Tải bản đầy đủ (.pdf) (68 trang)

Đánh giá tình trạng dinh dưỡng và khảo sát dịch truyền dinh dưỡng trên bệnh nhân suy thận mạn lọc máu chu kỳ tại khoa thận nhân tạo bệnh viện e TW

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.48 MB, 68 trang )


BỘ Y TẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI


NGUYỄN THỊ LOAN
ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG
VÀ KHẢO SÁT DỊCH TRUYỀN DINH
DƯỠNG TRÊN BỆNH NHÂN SUY THẬN
MẠN LỌC MÁU CHU KỲ TẠI KHOA
THẬN NHÂN TẠO BỆNH VIỆN E
TRUNG ƯƠNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP DƯỢC SĨ



HÀ NỘI - 2013

BỘ Y TẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI

NGUYỄN THỊ LOAN
ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG
VÀ KHẢO SÁT DỊCH TRUYỀN DINH
DƯỠNG TRÊN BỆNH NHÂN SUY THẬN
MẠN LỌC MÁU CHU KỲ TẠI KHOA
THẬN NHÂN TẠO BỆNH VIỆN E
TRUNG ƯƠNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP DƯỢC SĨ
Người hướng dẫn:
1. ThS.BS. Nguyễn Vĩnh Hưng


2. ThS. Nguyễn Thị Hương Giang
Nới thực hiện:
1. Bộ môn Y học cơ sở
2. Khoa thận – Tiết niệu bệnh viện E trung
ương


HÀ NỘI - 2013

LỜI CẢM ƠN
Lu tiên, tôi xin chân thành ci hc
Hà Ni cùng các thy d tôi trong suc va
qua.
Ct c các cán b, bác s, các anh ch ti khoa Thn-Tit Niu Bnh
Viy cô giáo trong b môn Y h y
 và tu kin cho tôi thc hin khóa
lun này.
c bit tôi xin gi li ci thy Nguy- ng khoa
thn- tit niu bnh vin Th 
Ging viên b môn Y h ã tu kin và tng dn tôi trong
sut quá trình thc hin khóa lun.
Tôi xin c nhân Ph ng ti khoa TNT
ca bnh vi, ch b tôi hoàn thành khóa lun.
Cuc gi li cn bè và nhi
thân luôn chia sng viên tôi trong sut thi gian qua.
Hà N
Sinh viên


Nguyn Th Loan




MỤC LỤC
Trang
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
ĐẶT VẤN ĐỀ………………………………………………………………………
1
Chương 1. TỔNG QUAN…………………………………………………………
3
1.1. SUY THN MN
3
1.1.1. .
3
1.1.2. Phân loi suy thn
3
1.1.3. u tr
3
1.2. U TR SUY THN MN BNG THN NHÂN TO CHU K
5
1.2.1. Nguyên lý ca thn nhân to
5
1.2.2. n tin hành
5
1.2.3. Tin hành lc máu
6
1.2.4. Bin chng  bnh nhân suy thn mn lc máu chu k
6

1.3. BIN CHNG NG  BNH NHÂN STM-LMCK
7
1.4. NG TRONG SUY THN MN LC MÁU CHU K
7
1.4.1. Nhu cu protein
7
1.4.2. Nhu cng
8
1.4.3. ng ca lc máu n tình trng
8
1.4.3.1. Yu t k thut
8
1.4.3.2. Mt các chng qua dch lc
8
1.4.3.3. Gim các chng trong khu phn 
9
1.5. NG
9
1.5.1. Các xét nghim sinh hóa
9
1.5.2.  nhân trc hc
11

1.5.3. u tra khu pha bnh nhân
12
1.5.4.  trng b
12
1.6. U TR NG CHO BNH NHÂN STM-LMCK
12
1.6.1. ng xuyên

12
1.6.2. n v ng và ch  p lý
13
1.6.3. B ng
13
1.7. B ng bng dch truych
13
1.7.1. Khái nim
13
1.7.2. Thành phn và cách dùng
14
1.7.3. Ch nh
15
1.7.4. Tiêu chun ngng s dng
15
1.7.5. Thc trng s dng dch truych
16
1.7.6. Mt s dch truyng dùng
16
1.7.6.1. Protid 
16
1.7.6.2. Lipid
17
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU………………
19
ng nghiên cu
19
ng
19
2.1.2. Tiêu chun la chn bnh nhân

19
u
19
2.2.1. Thit k nghiên cu
19
2.2.2. Các ch s nghiên cu
19
2.2.2.1. Mt s m ca mu nghiên cu
19
2.2.2.2. Các ch s nhân trc
20
2.2.2.3. Các ch s hóa sinh
21

22
2.2.2.4. Kho sát loi và s ng các loi dch truych
22
2.3. X lý kt qu
22
Chương 3. THỰC NGHIỆM, KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN………………….
23

m chung ca bnh nhân
23
3.1.1. Phân b bnh nhân theo tui và gii tính
23
3.1.2. Phân b bnh nhân theo ngh nghip
25
3.1.3. Phân b b 
26

3.1.4. Phân b bnh nhân theo nguyên nhân và bnh mc kèm
26
3.1.5. Phân b bnh nhân theo thi gian suy thn và lc máu
27
3.1.6. Phân b bnh nhân theo s ln lc máu trong tun
29
3.2. Tình trng ca bnh nhân
29
3.2.1. Tình trng bnh nhân theo BMI
29
3.2.2. Tình trng bnh bnh nhân theo các ch s hóa sinh
31
3.2.2.1. Tình trng theo albumin 
31
3.2.2.2. Tình trng theo creatinin
34
3.2.2.3. Tình trng theo cholesterol
35
3.2.2.4. Tình trng thiu máu
36
3.2.3. Tình trng ca bnh nhân theo SGA
37
3.3. S ng và các loi dch truych
40
3.3.1. Loi và s ng các loi dch truyng dùng
40
3.3.2. T l bnh nhân s dng các loi dch truyn
40
3.3.3. Phân loi bnh nhân theo tn sut s dng 
42

3.3.4. T l bnh nhân b suy ng theo các nhóm dch truy
42
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT………………………………………………………
46
4.1. Kt lun
46
m chung ca nhóm bnh nhân
46
4.1.2. Tình trng ca bnh nhân STM-LMCK
46
4.1.3. Thc trng s dng dch truych (IDPN)
47
 xut
47



DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Alb
Albumin
BMI

DPCA
La Dialyse peritoneale continuous
ambulatoire)
DPA
Thm phân màng bng t ng (La dialyse peritoneale automatique)
GH

Hb

Hemoglobin
HDL

IDPN
ch trong khi lc máu (Indialytic parenteral
nutrition)
KDOQI
Kidney Disease Outcomes Quality Initiative
LMCK

NKF
ional Kidney Foundation)
SDD

SGA

STM

TNT

TTDD






DANH MỤC CÁC BẢNG
Bng 1.1
: Phân loi suy thn theo KDOQI ca Hi thn hc Hoa K

Bng 1.2
: Khái quát v u tr bo t
Bng 1.3
: Các dch truy
Bng 2.1
: Phân lo
Bng 2.2
: Các ch s 
Bng 3.1
: Phân b bnh nhân theo tui và gi
Bng 3.2
: Phân b bnh nhân theo ngh nghi
Bng 3.3
: Phân b b 
Bng 3.4
: Phân loi bnh nhân theo nguyên nhân gây b26
Bng 3.5
: Phân loi bnh nhân theo bnh m
Bng 3.6
: Phân b bnh nhân theo thi gian suy thn và l
Bng 3.7
: Phân b bnh nhân theo s ln lc máu trong tu
Bng 3.8
: Các ch s nhân tr
Bng 3.9
: Tình trng ca bnh nhân theo ch s 
Bng 3.10
: Tình trng ca bnh nhân theo ch s 
Bng 3.11
: Phân loi bnh nhân theo mc albumin mong mu

Bng 3.12
: Tình trng dinh ng ca bnh nhân theo ch s 
Bng 3.13
: Tình trng ca b
Bng 3.14
: T l thiu máu ca b
Bng 3.15
t hp gia thiu máu va và nng (Hb <90g/l) vi BMI 36
Bng 3.16

Bng 3.17
: S ng và các loi dch truy
Bng 3.18
: T l bnh nhân dùng các loi dch truy
Bng 3.19
: Phi hp các loi dch truy
Bng 3.20
: Phân b bnh nhân theo mc tn sut s d



DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Bi 3.1
: Phân b bnh nhân theo gi

Bi 3.2
: Phân b bnh nhân theo tu24

Bi 3.3
: Phân b bnh nhân theo thi gian lc máu và thi gian suy thn.30


Bi 3.4
: S kt hp gi

Bi 3.5
a tui ca bnh nhân và n 

Bi 3.6
ia tui ca b

Bi 3.7
a ch s 

Bi 3.8
a n 

Bi 3.9
m SGA và creatinin huy

Biu  3.10
: Phi hp các loi dch truy

Bi 3.11
: T l bnh nhân SDD theo các nhóm dch truy














1

ĐẶT VẤN ĐỀ
 bnh nhân suy thn mn (STM) có lc máu chu k ng gp
các bin chng lâu dài t áp không kic, bin chng tim
mch (suy tim, thip (phù phi, tràn dch màng phi), thiu
n chng (SDD) là ph bi
c chim 20-50% [33], [35], [20]; t l SDD protein- ng  bnh nhân
ng thành STM-LMCK t 18-70% [42]. Tình trng (TTDD) có liên
quan cht ch vi s tin trin ca bnh nhân STM-LMCK, là nguyên nhân chính
dn t vong và bnh tt [42].
Có nhiu yu t dn SDD  bnh nhân STM-LMCK bao gu vào
, bnh mc kèm, viêm mn tính, hi chng ure máu cao,
 ng ca lc máu, toan chuy        
 u tr chính là
b ng b ng mch
máu). Dch truych (Intradialytic Parenteral Nutrition 
 ng trc tich
trong khi lc áp dm ln nht ca
IDPN là s dng thun tin và b ng mt cách trc tip, nhanh gn
nhu hn ch và hiu qu vc chng
minh rõ ràng. Trên th gic áp dng rng rãi  nhiu trung tâm lc máu
  c áp d i vi nhng bnh nhân SDD nng mà b sung dinh

ng b ng khác không có hiu qu. Tuy nhiên, ti Vit Nam, IDPN
c áp dng ru nghiên ca bnh
nhân STMT-u kho sát s dng IDPN.
Vì vy, chúng tôi tin hành nghiên c này ti khoa Thn nhân to bnh
vii mc tiêu:

2

1. ng ca bnh nhân STMT-LMCK.
2. Kho sát vic s dng dch truy   ch ca bnh
nhân STMT-LMCK ti khoa Thn nhân to bnh vi
T  xut góp phu qu u tr a
bin chng cho các bnh nhân suy thn mn lc máu chu k.


















3

Chương 1. TỔNG QUAN
1.1. Suy thận mạn
1.1.1. Định nghĩa
Suy thn mn là mt hi chng lâm sàng và sinh hóa tin trin mn tính, hu
qu ca ca s u thn, gây gim t t mc lc cu thn (MLCT) dn
n tình tr             n
phm giáng hóa khác [1].
1.1.2. Phân loại suy thận mạn
Theo phân loi ca t chc Thn hc quc t (NKF-K/DOQI), bnh thn mn
c chia làm n tùy theo mc lc cu thn và tn [41].
Bảng 1.1: Phân loại suy thận theo KDOQI (2002) của hội thận học Hoa Kỳ
Giai đoạn
Mô tả
MLCT(ml/phút)
1
u
T  n (có protein nii
ng

2
Suy thn nh
Tn kèm gim nh MLCT
60 - 89
3
Suy thn va
Mc lc cu thn gim trung bình
30 - 59
4

Suy thn nng
Mc lc cu thn gim nng
15 - 29
5
n cui
MLCT gim rt nng


1.1.3. Phương pháp điều trị [8], [11]
 Điều trị bảo tồn [11]: bao gm ch  u tr bng thuc.
- Mm bi bnh gi c chn còn li vi thi
gian dài nht có th c.



4

Bảng 1.2: Khái quát về điều trị bảo tồn [11]

 Điều trị thay thế
c màng bng, thn nhân to và ghép thn.
 Lọc màng bụng [11]
- c máu bng cách s dng màng bng ca b
mt màng bán th i cht gia máu cha trong mao mch ca màng
bng và dch thm phân cha trong  bng.
- : thm phân liên tng (DPCA  La Dialyse
peritoneale continuous ambulatoire) và thm phân màng bng t ng (DPA 
La dialyse peritoneale automatique).
 Ghép thận [8]
-  thn cui có hiu qu cao nht vi cht

ng cuc sng ci bnh. S dng qu th các thành
phng mch, niu qun ghép vào  bi nhn, nng
mch vng mch chch vch chu và niu qun ni vào
bàng quang.
- Có các loi ghép: ghép t ng long loi khác
gen, ghép khác loi.
 Thận nhân tạo hii, s dng mt
máy thn có h th thng pha dch gn vi mt b lc có ch
lc sch máu ci bnh. Sau khi thit lp vòng tu, máu ca
5

i by qua b lc và s c máy t ng lc theo ch 
t c th ca thy thuc [8].
1.2. Điều trị suy thận mạn bằng thận nhân tạo chu kỳ [4], [5], [7], [8], [11]
1.2.1. Nguyên lý của thận nhân tạo
Máu và dch lng màng bán thm. Lc hot
ng theo các nguyên lý:
- Khuch tán (diffusion): do chênh lch n gia khoang máu và khoang dch
lng nht.
- Siêu lc (ultrafiltration): do chênh lch áp lc tha hai phía ca màng
lc, còn gi là áp l c chng phù
trong TNT.
- n chuyn các chc qua màng.
- Hp ph (absorption): mt s chc hp ph lên màng lc.
1.2.2. Các phương tiện tiến hành
Mun thc hic lc máu cn có: b lc, dch lc - vòng tun hoàn dch,
ng vào mch máu - vòng tun hoàn máu, ch
 Bộ lọcc cu to t các màng bán thm nhân to. Có 3 loi màng chính:
- Màng cellulose (cellophane): r tin, tính phù hp sinh hc kém, các nhóm
hydroxyl t do có th hot hóa b th sn xu 

TNF là các yu t  hóa và các phán ng viêm mn tính.
- Màng celullose bán tổng hợp gim bt tác dng bt li trên nhóm hydroxyl
c gn vi mt loi nguyên li    t nhóm amin bc 3 to
thành các cellulose bán tng h

- Màng tổng hợp: polysulfon (PS), polyacry    
hòa hp sinh hc cao, hiu sut lt tin, có th gic s tht
thoát albumin, glucose qua dch lc.
 Dịch lọc:
6

- Dch lc (dịch thẩm phân) là mt loi dch bao gn gii gn ging vi
dch ngoi bào bìu ht các cht mong muc
bit là ure, creatinin [11].
- Có 2 loi dng dùng là: dch acetat và dch bicarbonate. Dch acetat hin
nay ít dùng vì có th ng hp s dng màng lc có din
tích rng (>1.5m
2
   ng máu cao (250-300 ml/phút). S dng dch
bicarbonate có th u này.
1.2.3. Tiến hành lọc máu [12]
- Máu ca bc ch lc t 200-400
ml/phút, dch lc làm nóng lên 37
o
i din vi máu
theo chic li, vi t 500- h s thanh lc ure t 200-
     20-25 ml/phút. Hiu qu ca vic lc ph
thuc vào t máu, dch lc qua b lc tính ca b lc.
- Thi gian lc máu nh d ln ca h s thanh thi ure trong
cuc lc, tri bnh, chi ca thn, ch  

vào, m chuyn hóa, d hóa, nhng bin chng ca bnh, s  dch gia 2
ln l bnh nhân STM phi lc máu ti thiu t 9-12 gi/tun và
ng chia làm 3 ln chy bng nhau. Mi ln lc coi là tt khi ure
máu sau cuc lc còn tc lúc lc.
1.2.4. Biến chứng ở bệnh nhân suy thận mạn lọc máu chu kỳ [2], [8], [10]
- ng, gim s kháng, d nhim khun.
- Tim mch (40-60%): suy tim, dày và giãn tht trái, lon nh   ng
mt áp (80-
- Phi: viêm phi do ure máu cao, lng calci  phi.
- Tiêu hóa: viêm trt hong tiêu hóa do ure máu cao, chng
tiêu hóa.
- Thn kinh: trm cm, xut huyt áp, nha
ng mch, hôn mê do ure máu cao.
7

- Ni tit: ri lon kinh nguyt, gi  n tình dc, ri lon dung np
ng huyng chn cn giáp th phát.
- ng calci   em b i ln b lon

- Các bin chng do lc máu gây ra [8]:
+ Bin chng cp: h huyt áp (20-30%), co git, chut rút (5-20%), nôn, bun
nôn (5-c (2--5%), nga (5%), tan
máu, ty máu, t c, nhim khun, rách màng, s
+ Bin chng mn khi lc máu kéo dài: bin chng tim mch, tai bin mch máu
não, nh
1.3. Biến chứng suy dinh dưỡng ở bệnh nhân STM - LMCK
ng là mt v ph bin  nhng bn
cui. Hu ht các nghiên cu  c phát tri TTDD ca bnh
nhân STM-u báo cáo mt t l SDD t 20  50 % [33], [35], [20]; khong
18-70% bnh nhâng thành STM-LMCK b SDD protein- ng [42]; t

l albumin huyt thanh thp khong 25-50%, t l gim khi nc và khi m chim
40% [29], [37]. TTDD có liên quan cht ch vi kh ng sót và tin trin ca
bnh nhân LMCK.  hu ht các nghiên cu cho thy các ch s ng 
mc th l t vong.
Ti Viu nghiên c bnh nhân STM-
c bit nhng v liên quan ti SDD protein-ng.
1.4. Dinh dưỡng trong suy thận mạn lọc máu chu kỳ
1.4.1. Nhu cầu protein [3], [8], [13], [42]
ng là 0.8i vi bnh nhân
STM-LMCK thì nhu c1.4g/kg/ngày nhm duy trì cân b
cho nhng ngày không lc máu. Theo KDOQI, cung ci
8

1.2g/kg/ngày và có ít nhng protein có giá tr sinh hc
cao [46].
1.4.2. Nhu cầu năng lượng [7], [8], [42]
Nhu cng ti thiu cho bnh nhân STMT- LMCK ph thuc vào
 ng hong và tình trng bnh lý ca bnh nhân. Nhu c
ng ti thii vi 60 tui
vi trên 60 tui [42]. Nhu cng ngày lc máu và
khi bnh nhân b bnh phi hp.
1.4.3. Ảnh hưởng của lọc máu đến tình trạng dinh dưỡng
1.4.3.1. Yếu tố kỹ thuật
- Bn thân lc máu là mt quá trình d hóa.
- Màng lc có th hot hóa h thng b th và góp phn gây ra quá trình viêm 
bnh nhân. S dng màng lp v mt sinh hc khuyn cáo do
li ích mà nó mang l Alb, IGF-1 huyt thanh và cân nng cao
i khi s dng màng lc không hòa hp sinh hc [20].
- Liu lc là mt trong nhng yu t quan trng nht n TTDD. Lc
 là yu t làm tt và làm TTDD ca bnh nhân

trm trng thêm.
- Tình trng toan chuy hóa protein [36]. Toan chuyn hóa
d n ure máu cao, gi  nhy c       -
h giáng hóa protein [18], [20].
1.4.3.2. Mất các chất dinh dưỡng qua dịch lọc
- Trong quá trình lc máu, bnh nhân mt s chng. Trung
bình có khong 58g acid amin t do b mt trong mi cuc lc vi màng lc
có h s siêu lc thp, khi dùng màng lc có h s siêu lng acid
amin mt trong các cuc lc có th cao ti 30% [18], [22], [28]. Bnh nhân có
nhi bng v các thành phng acid
amin cn thit ging acid amin không cn thit lKhong
9

25-30g protein c b d  t qua lc,
albumin và các globulin min d   mt trong quá trình lc máu.
Trong mt cuc lc 4h có khong 25g glucose b mt qua dch lc [18], [20].
Do vy, s mt cân b-ng s xy ra nu bnh nhân không có
mt ch  .
- c b gim thp do b mt nhiu qua lc và gim
    u phn. Do vy, nhu cu các vitamin B6, acid folic,
i không b bnh. [7]
1.4.3.3. Giảm các chất dinh dưỡng trong khẩu phần ăn [21], [42], [25], [18]
-  và các bnh mc kèm là nguyên nhân chính
ca SDD  bnh nhân STM- bnh nhân lc máu ch tiêu th 80%
hong cn thit, k c các bnh nhân nhp vi
ch tiêu th khong 66% nhu cng
 do rt nhiu bit, kh 
kinh t, stress tâm lý, s 
- Tình trng nhic ure c ch trc ting hóa protein và gây nên
các du hiu v n nôn, nôn, a chn gim

m hp thu.
- Tâm lý s t giàu protein sau mt thu tr bo tn vi ch
 t ch m cung cp protein. Tình trt áp,
suy tim, thiu máu kéo dài vi nht nhp vin làm trm trng thêm cm
m hp thu.
1.5. Các phương pháp đánh giá tình trạng dinh dưỡng
1.5.1. Các xét nghiệm sinh hóa [6], [19], [27], [18], [42], [35]
 Albumin:
- Là mt protein huym 55-65% protein toàn phc tng hp 
gan và bài tit vào máu.
10

- Alb không nhy cm trong vi i TTDD hay các can thip
ng trong mt thi gian ngn do thi gian bán hy dài (20 ngày). Alb
c lc là ch s ng giá tình trng d tr protein.
- Alb b ng nhiu nht b gim nhanh do stress
và nhic coi là ch s hu ích nh TTDD do k
thun, d làm và có s ng bnh
nhân.
- Khi n c coi là SDD. N Alb càng th
vong càng cao. Theo KDOQI (2000), n Alb  bnh nhân LMCK c
40mg/dl.
 Prealbumin
- Là mt protein vn chuyn, phân t ng 55000 dalton, là tin cht ca Alb.
Prealbumin phu vào và s sn sinh protein ni tng. Do
thi gian bán hy ngn (2-3 ngày) nên prealbumin có giá tr trong vi
hiu qu ca can thing trong thi gian ngn.
- Tình trng viêm mn tính hay c      chính xác ca
prealbumin. Khi n c coi là SDD.
 Transferrin:

- Là mt protein vn chuy, b ng bi thn, tình trng st
và t sn sinh protein ni tng.Transferrin có thi gian bán hy 8-9 ngày, là
ch s nh   d u tr
thing s b gim, làm gi tin cy ca transferrin.
- N c coi là SDD.
 Cholesterol:
- Là ch s d c lp t l t vong  bnh nhân  bnh nhân STM-LMCK.
T l t -7.8 mmol/L hoc
xung <5.2 mmol/L.
- N cholesterol <3.9 mmol/c coi là du hiu ca SDD.
-  ng bi tình trng viêm cp và mn tính.
11

 Ure và creatinin huyt thanh:
- Ure là sn phm chuyn hóa cui cùng ca protein khu phn
ánh toàn b kh. N creatinin trong máu chu ng
nhiu nht ca kh và nhng th
 thi tr mt phn qua thn và lc máu do vy n ca hai
ch s  i theo mc thn suy và liu lc.  nhng bnh nhân
suy thn cui ln, n c lc t l vi

-  bnh nhân lc máu, t l t  creatinin thi
khong 796-972 µmol/l (9-      c coi là
du hiu c
Ngoài ra, còn có các ch s khác: nPNA, CRP, IGF-I huyt thanh, phosphate ,

1.5.2. Các phép đo về cấu trúc, thành phần cơ thể [9]
Cùng vi các ch s v protein trong huyt thanh thì các ch s v thành phn
c a bnh
nhân STM-LMCK. Nhng ch s n, d thc hin nht là nhng ch s nhân

trn cân nng, chi.
Các ch s nhân trng s dng là: ch s kh (BMI), b dày np
   u (TSF), din tích (MAMC) và chu vi vòng cánh tay (MAC), kích
c khi m .
Thun li:
- c tin, an toàn có th dùng m
- t tin, bn, mang theo d dàng.
- ng ca mt tht cách tin
cy.
- Có th  i TTDD theo thi gian.
- t test sàng l phát hin các cá th i SDD
12

Hn ch:
- Không th  phát hin s thiu hng trong mt thi gian ngn,
hoc thiu ht các chc hiu.
- Nhng yu t nh tt, di truyn, ging có th làm gim
 nh c hiu c
n sinh hc ca
 (BIA). Tuy nhiên nhi phc tp, cn máy móc khá
hic áp dng rng rãi.
1.5.3. Phương pháp điều tra khẩu phần ăn thực tế của bệnh nhân [9], [42], [35]
i ghi 24 giu tra tn xut tiêu
th c thc ph d phát hin s bt
hp lý (thiu ht hoc thng ngay  u tiên. Thông qua vic
thu thp phân tích các s liu v tiêu th c thc phm và tng
t t lun v mi liên h ging và tình trng sc khe.
1.5.4. Đánh giá tình trạng dinh dưỡng bằng phương pháp SGA- đánh giá tổng
thể đối tượng [42], [44]
SGA là mn, hu ích và có giá tr trong vi

TTDD ca bnh nhân STM-a trên
tin s  trng bnh nhân mt cách khách quan hay ch quan bao
gm: t si v khu phu him d tr hoc
mt lp m 
- n, d làm, r tin, có th thc hin li và không mt nhiu thi
gian.
- m: ph thuc nhiu vào k   ng không
c ht t l SDD.
1.6. Điều trị suy dinh dưỡng cho bệnh nhân STM-LMCK [18], [42], [25]
1.6.1. Đánh giá tình trạng dinh dưỡng thường xuyên
13

ng bnh thông qua các ch s v dinh
 phát hin s v ng, các yu t ng, m
SDD và có các chiu tr phù hp [39].
1.6.2. Tư vấn về dinh dưỡng và chế độ ăn hợp lý
c khi bu tr bng lc máu, b
vn v    có mt k ho
theo tình trng bu kin kinh t - xã hi. K hon xem
xét li 3-4 tháng/ln. Nc ci thing không
 hoc có s c bt li xi 1-2 tháng/lt
danh sách lit kê các thc phm nên dùng và các thc ph
giúp bnh nhân lp mt k hong tt nht mà bnh nhân d dàng tuân theo
[25]. Mt khác, bnh nhân phc l, s dng các màng lc có cht
ng phù h tránh thng qua dch l mt
sinh hc.
1.6.3. Bổ sung dinh dưỡng [42]
- c khi b ng, bn v dinh
ng, loi b nguyên nhân và yu t ng.
- ng b ng bng ung, nu v nhu

cng ng thông; vic s dng thêm các ch phng
(ketosteril, bt, d b sung cho bnh nhân là cn thit.
- Ni hiu qu hoc vc
nhu cng thì cn ph ng b ch mt phn
hoc toàn phn hng ngày.
- Ngoài ra, có th s dng các yu t ng
(GH), androgen steroid, các yu t ng ging insulin, thu

1.7. Bổ sung dinh dưỡng bằng dịch truyền dinh dưỡng đường tĩnh mạch [26]
1.7.1. Khái niệm
14

ch (Intradialytic parenteral nutrition  IDPN) là s
cung cp chng bng cách cho nh git cht dch
trong khi lc máu. Dung dc s dng là mt hn dch ca nhiu thành phn
ch vi mt t i [26].
1.7.2. Thành phần và cách dùng [26]
Ging dung dch khác, IDPN bao gm
3 thành phc b i dng các
i di d
du. Ba thành phn này có th trn ln vi nhau to thành mt hn hp ba trong
mc truyn cùng mt lúc; hoc truyn chung protein và carbohydrat trong mt
hn hp và truyn riêng lipid; ho truyn riêng tng thành phn riêng
bit.
Mc nhiu trung tâm trên th gii áp du tr cho bnh
ng dn chính thc nào nói v cách s dng IDPN. Tùy
theo nhu cu cá th và s dung np riêng ca tng bnh nhân, nên bu s dng
vi mt na th tích mc tiêu và dn dn tin th tích mc tiêu da trên s kim
soát glucose huyt và s dung np cng truyn. Nên bu chm và tin dn
n mt mc mà có th cung cng tt nhng tha

c các tác dng bt li.
 Protein ng dùng là dung dch cha 10% acid amin, cung cp ít nht 50g
ng protein có th th hn ch v th dch.
 Carbohydrate: Dextrose 50% hoc s d pha thành n mong
mun. T truyn 3.5  4 gi.
 Lipidng s dp 2kcal/ml. Cht béo không
c quá 60% tng calo. T truyn: 250 ml/3.54 gi. Th tích truyn càng
nh thì thi gian truyn càng ít.
 Các thành phần khác:
- Vitamin, chn gii.
15

- Insulin: xem xét s d     u dùng là 5UI/
1000ml IDPN khi bu lc máu và có th  n cn. Glucose
không nên <6mmol/l. Mt b cha khong 15- 30g carbohydrate gn
cui thi gian lc máu (20  c khuy phòng nga h glucose
huyt sau lc.
Ưu điểm: + Không cn ng thông thng vào mch máu.
+ Không cn n lc ca bnh nhân.
Nhược điểmt.
+ Không cung c ng calo trong mt thi gian dài.
ng ca bnh nhân.
1.7.3. Chỉ định
Bnh nhân phc ba trong s các tiêu chun sau:
- Alb huyt thanh trung bình 3 tháng <34 g/L.
- St cân >10% cân nng, cân nng hin ti <90% cân nng.
- n nng.
- Gi ng:   
i vi có nhu c
- c ch v p thu kém, cn d 

Và bệnh nhân phải chứng minh được:
- Tht bi khi b ng bng ung.
- Không th ng ng thông.
- B ng bng ung 50% nhu cng.
1.7.4. Tiêu chuẩn ngừng sử dụng
Bệnh nhân có bất kỳ ba trong số các tiêu chuẩn sau:
16

- Alb huy
- Có xu ng khô.
- Ci thim SGA: A hoc B.
- ng bng ung: Protein >1.0g/kg/ngày; Calo >
25-30 kcal/kg/ngày.
Hoặc bệnh nhân có một trong các biểu hiện:
- Không ci thin TTDD sau khi dùng IDPN 6 tháng.
- Bin chng hoc không dung np IDPN.
1.7.5. Thực trạng sử dụng dịch truyền dinh dưỡng đường tĩnh mạch
- Trên thế giới: có rt nhiu nghiên cu qu ca IDPN ch yu là
các nghiên cu hi c u có kt lun là IDPN có hiu qu làm ci thin
TTDD (các ch s ng, các ch s hóa sinh), gim t l t vong, gim
t l nhp vin ca bnh nhân. Tuy nhiên vn có mt s ít nghiên cu ph nhn
tác dng ca IDPN. Li ích ca vic s dng IDPN vn còn nhiu tranh cãi.
Các th nghim lâm sàng ngi chng rt cn thi 
dng ca IDPN và chng minh hiu qu cu tr [26], [18], [25].
- Tại Việt Nam: vic s dng dch truy      
c nghiên cu trên bnh nhân lc máu. Dch truyng dùng ch là các
thành ph   c truyn mt cách riêng l   i dch
albumin, aminoleban, dung dn t
có nghiên cu khoa ho sát vic s dng dch truy
u qu u tr ca nó ti Vit Nam.

1.7.6. Một số các dịch truyền dinh dưỡng đường tĩnh mạch thường dùng
1.7.6.1. Protid
i ding mui thp,
Aminoleban.

×