Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại cổ phần việt nam

B GIỄO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHệ MINH





NGUYN TH KIM LOAN





GII PHỄP NÂNG CAO
HIU QU HOT NG KINH DOANH CA CÁC NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN VIT NAM



Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60340201



LUNăVNăTHCăSăKINHăT



NGIăHNGăDNăKHOAăHC:

TS.ăTRNăTHăVITăTHU



TP. H CHÍ MINH ậ NMă2014


LI CAM OAN

Tôiăxinăcamăđoanănhng ni dung trong bài lunăvnănàyălàăkt qu ca quá trình hc
tp, nghiên cu khoa hcăđc lp và nghiêm túc caătôiădi s hng dn caăngi
hng dn khoa hc TS. Trn Th Vit Thu. Các s liu trong lunăvnălà trung thc,
chính xác và có ngun gc trích dn rõ ràng.
TP. H ChíăMinh,ăngàyầầthángầ nmă2014
Ngi thc hin

Nguyn Th Kim Loan


MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH V,  TH
PHN M U 1
CHNG 1: TNG QUAN V HIU QU HOT NG KINH DOANH
CA NGÂN HÀNG THNG MI 3
1.1. Tng quan v hiu qu hotăđng kinh doanh caăNgânăhàngăthngămi 3

1.1.1. Khái nim hiu qu hotăđng kinh doanh caăNgânăhàngăthngămi . 3
1.1.2. Khái nim nâng cao hiu qu hotă đng kinh doanh ca Ngân hàng
thngămi 3
1.1.3. Các hotăđngăkinhădoanhăcăbn tiăNgânăhàngăthngămi 4
1.1.4. Các nhân t nhăhngăđn hiu qu hotăđng kinh doanh ca Ngân
hàngăthngămi 6
1.1.4.1. Nhóm nhân t khách quan 6
1.1.4.2. Nhóm nhân t ch quan 8
1.1.5. Cácăphngăphápăđánhăgiáăhiu qu hotăđng kinh doanh ca NHTM .
11
1.1.5.1. Phngăphápăphânătíchăcácăh s tài chính 11
1.1.5.2. Phngăphápăphânătíchăhiu qu biên 15
1.2. Kinh nghim ca mt s nc v nâng cao hiu qu hotăđng ca h thng
ngânăhàngăthng mi và bài hc cho Vit Nam 18
1.2.1. Trung Quc 18
1.2.2. Hàn Quc 20
1.2.3. Bài hc kinh nghim cho Vit Nam 21
Kt lun chng 1 23
CHNG 2: THC TRNG HIU QU HOT NG KINH DOANH
CA CỄC NGÂN HÀNG THNG MI C PHN VIT NAM 24
2.1. Quá trình hình thành và phát trin ca h thngăNgânăhàngăthngămi c
phn Vit Nam 24
2.1.1. Tóm tt quá trình phát trin ca h thng ngân hàng Vit Nam 24


2.1.2. Quá trình hình thành và phát trin ca h thngăngânăhàngăthngămi
c phn Vit nam 25
2.2. Thc trng hotăđng kinh doanh caăcácăNgânăhàngăthngămi c phn
VităNamăgiaiăđon 2011 - 2013 26
2.2.1. Thc trng hotăđng kinh doanh caăcácăNgânăhàngăthngămi c phn

Vit Nam 26
2.2.1.1. V quy mô vnăđiu l 28
2.2.1.2. V tìnhăhìnhăhuyăđng vn 30
2.2.1.3. V tình hình tín dng 31
2.2.1.4. V kh nngăsinhăli 34
2.2.1.5. ng dng công ngh thông tin trong vic trin khai các dch v
ngân hàng hinăđi 37
2.2.2. Nhng tn ti trong hotăđng caăcácăNgânăhàngăthngămi c phn
Vit Nam 39
2.2.3. Nguyên nhân nhng tn ti trong hotăđng caăcácăNgânăhàngăthngă
mi c phn Vit Nam 41
2.3. Môăhìnhăđánhăgiáăhiu qu hotăđng kinh doanh ca các Ngân hàng
thngămi c phn Vit Nam 45
2.3.1. Mô hình nghiên cu 45
2.4.1.1. Mô hình DEACRS 45
2.4.1.2. Mô hình DEAVRS và hiu qu quy mô 46
2.4.1.3. Ch s Malmquistăvàăđoălng thayăđiănngăsut nhân t tng
hp 46
2.4.2. Quy trình nghiên cu 47
2.4.2.1. Chn la DMU 48
2.4.2.2. La chn binăđuăraăvàăđu vào 48
2.4.3. Kt qu nghiên cu 49
2.4.3.1. Thng kê mô t s liu mu nghiên cu 49
2.4.3.2. Hiu qu k thut theo hai mô hình DEACRS và DEAVRS 52
2.4.3.3. Quy mô tng tài sn và hiu qu k thut 56
2.4.3.4. Hiu qu quy mô 58
2.4.3.5.ăăăăăcălngănngăsut nhân t tng hp TFP 60
2.4.3.6. Kt lun 62
Kt lun chng 2 63

CHNG 3: MT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HOT NG
KINH DOANH CA CỄC NGÂN HÀNG THNG MI C PHN VIT
NAM 64
3.1. nhăhng phát trin ca h thngăngânăhàngăthngămi c phn Vit
Namăđnănmă2020 64
3.2. Mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu hotăđng kinh doanh ca các
ngânăhàngăthngămi c phn Vit Nam 66
3.2.1. Nhóm các giiăphápăvămô 66
3.2.1.1. Chính ph và các ban ngành liên quan 66
3.2.1.2. Ngânăhàngănhàănc 69
3.2.2. Nhóm các gii pháp vi mô 70
Kt lun chng 3 78
KT LUN 79
TÀI LIU THAM KHO
PH LC



DANH MC CÁC CH VIT TT
Vit tt
Tên đy đ ting Vit
Tên đy đ ting Anh
ABB
Ngân hàng TMCP An Bình

ACB
Ngân hàng TMCP Á Châu

BCTC

Báo cáo tài chính

BCTN
Báoăcáoăthng niên

BIDV
NgânăhàngăTMCPăuătăvàăPhátă
trin Vit Nam

CPI
Ch s giá tiêu dùng
Consumer price index
CRS
Snălngăkhôngăđi theo quy mô
Constant Returns to Scale
CTG
NgânăhàngăTMCPăCôngăthngă

DEA
Phân tích bao d liu
Data Envelopment Analysis
DEAP
Chngătrìnhăchy mô hình DEA
A Data Envelopment
Analysis (Computer)
Program
DMU
năv ra quytăđnh
Decision Making Unit
DNNN

Doanh nghipănhàănc

DRS
Snălng gim theo quy mô
Decreasing returns to scale
EAB
NgânăhàngăTMCPăôngăÁ

effch
Thayăđi hiu qu k thut
Technical efficiency change
EIB
Ngân hàng TMCP Xut nhp
khu Vit Nam

EPS
Thu nhp trên c phiu
Earning per share
GDP
Tng sn phm quc ni
Gross Domestic Product
HDBank
Ngân hàng TMCP Phát trin nhà
Thành ph H Chí Minh

IRS
Snălngătngătheoăquyămô
Increasing returns to scale
KLB
Ngân hàng TMCP Kiên Long

LDR
T l dăn trênăhuyăđng vn

LPB
NgânăhàngăTMCPăBuăđin Liên
Vit

MB
NgânăhàngăTMCPăQuânăđi

MDB
Ngân hàng TMCP Phát trin Mê
Kông

MN
T l thu nhp ngoài lãi cn biên
Not interest margin
MSB
Ngân hàng TMCP Hàng hi Vit
Nam

NAB
Ngân hàng TMCP Nam Á

NASB
Ngân hàng TMCP Bc Á

NHNN
NgânăhàngăNhàăNc

NHTM
Ngânăhàngăthngămi



NHTMCP
Ngânăhàngăthngămi c phn

NHTMCPNN
Ngânăhàngăthngămi c phn
nhàănc

NIM
T l thu nhp lãi cn biên
Net interest margin
NPM
Li nhun ròng biên
Net profit margin
OCB
NgânăhàngăTMCPăPhngăđông

OJB
NgânăhàngăTMCPăiădng

PBC
Ngân hàng Nhân dân Trung Hoa
People’săbankăofăChina
PE
Hiu qu k thut thun

Pure technical efficiency
pech
Thayăđi hiu qu k thut thun
Pure Technical efficiency
change
PGB
Ngân hàng TMCP Du khí

ROA
T l thu nhp trên tng tài sn
Return on asset
ROE
T l thu nhp trên vn ch s
hu
Return on equity
SE
Hiu qu quy mô
Scale Efficiency
SeaBank
NgânăhàngăTMCPăôngăNamăÁ

sech
Thayăđi hiu qu quy mô
Scale efficiency change
SGB
Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công
thng

SHB
Ngân hàng TMCP Sài Gòn ậ Hà

Ni

STB
Ngân hàng TMCP Sài Gòn
ThngăTín

TC
Thayăđi k thut
Technical change
TCB
Ngân hàng TMCP K thngă
Vit Nam

TCKT
T chc kinh t

TE
Hiu qu k thut
Technical efficiency
TCTD
T chc tín dng

techch
Thayăđi tin b công ngh
Technological change
TFP
Nngăsut nhân t tng hp
Total factor productivity
tfpch
Thayăđiănngăsut nhân t tng

hp
Total factor productivity
change
VAMC
Công ty Qun lý tài sn quc gia
Vietnam Asset Management
Company
VCB
Ngân hàng TMCP Ngoiăthngă
Vit Nam

VIB
Ngân hàng TMCP Quc t

VPB
Ngân hàng TMCP Vit Nam thnh
vng



DANH MC CÁC BNG

Bngă2.1.ăTngătrngăhuyăđng vn ca h thng ngân hàng Vit Nam giaiăđon
2011-2013
Bngă2.2.ăTngătrng tín dng ca h thng ngân hàng VităNamăgiaiăđon 2011-
2013
Bng 2.3: Trung bình ROE và ROA caă25ăNHTMCPăgiaiăđon 2011-2013
Bng 2.4. Thng kê mô t s liu mu nghiên cu
Bng 2.5. Hiu qu k thut, hiu qu k thut thun và hiu qu quy mô trung bình
ca các NHTMCP VităNamăgiaiăđon 2011 - 2013

Bng 2.6. Hiu qu trung bình chung ca các NHTMCP VităNamăgiaiăđon 2011-
2013
Bng 2.7. S lngăcácăNHTMCPăđt hiu qu tiăuăgiaiăđon 2011 - 2013
Bng 2.8. S lngăNHTMCPătrongăđiu kin DRS, IRS và CRS
Bng 2.9. Kt qu călng effch, techch, pech, sech và tfpch trung bình ca 25
NHTMCPăgiaiăđon 2011-2013




DANH MC CÁC HÌNH V,  TH

Hình 2.1. Vnăđiu l ca 25 NHTMCP Vit Nam t 2011-2013
Hình 2.2. Tcăđ tngătínădng, CPI và GDP t 2006-2013
Hình 2.3. Phân loi khonăvayătheoălnhăvcăkinhădoanhăgiaiăđon 2011-2013
Hình 2.4. T l n xu trên tngădăn ca h thng ngân hàng Vit Nam
Hình 2.5. Li nhun sau thu caăcácăNHTMCPăđangăniêmăytăgiaiăđon 2011-2013
Hình 2.6. ROA caăcácăNHTMCPăđangăniêmăytăgiaiăđon 2011-2013
Hình 2.7. ROE caăcácăNHTMCPăđangăniêmăytăgiaiăđon 2011-2013
Hình 2.8. T l tin mt trên tngăphngătin thanh toán
Hình 2.9. ROA và ROE trung bình caă25ăNHTMCPăgiaiăđon 2011 ậ 2013
Hình 2.10. Thu nhp lãi và thu nhp ngoài lãi trung bình ca 25 NHTMCP Vit Nam
giaiăđon 2011-2013



1

PHN M U
1. Lý do chn đ tài

Cùng vi vic tr thành thành viên th 150 ca T chcăthngămi Th gii,
h thng ngân hàng VităNamăđưăcóărt nhiuăthayăđi. Quá trình hi nhp va mang
li nhngăcăhiăđng thiăcngăva mang li nhng thách thc cho s phát trin ca
h thng ngân hàng Vit Nam. Trong xu th hi nhp và cnh tranh trên quy mô toàn
cu thì loi hình c phnăđc xem là tiăuănht và là loi hình mang li hiu qu
tt nht. Tuy nhiên cùng vi s tngătrng nhanh chóng v s lng các Ngân hàng
thngămi c phn ti Vit Nam trong thi gian qua thì h thngăNgânăhàngăthngă
mi c phnăcngădn bc l mt s đim yu trong hotăđng caămình,ăđiuănàyăđt
ra vnăđ cnăquanătâmăđn chtălng trong hotăđng ca h thng Ngân hàng
thngămi c phn. Vicăđánhăgiáăhiu qu hotăđng kinh doanh ca các ngân hàng
thngămi c phn nhm tìm ra nhng gii pháp cho phép hoàn thin, cng c, và
tngăcng hiu qu hotăđng kinh doanh ca h thngăNgânăhàngăthngămi c
phn.ăCóănhăvy mi giúp cho vic hochăđnhăchínhăsáchăcngănhăqun tr Ngân
hàngăthngămi c phn ngày càng tr nên hiu qu hn,ăđóngăgópăvàoătngătrng
kinh t nhiuăhnăvàănăđnhăhn.
Xut pháp t đòiăhi mang tính thc tin nêu trên, tác gi chnăđ tài vi tên
giă“Gii pháp nâng cao hiu qu hotăđng kinh doanh ca cácăNgânăhàngăthngă
mi c phn VităNam”ălàmăni dung nghiên cu trong lunăvnăca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu
- ánhăgiáăhiu qu hotăđng kinh doanh ca cácăNgânăhàngăthngămi c
phn Vit Nam.
- Phân tíchăthayăđiănngăsut nhân t tng hp ca cácăngânăhàngăthngămi
c phn Vit Nam.
-  xut mt s gii pháp nâng cao hiu qu hotăđng kinh doanh ca các
Ngânăhàngăthngămi c phn Vit Nam.
2

3. i tng và phm vi nghiên cu
iătng nghiên cu ca lunăvnălàăhiu qu hotăđng kinh doanh ti các
Ngânăhàngăthngămi c phn Vit Nam.

Do ngun d liu hn ch,ăđ tài nghiên cu hiu qu hotăđng kinh doanh
caă25ăngânăhàngăthngămi c phn VităNamăgiaiăđon 2011-2013 thông qua các
bin s đu vàoăvàăđu ra.
4. Phng pháp nghiên cu
Tác gi s dng c haiăphngăphápăđnhătínhăvàăđnhălng trong lunăvn:
- Phngăphápăđnh tính thông qua vic phân tích các bng s liu, hình v các
ch tiêu, tình hình hotăđng kinh doanh caăcácăNgânăhàngăthngămi c
phn Vit Nam.
- Phngăphápăphânătíchăđnhălngăthôngăquaăphngăphápăphânătíchăbaoăd
liuă DEAă đ đánhă giáă hiu qu hotă đng kinh doanh ca các ngân hàng
thngămi c phn Vit Nam.
5. Kt cu đ tài
Ngoài phn m đu và kt lun, kt cuăđ tàiăđcăchiaălàmă3ăchngăvi ni
dung c th nhăsau:
Chngă1:ăTng quan v hiu qu hotăđng kinh doanh ca Ngânăhàngăthngămi
Chngă2:ăThc trng hiu qu hotăđng kinh doanh ca cácăNgânăhàngăthngămi
c phn Vit Nam
Chngă3:ăMt s gii pháp nâng cao hiu qu hotăđng kinh doanh ca các Ngân
hàngăthngămi c phn Vit Nam
3

CHNG 1: TNG QUAN V HIU QU HOT NG KINH DOANH
CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Tng quan v hiu qu hot đng kinh doanh ca Ngơn hƠng thng
mi
1.1.1. Khái nim hiu qu hot đng kinh doanh ca Ngơn hƠng thng mi
Hiu qu là mt thut ng đc s dng rng rãi trong nhiu lnh vc nh kinh
t, k thut, xã hiầTrong lnh vc kinh t, thì hiu qu đc đnh ngha là mi
tng quan gia đu vào các yu t khan him vi đu ra hàng hóa và dch v và khái
nim hiu qu đc dùng đ xem xét các tài nguyên đc các th trng phân phi

tt nh th nào. Vì các nhân t đu vào hay các ngun lc là khan him nên vic phân
b ngun lc nh th nào là mt vn đ sng còn ca bt k mt quc gia, t chc.
Vì vy, có th hiu hiu qu kinh doanh là mc đ thành công mà các t chc đt
đc trong vic phân b các yu t đu vào có th s dng đ sn xut ra các đu ra
nhm đt đc mt mc tiêu nào đó. Ngun lc đu vào ca mt doanh nghip là các
yu t đu vào sn xut nh vn, lao đng, k thut u ra là kt qu kinh t nh
sn phm, doanh thu, li nhunầ
Trong hot đng kinh doanh ca các Ngân hàng thng mi, hiu qu đc
coi là khái nim dùng đ ch mi quan h gia kt qu thc hin các mc tiêu và chi
phí b ra đ có kt qu đó trong nhng điu kin nht đnh. Nhăvy, hiu qu phn
ánhătrìnhăđ s dng các ngun lcăđ đtăđc mcătiêuăxácăđnh.ăNóiăcáchăkhác,ăđóă
là kh nngăbin các yu t đu vàoăthànhăcácăđu ra trong hotăđng kinh doanh ca
Ngân hàng. Nó cho bit nhng liăíchăđtăđc t các hotăđng kinh doanh ca Ngân
hàngătrênăcăs so sánh kt qu kinh t và chi phí b raăđ đtăđc kt qu đó.
1.1.2. Khái nim nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh ca Ngân hàng
thng mi
Nâng cao hiu qu hotăđng kinh doanh ca NHTM là vic nâng cao kh
nngăs dng các yu t đu vào, các ngun lc có hn trong quá trình kinh doanh
4

nhmăđtăđu ra tiău,ăđápăng các mcătiêuăđưăđnhătrc. Nâng cao hiu qu hot
đng là nhân t thúcăđy s cnh tranh và tin b trong hotăđng kinh doanh ca các
Ngânăhàngăthngămi.
Trong bi cnh nn kinh t th trng vi s cnh tranh ngày càng gay gt gia
cácăNgânăhàngătrongăncăvàăNgânăhàngăngoàiăncănhăhin nay thì vic nâng cao
hiu qu hotăđng kinh doanh ca các NHTM là vô cùng quan trng,ănóălàăđiu kin
vàăcăs đ các NHTM tn ti và phát trin. Thông qua vic nâng cao hiu qu hot
đng kinh doanh, ngân hàng có kh nngăto ra kt qu caoăhnăvi cùng mt ngun
lcăđu vào hocătngătcăđ ca kt qu - đu ra nhiuăhnătcăđ ca vic s dng
ngun lcăđuăvào.ăâyăchínhălàăđiu kin cn thităđ ngânăhàngăđt mc tiêu li

nhun tiăđa.ăChínhăvic nâng cao hiu qu hotăđng kinh doanh làăconăđng nâng
cao sc cnh tranh và kh nngătn ti, phát trin ca mi NHTM.
1.1.3. Các hot đng kinh doanh c bn ti Ngơn hƠng thng mi
NHTM đóngăvaiătròăquanătrng trong vicăđiu hoà, cung cp vn cho nn
kinh t. Vi s phát trin kinh t và công ngh hin nay, hotăđngăngânăhàngăđưăcóă
nhngăbc tin rt nhanh,ăđaădngăvàăphongăphúăhnăsongăNHTM vn duy trì các
hotăđng căbn sau :
(1) Hot đng huy đng vn:
âyălàăhotăđng căbn, quan trng nht, nhăhng ti chtălng hotăđng
kinh doanh ca ngân hàng. Vnăđcăngânăhàngăhuyăđngădi nhiu hình thc khác
nhauănhăhuyăđngădi hình thc tin gi,ăđi vay, phát hành giy t có giá. Mt khác
trênăcăs ngun vnăhuyăđngăđc, ngân hàng tin hành cho vay phc v cho nhu
cu phát trin sn xut, cho các mc tiêu phát trin kinh t caăđaăphngăvàăc nc.
Nghip v huyăđng vn ca ngân hàng ngày càng m rng, to uy tín ca ngân hàng
ngày càng cao, các ngân hàng ch đng trong hotăđng kinh doanh, m rng quan
h tín dng vi các thành phn kinh t và các t chcădânăc,ămangăli li nhun cho
ngânăhàng.ăDoăđóăcácăngânăhàngăthngămi phiăcnăc vào chinălc, mc tiêu
phát trin kinh t caăđtănc, caăđaăphng. T đóăđaăraăcácăloiăhìnhăhuyăđng
5

vn phù hp nht là các ngun vn trung, dài hn nhmăđápăng nhu cu vn cho s
nghip công nghip hoá, hinăđiăhoáăđtănc .
(2) Hot đng s dng vn:
âyălàăhotăđng trc tip mang li li nhun cho NHTM, hotăđng s dng
vn ca ngân hàng có hiu qu s nâng cao uy tín ca ngân hàng, quytăđnh nngă
lc cnh tranh ca ngân hàng trên th trng. Do vy NHTM cn phi nghiên cu và
đaăraăchinălc s dng vn ca mình sao cho hp lý nht .
Mt là, ngân hàng tin hành cho vay: cho vay là hotăđng quan trng nht
ca các NHTM. Thành công hay tht bi ca mt ngân hàng tu thuc ch yu vào
vic thc hin k hoch tín dng và thành công ca tín dng xut phát t chính sách

cho vay ca ngân hàng. Các loi cho vay có th phân loi bng nhiu cách, bao gm:
mcăđích,ăhìnhăthc boăđm, k hn, ngun gcăvàăphngăphápăhoànătr
Hai là tinăhànhăđuăt. Có 2 hình thc ch yu mà các NHTM có th tin
hànhălà:ăđuătăvàoămuaăbánăkinhădoanhăcácăchng khoán hocăđuătăgópăvn vào
các doanh nghip,ăcácăcôngătyăkhácăvàăđuătăvàoătrangăthit b tài sn c đnh phc
v cho hotăđng kinhdoanh ca ngân hàng.
(3) Hot đng khác :
Là trung gian tài chính, ngân hàng có rt nhiu li th. Mt trong nhng li
th đóălàăngânăhàngăthayămt khách hàng thc hin thanh toán giá tr hàng hoá và dch
v.ă thanh toán nhanh chóng, thun tin và tit kim chi phí, NHTM đaăraăchoă
khách hàng nhiu hình thcăthanhătoánănhăthanhătoánăbng séc , u nhim chi, nh
thu, các loi th ầcungăcp mngăliăthanhătoánăđin t, kt ni các qu và cung
cp tin giy khi khách hàng cn. Mt khác, cácăngânăhàngăthngămi còn tin hành
môi gii, mua, bán chngăkhoánăchoăkháchăhàngăvàălàmăđi lý phát hành chng khoán
cho các công ty. Ngoài ra ngân hàng còn thc hin các dch v u thácănhău thác
cho vay, u thácăđuăt, u thác cp phát, u thác gii ngân và thu hầ
Nhăvy, các hotăđng kinh doanh trên nu thc hin tt s đm bo cho
NHTM tn ti và phát trin vng mnhătrongămôiătrng cnh tranh ngày càng gay
6

gtănhăhin nay. Vì các hotăđng trên có mi liên h cht ch thng xuyên tác
đng qua li vi nhau. Ngun vnăhuyăđng nhăhng ti quytăđnh s dng vn,
ngc li nhu cu s dng vn nhăhng tiăquyămô,ăcăcu ca ngun vn huy
đng. Các nghip v trung gian to thêm thu nhpăchoăngânăhàngănhngămcăđíchă
chính là thu hútăkháchăhàng,ăquaăđóătoăđiu kin cho vicăhuyăđng và s dng vn
có hiu qu.
1.1.4. Các nhân t nh hng đn hiu qu hot đng kinh doanh ca Ngân
hƠng thng mi
 nâng cao hiu qu hotăđng kinh doanh caăngânăhàngăđòiăhi phi xác
đnhăđc các nhân t nhăhngăđn hiu qu hotăđng kinh doanh ca các Ngân

hàngăthngămi.ăChínhăđiu này toăcăs choăcácăNgânăhàngăthngămi hn ch
đc các hotăđng mang tính cht ri ro, bo toàn vn, nâng cao thu nhp và li
nhun t các hotăđng kinh doanh ca mình. Các nhân t này có th đc chia làm
hai nhóm: nhóm nhân t khách quan và nhóm nhân t ch quan.
Các nhân t khách quan là các nhân t bên ngoài mà Ngân hàng khó kim soát
nhngăli nhăhng trc tip hoc gián tipăđn hiu qu hotăđng kinh doanh ca
Ngân hàng, bao gm:ămôiătrng kinh t, chính tr, xã hiătrongăvàăngoàiănc, môi
trng pháp lý.
Các nhân t ch quan là các nhân t mà Ngân hàng có th kimăsoátăvàăđiu
chnhăđc. Nhóm nhân t ch quan bao gm:ănngălcătàiăchính,ănngălc qun tr,
điu hành ngun nhân lcăvàănngălc công ngh.
Tùyătheoăđiu kin c th ca tng ngân hàng, tùy vào mi thi k mà các
nhân t trong hai nhóm này có nhngătácăđngăkhácănhauăđn hiu qu hotăđng
kinh doanh caăcácăngânăhàngăthngămi.
1.1.4.1. Nhóm nhân t khách quan
(1) Môi trng kinh t, chính tr, xã hi trong và ngoài nc
7

Vi vai trò là mtăđnh ch tài chính trung gian quan trng, NHTM là cu ni
gn lin khu vcăđuătăvàăkhuăvc tit kim ca nn kinh t. Khi hai khu vc này b
nhăhng thì hotăđng caăNHTMăcngăb nhăhng.
Trong mtămôiătrng kinh t, chính tr, xã hi năđnh, quá trình sn xut
kinh doanh dinăraăbìnhăthng, các t chc và cá nhân luôn có nhu cu v vnăđ
phát trin sn xutăkinhădoanh,ăđng thiăgiaătngăkh nngătr n.ăNHTMăcóăđiu
kinătngăkh nngăhuyăđng vn, m rng tín dng, nâng cao chtălng tín dng,
làm gimăchiăphíăvàăgiaătngăli nhun, t đóălàmătngăhiu qu hotăđng kinh doanh
ca NHTM.
Ngc li, khi tình hình kinh t, chính tr, xã hi không n đnh gây nhăhng
không ttăđn hotăđng sn xut kinh doanh s là nhng nhân t bt li cho hot
đng ca các NHTM vì lúc này các doanh nghip hotăđng kém hiu qu, nhu cu

vay vn ngân hàng gim,ănguyăcăn quá hnătng,ăn xu cao gây ra tình trng dă
tha,  đng vn, hotăđng tín dng caăngânăhàngădoăđóăcngăb thu hp li. Thu
nhp thc t caăngiălaoăđng gim, nhu cu tiêu dùng b tht cht, tin nhàn ri
đ gi ngân hàng không còn na,ăđiu này không ch nhăhngăđn hotăđng cho
vay tiêu dùng mà còn nhăhngăđn nghip v huyăđng vn ca ngân hàng. Nhng
điu này làm gim hiu qu hotăđng kinh doanh ca các NHTM.
Bên cnhămôiătrng kinh t, chính tr xã hiătrongănc, các NHTM còn chu
nhăhng mnh m t xu th toàn cu hóa và hi nhp quc t hin nay. Thông qua
quá trình t do hoá và thun liăhoáăthngămi dch v đuăt,ătoànăcu hóa to cho
các quc gia nói chung và h thngăngânăhàngăcácănc nói riêng nhiuăcăhi mi
nh:ătip nhn ngun vn di dào, kinh nghim qun lý vàătrìnhăđ khoa hc công
ngh t ncăngoàiăđ nâng cao hiu qu hotăđngăvàănngălc cnh tranh.
Tuyănhiên,ăngànhăngânăhàngăcngăphiăđi mt vi nhiu thách thc t quá
trình hi nhp,ănhăphi cnh tranh vi nhng tpăđoànătàiăchínhăln mnh,ăđy tim
lc v vn, công ngh, qunălỦầNgoàiăra,ăvi quá trình hi nhp kinh t quc t ngày
càng sâu rng, thì s binăđng ca tình hình kinh t, chính tr và xã hi caăcácănc
8

trên th gii mà nhtălàăcácănc có giao luôn buôn bán, hp tác vi VităNamăcng
có nhng nhăhng không nh đn hiu qu hotăđng kinh doanh ca các NHTM.
(2) Môi trng pháp lý
Lut pháp là nhân t kìm hãm hoc khuyn khích s tn ti và phát trin ca
các doanh nghip,ădoăđóănhăhng trc tip ti các kt qu cngănhăhiu qu ca
các hotăđng sn xut kinh doanh ca các doanh nghip,ăđc bit là các NHTM.
Mtămôiătrng pháp lý rõ ràng, nht quán và phù hp boăđm s hotăđng
năđnh và phát trin bn vng ca h thng NHTM, gi vng nim tin ca công
chúng vào h thng tài chính ậ ngânăhàng,ăđng thi bo v công chúng s dng dch
v ngân hàng và phòng chng các loi ti phm tài chính ậ ngânăhàng.ăâyăchínhălàă
nhng nn tng vng chcăđ NHTM phát trin hotăđng kinh doanh, nâng cao hiu
qu.

Ngc li, mtămôiătrng pháp lý khôngăđng b vàăchaăđyăđ, không phù
hp vi yêu cu phát trin ca nn kinh t s là rào cn ln cho quá trình phát trin
kinh t, nhăhng trc tip hoc gián tipăđn hotăđng ca NHTM và làm gim
sút hiu qu hotăđng kinh doanh ca NHTM. Môi trng pháp lý s gây ri ro, tr
ngi cho các hotăđng caăngânăhàngăkhiămôiătrngăphápălỦăđóăchaăhoànăthin
hoc cách thcăthiăhànhăcònăchaăđm bo tính thi gian, tính nghiêm minh.
1.1.4.2. Nhóm nhân t ch quan
(1) Nng lc tài chính ca Ngân hàng
Nngălc tài chính ca ngân hàng không ch là ngun lcătàiăchínhăđm bo
cho hotăđng kinh doanh ca ngân hàng mà còn là kh nngăkhaiăthác,ăqun lý và s
dng các ngun lcăđóăphc v hiu qu cho hotăđngăkinhădoanh.ăNngălc tài
chính không ch th hin sc mnh hin ti mà còn th hin sc mnh tài chính tim
nng,ătrin vngăvàăxuăhng phát trinătrongătngălaiăcaăngânăhàngăđó.ă
Trc ht,ănngălc tài chính th hin  vn ch s hu ca NHTM, nó cho
bit kh nngătàiăchính,ănngălc hotăđng ca mt ngân hàng. Vn ch s hu nh
9

hng ti quy mô m rng mngăliăkinhădoanhăcngănhăquyămôăhotăđng ca
NHTM: kh nngăhuyăđng vn, kh nngăm rng tín dng, dch v, kh nngăđu
tătàiăchính,ătrìnhăđ trang b công ngh.
Tipătheo,ănngălc tài chính th hin qua quy mô và chtălng tài sn có. Tài
sn có là nhng tài snăđc hình thành t các ngun vn ca NHTM trong quá trình
hotăđng, phn ánh sc khe ca mt NHTM. Chtălng tài sn có th hin qua các
ch tiêuănh:ăt l n xu trên tng tài sn có, mcăđ lp d phòng và kh nngăthuă
hi các khon n xu, mcăđ tpătrungăvàăđaădng hóa ca danh mc tín dng. N
xu nhăhngăđn tính an toàn, hiu qu và tính thanh khon ca các NHTM. Do b
đng vn trong n xu,ăcácăNHTMăkhôngăcóăđiu kin m rng tín dng cho nn
kinh t và hotăđng sn xut kinh doanh gpăkhóăkhnăhn.ăTrongăphm vi toàn nn
kinh t, n xu cao s là vt cn kìm hãm, làm chm quá trình luân chuyn vn ca
nn kinh t vàătácăđng tiêu ccăđn sn xut,ăluăthôngăhàngăhóa.ă

Mt NHTM có chtălng tài sn có tt luôn boăđm kh nngăthanhătoánă
trong mi tình hung,ăđaădng hóa danh mcăđuătăđ phân tán riăro,ăđng thi gii
quyt tt nht mi quan h gia thanh khon và kh nngăsinhăli; t đóălàmăgiaătngă
hiu qu hotăđng kinh doanh ca NHTM.
(2) Nng lc qun tr, điu hành ca ban lãnh đo
Nngălc qun tr,ăđiu hành caăbanălưnhăđoăcóăvaiătròăđc bit quan trng
đi vi s tn ti và phát trinăNHTM,ăđc bitălàătrongămôiătrng cnh tranh và
toàn cu hóa din ra mnh m nhăhinănay.ăNngălc qun tr quytăđnh hiu qu
s dng các ngun lc caăNHTM.ăNóiăđn chtălngăvàănngălc qun tr là nói
đn yu t conăngi trong b máy qun lý và hotăđng, th hin  vicăđ ra chính
sáchăkinhădoanhăđúngăđn và có hiu qu, xây dng các th tc,ăđiu hành các quy
trình nghip v hp lý, sát thcăvàăđúngăphápălut;ăđng thi to lp mtăcăcu t
chc phù hp, vn hành hiu qu, gim thiu ri ro v đoăđc trong h thng qun
lý.
10

Mt NHTM yu kém v nngălc qun tr đng ngha vi mtăbanăgiámăđc
hay hiăđng qun tr yu kém, không có kh nngăđaăraănhng chính sách, chin
lc hp lý, phù hp vi nhngăthayăđi ca th trng làm lãng phí các ngun lc
và làm gim hiu qu hotăđng kinh doanh ca NHTM.
Nngălc qun lý ca hiăđng qun tr cngănhăbanăgiámăđcăcngăb chi
phi biăcăcu t chc caăNHTM.ăCăcu t chc phnăánhăcăch phân b các
ngun lc phù hp viăquyămô,ătrìnhăđ qun lý ca NHTM, phù hp viăđcătrngă
ca ngành và yêu cu ca th trng hay không. Hiu qu caăcăcu t chc không
ch phn ánh  s lng các b phn trc thuc, s phân công, phân cp gia các b
phn mà còn ph thuc vào mcăđ phi hp gia các phòng, ban trong vic trin
khai hotăđng kinh doanh. Mtăcăcu t chc phù hp phát huy mi ngun lc, gia
tngăhiu qu hotăđng kinh doanh caăNHTMăvàăngc li.
(3) Ngun nhân lc
Ngun nhân lc là ngun lc quan trng không th thiu ca bt k NHTM

nào, là yu t mang tính kt ni các ngun lc caăNHTM,ăđng thiăcngălàăcáiăgc
ca mi ci tinăhayăđi mi.ăâyălàăđiăngăgiúpăđm bo xây dng và thc hin
thành công các mc tiêu, chicălc, k hochăkinhădoanh,ăđm bo kh nngăng
phó tt vi binăđng, giành li th cnh tranh trên tngăphânăđon th trng,ăđm
bo an toàn và lành mnh ca toàn h thng ngân hàng.
Chtălng ngun nhân lc th hin  trìnhăđ, k nng,ăkinhănghimăvàăđo
đc ngh nghip. Ngun nhân lcă cóăđoă đc ngh nghip và gii v nghip v
chuyên môn s giúpăngânăhàngăngnănga và gim thiu nhng ri ro có th xy ra
trong hotăđngăkinhădoanh,ăđuătăvàăgiúpăgi chânăđc khách hàng. Hay nói c
th làăđiăngănhânăviênăgii s giúp gim chi phí hotăđngăvàătngăli nhun trong
kinh doanh ca ngân hàng.
Ngc li, nu ngun nhân lc yu kém trong chuyên môn hoc thiu trách
trim,ăđoăđc ngh nghip kém s làmăgiaătngăriăroăvàăchiăphíăchoăngânăhàng,ăđng
11

thi gim uy tín, nimătinăđi vi khách hàng, t đóălàmăgim hiu qu hotăđng
kinh doanh ca ngân hàng.
(4) Nng lc công ngh
Viătrìnhăđ phát trin ngày càng cao, khoa hc k thutăđưăvàăđangătr thành
nhân t trc tip tham gia vào quá trình sn xut.ăTrongălnhăvc ngân hàng, công
ngh đangăngàyăcàngăđóngăvaiătròănhălàămt trong nhng ngun lcăđu vào quan
trng, to ra li th cnh tranh và nh hngăđn hiu qu hotăđng kinh doanh ca
mi NHTM. Công ngh ngân hàng không ch bao gm nhng công ngh mang tính
tác nghipănhăh thngăthôngătinăđin t, h thng ngân hàng bán l, máy rút tin t
đng mà còn c h thng thông tin qun lý, h thng báo cáo riăroầtrongăni b
ngân hàng.
Nhng công ngh mang tính tác nghip giúp ngân hàng m rng các kênh tip
cnăkháchăhàng,ăđaădng hóa các dch v, phc v khách hàng ttăhn,ăgim thiu chi
phí và sai sót có th xyăra.ăTrongăkhiăđó,ăh thng thông tin ni b giúp NHTM qun
lý hotăđng kinh doanh có hiu qu hn,ătngăcng kh nngăd báo ri ro và hn

ch nhng tn tht.
Nngălc công ngh còn th hin  kh nngănângăcpăvàăđi mi công ngh,
tính liên kt công ngh gia các ngân hàng và tính đcăđáoăv công ngh ca mi
ngân hàng. Mt NHTM vi công ngh hinăđi có nhiu thun liăhnătrongăhot
đng kinh doanh, chimălnhăth phn,ăgiaătngăli nhun, nâng cao hiu qu hot
đng.
1.1.5. Các phng pháp đánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ca NHTM
1.1.5.1. Phng pháp phơn tích các h s tài chính
Các ch tiêu tài chính là công c thngăđc s dng ph binăđ phân tích,
đánhăgiáăhotăđng kinh doanh ca mt doanh nghip,ătrongăđóăcóăcácăNHTM.ăâyă
là các ch tiêuătngăđi phn ánh mi quan h gia hai bin s tài chính cho phép so
sánh hotăđng gia các chi nhánh, gia các ngân hàng thông qua vic phân tích xu
12

hng binăđng ca các bin s này theo thi gian. Nhiu ch tiêu tài chính khác
nhauăđc s dngăđ đánhăgiáănhiu khía cnh khác nhau trong hotăđng kinh doanh
ca NHTM:
(1) Nhóm ch tiêu phn ánh kh nng sinh li:
Các ch tiêu này nhmăđoălng kh nngăsinhăli ca NHTMCP theo tng
gócăđ khácănhau.ăâyălàănhómăch tiêu quan trng nhtăđ đánhăgiáăcôngătácăqun lý
và các hotăđng chinălc ca NHTMCP thành công hay tht bi. Nhóm ch tiêu
này bao gm: t l li nhun trên tng tài sn (ROA), t l li nhun trên vn ch s
hu (ROE), t l thu nhp lãi cn biên (NIM), t l thu nhp ngoài lãi cn biên (NM).
ROA 
Li nhun ròng
Tng tài sn

ROE 
Li nhun ròng
Vn ch s hu

NIM 
Thu nhp lãi  Chi phí lãi
Tng tài sn

NM 
Thu nhp ngoài lãi  Chi phí ngoài lãi
Tng tài sn

ROA là ch tiêu ch yu phn ánh tính hiu qu qun lý, cho thy kh nngă
chuyn tài sn ca ngân hàng thành li nhun ròng, th hin kh nngăsinhăli trên
miăđng tài sn ca NHTMCP.
ROE là ch tiêuăđoălng t l thu nhp cho các c đôngăca ngân hàng, th
hin kh nngăsinhăli trên miăđng vn ca c đông.ăâyălàăch tiêu quan trng nht
đi vi các c đông.ăCh tiêuănàyăcònăđc s dng khá ph bin trong phân tích hiu
qu hotăđng vì phn ánh hiu qu s dng vn ch s hu.
NIMăđoălng mc chênh lch gia thu t lãi và chi phí tr lãi mà ngân hàng
thngămi có th đtăđc thông qua hotăđng kim soát cht ch tài sn sinh li
vàătheoăđui các ngun vn có chi phí thp nht.
13

NMăđoălng mc chênh lch gia ngun thu ngoài lãi (ch yu là các ngun
thu t dch v) viăcácăchiăphíăngoàiălưiămàăngânăhàngăthngămi phi chu (tin
lng,ăchiăphíăsa cha, bo hành thit b, chi phí tn tht tín dngầ)ă.
Ngoàiăra,ăđ đánhăgiáăhiu qu hotăđng ca NHTM, các mô hình phân tích
kh nngăsinhăliăcngăđcăđaăraăxemăxétănhămôăhìnhăđánhăđi ri ro và li nhun,
mô hình phân chia t l thu nhp trên vn ch s hu và mô hình tách các ch s phân
tích li nhun trên tài sn. Bng cách tách các t l ROA, ROE thành nhiu t l khác
đ đánhăgiáăs ph thuc ca các ch tiêu ROA, ROE vào các t l khác; hoc phân
tích mi quan h gia ROA và ROE; các nhà qun tr có th đánhăgiáătoànădinăhnă

hiu qu hotăđng ca NHTM.
(2) Nhóm ch tiêu phn ánh kt qu kinh doanh:
Vi mc tiêu tiăđaăhóaăli nhun, các NHTM thng gia tngăhiu qu hot
đng kinh doanh bng cách gimăchiăphíăvàătngănngăsutălaoăđng. Nhóm ch tiêu
phn ánh kt qu kinhădoanhăđ đánhăgiáăhiu qu hotăđng ca NHTM bao gm
các t s nhăsau:
- Tng chi phí hotăđng/ tng thu t hotăđng: Ch tiêu này phn ánh mi quan
h giaăđuăvàoăvàăđu ra, cho bit kh nngăbùăđp chi phí trong hotăđng ca
ngânăhàngăthngămi.
- Tng thu nhp hotăđng/ tng tài sn: Ch tiêu này phn ánh hiu sut s dng
tài sn. T l này gm 2 phn là thu nhp lãi bình quân trên tng tài sn và thu
nhp ngoài lãi bình quân trên tng tài sn. Khi cnh tranh trên th trng tín dng
giaătngăvàăcácăkhon vay kém chtălng ngày càng nhiu,ăcácăngânăhàngăthngă
mi chuynăhng vào vicătngăthuănhp ngoài lãi (t phí dch v).
- Nngăsutălaoăđng (Thu nhp hotăđng/s bình quân nhân viên làm vic toàn
thi gian) là ch tiêuăđoălng kh nngăto ra thu nhp ca mt nhân viên ngân
hàng trong mt khong thi gian nhtăđnh. Ch tiêu này phn ánh hiu qu s
dngălaoăđng caăngânăhàngăthngămi.
(3) Nhóm ch tiêu đánh giá ri ro trong hot đng kinh doanh:
14

Hotăđng kinh doanh ca NHTM liên quan đn các loi ri ro chính: tín dng,
thanh khon, th trng, lãi sut, thu nhp và ri ro phá sn. Các ch tiêu tài chính
thng s dngăđ đánhăgiáări ro trong hotăđng caăngânăhàngăthngămi bao
gm: t l n xu, h s ri ro tín dng, t l gia tài sn nhy cm lãi sut và n
nhy cm lãi sut, t l đònăbyătàiăchính,ầ
- T l n xu (n xu/tngădăn cho vay): Là ch tiêu phn ánh chtălng tín dng
thngăđc s dngăđ đoălng ri ro tín dng ca NHTM. T l này càng nh th
hin chtălng tín dng ngày càng cao.
- H s ri ro tín dng (tngădăn cho vay/tng tài sn có). H s này cho ta thy t

trng ca khon mc tín dng trong tài sn có. Khon mc tín dng trong tng tài
sn càng ln thì li nhun s càng cao,ănhngăđng thi ri ro tín dng cngătngălên.ă
- Tng cho vay/tng vnăhuyăđng:ăâyălàăch tiêu phn ánh hiu qu đuătăca mt
đng vnăhuyăđng,ăđng thiăcngălàăch tiêuăđoălng ri ro tín dng. T l này
càng cao chng t ngân hàng s dng vn huyăđng ch yuălàăđ cho vay nên ri ro
tín dng càng cao. T l này càng thp càng gim thiu ri ro tín dng ca ngân hàng
vìăngânăhàngăđaădng hóa danh mcăđuătăvàădch v cung ng cho khách hàng.
- T l gia tài sn nhy cm lãi sut và n nhy cm lãi sut: T l nàyăđoălng ri
ro lãi sut. Khi quy mô tài sn nhy cm vi lãi sutăvt quá các khon n nhy cm
lãi sut trong mt thi k nhtăđnh, mt ngân hàng có th riăvàoătìnhătrng bt li
và thua l nu lãi sut gim.ăNgc li, khi n nhy cm vi lãi sut vt quá tài sn
nhy cm lãi sut, ngân hàng s thua l nu lãi sutătng.
- T l đònăby tài chính (tng vn ch s hu/tng tài sn): Ch tiêu này phn ánh
cóăbaoănhiêuăđng vn ch s hu to ra mtăđng tài sn và ngân hàng thng mi
phi da vào ngun vn vay n là bao nhiêu. T l này càng thp chng t ngân hàng
thngămi vay n càng nhiu, tn dngăđcăđònăbyătàiăchínhănhngăđng thi ri
roăcngătngălên.
Ngày nay, trong phân tích hotăđngăkinhădoanhăvàăđánhăgiáăhiu qu hot
đng ca doanh nghip nói chung và NHTM nói riêng, các t s tài chính vnăthng
15

đc áp dngăvìăphngăphápănàyătngăđiăđnăgin và d hiu. Mi ch tiêu tài
chính biu hin mi quan h gia hai bin s, phn ánh mt khía cnh trong hot
đng caăngânăhàngăthngămi. Vì vy,ăđ đánhăgiáătoànădin hiu qu hotăđng
caăngânăhàngăthngămi, chúng ta phi s dng hàng lot các ch tiêu khác nhau.
iuănàyăgâyăkhôngăítăkhóăkhnăchoăcácănhàăqun tr và c cácăcăquanăqun lý nhà
ncăkhiăđánhăgiá và so sánh hiu qu hotăđng caăcácăngânăhàngăthngămi, nht
làăkhiăđánhăgiáăhiu qu s dng các ngun lcăđ to ra các sn phm, dch v tài
chính phc tp ca NHTM.
Hin nay các nhà qun tr ngânăhàngăcngăquanătâmăhnăđn các ch tiêu theo

tiêu chun quc t nhăCAMEL,ătuyănhiênăcáchăđánhăgiáănàyăhinănayăcngăchaăápă
dng ph bin ti Vit Nam do mt s ch tiêu caăCAMELăkhóălngăhóaăđc.
1.1.5.2. Phng pháp phơn tích hiu qu biên
 b sung cho nhng hn ch caăphngăphápăphânătíchătruyn thng nêu
trên, trên th gii còn s dngăphngăphápăphânătíchăhiu qu biênăđ đoălng hiu
qu hotăđngăvàălng hóa các nhân t nhăhngăđn hiu qu hotăđng ca các
NHTM,ăđâyălàămtăphngăphápămi giúp chúng ta có th nhìn thy mt bc tranh
tng th trong hotăđng ca các ngân hàng.
Phngăphápănàyătínhătoánăch s hiu qu tngăđi da trên vic so sánh
khong cách caăcácăđnăv (ngân hàng) vi mtăđnăv thc hin hotăđng tt nht
trênăđng biên hiu qu.ăPhngăphápănàyăchoăphépătaătínhăđc ch s hiu qu
chung ca tng ngân hàng da trên hotăđng ca chúng và cho phép xp hng hiu
qu hotăđng ca các ngân hàng. Ngoài ra, cách tip cnănàyăcngăchoăphépăcácănhàă
qunălỦăngânăhàngăxácăđnhăđc thc t hotăđng tt nht hin ti, quaăđóăchúătrng
đuătăm rng nhng hotăđng mình có li th nhtăđ ci thin hiu qu vàăngnă
nga ri ro trong hotăđng ca mình.
Phngăphápăphânătíchăhiu qu biên có th đcăchiaălàmăhaiănhómăđóălà:ă
phngăphápătip cn tham s vàăphngăpháp tip cn phi tham s.
16

Phng pháp tip cn tham s da trên lý thuyt thng kê và/ hoc kinh t
lngăđ đánhăgiá.ăPhngăphápătip cn tham s đòiăhi phi ch đnh mt dng hàm
c th đi viăđng biên hiu qu, và có ch đnh ca phân phi phi hiu qu hoc
sai s ngu nhiên. Các ch s hiu qu s b nhăhngăngc chiu nu ch đnh hàm
sai.
Phng pháp tip cn phi tham s daăvàoăcácăchngătrìnhătuyn tính toán
hcăđ đánhăgiá.ăCáchătip cn phi tham s khôngăđòiăhi phi ch đnh mt dng hàm
c th đi viăđng biên hiu qu,ăcngănhăkhôngăđòiăhi các ràng buc v phân
phi ca các nhân t phi hiu qu trong s liuănhăcáchătip cn tham s.ăPhngă
phápănàyăcóăxuăhng bao bc ly các d liu t muăđ cătínhăđng biên tiăuă

ca toàn b mu,ăvàăsauăđóăchmăđim tng ngân hàng bngăcáchăsoăsánhăđim hin
ti viăđim tiău.
Trong phm vi nghiên cu, lunăvnătpătrungăvàoăphngăphápătip cn phi
tham s - phân tích bao d liuă DEAă đ đoă lng hiu qu hotă đng ca các
NHTMCP Vit Nam.
(1) Gii thiu chung v mô hình phân tích bao d liu DEA
DEA là mt k thut quy hoch tuyn tính phi tham s đ đánhăgiáămtăđnăv
ra quytăđnh DMU, miăDMUănhămt thc th chu trách nhim chuynăđiăđu
vàoăthànhăđu ra. K thut này to ra mt tp hp biên các DMU hiu qu và so sánh
nó vi các DMU còn li. Hay nói cách khác, nó toăraăđng gii hn hiu qu,ăđc
xácăđnh biăcácăđon thng niăcácăđim sn xut có hiu qu, có hình nón li, dùng
đ călng hàm sn xut.ăDEAăchoăphépăxácăđnh hiu qu tngăđi caăcácăđnă
v hotăđng trong mt h thng phc tp.
DEA cung cp mt s phân tích toàn din, hiu qu tngăđi ca các DMU
vi nhiuăđu vào và nhiuăđu ra bi vicăcălng tngăDMUăvàăđoălng hiu
qu tngăđiăđi vi biên hiu qu. Theo DEA thì mtăđnăv hotăđng tt nht s
có ch s hiu qu làă1,ătrongăkhiăđóăch s caăcácăđnăv phi hiu qu đc tính bng
vic chiuăcácăđnăv phi hiu qu lên biên hiu qu.