BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM
*
NGUYỄN THỊ ANH THẢO
NÂNG CAO NĂNG LỰC CỦA ĐỘI NGŨ CÁN
BỘ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN
TP.VŨNG TÀU TỈNH BÀ RỊA VŨNG TÀU
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số ngành: 60340102
TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2014
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM
*
NGUYỄN THỊ ANH THẢO
NÂNG CAO NĂNG LỰC CỦA ĐỘI NGŨ CÁN
BỘ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN
TP.VŨNG TÀU TỈNH BÀ RỊA VŨNG TÀU
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số ngành: 60340102
HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN HẢI QUANG
TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2014
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH
TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.H
CM
Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Hải Quang
(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ ký)
Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP.HCM ngày 24
tháng 04 năm 2014.
Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm:
STT
Họ và tên
Chức danh Hội đồng
1
PGS. TS. Nguyễn Phú Tụ
Chủ tịch
2
TS. Mai Thanh Loan
Phản biện 1
3
TS.Lê Tấn Phước
Phản biện 2
4
PGS. TS. Bùi Lê Hà
Ủy viên
5
TS.Lê Quang Hùng
Ủy viên, Thư ký
Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn và Khoa quản lý chuyên ngành
sau khi Luận văn đã được sửa chữa.
Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV Khoa quản lý chuyên ngành
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM
PHÒNG QLKH – ĐTSĐH
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
TP. HCM, ngày tháng năm 2014
NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ
Họ tên học viên: Nguyễn Thị Anh Thảo Giới tính: Nữ
Ngày, tháng, năm sinh: 20/07/1977 Nơi sinh: Đồng Nai
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh MSHV: 1241820157
I-Tên đề tài: NÂNG CAO NĂNG LỰC CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CÔNG
CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TP.VŨNG TÀU, TỈNH BÀ RỊA VŨNG
TÀU
II- Nhiệm vụ và nội dung
1) Hệ thống cơ sở lý luận về sự năng lực đội ngũ cán bộ công chức cáp xã
2) Phân tích thực trạng năng lực đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn
Thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
3) Đề xuất các giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ công
chức cấp xã trên địa bàn Thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
IV-Ngày hoàn thành nhiệm vụ: / /2014
V-Cán bộ hướng dẫn: TS.Nguyễn Hải Quang
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH
iii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi. Các số liệu và
kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ
công trình nào khác.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã
được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc.
TP Hồ Chí Minh, ngày 22 tháng 03 năm 2014
Học viên thực hiện Luận văn
NGUYỄN THỊ ANH THẢO
iv
LỜI CÁM ƠN
Em xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu cùng Quý Thầy, Cô Trường
Đại học Công Nghệ TP.HCM. Phòng Quản lý khoa học – Đào tạo sau đại học đã
tạo điều kiện và truyền đạt cho em những kiến thức, những kinh nghiệm thực tiễn
quý báu, qua đó sẽ giúp cho em nhiều hơn trong thực tiễn công việc. Đặc biệt, em
xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy TS. Nguyễn Hải Quang – Người đã trực
tiếp hướng dẫn, chỉ bảo rất tận tình và giúp đỡ em trong suốt quá trình nghiên cứu
để em có thể hoàn thành đề tài này.
Trong quá trình thực hiện, mặc dù đã cố gắng hết sức để hoàn thiện luận văn,
trao đổi và tiếp thu những ý kiến đóng góp quý báu của Quý Thầy, Cô và bạn bè,
đồng nghiệp, tham khảo nhiều tài liệu, song không tránh khỏi những thiếu sót. Rất
mong tiếp tục nhận được những thông tin góp ý của Quý Thầy, Cô, bạn học, đồng
nghiệp và bạn đọc.
Trân trọng!
Nguyễn Thị Anh Thảo
v
TÓM TẮT
1. GIỚI THIỆU
Việt Nam đang trong thời kỳ đổi mới, hội nhập kinh tế quốc tế, do đó đội ngũ
cán bộ, công chức trong bộ máy hành chính tạo thành một nguồn lực lớn phục vụ
cho quá trình tổ chức, điều hành và hoạt động của Đảng và Nhà nước.
Nghiên cứu về năng lực đội ngũ cán bộ công chức cấp xã cho đến nay là vấn
đề mới. Sau khi khảo sát thực trạng tại địa phương, tác giả thấy rằng việc xây dựng
đội ngũ cán bộ, công chức cấp phường, xã có năng lực tổ chức, quản lý điều hành
phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và có khả năng vận động nhân dân thực hiện
đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, công tâm, thành thạo việc, tận tụy với
dân, biết phát huy sức mạnh toàn dân, không tham nhũng, đồng thời quan tâm trẻ
hoá đội ngũ cán bộ, chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức là yêu
cầu cấp thiết của thời kỳ đổi mới. Vì vậy tác giả chọn đề tài “ Nâng cao năng lực
của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn Thành phố Vũng Tàu, Tỉnh
Bà Rịa Vũng Tàu” làm đề tài thạc sĩ.
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là tìm hiểu thực trạng chất lượng, bố trí, quản
lý, đào tạo đội ngũ cán bộ, công chức tại các phường, xã, thị trấn trên địa bàn thành
phố Vũng Tàu và đưa ra những giải pháp và kiến nghị nhằm góp phần nâng cao
chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức phường xã trên địa bàn thành phố Vũng Tàu
cũng như tạo điều kiện cho cấp ủy Đảng, chính quyền và các ban ngành đoàn thể
Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu thực hiện tốt hơn trong công tác chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành
và quản lýtrong giai đoạn hiện nay.
2. NỘI DUNG
Đề tài nghiên cứu “ Nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã trên địa bàn Thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu” được thực hiện
trong giai đoạn đổi mới và phát triển mạnh mẽ kinh tế xã hội, vì vậy việc phát triển
toàn diện đội ngũ cán bộ cơ sở ngang tầm nhiệm vụ là việc cấp bách, đồng thời có ý
nghĩa lâu dài đối với sự phát triển của đất nước. Luận văn bao gồm ba vấn đề cốt lõi
sau đây:
Thứ nhất, thông qua nghiên cứu các học thuyết, các khái niệm liên quan đến
năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã
vi
Thứ hai, luận văn nêu ra thực trạng về năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã trên địa bàn thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu. Từ đó phân tích để
xác định các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên
địa bàn thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
Thứ ba, từ thực trạng, luận văn đưa ra các giải pháp và kiến nghị nhằm nâng
cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Vũng Tàu,
Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
1) Xác định các tiêu chí đánh giá năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã:
đánh giá về trình độ học vấn, chuyên môn, lý luận chính trị, ngoại ngữ tin học, quản
lý hành chính và phẩm chất đạo đức
2) Xác định điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân hạn chế từ đó đánh giá
chung về năng lực sự đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn thành phố
Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
3) Đề ra 6 nhóm giải pháp nâng cao năng lực sự đội ngũ cán bộ, công chức
cấp xã trên địa bàn thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, bao gồm: 1) Xây
dựngc ơ chế theo từng khu vực, địa bàn; 2) Xác định cơ cấu và tiêu chuẩn cán bộ,
công chức để xây dựng quy hoạch và cơ cấu nhân sự; 3) Quy hoạch nguồn cán bộ,
công chức; 4) Đào tạo bồi dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức cho cán
bộ, công chức; 5) Tuyển dụng, bố trí cán bộ, công chức; 6) Tăng cường công tác
đánh giá, nhận xét, xây dựng hệ thống kiểm tra, giám sát đội ngũ cán bộ, công chức
cấp xã
4) Đưa ra một số kiến nghị đối với Trung ương, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu và
Thành phố Vũng Tàu
4.KẾT LUẬN
Việc nghiên cứu các giải pháp nhằm nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã trên địa bàn thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu là cần thiết
Bằng phương pháp nghiên cứu khoa học, luận văn đã hệ thống cơ sở lý luận, thực
trạng và phân tích để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
vii
ABSTRACT
1 . INTRODUCTION
Vietnam is in the renovation period, international economic integration, so that
staff and employees in the administrative apparatus constitutes a great resource to
serve the organization, administration and operation of Party and State .
Research on staff capacity civil servants so far is a new problem. After
surveying the local reality, the authors found that the building staff, ward servants,
social organizations capabl , operating manager of economic development, culture,
and society ability to mobilize people to implement the Party's guidelines and laws
of the State and the Centre, proficient, dedicated to the people, promote the strength
to know people, not corrupt, and rejuvenation of interest staff, taking care of the
training and retraining of cadres and civil servants is a critical requirement of the
reform era. So the authors chose the topic " Improving the capacity of staff , civil
servants in the province of Vung Tau City, Ba Ria Vung Tau Province" as a topic to
master .
The research objective of this project is to find out the actual quality, layout,
management, staff training, public servants in communes, wards and towns in the
province of Vung Tau and offer solutions and propose measures to contribute to
improving the quality of cadres and civil servants commune in the province of Vung
Tau , as well as enabling the Party Committee, authorities and mass organizations
Ba Ria Vung Tau perform better in the direction, leadership, administration and
management lytrong current period .
2 . CONTENTS
Research project "Capacity building of the contingent of cadres and civil
servants in the province of Vung Tau City , Ba Ria Vung Tau Province " is done in
stages innovation and economic development of strong social, so the development
of a comprehensive staff base level task is urgent , and long-term significance for
the development of the country. The dissertation consists of three core issues the
following :
viii
Firstly, through the study of theories, concepts related to staff capacity, civil
servants
Second, the thesis outlined the status of staff capacity, civil servants in the
province of Vung Tau City, Ba Ria Vung Tau Province. Since then analyzed to
determine the factors that affect the capacity of cadres, civil servants in the province
of Vung Tau City, Ba Ria Vung Tau Province
Third, from the current situation, the thesis provide solutions and
recommendations to improve the capacity of staff , civil servants in the province of
Vung Tau, Ba Ria Vung Tau
3 . RESULTS AND DISCUSSION
1 ) Determine the criteria for evaluating competence staff, civil servants:
evaluation of education, expertise, political theory, foreign language computing,
administration and virtues Germany
2 ) Identify the strengths, weaknesses and limitations which cause overall
assessment of the capacity of cadres, civil servants in the province of Vung Tau, Ba
Ria Vung Tau
3 ) 6 groups Propose solutions to improve the capacity of staff, civil servants
in the province of Vung Tau, Ba Ria Vung Tau, including: 1) Develop dungc
umbrellas by region, locality 2 ) Determine the structure and standards officers and
employees to build structure planning and staffing; 3 ) resource planning officers
and employees; 4 ) refresher training, quality training political ethics for officials
and public servants; 5 ) Recruit, appoint officials and employees; 6 ) strengthen
assessment, commented, build test systems, monitoring staff, civil servants
4 ) Give some recommendations for the government, BRVT Province, Vung
Tau City
4.KET COMMENTS
The study measures to enhance the capacity of officials and civil servants in
the province of Vung Tau City, Ba Ria Vung Tau Province is needed by method of
scientific research, essays systems Rationale , analyze the situation and to determine
the factors that affect the capacity of cadres , civil servants in the province of Vung
Tau City, Ba Ria Vung Tau Province
ix
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN iii
LỜI CÁM ƠN iv
TÓM TẮT v
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT xiii
DANH MỤC CÁC BẢNG xiv
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ xv
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC ĐỘI NGŨ CB,CC CẤP XÃ
1.1 Một số vấn đề chung về cán bộ, công chức 8
1.1.1 Khái niệm về cán bộ, công chức 8
1.1.2 Chức năng của cán bộ, công chức 9
1.1.3 Phân loại cán bộ, công chức 9
1.1.4 Phẩm chất đạo đức của cán bộ, công chức 10
1.2 Cán bộ, công chức cấp xã 10
1.2.1 Khái niệm cán bộ, công chức cấp xã 10
1.2.2 Vai trò và vị trí của cán bộ, công chức cấp xã 11
1.2.3 Chức trách, nhiệm vụ của cán bộ, công chức cấp xã 12
1.2.3.1 Chức trách, nhiệm vụ của cán bộ chuyên trách cấp xã 12
1.2.3.2 Chức trách, nhiệm vụ đối với công chức cấp xã 15
1.2.3.3 Tiêu chuẩn chung của cán bộ chuyên trách cấp xã 19
1.2.4 Cơ sở hình thành đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã 19
1.2.4.1 Bầu cử cán bộ cấp xã 19
1.2.4.2 Tuyển dụng công chức cấp xã 20
1.2.5 Một số chính sách đối với cán bộ, công chức cấp xã 20
1.3 Năng lực của cán bộ, công chức cấp xã 21
1.3.1 Khái niệm về năng lực cán bộ, công chức cấp xã 21
1.3.2 Đặc điểm và nội dung phản ánh năng lực cán bộ, công chức cấp xã 22
1.3.2.1 Năng lực chuyên môn 23
x
1.3.2.2 Năng lực tổ chức 23
1.3.2.3 Năng lực lãnh đạo 24
1.3.2.4 Năng lực quản lý 24
1.3.2.5 Năng lực vận động 25
1.3.3 Các tiêu chí đánh giá năng lực của cán bộ, công chức cấp xã 25
1.3.3.1 Trình độ của cán bộ, công chức cấp xã 25
1.3.3.2 Phẩm chất đạo đức của cán bộ, công chức cấp xã 26
1.3.3.3 Hiệu quả thực thi công vụ của cán bộ, công chức cấp xã 27
1.4 Bài học kinh nghiệm về nâng cao năng lực công chức 29
1.4.1 Bài học kinh nghiệm rút ra từ việc nâng cao năng lực công chức cơ sở ở Nước
Cộng Hoà Pháp 29
1.4.2 Bài học kinh nghiệm rút ra từ việc nâng cao năng lực công chức cơ sở của
Tỉnh Đắk Lăk 30
1.4.3 Bài học kinh nghiệm rút ra từ việc nâng cao năng lực công chức cơ sở của
Huyện Bình Chánh, TP.Hồ Chí Mình 31
1.4.3 Bài học kinh nghiệm rút ra từ việc nâng cao năng lực công chức cơ sở của
Tỉnh Bình Thuận 31
1.5 Tóm tắt chương 1 32
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CB, CC CÁP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN
TP.VŨNG TÀU, TỈNH BÀ RỊA VŨNG TÀU
2.1 Khái quát về cấp xã trên địa bàn TP.Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu34
2.1.1 Đặc điểm cấp xã trên địa bàn TP.Vũng tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu 34
2.1.2 Kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của xã, phường từ năm
2011-2013 35
2.1.2.1 Kết quả về thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế 37
2.1.2.2 Kết quả về thu chi ngân sách 38
2.1.2.3 Kết quả về xây dựng cơ sở hạ tầng 40
2.1.2.4 Kết quả về văn hóa đời sống việc làm của nhân dân 40
2.1.2.5 Kết quả về quốc phòng, an ninh, tư pháp 40
2.2 Đội ngũ CB, CC cấp xã trên địa bàn TP.Vũng Tàu, Tỉnh BRVT 41
2.2.1 Số lượng cán bộ, công chức cấp xã 41
xi
2.2.2 Độ tuổi và thâm niên công tác của cán bộ, công chức cấp xã 41
2.2.3 Biến động nhân sự tại xã, phường từ năm 2011-2013 45
2.2.4 Nguồn hình thành cán bộ, công chức cấp xã 47
2.2.5 Công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã 48
2.3 Đánh giá các tiêu chí năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã 50
2.3.1 Đánh giá về trình độ 50
2.3.1.1 Trình độ học vấn 50
2.3.1.2 Trình độ chuyên môn 52
2.3.1.3 Trình độ lý luận chính trị 53
2.3.1.4 Trình độ ngoại ngữ và tin học 54
2.3.1.5 Trình độ quản lý hành chính 55
2.3.2 Đánh giá về phẩm chất đạo đức của cán bộ, công chức cấp xã 57
2.3.3 Đánh giá của nhân dân về hiệu quả thực thi công vụ của cán bộ, công chức
cấp xã 57
2.3.4 Kết quả tổng hợp ý kiến đánh giá về năng lực cán bộ, công chức cấp xã 58
2.3.4.1 Đối với cán bộ chuyên trách 59
2.3.4.2 Đối với công chức chuyên môn 61
2.4 Đánh giá chung về năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
Thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu 65
2.4.1 Điểm mạnh 65
2.4.1.1 Chính sách trợ cấp khuyến khích 65
2.4.1.2 Tạo điều kiện cho cán bộ học tập nâng cao trình độ 66
2.4.1.3 Chú trọng công tác quy hoạch, sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức hợp lý 68
2.4.2 Điểm yếu và nguyên nhân hạn chế 68
2.4.2.1 Hạn chế về năng lực 68
2.4.2.2 Hạn chế về thu nhập 69
2.4.2.3 Hạn chế về điều kiện phát triển trình độ 70
2.4.2.4 Nguyên nhân hạn chế 71
2.5 Tóm tắt chương 2 73
xii
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC
ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TP.VŨNG
TÀU, TỈNH BRVT
3.1 Giải pháp 74
3.1.1 Xây dựng cơ chế theo từng khu vực, địa bàn 74
3.1.2 Xác định cơ cấu và tiêu chuẩn cán bộ, công chức để xây dựng quy hoạch và
cơ cấu nhân sự 75
3.1.3 Quy hoạch nguồn cán bộ, công chức 78
3.1.3.1 Công tác quy hoạch cán bộ 79
3.1.3.2 Các nội dung cần thực hiện 80
3.1.4 Đào tạo bồi dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức cho cán bộ, công
chức 81
3.1.4.1Công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức 81
3.1.4.2Tăng cường giáo dục, rèn luyện phẩm chất chính trị đạo đức cho cán bộ,
công chức 85
3.1.5 Tuyển dụng, bố trí cán bộ, công chức 86
3.1.5.1 Công tác tuyển dụng cán bộ, công chức 86
3.1.5.2 Công tác bố trí cán bộ, công chức 87
3.1.6 Tăng cường công tác đánh giá, nhận xét, xây dựng hệ thống kiểm tra, giám
sát cán bộ, công chức cấp xã 88
3.1.6.1 Tăng cường công tác đánh giá, nhận xét cán bộ, công chức cấp xã 88
3.1.6.2 Xây dựng hệ thống kiểm tra, giám sát cán bộ, công chức cấp xã 89
3.2 Kiến nghị 89
3.2.1 Một số kiến nghị đối với Trung ương 89
3.2.2 Một số kiến nghị đối với Tỉnh 90
3.2.3 Một số kiến nghị đối với TP.Vũng Tàu 91
3.3 Tóm tắt chương 3 92
KẾT LUẬN 93
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 94
PHỤ LỤC 95
xiii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BHXH:
Bảo hiểm xã hội
BRVT:
Bà Rịa Vũng Tàu
BT:
Bí thư
CA:
Công an
CB:
Cán bộ
CC:
Công chức
CĐ:
Cao đẳng
CNH:
Công nghiệp hoá
CT:
Chủ tịch
ĐH:
Đại học
Đoàn TNCSHCM:
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
HCCB:
Hội Cựu chiến binh
HĐH:
Hiện đại hoá
HĐND:
Hội đồng nhân dân
HLHPN:
Hội Liên hiệp Phụ nữ
HND:
Hội Nông dân
NVQS:
Nghĩa vụ quân sự.
PBT:
Phó Bí thư
PCT:
Phó Chủ tịch
QS:
Quân sự
THCS:
Trung học cơ sở
THPT:
Trung học phổ thông
TP:
Thành phố
UBMTTQ:
Uỷ ban Mặt trận Tổ Quốc
UBND:
Uỷ ban nhân dân
VC:
Viên chức
xiv
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Diện tích và dân số của các đơn vị hành chính 35
Bảng 2.2: Tổng hợp tình hình thực hiện chi tiêu của các ngành kinh tế 38
Bảng 2.3: Tình hình thực hiện chỉ tiêu thu chi ngân sách tại các phường, xã 39
Bảng 2.4: Tổng hợp độ tuổi cán bộ, công chức cấp xã TP.Vũng Tàu 43
Bảng 2.5: Thâm niên công tác của cán bộ, công chức 44
Bảng 2.6: Biến động nhân sự từ năm 2011-2013 46
Bảng 2.7: Công tác đào tạo CB, CC TP.Vũng Tàu từ năm 2011-2013 49
Bảng 2.8: Công tác bồi dưỡng CB, CC TP.Vũng Tàu từ năm 2011-2013 49
Bảng 2.9: Trình độ học vấn của cán bộ, công chức cấp xã tại TP.Vũng Tàu 51
Bảng 2.10: Trình độ, chuyên môn của CB, CC xã, phường TP.Vũng Tàu 53
Bảng 2.11: Trình độ lý luận chính trị của CB, CC xã, phường TP.Vũng Tàu 54
Bảng 2.12: Trình độ ngoại ngữ tin học của CB, CC cấp xã TP.Vũng Tàu 55
Bảng 2.13: Trình độ QLHC của CB, CC cấp xã TP.Vũng Tàu 56
Bảng 2.14: Tổng hợp ý kiến của nhân dân thông qua phiếu điều tra 59
Bảng 2.15: Kinh phí hỗ trợ mua giáo trình học tập và tài liệu nghiên cứu 66
Bảng 2.16: Mức hỗ trợ cán bộ, công chức đi học tập, bồi dưỡng 67
Bảng 2.17: Lương CB, CC xã phường có trình độ ĐH chuyên ngành 70
xv
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
Hình 2.1: Biểu đồ thể hiện tỷ lệ thâm niên công tác của cán bộ công chức cấp xã tại
TP.Vũng Tàu 44
Hình 2.2: Biểu đồ thể hiện tỷ lệ trình độ chuyên môn của cán bộ, công chức cấp xã
tại TP.Vũng Tàu 53
1
MỞ ĐẦU
1. Tổng quan về nghiên cứu và sự cần thiết của đề tài
1.1 Tổng quan về nghiên cứu
Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới, hội nhập kinh tế quốc tế, do đó đội
ngũ cán bộ, công chức trong bộ máy hành chính tạo thành một nguồn lực lớn phục
vụ cho quá trình tổ chức, điều hành và hoạt động của Đảng và Nhà nước. Đội ngũ
cán bộ, công chức hành chính nhà nước có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc
quản lý, thúc đẩy sự phát triển của toàn xã hội và bảo đảm cho nền hành chính quốc
gia hoạt động.
Một trong những nội dung quan trọng của công cuộc cải cách hành chính là
xây dựng đội ngũ cán bộ (CB), công chức (CC) hành chính vừa có phẩm chất đạo
đức tốt, vừa có năng lực, trình độ chuyên môn cao, vừa có kỹ năng quản lý, vận
hành bộ máy hành chính tốt. Đội ngũ CB, CC có vai trò vô cùng quan trọng, quyết
định chất lượng, hiệu quả hoạt động của chính quyền các cấp nói chung và chính
quyền cấp cơ sở nói riêng. Hiệu lực quản lý nhà nước được thực hiện bởi số lượng
và chất lượng của đội ngũ CB, CC.
Việc xây dựng đội ngũ CB, CC cấp phường, xã có năng lực tổ chức, quản lý
điều hành phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và có khả năng vận động nhân dân thực
hiện đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, công tâm, thành thạo việc, tận
tụy với dân, biết phát huy sức mạnh toàn dân, không tham nhũng, không nhũng
nhiễu nhân dân, đồng thời quan tâm trẻ hoá đội ngũ cán bộ và chăm lo công tác đào
tạo, bồi dưỡng CB, CC là giải pháp hợp lý và đồng bộ đối với CB, CC cấp phường,
xã.
Phường, xã, thị trấn là nơi tuyệt đại bộ phận nhân dân cư trú, sinh sống, vì vậy
hệ thống chính trị ở cơ sở có vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế xã hội,
tổ chức và vận động nhân dân, tăng cường đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền
làm chủ của dân, huy động mọi khả năng phát triển kinh tế xã hội, tổ chức cuộc
sống của cộng đồng dân cư. Một trong những nhân tố cơ bản bảo đảm sự ổn định và
phát triển ngay từ cơ sở là sự đóng góp to lớn và quyết định của đội ngũ CB, CC
cấp xã. Trước yêu cầu mới, phát triển toàn diện đội ngũ cán bộ cơ sở ngang tầm
2
nhiệm vụ là việc cấp bách, đồng thời có ý nghĩa lâu dài đối với sự phát triển của đất
nước. Do vậy, quản lý và nhận biết được thực trạng năng lực của đội ngũ CB, CC
cấp phường, xã là yếu tố cơ bản có tính quyết định góp phần đưa ra những giải pháp
hữu hiệu cho việc nâng cao năng lực đội ngũ CB, CC nhằm đạt được hiệu quả cao
trong công tác quản lý nhà nước ở cấp xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã hay
còn gọi là cấp cơ sở).
Thực tế cho thấy một bộ phận CB, CC cấp xã ở nước ta chưa được đào tạo bài
bản, còn thiếu và yếu về chuyên môn, nghiệp vụ cần thiết, nhất là kỹ năng về quản
lý Nhà nước, về pháp luật. Chính vì vậy, công tác đào tạo, bồi dưỡng, sắp sếp, bố trí
cán bộ hợp lý, đúng với năng lực chuyên môn cần được chú trọng và được tiến hành
thường xuyên, đảm bảo chỉ tiêu về số lượng và hiệu quả trong nội dung đào tạo
nâng cao năng lực công tác cho đội ngũ CB, CC theo kịp được yêu cầu của thời kỳ
đổi mới.
1.2 Sự cần thiết của đề tài
Hệ thống chính trị ở cơ sở hiện nay còn nhiều mặt yếu kém, bất cập trong
công tác lãnh đạo, quản lý, tổ chức thực hiện và vận động quần chúng; chức năng,
nhiệm vụ của các bộ phận chưa được xác định rành mạch, trách nhiệm không rõ
ràng, nội dung và phương thức hoạt động chậm đổi mới, có lúc, có nơi còn có biểu
hiện thiếu dân chủ, quan liêu. Đội ngũ CB, CC cấp xã ít được quan tâm đào tạo, bồi
dưỡng; chính sách đối với CB, CC cấp xã còn nhiều bất cập. Từ những thực tế đó
đòi hỏi bức xúc đặt ra là phải xây dựng tốt, chuẩn mực đội ngũ CB, CC cấp xã,
trong đó đáng chú ý là vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách và công chức
chuyên môn có đủ năng lực, trình độ đảm đương trọng trách của mình.
Nhằm nâng cao năng lực đội ngũ CB, CC cấp xã trên địa bàn Thành phố (TP)
Vũng Tàu, Đảng bộ và chính quyền thành phố đã đặc biệt chú trọng đến công tác
đào tạo, bồi dưỡng, bố trí và quản lý CB, CC, bởi đây cũng là một vấn đề đang
được xã hội quan tâm và công tác này được các cơ quan chức năng thực hiện một
cách nghiêm túc và đã đem lại hiệu quả khả quan. Tuy nhiên, hiện tượng “vừa thừa,
vừa thiếu” CB, CC cấp xã trên địa bàn TP.Vũng Tàu là một thực trạng nhiều năm
qua vẫn tồn tại. Do điều kiện lịch sử cụ thể của đất nước, đội ngũ CB, CC được hình
3
thành từ nhiều nguồn khác nhau, năng lực và trình độ chuyên môn nghiệp vụ không
đồng đều, có nơi một số CB chuyên trách cấp xã không được đào tạo đúng về
chuyên môn, quản lý Nhà nước. Điều này thể hiện sự bất cập trong công tác quản lý
và phát triển nguồn nhân lực trong công tác tổ chức cán bộ hiện nay. Trước tình
hình trên, đòi hỏi phải có những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng và năng lực
của CB, CC một cách thiết thực hơn nhằm tạo ra những con người ngang tầm với
tình hình mới, thời kỳ công nghiệp hoá (CNH) - hiện đại hoá (HĐH) đất nước góp
phần vào công cuộc đổi mới đất nước, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội,
nâng cao đời sống nhân dân, đảm bảo quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự an toàn
xã hội.
Xuất phát từ những vấn đề quan trọng và bức xúc được nêu trên, tôi mạnh dạn
chọn đề tài “Giải pháp nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên
địa bàn Thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu” với mong muốn được
đóng góp một phần nhỏ công sức vào việc tìm ra những hướng đi cụ thể, giải quyết
những khó khăn trong công tác quản lý nhà nước đối với nguồn CB, CC cấp xã trên
địa bàn TP.Vũng Tàu.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1 Mục tiêu nghiên cứu
Tìm hiểu thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và việc bố
trí, quản lý và đào tạo cán bộ, công chức tại các phường, xã, thị trấn trên địa bàn
TP.Vũng Tàu.
So sánh thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức tại một số phường, xã trên địa
bàn TP.Vũng Tàu nhằm rút ra kết luận về những khác biệt và tương đồng trong tổ
chức và hoạt động của chính quyền cấp cơ sở tại TP.Vũng Tàu.
Đưa ra những đề xuất, kiến nghị và giải pháp nhằm góp phần nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ, công chức phường xã trên địa bàn TP.Vũng Tàu trong giai
đoạn hiện nay.
2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
Những vấn đề chung về cán bộ, công chức.
4
Sự cần thiết của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức hiện nay.
Những quy định về đào tạo, bồi dưỡng, bố trí và quản lý CB, CC.
Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã, phường, thị trấn trên
địa bàn Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu qua phân tích các tiêu chí về độ tuổi, trình độ học
vấn, trình độ quản lý nhà nước và trình độ lý luận chính trị.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng, bố trí và quản lý cán bộ, công chức trên địa bàn
Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu hiện nay.
Nhu cầu thực tế về đào tạo cán bộ, công chức.
Đánh giá tình hình bố trí, luân chuyển cán bộ, công chức trong 5 năm gần đây
trên địa bàn để rút ra được những ưu điểm, tồn tại, hạn chế.
Giải pháp nhằm tiếp tục và hoàn thiện, nâng cao công tác đào tạo, bồi dưỡng,
bố trí và quản lý cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và sự
nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
3.1 Đối tượng nghiên cứu
Cán bộ công chức cấp xã tại TP.Vũng Tàu, Tỉnh Bả Rịa Vũng Tàu, với giả
thiết: trình độ chuyên môn nghiệp vụ và chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chính
quyền cấp xã hiện nay chưa cao, cụ thể là:
- Độ tuổi cán bộ, công chức và cán bộ lãnh đạo cao.
- Thiếu cán bộ, công chức trẻ. Hụt hẫng đội ngũ cán bộ kế cận.
- Mặt bằng chung về trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, trình độ quản lý
nhà nước và trình độ lý luận chính trị còn thấp.
- Công tác đào tạo, bồi dưỡng trong những năm qua chưa được quan tâm
3.2 Phạm vi nghiên cứu
Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu phản ánh số liệu tình hình phát triển kinh tế xã
hội TP.Vũng Tàu 03 năm 2011-2012-2013.
Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu xu hướng biến động về quy mô, số lượng, chất
lượng đội ngũ CB, CC xã, phường TP.Vũng Tàu theo thời gian từ năm 2011–2013.
5
Hệ thống chỉ tiêu đánh giá công tác đào tạo, bồi dưỡng CB, CC xã, phường
trên địa bàn TP.Vũng Tàu qua các năm.
4. Phương pháp nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu của đề tài là đánh giá thực trạng về năng lực
của đội ngũ CB, CC cấp xã trên địa bàn TP.Vũng Tàu trên cơ sở kết quả việc thực
hiện các nhiệm vụ về phát triển kinh tế xã hội và trình độ của họ để từ đó đề xuất
các giải pháp nhằm nâng cao năng lực đội ngũ CB, CC.
4.1 Phương pháp thu thập số liệu
Số liệu được sử dụng trong luận văn bao gồm 2 loại số liệu: số liệu thứ cấp và
số liệu sơ cấp:
Thu thập số liệu thứ cấp: Những vấn đề lý luận cơ bản về đội ngũ CB, CC cấp
xã được thu thập, tổng hợp và hệ thống hóa từ các giáo trình, sách báo, tạp chí
chuyên ngành, văn bản pháp luật, báo cáo nghiên cứu khảo sát của các chuyên gia
đồng thời thông qua các ý kiến của các cán bộ phòng ban chuyên môn thuộc Uỷ ban
nhân dân (UBND) TP.Vũng Tàu và xã, phường địa bàn nghiên cứu.
Ngoài ra, số liệu thứ cấp được sử dụng trong luận văn còn bao gồm: đặc điểm
tự nhiên, kinh tế xã hội TP.Vũng Tàu; thực trạng CB, CC cấp xã trên địa bàn
TP.Vũng Tàu qua các năm (2011-2013) theo thống kê của Phòng Nội vụ UBND
TP.Vũng Tàu và Sở Nội vụ Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
Thu thập số liệu sơ cấp: Thông qua tham khảo ý kiến của CB, CC công tác tại
UBND các phường, xã.
Thu thập từ phòng thống kê, Đảng uỷ, UBND các phường, xã những thông tin
về tình hình phát triển kinh tế xã hội của TP.Vũng Tàu.
Nội dung tài liệu thu thập bao gồm: Nội dung về phân cấp quản lý CB, CC; số
liệu về thực trạng CB, CC qua các năm từ 2011 – 2013.
Đề tài sử dụng phương pháp điều tra bằng phiếu điều tra, bảng câu hỏi được
thực hiện cùng lúc với nhiều người dân sinh sống trên địa bàn theo một bảng in sẵn.
Xây dựng phiếu điều tra, bảng câu hỏi trên cơ sở yêu cầu của hướng nghiên
cứu, nội dung phiếu điều tra, bảng câu hỏi gồm những thông tin chủ yếu như năm
6
sinh, giới tính, nghề nghiệp. Người được phỏng vấn trả lời về việc đánh giá khả
năng lãnh đạo quản lý điều hành và năng lực làm việc của cán bộ công chức chuyên
trách trên địa bàn
4.2 Phương pháp xử lý số liệu
Tập hợp số liệu các tiêu chí về độ tuổi, giới tính, trình độ học vấn, chuyên
môn, lý luận chính trị, quản lý hành chính của đội ngũ CB, CC cấp xã trên địa bàn
TP.Vũng Tàu.
Tiến hành phân loại, thống kê số liệu đã thu thập được thành bộ số liệu theo
các chỉ tiêu phù hợp với đề tài nghiên cứu.
4.3 Phương pháp phân tích số liệu
Phương pháp thống kê để được sử dụng để phân tích thực trạng trình độ CB,
CC xã, phường địa bàn nghiên cứu.
Phương pháp so sánh được sử dụng trong luận văn nhằm đánh giá sự biến
động của CB, CC cấp xã trên địa TP.Vũng Tàu từ năm 2011 đến năm 2013.
Phương pháp thống kê mô tả được sử dụng để phân tích đánh giá các kết quả
nghiên cứu.
Thông qua lấy ý kiến của các chuyên gia, của các CB, CC đang làm việc
chuyên trách tại địa phương về thực trạng đội ngũ CB, CC để từ đó có những định
hướng, giải pháp hoàn thiện nâng cao năng lực CB, CC cấp xã trên địa bàn
TP.Vũng Tàu.
Ngoài ra luận văn còn sử dụng các phương pháp như: phỏng vấn, điều tra,
khảo sát thực tế,…
5. Ý nghĩa thực tiễn
Để góp phần nâng cao chất lượng quản lý nhà nước, tạo điều kiện cho cán bộ
công chức cấp xã trên địa bàn Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu phát triển một cách toàn diện,
luận văn hệ thống và đánh giá thực trạng việc quản lý và phát triển nguồn CB, CC
cấp xã Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, đánh giá kết quả quản lý nhà nước về nguồn nhân
lực của tỉnh. Từ đó, có thể nêu ra những giải pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao hơn
7
nữa hiệu quả quản lý nhà nước đối với nguồn nhân lực cấp cơ sở tại địa phương.
Qua nghiên cứu rút ra kết luận và đề xuất những giải pháp nhằm tiếp tục và hoàn
thiện, nâng cao công tác đào tạo, bồi dưỡng, bố trí và quản lý cán bộ, công chức
trên địa bàn Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu về cơ chế, chính sách, về tổ chức, kế hoạch đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức.
Từ cơ sở và thực tiễn, những kiến nghị, đề xuất giải pháp của luận văn có thể
góp phần cho cấp ủy Đảng, chính quyền và các ban ngành đoàn thể Tỉnh Bà Rịa
Vũng Tàu thực hiện tốt hơn trong công tác chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành và quản lý.
6. Kết cấu của đề tài
Ngoài lời cảm ơn, tóm tắt, mục lục, danh mục các từ viết tắt, bảng biểu, hình
vẽ, tài liệu tham khảo, phụ lục, mở đầu, kết luận, nội dung chính của luận văn được
cấu trúc thành 03 chương như sau:
CHƯƠNG 1: Cơ sở lý luận về năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.
CHƯƠNG 2: Thực trạng năng lực đội ngũ cán bộ công chức cấp xã địa bàn
thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
CHƯƠNG 3: Giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ
công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
8
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC ĐỘI NGŨ CÁN BỘ,
CÔNG CHỨC CẤP XÃ
1.1 Một số vấn đề chung về cán bộ, công chức
1.1.1 Khái niệm về cán bộ, công chức
Các nước khác nhau thì khái niệm về CB, CC cũng khác nhau, đa số các nước
đều giới hạn CB, CC trong phạm vi bộ máy hành chính nhà nước (Chính phủ và cấp
địa phương). Ở nước ta, phù hợp với thể chế chính trị và tổ chức bộ máy Đảng, nhà
nước, đoàn thể, chúng ta dùng khái niệm “cán bộ, công chức”. Theo Pháp lệnh CB,
CC ban hành ngày 09/03/1998 và các văn bản khác của Chính phủ thì CB, CC là
công dân Việt Nam trong biên chế và được hưởng lương từ ngân sách nhà nước,
bao gồm:
Những người do bầu cử để đảm nhận chức vụ theo nhiệm kỳ trong các cơ
quan Nhà nước, tổ chức chính trị xã hội.
Những người làm việc trong tổ chức chính trị xã hội và một số tổ chức xã hội
nghề nghiệp, được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc phân công làm nhiệm vụ thường
xuyên.
Những người làm việc trong cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp được tuyển
dụng, bổ nhiệm hoặc giao giữ một công vụ thường xuyên trong biên chế, được phân
loại theo trình độ đào tạo, ngành chuyên môn và được xếp vào một ngạch.
Các thẩm phán, kiểm sát viên được bổ nhiệm.
Những người làm việc trong các cơ quan thuộc quân đội công an nhân dân mà
không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, binh sĩ, được tuyển
dụng, bổ nhiệm hoặc giao làm nhiệm cụ thường xuyên trong biên chế.
Thành viên hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Phó Tổng giám đốc, giám đốc,
phó giám đốc, kế toán trưởng trong các doanh nghiệp nhà nước.
Theo Luật Cán bộ công chức (Luật số 22/2008/QH12, ngày 13/11/2008) của
Quốc hội nước Cộng hoà XHCN Việt Nam: Cán bộ là người được bầu cử, phê
chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng