BăGIỄOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHCM
NGUYNăTHăHUYNăTRÂN
CỄCăYUăTăNHăHNGăNăGIỄăTRă
THNGăHIUăNGÂNăHĨNGăTMCPăỄăCHÂU
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Tp.ăHăChíăMinh- Nmă2015
BăGIỄOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHCM
NGUYNăTHăHUYNăTRÂN
CỄCăYUăTăNHăHNGăNăGIỄăTRă
THNGăHIUăNGÂNăHĨNGăTMCPăỄăCHÂU
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mư s: 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS Trm Th Xuơn Hng
Tp.ăHăChíăMinh- Nmă2015
LIăCAMăOAN
Tôi cam đoan ni dung đ tƠi “Các yu t nh hng đn giá tr thng hiu Ngơn
hƠng TMCP Á Chơu (ACB)” lƠ do bn thơn tôi thu thp vƠ phơn tích các tƠi liu có liên
quan, đng thi có s hng dn ca PGS.TS Trm Th Xuơn Hng.
Tôi xin hoàn toƠn chu trách nhim vi cam kt nêu trên.
thángTPHCM, ngƠy nm 2015
Tácăgi
NguynăThăHuynăTrơn
MCăLC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các kỦ hiu, các ch vit tt
Danh mc các bng
Danh mc các hình v, đ th
PHNăMăU 1
1.LỦ do chn đ tƠi 1
2.Mc tiêu nghiên cu 3
3.i tng vƠ phm vi nghiên cu 3
4.Phng pháp nghiên cu 3
Kt cu lun vn 4
CHNG 1: TNG QUAN V CÁC YU T NH HNG N GIÁ TR
THNG HIU NGÂN HÀNG THNG MI 5
1.1 LỦ lun chung v thng hiu 5
1.1.1 Khái nim thng hiu 5
1.1.2 Các thƠnh phn ca thng hiu 7
1.2 Thng hiu ngơn hƠng 9
1.2.1 LỦ lun v ngơn hƠng thng mi 9
1.2.2 Khái nim thng hiu ngơn hƠng 11
1.2.3 Vai trò ca thng hiu đi vi ngơn hƠng 12
1.3 Giá tr thng hiu 13
1.3.1 Khái nim giá tr thng hiu 13
1.3.2 Các yu t nh hng đn giá tr thng hiu 15
1.3.2.1 Nhn bit thng hiu 16
1.3.2.2 S liên tng thng hiu 17
1.3.2.3 Cht lng cm nhn 18
1.3.2.4 Lòng trung thƠnh thng hiu 18
1.3.2.5 Các tƠi sn thng hiu khác 19
1.3.3 Vai trò giá tr thng hiu 20
1.3.3.1 Cung cp giá tr cho khách hƠng 20
1.3.3.2 Cung cp giá tr cho ngơn hƠng 20
1.4 Các nghiên cu v các yu t nh hng đn giá tr thng hiu trên th gii vƠ
Vit Nam 22
1.4.1 Các nghiên cu trên th gii 22
1.4.2 Các nghiên cu trong nc 26
1.4.3 Mô hình nghiên cu đ ngh vƠ các gi thit 28
KTăLUNăCHNGă1 31
CHNGă 2:ă PHÂNă TệCHă CỄCă YUă Tă NHă HNGă Nă GIỄă TRă
THNGăHIUăNGÂNăHĨNGăTMCPăỄăCHÂU 32
2.1 Tng quan v Ngơn hƠng TMCP Á Chơu 32
2.1.1 Gii thiu s lc v Ngơn hƠng TMCP Á Chơu 32
2.1.1.1 Quá trình hình thƠnh vƠ phát trin 32
2.1.1.2 Mc tiêu phát trin 35
2.1.2 Tình hình hot đng ca ACB trong giai đon t nm 2010- 2013 37
2.1.2.1 Tình hình huy đng vn 37
2.1.2.1 Tình hình hot đng tín dng 38
2.1.2.3 Tình hình tài chính 39
2.2 Thng hiu ngân hàng TMCP Á Châu 40
2.2.1 Tên thng hiu ACB 40
2.2.2 Logo và khu hiu 40
2.2.3 Mng li hot đng 42
2.2.4 Cht lng dch v 42
2.2.5 V th thng hiu 43
2.3 Kim đnh các yu t nh hng đn giá tr thng hiu NH TMCP Á Châu 44
2.3.1 Quy trình nghiên cu 44
2.3.2 Xác đnh c mu 46
2.3.3 Phng pháp phơn tích d liu 47
2.3.4 Xơy dng thang đo 48
2.3.5 Kt qu nghiên cu 50
2.3.5.1 Kim đnh thang đo bng phơn tích h s Cronbach Alpha 52
2.3.5.2 Phơn tích nhơn t khám phá EFA 57
2.3.5.3 Kim đnh mô hình hi quy tuyn tính bi 63
2.4 ánh giá ca khách hƠng v giá tr thng hiu ca ACB 67
KTăLUNăCHNGă2 74
CHNGă3:ăCỄCăGIIăPHỄPăNÂNGăCAOăGIỄăTRăTHNGăHIUăCAă
NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU 75
3.1 Nhóm gii pháp nhm nơng cao nhn bit thng hiu ACB 76
3.2 Nhóm gii pháp nhm nơng cao liên tng thng hiu ACB 78
3.3 Nhóm gii pháp nhm nơng cao lòng trung thƠnh thng hiu ACB 80
3.4 Nhóm gii pháp nhm nơng cao cht lng cm nhn thng hiu ACB 82
KTăLUN 85
TĨIăLIUăTHAM KHO
PHăLCă1
PHăLCă2
PHăLCă3
PHăLCă4
PHăLCă5
DANHăMCăCỄCăKụăHIU,ăCỄCăCHăVITăTT
Tăvitătt
TingăAnh
TingăVit
ACB
Asia Commercial Bank
Ngơn hƠng Thng mi C phn Á
Châu
ATM
Automatic Teller Machine
Máy rút tin t đng
BCTC
Báo cáo tài chính
JCB
Japan Credit Bureau
T chc th tín dng ca Nht Bn
HSBC
Hong Kong and Shanghai
Banking Corporation
Ngơn hƠng Hong Kong vƠ Thng Hi
ISO
International Organization for
Standardization
T chc tiêu chun hóa quc t
ITA
International Trademark
Association
Hip hi nhưn hiu thng mi quc t
NHNN
Ngơn hƠng NhƠ nc
NHTMCP
Ngơn hƠng Thng mi C phn
NPD Group
National Purchase Diary
Tp đoƠn nghiên cu th trng
PGD
Phòng Giao Dch
TCBS
The Complete Banking
Solution
Gii pháp Ngơn hƠng ToƠn din
TMCP
Thng mi C phn
TPHCM
ThƠnh ph H Chí Minh
SBJ
Sacombank Jewelry Company
Limited
Công ty vƠng bc đá quỦ SƠi Gòn
Thng Tín
SCB
Standard Charterd Bank
Ngân hàng Standard Charterd
VAMC
Vietnam Asset Management
Company
Công ty Qun lỦ tƠi sn ca các t chc
tín dng Vit Nam
VIP
Very important person
Khách hƠng cao cp
VND
Vit Nam ng
WIPO
World Intellectual Property
Organization
T chc s hu trí tu th gii
WTO
World Trade Organization
T chc thng mi th gii
DANHăMCăBNGăBIU
Bngă1.1ăCác nghiên cu v các yu t nh hng đn giá tr thng hiu 27
Bngă2.1ăNgunăvnăhuyăđngăcaăACBătănmă2010ăậ 2013 37
Bngă2.2ăTngădănătínădngăcaăACBătheoăthiăhnăchoăvayătănmă
2010 ậ 2013 38
Bngă2.3ăTngătƠiăsnăcaăACBătănmă2010ăậ 2013 39
Bngă2.4ăTngăliănhunăcaăACBătănmă2010ăậ 2013 39
Bngă2.5ăcăđimămu 51
Bngă2.6ăKtăquăkimăđnhăthangăđoănhnăbităthngăhiu 52
Bngă2.7ăKtăquăkimăđnhăliênătngăthngăhiu 53
Bngă2.8ăKtăquăkimăđnhăchtălngăcmănhn 53
Bngă2.9ăKtăquăkimăđnhăchtălngăcmănhnăsauăkhiăloiăbinăCL2 54
Bngă2.10ăKtăquăkimăđnh lòngătrungăthƠnhăthngăhiu 55
Bngă2.11ăKtăquăkimăđnhălòngătrungăthƠnhăthngăhiuăsauăkhiăloiăbină
TT5 56
Bngă2.12ăKtăquăkimăđnhăgiáătrăthngăhiu 56
Bngă2.13:ăKtăquăphơnătíchănhơnătăcácăyuătănhăhngăgiáătrăthngăhiu 58
Bngă2.14:ăCácănhơnătănhăhng giáătrăthngăhiu sau khi phân tích
EFA 60
Bngă2.15ăKtăquăphơnătíchănhơnătăgiáătrăthngăhiu 62
Bngă2.16ăHăsătngăquanăPearson 63
Bngă2.17ăChătiêuăđánhăgiáăđăphùăhpăcaămôăhình 64
Bngă2.18ăKimăđnhăANOVAăvăđăphùăhpăcaămôăhìnhăhiăquy 65
Bngă2.19 Cácăthôngăsăthngăkêăcaătngăbinătrongămôăhình 66
Bngă2.20 Ktăquăđánh giáăđiăviăcácăyuătătrongăthangăđo 68
DANHăMCăHỊNHăV
Hình 1.1 Mô hình giáătrăthngăhiuăcaăDavidăAakeră(1991) 22
Hìnhă1.2ăMôăhìnhăgiáătrăthngăhiuăcaăKelleră(1993) 24
Hìnhă1.3ăMôăhìnhănghiênăcuăđăxut 29
Hình 2.1 Logo ACB 41
Hình 2.2 Quyătrìnhănghiênăcu 46
1
M U
1. LÝ DO CHNă TÀI:
Th gii đang bc vào k nguyên ca hi nhp kinh t vƠ xu hng toàn
cu hóa din ra rng khp. S xut hin ca các khi kinh t và mu dch trên th
gii là mt tt yu khách quan, mt nc thang phát trin mi trong quá trình toàn
cu hóa nn kinh t. Kinh nghim quc t cho thy, h thng tài chính – ngân hàng
cnh tranh và m ca là h thng tài chính tt nht cho phát trin kinh t. Hòa nhp
vi xu hng chung ca th gii, vi phng chơm đa phng hóa, đa dng hóa
quan h, đ làm bn vi tt c các nc trong cng đng quc t, phn đu vì hòa
bình hp tác và phát trin, Vit Nam đư tng bc to mi quan h song phng
vi các nc và hi nhp khu vc. Hi nhp to đng lc cho các ngơn hƠng thng
mi trong nc đi mi và phát trin, nhng hi nhp cng mang li nhng thách
thc không nh nu không mun nói là rt ln cho các ngân hàng non tr. c bit
là khi Vit Nam gia nhp WTO bt buc các ngân hàng phi có s chuyn mình đ
bt kp vi xu th mi, s cnh tranh gia các thng hiu vì vy mà ngày càng tr
nên gay gt và khc lit hn. Hin ti theo thng kê ca Ngân hàng NhƠ nc tính
đn cui nm 2013, h thng ngân hàng Vit Nam bao gm 5 ngơn hƠng thng
mi nhƠ nc, 37 ngân hàng TMCP, 6 ngân hàng liên doanh, 5 ngân hàng 100%
vn nc ngoài, 100 chi nhánh và phòng giao dch ngơn hƠng nc ngoài,ầTrong
môi trng cnh tranh khc lit đó, khách hƠng lƠ nhơn t quyt đnh s tn ti ca
ngơn hƠng. đáp ng nhu cu ngày càng cao ca khách hàng, các ngân hàng
đư không ngng ci thin nâng cao cht lng dch v bên cnh đó lƠ luôn to dng
và khng đnh thng hiu ca mình. Chính s cnh tranh gay gt đư buc các ngân
hàng phi quan tơm hn đn vic xây dng giá tr thng hiu.
Hot đng xng sng ca mt ngân hàng là hot đng nhn tin gi và cho
vay, điu đó có ngha lƠ mt ngân hàng ch có th hot đng đc nu nh có
nhng khách hƠng tin tng gi tin to lp các quan h giao dch. T đó ngi ta
đt ra mt câu hi ti sao khách hàng li chn ngân hàng này mà không chn ngân
2
hàng kia? Câu tr li đơy đó lƠ thng hiu, thng hiu s quyt đnh s la
chn. Mt thng hiu ngân hàng tt là mt thng hiu có uy tín, đc s tin cy
ca nhóm khách hàng mc tiêu. c bit khi th trng tài chính phát trin và cnh
tranh khc lit nh hin nay thì thng hiu s là nhân t mang tính quyt đnh
trong vic la chn ngơn hƠng đ gn bó đi vi bt k mt cá nhân, t chc nào
trong nn kinh t.
Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) là mt trong s 12 ngân hàng ln nht
Vit Nam. T cui tháng 8/2012, ACB gp hàng lot các bin c, t vic nguyên
phó ch tch Hi đng sáng lp ca ACB, đng thi là c đông cá nhơn ln th hai
ca ngân hàng b bt gi đn vic nguyên Tng giám đc ngân hàng ACB cùng
nhiu lưnh đo ca ngân hƠng nƠy cng b cun vào vòng xoáy, đư gơy ra hu qu to
ln khin uy tín ca ngân hàng này st gim mnh, ngi dơn đ xô đi rút tin,
hàng nghìn t đng b rút khi ngân hàng ch sau vài ngày. Ngân hàng Nhà Nc đư
phi bm 18.000 t đng trên th trng m và tuyên b sng sàng h tr thanh
khon cho ACB đng thi đ ngh các ngân hàng khác cùng chung tay h tr, lòng
tin ca ngi dân mi dn đc n đnh. n nay, ACB đang dn khi sc tr li,
có đc kt qu đó, mt phn ln là nh s lng không nh khách hƠng đư trung
thành vi ACB, luôn tin tng vƠo thng hiu mƠ ACB đư gy dng trong sut
thi gian qua. Mc tiêu hin nay mƠ ACB hng đn đó lƠ phn đu đ thng hiu
ACB s không ch lƠ thng hiu uy tín Vit Nam mƠ còn vn xa tm quc t.
Xut phát t nhng lý do trên, vic tìm hiu nhng yu t nh hng đn giá
tr thng hiu qua đó đ xut gii pháp nhm nâng cao giá tr thng hiu ACB
trong thi kì kinh t khó khn nh hin nay lƠ điu ht sc cn thit, nên tác gi đư
mnh dn chn đ tƠi “Các yu t nhăhngăđn giá tr thngăhiu Ngân hàng
thngămi c phnăỄăChơuă” làm lun vn tt nghip ca mình.
3
2. MC TIÊU NGHIÊN CU:
Lun vn đt mc tiêu nghiên cu các yu t nh hng đn giá tr thng
hiu ACB, trên c s đó tác gi đa ra kin ngh nhm giúp cho ACB xây dng và
phát trin chin lc đ nâng cao giá tr thng hiu, lun vn s bao gm nhng
bc sau:
- Xác đnh các yu t nh hng đn giá tr thng hiu ca ngân hàng.
- Xác đnh thang đo vƠ mc đ nh hng ca các yu t đn giá tr
thng hiu ACB
- Kim đnh các nhân t nh hng đn giá tr thng hiu ACB.
- T đó đa ra kin ngh góp phn nâng cao giá tr thng hiu ACB.
3. IăTNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU:
i tng nghiên cu là: Các yu t nh hng đn giá tr thng hiu NH
TMCP Á Châu.
Phm vi nghiên cu:
+ tài tp trung nghiên cu các khách hàng có quan h giao dch vi ACB
trên đa bàn khu vc TPHCM.
+ Thi gian nghiên cu: s liu đc ly trong khong thi gian 04 nm t
nm 2010 - 2013.
4. PHNGăPHỄPăNGHIểN CU:
tài s dng các phng pháp nghiên cu: nghiên cu đnh tính và nghiên
cu đnh lng đ phân tích các yu t nh hng đn giá tr thng hiu ACB.
5. ụăNGHAăTHC TIN:
- tài giúp các nhà qun lý ACB nm bt đc các yu t nh hng
đn giá tr thng hiu ACB và mc đ nh hng ca tng yu t.
4
- tài giúp các nhà qun tr ACB tp trung tt hn trong vic hoch
đnh ci thin cht lng dch v ngân hàng và phân phi các ngun lc, giúp nâng
cao giá tr thng hiu ca ACB ngày càng tt hn.
6. KT CU LUNăVN:
Ngoài phn m đu, kt lun, ph lc, danh mc tài liu tham kho và danh
mc các bng biu, hình v, lun vn gm ba chng:
Chngă1:ăTng quan v các yu t nhăhngăđn giá tr thngăhiu ngân
hƠngăthngămi.
Chngă2: Phân tích các yu t nhăhngăđn giá tr thngăhiu Ngân hàng
TMCP Á Châu.
Chngă3:ăCác gii pháp nâng cao giá tr thngăhiu NH TMCP Á Châu.
5
CHNGă1: TNG QUAN V CÁC YU T NHăHNG N GIÁ
TR THNGăHIUăNGÂNăHĨNGăTHNGăMI
1.1 Lý lun chung v thng hiu
1.1.1 Khái nimăthngăhiu
Trong nn kinh t th trng hin nay khi mƠ thng mi đư phát trin mnh m,
giao lu hƠng hoá đư m rng trên phm vi toàn cu, đi sng nhơn dơn đc nâng cao
thì thng hiu tr nên không th thiu trong đi sng xã hi. Ngi tiêu dùng gi đơy
có nhiu c hi la chn hn, h quan tâm nhiu đn xut x hƠng hoá, đn thng
hiu. Chính vì th mƠ thng hiu ngày càng có v trí quan trng trong nn kinh t.
i vi các doanh nghip, t lâu h cng đư nhn bit sâu sc rng thng hiu
là mt tài sn ht sc to ln, lƠ phng tin ghi nhn, bo v và th hin thành qu
ca doanh nghip. Thng hiu đem li s n đnh và phát trin ca th phn, nâng
cao li th cnh tranh, to ra danh ting và li nhun.
Có rt nhiu đnh ngha khác nhau, nhìn chung có th phân bit hai cách tip cn
đi vi khái nim v thng hiu.
Theo cách tip cn th nht, T chc s hu trí tu Th gii (WIPO_World
Intellectual Property Organization) “ Thng hiu là mt du hiu (hu hình và vô
hình) đc bit đ nhn bit mt sn phm hàng hóa hay mt dch v nƠo đó đc
sn xut hay đc cung cp bi mt cá nhân hay mt t chc”
Hip hi Marketing Hoa K: “Thng hiu là mt cái tên, biu tng, ký hiu,
kiu dáng hay mt s phi hp ca các yu t trên nhm mc đích đ nhn dng sn
phm hay dch v ca mt nhà sn xut và phân bit vi các thng hiu khác ca
đi th cnh tranh”.
Hip hi nhãn hiu thng mi quc t (ITA_International Trademark Association):
“ thng hiu bao gm nhng t ng, tên gi, biu tng hay bt kì s kt hp nào gia
6
các yu t trên đc dùng trong thng mi đ xác đnh và phân bit hàng hoá ca các
nhà sn xut hoc ngi bán vi nhau vƠ đ xác đnh ngun gc ca hƠng hoá đó.”
Theo đó, chc nng c bn vƠ trc nht ca thng hiu đn gin lƠ dùng đ
phân bit các sn phm vi nhau, và c mi khi mt sn phm mi xut hin vi
mt cái tên, mt ký hiu hoc biu tng mi thì chính là lúc mt thng hiu mi
ra đi. (Lê Th Thanh Hu, 2012)
Tuy nhiên, quan đim này đư li thi, ch nhn mnh vào khía cnh hu hình
ca thng hiu, thng hiu đc hiu đng ngha vi nhãn hiu và ch là mt
phn ca sn phm, đng thi không gii thích đc vai trò quan trng ca thng
hiu trong nn kinh t cnh tranh gay gt hin nay.
cách tip cn th hai, thng hiu có Ủ ngha rng hn vƠ phc tp hn rt
nhiu so vi đnh ngha trên. Thng hiu ngoài vic là mt “li ha hn” ca
ngi bán đi vi ngi mua v tính cht và li ích ca sn phm hoc dch v
(Kotler, 1999), mà nó còn “thc s to ra kh nng đc nhn bit, danh ting, s
ni bt” cho sn phm hoc dch v trên th trng (Keller, 2008). Cách tip cn
nƠy đi cùng vi mt s tên tui ni ting nh:
David Aaker, mt chuyên gia thng hiu hƠng đu ca M: “thng hiu là
hình nh có tính cht vn hóa, lỦ tính, cm xúc, trc quan vƠ đc quyn mà khách
hƠng liên tng khi nhc đn mt sn phm hay mt công ty”
Ambler & Style: “Thng hiu là mt tp các thuc tính cung cp cho khách hàng
mc tiêu các giá tr mà h đòi hi. Nh vy các thành phn marketing hn hp (sn
phm, giá c, phân phi và chiêu th) cng ch là các thành phn ca mt thng hiu”.
John Murphy, ngi sáng lp ra Interbrand - công ty t vn hƠng đu th gii v
xây dng thng hiu, đư khái quát các thành phn ca thng hiu bao gm “
bn thân sn phm, bao bì, nhãn hiu, hot đng tuyên truyn, qung cáo và toàn b
7
quá trình th hin sn phm,” vƠ kt lun rng thng hiu lƠ “tng hp ca tt c
các yu t này, c v mt vt cht hu hình, thm m, lý trí và cm xúc”
Quan đim này nhn mnh đn đc tính vô hình ca thng hiu – yu t quan
trng đem li giá tr cho công ty. Theo đó, sn phm ch là mt thành phn ca
thng hiu, vì ngi tiêu dùng có hai nhu cu: (1) nhu cu v chc nng
(functional needs) và (2) nhu cu v tâm lý (psychological needs). Sn phm ch
cung cp cho ngi tiêu dùng li ích chc nng, còn thng hiu mi có th cung
cp cho con ngi c li ích chc nng và li ích v mt tơm lỦ” (Hankinson &
Cowking, 1996). Thut ng thng hiu không đn thun ch là các du hiu phân
bit hàng hóa, dch v mƠ cao hn đó lƠ hình nh v hàng hóa hoc hình tng v
doanh nghip trong tâm trí khách hàng, nó gn lin vi uy tín, cht lng hàng hóa,
phong cách kinh doanh, phc vầca doanh nghip.
Tóm li, dù khái nim v thng hiu đc đnh ngha di nhng cách thc và
câu ch khác nhau , nhng hu ht các nhà nghiên cu, cng nh các nhƠ kinh doanh
ngƠy nay đu có chung mt thng nht rng thng hiu không ch là sn phm, mà nó
có nhng yu t giúp phân bit sn phm đó vi nhng sn phm khác đc thit k đ
đáp ng cùng mt nhu cu. Nhng s khác bit này có th là lý tính và hu hình hoc
cm tính và vô hình. Quan trng hn, thng hiu có th to ra giá tr thng d cho sn
phm hoc dch v. Chính nh giá tr thng d đó mƠ ngƠy nay không ít các doanh
nghip trên th gii coi các thng hiu là tài sn ln nht mà h đang nm gi.
1.1.2 Các thành phn caăthngăhiu
Vi quan đim v thng hiu nh ngƠy nay lƠ mt tp hp các thành phn có
mc đích cung cp li ích chc nng và li ích v mt tâm lý cho khách hàng.
Thng hiu bao gm các thành phn:
8
Thành phn chc nng
Thành phn này bao gm các yu t có mc đích cung cp li ích chc nng cho
khách hàng. Nó chính là sn phm gm các thuc tính nh: công dng sn phm,
các đc trng b sung, cht lng sn phm.
Thành phn cm xúc
Thành phn này bao gm các yu t giá tr mang tính biu tng nhm to cho
khách hàng nhng li ích v tâm lý. Các yu t này có th là nhãn hiu hàng hoá
(gm nhãn hiu dch v), hoc nhãn hiu tp th, nhãn hiu chng nhn hoc tên
thng mi, hoc ch dn đa lý (gm tên gi xut c, hƠng hoá). Trong đó:
Nhãn hiu hàng hoá:
- Nhãn hiu hàng hoá: là du hiu dùng đ nhn bit hàng hoá hoc dch v
ca mt c s kinh doanh, giúp phân bit chúng vi hàng hoá dch v ca các c s
kinh doanh khác. Nhãn hiu hàng hoá có th là ch cái hoc s, t hình nh hoc
hình v, hình khi (3 chiu) hoc s kt hp gia các yu t này. Nhãn hiu hàng
hoá đc hiu bao gm c nhãn hiu dch v.
- Nhãn hiu tp th: là du hiu dùng đ phân bit sn phm hoc dch v ca
các thành viên thuc mt hip hi vi sn phm hoc dch v ca các c s không
phi là thành viên.
- Nhãn hiu chng nhn: là loi nhãn hiu dùng đ ch rng sn phm hoc
dch v mang nhãn hiu đó đư đc ch nhãn hiu chng nhn v xut x đa lý, vt
liu sn xut ra sn phm phng pháp sn xut sn phm, tiêu chun thc hin
dch v cht lng chính xác, hoc các phm cht khác.
Tên thng mi:
- Là tên gi ca t chc, cá nhân dùng trong hot đng sn xut kinh doanh.
Có kh nng phơn bit ch th kinh doanh mang tên gi đó vi các ch th khác
9
trong cùng lnh vc kinh doanh. Vic lƠm cho khách hƠng đ ý và nh lâu tên
thng mi lƠ điu vô cùng quan trng trong vic kinh doanh sn phm.
Ch dn đa lý và tên gi xut x hàng hoá
- Ch dn đa lý là nhng t, tên gi, du hiu, biu tng hình nh ch ra rng
sn phm đó có ngun gc ti quc gia, vùng, lãnh th hoc đa phng mƠ đc
trng v cht lng uy tín, danh ting hoc các đc tính khác ca loi hàng hoá này
có đc ch yu do ngun gc đa lý to nên.
- Tên gi xut x hƠng hoá lƠ tên đa lý ca nc, đa phng dùng đ ch xut
x ca mt hàng t nc, đa phng đó vi điu kin nhng mt hàng này có các
tính cht, cht lng đc thù da trên các điu kin đa lỦ đc đáo, u vit, bao gm
yu t t nhiên, con ngi hoc kt hp c hai yu t đó.
1.2 Thngăhiu ngân hàng
1.2.1 Lý lun v ngơnăhƠngăthngămi
Khái nim ngân hàng thng mi
o lut ngân hàng ca Pháp (1941) đnh ngha: "Ngơn hƠng thng mi là
nhng xí nghip hay c s mà ngh nghip thng xuyên là nhn tin bc ca công
chúng di hình thc ký thác, hoc di các hình thc khác và s dng tài nguyên
đó cho chính h trong các nghip v v chit khu, tín dng và tài chính".
M: “Ngơn hƠng thng mi là công ty kinh doanh tin t, chuyên cung cp
dch v tài chính và hot đng trong ngành công nghip dch v tài chính”.
Lut pháp n đ li có cái nhìn v ngơn hƠng nh sau, h đnh ngha: “Ngân
hƠng thng mi lƠ c s nhn các khon kỦ thác đ cho vay hay tài tr vƠ đu t”.
ó lƠ các quan nim v ngơn hƠng đng trên giác đ lut pháp. Còn đng trên
giác đ tài chính ngân hàng thì sao? Mt đnh ngha khác v ngơn hƠng đc Giáo
s Peter Rose đa ra nh sau: “Ngân hàng là loi hình t chc tài chính cung cp
mt danh mc các dch v tƠi chính đa dng nht - đc bit là tín dng, tit kim và
10
dch v thanh toán – và thc hin nhiu chc nng tƠi chính nht so vi bt k mt
t chc kinh doanh nào trong nn kinh t.”
Vit Nam, theo điu 4 lut s 47/2010/QH12 Lut các T chc tín dng Vit
Nam khng đnh: “NHTM là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các hot
đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh nhm mc tiêu li
nhun”. Trong đó hot đng ngân hàng là hot đng thng xuyên nhn tin gi, s
dng s tin nƠy đ cp tín dng và cung ng các dch v thanh toán.
ChcănngăcaăngơnăhƠngăthngămi
- Chc nng trung gian tín dng: đc xem là chc nng quan trng nht ca
NHTM, khi thc hin chc nng trung gian tín dng, NHTM đóng vai trò lƠ cu ni
gia ngi tha vn vƠ ngi có nhu cu v vn. Vi chc nng nƠy, NHTM va
đóng vai trò lƠ ngi đi vay, va đóng vai trò lƠ ngi cho vay vƠ hng li nhun
là khon chênh lch gia lãi sut nhn gi và lãi sut cho vay và góp phn to li
ích cho tt c các bên tham gia: ngi gi tin vƠ ngi đi vay.
- Chc nng trung gian thanh toán: đơy NHTM đóng vai trò lƠ th qu cho các
doanh nghip và cá nhân, thc hin các thanh toán theo yêu cu ca khách hƠng nh trích
tin t tài khon tin gi ca h đ thanh toán tin hàng hóa, dch v hoc nhp vào tài
khon tin gi ca khách hàng tin thu bán hàng và các khon thu khác theo lnh ca h.
Các ngơn hƠng thng mi cung cp cho khách hàng nhiu phng tin thanh toán tin li
nh séc, y nhim chi, y nhim thu, th rút tin, th thanh toán,ầ Tùy theo nhu cu, khách
hàng có th chn cho mình phng thc thanh toán phù hp. Nh đó mƠ các ch th kinh
t không phi gi tin trong túi, mang theo tin đ gp ch n, gp ngi phi thanh toán dù
gn hay xa mà h có th s dng mt phng thc nƠo đó đ thc hin các khon thanh
toán. Do vy các ch th kinh t s tit kim đc rt nhiu chi phí, thi gian, li đm bo
thanh toán an toàn. Chc nng nƠy vô hình chung đư thúc đy lu thông hƠng hóa, đy
nhanh tc đ thanh toán, tc đ lu chuyn vn, góp phn phát trin kinh t.
11
- Chc nng to tin: To tin là mt chc nng quan trng, phn ánh rõ bn
cht ca NHTM. Vi mc tiêu là tìm kim li nhun nh lƠ mt yêu cu chính cho
s tn ti và phát trin ca mình, NHTM vi nghip v kinh doanh mang tính đc
thù ca mình đư vô hình chung thc hin chc nng to tin cho nn kinh t. Chc
nng to tin đc thc thi trên c s hai chc nng khác ca NHTM là chc nng
tín dng và chc nng thanh toán. Thông qua chc nng trung gian tín dng, ngân
hàng s dng s vn huy đng đc đ cho vay, s tin cho vay ra li đc khách
hàng s dng đ mua hàng hóa, thanh toán dch v trong khi s d trên tƠi khon
tin gi thanh toán ca khách hàng vn đc coi là mt b phn ca tin giao dch,
đc h s dng đ mua hàng hóa, thanh toán dch vầ Vi chc nng nƠy, h
thng NHTM đư lƠm tng tng phng tin thanh toán trong nn kinh t, đáp ng
nhu cu thanh toán, chi tr ca xã hi.
1.2.2 Khái nimăthngăhiu ngân hàng
Khái nim thng hiu ngân hàng có th đc hiu là mt thut ng dùng trong
hot đng marketing, th hin tên giao dch ca mt ngơn hƠng, đc gn vi bn
sc riêng và uy tín, hình nh ca ch th mang tên này nhm gây du n sơu đm
đi vi khách hàng và phân bit vi các ngân hàng khác trong hot đng kinh doanh
tin t - tín dng và cung cp các dch v ngơn hƠng. Nói cách khác, thng hiu
ca mt ngân hàng chính là nhn thc ca khách hàng v ngân hàng. Khách hàng có
th không cn bit Ủ ngha ca mt tên gi, mt biu tng ca mt ngân hàng nào
đó nhng nu khi h có nhu cu v tài chính và h đn ngân hàng mt cách vô thc
thì ngơn hƠng đó đư xơy dng đc cho mình mt thng hiu vng chc trong tâm
trí khách hàng. (Lng Qung c, 2008)
Trong điu kin cnh tranh và hi nhp, thng hiu ca mt ngân hàng đc
quyt đnh không ch bng lch s lâu đi, bng mng li chi nhánh rng ln mà
điu quan trng và ch yu nht là mt trit lý kinh doanh đúng đn, rõ ràng, gn
lin vi nhng u th và s ni tri v cht lng và tin ích cao, giá c hp lý,
đc to ra trên c s áp dng công ngh hin đi và hoàn thin t chc, qun lý.
12
1.2.3 Vai trò caăthngăhiu đi vi ngân hàng
Giúp nâng cao hình nh v chtălng sn phm, dch v
Mt ngơn hƠng có thng hiu tt thì s to cho khách hàng có cm giác nhng
dch v, sn phm do ngơn hƠng đó cung cp có cht lng cao hn so vi các dch
v, sn phm cùng loi ca mt ngân hàng có thng hiu cha đc ph bin, hay
tha nhn. iu nƠy đư đúng vi các sn phm phi tài chính thì hoàn toàn có th áp
dng vi các sn phm tài chính do các ngân hàng cung cp. Ngơn hƠng có thng
hiu tt cng đem li cho khách hàng hin ti và tim nng ca ngân hàng v hình
nh ngơn hƠng đư tn ti trong thi gian dài, có kinh nghim, cng nh đáng tin cy
hn đ thc hin các giao dch tài chính so vi các ngân hàng khác. To điu kin
cho ngân hàng thâm nhp th trng và cung cp các chng loi sn phm, dch v
mi thông qua k hoch tip th.
Duyătrìălng khách hàng truyn thng và thu hút thêm khách hàng mi
Nhng ngân hàng có thng hiu ni ting s to ra và cng c đc lòng trung
thành ca mt lng ln khách hàng truyn thng. Mt khi khách hƠng đư trung
thành vi thng hiu c th thì h có th chp nhn “ tr” giá cao hn so vi
thng hiu khác và sn lòng gii thiu cho ngi khác v thng hiu mà h trung
thành. Khi đó, ngơn hƠng có c hi thu hút thêm nhng khách hàng mi là khách
hàng ca các ngân hàng đi th cnh tranh.
Gim thiu ri ro hiu qu hn
Hot đng kinh doanh Ngân hàng có rt nhiu ri ro, trong đó có ri ro tín dng,
ri ro hot đng, ri ro thanh khon, ri ro hi đoái, ri ro lãi sut Vì th, ngân
hƠng nƠo có thng hiu mnh thì ngơn hƠng đó hn ch đc nhiu loi ri ro do
li th quy mô, uy tín mang li. ng thi, do đư có thng hiu, nên các ngân hàng
nƠy thng có h thng qun tr ri ro mnh, tp trung nhiu chuyên gia gii và
công ngh qun tr ri ro cao giúp cho ngân hàng mình gim thiu đc ri ro mt
cách hiu qu. (ng Th Ngc Dung, 2013)
13
1.3 Giá tr thngăhiu
1.3.1 Khái nim giá tr thngăhiu
Nu nh thng hiu đc coi là phn ni ca tng bng thì phn chìm nm bên
di tng bng – phn mà quyt đnh đn s tn vong ca doanh nghip đó chính lƠ
giá tr thng hiu (brand equity). V mt c bn, thông qua giá tr thng hiu, các
nhà qun tr có th đa ra nhng chin lc khác nhau tác đng ti s duy trì và
phát trin mt thng hiu mnh cho công ty. Peter Doyle cng đư nhn đnh “ Khi
mt công ty to ra mt thng hiu mnh, nó có th to ra s a thích ca khách
hàng và thit lp mt bc tng phòng th chng li đi th cnh tranh”. VƠ mc dù
t nm 1980, thut ng giá tr thng hiu đư xut hin nhng vn cha có mt
quan đim nƠo thng nht v ni dung cng nh cách đo lng giá tr thng hiu.
Vì vy, xem xét các cuc nghiên cu hin ti v giá tr thng hiu thì tn ti rt
nhiu quan đim vƠ cách đánh giá v giá tr thng hiu, đc phân ra làm hai
nhóm quan đim chính nh sau:
Giá tr thngăhiuătheoăquanăđim tài chính
Theo Interbrand, mt t chc có uy tín hƠng đu th gii v đnh giá các thng
hiu, thì giá tr thng hiu chính là giá tr hin ti ca dòng thu nhp mong đi
trong tng lai nh có thng hiu. Hoc theo lý thuyt tài chính quc t, dòng tin
mt đc chit khu và giá tr hin ti ròng ca thu nhp trong tng lai lƠ nhng
khái nim thích hp đ đo lng giá tr ca bt k loi tài sn nào.
Theo John Brodsky thuc tp đoàn NPD Group: Giá tr thng hiu là s hiu
qu v mt doanh thu và li nhun mà doanh nghip thu đc t kt qu ca nhng
n lc marketing trong nhng nm trc đó so vi thng hiu cnh tranh.
Theo J.Walker Smith thuc Yakelovic Clancy Schudman: Giá tr thng hiu là
tr giá có th đo lng đc v mt tài chính ca công vic kinh doanh mt sn
phm hay dch v thông qua các hot đng và chng trình kinh doanh thành công.
14
Theo Peter Farquhar thuc Trng Claremont Graduate: Giá tr thng hiu là
phn giá tr tng thêm cho doanh nghip và khách hàng ca sn phm đc gn
thng hiu đó
Tóm li, da trên quan đim tƠi chính, thng hiu là tài sn vô hình quan trng
và tài khon thng hiu chim mt phn quan trng trong bng cơn đi k toán ca
nhiu công ty (Trn Trung Vinh, 2011).
Giá tr thngăhiuătheoăquanăđim khách hàng
Da trên cm nhn ca khách hàng v các sn phm, dch v ca doanh nghip,
các nhà nghiên cu trên th gii đư đa ra khái nim v giá tr thng hiu da vào
quan đim khách hàng nh sau:
Theo Aaker (1991): Giá tr thng hiu là mt tp hp các tài sn có liên quan
đn thng hiu, tên và biu tng ca thng hiu, góp phn làm tng thêm hoc
gim đi giá tr ca sn phm hay dch v đi vi doanh nghip và khách hàng ca
doanh nghip.
Theo Keller (1993): Giá tr thng hiu da vào khách hàng là hiu ng khác
bit mà kin thc thng hiu có đc trên phn hi ca khách hƠng đi vi vic
marketing ca thng hiu đó. Theo ông, khách hƠng mua sn phm không ch vì
sn phm đó cht lng nh th nƠo mƠ ngi ta mua sn phm da vƠo thng
hiu ca nó, thng hiu càng mnh thì càng có giá tr cao.
Theo Kamakura & Russell (1993): Giá tr thng hiu da vƠo khách hƠng hình
thƠnh khi khách hƠng quen thuc vi thng hiu vƠ nm gi nhng liên tng
thun li, mnh vƠ duy nht trong b nh ca mình.
Theo Leuthesser (1988): Giá tr thng hiu lƠ tp hp nhng liên tng, hƠnh
vi ca khách hƠng đi vi thng hiu nhm cho phép thng hiu to ra đc giá
tr ln nht cng nh li nhun ln nht thông qua nhng li th mnh, bn vng vƠ
khác bit so vi đi th cnh tranh.
15
Tóm li, giá tr thng hiu đc đánh giá theo quan đim da vƠo khách hàng
là toƠn b giá tr tng thêm mƠ công ty đó có đc da trên phn ng ca khách
hƠng dn đn hƠnh vi tiêu dùng sn phm hoc dch v ca thng hiu đó.
Mc dù có nhiu khái nim v giá tr thng hiu mƠ đin hình là nhng khái
nim đư trình bƠy nhng nhìn chung giá tr thng hiu hu ht đc đánh giá vƠ
phơn tích theo quan đim khách hàng, vì đánh giá giá tr thng hiu theo quan
đim tài chính tuy góp phn vào vic đánh giá tƠi sn ca doanh nghip nhng nó
li không giúp nhiu cho các nhà qun tr trong vic tn dng và phát trin giá tr
thng hiu đó, đánh giá theo quan đim khách hàng giúp doanh nghip nht là các
nhà qun tr có th vn dng đ nâng cao giá tr thng hiu trong tâm trí khách
hƠng, đng thi có th đo lng giá tr tài chính ca thng hiu thông qua đánh giá
ca khách hàng. Nh vy, mc cho tác đng mnh m ca các hot đng marketing,
giá tr thng hiu cui cùng ph thuc vào nhng gì chim gi trong tâm trí ca
khách hàng. Giá tr thng hiu mnh s giúp gia tng lòng trung thƠnh, lƠm cho
thng hiu ít b tn thng khi b cnh tranh và khng hong, giúp to ra li nhun
cao hn, gia tng hp tác và h tr thng mi, giúp gia tng hiu qu và hiu sut
cho truyn thông tip th, v.vầThng hiu Cocacola là mt bng chng cho đnh
ngha giá tr thng hiu này bng vic chim gi đc khong không gian não ln
trong tâm trí ca khách hàng trên toàn th gii, to nên thng hiu Cocacola vi
giá tr thng hiu cao nht th gii trong nhiu nm lin.
Chính vì vy, xem xét v mc đ phù hp vi nhng c s lý thuyt đư s dng
thì phn ni dung trình bày ca đ tài này s da trên c s đánh giá giá tr thng
hiu t góc đ ca khách hàng, theo đó giá tr thng hiu chính là nhng cm
nhn, nhng cm xúc, tình cm ca khách hàng đi vi thng hiu.
1.3.2 Các yu t nhăhngăđn giá tr thngăhiu
Giá tr thng hiu ca mt doanh nghip chu tác đng bi nhiu yu t, yu t
bên ngoài và yu t ni ti. Yu t bên ngoài doanh nghip bao gm môi trng
kinh t; chính tr; vn hóa; xã hi; ngi tiêu dùng; đi th cnh tranhầ, yu t bên
16
trong doanh nghip xut phát t bn thân doanh nghip nh cht lng sn phm,
dch v; chin lc ca doanh nghip; uy tín ca doanh nghip trên thng trng;
ngun nhân lc
Da trên c s đánh giá giá tr thng hiu t góc đ khách hàng, đ tƠi cng s
tp trung nghiên cu các yu t nh hng đn giá tr thng hiu da trên góc đ
t khách hàng. Theo Aaker (1991), các yu t nh hng đn giá tr thng hiu
ca mt doanh nghip gm có:
1.3.2.1 Nhn bităthngăhiu
Mc đ nhn bit v thng hiu nói lên kh nng mt ngi tiêu dùng có th
nhn dng và phân bit nhng đc đim ca mt thng hiu trong mt tp các
thng hiu có mt trên th trng. Khi mt ngi tiêu dùng quyt đnh tiêu dùng
mt thng hiu nƠo đó, trc tiên h phi nhn bit thng hiu đó. Thêm na,
ngi tiêu dùng thng la chn thng hiu mƠ mình đư bit bi vì h cm thy
đc an toàn và thoi mái. Vì theo l thng thì mt thng hiu đc nhiu ngi
bit đn s đáng tin cy hn vƠ cht lng s tt hn. S nhn bit thng hiu s rt
quan trng đi vi các mt hàng tiêu dùng, khi mà mi khi mua hàng hóa thì ngi ta
thng hoch đnh thng hiu t trc. Trong trng hp này thì nhng thng
hiu không đc bit đn s không có c hi đc chn la. Yu t nƠy đc bit quan
trng trong quá trình xem xét và quyt đnh mua ca khách hƠng đi vi thng hiu.
Keller (2001) đnh ngha nhn bit thng hiu “ là khách hàng có kh nng hi
tng và nhn ra thng hiu th hin bng cách nhn din ra thng hiu đó di
các điu kin khác nhau và liên kt tên thng hiu, logo, biu tng và các thuc
tính liên quan khác trong trí nh” . Aaker (1996) đnh ngha mt tm cao hn v
nhn bit thng hiu bên cnh s nhn ra và hi tng lƠ “ luôn hin hu trong
tâm trí (top-of-mind) , s thng tr ca thng hiu (brand dominance ), kin thc
v thng hiu (brand knowledge ) vƠ quan đim v thng hiu (brand opinion).”
S nhn bit thng hiu có th đc đo bng 4 cp đ t cao đn thp nh sau: