Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định chọn ngân hàng để gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại khu vực TPHCM

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TPHCM






Phm Ngc Th





CÁC NHÂN T NH HNG N QUYT
NH CHN NGÂN HÀNG  GI TIN
TIT KIM CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
TI KHU VC TP.HCM


Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60340201



LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS TRNG QUANG THÔNG

Thành ph H Chí Minh – nm 2014
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn “Các nhân t nh hng đn quyt đnh
chn ngân hàng đ gi tin tit kim ca khách hàng cá nhân t  ikhu v c
Thành ph H Chí Minh” là công trình nghiên

cu ca riêng tôi, di s hng
dn ca PGS.TS Trng Quang Thông. Các s liu

và kt qu nghiên cu đc
th hin trong ni dung lun vn là hoàn toàn trung

thc và cha tng đc
công b trong các công trình nghiên cu khác.


TP. H Chí Minh, tháng 05 nm 2014

MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH MC CÁC HÌNH V,  TH
PHN M U

1.

Lý do chn đ tài

1
2.

Mc tiêu nghiên cu

2
3.

i tng nghiên cu

3
4.

Phm vi nghiên cu

3
5.

Phng pháp nghiên cu 3
6.

Ý ngha thc tin ca đ tài

3
7.

Cu trúc ca lun vn.

4
PHN NI DUNG
CHNG 1: C S LÝ THUYT V DCH V HUY NG TIN GI
TIT KIM 5
1.1 Tng quan v nghip v huy đng vn ca NHTM 5
1.1.1 Khái nim 5
1.1.2 Các hình thc huy đng vn ca NHTM 5
1.1.2.1 Tin gi ca khách hàng 5
1.1.2.2 To vn qua phát hành công c n 7
1.1.2.3 Vn vay t các t chc tín dng khác và ngân hàng Trung ng 8
1.1.2.4 To vn t ngun vn khác 9
1.2 Tng quan v dch v tin gi tit kim 10
1.2.1 Dch v tin gi tit kim 10
1.2.2 Phân loi tin gi tit kim 10
1.2.3 c đim ca khách hàng gi tin tit kim 11
1.2.4 Khuôn kh pháp lý cho hot đn huy đng tin gi tit kim 13
1.2.5. Vai trò ca tin gi tit kim trong ngun vn hot đng ca NHTM 14
1.3. Các nhân t nh hng đn công tác huy đng vn ca NHTM 15
1.3.1. Các nhân t khách quan 15
1.3.1.1 Môi trng chính tr pháp lut 15
1.3.1.2 Môi trng kinh t 17
1.3.1.3 Môi trng vn hóa xã hi 18
1.3.1.4 C cu dân c và v trí đa lý 19
1.3.1.5 Mi trng công ngh 19
1.3.2 Các nhân t ch quan 20
1.3.2.1 Uy tín ngân hàng 20
1.3.2.2 Chin lc kinh doanh ca ngân hàng 20
1.3.2.3 Chính sách lãi sut cnh tranh 21

1.3.2.4 Trình đ công ngh ngân hàng 22
1.3.2.5 Mng li chi nhánh 22
1.4 Hành vi tiêu dùng và s la chn ca khách hàng 23
1.4.1 Hành vi tiêu dùng 23
1.4.2 Các nghiên cu  nc ngoài v yu t nh hng đn s la chn ngân hàng
ca khách hàng cá nhân 27
1.4.3 Các nghiên cu  trong nc v yu t nh hng đn s la chn ngân hàng
ca khách hàng cá nhân 29
CHNG 2: THC TRNG V TÌNH HÌNH HUY NG TIN GI TIT
KIM CA CÁC NHTM 31
2.1 S phát trin ca h thng ngân hàng thng mi VN giai đon 2008-2013 31
2.2 Tng quan tình hình huy đng tin gi tit kim ca các ngân hàng thng mi
trên đa bàn TP.HCM 36
2.3 ánh giá hot đng huy đng tin gi tit kim ca các NHTM trên đa bàn
TP.HCM 41
2.3.1. V phía môi trng v mô 41
2.3.2. v phía ngân hàng thng mi 43
2.3.3. V phía khách hàng 44
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU VÀ KT QU NGHIÊN CU47
3.1 Phng pháp phân tích s liu 47
3.1.1 Thng kê mô t 47
3.1.2 Phân tích h s tin cy Cronbach Alpha 47
3.1.3 Phân tích nhân t khám phá EFA 47
3.1.4 Phng pháp kim đnh ANOVA 48
3.1.5 Phân tích hi quy đa bin 48
3.2 Quy trình nghiên cu 49
3.2.1 Nghiên cu đnh tính 49
3.2.2 Nghiên cu đnh lng 49
3.3 Các nhân t đc k vng tác đng đn vic la chn ngân hàng đ gi tit
kim ca khách hàng cá nhân 50

3.3.1 Li ích tài chính 51
3.3.2 S thun tin 51
3.3.3 Dch v ATM 52
3.3.4 nh hng ca xã hi 53
3.3.5 i ng nhân viên 53
3.3.6 Nhn bit thng hiu 54
3.3.7 Cm giác an toàn 54
3.3.8 X lý s c 54
3.3.9 S đng cm 55
3.3.10 Phng tin hu hình 55
3.4 Kt qu nghiên cu đnh tính 56
3.5. Thit k bng câu hi 58
3.6 Mu d liu nghiên cu 59
3.6.1 Kích thc mu 59
3.6.2 Thng kê mô t bin đnh tính 59
3.7 Kt qu nghiên cu đnh lng 60
3.7.1 ánh giá thang đo các thành phn nh hng đn ý đnh gi tin 60
3.7.1.1 Phân tích h s Cronbach’s alpha 60
3.7.1.2 Phân tích nhân t khám phá 63
3.7.2 ánh giá thang đo ý đnh gi tin tit kim 67
3.7.2.1 Phân tích h s Cronbach’s alpha 67
3.7.2.2 Phân tích nhân t khám phá (EFA) 67
3.7.3 Mô hình nghiên cu điu chnh 69
3.7.4 Tng quan và hi quy tuyn tính bi 70
3.7.4.1 Phân tích tng quan 70
3.7.4.2 Phân tích hi qui bi 70
3.7.4.2.1 Kim đnh ý ngha các bin trong mô hình 70
3.7.4.2.2 Phng trình hi qui 72
3.7.4.2.3 Kim tra các gi đnh hi qui i 73
3.7.4.2.4 Kim đnh đ phù hp mô hình và hin tng đa cng tuyn. 75

3.7.5 Tóm tt kt qu kim đnh các gi thuyt 76
3.7.6 Phân tích s khác bit trong Ý đnh la chn ngân hàng đ gi tit kim 76
CHNG 4:  XUT CÁC GII PHÁP PHÁT TRIN HOT NG HUY
NG VN TI CÁC NHTM 81

4.1. Nhn đnh th trng tin gi tit kim  khu vc TP.HCM 79
4.2 Mt s đ xut nhm nâng cao hot đng thu hút tin gi tit kim trong dân

c
ca các ngân hàng thng mi 80
4.2.1 Nâng cao ba yu t mà khách hàng đánh giá là yu t quan trng nhh hng
đn quyt đnh chn ngân hàng gi tit kim 80
4.2.1.1 S đng cm vi khách hàng 80
4.2.1.2 S an toàn 81
4.2.1.3 i ng nhân viên 83
4.2.2. Xây dng chin lc khách hàng và m rng mng li 85
4.2.3 Hin đi hoá công nghê thông tin 88
4.3. Gii pháp t phía Ngân hàng Nhà nc 89
PHN KT LUN 92
TÀI LIU THAM KHO
PH LC

DANH MC CÁC T VIT TT

T vit tt Din gii
ATM Máy rút tin t đng
EFA Phng pháp phân tích nhân t khám phá (exploratory factor
analysis)
KMO Kaiser- Meyer- Olkin
NH Ngân hàng
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTMNN Ngân hàng thng mi nhà nc
PR Public relations
TCTD T chc tín dng
TRA Theory of Reasoned Action
TP. HCM Thành ph H Chí Minh
DANH MC CÁC HÌNH V, BIU 

Hình 1.1: Mô hình hành vi ngi mua 23
Hình 1.2: S đ quá trình ra quyt đnh ca ngi mua 24
Hình 1.3: Mô hình hc thuyt hành đng hp lý TRA 26
Hình 2.1: Din bin trn lãi sut huy đng t nm 2011 đn nm 2013 38
Hình 3.1:  th phân tán phn d 75
Hình 3.2: Biu đ tn s HISTOGRAM 76
Biu đ 2.1: Tng tài sn ca các t chc tín dng tính đn 31/12/2012 34
Biu đ 2.2: Tng tài sn ca các t chc tín dng tính đn 31/12/2013 34
Biu đ 2.3: Bin đng ca lãi sut và lm phát t 2008 – 2013 42

DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 1.1: Tóm tt kt qu mt s nghiên cu trc đây
Bng 2.1: Vn huy đng ca các NH trên đa bàn TP.HCM tính đn 31/12/2012 38
Bng 3.1 : Các nhân t k vng nh hng đn quyt đnh chn ngân hàng đ gi
tit kim ca khách hàng cá nhân
Bng 3.2: Các bin quan sát chính thc đc mã hoá
Bng 3.3: Bng tng hp phân tích H s Cronbach’s alpha các thành phn 64
Bng 3.4: KMO and Bartlett's Test 67
Bng 3.5: Ma trn xoay nhân t (ln 4) 67
Bng 3.6: H s Cronbach’s alpha thành phn Ý đnh gi tin 69
Bng 3.7: Din gii các thành phn sau khi xoay nhân t 70
Bng 3.8: tóm tt các h s hi qui ln 1 73
Bng 3.9: tóm tt các h s hi qui ln 2 74
Bng 3.10: Model

Summary

b
77

Bng 3.11: ANOVA
b
77







1

PHN M U
1. Lý do chn đ tài
Nhng nm trc đây lãi sut là yu t c bn hàng đu chi phi đn quyt
đnh chn ngân hàng đ gi tin tit kim ca ngi dân trong đa bàn thành ph H
Chí Minh. Vì vy, đ tng tính cnh tranh, các ngân hàng nh thi nhau tng lãi sut
nhm thu hút ngun vn. T đó, các cuc đua lãi sut din ra t công khai đn bí
mt làm cho th trng tài chính hn lon. n nm 2011, trc vin cnh lm phát
tng cao và tình trng ri ren ca các ngân hàng, Ngân hàng Nhà nc đã ban hành
quy đnh áp trn lãi sut huy đng bng tin đng  mc 14%, t đó đn nay trn lãi
sut huy đng liên tc gim. Ngày 17/03/2014, theo quyt đnh ca Ngân hàng Nhà
nc, lãi sut ti đa áp dng đi vi tin gi không k hn và có k hn di 1
tháng gim xung 1%/nm, lãi sut ti đa áp dng đi vi tin gi có k hn t 1
tháng đn di 6 tháng xung còn 6%/nm, và lãi sut tin gi có k hn t 6 tháng
tr lên thì Ngân hàng Nhà nc cho phép các t chc tín dng n đnh trên c s
cung - cu vn th trng. Cùng vi nhng bin đng ln v lãi sut, là thc trng

các ngân hàng có ngun vn t có thp hay hot đng kém hiu qu buc phi tái
c cu, sáp nhp, hp nht đ tng sc cnh tranh. Nhng bin đng này đã nh
hng ln đn tâm lý gi tin ca ngi dân.
Vì vy , gi đây, bên cnh yu t lãi sut huy đng, khách hàng còn quan tâm
đn nhng yu t ct lõi khác nh thng hiu, uy tín, vn t có, dch v hu mãi,
chm sóc khách hàng, các sn phm có đc tính riêng, chng trình khuyn mãi….
Vy đâu mi là điu mt ngi dân cn khi quyt đnh chn ngân hàng đ gi tin
tit kim ca mình? ây là câu hi đc các nhà qun tr ngân hàng quan tâm, vì
vy vic xác đnh nhng nhân t tác đng đn quyt đnh chn ngân hàng ca ngi
dân khi gi tin tit kim là mt vic làm cn thit nhm giúp các ngân hàng phát
huy th mnh, tng cng xây dng hình nh ca Ngân hàng mình trong mt khách
hàng. Chính vì nhng lý do trên, tác gi quyt đnh chn đ tài “Các nhân t nh
hng đn quyt đnh chn ngân hàng đ gi tit kim ca khách hàng cá

2

nhân ti khu vc TP.HCM” làm lun vn . T đó, đ xut các gii pháp đ thu
hút ngun tin tit kim nhàn ri trong dân c.
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu chung:
Xác đnh và phân tích nhng nhân t tác đng đn quyt đnh chn ngân
hàng đ gi tit kim ca khách hàng cá nhân. T đó phát hin ra nhng tn ti và
vng mc gp phi trong công tác huy đng tit kim đ đ ra các gii pháp nhm
hoàn thin hn trong hoch đnh chin lc kinh doanh và điu hành công tác huy
đng vn ti NHTM.
Mc tiêu c th:
- Phân tích thc trng v huy đng tin gi tit kim ca các NHTM trên
đa bàn TP.HCM
- o lng mc đ nh hng ca các nhân t tác đng đn quyt đnh
chn ngân hàng gi tin tit kim ca ngi dân.

-  xut các gii pháp nhm thu hút ngun tit tit kim nhàn ri ca
khách hàng cá nhân.
3. i tng nghiên cu
i tng nghiên cu: Các nhân t nh hng đn quyt đnh chn ngân
hàng đ gi tin tit kim.
i tng kho sát:
- Khách hàng cá nhân đã và đang gi tit kim ti mt s ngân hàng
thng mi trên đa bàn TP.HCM.
- Nhân viên đang làm vic trong các NHTM trên đa bàn TP.HCM
4. Phm vi nghiên cu
 tài ch tp trung nghiên cu ti mt s NHTM trên đa bàn TP.HCM nh:
Ngân hàng Ngoi Thng (Vietcombank), Ngân hàng Công Thng
(Viettinbank), Ngân hàng Á Châu (ACB), Ngân hàng K Thng
(Techcombank), Ngân hàng Sài Gòn Thng Tín (Sacombank), Ngân hàng
Quân i (MB Bank), Ngân hàng Xut Nhp Khu (Eximbank), Ngân hàng

3

Vit Nam Thnh Vng (VP Bank), Ngân hàng Bu in Liên Vit
(LienVietPostBank). Và ch tp trung ti các tr s hay phòng giao dch ti
các qun trung tâm nh : qun 1, qun 3, qun 10, qun Phú Nhun, qun
Tân Bình.
Thi gian nghiên cu: t gia tháng 3/2013 đn ht tháng 4/2013
5. Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu này đc thc hin thông qua 2 bc chính: nghiên cu s
b

thông qua phng pháp đnh tính, nghiên cu chính thc thông qua phng
pháp

đnh lng.
Nghiên cu s b thông qua phng pháp đnh tính vi k thut tho
lun

nhóm và phng vn th, s lng 10 ngi. Mc đích ca nghiên cu này là
dùng đ điu chnh và b

sung các nhân t nh hng đn quyt đnh la chn
ngân hàng ca khách hàng cá nhân.
Nghiên cu chính thc đc thc hin ti TP.HCM t gia tháng 03/2013
đn ht tháng 04/2013 bng phng pháp nghiên cu đnh

lng, s dng k
thut phng vn trc tip khách hàng thông qua bng câu hi đ

thu thp thông
tin t các khách hàng có s dng dch v ca các ngân hàng k trên.
Thông tin đc thu thp s đc x lý bng phn mm SPSS 16.0. Thang
đo

sau khi đc đánh giá bng phng pháp h s tin cy Cronbach alpha và phân
tích

nhân t EFA, s đc s dng phng pháp hi quy bi đ đo lng mc
đ nh

hng ca tng nhân t đn quyt đnh ca khách hàng.
6. Ý ngha thc tin ca đ tài
 tài nghiên cu s cho bit trong tng th các nhân t nh hng đn quyt
đnh chn ngân hàng đ gi tit kim ca khách hàng cá nhân thì nhân t nào là

quan trng nht và mc đ quan trng ca tng nhân t tác đng đn quyt đnh
chn ngân hàng đ gi tin tit kim. Kt qu nghiên cu có th giúp các nhà qun
tr ngân hàng nm bt đc tâm lý cng nh nhng mong mun ca khách hàng v
nhng dch v mà Ngân hàng cung ng. T đó có gii pháp hp lý đ gi chân
khách hàng c và thu hút khách hàng mi.

4

7. Cu trúc lun vn
Phn m đu bao gm: t vn đ, mc tiêu nghiên cu, phm vi nghiên
cu, phng pháp nghiên cu, ý ngha thc tin và cu trúc ca lun vn.
Phn ni dung bao gm:
Chng 1: C s lý thuyt v dch v huy đng tin gi tit kim
Chng 2: Thc trng v tình hình huy đng tin gi tit kim ti các
NHTM
Chng 3: Phng pháp nghiên cu và kt qu nghiên cu
Chng 4:  xut các gii pháp phát trin ngun vn tin gi tit kim
ti các ngân hàng thng mi


5

CHNG 1 : C S LÝ THUYT V DCH V HUY NG TIN GI
TIT KIM
1.1. Tng quan v nghip v huy đng vn ca Ngân hàng thng mi.
1.1.1 Khái nim
Ngân hàng thng mi đã hình thành, tn ti và phát trin gn lin vi s
phát trin ca kinh t hàng hoá. S phát trin ca h thng ngân hàng thng mi đã
có tác đng rt ln và quan trng đn quá trình phát trin ca nn kinh t hàng hoá.
NHTM là t chc tín dng đc thc hin toàn b hot đng ngân hàng và các
hot đng kinh doanh khác có liên quan vì mc tiêu li nhun theo quy đnh ca
Lut Các t chc tín dng và các quy đnh khác ca pháp lut. (Ngh đnh s
59/2009/N-CP ca Chính ph v t chc và hot đng ca NHTM)
Theo Lut Ngân hàng nhà nc: Hot đ
ng ngân hàng là hot đng kinh
doanh tin t và dch v ngân hàng vi ni dung thng xuyên là huy đng ngun
tin gi và s dng s tin này đ cp tín dng, cung ng dch v thanh toán
Hot đng huy đng vn là mt trong nhng hot đng ch yu và quan
trng nht ca NHTM. Hot đng này mang li ngun vn đ ngân hàng có th thc
hin các hot đng khác nh
 cp tín dng và cung cp các dch v ngân hàng cho
khách hàng.
1.1.2. Các hình thc huy đng vn ca ngân hàng thng mi
1.1.2.1. Tin gi ca khách hàng.
Tin gi ca khách hàng đó là tin gi ca các t chc kinh t, doanh nghip
c quan Nhà nc và các đnh ch tài chính trung gian cùng cá nhân trong và ngoài
nc có quan h gi tin ti ngân hàng.

Tin gi ca khách hàng đc chia làm hai b phn: Tin gi ca doanh
nghip, t chc kinh t và tin gi ca dân c.
* Tin gi ca các doanh nghip, t chc kinh t bao gm:
- Tin gi không k hn.
ây là khon tin gi mà khách hàng có th rút ra bt k lúc nào. Mc đích
gi tin không vì mc đích li nhun mà ch yu là đ an toàn, tin li, thc cht đó
là khon tin gi dùng đm bo trong thanh toán đ thc hin các khon chi tr
khác phát sinh trong quá trình hot đng kinh doanh ca khách hàng. ây là khon

6

tin tm thi nhàn ri ch thanh toán mà không phi đ dành. Do vy ngân hàng
thng không tr lãi hoc tr lãi rt thp khon tin gi này. Ngun vn này tng
cao nu ngân hàng thc hin tt các dch v thanh toán, giao dch tin li và có h
thng kho an oàn.
- Tin gi có k hn.
Tin gi có k hn là khon tin tm thi nhàn ri ca doanh nghip, cha s
dng đn trong mt thi gian nht đnh, mà khong thi gian này đc xác đnh
trc. Do đó các doanh nghip thng gi vào ngân hàng di hình thc tin gi có
k hn. Phn ln các ngun tin gi này xut phát t ngun tích lu ca các doanh
nghip. V nguyên tc khách hàng ch đc rút tin ra khi đn hn và đc hng
s tin lãi trên s tin gi đó. Nhng hin nay đ thu hút vn nhm khuyn khích
khách hàng gi tin vào ngân hàng, các NHTM cho phép khách hàng rút tin ra
trc thi hn. Trong trng hp này khách hàng không đc hng lãi hoc ch
đc hng theo lãi sut ca tin gi không k hn.
Do tính cht ca loi tin vn tng đi n đnh, ngân hàng có th s dng
phn ln s d loi ngun vn này đ cho vay trung và dài hn. Nu ngun vn này
chim t trng ln trong tng ngun vn huy đng s to điu kin thun li, ch
đng ca ngân hàng trong quá trình kinh doanh, các NHTM thng đa ra nhiu
loi k hn nhm đáp ng nhu cu tin gi ca khách hàng. Hin ti các NHTM có

các loi tin gi có k hn 1 tháng, 2 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng, 1 nm, 2 nm.
Vi mi mt k hn khác nhau thì ngân hàng áp dng mt loi lãi sut khác nhau.
Thông thng thì thi hn càng dài thì lãi sut càng cao. Các NHTM thng
khuyn khích khách hàng gi tin vi thi hn dài, vì loi tin này tng đi n
đnh, ngân hàng s ch đng trong kinh doanh.  thu hút đc nhiu ngun vn
dài hn thì tc đ phát trin nn kinh t phi n đnh, giá tr đng tin đc đm bo,
lm phát va phi (thng là mt con s mt nm) và tình hình hot đng kinh
doanh ca các ngân hàng có hiu qu.

7

* Tin gi ca dân c bao gm:
- Tin gi thanh toán
: là tin gi không k hn ca cá nhân ti ngân hàng
nhm thc hin các giao dch np, rút tin mt, chuyn khon, thanh toán tin hàng
hóa, dch v, nhn tin t nc ngoài, chuyn tin ra nc ngoài, và đc hng
lãi sut không k hn.
- Tin gi tit kim: là khon tin ca cá nhân đc gi vào tài khon tin
gi tit kim, đc xác nhn trên th tit kim, đc hng lãi theo quy đnh ca t
chc nhn tin gi tit kim và đc bo him theo quy đnh ca pháp lut v bo
him tin gi. Bn cht ca tin gi tit kim là mt khon đu t ngày hôm nay đ
có đc mt khon tin ln hn trong tng lai (bao gm phn gc là s tin gi
ban đu và khon tin lãi)
Tin lãi thông thng đc tr cui k khi đáo hn s tit kim. Tuy nhiên,
nhiu ngân hàng có hình thc tit kim tr lãi theo tháng, quý hoc theo nm có
ngha là c mi tháng, quý hoc nm, bn có th đn nhn tin lãi cho tháng, quý
hoc nm đó và tin gc vn gi li ngân hàng cho đ
n khi đáo hn. S tin gc
gi tit kim cng s đc tr khi đn ngày đáo hn s. n ngày này, nu bn
không đn rút tin gc, thì s tin này s t đng cng lãi và quay vòng sang k

hn mi vi mc lãi sut áp dng cho k hn ti thi đim hin ti. Nu gp trng
hp cn g
p tin, bn cng có th rút trc hn. Trong trng hp này, bn s ch
đc tính lãi sut tin gi khhông k hn cho thi gian mà bn thc gi.
Ngun vn huy đng t tin gi tit kim ca dân c có s lng ln th hai
trong tng s các loi tin gi vào ngân hàng và nó ph thuc rt ln vào thu nhp
bình quân theo đu ngi, t l tit kim trên tng thu nhp ca dân c, cht lng
phc v ca NHTM, s n đnh đng tin và nn kinh t tng trng vng chc.
1.1.2.2. To vn qua phát hành công c n.
ây là hình thc huy đng vn thông qua phát hành k phiu, trái
phiu…ó là các công c n ca ngân hàng.
c đim ca loi vn này là lãi sut cao hn lãi sut tin gi tit kim. Mc
đích huy đng dùng đ đáp ng cho các d án đu t ln. Ngun vn này đc huy

8

đng theo nhiu thi hn khác nhau nh ngn hn, trung hn, dài hn. Thi hn
càng dài thì lãi sut càng cao. Hin nay  Vit nam các NHTM thng huy đng
ngun vn này di hình thc phát hành k phiu có mc đích và trái phiu trung,
dài hn.
* Phát hành k phiu có mc đích.
Khi các NHTM có ngun vn tài chính di dào đ tài tr cho các ngun vn
có qui mô ln, nhm phát trin kinh t đa phng, chuyn dch c cu kinh t hoc
liên doanh, liên kt vi các t chc kinh t mà các ngun vn t có cha đáp ng
đc, NHTM trình ngân hàng Nhà nc xin phép phát hành k phiu đ to ngun
vn tín dng tng đi lâu dài cho các hot đng này. Nh vy k phiu là mt
chng ch huy đng vn có mc đích, có thi hn, ngi s hu có th chuyn
nhng cho ngi khác qua chng nhn ca ngân hàng.
* Phát hành trái phiu.
Trái phiu ngân hàng thc cht là giy nhn n có k hn ca ngân hàng đi

vi nhng ngi mua trái phiu (nhà đu t). Trái phiu đc các NHTM hay các
t chc tín dng phát hành nhm huy đng vn cho chính bn thân ngân hàng hoc
các t chc tín dng có liên quan. Thi hn ca trái phiu thng ln hn mt nm.
Lãi sut ca trái phiu thng cao hn lãi sut ca tin gi tit kim, k phiu. Các
NHTM phát hành trái phiu trên c s nhu cu s dng vn thông qua các d án
đu t ca các doanh nghip mà ngân hàng cam kt cho vay.
1.1.2.3. Vn vay t các t chc tín dng khác và ngân hàng Trung ng.
Khi các NHTM có s mt cân đi gia ngun vn huy đng và s dng vn,
xy ra hin tng thiu vn đt xut.  đm bo kh nng thanh toán ca mình,
các t chc tín dng vay vn ca nhau qua th trng liên ngân hàng. Th trng
này giúp cho NHTM b sung ngun vn cho nhau, nhm gii quyt tình trng thiu
ht vn trong thanh toán. Hot đng ca th trng này nhm tn dng đn mc cao
nht các kh nng sn có mt cách trit đ ca các t chc tín dng, trc khi có
nhu cu vay vn ca ngân hàng Trung ng.

9

Vic thc hin quan h tín dng gia các NHTM phi đc tin hành theo
nguyên tc đi vay cho vay và phi đc tho thun trên c s hp đng tín dng,
vn vay phi đm bo bng th chp, cm c (tin mt ti qu và các chng t có
giá tr), hay NHTM đi vay có th xin ngân hàng Nhà nc bo lãnh đ vay vn các
ngân hàng khác. Các ngân hàng đi vay phi chp hành đy đ các quy ch d tr
bt buc và an toàn vn, phi có tài khon tin gi thanh toán hot đng thng
xuyên ti NHTW.
Khi các NHTM đã ht kh nng vay mn ca nhau mà vn thiu vn hoc
mt kh nng thanh toán, các NHTM thc hin vay vn ti ngân hàng Trung ng đ
to thêm ngun vn b sung cho hot đng kinh doanh ca mình. Vic ngân hàng
Trung ng cho các NHTM vay đã làm tng kh nng thanh toán cho các NHTM.
Ngun vn ca ngân hàng Trung ng là ngun vn cui cùng, làm cho kh nng
thanh toán ca nn kinh t đc bình thng. Nu nh thiu ngun vn này thì s

xut hin các cuc khng hong tài chính khi các NHTM mt kh nng thanh toán.
Các ngun vn đi vay t các t chc tín dng khác, t ngân hàng Trung ng đ
đm bo kh nng thanh toán trong nhng trng hp cn thit. Cho nên thi hn
vay thng ngn, lãi sut thng cao hn các hình thc huy đng vn khác ca
NHTM.
1.1.2.4. To vn t ngun vn khác.
Ngoài các ngun vn huy đng trên các NHTM cng có th khai thác ngun
vn t các t chc tài chính quc t, đây là ngun vn ln, có thi hn tng đi dài
t 5 đn 50 nm vi lãi sut tng đi u đãi. Khi các NHTM nhn các ngun vn
này thng có các điu kin kèm theo rt cht ch và vic cp phát phi đúng ni
dung chng trình ca các d án tài tr.
 nc ta khi thc hin công cuc đi mi nn kinh t, ng và Nhà nuc ta
đã sáng sut la chn các đng li ngoi giao đúng đn, trên tinh thn m ca ca
nn kinh t, làm bn vi tt c các nc trên th gii, thu hút các ngun vn đu t
ca nc ngoài vào Vit nam. Các ngun vn này có đóng gp rt quan trng vào
công cuc đi mi công nghip hoá, hin đi hoá đt nc, đòi hi Ngân hàng Nhà

10

nc và NHTM phi tng cng m rng các mi quan h hp tác quc t, t đó
tranh th và tip nhn các ngun vn này.
Trên đây là các hình thc huy đng vn ch yu ca NHTM, tuy nhiên cht
lng, hiu qu ca hot đng huy đng vn chu nh hng tác đng rt nhiu yu
t, t các yu t mang tính cht v mô, đn các yu t mang tính chât vi mô ca nn
kinh t, cng nh các yu t liên quan ti chính NHTM.
1.2. Tng quan v dch v tin gi tit kim
1.2.1. Dch v tin gi tit kim
Gi tin tit kim là mt trong nhng loi hình dch v tài chính  ngân hàng.
i tng s dng thng là khách hàng cá nhân. Khi gi tit kim mt s tin
vào mt khong thi gian nht đnh, khách hàng s đc hng lãi sut tng ng

vi k hn đó. Ngân hàng s phát hành cho khách hàng s tit kim tng ng s
tin, k hn và lãi sut.
Tin lãi ca khon tin gi tit kim đc tính nh sau:
Tính theo tháng
Tng s tin lãi = S tin gc x lãi sut (theo nm)/12 tháng x s tháng gi
Tính theo ngày
Tng s tin lãi = S tin gc x lãi sut (theo nm)/360 ngày x s ngày gi
1.2.2. Phân loi tin gi tit kim
- Theo hình thc gi tin:
• Tit kim bc thang: là sn phm tin gi tit kim có k hn vi lãi sut
tng dn theo s d tin gi. Theo đó, khách hàng gi tin vi cùng mt k
hn nhng khon tin gi càng ln thì lãi sut ti
n gi càng cao.
• Tit kim tích lu là sn phm tit kim mà khách hàng có th tích góp
nhiu khon tin nh đ có đc mt khon tin ln hn rt nhiu. Ngoài
tin lãi đc hng, tit kim tích lu còn là mt sn phm giúp khách hàng
thc hin đc các mc tiêu tích ly mt cách hiu qu. Khi m tit kim
tích lu khách hàng có th np tin nhi
u ln mà không phi m thêm s mi
nh trng hp tit kim thông thng.

11

• Tit kim rút gc linh hot là sn phm tit kim mà khách hàng khi cn tin
có th rút mt phn gc, s gc còn li vn đc gi nguyên lãi sut trên s
cho đn khi kt thúc k hn.
• Tit kim lãi sut th ni là sn phm tit kim huy đng k hn dài, lãi sut
tit kim đc th ni ti đu mi k lnh lãi khi lãi sut c bn ca Ngân
hàng Nhà Nc thay đi.
- Theo k hn gi tin

• Tin gi tit kim có k hn: là tin gi tit kim mà ngi gi tin ch có
th rút tin sau mt k hn gi tin nht đnh nh 1 tháng, 2 tháng, 3
tháng,… 12 tháng, … theo tha thun vi t chc nhn tin gi tit kim.
• Tin gi tit kim không k hn: Loi tin gi này ngi gi tin có th rút
ra mt phn hoc toàn b s tin gi bt k lúc nào. Nhng khác vi loi tin
gi thanh toán, ngi gi tin không đc s dng các công c thanh toán đ
chi tr cho ngi khác, lãi sut tin gi tit kim thng cao hn và phn ln
nhng ng
i gi tin tit kim là do cha xác đnh đc nhu cu chi tiêu c
th trong tng lai, nhng li hng mc lãi trong thi gian khon tin nhàn
ri.
- Theo loi tin
• Tin gi tit kim bng đng Vit Nam
• Tin gi tit kim bng ngoi t
1.2.3. c đim ca khách hàng gi tit kim:
Khách hàng cá nhân chim s lng ln trong dch v ngân hàng.
i tng ca các dch v tin gi tit kim ca ngân hàng thng mi là
các cá nhân và h gia đình. ây là mng th trng đy tim nng do s lng
khách hàng ln và nhu cu ca khách hàng ngày càng cao nh s hin đi hóa đi
sng và mc sng ca ngi dân ngày càng đi lên. Bên cnh dch v tit kim,
khách hàng cá nhân và h gia đình mang li cho ngân hàng thng mi các c hi
đa dng hóa các sn phm và dch v phi ngân hàng. c bit, dch v khách hàng
cá nhân nói chung và dch v gi tit kim nói riêng li mang tính xã hi hóa cao

12

hn so vi các dch v khách hàng doanh nghip do tính đông đo ca đi tng
khách hàng.
Quy mô dch v gi tit kim ca tng khách hàng cá nhân không ln nhng
nhu cu s dng dch v đa dng.

Do đi tng ca dch v tit kim thng là các cá nhân và h gia đình nên
giá tr mi ln cung cp dch v thng không ln. i vi đi tng khách hàng cá
nhân, tr giá tin tích ly không nhiu nh khách hàng doanh nghip, tuy nhiên k
hn gi có th dài hn đ đc hng lãi sut cao hn khi khon tin nhàn ri cha
có mc đích s dng c th. Vì vy, ngoài vic tng s lng khách hàng, ngân
hàng cn xây dng mt h thng dch v có tính tích hp cao, kt hp vic cung
ng nhiu sn phm cho mt khách hàng. Mt khách hàng s dng dch v tin gi
tit kim cá nhân có th cùng mt lúc s dng nhiu dch v ca ngân hàng hin đi
nh va s dng th tín dng, thu chi, t đng trích tài khon gi tit kim hàng
tháng, tr tin đin, nc, các dch v sinh hot thông qua tài khon ngân hàng bng
các phng tin cá nhân nh: mng internet, đin thoi di đng…, các tin ích dch
v đc s dng trên phm vi toàn cu. Nh các tin ích này, vic gi và rút tin tr
nên nhanh chóng, linh hot, tit kim nhiu thi gian và công sc cho khách hàng
cá nhân, đc bit là nhng khách hàng không có nhiu thi gian trong gi hành
chính đ giao dch trc tip vi ngân hàng.
Khách hàng cá nhân thng yêu cu khoa hc công ngh cao đ có th đáp
ng dch v mt cách nhanh chóng, tin li nht.
Các khách hàng ca loi dch v này thng không ch tp trung ti các
thành ph ln, các trung tâm kinh t ca mt quc gia. Khách hàng va mun s
dng các dch v ngân hàng nhng cng mun tit kim thi gian, chi phí đi li.
Các cá nhân thng có nhu cu gi tin ti mt đa đim này nhng tt toán tin gi
tit kim, rút tin mt hoc chuyn khon  bt k mt đa đim nào khác trong lch
trình ca h đ thun tin cho vic thanh toán và giao dch. Bên cnh đó, các khách
hàng cá nhân mun s dng các dch v mt cách d dàng và nhanh chóng nhng
cng yêu cu s chính xác và an toàn tuyt đi. Chính vì vy, dch v tin gi tit

13

kim cho khách hàng cá nhân cng đòi hi phi da trên nn tng công ngh thông
tin hin đi mi có th đáp ng đc.

Tóm ti, nhóm khách hàng cá nhân đc xem nh đi tng khách hàng
mc tiêu ca nhiu nhà qun lý ngân hàng đ phát trin chin lc ngân hàng bán l
vì phân khúc này đem li doanh thu cao, chc chn, ít ri ro, nâng cao kh nng đa
dng hóa các sn phm và dch v phi ngân hàng. (Lê Hoàng Nga, 2009)
1.2.4. Khuôn kh pháp lý cho hot đng huy đng tin gi tit kim

Tin gi tit kim (Theo đnh ngha ti iu 6 Quy ch v tin gi tit
kim s 1160/2004/Q-NHNN): là khon tin ca cá nhân đc gi vào tài khon
tin gi tit kim, đc xác nhn trên th tit kim, đc hng lãi theo quy đnh
ca t chc nhn tin gi tit kim và đc bo him theo quy đnh ca pháp lut
v bo him tin gi.
Bn cht ca tin gi tit kim là mt khon đu t ngày hôm nay đ có đc mt
khon tin ln hn trong tng lai (bao gm phn gc là s tin gi ban đu và
khon tin lãi).
i tng gi tin gi tit kim (Theo đnh ngha ti iu 3 Quy ch v
tin gi tit kim s 1160/2004/Q-NHNN) có 2 đi tng:
- i tng gi tin gi tit kim bng đng Vit Nam là các cá nhân Vit
Nam và cá nhân nc ngoài đang sinh sng và hot đng hp pháp ti Vit
Nam.
- i tng gi tin gi tit kim bng ngoi t là các cá nhân ngi c trú.
Tin gi tit kim đc bo him (Theo điu 18 - Lut bo him tin gi có
hiu lc thi hành t ngày 01/01/2013): là tin gi bng đng Vit Nam ca cá nhân
gi ti t chc tham gia bo him tin gi di hình thc tin gi có k hn, tin
gi không k hn, tin gi tit kim, chng ch tin gi, k phiu, tín phiu và các
hình thc tin gi khác theo quy đnh ca Lut các t chc tín dng.
Tin gi tit kim không đc bo him (Theo điu 19 - Lut bo him tin
gi có hiu lc thi hành t ngày 01/01/2013) bao gm:

14


- Tin gi ti t chc tín dng ca cá nhân là ngi s hu trên 5% vn điu l
ca chính t chc tín dng đó.
- Tin gi ti t chc tín dng ca cá nhân là thành viên Hi đng thành viên,
thành viên Hi đng qun tr, thành viên Ban kim soát, Tng giám đc (Giám
đc), Phó Tng giám đc (Phó Giám đc) ca chính t chc tín dng đó; tin
gi ti chi nhánh ngân hàng nc ngoài ca cá nhân là Tng giám đc (Giám
đc), Phó Tng giám đc (Phó Giám đc) ca chính chi nhánh ngân hàng nc
ngoài đó.
- Tin mua các giy t có giá vô danh do t chc tham gia bo him tin gi phát
hành.
Nh vy, s tin bo him đc tr cho tt c các khon tin gi đc bo
him ca mt ngi gi tin ti mt t chc tham gia bo hi
m tin gi bao gm c
gc và lãi đc gi nguyên, ti đa là 50 (nm mi) triu đng. Hn mc chi tr
này đc thc hin t nm 2005 và duy trì cho đn nay.
1.2.5. Vai trò ca tin gi tit kim trong ngun vn hot đng ca NHTM:
Ngun vn huy đng là ngun vn chim t trng ln nht trong ngân hàng,
khong t 70% - 80%. c đim ca loi vn này là có tính bin đng cao, nht là
đi vi loi tin gi không k hn và tin gi ngn hn, hn na vn huy đng chu
tác đng ln ca th trng và môi trng kinh doanh trên đa bàn hot đng.
Vai trò đu tiên ca vn huy đng là quyt đnh quy mô hot đng và quy
mô tín dng ca ngân hàng. Thông thng, nu so vi các ngân hàng ln thì các
ngân hàng nh có khon mc đu t và cho vay kém đa dng hn, phm vi và khi
lng cho vay ca các ngân hàng này cng nh hn. Trong khi các ngân hàng ln
cho vay đc  th trng trong nc và ngoài nc thì các ngân hàng nh li b
gii hn trong phm vi hp, mà ch yu là trong cng đng. Mt khác do kh nng
vn hn hp nên các ngân hàng nh không phn ng nhy bén đc vi s bin
đng v chính sách, gây nh hng đn kh nng thu hút vn đu t t các tng lp
dân c và các thành phn kinh t.


15

Vai trò th hai, vn huy đng quyt đnh đn kh nng thanh toán và đm
bo uy tín ca các ngân hàng trên th trng trong nn kinh t.  tn ti và ngày
càng m rng quy mô hot đng, đòi hi ngân hàng phi có uy tín trên th trng.
Uy tín đó trc ht phi đc th hin  kh nng sn sàng thanh toán chi tr cho
khách hàng, kh nng thanh toán ca ngân hàng càng cao thì vn kh dng ca ngân
hàng càng ln, đng thi vi nó to cho hot đng kinh doanh ca ngân hàng càng
ln, tin hành các hot đng cnh tranh có quan h, đm bo uy tín, nâng cao thanh
th ca ngân hàng trên th trng.
Có th thy vai trò ca ngun vn huy đng rt quan trng đi vi hot đng
kinh doanh ca ngân hàng. Tính bin đng ca ngun vn này đòi hi ngân hàng
phi có k hoch và đi sách đ thu hút lng tin gi tit kim đáp ng nhu cu
kinh doanh. Bi trong đó, ngun huy đng t tin gi tit kim tng đi n đnh
hn c, đc bit là tin gi tit kim trung và dài hn. Vì vy, thu hút tin gi tit
kim là mt trong nhng mc tiêu hàng đu ca các nhà qun lý ngân hàng.
1.3. Các nhân t nh hng đn công tác huy đng tin gi tit kim ca
NHTM
1.3.1 Các nhân t khách quan
1.3.1.1. Môi trng chính tr pháp lut
Nghip v huy đng tin gi ca các NHTM chu s điu chnh rt ln ca
môi trng pháp lý. Có nhng B Lut tác đng trc tip mà chúng ta thng thy
nh: Lut các TCTD, Lut NHNN Nhng Lut này quy đnh t l huy đng vn so
vi vn t có, quy đnh v phát hành trái phiu, k phiu, quy đnh mc cho vay
ca NHTM đi vi mt khách hàng, quy đnh t l d tr bt buc cho các khon
huy đng vn ngn hn nhm đm bo kh nng thanh khon, quy đnh v t l vn
t có, t l vn huy đng đi vi các NHTM. Trong vic huy đng vn, các ngân
hàng có trách nhim gi bí mt thông tin tài chính ca khách hàng đn giao dch ti
ngân hàng. iu này giúp cho khách hàng tin tng hn vào các dch v ngân hàng
và thu hút h ti ngân hàng. Có nhng B Lut tác đng gián tip đn hot đng

ngân hàng nh Lut đu t nc ngoài hoc các NHTM không đc nhn tin gi
hoc cho vay bng cách tng gim lãi sut, mà phi da vào lãi sut do NHNN đa