B GIÁO DC VẨ ẨO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
o0o
NGUYN TH ANH
CÁC YU T NH HNG N GIÁ TR THNG HIU
THIT B Y T CA CÔNG TY NEOASIA TI
TH TRNG TP H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nmă2013
B GIÁO DC VẨ ẨO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
NGUYN TH ANH
CÁC YU T NH HNG N GIÁ TR THNG HIU
THIT B Y T CA CÔNG TY NEOASIA TI TH TRNG
TP H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.01.02
LUN VN THC S KINH T
NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS.TS. V CÔNG TUN
TP. H Chí Minh – Nmă2013
1
MC LC
Trang
MC LC 1
DANH MC CÁC T VIT TT TRONG LUN VN 4
DANH MC CÁC BNG 5
DANH MC CÁC HÌNH 6
PH LC 7
CHNG 1: TNG QUAN V TÀI 8
CHNG 2: C S LÝ LUN ậ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 12
2.1. MT S KHÁI NIM 12
2.1.1. Thng hiu và sn phm 12
2.1.2. Giá tr thng hiu 13
2.1.3. Nhn bit thng hiu 15
2.1.4. Liên tng thng hiu 15
2.1.5. Cht lng cm nhn 15
2.1.6. Lòng trung thành 16
2.2. CÁC NGHIÊN CU V GIÁ TR THNG HIU ẩ THC HIN
16
2.2.1. Các nghiên cu nc ngoài 16
2.2.2. Các nghiên cu trong nc 18
2.3. MÔ HÌNH NGHIÊN CU XUT S DNG 20
2.3.1. Nhn bit thng hiu (BA) 20
2.3.2. Liên tng thng hiu (AA) 21
2.3.3. Cht lng cm nhn (PQ) 22
2.3.4. Lòng trung thành (BL) 22
2
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 25
3.1. NGHIÊN CU S B 26
3.2. NGHIÊN CU CHÍNH THC 30
3.2.1. i tng nghiên cu 30
3.2.2. Kích thc mu 30
3.2.3. Thit k bng câu hi vƠ thang đo 31
3.2.4. Phng pháp thu thp thông tin 31
3.2.5. Các bc phân tích d liu 31
CHNG 4: KT QU NGHIÊN CU 33
4.1. C IM MU KHO SÁT 33
4.2. ÁNH GIÁ S B THANG O 33
4.2.1. ánh giá thang đo bng h s tin cy Cronbach Alpha 33
4.2.2. ánh giá thang đo bng phân tích yu t khám phá EFA 35
4.2.2.1. Thang đo các nhân t nh hng đn giá tr thng hiu trong
lnh vc thit b y t 35
4.2.2.2. Thang đo giá tr thng hiu trong lnh vc thit b y t 37
4.3. ÁNH GIÁ GIÁ TR THNG HIU THIT B Y T CA CÔNG
TY NEOASIA TI TH TRNG TP. H CHÍ MINH 38
4.3.1. Phơn tích tng quan 38
4.3.2. Phân tích hi quy tuyn tính 39
4.3.3. Dò tìm vi phm các gi đnh cn thit trong mô hình hi quy 41
4.3.4. Kim đnh các gi thuyt nghiên cu 45
4.4. S KHÁC BIT V GII TệNH, TUI I VI ÁNH GIÁ
CÁC NHÂN T NH HNG N GIÁ TR THNG HIU THIT
B Y T 45
4.4.1. Yu t gii tính 46
3
4.4.2. Yu t đ tui 47
CHNG 5: KT LUN VÀ MT S KIN NGH NHM NÂNG
CAO GIÁ TR THNG HIU THIT B Y T CA CÔNG TY
NEOASIA TI TH TRNG TP. H CHÍ MINH 50
5.1. KT LUN VẨ ụ NGHA CA KT QU NGHIÊN CU 50
5.2. KIN NGH NHM NÂNG CAO GIÁ TR THNG HIU THIT
B Y T CA CÔNG TY NEOASIA 51
5.3. HN CH CA TẨI VẨ HNG NGHIÊN CU TIP THEO . 52
TÀI LIU THAM KHO 53
PH LC i
4
DANH MC CÁC T VIT TT TRONG LUN VN
OBE: Giá tr thngăhiu.
BA: Nhn bităthngăhiu.
AA:ăLiênătngăthngăhiu.
PQ: Chtălng cm nhn.
BL: Lòng trung thành.
TP. HCM: Thành ph H Chí Minh.
5
DANH MC CÁC BNG
Bng 4.1: Cronbach Alpha ca các nhân t cu thành giá tr thngăthiu trongălnhă
vc thit b y t 34
Bng 4.2: Ma trn nhân t các thành phn giá tr thngăhiu 37
Bng 4.3: Kt qu EFA 38
Bng 4.4: Ma trnătngăquanăgia các bin 39
Bng 4.5: Tóm tt mô hình hi quy 40
Bng 4.6: Kt qu phân tích ANOVA v đ phù hp ca mô hình 40
Bng 4.7: H s các bin trong mô hình hi quy 40
Bng 4.8: Bng kimăđnh gi thuyt 46
Bng 4.9: Bng kimăđnh T-testăđi vi gii tính 46
Bng 4.10: Bng kimăđnhăLeveneăđi viăđ tui 47
Bng 4.11: BngăphơnătíchăANOVAăđi viăđ tui 47
Bng 4.12: Bng so sánh các yu t theoăđ tui 48
6
DANH MC CÁC HÌNH
Hình 2.1. Sn phmăvƠăthngăhiu 13
Hình 2.2: Mô hình giá tr thngăhiu ca Aaker (1991) 16
Hình 2.3: Mô hình giá tr thngăhiu Keller (2003) 17
Hình 2.4:ăMôăhìnhăđoălng giá tr thngăhiu ca Lassar & cng s (1995) 18
Hình 2.5:ăMôăhìnhăđoălng giá tr thngăhiu ca NguynăìnhăTh & cng s
(2002) 18
Hình 2.6: Mô hình nghiên cu v tácăđng ca qung cáo và khuynămƣiăđn giá tr
thngăhiuănc gii khát caăLêăngăLngă(2012) 19
Hình 2.7: Mô hình gi thuyt v các yu t cu thành giá tr thngăhiuătrongălnhă
vc thit b y t 23
Hình 3.1:ăSăđ nghiên cu 25
Hình 4.1: Biuăđ Scatterplot ca giá tr phơnădăchun hóa và phnădăchnăđoán
42
Hình 4.2: Biuăđ tn s ca các phnădăchun hóa 43
Hình 4.3: Biuăđ P-P plot ca phnădăđƣăchun hóa 44
7
PH LC
Ph lcă1:ăThangăđoăv các nhân t nhăhngăđn giá tr thngăhiuătrongălnhă
vc thit b y t i
Ph lc 2: Dàn bài tho lun (nghiên cuăđnh tính) ii
Ph lc 3: Kt qu phng vnăđnh tính v
Ph lc 4: Bng câu hi nghiên cu vi
Ph lc 5: Bng mã hóa bin viii
Ph lc 6: Mô t mu ix
Ph lc 7: Kimăđnhăthangăđoăbng Cronbach Alpha x
Ph lc 8: Kt qu EFA các nhân t cu thành giá tr thngăhiu trongălnhăvc
thit b y t xii
Ph lc 9: Kt qu EFA giá tr thngăhiu xv
Ph lc 10: Kt qu phơnătíchătngăquan xvi
Ph lc 11: Kt qu phân tích hi quy xvii
Ph lc 12: Phân tích phnăd xviii
Ph lc 13: Kt qu kimăđnh Independent samples xx
Ph lc 14: Kt qu kimăđnh One Way Anova và Kruskal – Wallis xxi
Ph lc 15: Gii thiu tng quan và danh mc trang thit b y t ca công ty
NEOASIA xxiv
Ph lc 16: Danh sách chuyên gia xxv
8
1. Lụ DO NGHIểN CU
Trong quá trình hi nhp kinh t th gii, các doanh nghip Vit Nam nói
chung và các doanh nghip Vit Nam trong ngành y t nói riêng luôn phi cnh
tranh quyt lit nhm gi th phn. Cnh tranh không nhng chtălng và giá
thành ca sn phm và dch v, mà còn kh nngătn ti ca thngăhiu trong
tơmătríăngi tiêu dùng. khách hàng luôn nh đn thngăhiu trc tiên và luôn
s dng sn phm, các nhà phân phi luôn có nhng k hoch marketing nhm xây
dng và qungăbáăthngăhiu.
Ngày nay, các công ty thit b y t hotă đng trongă môiă trng khác vi
trcăđơy.ăCácăcăs chmăsócăsc khe phi chu áp lc v mtătƠiăchính.ăDoăđó,ă
các nhà cung cp dch v chmăsócăsc khe khai thác mi kh nngănhmătngă
hiu qu và gim chi phí. Vì vy, vic xây dng và phát trinăthngăhiu là vnăđ
sngăcònăđi vi các doanh nghipăkinhădoanhătrongălnhăvc thit b y t khi áp lc
v tngăgiáăsn phm t nhà sn xut và cnh tranh giá r t đi th cnh tranh. Xây
dngăthngăhiuăđóngăvaiătròănhălƠămt mi liên ktăvƠăphngăphápăgiaoătip
gia doanh nghip vƠăngi tiêu dùng. Các khái nim v xây dngăthngăhiu là
mt vnăđ quan trng trong s phát trin ca lòng tin gia khách hàng và doanh
nghip. Xây dng mtăthngăhiu mnhăđòiăhi phi có k hoch chi tit và quá
trìnhăđuătălơu dài. i vi mtăthngăhiu thành công, sn phm tuyt vi và
dch v hoàn ho đc h tr bi k hoch tip th sáng to. Các k nngăđc bit
nht ca các nhà tip th chuyên nghip là kh nngătoăra,ăduyătrì,ătngăcng và
bo v thngăhiu. Doăđó, xây dngăthngăhiuăđƣătr thành mtăuătiênătrongă
tip th. K t khi khái nim v xây dngăthngăhiu xut hin trong nhngănmă
1980, giá tr thngăhiuăđƣătng là mt trong nhngăuătiênăchínhătrongănghiênăcu
th trng (Keller, 2003). Giá tr thng hiu thngăhiuăđc coi là mt ch s
CHNG 1
TNG QUAN V TÀI
9
quan trng đi vi sc khe ca mtăthngăhiu,ăvƠăđc cho là mtăbc quan
trng trong qunălýăthngăhiu hiu qu (Aaker, 1991, 1992). Các nhà nghiên cu
và các hc viên đƣăcungăcp nhng hiu bit quan trng v các khái nim giá tr
thngă hiuă(Biel,ă1992;ă Shocker,ă Srivastavaă &ăRuekert,ă 1994).ă Nhăvy, giá tr
thngăhiuăđóngăvaiătròăquanătrng trong vic xây dng và phát trinăthngăhiu.
Công ty NeoAsia là mtăcôngătyăđaăquc gia có mt cácănc Singapor,
Malaysia và Vit Nam. Tuy nhiên, công ty này ch miăđc thành lp ti Vit Nam
trongă3ănmăgnăđơy.ăDoăđó,ăthngăhiu vnăchaăđc bităđn trên th trng,
chính vì vy vică“oălng giá tr thngăhiu thit b y t ca công ty Neoasia ti
th trng TP. H ChíăMinh”,ănhm giúp doanh nghip hiuărõăhnăv vai trò ca
các yu t nhăhngăđn giá tr thngăhiuătrongălnhăvc thit b y t,ăđng thi
đoălng s tácăđng ca các yu t nƠyăđn giá tr thngăhiu. DaăvƠoăđó,ăcácă
nhà qun tr ca doanh nghip có chinălc xây dng và phát trin thngăhiu
thit b y t mt cách hiu qu hnăvƠăphùăhpăhnăđi vi th trng Vit Nam.
2. MC TIÊU NGHIÊN CU
Lnhăvc thit b y t lƠălnhăvc còn khá mi m ti Vit Nam. Nghiên cu
đc thc hin đ giúp các nhà qun tr hotăđngătrongălnhăvc này có th xây
dngăvƠăđoălng giá tr thngăhiu ca mình ti th trng Vit Nam. Nghiên cu
này có các mcăđíchănhăsau:
oălng mcăđ tácăđng ca các yu t nhăhngăđn giá tr thngă
hiu thit b y t.
Kin ngh mt s gii pháp nhm xây dng và phát trinăthngă hiu
cho công ty NeoAsia.
Phân tích s khác bit gia các yu t nhăhngăđn giá tr thngăhiu
thit b y t và tngănhómăđiătng khách hàng khác nhau.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
iă tng nghiên cu: Lună vnă tp trung nghiên cu nhng yu t nh
hngăđn giá tr thngăhiu thit b y t ca Công ty NeoAsia ti th trng TP.
H Chí Minh.
10
iă tng kho sát: Các khách hàng timă nngă ca Công ty thit b y t
NeoAsia ti TP. H Chí Minh.
Thi gian nghiên cu:ăTrongănmă2013.
Phm vi nghiên cu:ăDoănngălc và thi gian ca tác gi có hn nên phm
vi nghiên cu ca lunăvnătp trung nghiên cu vào các hotăđng chính ca Công
ty ti TP. H Chí Minh.
4. PHNG PHÁP NGHIểN CU
tài tp trung vào các sn phm k thut cao dùng trong y t. Sn phm
này có giá tr caoădoăđóămcăđ cân nhc ca khách hàng rt cao khi chn mua các
sn phm này. Mtăkhác,ăđơyălƠămt th trng có tính cnh tranh cao v mt công
ngh cngănhă giáă thành sn phm. Nghiên cuă đc thc hin tun t qua hai
bc: Nghiên cuăsăb và nghiên cu chính thc.
Nghiên cuăsăb đc thc hin bngăphngăphápănghiênăcuăđnh tính và
phngă phápă đnhă lng.ă Trongă đó,ă nghiênă cuă đnhă tínhă đc thc hin
thông qua k thut tho lun nhóm tp trung. Thông tin thu thp t nghiên
cuă đnh tính nhmăkhámă phá,ăđiu chnh và b sungă cácă thangă đoăthƠnhă
phn giá tr thngăhiu thit b y t. Nghiên cuăđnhălngăsăb đc thc
hin bng k thut phng vn trc tip ngi tiêu dùng thông qua bng câu
hi. Thông tin thu thp t nghiên cuăđnhălngănƠyădùngăđ sàng lc các
binăquanăsátăvƠăđoălng các khái nim thành phn ca giá tr thngăhiu.
Phngăphápăđoăđ tin cy Cronbach alpha và phân tích nhân t khám phá
EFA thông qua phn mm SPSS.
Nghiên cu chính thcăđc thc hin bngăphngăphápănghiênăcuăđnh
lng, dùng k thut thu thp thông tin trc tip bng phng vn trc tip
điătng nghiên cu. Mcăđíchăca vic làm này nhm khngăđnh li các
thành phn ca giá tr thngăhiu,ăcngănhăgiáătr vƠăđ tin cy ca thang
đoăvƠăkimăđnh mô hình lý thuyt.ăPhngăphápăphơnătíchăkimăđnh thang
đoăCFAăvƠăphơnătíchămôăhìnhăcu trúc tuyn tính SEM thông qua phn mm
AMOSăđc s dngă đ kimăđnhăthangăđoăvƠămô hình nghiên cu. Bên
11
cnhă đó,ă nghiênăcu còn dùng phân tích hiăquyăđ đoă lng mcă đ tác
đng ca các yu t đn giá tr thngăhiu thit b y t.
5. KT CU LUN VN
Kt cu lunăvnăbaoăgmăcácăchngănhăsau:
CHNG 1: TNG QUAN V TÀI
CHNG 2: C S LÝ LUN ậ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
CHNG 3: THIT K NGHIÊN CU
CHNG 4: ÁNH GIÁ KT QU NGHIÊN CU
CHNG 5: KT LUN VÀ MT S KIN NGH NHM NÂNG CAO
GIÁ TR THNG HIU THIT B Y T CA CÔNG TY NEOASIA TI
TH TRNG TP. H CHÍ MINH
TÀI LIU THAM KHO
MC LC
12
2.1. MT S KHÁI NIM
2.1.1. Thng hiu và sn phm
Thngăhiu là mt trong nhng khái nim mi m trong h thng kin thc
marketing hinăđi,ălƠmăthayăđi rt nhiu trong nhn thc kinh doanh. Hin nay có
nhiu khái nim khác nhau v thngăhiuănh:ăTheoăPatriciaăF.Nicolinoă“Thngă
hiu là mt thc th xácăđnh to ra nhng cam kt riêng v mt giá tr”.ăTheoăAlă
Riesă“Thngăhiu là mt ý hay mt khái nim duy nhtătrongăđu khách hàng ca
bn khi h ngheănóiăđn công ty bn”.ăTheoăStuartăAgresă“Mtăthngăhiu là mt
h thng các cam kt riêng bit, kt ni mt sn phm vi mtăkháchăhƠng”.ăTheoă
DavidăA.ăAakeră“Thngăhiu là hình nh có tính chtăvnăhóa,ălýătính,ăcm xúc,
trcăquanăvƠăđc quyn mà bnăliênătngăđn khi nhcăđn mt sn phm hay mt
côngăty”.ăTheoăRichardăMooreă“Thngăhiu là tng hp tt c các yu t vt cht,
thm m, lý l và cm xúc ca mt sn phm, hoc mt dòng sn phm, bao gm
bn thân sn phm, tên gi, logo, hình nh và mi s th hin hình nh, dn qua
thiăgianăđc to dng rõ ràng trong tâm trí khách hàng nhm thit lp mt ch
đng tiăđó”.ăTuyănhiên,ăquanăđim v thngăhiu có th đc chia thành hai quan
đimăchính,ăđóălƠăquanăđim truyn thngăvƠăquanăđim tng hp.
Theo quan đim truyn thng,ăthngăhiuăđcăxemănhălƠămt thành phn
ca sn phm vi chcănngăchínhădùngăđ phân bit sn phm ca mình vi sn
phm cnh tranh cùng loi.ăi viăquanăđim này, có các khái nim khác nhau v
thngăhiuănh:ăTheo Hip hi Marketing Hoa K “Thngăhiu là mt cái tên, t
ng, ký hiu, biuătng hoc hình v kiu thit k,…ăhoc tp hp các yu t trên
nhmăxácăđnh và phân bit hàng hóa hoc dch v ca mtăngi bán vi hàng hóa
và dch v caăcácăđi th cnhătranh” (Bennett PD (ed), 1995).
CHNG 2
C S LÝ LUN ậ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
13
Theoăquanăđim tng hp,ăthngăhiu không ch là mt cái tên hay mt biu
tng mà nó phc tpăhnănhiu (Davis, 2002). Nó là mt tp hp các thuc tính
cung cp cho khách hàng mc tiêu các giá tr mà h đòiăhi. Sn phm ch là mt
thành phn ca thngă hiu, ch yu cung cp li ích chcă nngăchoăngi tiêu
dùng.ăNhă vy các thành phn tip th hn hp (sn phm, giá c, phân phi và
chiêu th)ăcngăch là các thành phn ca mtăthngăhiu (Amber & Styles, 1996).
Hình 2.1. Sn phm vƠ thng hiu
Trongă haiă quană đim trên v khái nim caă thngă hiu,ă quană đim sn
phm là mt thành phn ca giá tr thngăhiuăngƠyăcƠngăđc nhiu nhà nghiên
cu và thc tin chp nhn (vd, Aaker, 1996).ăLýădoălƠăngi tiêu dùng có hai nhu
cu: nhu cu v chcănngăvƠănhuăcu v tâm lý. Sn phm ch cung cpăchoăngi
tiêu dùng li ích chcănng,ăcònăthngăhiu mi cung cpăchoăngi tiêu dùng c
hai (Hankinson & Cowking, 1996).ăThêmăvƠoăđó,ăStephenăKingăca tpăđoƠnăWPPă
đƣătng phát biu:ă “Sn phm là nhng gìăđc sn xutătrongănhƠămáy,ăthngă
hiu là nhng gì khách hàng mua. Sn phm có th b btăchc biăđi th cnh
tranhănhngăthngăhiu là tài sn riêng ca công ty. Sn phm có th nhanh chóng
b lc hu,ănhngăthngăhiu, nu thành công s không bao gi b lc hu”.ăChínhă
vì vy,ăthngăhiuăđƣăthayăth cho sn phm trong các hotăđng tip th ca doanh
nghip.
2.1.2. Giá tr thng hiu
Ngày nay, các nghiên cu v giá tr thngăhiu ngày càng ph bin. Mt s
nhà nghiên cuăđƣăkt lun rng:ăthngăhiu là mt trong nhng tài sn có giá tr
nht ca công ty. Mcăđ nhn bit giá tr thngăhiu càng cao dnăđn s aă
chungăvƠăýăđnh mua ca khách hàng càng cao (Cobb-Walgren et al., 1995)ăcngă
Sn phm
Thng hiu
Thng hiu
Sn phm
14
nhălƣiăc phiuăcaoăhn (Aaker và Jacobson, 1994). Bên cnhăđó,ăgiáătr thngă
hiuăcaoămangăđn mtăcăhi thành công, kh nngăchng li áp lc khuyn mãi
caăđi th cnh tranh, và to rào cnăđi vi s thâm nhp th trng (Farquhar,
1989).
Giá tr thngăhiuăđc hiu là nhng giá tr đcăthùămƠăthngăhiu mang
li cho nhngăđiătng liên quan (bn thân doanh nghip, khách hàng, c đông và
nhơnăviên…).ăKhiănóiăv giá tr thngăhiu Lassar & cng s (1995) chia ra thành
hai nhóm chính:ă đánhă giáătheoă quanăđimăđuă tăhayătƠiă chínhăvƠă đánhăgiáă theoă
quanăđimăngi tiêu dùng.
Vicăđánh giá thngăhiu theoăquanăđim tài chính đóngăgópăvƠoăvicăđánhă
giá tài sn ca công ty, nó không giúpăđc nhiu cho nhà qun tr trong vic tn
dng và phát trin giá tr caăthngăhiu. Hnăna, v mt tip th, giá tr tài chính
ca mtăthngăhiu là kt qu đánhăgiáăcaăngi tiêu dùng v giá tr caăthngă
hiuăđó.
i viăquanăđimăđánhăgiáăthngăhiuătheoăquanăđimăngi tiêu dùng,
Keller (1993, 1998) cho rng giá tr thngăhiu chính là kin thc ca khách hàng
v thngăhiuăđó.ăKin thc ca khách hàng bao gm hai thành phn chính: (1)
nhn bităthngăhiu và (2) nătng v thngăhiu.ăAakeră(1991)ăđ ngh bn
thành phn giá tr thngăhiu gm: (1) lòng trung thành, (2) nhn bităthngăhiu,
(3) cht lng cm nhn, (4) liênătngăthngăhiu. Lassar & cng s (1995)ăđ
ngh nmăthƠnhăphn giá tr thngăhiu: (1) chtălng cm nhn, (2) giá tr cm
nhn, (3) nătng thng hiu, (4) lòng tin v thngăhiu ca khách hàng, và (5)
cmă tng ca khách hàng v thngă hiu. Ti Vit Nam, Nguynă ìnhă Th &
cng s (2002)ăđƣăđaăraăbaăthƠnhăphn ca giá tr:ăthngăhiu, gm: (1) nhn bit
thngăhiu, (2) chtălng cm nhn,ă(3)ălòngăđamămêăthngăhiu (brand passion)
bao gmăthíchăthú,ăcóăxuăhng tiêu dùngăvƠătrungăthƠnhăthngăhiu.
Cácăquanăđim v giá tr thngăhiu trên có nhngăđimătngăđng,ănhngă
vn còn có s khác bit. Vì giá tr thngăhiu là mt khái nimăđaăthƠnhăphn. Do
đóăcóărt nhiuăcáchăđ xây dng giá tr thngăhiu.ăiu này cho thy rng giá tr
15
thngăhiu là mt khái nim phc tp và hinănayăchaăcóăs thng nht cao v
các thành phn ca giá tr thngăhiu. S khác bit này còn th hin th trng
sn phm hu hình và th trng sn phm dch v (Macky, 2001).ăHnăna, vic
xácăđnh các bin nào là bin thành phn ca giá tr thngăhiu, bin nào là bin
nguyên nhân và kt qu ca giá tr thngăhiu không phi là vicălƠmăđnăgin và
d dàng (Nguynăình Th, 2002).
2.1.3. Nhn bit thng hiu
Mcăđ nhn bit v thng hiu nói lên kh nngămtăngi tiêu dùng có
th nhn dng và phân bit nhngăđcăđim ca mtăthngăhiu trong mt tp các
thngăhiu có mt trên th trng. Khi mtăngi tiêu dùng quytăđnh tiêu dùng
mtăthngăhiuănƠoăđó,ăth nht h phi nhn bităthngăhiuăđó.ăNhăvy, nhn
bităthngăhiu là yu t đuătiênăđ ngi tiêu dùng phân loi mtăthngăhiu
trong mt tpăcácăthngăhiu cnh tranh. Cho nên, nhn bităthngăhiu là mt
thành phn ca giá tr thngăhiu (Aaker 1991; Keller 1998).
2.1.4. Liên tng thng hiu
LiênătngăthngăhiuălƠăýătng kt ni vào trí nh ngi tiêu dùng khi
nhcăđnăthngăhiu. T nhngăliênătngăquaăthngăhiu s giúp cho công ty to
s khác bitătrongăđnh v thngăhiu, toălýădoăđ mua hàng, to cm hng tích
cc và toăcăhi phát trinăcácăthngăhiu ph.ăDoăđó,ămtăthngăhiu càng có
nhiu s liênătng tích cc càng tt.
2.1.5. Cht lng cm nhn
Chtălng cm nhn là yu t chínhăđ soăsánhăcácăthngăhiu vi nhau.
Tuy nhiên, chtălng thc s ca mtăthngăhiu mà nhà sn xut cung cp và
chtălng khách hàng cm nhnăđcăthngăkhôngătrùngănhau.ăLýădoăđnăgin
nht là khách hàng không phiăchuyênăviênă trongălnhăvc này. Vì vy, các tính
nngăk thutăthngăkhôngăđcăkháchăhƠngăđánh giá mtăcáchăđyăđ và chính
xác. Chtălng khách hàng cm nhnăđc mi là yu t mƠăkháchăhƠngălƠmăcnă
c đ ra quytăđnhătiêuădùng.ăNhăvy, chtălng cm nhnăđc biăngi tiêu
dùng là yu t th ba ca giá tr thngăhiu (Aaker 1991; Keller 1998).
16
2.1.6. Lòng trung thành
Lòng trung thành caăngiătiêuădùngăđi vi mt thngăhiu nói lên xu
hng caăngi tiêu dùng mua và s dng mtăthngăhiu nào trong mt h sn
phm và lp li hành vi này (Chaudhuri 1999). Lòng trung thành caăthng hiu
đóngăvaiătròăquanătrng trong s thành công caăthngăhiu. Ngành tip th đƣăchoă
thyăcácăcôngătyăthng có oătngălƠăluônătìmăcáchăđiătìmăth trng mi mà quên
vicănuôiădng th trng hinăcóăthngăcaoăhnănhiu so vi th trng mi, do
chi phí tip th ít tnăkémăhnă(Kotleră2003).ăThngăhiu nào toăđc lòng trung
thành caăngi tiêu dùng càng cao thì li nhnăđemăli cho công ty càng ln,ănghaă
lƠ,ăthngăhiu này có giá tr cao. Do vy, lòng trung thành caăngiătiêuădùngăđi
vi thngăhiu là mt thành phn ca giá tr thngăhiu.
2.2. CÁC NGHIÊN CU V GIÁ TR THNG HIU ẩ THC HIN
2.2.1. Các nghiên cu ti nc ngoài
Aakeră (1991)ă đ ngh mô hình giá tr thngă hiu gm 4 thành phn bao
gm: (1) nhn bită thngă hiu, (2) liênă tngă thngă hiu, (3) chtă lng cm
nhn và (4) lòng trung thànhăthngăhiu. Theo Aaker (1991), giá tr thngăhiu
to ra giá tr cho c khách hàng và doanh nghip, giá tr đc to ra cho khách hàng
s lƠmătngăgiáătr cho doanh nghip. Lý thuyt giá tr thngăhiu caăAakerăđc
xemălƠăđƣăcungăcp nn tng hu ích cho quá trình qun lý và phát trinăthngă
hiu.
Hình 2.2: Mô hình giá tr thng hiu ca Aaker (1991)
GIÁ TR
THNG HIU
NHN BIT
THNG HIU
LIểN TNG
THNG HIU
CHT LNG
CM NHN
LÒNG TRUNG
THÀNH
17
Mô hình giá tr thngăhiu ca Keller (2003) cho thy sc mnh caăthng
hiu nm nhng gì khách hàng bit, cm giác, nhìn thy và nghe thy v thngă
hiu.ăóălƠăkt qu ca quá trình tri nghim qua thi gian. Giá tr thngăhiu theo
quanăđim ca Keller là tp hp nhng nhn thc caăngi tiêu dùng v thngă
hiu.
Hình 2.3: Mô hình giá tr thng hiu ca Keller (2003)
Lassar & cng s (1995)ăđ ngh nmăthƠnhăphn ca giá tr thngăhiu bao
gm: (1) chtălng cm nhn, (2) giá tr cm nhn, (3) nătngăthngăhiu, (4)
lòng tin v thngăhiu ca khách hàng, (5) cmătng ca khách hàng v thngă
hiu.
KIN THC
THNG HIU
NHN THC
THNG HIU
N TNG
THNG HIU
NG NHT
THNG HIU
THUC TÍNH
LIểN TNG
THNG HIU
NHN DIN
THNG HIU
SC MNH
THNG HIU
S U TIểN
THNG HIU
NG HÀNH
THNG HIU
LI ÍCH
THÁI
SN PHM
PHI SN PHM
THUC TÍNH
LI ÍCH
THÁI
18
Hình 2.4: Mô hình đo lng giá tr thng hiu ca Lassar & cng s (1995)
2.2.2. Các nghiên cu trong nc
Trongă đ tƠiă “ă Nghiênă cu các thành phn ca giá tr thngă hiu và đoă
lng chúng trong th trng hàng tiêu dùng VităNam”,ătácăgi NguynăìnhăTh
& cng s (2002)ăđƣăđaăraămôăhìnhăcácăthƠnhăphn ca giá tr thngăhiu trong
th trng hàng tiêu dùng Vit Nam gm 3 thành phn: (1) Nhn bităthngăhiu,
(2) Lòng đamămê thngăhiu, (3) Chtălng cm nhn.
Hình 2.5: Mô hình đo lng giá tr thng hiu ca Nguyn ình Th & cng s (2002)
Kt qu kimăđnh ca mô hình này cho thy, ba yu t cu thành nên giá tr
thngăhiu có mi liên h rt cht ch vi nhau.ăTrongăđó,ălòngăđamămê caăngi
tiêuădùngăđi viăthngăhiuăđc to thành t lòng lòng trung thành và lòng ham
GIÁ TR
THNG HIU
CHT LNG
CM NHN
GIÁ TR
CM NHN
LÒNG TIN
V THNG HIU
CM TNG
V THNG HIU
N TNG
THNG HIU
CHT LNG
CM NHN
NHN BIT
THNG HIU
AM Mể
THNG HIU
THÁI CHIÊU
TH
19
mun thngăhiu. Nhn bităthngăhiu là yu t nguyên nhân ca lòng đamămê
thngăhiu và chtălng cm nhn. Ngoài ra, chtălng cm nhnăcóătácăđng
đnălòngăđamămêăthngăhiu. Nhăvy, chtălng cm nhn caăngi tiêu dùng
v thngăhiuăđóngăvaiătròăthenăcht to nên giá tr thngăhiu và chtălng cm
nhn. Kt qu caă môăhìnhă nƠyălƠăcăs cho các nhà qun tr hochă đnh nhng
chinălcăthngăhiu hiu qu hnăđi vi th trng Vit Nam.
Theo nghiên cu v tácă đng ca qung cáo và khuynă mƣiă đn giá tr
thngăhiuănc giiăkhátăLêăngăLngă(2012),ămôăhìnhănƠyăs dng các thành
phn giá tr thngăhiu ca Aaker (1991) gm: nhn bităthngăhiu,ăliênătng
thngăhiu, chtălng cm nhnăvƠătrungăthƠnhăthngăhiu. Bên cnhăđó,ăqung
cáo và khuyn mãi là hai công c chính ca chiêu th đc la chn s dngăđ
nghiên cu miătngăquanăvi giá tr thngăhiuănc gii khát.
Hình 2.6: Mô hình nghiên cu v tác đng ca qung cáo và khuyn mƣi đn giá tr
thng hiu nc gii khát ca Lê ng Lng (2012)
Kt qu nghiên cu cho thy nhn bităthngăhiuătngăcóăth lƠmătngăliênă
tngăthngăhiu và chtălng cm nhnătngăs lƠmătngălòng trung thành đi
vi thngăhiu. Phát hin này cho thy có mi quan h khá cht ch gia các
thành phn ca giá tr thngă hiu và lý gii cho hină tng nhngăthngă hiu
đc nhiuăngi bităđnăthngăđc nhìn nhn là nhngăthngăhiuăđángătină
cy và khiăđiătngăđƣăđc nhìn nhn chtălngăthngăhiuăcaoăthìăthng mc
đ trung thành đi vi thngăhiu sn phmăcngăđc nâng lên.
NHN BIT
THNG HIU
LIểN TNG
THNG HIU
CHT LNG
CM NHN
TRUNG THÀNH
THNG HIU
QUNG
CÁO
KHUYN
MÃI
20
2.3. MÔ HÌNH NGHIÊN CU XUT S DNG
Có nhiu mô hình nghiên cu v giá tr thngăhiu da vào khách hàng trên
th gii hin nay. Mt trong nhng nghiên cuăđc nhiuăngi chp nhn nht và
toàn din nht đó mô hình nghiên cu v giá tr thngăhiu ca Aaker (Motameni
& Shahrokhi, 1998). Vì vy, mô hình caă Aakeră đc la chn s dng trong
nghiên cu này.
Theo Aaker (1991) có bn yu t cu thành giá tr thngă hiu da vào
khách hàng gm: (1) lòng trung thành, (2) nhn bită thngăhiu, (3) liênă tng
thngăhiu, (4) chtălng cm nhn.
2.3.1. Nhn bit thng hiu (BA)
Nhn bităthngăhiu là mcăđ nhn bităthngăhiu trong công chúng.
ó là kh nngăca mt khách hàng có th nhn ra hoc nh đnăthngăhiuănh
mt yu t cu thành ca mt sn phm nhtăđnh (Aaker, 1991). Nhn bit thngă
hiu là kt qu ngi tiêu dùng tip xúc vi mtăthngăhiu (Alba & Hutchison,
1987)ăvƠănóăthngăđcăđoălng thông qua nhn din và gi nh thngăhiu
(Aaker, 1996; Keller, 2003). Mcăđ nhn bităthngăhiu nói lên kh nngămt
khách hàng có th nhn dng và phân bit nhngăđcăđim ca mtăthngăhiu
trong mt tpăthngăhiu có mt trên th trng (Keller, 1993). Vic to ra và duy
trì nhn bităthngăhiu là quan trng, vì ch có nhngăthngăhiu mà khách hàng
đƣănhn bit tham gia vào vic xem xét đ chn mua và nhn bităthng hiu nh
hngăđn vic la chn các sn phm (Hoyer & Brown, 1990). Khi mtăngi tiêu
dùng quytăđnh dùng mtăthngăhiuănƠoăđó,ăđiu cn nht là h phi nhn bit
thngăhiuăđó.ăNhăvy, nhn bităthngăhiu là yu t đuătiênăđ ngi tiêu
dùng phân loi mtăthngăhiu trong mt tpăcácăthngăhiu cnh tranh. Vì vy,
nhn bită thngă hiu là mt thành phn ca giá tr thngă hiu (Aaker, 1991;
Keller, 1998).
Mcăđ nhn bit thngăhiu cƠngăcaoăthìăthngăhiu càng có nhiuăcăhi
đc la chn. Vic nâng cao nhn bit thngăhiuălƠmătngăkh nngăthngăhiu
đc xem xét khi mua (Nedungadi, 1990). Nói cách khác, nó nhăhngăđn vic
21
quytăđnh caăngi tiêu dùng. Nu nhn bit ca mtăthngăhiuăcƠngăcaoăđi
viăngiătiêuădùng,ăcóănghaălƠăthngăhiuăđóăquenăthuc và có uy tín. Có nhiu
mcăđ nhn bit,ă nhngă tiêu chí quan trng nht là nhn bit và gi nh (Yoo,
Donthu, & Lee, 2000; Yoo & Donthu, 2001, 2002; Netemeyer et al., 2004; Pappu &
Quester, 2006; Gil et al., 2007; Anselmsson, 2007; Lee, Knight & Kim, 2008; Buil,
de Chernatony & Martinez, 2008). DaăvƠoăcăs trên, gi thuytăđcăđ ngh nhă
sau:
H1: S nhn bităthngăhiu caăngi tiêu dùng đi vi mtăthngăhiu
thit b y t tngăhoc gim thì giá tr caăthngăhiuăcngătngăhay gimătngă
ng.
2.3.2. Liên tng thng hiu (AA)
Liênătngăthngăhiu là bt c nhng liên kt trong b nh khách hàng v
thngăhiu (Aaker, 1991), đơyălƠănhngăluătr trc tip hoc gián tip trong tâm
trí caă kháchă hƠngă vƠă đc liên kt viă thngă hiu hoc giá tr thngă hiu
(Aperia, 2004). Theo Keller (1993), nhngăliênătngăthngăhiu to nên hình nh
thngăhiuăđi viăngiătiêuădùng;ă“hìnhănhăthngăhiuăđcăđnhănghaănhălƠă
nhn thc v thngă hiu,ă đc phn ánh bi nhng s liênă tngă thngă hiu
đc luătr trong tâm trí ca khách hàng”. Keller phân loiăthngăhiu thành ba
loi chính: thuc tính, liăíchăvƠătháiăđ. Thuc tính thngăhiu là nhngăđc tính
mô t đcătínhăthngăhiu. Li ích thngăhiu là nhng giá tr cáănhơnămƠăngi
tiêu dùng gn kt vi các thuc tính caăthngăhiu, là nhngăgìăngi tiêu dùng
nghărngăthngăhiu có th đi din. Tháiăđ thngăhiu là nhngăđánhăgiáătng
quan caăngi tiêu dùng v thngăhiu. Khách hàng s liênătngăđn ngay mt
hay mtăvƠiăđimăđcătrngăca mtăthngăhiuănƠoăđóăkhiăthngăhiuănƠyăđc
nhcăđn. Liênătngăthngăhiu cóăýănghaănhă“thuc tính và liăíchămƠăngi
tiêu dùng liên kt viăthngăhiu và phân bit nó viăđi th cnh tranh (Dillon,
Madden, Kirmani & Mukherjee, 2001). Trong hu ht các nghiên cu, ba nhân t
cuăthƠnhă nênăliênă tngăthngă hiuăđóălƠ:ăgiáătr cm nhn,ănhơnăcáchă thngă
22
hiu và các t chcă liênă tng (Lassar, Mittal, & Sharma, 1995; Aaker, 1996;
Netemeyer et al., 2004; Buil et al., 2008). T đóăcóăth đaăraăgi thuyt nhăsau:
H2: S liênătng v thngăhiu caăngi tiêu dùng đi vi mtăthngă
hiu thit b y t tngă hoc gim thì giá tr caăthngăhiuă cngătngăhay gim
tngăng.
2.3.3. Cht lng cm nhn (PQ)
Cht lng cm nhn là mcăđ cm nhn v chtă lng mƠăthngă hiu
mang li cho sn phm.ăơyălƠă yu t căbn ca giá tr thngăhiu (Farquhar,
1989)ăvƠăcngălƠănhn thc ca khách hàng v chtălng ca sn phm, s chênh
lch gia tng giá tr khách hàng nhnăđc và giá tr mà h mongăđi mt sn
phm (Zeithalm, 1988). Cm nhn chtălng cao cung cp cho khách hàng mt lý
doăđ muaăthngăhiu;ăchoăphépăthngăhiu phân bit chính nó vi đi th cnh
tranh;ălƠăc s vng chcăđ m rng th phn bng cách s dng chung mtăthngă
hiu cho nhiu loi sn phm. Các nhân t dùngă đ phơnă tíchă vƠă đoă lng cht
lng cm nhn gm:ăđ tin cy,ăđ bn, s hin din, hiu qu và dch v v.v…ă
(Parasuraman, Zeithaml & Berry, 1985; Cronin & Taylor, 1992; Brucks, Zeithaml,
Naylor, 2000). DaăvƠoăđnhănghaăvƠăvaiătrò ca chtălng cm nhn, gi thuyt
sauăđơyăđcăđaăra nhăsau:
H3: Chtălng cm nhn v thngăhiu caăngi tiêu dùng đi vi mt
thngăhiu thit b y t tngăhoc gim thì giá tr caăthngăhiu cngătngăhayă
gimătngăng.
2.3.4. Lòng trung thành (BL)
LòngătrungăthƠnhăthngăhiuăđc mô t nhămt hành vi phn ng và mt
chcănngăca quá trình tâm lý (Jacoby & Kyner, 1973). Nó bao gm mt vài mc
đ cam ktăđi vi chtălng caăthngăhiu,ăđóălƠămt chcănngăcaătháiăđ tích
cc và vic mua hàng lpăđiălp li. Lòng trung thành đi viăthngăhiu là mt tài
snăquýăgiáăđc th hin biălòngătin,ăýăđnh mua và gii thiu viăngi khác v
sn phm hay dch v. Nóănóiănênăxuăhng caăngi tiêu dùng mua và s dng
mtăthngă hiu nào trong mt h sn phm và lp li hành vi này (Chaudhuri,
23
1999). ơyălƠăyu t ct lõi ca giá tr thngăhiu (Aaker, 1991). Lòng trung thành
thngăhiuălƠăthcă đoăs gn bó ca khách hàng viăthngăhiu. Mt khi s
trung thành caăthngăhiu càng cao thì khách hàng ít có kh nngăchuyn sang
thngăhiu khác ch vìăgiáăvƠăkháchăhƠngătrungăthƠnhăcngămuaăthngăxuyênăhnă
(Bowen & Shoemaker, 1998). S tn ti ca khách hàng trung thành làm gimăcă
hi cho cácăđi th cnhătranh,ălƠmăchoăđi th cnh tranh nn chí trong vic tìm
cách lôi kéo khách hàng vì chi phí cao mà hiu qu mang li thp. Ngoài ra, khách
hàng trung thành mang li cho công ty mt li ích rt ln thông qua vic h gii
thiu các sn phm caăcôngătyăđn các khách hàng khác (Assael, 1995). Doăđó,ă
lòng trung thành caăngiătiêuădùngăđi viăthngăhiu là mt thành phn ca giá
tr thngă hiu. Da vào tm quan trng caă lòngă trungă thƠnhă thngă hiu, gi
thuytăđcăđ ngh nh sau:
H4: Lòng trungăthƠnhăđi viăthngăhiu caăngi tiêu dùng đi vi mt
thngăhiu thit b y t tngăhoc gim thì giá tr ca thngăhiuăcngătngăhay
gimătngăng.
Da theo gi thuyt tác gi đaăraămôăhìnhănghiênăcuăđ ngh nhăsau:
Hình 2.7: Mô hình gi thuyt v các yu t cu thành giá tr thng hiu trong lnh
vc thit b y t
- Bin ph thuc trong mô hình: Giá tr thngăhiu.
- Các bin đc lp:
H1
H2
H3
H4
H2
GIÁ TR
THNG HIU
LÒNG TRUNG
THÀNH
LIểN TNG
THNG HIU
CHT LNG
CM NHN
NHN BIT
THNG HIU