Giải pháp hoàn thiện chuỗi cung ứng sản phẩm sầu riêng tại huyện cai lậy tỉnh tiền giang

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM












PHAN TH HNG YN


GII PHÁP HOÀN THIN CHUI CUNG
NG SN PHM SU RIÊNG TI HUYN
CAI LY TNH TIN GIANG


Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh
Mã s : 60.34.01.02



LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
TS. V MINH TÂM








TP. H CHÍ MINH – NM 2014


CNG HÒA XÃ HI CH NGHAăVIT NAM
c lp - T do - Hnh phúc

0

LIăCAMăOAN


Tôi xiỉ caỈ đoaỉ ầuỉ vỉ thc s Ệiỉh tắGII PHÁP HOÀN THIN CHUI
CUNG NG SN PHM SU RIÊNG TI HUYN CAI LY - TNH TIN GIANG” là
công trình nghiên cu ca riêng tôi.
Các kt qu nghiên cu trong Luỉ vỉ ệà truỉg thc và cha tỉg đc công b
trong bt k công trình nào khác.



ẩgi thc hin

Phan Th Hng Yn



MCăLC

TRANGăPHăBỊA
LIăCAMăOAN
MCăLC

DANHăMCăCÁCăCHăVITăTT
DANHăMCăCÁCăBNG
DANHăMCăCÁCăHỊNH
DANHăMCăPHăLC
PHNăMăU 1
1. TệNHăCPăTHITăCAă TÀI 1
2. MCăTIểUăNGHIểNăCU 2
3.ăIăTNGăVẨăPHM VIăNGHIểNăCU 3
4.ăPHNGăPHÁPăNGHIểNăCU 3
4.1.ăPhngăphápănghiênăcu 3
4.2.ăPhngăphápăthuăthp s liu 3
5.ăTNGăQUANăV TỊNHăHỊNHăNGHIểNăCU CịăLIểNăQUANăNăLUNă
VN 4
5.1. Công trình nghiên cu ca Joeteddy B. Bugarin 4
5.2. Lunăvn khác 4

6.ăNHNGăịNGăGịPăCAăLUNăVN 4
7.ăKHUNGăNGHIểNăCU 5

8. KT CUăCAăLUNăVN 7
CHNG 1 - C SăKHOAăHCăV CHUIăCUNGăNG 8
1.1. TNG QUAN V CHUI CUNG NG 8
1.1.1. Chui cung ng và qun tr chui cung ng 8
1.1.1.1. Chui cung ng 8


1.1.1.2. Qun tr chui cung ng 9
1.1.2. Phân loi chui cung ng 10
1.1.2.1. Theo tiêu chí tính liên kt gia các thành phn trong chui cung ng 10
1.1.2.2. ThỀo đc tính ca sn phm 10
1.1.2.3. Theo cách thc đa sn phm ra th trng 11
1.2. CÁC THÀNH PHN VÀ MI QUAN H HP TÁC TRONG CHUI CUNG
NG 11
1.2.1. Các thành phnăc bn trong chui cung ng 11
1.2.1.1. Nhà cung cp 12
1.2.1.2. Nhà sn xut 12
1.2.1.3. Nhà phân phi 12
1.2.1.4. Nhà bán l 13
1.2.1.5. Ầhách hàỉg/ỉgi tiêu dùng 13
1.2.2. Mi quan h hp tác trong chui cung ng 13
1.2.2.1. Hp tác theo chiu dc (Vertical Collaboration) 13
1.2.2.2. Hp tác theo chiu ngang (Horizontal Collaboration) 13
1.2.2.3. Hp tác đa chiu (Lateral Collaboration) 13
1.2.3. Mcăđ hp tác trong chui cung ng 14
1.2.4. Vai trò ca hp tác trong chui cung ng 14
1.2.4.1. i vi bn thân doanh nghip 14

1.2.4.2. i vi ngành 14
1.3. TIÊU CHUN O LNG HIU QU CHUI CUNG NG 15
1.3.1. Các yu t tácăđngăđn hiu qu chui cung ng 15
1.3.1.1. Sn xut 15
1.3.1.2. Hàng tn kho 15
1.3.1.3. V trí 16
1.3.1.4. Vn chuyn 17
1.3.1.5. Thông tin 17


1.3.2. Các yu t đoălng hiu qu chui cung ng 18
1.3.2.1. Tiêu chun giao hàng 18
1.3.2.2. Tiêu chun cht ệng 19
1.3.2.3. Tiêu chun thi gian 19
1.3.2.4. Tiêu chun chi phí 19
1.4. BÀI HC KINH NGHIM 20
1.4.1. Bài hc kinh nghim t thành công ca sn phm su riêng  Thái Lan 20
1.4.2. Bài hc kinh nghim t tht bi trong vic xây dng chui cung ng da 
Tnh Bn Tre 21
CHNGă 2:ă THCă TRNG CHUIă CUNGă NGă SUă RIểNGă TIă HUYNă
CAIăLYăậ TNHăTINăGIANG 25
2.1. TNG QUAN V TÌNH HÌNH TRNG SU RIÊNG  VIT NAM 25
2.2. GII THIU V CÂY SU RIÊNG TI HUYN CAI LY 26
2.2.1. Din tích ậ snălng 27
2.2.2. Các ging su riêng ch yu ti Huyn Cai Ly 27
2.3. NH HNG VÀ MC TIÊU PHÁT TRIN SN PHM SU RIÊNG CA
HUYN CAI LY 29
2.4. PHÂN TÍCH CHUI CUNG NG SN PHM SU RIÊNG CA HUYN
CAI LY 30
2.4.1. Săđ tng quát chui cung ng sn phm su riêng ti huyn Cai Ly 30

2.4.2. căđim ca các thành phn trong chui cung ng sn phm su riêng ti
huyn Cai Ly 32
2.4.2.1. Nông dân trng su riêng 32
2.4.2.2. ẩgi thu mua su riêng 34
2.4.2.3. ẩgi mua bán s su riêng 36
2.4.2.4. Doanh nghip 37
2.4.2.5. ẩgi mua bán l su riêng 40
2.4.2.6. ẩgi tiêu dùng su riêng 41


2.4.3. Tính hiu qu ca chui cung ng su riêng huyn Cai Ly ậ tnh Tin
Giang 42
2.4.3.1.Tiêu chun cht ệng 42
2.4.3.2. Tiêu chun giao hàng 48
2.4.3.3. Tiêu chun thi gian 51
2.4.3.4. Tiêu chun chi phí 53
2.4.4. Phân tích s phi hp gia các thành phn trong chui cung ng su riêng
huyn Cai Ly ậ tnh Tin Giang 64
CHNG 3: MTăSăGIIăPHÁPăNHMăHOẨNăTHINăCHUIăCUNGăNGă
SUăRIểNGăăHUYNăCAIăLYăậ TNHăTINăGIANG 67
3.1. MC TIÊU, QUAN IM VÀ C S  XUT CÁC GII PHÁP HOÀN
THIN CHUI CUNG NG SN PHM SU RIÊNG TI HUYN CAI LY ậ
TNH TIN GIANG 67
3.1.1. Mcătiêuăđ xut gii pháp 67
3.1.2.ăQuanăđimăđ xut gii pháp 67
3.1.3.ăCăs đ xut gii pháp 69
3.2. MT S GII PHÁP NHM HOÀN THIN CHUI CUNG NG SN
PHM SU RIÊNG CA HUYN CAI LY ậ TNH TIN GIANG 69
3.2.1. Nhóm gii pháp nhm nâng cao chtălng sn phm Su riêng Cai Ly 69
3.2.1. 1. Xây dng nhóm nghiên cu su riêng 69

3.2.1.2. Xây dng và áp dng thành công k thut trng su riêng theo tiêu chun
VietẢAẫ và đào to k thut cho nông dân trng su riêng. 72
3.2.2. Nhóm gii pháp nhm ci thinăphngăthc và thi gian giao hàng, gim chi
phí và hao ht cho toàn chui cung ng sn phm su riêng huyn Cai Ly 75
3.2.2.1. Hoàn thiỉ phỉg thc giao dch và thanh toán trong toàn chui cung ng su
riêng huyn Cai Ly 75
3.2.2.2. Hoàn thin công tác xây dỉg thỉg hiu, qung bá sn phm 76
3.2.2.3. Nâng cp h thng thông tin liên lc và giao thông nông thôn 79


3.2.3. Nhóm gii pháp nhmă tngă cng s phi hp và h tr gia các thành
phn tham gia chui cung ng sn phm su riêng huyn Cai Ly 80
3.2.3.1. Cng c và nâng cao cht ệng mi liên kt gia các thành phn tham gia
chui cung ng sn phm su riêng huyn Cai Ly 80
3.2.3.2. Xây dng mô hình hp tác xã su riêng mi 83
3.2.4. Nhng gii pháp h tr khác 85
3.2.4.1. Gii pháp xây dng m rng h thng tiêu th, tìm kim th trng xut khu
mi 85
3.2.4.2. Gii pháp v vn 86
3.2.4.3. Gii pháp ỉâỉg cao trìỉh đ ngun nhân lc 86
3.3. KIN NGH 87
KTăLUN 89
TẨIăLIUăTHAMăKHO

PH LC 1
PH LC 2
PH LC 3
PH LC 4
PH LC 5
PH LC 6

PH LC 7
PH LC 8
PH LC 9
PH LC 10
PH LC 11





DANH MC CÁC CH VIT TT



Ch vit tt
Tênăđyăđ ting Anh
Tênăđyăđ ting Vit
GAP
Good Agriculture Practices
Thc Hành Nông Nghip Tt
SOFRI
Southern Horticultural Research
Institute
Vin Nghiên CuăCâyănă
Qu Min Nam
WTO
World Trade Organization
T ChcăThngăMi Th
Gii

DANHăMCăCÁCăBNG


Bng 1.1 Snălng và th trng xut khu suăriêngăTháiă Lană giaiăđon 2010ă đn
2012 20
Bng 2.1 Snălng trái cây nhp khu t cácănc vào Trung Qucănmă2012 26
Bng 2.2 Thng kê snălng, giá bán, chi phí, li nhun trung bình ca nông dân trng
su riêng. 57
Bng 2.3 Thng kê chi phí, snălng, giá mua, giá bán chính v và trái v caăngi
thu mua. 59
Bng 2.4 Thng kê chi phí, giá mua, giá bán chính v và trái v caăngi bán s. 60
Bng 2.5 Thng kê chi phí, giá mua, giá bán chính v và trái v ca ca doanh nghip. .61
Bng 2.6 Thng kê chi phí, giá mua, giá bán chính v và trái v ca caăngi bán l. 63
Bng 2.7 Bng thng kê t l li nhun ca các thành phn trong chui cung ng su
riêng ti huyn Cai Ly 64




DANHăMCăCÁCăHỊNH

Hình 1.1 Biuăđ giá su riêng ti Thái Lan t 2005-2014 21
Hìnhă2.1ăSăđ chui cung ng su riêng ti huyn Cai Ly 32
Hình 2.2 Quy mô h nông dân trng su riêng ti huyn Cai Lyănmă2014. 33
Hình 2.3 Các ging su riêng hin ti nông dân Cai Lyăđangăcanhătác. 34
Hình 2.4 Quy mô vn caăngi thu mua su riêng. 35
Hình 2.5ăPhngăthc thu mua su riêng caăngi thu mua 36
Hình 2.6 Quy mô vn kinh doanh caăngi bán s su riêng. 36
Hình 2.7 Ngun thu mua su riêng chính caăngi bán s 37

Hình 2.8 Quy mô vn kinh doanh ca doanh nghip kinh doanh su riêng 38
Hình 2.9 Din tích kho bãi ca các doanh nghip kinh doanh su riêng 39
Hình 2.10 S lngălaoăđngăthng xuyên ti các doanh nghip 39
Hình 2.11 Ngun thu mua su riêng ca doanh nghip 39
Hình 2.12 Quy mô vnăngi bán l su riêng 40
Hình 2.13 Ging suăriêngăngiătiêuădùngăthng la chn mua 41
Hình 2.14 Tiêu chunăđánhăgiáăcht lng su riêng caăngi tiêu dùng 42
Hình 2.15 Lý do nông dân không tham gia tp hun nông nghip 43
Hình 2.16 Mcăgiáăngi tiêu dùng sn sàng chi tr 48
Hình 2.17ăPhngăthcăđnh giá mua giá bán su riêng giaănôngădânăvàăthngălái 49
Hình 2.18 Hình thc vn chuyn su riêng caăngi thu mua 49
Hình 2.19 Th trng tiêu th su riêng chính caăngi bán s 50
Hìnhă2.20ăPhngăthc xut khu su riêng ca các doanh nghip 50
Hình 2.21 T l hao ht ti các khâu trong chui cung ng su riêng Cai Ly 56
Hình 2.22 T l li nhun bình quân caăngi thu mua. 59
Hình 2.23 T l li nhun bình quân caăngi bán s 60
Hình 2.24 T l li nhun bình quân ca doanh nghip kinh doanh su riêng 62
Hình 2.25 T l li nhun bình quân caăngi bán l su riêng 63


DANHăMCăPHăLC

PH LC 1: TNG QUAN V HUYN CAI LY
PH LC 2: DIN TÍCH VÀ SNă LNG SU RIÊNG CÁC TNH NAM B
NMă2012
PH LC 3: DIN TÍCH VÀ SNăLNG SU RIÊNG HUYN CAI LY GIAI
ONă2011ăN 2013
PH LC 4: CÁC DÒNG SN PHM SU RIÊNG CHÍNH
PH LC 5: GII THIU V VIETGAP
PH LC 6: BO QUNăÓNGăGÓIăSU RIÊNG TRONG CHUI CUNG NG

SU RIÊNG TI HUYN CAI LY - TNH TIN GIANG
PH LC 7: BIÊN BN PHNG VN CHUYÊN GIA
PH LC 8: LP BNG CÂU HI NGHIÊN CU VÀ KHO SÁT THC T
PH LC 9: BNG CÂU HI KHO SÁT CÁC THÀNH PHN THAM GIA
CHUI CUNG NG
PH LC 10: KT QU X LÝ D LIU BNG PHN MM SPSS 20.00
PH LCă11:ăDANHăSÁCHăCÁCăIăTNG THAM GIA PHNG VN




1


PHNăMăU

1. Tính cp thit caăđ tài
Ti Vit Nam, su riêngăđc trng tp trung ti mt s tnhăôngăNamăB nhă
BìnhăDng,ăngăNai,ăBìnhăPhcầvàămt s tnhăng bng sông CuăLongănhă
Bn Tre, TinăGiang,ăVnhăLong,ăCnăThầăRiêngătiăng bng sông Cu Long, su
riêngăđc trng nhiu nht  tnh Tin Giang.ăNmă2007ădin tích trng su riêng ca
Tnh là 5.057 ha, phân b tp trung  các xã ca huyn Cai Ly:ăNgăHip (1.400
hecta), Tam Bình (1.200 hecta), và mt s xưănhăLongăTrung,ăLongăTiênă[8]. Chin
lc ca tnh TinăGiangălàăđaăsu riêng tr thành loi cây ch lc trong kinh t tnh,
đng thi quy hoch vùng chuyên canh su riêng chtălng cao  mt s xã thuc
huyn Cai Ly. Tuy nhiên, hin nay k thut canh tác cây su riêng ti huyn Cai Ly
còn theo kiu th công, ginăđn,ăchaăápădng cácăquyătrìnhăcanhătácăđt chun an
toàn v sinh thc phm nên chtălng trái thp,ăchaătit kimăđc chi phí tiăđaădn
đn kh nngă cnh tranh ca su riêng Cai Ly nói riêng, su riêng Vit Nam nói
chung còn thp; các h nôngădânăchaăliênăkt vi nhauăđ thành lp các hp tác xã su

riêng nhm bo v liăíchăngi nông dân khi giá và snălng su riêng trên th trng
binăđng nhiu;ăthêmăvàoăđóăkhâuăvn chuyn, bo qun su riêng caăthngălái,ănhàă
bán s cònăthôăsădnăđn t l hao ht cao, cht lng trái gimăđángăk; vic thiu s
hp tác, liên kt giaănhàănông,ăthngălái,ăngi bán s, doanh nghip làm cho thông
tin gia các thành phn không liên tc, dnăđn hiu qu hotăđng ca mi thành phn
chaăcao,ăt sut li nhun ca mi thành phnăchaăđt tiăđa.ă góp phn khc phc
nhng hn ch trên cùng vi s đng ý ca Gingăviênăhng dn TinăSăVăMinhă
Tâm, tác gi chnăđ tàiăắGII PHÁP HOÀN THIN CHUI CUNG NG SN
PHM SU RIÊNG TI HUYN CAI LY - TNH TIN GIANGẰă đ nghiên
cu nhm phân tích thêm v thc trng, hiu qu hin ti ca chui cung ng su riêng
2

ca huyn Cai Ly,ăđ t đóăđaăraăcácăgii pháp nhm phát trin, ci thin hiu qu
chui cung ng suăriêngăvàălàăc s tham kho cho các doanh nghipăđangăvàăs kinh
doanh trong ngành su riêng Vit Nam, giúp h có th tn ti và phát trin bn vng
trong bi cnh cnh tranh khc lit trên phm vi toàn cu hin nay.
2. Mc tiêu nghiên cu
Nghiên cuăhng vào gii quyt các mc tiêu c th sau:
- ánhăgiáătínhăliênăkt và hiu qu ca chui cung ng su riêng huyn Cai Ly;
- Nhn din nhngăuănhcăđim ca chui cung ng su riêng huyn Cai Ly hin
nay;
-  xut nhng gii pháp phù hp vi thc tinătrongăgiaiăđon tip theo t nmă
2015 ậ 2020 nhm nâng cao hiu qu chui cung ng su riêng huyn Cai Ly.
 thc hin tt mc tiêu nghiên cu nêu trên, lunăvnăs tr li các câu hi nghiên
cu sau:
(i) Bn cht ca s hp tác trong chui cung ng là gì?
(ii) Nhng nhân t nào nhăhngăđn s hp tác vàtính hiu qu ca chui cung
ng su riêng huyn Cai Ly?
(iii) Nhng thành phn tham gia vào chui cung ng s cn nhng giiăphápănàoăđ
nâng cao tính hiu qu ca chui cung ng su riêng huyn Cai Ly?

3.ăiătngăvƠăphmăviănghiênăcu
3.1 iătng nghiên cu
- Các nhân t nhăhngăđn hiu qu chui cung ng su riêng ti huyn Cai Ly.
3.2 Phm vi nghiên cu
- V không gian:
Nghiên cu trin khai tiă4ăxưăNgăHip, Tam Bình, Long Trung, Long Tiên, là 4 xã
chính tpătrungăhnă80%ădin tích và snălng su riêng ti huyn Cai Ly. Bên cnh
đóăđ tài còn nghiên cu các doanh nghip kinh doanh mt hàng suăriêng,ăngi tiêu
dùng su riêng  c haiăniălàăhuyn Cai Ly và Thành Ph H Chí Minh.
3

- V thi gian:
* D liu th cpădùngăđ thc hinăđ tài nghiên cuăđc thu thp trong khong
thi gian ch yu t nmă2010ậ2014,ătrongăđóăgm d liuăđưăcóăsn t các báo cáo
ca phòng thng kê huyn Cai Ly, Tng cc Hi quan, Tng cc thng kê.
* D liuăs cpăthuăđcăthôngăquaăđiu tra xã hi hc trin khai t tháng 03/2014
đn tháng 06/2014.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
4.1.ăPhngăphápănghiênăcu
- Phngăphápăthng kê mô t đc s dng trong nghiên cu nhmăđánhăgiáăhiu
qu chui cung ng su riêng ti huyn Cai Ly.
- Nghiên cuăđưăs dng các s liu thng kê thông qua thu thp d liu có sn, tin
hành lp bng biu, v cácăđ th phc v cho bài nghiên cu.
- Ngoài ra, trong nghiên cuănàyăcònădùngăphng pháp chuyên gia thông qua vic
phng vn sâu các cán b nông nghipăđangăcôngătácăti Phòng Nông nghip và Phát
trin nông thôn huyn Cai Ly nhm thit lp mô hình chui cung ng su riêng phù
hp vi tình hình thc t ti huyn Cai Ly.
4.2.ăPhngăphápăthuăthpăsăliu
S liuăsăcpăđc thu thp thông qua phng vn trc tip 295 cá nhân, t chc
tham gia vào quá trình sn xut-cung ng su riêng t h trng suăriêngăđn nhà thu

mua su riêng, nhà bán s su riêng, nhà bán l su riêng, doanh nghip kinh doanh mt
hàng suăriêngăvàăngi tiêu dùng su riêng.
Các quan sát thucă nhómă điă tng nông dân trng su riêngă đc chn theo
phngăphápăchn mu ngu nhiên phân tng vi 40 h/xưăđc la chn.ă Cácă đi
tng còn li ca chui cung ng su riêng huyn Cai Lyă đc chn mu bng
phngăphápăchn mu thun tin.ăNgoàiăra,ăđi viă2ăđiă tng nghiên cu là các
doanh nghip kinh doanh mt hàng suăriêngăvàăngi tiêu dùng su riêng thì s liuăsă
cp ngoài vic thu thp tiăđa bàn huyn Cai Ly,ăcònăđc thu thp ti thành ph H
Chí Minh vì thành ph H ChíăMinhălàăniătp trung phn ln các doanh nghip kinh
4

doanh su riêng xut khu,ăcngănhăngi tiêu dùng ti thành ph H Chí Minh chim
t trng ln trong snălng tiêu th su riêng niăđa.
5.ăTngăquanăv tìnhăhìnhănghiênăcuăcóăliênăquanăđnălunăvn
Vnăđ hp tác gia các tác nhân trong chui cung ngăđưăđc nhiu tác gi trên
th gii nghiên cu.
5.1.ăCôngătrìnhănghiênăcuăcaăJoeteddyăB.ăBugarin
Joeteddy B. Bugarin[22] nghiên cu v ắCi tin trong chui cung ng ca ngành
su riêng ti vùng Davao-PhilippineẰătrongăđóătácăgi đưădùngăphngăphápăthng kê
miêu t 108 mu, qua bài nghiên cu tác gi đưăch raăđc nhngăđim yu kém trong
chui: khâu yu nht là t ngi trng suă riêngă đnă ngi thu mua, dnă đn cht
lng su riêng là vnăđ ln nht nhăhngăđn hiu qu toàn chui và tác gi cngă
đ ra mt s gii pháp nhm ci thin hiu qu chui su riêng ti vùng Davao-mt
trong nhng vùng trng su riêng ln nht ti Philippine. Tuy nhiên vì s lng mu
nghiên cuăcònătngăđi ít (108 mu) trong khi có nhiuăđiătng nghiên cu nên
phn hn ch caăđ tài là kt qu nghiên cuăcònăchaăth hin htăđc nhng yu
kém ca toàn chuiăcngănhănhng giiăphápăcònămangătínhăchungăchung,ăchaăc th
đòiăhiăngiăđc phi nghiên cu thêm.
5.2.ăLunăvnăkhác
LunăvnăCaoăHc ca Cao Th Thu Trang (2010) [1] nghiên cu gii pháp hoàn

thin chui cung ng Thanh Long Bình Thun.
Nhìnăchungăcácăđ tàiăđu th hinăđcăđim mnhăđim yu ca tng chui cung
ng,ăđng thi nêu ra mô hình chui cung ng c th cho tngăđiătng, qua phân tích
đnhătínhăvàăđnhălng tác gi đưăđ xut nhng bin pháp ci thin chui cung ng t
nhng yu kém và hn ch ca miăđiătng trong tngăđ tài nghiên cu.
6.ăNhngăđóngăgópăcaălunăvn
Trong nghiên cu này tác gi đưătrc tipăđiu tra kho sát tng cá nhân, t chc
đangăsn xut vàkinh doanh trái cây su riêng ti huyn Cai Lyăđ phânătíchăđánhăgiáă
5

hin trng chui cung ng và các thành phn tham gia chui cung ng su riêng ti
huyn Cai Ly ậ tnh Tin Giang. Nh đóălunăvnăđưăcóănhngăđóngăgópănhăsau:ă
- Nghiên cu chui cung ng su riêng ti huyn Cai Ly trên các ch tiêu v s hp
tác và tính hiu qu cùng nhngănguyênănhânătácăđngăđn tính hiu qu ca chui
cung ng.
-  xut các giiăphápăđng b phù hp và mang tính phát trin lâu dài cho tng
thành phn tham gia vào chui cung ng sn phm su riêng huyn Cai Ly ậ tnh Tin
Giang hin nay.
7.ăKhungănghiênăcu
T công trình nghiên cu ca các tác gi trongăvàăngoàiănc, tác gi đưăxâyădng
khung nghiên cu cho lunăvnănhăsau:

6



Căs khoa hc ca chui cung ng
Các thành phn và
mi quan h hp tác
Các tiêu chunđoălng

tính hiu qu
Bài hc kinh
nghim
Thc trng chui cung ng su riêng ti huyn Cai Ly ậ tnh Tin Giang
Nghiên cu tng quan
quá trình sn xut su
riêng ti huyn Cai Ly
Nghiên cu các nhân t
tácă đngă đn chui
cung ng sn phm su
riêng huyn Cai Ly
Nghiên cu mcăđ kt
hp các thành phn
tham gia chui cung
ng sn phm su riêng
huyn Cai Ly
ánhăgiáăđcăđim và nhn din các yu t uănhcăđim nhăhngăđn hiu qu
chui cung ng su riêng ti huyn Cai Ly ậ tnh Tin Giang
Các gii pháp nhm hoàn thin chui cung ng su riêng ti huyn Cai Ly
tnh Tin Giang
Mc tiêu quan đimăvàăcă
s đ xut gii pháp
Các giiăphápăđ xut cho các thành phn trong
chui và kin ngh căquanăNhàănc
7

8. Kt cu ca lunăvn
Ngoài phn m đu, kt lun, mc lc, danh mc các ch vit tt, danh mc các
hình và bng, ph lc và tài liu tham kho; lunăvnăđc b ccătheoă3ăchng nh
sau:

Chng 1. C s khoa hc v chui cung ng và qun tr chui cung ng
Trongăchngă nàyătácă gi trìnhă bàyăcă s lý lun v chui cung ng và qun tr
chui cung ng; Cu trúc chui cung ng; Tiêu chun đoălng hiu qu chui cung
ng.ăng thi tác gi nghiên cu bài hc kinh nghip thành công ca su riêng Thái
Lan và bài hc t tht bi ca chui cung ng da  tnh Bn Tre, t đóărútăraăbàiăhc
cho chui cung ng su riêng huyn Cai Ly.
Chngă2.ăánh giá thc trng chui cung ng sn phm su riêng ti huyn
Cai Ly ậ Tnh Tin Giang.
Trongăchngănàyătácăgi đưăthc hinăđiu tra kho sát bngăphngăphápăphng
vn trc tip 160 h nông dân trng su riêng, 30 nhà thu mua su riêng, 30 nhà bán s
su riêng, 15 doanh nghip kinh doanh su riêng, 30 nhà bán l su riêng vàă30ăngi
tiêu dùng suăriêngătrênăđa bàn huyn Cai Ly và Thành Ph H Chí Minh. T đóă
nhn din nhng nhân t nhăhngăđn hiu qu chui cung ng suăriêngăđ làmăcă
s đ xut gii pháp  chngă3.
Chng 3. Mt s gii pháp nhm hoàn thin chui cung ng su riêng ti
huyn Cai Ly ậ Tnh Tin Giang.
Trongăchngănàyătácăgi đ xut nhng gii pháp c th cho tng thành phn trong
chui cung ng: nông dân, nhà thu mua, nhà bán s, doanh nghip,ăngi tiêu dùng và
đng thi tác gi đaăraănhng kin ngh choăcăquanăchcănngăđaăphng,ăcácăbană
ngành nhm nâng cao hiu qu ca chui cung ng su riêng huyn Cai Ly tnh Tin
Giang trong thi gian ti.
8

CHNG 1 - C SăKHOAăHCăV CHUIăCUNGăNG

1.1.TNGăQUANăVăCHUIăCUNGăNG
1.1.1.ăăChuiăcungăngăvƠăqunătrăchuiăcungăng
1.1.1.1. Chui cung ng
Choă đnă nay,ă đưă cóă rt nhiu công trình nghiên cu v chui cung ng theo
nhiuhng tip cn khác nhau và có nhiuăđnhănghaăkhác nhau v thut ng ắchui

cung ngẰ.ăTrongănghiênăcu ca lunăvn,ătácăgi tríchălc mt s đnhănghaăchui
cung ng nhm cng c c s lý lun cho vnăđ nghiên cu ca mình, bao gm:
Theo Ganeshan và cng s [20]cho rng chui cung ng là mt mng li các
lachn sn xut và phân phi nhm thc hin các chcănngăthuămuaănguyênăliu,
chuynăđi nguyên liu thành bán thành phm, thành phm và phân phiăchúngăđn
khách hàng.
Theo Lambert, Stock và Elleam [23, tr.13-15] cho rng chui cung ng là s liên kt
gia các doanh nghip nhmăđa sn phm hay dch v ra th trng.
Theo Mentzer và cng s [10, tr.4] lp lun rng chui cung ng là tp hp ca
bathc th hoc nhiuăhn (có th là pháp nhân hoc th nhân) liên quan trc tipăđn
dòng chy qua li ca sn phm, dch v, tài chính và thông tin t nguyên liuăđn
khách hàng.
Nhìn chung v c bn mt chui cung ng bao gm mt hành trình liên kt gia các
nhân t trongăđóăcóă3ăhotăđngăc bn nht, gm:
- Cung cp: tp trung vào các hotă đng mua nguyên liuă nh th nào? Mua t
đâuvàăkhiănàoănguyênăliuăđc cung cp nhm phc v hiu qu quá trình sn xut.
- Sn xut: là quá trình chuynăđi các nguyên liu thành sn phm cui cùng.
9

- Phân phi:ălàăquáătrìnhăđm bo các sn phm s đc phân phiăđn khách hàng
cui cùng thông qua mngăli phân phi, kho bãi, bán l mt cách kp thi và hiu
qu.
Trênăc s nghiên cu mt s khái nim v chui cung ng, có th đnhănghaăchui
cung ngănhăsau:
Chui cung ng bao gm các hot đng ca mi đi tng có liên quan t mua
nguyên liu, sn xut ra sn phỈ cho đn cung cp cho khách hàng cui cùng. Nói
cách khác, chui cung ng ca mt mt hàng là mt quá trình bt đu t nguyên liu
thô cho ti khi to thành sn phm cui cùỉg và đc phân phi ti tay ỉgi tiêu
dùng nhỈ đt đc hai mc tiêu c bỉ, đó ệà: to mi liên kt vi nhà cung cp ca
các nhà cung ng và khách hàng ca khách hàng vì h có tác đỉg đn kt qu và hiu

qu ca chui cung ng; hu hiu và hiu qu trên toàn h thng [7].
1.1.1.2. Qun tr chui cung ng
Da theo cách tip cn nghiên cu v chui cung ngă đưă đ cp,ăđ các hotă đng
trong chui din ra nhp nhàng và hiu qu, hotăđng qun tr chui cung ng rt cn
thit trong bt k côngăđon nào trong chui [2].
Theo Mentzer và cng s (2001)ă đnhă nghaă qun tr chui cung ng là mt h
thng, s hp tác mang tính chinălc ca các chcănngăkinhădoanhătruyn thng và
cácăsáchălc kt hp trong các chcănngăkinhădoanhătrongăphm vi mt doanh nghip
c th, xuyên sut hotăđng kinh doanh trong phm vi chui cung ng nhm ci thin
vic thc hin mang tính dài hn ca các doanh nghip nói riêng và ca toàn b chui
cung ng nóichung [24, tr.1-25].
TheoăChristopheră(2005)ăđnhănghaăqun lý chui cung ng là qun lý các miquan
h nhiu chiu gia các nhà cung cp và khách hàng nhm phân phiăđn khách hàng
giá tr caoăhn viăchiăphíăítăhn trong toàn b chui cung ng [18].
* Tóm li: Da vào vic nghiên cu mt s quanăđim ca các chuyên gia v qun
tr chui cung ng cho thyăđâyălàămt phn ni dung không th thiu ca chui cung
10

ng.ă chui cung ng ca mt doanh nghip hay mt ngành hiu qu, bn vng và
th hin tính liên kt cht ch thì chui cung ng y phiăđc t chc qun lý mt
cách khoa hc, linh hot,ătrongăđóăđiu kin ti thiu cn thit là các thành phn trong
chui phi liên kt,ătng tác, hp tác cht ch vi nhau [5].
1.1.2.ăPhơnăloiăchuiăcungăng
1.1.2.1. Theo tiêu chí tính liên kt gia các thành phn trong chui cung ng
- Chui cung ng hp tác
c hiu mtăcáchăđn gin bao gm hai hoc nhiuăhn các doanh nghipăđc lp
làm vic vi nhau nhm lên k hoch và thc thi các hotăđng chui cung ng s đt
đcă thànhă côngă hn là hotă đng riêng bit và các chui cung ng hp tác thông
thng khác nhau do chính cu trúc ca chúng [28, tr.19].
- Chui cung ỉg tng tác

c chia theo 4 mcăđ h thng, bao gm [21]:
+ Mcăđ h thng 1: Chui ni b trong doanh nghip
+ Mcăđ h thng 2: Quan h điătácăsongăphng
+ Mcăđ h thng 3: Chui m rng gm nhà cung cp, các nhà cung cp ca nhà
cung cp, khách hàng và các khách hàng ca khách hàng.
+ Mcăđ h thng 4: Mngăli các chui ni lin vi nhau.
1.1.2.2. Theo đc tính ca sn phm
Theo Taylor [29, tr.136-137] có th chia chui cung ng thành hai loi:
- Chui có sn phm mang tính ci tin (Innovative Supply Chain):Các sn phm
thayăđi liên tc trên th trng (các loi chip, phn mm tin hc, qun áo thi trang,
đ g,ầ)ăcăđim ca loi chuiănàyălàăthôngătinăđc chia s tt, thiăgianăđápăng
rt nhanh, tcăđ qua chui ln,ăvòngăđi sn phm ngn, mcăđ tn kho ít.
- Chui có sn phm mang tính chc ỉỉg (ạuỉctioỉaệ Suppệy Chaiỉ): c tính
sn phmăítăthayăđi, nhu cu trên th trng ít binăđngă(lng thc, thc phm, các
sn phm nông nghipầ).ă tngăhiu sut hotăđng ca chui, nên tìm cách gim
11

chi phí trong sn xut, vn chuyn và giao dch. Qun lý chui chú trng ti vic gim
tnăkho,ăvàătngăchiaăs thông tin gia các thành viên vi nhau.
1.1.2.3. Theo cách thc đa sn phm ra th trng
Có th chia chui cung ng làm 2 dng:
- Chui đy (Push Supply Chain):Sn phmăđc sn xut dng tn kho, snxut
song song vi vic tìm kim th trng tiêu th. Các nhà qun lý c gngăđy sn phm
ra khi kho caămìnhăđn lp tip theo trong kênh phân phi.ănălt các lp này li
c gngăđyănóălênăphíaătrc gnăkháchăhàngăhn. Quyn lc nm trong tay nhà cung
cp, h có nhiu v th trongăđàmăphánăv giá c,ăđc bităđi vi các sn phm mi.
Khách hàng không có nhiuăc hi chn la.
- Chui kéo (Pull Supply Chain):Sn phm xut phát t nhu cu ca khách hàng
trên th trng, h tìm kim các nhà sn xut có th đápăng nhu cu ca h. Các nhà
sn xut li tìm nhng nhà thu ph, nhà cung cp khác có th giúp h hoàn thành

thng v và quá trình c th lp li, chui cung ngăđc hình thành. Khách hàng có
c hi chn la nhng nhà cung cp mà h cm nhn giá tr sn phm là tt nht.
1.2.ăCÁCăTHẨNHăPHNăVẨăMIăQUANăHăHPăTÁCăTRONGăCHUIă
CUNGăNG
1.2.1. CácăthƠnhăphnăc bnătrongăchuiăcungăng
Theo Lambert [23] cho rng mt chui cung ng bao gm h thng các thc th và
các kt ni gia các thành viên trong chui cung ng. Hay mt chui cung ng v c
bn bao gm các thành phnăđóălàăcácăphápănhână(các doanh nghip cung ng, doanh
nghip sn xut, tiêu th), các t chc, các mngăli và các th nhân. S kt ni gia
các thành t trênăđc xem là các kt ni hoc các mi quan h.
Thut ng chui cung ng gi nên hình nh sn phm dch chuyn t nhà cung cp
đn nhà sn xut, nhà phân phi, nhà bán l và cuiă cùngăđn khách hàng dc theo
chui cung ng.ăSongăsongăđóăcácădòngăthôngătin,ăsn phm và tài chính dc c hai
hng ca chui này. Trong thc t, nhà sn xut có th nhn nguyên liu t vài nhà
cung cpăvàăsauăđóăcungăngăđn nhà phân phi, chính vì vyăđaăs các chui cung ng
12

thc s là các mng liên kt (network). Trong mt chui cung ng có th phân tích
thành các thành phnăc bnăsauăđâyă[25],ăgm:
1.2.1.1. Nhà cung cp
Nhà cung cpăđc xemănh mt thành viên bên ngoài - cóănngălc sn xut không
gii hn. Tuy nhiên, bi vì nhng nhân t không chc chn trong tin trình chuyn
phát, nhà cung cp có th s không cung cp nguyên liu thô cho nhà sn xutăđúngă
lúc. Trong luỉ vỉ ỉghiêỉ cu này, nhà cung cp bao gm các trung tâm vt t, các
đi lý bán s, đi lý bán l đc nhà sn xut la chn tùy thuc vào ỉỉg ệc và uy tín
cung ng ca h.
1.2.1.2. Nhà sn xut
Bao gm các nhà ch bin nguyên liu ra thành phm, s dng nguyên liu và các
sn phm gia công ca các nhà sn xutăkhácăđ làm nên sn phm. Trong luỉ vỉ
nghiên cu này, nhà sn xut chính là các doanh nghip trong ngành ch bin thu mua

su riêng xut khu hoc tiêu th troỉg ỉc tp trung Tin Giang và Thành Ph H
Chí Ẩiỉh. iu ỉày đỉg ỉgha rng các doanh nghip trong ngành ch yu thc hin
côỉg đoỉ thu Ỉua s ch và đóỉg gói sn phm su riêng, nguyên liu ch yu t các
nhà cung cp ti đa phỉg.
1.2.1.3. Nhà phân phi
Là các doanh nghipămuaălng ln sn phm t các nhà sn xut và phân phi s
các dòng sn phmăđnăkháchăhàng,ăcònăđc gi là các nhà bán s. Chcănngăchínhă
ca nhà bán s làăđiu phiăcácădaoăđng v cu sn phm cho các nhà sn xut bng
cách tr hàng tn và thc hin nhiu hotăđngăkinhădoanhăđ tìm kim và phc v
khách hàng. Nhà phân phi có th tham gia vào vic mua hàng t nhà sn xutăđ bán
choăkháchăhàng,ăđôiăkhiăh ch là nhà môi gii sn phm gia nhà sn xut và khách
hàng. Bên cnhăđóăchcănngăca nhà phân phi là thc hin qun lý tn kho, vn hành
kho, vn chuyn sn phm, h tr khách hàng và dch v hu mãi. Trong nghiên cu
này, nhà phân phi là các nhà bán s, các doanh nghip mua và phân phi su riêng
đỉ tay ỉgi tiêu ếùỉg troỉg và ỉgoài ỉc.
13

1.2.1.4. Nhà bán l
H là nhngăngi chuyên tr hàng và bán vi s lng nh hnăđn khách hàng.
H luôn theo dõi nhu cu và th hiu ca khách hàng.Trong nghiên cu này h là các
ca hàng bán l, h thng siêu th, các ca hàng trái cây.
1.2.1.5. Khách hàng/ngi tiêu dùng
Nhngăkháchăhàngăhayăngi tiêu dùng là nhngăngi mua và s dng sn phm.
Khách hàng có th mua sn phmă đ s dng hoc mua sn phm kt hp vi sn
phm khác ri bán cho khách hàng khác.
1.2.2.ăMiăquanăh hpătácătrongăchuiăcungăng
Theo công trình nghiên cu ca Togar và Sridharan [27, tr.19] v s hp tác chui
cung ng, c haiăchuyênăgiaăđu cho rng v c bn có 3 kiu hp tác:
1.2.2.1. Hp tác theo chiu dc (Vertical Collaboration)
Xy ra khi tn ti hai hoc nhiuăhn các t chc, chng hnănh nhà sn xut, nhà

phân phi, nhà chuyên ch và nhà bán l chia s trách nhim, ngun lc và thông tin
nhm phc v cho các t chcăcóăliênăquanătng t nh ngi tiêu dùng cui cùng.
Mt chui dc hoàn toàn kt ni nhà cung cpăđu tiên theo nhiuăcáchăđn khách hàng
cui cùng. Liên kt dc xy ra khi mt nhân t trungătâmăgiaătngăvaiătròănhăhng
đn các nhân t khác trong nhiu lp khác nhau. Liên kt dcăluônăluônăhng vào c
mi quan h gia nhà sn xut vi nhà cung cpă đu tiên và gia nhà sn xut vi
khách hàng cui cùng, Christopher [17].
1.2.2.2. Hp tác theo chiu ngang (Horizontal Collaboration)
Xy ra khi có hai hoc nhiuăhn các t chc không liên quan và cnh tranh nhau,
nhng hp tác vi nhau nhm chia s các thông tin hoc ngun lcănh liên kt các
trung tâm phân phi.Hay nói mt cách khác, hp tác ngang là hp tác gia các tác nhân
trong cùng mtăcôngăđon nhm gimăchiăphíăvàătngăgiáăbánăsn phm.
1.2.2.3. Hp tác đa chiu (Lateral Collaboration)
Nhm mcăđíchăcóăđc s linh hot nhiuăhn thông qua vic cnh tranh và chia s
nngălc trong c đcătrng ca hp tác chiu dc và hp tác chiu ngang.
14

1.2.3.ăMcăđăhpătácătrongăchuiăcungăng
Khi nghiên cu v s hp tác trong chui cung ng, các công trình nghiên cu trên
th gii s dng rt nhiu thut ng nhm lt t bn cht hp tác gia các thc th
trong chui cung ngănh hpătác,ătng tác hay quan h.Tho lun v các mi quan
h trong chui cung ng, thut ng chui cung ng hp tác (collaborative supply
chain)ăthngăđc s dngăhn.
Theoăhng tip cn nghiên cu ca lunăvn,ădaătrênăcácăđnhăngha,ăcuătrúcăđn
phân loi chui cung ngăđu tp trung vào các mi quan h gia các thành t trong
chui ni b hay chui m rng.ăc bit là s tn ti thit thc gia 3 thành phn
trong mt chui m rngăđóălàădoanhănghip trung tâm vi nhà cung cp, doanh nghip
trung tâm vi khách hàng.Theo Backstrand [16], mt khi tn ti s tng tác gia ba
thành phn chính tr lênăđc gi là hotăđng giao dch, hp tác và liên kt.
1.2.4.ăVaiătròăcaăhpătácătrongăchuiăcungăng

1.2.4.1. i vi bn thân doanh nghip
Chui cung ng có tính hpătácăcàngăcaoănghaălàătrongăđóăcác thành viên ca chui
luôn liên kt cht ch viănhauăđ cùng chia s liăíchăđtăđc. Thông qua vic hp
tác giúp cho các doanh nghip cùng chcănngătrongăchui s giúpătngăsc cnh tranh
(liên kt ngang) t đóăcóăth nâng v th trongăđàmăphánămuaănguyên liu ậ thuêămn
các dch v bên ngoài và tìm kim các nhà phân phi ln.ăng thi nm bt kp thi
nhu cu và binăđng th trngădoăđc chia s thông tin, và ch đng trong các hot
đngăđu vào lnăđu ra.
1.2.4.2. i vi ngành
Hp tác chui cung ng trong ngành tt s giúpăngànhănângăđc v th cnh tranh,
điăvàoăphátătrin mt cách bn vng và hiu qu. Các thành viên hp tác cht ch v
phânăcôngălaoăđng, t đóămi thành viên s t tìmăcôngăđon mà mình tham gia hiu
qu nht mà ch đng hpătác.ăNh vy nu trong mt ngành khi trin khai chui cung
ng th hin rõ s hp tác, chc chn s dinăraăquáătrìnhă c cu liăngànhăđóătrênă
nhiuăphng dinănh v quiămô,ăphng thc sn xut, phân phi, tiêu dùng nhm