh tròn mi
tii núi cao nm phía Tây Nam huyn, gm nhiu gò núi
nhp nhô. i ca Tam Nông vt gch cua, va là
t cát tro kém màu m, thích hp vi vic trng cây công nghip dài ngày
u, c
Khí hu ca huym chung ca khí hu min trung du
Bc B thuc khu vc có khí hu nhii gió mùa, v u
i vào sáng s p ch chim
khong 15- u thi t
o ra s mát m, thun tin cho vic trng
trt và canh tác.
Ch th a huy i phong phú nh có 3 con sông:
Sông Ha. Bên ca bàn huyn còn có rt
nhiu ngòi ln nh thuc ph t s h m
thiên to phong phú nm ri rác mt s a u kin thun li
cho vic nuôi trng thy sc ngt và phát trin sn xut nông nghip.
1.2.1.2. u kin kinh t
Vi v u kin t nhiên thun li phát
trin ngành nông-lâm nghip và thy sa bàn huyn hin nay ch
yu trng nhiu loi cây công nghip dài ngày cây c. Nhiu
còn trng nhi a, chui, táo,
vi, d
16
Nông nghip ca huyn tc phát tring sn xut hàng
hóa; có s chuyn dch t c canh cây lúa sang phát tring hóa các
loi cây trng, chuyi din tích trng trt kém hiu qu sang nuôi trng
thy sn, trng c nhm phát tri cu ngành nông nghip
chuyn dng tin b, t l ng các loi cây
trng.
Bên cnh vic sn xut nông, lâm nghip thy sn, huyn còn chú
trn sn xut công nghip - xây dng. Sn xut công nghip ch yu là
khai thác khoáng sn và sn xut vt liu xây dng.
1.2.1.3. i
t c có nhiu tn thi
i con anh hùng, bt
khut. Ngay t nhu công nguyng ng cuc kha
- i con
cu tc s
o c t
Nha tin thng v Luy Lâu, th ph ca quân gi
c
phong làm công chúa). Cùng tham
gia trong cuc kh Tam ng còn có s
c i c các n ng Thiu Hoa, Qunh Hoa,
Qu Hoa công chúa. Hin nay, các truyn thuyt, thn th các Bà
v t Tam
in ra cuc kháng chin cha vua Lý
- u tiên cc Nam, ly tên hic ta
là Vn Xuân Cui và s nghip ca
ông gn lin vi cuc chin tranh chng li phong kin c t
17
c kháng chin trong phong trào Cng thc
dân Pháp cui th k XIX, gn lin vi tên tun
Quang Bích (1832 -
i và lch s trên mo nên nhng di tích lch s
n trúc ngh thut gn vi quá trình dc và gi c.
Theo tha bàn huyn hin còn có di tích lch s Cách
mng kháng chin nay, huyc xp
hng là di tích lch s quc i xã C Tit - tch
H ng lên chin khu Vit Bc ch o cuc kháng chin
chng th ng chân li; Ct c th tr
c UBND tnh Phú Th xp hng là di
tích lch s p t
chùa Gia Dn Gho (Thanh Uyên)
Vi b dày lch sng mi
sng sinh hon thng tim n trong mi phong tc, tp quán, l
hi mang nha nng bng
Bc B. Hin nay, huy hi (theo
cun Thống kê lễ hội Việt Nam), nhiu hc các loi hình
ding dâi trí mang tinh thng võ,
hi Pht Hin Quan; tp c (xã C Tit), n
(xã Vp kén (D Nu), l
Gho (xã Thanh Uyên), n nhng truyn
thuyt v tha bình minh c c và khi ngun dân tc, nhng câu
chuyn v Tn Núi, thn Sông,
Bch Th nhng truyn c dân gian ca tnh Phú Th tiêu biu là chuyn
18
1.2.2. Tng quan l hi truyn thng huyn Tam Nông
Vi truyn thng cách mng và truyn thi vi nhng
t, tên làng còn ghi du n lch s t c m
Ch tch H Chí Minh xã C Tit Trch si
dân Tam Nông vn còn bo tc nhiu di st th và phi vt
th có giá trc bit là các l hi truyn tha n
hóa nông nghing bng Bc B phi sng
n cng kê c
Thông tin huyn, Tam Nông hin có 25 l h hi cách
mng (k nim ngày Bác H v và làm vic ti xã C Tit), còn li là 24 l
hi truyn thng. Theo cun sách Về miền lễ hội Việt Nam có 18 l hi, còn
theo cun Thống kê lễ hội Việt Nam có 30 l hi.
i mic, l hi huyc din ra
i lch trình và ni nh, hu ht tt c các l hi
u t chc vào mùa xuân. Qua khu cho thy, h làng, xã
nào trong huyu có l hi dân gian (hi làng), l hi truyn thng
Tam Nông ch yu tái hi tài lch sng nh công lao ca nhng v anh
hùng có công xây dng, bo v c. L hi truyn thng
huyn Tam Nông ch yu trong không gian l hi các n, chùa. Có th
nêu ra mt vài l hi c th:
- L hi Pht xã Hin Quan
L hi Hin Quan - hi ln nha bàn huyn - tiêu
bit Tng
c c t T hi Hin Quan
c t chc gn vi h th
th Thiu Hoa công chúa - mt n ng ci Phc
din ra trong hai ngày 12-13 tháng Giêng Âm lm ni
19
bt nht, phn hp dn nht ca ngày ht (còn
gi là luy quân). Qu Phc coi là v
cho c cây, cho mt trng th lúa cp.
t, trai làng chia thành hai phe, mi phe khong
50-60. Bp Pht, thot tiên ch t làm l c bàn th, trai tráng
ng lên reo hò l theo. Khi c n ra gia bãi, ch t ng bên lò Pht
c bài hò Pht (gi giáo Ph t ném qu Pht xui
cm dùi Php xung hai bên lò Pht 10 lt xung lò
móc qu Pht lên. Lp tc cuc tranh p Pht bn gay go,
hào hng, hp dn nht trong ngày hi, nhiu lúc h u, lên c, thm
trí nm chng lên nhau n ã, náo lon c mt vùng. Cui
m h ai c
qu Ph gp nhiu may mn.
- L hi c