Giải pháp giảm tỷ lệ nghỉ việc tại phòng kinh doanh công ty TNHH posco VST

B GIỄOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHệăMINH




NGUYNăMINHăTOĨN



GIIăPHỄPăGIM T L NGH VIC TIăPHọNG
KINHăDOANHăCỌNGăTYăTNHHăPOSCOăVSTă





LUNăVNăTHCăSăKINHăT








Tp. H Chí Minh- Nm 2014
B GIỄOăDCăVĨăĨOăTO
TRNG I HC KINH T TP. H CHệăMINH

NGUYNăMINHăTOĨN


GIIăPHỄPăGIM T L NGH VIC TIăPHọNG
KINHăDOANHăCỌNGăTYăTNHHăPOSCOăVSTă


Chuyên ngƠnh: Qun tr kinh doanh hng ngh nghip
Mƣ s: 60340102



LUNăVNăTHCăSăKINHăT


NGI HNG DN KHOA HC
PGS. TS. TRN KIM DUNG


Tp. H Chí Minh nm 2014

LIăCAMăOAN

Kính tha quý thy cô, kính tha quý đc gi.
Tôi tên lƠ: Nguyn Minh ToƠn, sinh ngƠy 14/11/1987 ti ng Nai, lƠ hc
viên cao hc khóa 22- lp qun tr kinh doanh ngƠy 2 trng i hc Kinh t Tp.
H Chí Minh ( MSSV: 7701221207).
Tôi cam đoan đ tƠi “Gii pháp gim t l ngh vic ti phòng kinh doanh
công ty TNHH Posco VST” lƠ do bn thơn tôi thc hin.

Trong phn tng quan c s lý thuyt tôi có tham kho các tƠi liu đƣ đc
nêu trong danh mc tƠi liu tham kho. D liu đc s dng đ phơn tích trong
phn thc trng vƠ gii pháp lƠ các thông tin s cp đc thu thp kho sát, điu tra
phng vn các nhơn viên, qun lý ti công ty.
Tôi cam đoan đ tƠi nƠy không sao chép t các công trình nghiên cu trc đó.
Tp. H Chí Minh, ngƠy 18 tháng 11 nm 2014
Hc Viên


Nguyn Minh ToƠn
MC LC

TRANG PH BỊAă
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MCăCỄCăBNG, BIU
DANH MCăCỄCăHỊNHăV,ă TH
M U 1
CHNGă 1:ă GII THIU TNG QUAN V Că S Lụă THUYTă CỄCă
YU T NHă HNGă N QUYTă NH NGH VIC,ă CỄCă C
TRNGăCAăNHỂNăVIểNăKINHăDOANH 4
1.1 Khái quát đc đim v nhơn viên kinh doanh (NVKD) : 4
1.1.1 Khái nim : 4
1.1.2 Vai trò: 4
1.1.3 c đim : 5
1.2 T l ngh vic : 5
1.2.1 Khái nim t l ngh vic 5
1.2.2 D đnh ngh vic 7
1.2.3 nh hng ca t l ngh vic cao đn t chc: 8
1.3 Các lý thuyt gii thích d đnh ngh vic t nguyn: 8

1.4 Mt s mô hình t l ngh vic: 11
1.5 Các yu t nh hng đn t l ngh vic ca nhơn viên kinh doanh: 13
1.5.1 Trao quyn cho nhơn viên: 15
1.5.2 Môi trng lƠm vic: 16
1.5.3 Lng thng : 16
1.5.4 S h tr ca cp trên: 17
1.5.5 Cng thng công vic: 18
1.5.6 Thng tin vƠ phát trin ngh nghip: 18
1.5.7 S khác bit vn hóa: 19
1.6 Quy trình nghiên cu tìm kim gii pháp gim t l ngh vic ti phòng
kinh doanh công ty POSCO VST 20
Tóm tt kt qu chng 1: 21
CHNGă2:ăTHC TRNGăCỄCăVNă LĨMăGIAăTNGăT L NGH
VIC TIăPHọNGăKINHăDOANHăCỌNGăTYăPOSCOăVST 22
2.1 Gii thiu v công ty Posco VST: 22
Hình 2.2. S đ t chc phòng kinh doanh công ty POSCO VST 27
2.2 Thc trng: 28
2.2.1 Thc trng v trao quyn nhơn viên: 28
2.2.2 Thc trng v môi trng lƠm vic: 30
2.2.3 Thc trng v vn đ lng thng ti công ty POSCO VST: 30
2.2.4 Thc trng v s h tr ca cp trên: 35
2.2.5 Thc trng v cng thng công vic: 37
2.2.6 Thc trng v c hi thng tin phát trin ngh nghip: 39
2.2 Khác bit vn hóa: 40
2.3 Tng kt các vn đ: 41
Tóm tt chng 2: 45
CHNGă 3:ă CỄCă GIIă PHỄPă LĨMă GIM T L NGH VIC TI
PHọNGăKINHăDOANHăCỌNGăTYăTNHHăPOSCOăVST 46
3.1 Chin lc, mc tiêu ca ty: 46
3.1.1 Mc tiêu, chin lc ca công ty: 46

3.1.2 Chin lc qun tr ngun nhơn lc ca công ty: 47
3.2 Gii pháp gim t l ngh vic ti phòng kinh doanh công ty POSCO
VST 47
3.2.1 Gii pháp khen thng gn vi hiu qu công vic cá nhơn vƠ kt
qu kinh doanh ca phòng ban: 47
3.2.2 Gii pháp xơy dng h thng chc v vƠ chc trách cho nhơn viên: 50
3.2.3 Gii pháp gim cng thng công vic vì quá ti: 53
3.2.4 Gii pháp nơng cao s h tr ca qun lý cp cao 56
3.2.5 Gii pháp hòa hp vn hóa: 57
3.3 ánh giá tính kh thi vƠ u tiên các gii pháp : 59
3.4 Tng hp các vn đ vƠ gii pháp 61
Tóm tt kt qu chng 3: 62
KT LUN 63
TĨIăLIU THAM KHO
PH LC

DANH MC BNG, BIU
Bng 1.1 Phơn loi ngh vic t nguyn vƠ không t nguyn 6
Bng 2.1 Bng t nhim v, quyn hn ca NVKD 28
Bng 2.2 So sánh tng thu nhp ca NVKD công ty POSCO VST vi thu nhp
trung bình ca 10 công ty thép cùng tp đoƠn POSCO ti Vit Nam 34
Bng 2.3 Tng kt các vn đ nh hng đn t l ngh vic cao ti phòng kinh
doanh công ty POSCO VST theo mc đ 45
Bng 3.1 Bng t l đánh giá kt qu hoƠn thƠnh công tác cá nhơn 48
Bng 3.2 Bng tính t l hoƠn thƠnh ch tiêu ca NVKD 49
Bng 3.3 Bng mô t h thng chc v 51
Bng 3.4 Bng mô t h thng ch đnh chc trách 52
Bng 3.5 Bng d trù kinh phí 55
Bng 3.6 Bng tng hp tính kh thi vƠ mc đ u tiên ca các gii pháp 59
Bng 3.7 Bng tng hp các vn đ vƠ gii pháp tng ng 60

DANH MCăHỊNHăV VĨăBIUă
Hình 1 Biu đ so sánh t l ngh vic ca phòng kinh doanh công ty POSCO VST
vi các b phn vƠ các doanh nghip nc ngoƠi khác 1
Hình 1.1 Mô hình ra quyt đnh ngh vic ca nhơn viên (Mobley,1997) 12
Hình 1.2 Mô hình các yu t tác đng đn t l ngh vic ca NVKD 14
Hình 1.3 Quy trình nghiên cu tìm kim gii pháp gim t l ngh vic ti phòng
kinh doanh công ty POSCO VST 20
Hình 2.1 S đ t chc công ty POSCO VST 24
Hình 2.2 S đ t chc phòng kinh doanh công ty POSCO VST 27
Hình 2.3 C cu thu nhp ca NVKD công ty POSCO VST 32
Hình 2.4 So sánh các đi lng vn hóa gia Vit Nam vƠ HƠn Quc 40



1

M U
1. Gii thiuălỦădoăchnăđ tƠi:
Trong 3 nm gn đơy t l ngh vic ti phòng kinh doanh công Ty TNHH
POSCO VST lƠ rt cao so vi mt bng chung ca công ty nói riêng vƠ so vi
doanh nghip vn nc ngoƠi nói chung. Chi tit đc th hin trong hình 1.

Hình 1. Biuăđ soăsánhăt l ngh vic ca phòngăkinhădoanhăcôngătyăPOSCO
VST viăcácăb phnăvƠăcácădoanhănghipăncăngoƠiăkhác
Ngun: Phòng nhơn s công ty POSCO VST vƠ báo cáo kho sát lng, thng,
phúc li nm 2014 do công ty t vn nhơn s Mercer vƠ đi din ti Vit Nam
Talentnet.
T l ngh vic cao ca nhơn viên kinh doanh lƠm nh hng nghiêm trng
đn hot đng kinh doanh cng nh chin lc phát trin ca công ty.Vic nhơn
viên ngh vic thng xuyên dn đn vic chm sóc khách hƠng cng phi liên tc

đc chuyn giao cho các nhơn viên khác nhau, gơy nh hng đn mi quan h
gia công ty POSCO VST vƠ khách hƠng, bên cnh đy vic tuyn dng nhơn viên
mi mt nhiu thi gian, chi phí cho vic tuyn dng, đƠo to, hu qu lƠ vic trin
khai các chin lc kinh doanh ca công ty b chm li. Cha k trong quá trình
2

cha đc tuyn đc các ng viên phù hp, công vic ca các nhơn viên đƣ ngh
s đc bƠn giao cho các nhơn viên còn li dn đn quá ti cho nhng nhơn viên
nƠy, điu nƠy nh hng nghiêm trng đn kt qu thc hin công vic.
Vì th vic tìm hiu nhng nguyên nhơn nh hng đn quyt đnh ngh vic
nhm đa ra nhng gii pháp phù hp lƠm gim t l ngh vic ca nhơn viên ti
phòng kinh doanh công ty POSCO VST lƠ mt yêu cu cp bách.
T nhng lý do trên tác gi đƣ la chn đ tƠi “gii pháp gim t l ngh vic
ti phòng kinh doanh công ty TNHH POSCO VST” lƠm đ tƠi lun vn ca mình.
2. Mcătiêuănghiênăcu :
 tƠi đc thc hin nhm:
- Phơn tích đánh giá thc trng, xác đnh các yu t lƠm gia tng ý đnh ngh
vic ca nhơn viên thuc phòng kinh doanh.
- a ra các gii pháp phù hp nhm lƠm gim ý đnh ngh vic ca nhơn
viên kinh doanh.
3. Phngăphápănghiênăcu :
 tƠi s dng phng pháp nghiên cu đnh tính, c th tác gi phng vn
thu thp ý kin ca các nhơn viên kinh doanh ca công ty đ tìm hiu v các vn đ
tn đng nh hng đn quyt đnh ngh vic ca nhơn viên phòng kinh doanh;
phng vn ý kin ca ban giám đc đ xác đnh tm quan trng, mc đ nghiêm
trng ca các vn đ, th t u tiên, tính kh thi ca các gii pháp.  tƠi cng dùng
công c thng kê đ thng kê kt qu kho sát.
4. iătngănghiênăcu:
Tìm hiu các yu t nh hng đn quyt đnh ngh vic ca nhơn viên
phòng kinh doanh công ty TNHH POSCO VST.

5. Phmăviănghiênăcu :
Phm vi nghiên cu ca đ tƠi gii hn  tt c các nhơn viên kinh doanh
đang lƠm vic ti phòng kinh doanh công ty POSCO VST.
3

6. ụăngha thc tin caăđ tƠi :
 tƠi đƣ xác đnh đc các vn đ nh hng đn t l ngh vic ti phòng
kinh doanh công ty POSCO VST lƠ cha có mc thng gn vi kt qu thc hin
công vic ca cá nhơn vƠ kt qu hot đng kinh doanh ca công ty, cng thng do
kiêm nhim công vic ca nhơn viên ngh vic quá lơu, cha xơy dng h thng
chc v, chc trách c th, thiu s h tr ca qun lý cp cao, s khác bit v vn
hóa.  tƠi cng đƣ đ ra các gii pháp bao gm: gii pháp khen thng gn vi
hiu qu công vic cá nhơn vƠ kt qu kinh doanh ca phòng ban, gii pháp gim
quá ti do kiêm nhim, gii pháp xơy dng h thng chc v vƠ chc trách cho
nhơn viên, gii pháp hòa hp vn hóa, gii pháp nơng cao s h tr ca qun lý cp
cao.
7. B cc ni dung caăđ tƠi :
Lun vn gm các chng sau:
- Phn m đu: trình bƠy lý do chn đ tƠi, mc tiêu, phng pháp, phm vi
nghiên cu, ý ngha ca lun vn, cu trúc ca đ tƠi.
- Chng 1: Gii thiu tng quan v c s lý thuyt các yu t nh hng
đn quyt đnh ngh vic, các đc trng ca nhơn viên kinh doanh.
- Chng 2: Trình bƠy thc trng các vn đ lƠm t l ngh vic ti phòng
kinh doanh cao, trên c s thu thp ý kin ca toƠn b nhơn viên kinh
doanh đang lƠm vic.
- Chng 3: trình bƠy các gii pháp lƠm gim t l ngh vic ti phòng kinh
doanh.
4

CHNGă1: GII THIU TNG QUAN V CăS LụăTHUYTăCỄCă

YU T NHăHNGăN QUYTăNH NGH VIC,ăCỄCăC
TRNGăCAăNHỂNăVIểNăKINHăDOANH

1.1 Kháiăquátăđcăđim v nhơnăviênăkinhădoanh (NVKD) :
1.1.1 Kháiănim :
“Nhơn viên kinh doanh lƠ nhng ngi đc thuê đ bán hƠng hóa hay dch v
ca mt ca hƠng hoc  mt lƣnh th nht đnh” (Thefreedictionary.com)
“Nhơn viên kinh doanh lƠ ngi chu trách nhim lƠm tng trng doanh s bán
hƠng ca công ty” (collinsdictionary.com)
1.1.2 Vaiătrò:
NVKD lƠ lc lng lao đng đc bit vƠ quan trng ca doanh nghip. H lƠ
nhng ngi mang li ngun thu nhp, doanh s cho công ty, đóng góp quan trng
vƠo s thƠnh bi ca mt doanh nghip. Vic t chc đc mt b phn kinh doanh
nng đng, lƠm vic hiu qu, n đnh s giúp cho công ty có sc cnh tranh thên
th trng, giúp công ty thc hin đc các chin lc tng trng.
NVKD lƠ ngi kt ni gia doanh nghip vƠ khách hƠng do đó h va phi lƠm
tha mƣn khách hƠng bng vic đáp ng đc nhng yêu cu khác nhau nh yêu
cu v chng loi sn phm, thi gian giao hƠng, điu kin thanh toán, giá cầ
ngoƠi ra nhơn viên cng phi đm bo đc nhng tiêu chí ni b ca doanh nghip
nh: ch tiêu doanh s, li nhun, t l thu hi n, kh nng đáp ngầ
NgoƠi ra NVKD còn lƠ công c truyn thông hiu qu, h giúp truyn ti cho
khách hƠng nhng thông đip, giá tr ca doanh nghip đng thi NVKD cng thu
nhn nhng ý kin phn hi ca khách hƠng v cht lng, nhng mong mun ca
h đi vi sn phm t nhng thông tin quan trng nƠy cho doanh nghip có th có
nhng điu chnh phù hp đ ngƠy cƠng tha mƣn khách hƠng hn.
5

1.1.3 căđim :
NVKD lƠ ngi kt ni gia doanh nghip vƠ khách hƠng.  có th thõa mƣn
đc nhu cu khách hƠng, NVKD phi lƠ nhng ngi nhanh nhy, nm bt nhanh

vn đ, có kh nng thng lng, thuyt phc, cng nh kh nng lƠm vic k
lngđm bo không có sai sót trong quá trình truyn đt thông tin. Bên cnh đy
NVKD phi luôn gi mi quan h gn gi vi khách hƠng đ có th có nhng thông
tin phn hi chính xác t khách hƠng phc v cho các chin lc kinh doanh ca
công ty.
NgoƠi ra đ đm bo nhng yêu cu t ni b doanh nghip NVKD đòi hi phi
có mi quan h tt vi các nhơn viên đng nghip, cng nh các b phn liên quan
đm bo quá trình t khơu sn xut đn giao hƠng cho khách hƠng đc thun li.
Nhim v chính ca NVKD gn vi vic to ra doanh thu cho doanh nghip do
đó mt trong nhng ch tiêu quan trng nht đ đánh giá NVKD lƠ mc d hoƠn
thƠnh ch tiêu doanh thu. Áp lc hoƠn thƠnh ch tiêu đòi hi NVKD phi n lc rt
ln, tuy nhiên bù li h thng đc tng thng xng đáng vi công sc b
ra.NgoƠi ra, tùy vƠo công ty mƠ NVKD còn có th chu trách nhim thu hi công n
cho công ty.
1.2 T l ngh vic :
1.2.1 Kháiănim t l ngh vic
T l ngh vic đc đnh ngha lƠ mc đ thay đi nhơn viên ca mt đn v
hay mt công ty trong mt khong thi gian xác đnh (Hission 2009).
Công thc tính t l ngh vic nh sau :
T l ngh vic = {tng nhân viên ngh vic/ s nhân viên trung bình}
Lu ý: ch tính cho nhân viên chính thc, và đc tính cho 1 nm.
6

Tuy nhiên công thc trên cha phơn loi đc vic nhơn viên t quyt đnh ngh
vic hay h b bt buc phi lƠm th (Morrell et al 2001). Vì th có 3 tính cht ca
t l ngh vic đc nghiên cu trong thi gian qua đó lƠ: Tính t ngun, kh nng
ngn nga vƠ tính h thng.
Tínhăt nguyn:
T l ngh vic thông thng ph thuc nhiu yu t do đó vic phơn loi t
l ngh vic thƠnh ngh vic t nguyn vƠ không t nguyn lƠ ht sc cn thit nu

không thì kt qu phơn tích s không chính xác. Hu ht các nghiên cu trc nay
thng tp trung vƠo ngh vic t nguyn, các nhƠ qun lý cng thng chú tơm vƠo
vic tìm hiu nguyên nhơn ca vic nhơn viên ch đng đa ra quyt đnh ngh vic
kt qu lƠ đƣ có rt nhiu các yu t gii thích đc nguyên nhơn ca ngh vic t
nguyn ví d nh nhơn viên không hƠi lòng v lng thng, không hƠi lòng v
công vic, s gn kt vi t chc kémầ
Bng 1.1 Phơnăloi ngh vic t nguynăvƠăkhôngăt nguyn
Loi
nh ngha
Mt s ví d
Ngh vic t nguyn
S thay đi s lng thƠnh viên
trong t chc đc ch đng thc
hin bi chính nhng thƠnh viên đó
(Morell at al., 2001)
T chc
Ngh vic không t
nguyn
S thay đi s lng thƠnh viên
trong t chc mƠ không do bn thơn
ngi lao đng mong mun (Price,
1977).
-Sa thi
- Ct gim
- T vong

7

Kh nngăngnănga:
Mt yu t khác ca t l ngh vic mƠ các doanh nghip rt quan tơm na

đó lƠ kh nng ngn nga.
Trong trng hp mt doanh nghip nhn thy rng t l ngh vic t nguyn ti
công ty h lƠ không th tránh khi (ví d: vic nhơn viên n kt hôn vƠ quyt đnh
ngh vic đ  nhƠ lƠm vic ni tr) thì doanh nghip tt hn nên tìm cách ti thiêu
hóa s nh hng, mt mát ca nhng trng hp ngh vic hn nƠy hn lƠ dƠnh
thi gian, tin bc đ tìm các gii pháp ngn chn.
Trong trng hp các nguyên nhơn ngh vic lƠ có th ngn chc đc thì
doanh nghip nên tìm hiu nguyên nhơn đ có th can thip đ ngn chn s ngh
vic.
Tácăđngăđn t chc:
Hu ht các tác gi nghiên cu v t l ngh vic đu gn t l nƠy vi nhng
nh hng tiêu cc đn hot đng ca doanh nghip. Tuy nhiên nghiên cu ca
Dalton vƠ các cng s (1981) đƣ b sung cho quan đim nƠy. Dalton đƣ phơn loi t
l ngh vic thƠnh hai loi da trên hiu qu lƠm vic ca nhơn viên. iu nƠy có
ngha lƠ nhơn viên ngh vic cng có trng hp mang li li ích cho t chc ví d:
ngh vic có tác đng tích cc đi vi t chc đó lƠ vic thay th mt nhơn viên có
hiu qu lƠm vic kém bng mt nhơn viên có hiu qu lƠm vic cao hn, ngc li
ngh vic có tac đng tiêu cc tc lƠ doanh nghip mt đi nhng nhơn viên có nng
sut lƠm vic cao.
1.2.2 D đnh ngh vic
Khác vi quyt đnh ngh vic thc s, d đnh ngh vic thng không rõ
rƠng, c th. D đnh ngh vic đc đnh ngha lƠ s phn ánh “kh nng mt cá
nhơn thay đi công vic ca h trong mt khong thi gian nƠo đó” (Sousa-Poza
and Hennebeger, 2002, p.1) vƠ điu nƠy nh hng trc tip đn t l ngh vic.
8

Trên thc t t l ngh vic vƠ d đnh ngh vic đc đo lng mt cách riêng r,
tuy nhiên t l ngh vic thng tng cao khi d đnh ngh vic tng.
1.2.3 nhăhng ca t l ngh vicăcaoăđn t chc:
Khi mt doanh nghip có t l ngh vic cao, nó s dn đn các h qu xu

đn hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip nh tng chi phí, nh hng
đn nng sut lƠm vic, kh nng hoƠn thƠnh mc tiêu chin lcầ
LƠm phát sinh chi phí: khi doanh nghip có nhiu nhơn viên ngh vic, h
phi chi tr nhiu cho chi phí nhơn s đ qung cáo tuyn dng đc nhng ng
viên mi phù hp, đƠo to đ nhơn viên mi có th đm đng đc công vic cha
k đn vic nhng nhơn viên mi nu không đm bo đc yêu cu sau thi gian
th vic thì doanh nghip phi tip tc tuyn dng li.
Gim nng sut công vic: khi nhng nhơn viên mi đc tuyn dng, h
cn thi gian đ thích nghi vi vn hóa doanh nghip, lƠm quen vi công vic mi,
vì th thi gian đu hiu qu công vic s không đc cao, h qu cui cùng lƠ nng
sut chung ca doanh nghip b nh hng.
Trong thi gian cn đ phòng nhơn s tuyn dng các ng viên phù hp
cng nh thi gian công ty phi đƠo to đ các nhơn viên mi đáp ng đc yêu cu
công vic, vic hoƠn thƠnh các mc tiêu chin lc ca công ty s b nh hng tiêu
cc.
1.3 CácălỦ thuyt giiăthíchăd đnh ngh vic t nguyn:
Mi quan h liăíchăậ chiăphí:
Lý thuyt v s trao đi nƠy da trên ý tng lƠ vic trao đi mang tính xƣ
hi lƠ mt quá trình mƠ trong đó ngi thc hin vic trao đi mong mun ti đa
hóa li nhun vƠ ti thiu hóa chi phí.Mt trong nhng ngi khi mƠo cho gi
thit nƠy lƠ nghiên cu ca ThiabautăvƠăKelley. S trao đi  đơy bao gm c các
yu t vt cht vƠ phi vt cht. Thông qua gi thit nƠy, mi mi quan h ca con
9

ngi trong đó có mi quan h v công vic đc đánh giá lƠ mi quan h li ich ậ
chi phí. Mt ngi khi b ra nhiu chi phí s mong đi nhn đc li nhng li ích
tng xng vi nhng chi phí h đƣ b ra. Do đó con ngi có xu hng chm dt
mt mi quan h ngay khi mc chi phí chi tr quá ln so vi li ích h nhn đc.
i vi ngi lao đng chi phí h b ra lƠ thi gian, sc khe, tơm trí h
dƠnh cho công vic. Li ích h nhn đc đó chính lƠ lng thng, phúc li, s

ghi nhn ca t chc dƠnh cho h, vì th khi ngi lao đng đánh giá rng nhng
giá tr h nhn đc không tng xng vi nhng chi phí h b ra, h s có xu
hng thay đi công vic hin ti đ tìm kim nhng công vic tt hn (Farmer and
Fedor, 1999)
Phátătrin ngun vnănhơnălc:
Lý thuyt v ngun vn nhơn lc cho rng không có s đng đu cho tt c
các công vic vƠ cht lng ca ngi lao đng s đc ci thin khi đc đu t
(Becker, 1993). Cng theo Becker thì đƠo to vƠ hun luyn lƠ s đu t quan trng
nht trong ngun vn nhơn lc. Vic phát trin ngun vn nhơn lc gn lin vi
vic gia tng thu nhp. Kin thc đc đƠo to, kinh nghim vƠ k nng ca mt
ngi lao đng có giá tr v mt kinh t đi vi bn thơn h nói riêng vƠ đi vi t
chc nói chung, điu nƠy có ngha lƠ mt ngi lao đng phi liên tc hc hi phát
trin bn thơn đ có th tng s cnh tranh trong môi trng vic lƠm ngƠy cƠng
khc nghit hin nay.
Có hai dng chính ca vic đu t vƠo ngun vn con ngi đó lƠ hc ti
trng vƠ đc đƠo to thc t trong công vic. Ơo to trong công vic liên quan
đn vic gia tng hiu qu lƠm vic ca ngi lao đng bng vic đƠo to nhng k
nng mi hay lƠ ti u hóa nhng k nng c trong công vic (Becker, 1993). Ơo
to có th đc chia lƠm hai dng đó lƠ đƠo to chung vƠ đƠo to chuyên bit.
Nhng kin thc, k nng sau khi đƠo to có th đc s dng ti doanh nghip
hin ti hay mt doanh nghip khác thì đc gi lƠ đƠo to chung. Nhng kin thc
10

chuyên bit đc đnh ngha lƠ “nhng đƠo to không lƠm nơng cao nng sut lƠm
vic ca nhng ngi đc đƠo to khi h lƠm vic ti mt công ty khác” ( Becker
1993 p.40).
Nhng ngi lao đng đc doanh nghip đƠo to nhiu nhng kin thc, k
nng chuyên bit khó lòng tìm kim đc mt công vic khác đáp ng đc mong
mun ca h. Tóm li gi thuyt v phát trin ngun vn nhơn lc cho thy rng
vic đƠo to chuyên bit ca mt công ty có mi quan h nghch bin vi d đnh

ngh vic.
Tìmăkimăcôngăvic thay th:
Lý thuyt tìm kim xut phát da trên s phơn tích ca George Stigler v
cách thc ngi mua (hoc bán) tìm kim thông tin nh mt nhƠ đu t. Stighler
phát biu rng “mt ngi mua (hay bán) mun xác đnh đc mt mc giá tt nht
thì phi dò hi nhiu ngi bán (hay ngi mua) khác nhau” (Stighler, 1963,
p.213). Gi thit nƠy đc chú trng quan đim cho rng chin lc ti u ca
ngi lao đng s lƠ vic cơn nhc, la chn gia các c hi khác nhau trong th
trng lao đng.
i vi ngi lao đng vic tìm kim giúp h có nhng c hi, v trí lƠm
vic thay th cho vic lƠm hin ti vì th tìm kim công vic thay th lƠ mt trong
nhng yu t quan trng xut phát đim ca d đnh ngh vic (Mobley et al.,
1979).
La chnăcôngăvicăphùăhp:
Lý thuyt chn công vic phù hp mô t mt chu trình mƠ con ngi, hay t
chc thc hin các thói quen ca h. Nó giúp cho các nhƠ qun tr hiu v cách thc
mƠ ngi lao đng s tip tc hay chm dt hp đng lao đng trong khi đang
lng l.
11

Nn tng ca lý thuyt nƠy lƠ ngi lao đng có xu hng phn đu đ lƠm
vic ti v trí phù hp nht vi kh nng ca h ni mƠ h cng s có đc mc đƣi
ng tng xng. S phù hp thng không đc bit trc cho đn khi ngi lao
đng tri qua mt thi gian lƠm công vic đó (Jonavic, 1979), vì th nhng ngi
lao đng tr tui s bt đu th nghim nhng công vic đu tiên ca mình đ có
nhng kinh nghim lƠm vic. Trong trng hp nƠy vic thay đi công vic đc
xem lƠ c ch ca vic sa s không phù hp (Henneberger and Sousa-Poza, 2002,
p.28).
Côngăbng trong vicăphơnăchiaăliăích:
Trong mt doanh nghip, lý thuyt v đng lc ca s công bng đc mô t

lƠ s cơn đi gia cái ngi lao đng b ra nh lƠm vic chm ch, k nng cao vi
nhng th h nhn đc nh lng, phúc li hay nhng giá tr vô hình. Vic mt cá
nhơn có nhn đc nhng th tng xng vi nhng th h b ra thông thng có
tính ch quan cho nên vic so sánh s tng xng gia đóng góp vƠ nhn đc ca
cá nhơn nƠy vi cá nhơn khác lƠ khía cnh quan trng (Brinkmman and Stapf,
2005).
Lý thuyt v s công bng cho thy rng nu ngi lao đng nhn thc đc
rng vic phơn chia li ích lƠ không công bng gia nhng cá nhơn thì h s tng ý
đnh ngh vic.
1.4 Mt s môăhìnhăt l ngh vic:
Có rt nhiu các nghiên cu đƣ đc thc hin nhm phát trin mt mô hình
chung ch ra các yu t nh hng đn ngh vic t nguyn ca ngi lao đng,
trong đó có 2 mô hình đáng chú ý lƠ quyă trìnhă raă quytă đnh ngh vic ca
Mobley vƠăcaăPriceăvƠăMuller.
12


Quy trình ra quyt đnh ngh vic ca Mobley đc th hin nh trong hình 1.1

Hìnhă1.1ăMôăhìnhăraăquytăđnh ngh vic caănhơnăviênă(Mobley,1997)
Theo Mobley vƠ các cng s quá trình ra quyt đnh ngh vic ca ngi lao đng
đc bt đu bng vic đánh giá công vic hin ti, tip theo ph thuc vƠo trng
ánh giá công vic hin ti
S không hƠi lòng vi công vic hin ti
ụ tng ngh vic
ánh giá nhng yêu cu cho công vic thay
th vƠ chi phí khi ngh vic
D đnh tìm kim công vic thay th
Tìm kim công vic thay th
ánh giá các công vic thay th
So sánh công vic thay th vi công vic
hin ti
D đnh ngh vic/  li
Quyt đnh ngh vic/  li.
13

thái cm xúc lƠ hƠi lòng hay không hƠi lòng. Nu không hƠi lòng thì ngi lao đng
s có ý tng ngh vic vƠ bt đu đánh giá nhng yêu cu cho công vic thay th
vƠ cơn nhc chi phí cho vic tìm kim công vic khác. Nu chi phí ngh vic có th
chp nhn đc vƠ có c hi tìm đc công vic thay th h s bt đu tìm kim
nhng c hi thay th vƠ khi có nhng c hi khác h s bt đu cơn đo gia nhng
c hi nƠy vi công vic hin ti, nu s so sánh cho kt qu ng h công vic thay
th thì h s có ý đnh ngh vic, vƠ bc cui cùng lƠ đi đên quyt đnh ngh vic.
MôăhìnhăcaăPriceăvƠăMueller:
Theo Price vƠ Mueller (1986) các yu t nh hng đn quyt đnh ngh vic đc

chia thnh 3 nhóm yu t:
Nhómăyu t môiătrng bao gm: yu t c hi vƠ yu t trách nhim vi
ngi thơn.
Nhómăyu t v cuătrúcăcôngătyăbaoăgm: Lng thng, đánh giá, c hi
thng tin, cng thng công vic, s phù hp vƠ thông tin liên lc.
Nhómăyu t cáănhơnăbaoăgm: s tha mƣn trong công vic, s gn kt
ca nhơn viên vi vi t chc, đƠo to.
Tng kt: Các nghiên cu  trên đƣ ch ra rt nhiu các bin nh hng đn quyt
đnh ngh vic cng nh quy trình ra quyt đnh ngh vic ca ngi lao đng nói
chung.
1.5 Cácăyu t nhăhngăđn t l ngh vic caănhơnăviênăkinhădoanh:
NVKD có nhng đc trng ngh nghip khác so vi bô phn vn phòng hoc
sn xut nói chung do đó vic phơn tích các yu t nh hng đn t l ngh vic
cho NVKD s có nhng kt qu đc thù. Trong đ tƠi nƠy tác gi chn c s lý
thuyt lƠ nghiên cu ca Lee vƠ các cng s (2013) v t l ngh vic ca nhơn
kinh doanh xe hi ti Pulau Pinang Malaysia, trong đó các yu t nh hng đn t
14

l ngh vic bao gm: trao quyn cho nhơn viên, môi trng lƠm vic, lng
thng, s h tr ca cp trên, cng thng công vic.
Bên cnh đy, sau quá trình tho lun nhóm tác gi b sung 2 yu t nh hng
đn t l ngh vic ca NVKD ti công ty POSCO VST lƠ s khác bit v vn hóa
vƠ thng tin, phát trin ngh nghip.

Hình 1.2 Cácăyu t tácăđngăđn t l ngh vic ca NVKD


Trao quyn cho nhơn viên
Môi trng lƠm vic
Lng, thng
S h tr ca cp trên
Cng thng công vic
T l ngh vic
Thng tin vƠ phát trin
S khác bit vn hóa
15

1.5.1 Trao quynăchoănhơnăviên:
Kháiănim: Trao quyn cho nhơn viên lƠ đem li cho nhơn viên mt mc đ nht
đnh quyn t ch vƠ chu trách nhim v vic ra quyt đnh liên quan đn nhim v
c th t chcgiao cho h. Chu trình trao quyn bao gm xác đnh rõ công vic
quyn hn ca ngi đc giao nhim v, cung cp thông tin công c, ngun lc đ

hoƠn thƠnh vƠ giám sát kt qu.
nhăhng ca mcăđ trao quynăđn d đnh ngh vic:
Khi mt t chc có mc đ trao quyn cho nhơn viên cao, cho phép nhơn
viên có nhng quyt đnh cá nhơn vƠ chu trách nhim v nhng quyt đnh đó s
lƠm cho nhơn viên cm thy đc t chc tin tng vƠ h s t cm thy có trách
nhim hn vi công vic mình lƠm t đó h s chm ch hn, sáng to hn vƠ mt
yu t quan trng na đó lƠ h có kh nng linh đng vƠ phn ng nhanh trong vic
x trc nhng bin đng trong công vic t đó h s có c hi phát huy ht kh
nng ca mình. Do đó, nhìn chung nhơn viên có xu hng gn bó hn vi công vic
hin ti khi h hƠi lòng vi mc đ trao quyn cho nhơn viên ca t chc.
Ngc li nu mt doanh nghip có mc đ trao quyn thp, mi vic t ln
đn nh đu phi đc s đng ý thông qua ca qun lý trc khi tin hƠnh s lƠm
cho nhơn viên tr nên th đng, đng thi kém linh hot trong vic lƠm tha mƣn
khách hƠng. iu nƠy lƠm gia tng s không hƠi lòng trong công vic vƠ cui cùng
lƠ tng ý đnh ri b công vic hin ti.
Mcăđ trao quyn ca mt v trí:ăthng đc th hin trong bng mô t công
vic ca v trí đó trong đó chc nng, nhim v, quyn hn vƠ trách nhim ca nhơn
viên đó s đc nêu rõ.
16

1.5.2 MôiătrngălƠmăvic:
Môi trng lƠm vic bao gm điu kin lƠm vic vt lý lƠ nhng vn đ liên
quan đn c s vt cht, các công c h tr lƠm vic, v trí đa lý ca vn phòng vƠ
các tng tác mang tính xƣ hi ti ni lƠm vic.
C s vt cht: bao gm vn phòng lƠm vic, bƠn , gh lƠm vic, ni ngh ngi,
n ung, h thng điu hòa nhit đ. Có điu kin lƠm vic tt nhơn viên s tp
trung hn trong công vic, thoi mái trong khi th giƣn gia gi, vi vic hiu qu
lƠm vic đc ci thin vƠ đng ngha vi vic s hƠi lòng vi công vic cng tng
lên.
Các công c h tr bao gm: máy vi tính, các phn mm h tr, máy in, máy

fax, máy scan, đin thoi bƠn, mng internet, mng vin thôngầ Khi có đy đ các
công c h tr, vƠ các công c nƠy hot đng mt cách hiu qu thì s giúp cho
công vic ca nhơn viên d dƠng hn, nng sut lƠm vic s đc ci thin, s hƠi
lòng trong công vic cng tng theo.
Ngc li khi điu kin lƠm vic kém nh không gian lƠm vic cht hp, các
công c h tr kém hiu qu dn đn nng sut lƠm vic gim, ngi lao đng s
phi vt v hn đ hoƠn thƠnh công vic, điu nƠy s lƠm cho nhơn viên gia tng ý
đnh ngh vic.
V v trí đa lý, ngi lao đng luôn có xu hng la chn nhng ni lƠm vic
phù hp vi kh nng, phng tin đi li, cng nh thi gian tiêu tn đ đn đc
ni lƠm vic ca h. H s có xu hng gn bó hn vi nhng ni lƠm vic thun
li v đi li, đc bit lƠ vi nhng ngi đƣ có gia đình, vƠ có ch  c đnh.
1.5.3 Lng, thng :
LƠ s tr công vt cht ca t chc cho nhơn viên bao gm tt c các khon lng,
thng, ph cp, phúc li.
17

S tr công vt cht nƠy có có ý ngha vi ngi lao đng vƠ doanh nghip,
nó có th kích thích ngi lao đng hng hái lƠm vic nhng cng có th lƠ nguyên
nhơn gơy nên tình trng bt mƣn, gia tng t l ngh vic ti công ty.
Nu mt h thng tr công đm bo các yu t: công bng, có tính cnh tranh vƠ
có tính khuyn khích thì s giúp cho ngi lao đng hng say lƠm vic, an tơm gn
bó vi t chc. Nhng ngc li khi ngi lao đng không hƠi lòng vi ch đ
lng thng vì thy rng h nhn đc mc lng thp hn so vi mc lng
thc t hay không công bng, không có tính khuyn khích thì h s có ý đnh ngh
vic.
1.5.4 S h tr ca cpătrên:
c th hin bng thái đ, li nói, hƠnh đng ca cp trên đi vi nhơn viên
nhm giúp gim áp lc vƠ đa ra các gii pháp gii quyt vn đ cho nhơn viên
trong trng hp nhơn viên gp phi nhng khó khn trong công vic vi khách

hƠng hoc khíc l nhơn viên khi công ty đang trong tình trng kinh doanh gp khó
khn hay đng ra dƠn xp vi các b phn phòng ban khác khi nhơn viên không t
gii quyt đc.
S h tr ca cp trên còn đc th hin nh lƠ s ghi nhn vƠ đánh giá cao ca
cp trên v nhng thƠnh qu trong công vic mƠ NVKD đt đc.
Nu NVKD nhn đc đy đ s h tr ca cp trên h s cm thy tin tng
vƠo cp trên vƠo doanh nghip, giúp h an tơm trong công vic, gim thiu ý đnh
ngh vic.
NgoƠi ra khi nhn đc s ghi nhn, đánh giá cao ca cp trên, NVKD s t tin
hn vƠo bn thơn vƠ ra sc phn đu cho công vic, đóng góp nhiu hn cho t
chc.