CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KHẢ NĂNG SINH LỜI CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTHÀNHăPHăHăCHệăMINH





NGUYNăPHMăNHÃăTRÚC




CÁCăNHÂNăTăNHăHNGăNăKHăNNGăSINHăLIă
CAăCÁCăNGÂNăHÀNGăTHNGăMIăVITăNAM






LUNăVNăTHCăSăKINHăT

THÀNHăPHăHăCHệăMINHăậ 2015


BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTHÀNHăPHăHăCHệăMINH





NGUYNăPHMăNHÃăTRÚC




CÁCăNHÂNăTăNHăHNGăNăKHăNNGăSINHăLIă
CAăCÁCăNGÂNăHÀNGăTHNGăMIăVITăNAM

Chuyên ngành: Tài chính ậ Ngân hàng
Mƣăs: 60340201


LUNăVNăTHCăSăKINHăT

NGIăHNGăDNăKHOAăHC:
PGS.TS.ăPHMăVNăNNG







THÀNHăPHăHăCHệăMINHăậ 2015




LI CAMăOAN

Tôiăxinăcamăđoanălunăvn thcăs: “Các nhân t nh hng đn kh nng
sinh li ca các ngân hàng thng mi Vit Nam” là kt qu ca quá trình hc tp,
nghiên cu khoa hcăđc lp và làm vic vi tinh thn nghiêm túc.
Các s liu s dng trong lunăvnănƠyăđc thu thp t báo cáo tài chính
caăcácăngơnăhƠngăthngămi Vit Nam có ngun gcărõărƠng,ăđángătinăcy,ăđc
x lý trung thc và khách quan
Tác gi: Nguyn Phm Nhã Trúc

MCăLC
Trang ph bìa i
Liăcamăđoan ii
Mc lc iii
Danh mc các ký hiu, các ch vit tt vi
Danh mc các bng vii
Danh mc các hình v,ăđ th viii
LI M U 1
Xácăđnh vnăđ nghiên cu 1
Mc tiêu nghiên cu 3
iătng nghiên cu 3
Phm v nghiên cu 3
Phngăphápănghiênăcu 3

ụănghaăthc tin ca lunăvn 4
Kt cu phn ni dung ca lunăvn 5
CHNGă1:ăCăS LÝ THUYT V KH NNGăSINHăLI CA NHTM 6
1.1. Tng quan v Ngân hàng thngămi 6
Khái nim v NgơnăhƠngăthngămi 6
ChcănngăcaăNgơnăhƠngăthngămi trong nn kinh t 6
1.2. Kh nngăsinhăli caăNgơnăhƠngăthngămi 8
1.3. Các nhân t nhăhngăđn kh nngăsinhăli 10
Nhóm các nhân t thuc v ngân hàng 10
Nhóm nhân t thuc ngành 11
Nhóm nhân t thuc v kinh t vămô 12
1.4. Các nghiên cuătrcăđơyăv kh nngăsinhăli caăNgơnăhƠngăthngămi
13
1.5. Kt lunăchngă1 22




CHNGă2:ăTHC TRNG KH NNGăSINHăLI CA CÁC NGÂN HÀNG
THNGăMI VIT NAM 23
2.1. Sălc v tình hình kinh t Vit Nam 23
2.2. Gii thiu v NgơnăhƠngăthngămi Vit Nam 25
S lngăNgơnăhƠngăthngămi 26
Qui mô tng tài sn và vnăđiu l 28
Tình hình hotăđng tín dng: 29
T l n xu 30
2.3. Thc trng kh nngăsinhăli ca NHTM Vit Nam 33
2.4. Thc trng ROA và ROE gia khiăngơnăhƠngăthngămiănhƠănc và
khiăngơnăhƠngăthngămi c phn 35
2.5. Kt lunăchngă2 39

CHNGă 3:ă PHÂNă TệCHă CÁCă NHÂNă T NHă HNGă N KH NNGă
SINH LI TI CÁC NHTM VIT NAM 40
3.1. Mô hình nghiên cu 40
K vngătácăđng ca các bin: 43
3.2. Mu d liu 45
3.3. Kt qu nghiên cu 50
3.4. Tho lun kt qu nghiên cu 52
Tho lunătácăđng ca nhóm các nhân t thuc v ngơnăhƠngăđn kh nngă
sinh li ca NHTM 52
Kt qu nhn dngătácăđng ca nhân t ngƠnhăđn kh nngăsinhăli ca
NHTM 54
Tho lunătácăđng ca nhóm các nhân t thuc v kinh t vămôăđn kh nngă
sinh li ca NHTM 54
3.5. Kt lunăchngă3 55
CHNGă4:ă KT LUNăVÀă  XUT CÁC GII PHÁP NÂNG CAO KH
NNGăSINHăLI CA CÁC NHTM VIT NAM 57
4.1. Kt lun 57




4.2. nhăhng phát trin ca NHTM ti Vit Nam 58
4.3. Cácăđ xut v nâng cao kh nngăsinhăli cho các NHTM ti Vit Nam 60
4.4. Mt s kin ngh vi Chính Ph vƠăNgơnăhƠngăNhƠănc 61
Kin ngh vi Chính Ph 61
Kin ngh đi vi NHNN 62
4.5. Hn ch ca nghiên cuăvƠăđ xut cho nghiên cu sau 64
Kt lun chung: 65
Tài liu tham kho 67
Ph lc: Bng d liu các binăđc s dngătrongăđ tài 69

DanhămcăcácăkỦăhiu,ăcácăchăvitătt
DNNN :ăăăDoanhănghipănhƠănc
NHTM : NgơnăhƠngăthngămi
NHTMCP : NgơnăhƠngăthngămi c phn
NHTMNN : NgơnăhƠngăthngămi nhà
TMCP : Thngămi c phn
TMNN : ThngămiănhƠănc

TCTD : T chc tín dng






















Danhămcăcácăbng
Bng 2.1: Lmăphát,ătngătrng kinh t,ăđuătătrc tip t nc ngoài ròng/GDP
(%), 2002-2013 24
Bng 2.2: S lng NHTMănmă2013 26
Bng 2.3: Qui mô tng tài sn và vn điu l ca các NHTM nmă2013 và mcătngă
gim so viănmă2012 (đnăv tính: t đng) 29
Bng 2.4: Tc đ tngătrng tín dng ca NHTM VităNamăgiaiăđon 2002-2013

30
Bng 2.5: T l n xu caăNHTMătrongăgiaiăđon 2005-2013 32
Bng 2.6: Giá tr trung bình ROA và ROE, 2002-2013 34
Bng 2.7: S khác nhau v ROA và ROE giaăNHTMănhƠănc và NHTM c phn
35
Bng 3.1:ăDanhăsáchăcácăNHTMătrongăncăđcăsădngătrongănghiênăcuănƠy 45
Bng 3.2:ăMôătăthngăkêăcaădăliuăcácăbin 48
Bng 3.3: H s tngăquanăgia các binăđc s dng nghiên cu 49
Bng 3.4: Các nhân t tácăđngăđn ROA 51
Bng 3.5: Các nhân t tácăđngăđn ROE 52






Danhămcăcácăhìnhăv,ăđăth
Hình 2.1: Lmăphát,ătngătrng kinh t,ăđuătătrc tip t nc ngoài ròng/GDP
(%), 2002-2013 19
Hình 2.2: ROA và ROE, 2002-2013 29
Hình 2.3: ROA ca khiăNHTMănhƠănc và khi NHTM c phn, 2002-2013 31
Hình 2.4: ROE ca khiăNHTMănhƠănc và khi NHTM c phn, 2002-2013 32

1



LI MăU
Xácăđnhăvnăđănghiênăcu
Gnă30ănmăt sauăkhiăi Miănmă1986,ănn kinh t VităNamăđƣăchuyn dch

thành công t nn kinh t tp trung bao cp sang nn kinh t th trng, vi s tham
gia nhiuăhnăcaănhƠăđuătătănhơnăvƠănhƠăđuătănc ngoài. Nn kinh t Vit
Namăđc xem là mt con rngăđangăbayălênă khu vcăôngăNamăÁ,ăvi tcăđ
tngătrngăGDPăhƠngănmărt nătng, ch sau Trung Quc  khu vc châu Á .
Thành tu v kinh t này có s đóngăgópăquanătrng ca h thng ngơnăhƠngăthngă
mi (NHTM) Vit Nam, bi h thng ngân hàng là kênh trung chuyn ngun vn
nhàn ri sang ngun vnăđuăt.ăVi chcănngătrungăgianătínădng, nghip v huy
đng vn,ăchoăvayăvƠăđuătăcaăNHTMăđƣăgópăphn to li ích cho tt c các bên
thamăgia,ăvƠăthúcăđy s luăthôngăhƠngăhóaăthôngăquaăcácădch v thanh toán ca
NHTM. S khe mnh ca h thng ngơnă hƠngăthngă miă (NHTM)ă thng có
tngăquanăcht ch vi s khe mnh ca nn kinh t.

Chính ph Vită Namă đƣă thc hin nhiu ciă cáchă đi vi h thng ngân hàng
thngămi (NHTM) Vit Nam trong hai thp k qua. Nhng ci cách này nhm gia
tngămcăđ cnh tranh trên th trngăngơnăhƠngăđ ci thin hiu qu hotăđng
ca các NHTM. Ci cách ngân hàng nhìn chung tp trung vào các vnăđ sau. Th
nht là ni lng nhng ràng buc v hotăđngăđi viăchiănhánhăngơnăhƠngănc
ngoài. Th hai là to hành lang pháp lý
1
đ thu hút các t chc tín dngănc ngoài
đn t cácănc phát trinăđuătăvƠoăcácăNHTMătrongănc  Vit Nam nhm to
căhi cho các ngân hàng này hc hi công ngh ngân hàng và cách qun lý t các
t chc tín dngănc ngoài này. Ba là gia tngănngălc tài chính ca các NHTM
Vit Nam bng vic yêu cuăgiaătngămc vnăphápăđnh và t l an toàn vn CAR
2
.

1
Lut các t chc tín dng Vit Nam có hiu lc t nmă2011ăăthayăth Lut các t chc tín dngănmă1997.
2

Mc vnăphápăđnhăđc yêu cu là 1000 t đngăvƠoănmă2008,ănhngă3000ăt đngăvƠoănmă2010,ăt l
an toán vnăCARăđcătngăt 8%ănmă2005ălênă9%ăvƠoănmă2010.
2



Bn là c phn hóa các NHTM nhƠănc nhngăvn gi li vnănhƠănc là 51% ti
các ngân hàng này.

NgoƠiăraăxuăhngăhiănhpăqucătăvƠ tădoăhóaătƠiăchính trongăthpăkăqua càng
làm cho cnhătranhăcaăcácăNHTMăVităNamăđangăngƠyăcƠngătrănênăgayăgtăvƠă
khcănghit.ăSauăkhiăgiaănhpăWTO nmă2007, NHTM VităNamăđƣăthăhinănhiuă
săyuăkémăcaămìnhănh:ănngălcătƠiăchínhăthp,ăscăcnhătranhăchaăcao,ănngă
lcăqunătrăvƠăcôngănghăyu,ăciăcáchădinăraăchmăvƠăthiuătínhăminhăbch
3
.ăiuă
nƠyăđcăthăhinărõăquaămcăđănhăhngăbiăcucăkhngăhongătƠiăchínhătoàn
cuănmă2008 vƠăcucăsuyăthoáiăkinhătătoƠnăcuănmă2009.ăVíădănhănnăkinhătă
VităNamăphiăđiămtăviălmăphátăcao trongănhngănmănƠy, nênăchínhăphăVită
Namăthcăhinăthtăchtătinăt,ădnăđnălƣiăsut huyăđngăvƠălƣiăsutăchoăvayătngă
cao. LƣiăsutătngăcaoăkhinăchoănhiuădoanhănghipăkhóăkhnăvƠămtăkhănngăchiă
tr, làm cácăkhonănăxuătngăcao,ăvƠăsauăđó lƠmătngăriăroăchoăcácăNHTM.ăSă
gia tngăriăroănƠy làm cho các NHTM dèădtătrongăvicăchoăvayăvn,ătinăkhôngă
đcămangăraăluăthôngătrăthƠnhăkhonătinăvôăích,ălƠmătngăchiăphíăvƠănhăhngă
đnăkhănngăsinhăliăcaăNHTMăVităNam. TrongăđiuăkinăthătrngăngơnăhƠngă
cnhătranhăngƠyăcƠngăkhcălit,ăvicăNHTMăkhôngăngngăgiaătngăkhănngăsinhă
li,ăhayănóiăcáchăkhácăgiaătngăliănhun,ăthăhinăsăgiaătngăvăhiuăquăhotăđngă
kinhădoanhăcaăngơnăhƠng,ăgiaătngăkh nngăcnhătranhăcaăNHTM,ătoănimătină
caăkháchăhƠngăvƠănhƠăđuătăvƠoăNHTM,ăvƠăđiuănƠyătoăđƠănơngăcaoăliănhună
caăNHTMăhnăna

Xutăphátătăthcătrngătrên,ălunăvn chnăđ tài “Các nhân t nh hng đn kh
nng sinh li ca các ngân hàng thng mi Vit Nam” nhmă đóngă gópă thêmă
nhngăhiuăbităsơuăscăvăcácănhơnătácăđngăđmăkhănngăsinhăliăcaăcácăNHTMă
trongăncătiăVităNamătrongăgiaiăđonă2002-2013.


3
Theo báo cáo c N H N Nc Vi N    
3



Mcătiêuănghiênăcu
Lunăvnăthcăhinăviăcácămcătiêuăcăthăsau:ă
- Tìmă hiuă thcă trngă khă nngă sinhă liă caă cácă NHTMă trongă ncă ă Vită
Nam.
- Xácăđnh cácănhơnătănhăhngăđnăsăbinăđngăcaăkhănngăsinhăliăcaă
hăthngăNHTMătrongăncăVităNam.
- PhơnătíchăcácănhơnătăđălƠmăcăsăđăxutăcácăchínhăsáchăchoăcácălƣnhăđoă
ngơnăhƠngănhmăthcăhinăkhănngăsinhăliăcaăcácăNHTM
iătngănghiênăcu
iătngănghiênăcu baoăgm:ăkhănngăsinhăliăcăthălƠăROAăvƠăROEăcaăcácă
NHTMăVităNam.ăTrongăđó,ăcácănhơnătătácăđngăđnăkhănngăsinhăliăđcăchiaă
thƠnhă3ănhómălƠăcácănhơnătăvămô,ănhơnăt ngƠnhăvƠănhơnătăviămôăcaătngăngơnă
hàng.
Phmăvănghiênăcu
Lunăvnănghiênăcuăv khănngăsinhăliăcaăcácăNHTMătrongăncătiăVitănamă
trongăgiaiăđonătănmă2002ăđnă2013.ăCăth,ătheoăbáoăcáoăcaăNgơnăHƠngăNhƠă
NcăVităNamă(nmă2012,ătrangă23), hăthngăNHTMătrongăncăcaăVităNamă

gmă5ăNHTMănhƠăncăvƠă34ăNHTMăcăphn.ăTuyănhiên,ădoăhnăchăvădăliuă
thuăthpănênălunăvnăchătpătrungăvƠoăNHTMătrongăncăăVităNamătrongăgiaiă
đonă2002-2013 do không thăthuăthpăđcăsăliuăcaăcácăngơnăhƠngăliên doanh
vƠăngơnăhƠngăncăngoƠi.ăMuădăliuăsădngăgmă28ăngơnăhƠngăthngămiătrong
ncătrongăncăbaoăgmă5ăNHTMNNăvƠă23ăNHTMCP.ăChiătităvădanhăsáchăcácă
ngơnăhƠngăvƠădăliuăthuăthpătrìnhăbƠyăcăthăăchngă3ăcaălunăvn.ă
Phngăphápănghiênăcu
4



- Phngăphápănghiênăcu mô t: Da trên các s liu thng kê thông qua thu
thp d liu có sn, tin hành lp bng biu, biuăđ soăsánhăvƠăđánhăgiáăni
dung cn tp trung nghiên cu.
- Phngă phápă đnhă lng: Da trên mô hình nghiên cuă đc xây dng,
nghiên cu tin hành kimăđnh s phù hp ca mô hình hiăquyăvƠăxácăđnh
các nhân t nhăhng và mcăđ nhăhngăđn kh nngăsinhăli ca các
NHTM Vit Nam.
C th lun vn đoălngă khănngă sinhă liăcaă caă NHTMătrongă ncătiă Vită
NamăbngăliănhunătrênămtăđnăvătƠiăsnă(ROA:ăreturnăonăassets)ăvƠăliănhună
trênămtăđngăvnăchăsăhuă(ROE:ăreturnăonăequity).ăătìmăhiuătácăđngăcaă
nhómăcácănhơnătăthucăvăngơnăhƠngă(quyămôăngơnăhƠng,ăchiăphíăhotăđngăcaă
ngơnăhƠng,ătătrngăchoăvayăsoăviătngătƠiăsn,ăvnăngơnăhƠng),ănhómăcácănhơnătă
thucă vă ngƠnhă (loiă ngơnă hƠng),ă vƠă nhómă nhơnă tă vă môă (lmă phát,ă mcă tngă
trngătngă snăphmă qucăni,ădoanhă săgiaoă dchătrênă thătrngăchngăkhoánă
VităNam)ăđnăkhănngăsinhăliăcaăcácăNHTMătrongăncăăVit Nam trong giai
đonă2002-2013, lunăvn sădngămôăhìnhăhiăquyătuynătínhăđăcălngăsăbină
đngăcaăbinăkhănngăsinhăliăcaăngơnăhƠngă(nghaălƠăROAăvƠăROEălƠăbinăphă
thuc)ăbiănhómăcácăbinăđcălp,ăgmăcácăbinăthucăvăngơnăhƠngă(quyămôăngơnă
hƠng,ăchiăphíăhotăđng,ăquyămôăchoăvayăvƠăvn),ăngƠnhă(loiăngơnăhƠng)ăvƠăvămôă

(lmăphát,ătngătrngăGDP,ădoanhăsăgiaoădchătrênăthătrngăchngăkhoán).
ụănghaăthcătinăcaălunăvn
LunăvnăxácăđnhăcácănhơnătălƠmătngăhayălƠmăgimăkhănngăsinhăliăcaăcácă
NHTM này. Ktăquăthuăđcăv cácănhơnătănhăhngăđnăkhănngăsinhăliătiă
cácăNHTMătrongăncătiăVităNam daătrênăbădăliuătrongăkhongăthiăgianădƠiă
vƠăcpănhtătănmă2002ăđnănmă2013 sălƠăkênhăthamăkhoăchoăcácănhƠălƠmăchínhă
sáchăcngănhăcácălƣnhăđoăngơnăhƠngăthngămiăđăraăchínhăsáchăthíchăhpăđăciă
thinăkhănngăsinhăliăcaăcácăNHTMătrongăncătiăVităNam.
5



Ktăcuăphnăniădungăcaălunăvn
Lunăvn gm 4 chng:
Chngă1:ăCăs lý thuyt v kh nngăsinhăli ca ca NHTM
Chngă2:ăThc trng v kh nngăsinhăli ti các NHTM Vit Nam
Chngă3:ăPhân tích các nhân t nhăhngăđn kh nngăsinhăli ti các NHTM
Vit Nam
Chngă4: Kt lunăvƠăđ xut các gii pháp nâng cao kh nngăsinhăli ca các
NHTM Vit Nam
6




CăSăLÝ THUYTăVăKHăNNGăSINHăLIăCAăNHTM
1.1. TngăquanăvăNgơnăhƠngăthngămi
Khái nim văNgơnăhƠngăthngămi
Theoălutăcácătăchcătínădngă(TCTD)ăsă47/2010/QH12,ă“ngân hàng thng mi
(NHTM) là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các hot đng ngân hàng và

các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca lut này nhm mc tiêu li
nhun. Trong đó, hot đng ngân hàng là vic kinh doanh, cung ng thng xuyên
mt hoc mt s các nghip v sau đây:
 Nhn tin gi
 Cp tín dng;
 Cung ng dch v thanh toán qua tài khon”
NHTMăgingădoanhănghipăăchălƠăcngăhotăđngăvìămcătiêuăliănhun,ănhngă
khácănhauăăchălƠăNHTMăchuăsăgiámăsátăcaăngơnăhƠngătrungăng,ăphiătuơnă
thăcácăquyăđnhăvătăanătoƠnădoăngơnăhƠngănhƠăncăquyăđnhăkhiăkinhădoanh,ăvƠă
lƠăkênhăđăNhƠăncăthcăhinăhătrănnăkinhătăphátătrin
ChcănngăcaăNgơnăhƠngăthngămiătrongănnăkinhăt
Trongăđiu kin nn kinh t th trng, NHTM thc hin nhiu chcănngăcăbn
sau:
 Chcănngătrungăgianătínădng
ơyălƠăchcănngăđcătrngăcaăNHTM, nó cóăỦănghaăquanătrngătrongăvicăthúcă
đyăsăphátătrinăcaănnăkinhăt.ăThcăhinăchcănngănƠy,ăNHTM lƠăcuăniăgiaă
nhngăngiăcóăvnădăthaăvƠănhngăngiăcóănhuăcuăvăvn.ăThôngăquaăvică
huyăđngăkhaiăthácăcácăkhon vnătmăthiă nhƠnăriăcaăcácăt chcăkinhăt,ăcă
7



quan,ăđoƠnăth,ătinătităkimăcaădơnăc,ầvƠăsădngăchoăvayăngunăvnănƠyăđă
đápăngănhuăcuăvnăcaănnăkinhăt. ViăchcănngănƠy,ăNHTM vaăđóngăvaiătròă
lƠăngiăđiăvay,ăvaăđóngăvaiătròălƠăngiăchoăvayăvƠăhngăliănhunălƠăkhonă
chênhălchăgiaălƣiăsutănhnăgiăvƠălƣiăsutăchoăvayăvƠăgópăphnătoăliăíchăchoăttă
căcácăbênăthamăgia:ăngiăgiătinăvƠăngiăđiăvay ăChoăvayăluônălƠăhotăđngă
quanătrngănhtăcaăNHTM,ănóămangăđnăliănhunălnănhtăchoăNHTM. Khiăthcă
hinăchcănngălƠmătrungăgianătínădng,ăNHTM đƣ tinăhƠnhăđiuăhoƠăvnătăniă
thaăđnăniăthiu,ăkíchăthíchăquáătrìnhăluơnăchuynăvnăcaătoƠnăxƣăhiăvƠăthúcăđyă

quáătrìnhătáiăsnăxutăcaăcácădoanhănghip

 Chcănngătrungăgianăthanhătoán

NgơnăhƠngălƠmăchcănngătrungăgianăthanhătoánăkhiănóăthcăhinătheoăyêuăcuăcaă
kháchăhƠngănhătríchămtăkhonătinătrênătƠiăkhonătinăgiăđăthanhătoánătinăhƠngă
hóa,ădchăvăhocănhpăvƠoămtăkhonătinăgiăcaăkháchăhƠngătăbánăhƠngăhóaăvƠă
cácăkhonăthuăkhác.

NgơnăhƠngăthcăhinăchcănngătrungăgianăthanhătoánălƠmăchoănóătrăthƠnhăthăquă
choăkháchăhƠng.ăVicănhnătinăgiăvƠătheoădõiăcácăkhonăthuăchiătrênătƠiăkhonătină
giăcaăkháchăhƠngălƠmăchoăngơnăhƠngăthcăhinăđcăvaiătròătrungăgianăthanhătoán
CácăNHTMăcungăcpăchoăkháchăhƠngănhiuăphngătinăthanhătoánătinăliănhăséc,ă
yănhimăchi,ăyănhimăthu,ăthărútătin,ăthăthanhătoán,ăthătínădngầăTùyătheoă
nhuăcu,ăkháchăhƠngăcóăthăchnăchoămìnhăphngăthcăthanhătoánăphùăhp.ăNhă
đóămƠăcácăchăthăkinhătăkhôngăphiăgiătinătrongătúi,ămangătheoătinăđăgpăchă
n,ăgpăngiăphiăthanhătoánădùăăgnăhayăxaămƠăhăcóăthăsădngămtăphngă
thcănƠoăđóăđăthcăhinăcácăkhonăthanhătoán.ăDoăvyăcácăchăthăkinhătăsătită
kimăđcărtănhiuăchiăphí,ăthiăgian,ăliăđmăboăthanhătoánăanătoƠn.ăChcănngă
này vô hình chungăđƣăthúcăđyăluăthôngăhƠngăhóa,ăđyănhanhătcăđăthanhătoán,ătcă
đăluăchuynăvn,ătăđóăgópăphnăphátătrinăkinhăt.
8




 Chcănngăto ra tin bút t theo cp s nhân

Chcănngătoătinăđcăthcăthiătrênăcăsăhaiăchcănngăkhácăca NHTM lƠăchcă
nngătínădngăvƠăchcănngăthanhătoán.ăThôngăquaăchcănngătrungăgianătínădng,ă

ngơnăhƠngăsădngăsăvnăhuyăđngăđcăđăchoăvay,ăsătinăchoăvayăraăliăđcă
kháchăhƠngăsădngăđămuaăhƠngăhóa,ăthanhătoánădchăvătrongăkhiăsădătrênătƠiă
khonătinăgiăthanhătoánăcaăkháchăhƠngăvnăđcăcoiălƠămtăbăphnăcaătinăgiaoă
dch,ăđcăhăsădngăđămuaăhƠngăhóa,ăthanhătoánădchăvầăViăchcănngănƠy,ă
hăthngăNHTMăđƣălƠmătngătngăphngătinăthanhătoánătrongănnăkinhăt,ăđápă
ngănhuăcuăthanhătoán,ăchiătrăcaăxƣ hi.

 Chcănng cungăcpăcácădchăvătƠiăchínhă

ViăsăraăđiăvƠăphátătrinăcaăthătrngătƠiăchínhătoăđuăkinăchoăNHTMăđaădngă
hóaăvicăcungăcpăcácădchăvătƠiăchínhăchoăthătrngăviămcătiêuătiăđaăhóaăthuă
nhpăvƠăliănhun.ăCácădchăvătƠiăchínhă mƠăNHTMăcungăcpăchoăthătrngătƠiă
chínhăbaoăgm:ătăvnătƠiăchính,ămiăgiiătƠiăchính,ădchăvăngơnăhƠngăđinăt
DchăvămƠăNHTMăcungăcpămangăliăngunăthuănhơpăhoaăhngăvƠădchăvăphí,ăgópă
phnălƠmătngădoanhăthuăvƠăliănhunăchoăngơnăhƠng.

SăchuyênămônăhóaătrongăcácădchăvătƠiăchínhăđƣăgiúpăchoăcácăgiaoădchăca khách
hƠngăđcăthcăhinănhanhăchóng,ăanătoƠnăvƠăhiuăquăhn.ăBênăcnhăđó,ăthôngăquaă
cácăhotăđngădchăvăngơnăhƠngătoăraăcăchăđăcácăcăquanăqun lỦăthcăhinăttă
chcănngăkimăsoátăthătrngăngƠyăcƠngăttăvƠăhiuăquăhn,ătăđóăthúcăđyăthă
trngătƠiăchínhăphátătrinănăđnhăvƠăbnăvng.
1.2. Khănngăsinhăli caăNgơnăhƠngăthngămi
9



Kh nngăsinhăli ca ngân hàng là kh nngăto ra li nhun ca ngân hàng. Li
nhun là mt hình thái biu hin ca giá tr thngăd,ătc là phn giá tr dôi ra ngoài
tinăcông,ădoălaoăđng làm thuê to ra.
iuăquanătơmănhtăcaămtăNHTMăkhiăhotăđngătrongăthătrngălƠăliănhun.ă

ơyălƠămtăchătiêuăkinhătătngăhp phnăánhăhiuăquăcaăquáătrìnhăkinhădoanh,ălƠă
yuă tă sngă cònă caă NHTM.ă NHTMă chă tnă tiă vƠă hotă đngă khiă nóă toă raă liă
nhun,ănuăNHTMăhotăđngăkhôngăcóăhiuăqu,ăthuăkhôngăđăbùăđpăchiăphíăđƣăbă
raăthìăNHTMăđiăđnăchăpháăsn.ăcăbitătrongăđiuăkin kinh tăthătrngăhină
nayăcnhătranhădinăraăngƠyăcƠngăgayăgtăvƠăkhcălit,ăvìăvyăliănhunălƠăyuătăccă
kăđăNHTMăcóăthătipătcăhotăđngăkinhădoanh.ă
Kh nngăsinhăli đcăđoălng bng nhiu ch tiêu, trong hai ch tiêu căbn là:
li nhun trên mtăđng tài sn (return on assets: ROA) và li nhun trên mtăđng
vn (return on equity: ROE). C th,
ChăsăROAăchoăbităcăbìnhăquơnămtăđngătƠiăsnăđcăsădngătrongăquáătrìnhă
snăxutăkinhădoanhăthìătoăraăđcăbaoănhiuăđngăliănhun.ăROAăđcătínhăbngă
tăsăgiaăliănhunătrcăthuăsoăviătngătƠiăsnăngơnăhƠng,ănóăphnăánhăkhănngă
sinhăliăcaămtăđngătƠiăsn.ă

ChăsăROEăchoăbităcăbìnhăquơnămtăđngăvnăđcăđuătăvƠoăquáătrìnhăsnăxută
kinhădoanhăthìătoăraăđcăbaoănhiuăđngăliănhun.ăROEăđcătínhăbngătăsă
giaăliănhunătrcăthuăvƠăvnăchăsăhuăcaăngơnăhƠng,ănóăphnăánhăkhănngă
sinhăliăcaăvnăchăsăhu.ă

10



DoăvyăliănhunăngơnăhƠngălƠăchătiêuăđcăquanătmănhtăđiăviăttăcăcácăbênă
liênăquan,ănhăcăquanăqunălỦăcácăNHTMă(NgơnăHƠngăNhƠăNcăVităNam),ăchă
săhu ngân hàng,ănhƠăđuătătimănng,ăkháchăhƠng

VicăNHTMăkhôngăngngăgiaătngăkhănngăsinhăli,ăhayănóiăcáchăkhácăgiaătngăliă
nhun,ăthăhinăsăgiaătngăvăhiuăquăhotăđngăkinhădoanhăcaăngơnăhƠng, gia
tngăkhănngăcnhătranhăcaăNHTM,ătoănimătinăcaăkháchăhƠngăvƠănhƠăđuătă

vƠoăNHTM,ăvƠăđiuănƠyătoăđƠănơngăcaoăliănhunăcaăNHTMăhnăna.ă
1.3. Cácănhơnătănhăhngăđnăkhănngăsinhăli
KhănngăsinhăliăcaăngơnăhƠngăcóăthănhăhng biănhiuăyu tănh: i) nhóm
cácănhơnătăthucăvăđcăđimăbênătrongăngơnăhƠng,ănhăquyămôăngơnăhƠng,ăvnă
ngơnăhƠng,ăchiăphíăphơnăbăchoăhotăđngăngơnăhƠng,ămcăđăchoăvay,ăii)ănhómăcácă
nhơnătăthucăvăngƠnh,ănhăloiăngơnăhƠng,ăiii)ănhómăcácănhơnătăthucăvăvămô,
nhătălălmăphát,ătngătrngăkinhăt,ăsăphátătrinăcaăthătrngăvn.ăLunăvn
xinătrìnhăbƠyămtăsănhơnătăđcăcácănhƠănghiênăcuăsădngăphăbinăkhiănghiênă
cuătácăđngăđnăkhănngăsinhăliăcaăngơnăhƠngănhăsau:
Nhómăcácănhơnătăthucăvăngơnăhàng
QuyămôăngơnăhƠng:ăphnăánhăkíchăcăcaăngơnăhƠng.ăThôngăthngăquyămôăngơnă
hƠngăđcăđoălngăbngătngătƠiăsnăcóăcaăngơnăhƠng.ăTngătƠiăsnăcóăcaăngơnă
hƠngăcƠngălnăthìăcóănghaălƠăquyămôăngơnăhƠngăcƠngăln.ăKhiăngơnăhƠngătngăquyă
môăhotă đng,ăthì ngơnăhƠngă cóăthătnă dngăđcăhă tngăcôngă nghăthôngătin,ă
nhơnălcăcóăsn,ăvƠănhăvyăngơnăhƠngăgimăđcăchiăphíăhotăđngătrênămtăđnăvă
tƠiăsnăcóătngăthêm,ăvƠăktăquălƠăciăthinăđcăchiăphí.ăTuyănhiên,ăkhiăngơnăhƠngă
tngăquyămôăquáănhanh,ăthìăcóăthătrìnhăđăqunălỦăkhôngătheoăkpăsămărngăquyă
mô,ăngơnăhƠngăkhôngăgiámăsátăttădanhămcăchoăvayăvƠăđuătătngăthêmănƠy,ădnă
đnănăxuătngăhocădăánăđuătăbăl,ănhăvyălƠmăgimăkhănngăsinhăliăcaă
ngân hàng.

11



McăchiăphíăhotăđngăcaăngơnăhƠng:ăthôngăthngăđoălngăbngătngătăsăcaă
chiăphíăhotăđng/tngătƠiăsn.ăChiăphíăhotăđngăphnăánhăttăcăcácăchiăphíăngoƠiă
chiăphíătrăchoălƣiătinăgiămƠăngơnăhƠngădƠnhăchoăvicăduyătrìăvƠăphátătrinăhotă
đngă ngơnă hƠng,ă baoă gmă chiă phíă choă nhơnă viên, chi phí marketing, và chi phí
khácầ.ăTăsăchiăphíăhotăđng/tngătƠiăsnăthăhinăkhănngăkimăsoátăchiăphíă

caăcácănhƠăqunătrăngơnăhƠngăthngămi.ăTăsăchiăphíăhotăđng/tngătƠiăsnănƠyă
cƠngăcaoăthìăthăhinăkhănngăkimăsoátăchiăphíăcaăngơnăhƠngăcƠngăthp,ăvƠănhă
vyănhăhngăđnăkhănngăsinhăliăcaăngơnăhƠng.

Mcăchoăvay:ăthôngăthngămcăchoăvayăđcăđoălngăbngătăsăDănăvay/tngă
tƠiăsn.ăTrongăđó,ădănăchoăvayăbaoăgmădănăchoăvayăcăngnăhnăvƠădƠiăhn.ă
ChătiêuănƠyăthăhinădănăchoăvayăchimăbaoănhiêuăphnătrmătrongătngătƠiăsnă
caăngơnăhƠng.ăTăsăDănăvay/tngătƠiăsnăquáăthpăthìăthăhinăngơnăhƠngăkhôngă
daăvƠoăhotăđngăchoăvayătruynăthngăđătoăraădoanhăthu,ănhngătăsănƠyăquáă
caoăthìăthăhinăngơnăhƠngăkhôngăđa dngădoanhăthu,ăvƠănhăvyăthìăhƠmăchaăriăroă
caoăkhiătìnhăhìnhăkinhătăkhôngăttănhăhngăđnăkhănngătrănăcaăkháchăhƠng,ă
vƠăktăquălƠănhăhngăđnăkhănngăsinhăliăcaăngơnăhƠng.

VnăngơnăhƠng:ăthôngăthngăđoălngăbngătăsăvnăchăsăhu/tngătƠiăsn.ăLyă
1ăchiaăchoătăsănƠyăsăthăhinătngătƠiăsnăcaăngơnăhƠngăgpăbaoănhiêuălnăvnă
chă să huă caă ngơnă hƠng.ă Doă vyă tălănƠyă choă thyă mcă đă vnă ană toƠnă caă
NHTM.ăTălănƠyăcƠngăcao,ăthìămcăđăanătoƠnăcaăngơnăhƠngăcƠngăcao,ăvƠăngcă
li. KháchăhƠngăsăgiaătngăsătinătngăvƠoăngơnăhƠng,ăchnăngơnăhƠngă đăgiaoă
dchăkhiăngơnăhƠngăcóăquyămôăvnăchăsăhuăcao.ăKtăquălƠăquyămôăvnăchăsă
huăcóănhăhngăđnăkhănngăsinhăliăcaăngơnăhƠng.
NhómănhơnătăthucăngƠnh
LoiăngơnăhƠng:ăthăhin ngơnăhƠngăthucăkhiăNHTMănhƠănc,ăhocăkhiăNHTMă
căphnăhayăkhiă ngơnă hƠngăliênă doanhăvƠăncă ngoƠi.ăMiă khiă cóămtă liăthă
riêng.ăVíăd,ăkhiăNHTMănhƠăncăthngăđcăkháchăhƠngătinătngăvìăcóăsăhă
12



tr,ăkhiăNHTMăăcăphnăthìăcóăliăthălƠăbanălƣnhăđoăvƠănhơnăviênănngăđngăhnă
trongăvicătìmăkimăkháchăhƠngădoăápălcăchătiêuăliănhunăyêuăcuătănhngăngiă

chătănhơn,ăkhiăngơnăhƠngăncăngoƠiăthìăcóăliăthăvătrìnhăđăqunălỦăvƠăcôngă
ngh.ăNhăvy,ăvicăngơnăhƠngăthucăkhiăNHTMănhƠănc,ăhocăkhiăNHTMăcă
phnăhayăkhiăngơnăhƠngăliênădoanhăvƠăncăngoƠiăcóăsăliênăquanăđnăkhănngă
sinhăliăcaăngơnăhƠng.
Nhómănhơnătăthucăvăkinhătăvămô
Tălălmăphát:ăphnăánhăsămtăgiáătinătădoăcungătinătngănhanhăhnăcuătin.ă
Lmăphátătngăcaoătácăđngăđnăttăcăcácălnhăvcăkinhătăậ xƣăhi,ătrongăđóăcóăhotă
đngăcaăcácăngơnăhƠngăthngămi.ăLmăphátăthôngăthngăđoălngăbngăchăsă
tngăgiáătiêuădùngăhƠngănmătiăVităNam.ăLmăphátănhăhngăđnăkhănngătrănă
caăkháchăhƠng,ăđnălƣiăsutăngơnăhƠng,ăvƠănhăvyănhăhngăđnăkhănngăsinhă
liăcaăngơnăhƠng.

Tcăđătngătrngăkinhăt:ăthôngăthngăđoălngăbngătcăđătngătrngătngă
snăphmăqucăniăhƠngănmă(GDP:ăGrossăDomesticăProduct).ăMtănnăkinhătătangă
trngăttăthôngăthngăkíchăthíchăđuătămărngăsnăxutăkinhădoanh,ăvƠănhăvyă
nhuăcuăvayăvnăgiaătng.ăNgoƠiăra,ănăxuăthôngăthngăsuyăgimăkhiănnăkinhătă
tngătrngătt.ăVƠăktăquălƠătcăđătngătrngăkinhătăcóăthănhăhngăđnăkhă
nngăsinhăliăcaăngơnăhƠng.

Săphátătrinăcaăthătrngăchngăkhóan:ăthôngăthngăđcăđoălngăbngătăsă
giaăgiáătrăgiaoădchăbìnhăquơnătrênăthătrngăchngăkhoánăsoăviăgiáătrătngăsnă
phmăqucăniăcaăVităNamăhƠngănm.ăKhiăthătrngăchngăkhoánăphátătrin,ănhuă
cuăvayăvnăđuătăchoăchngăkhoánăgiaătng.ăNgoƠiăraădanhămcăđuătăvƠoăchngă
khoánătiăcácăNHTMăcngăcóămcăsinhăliăcao.ăKtăquălƠăsătngătrngăcaăthă
trngăchngăkhoánăcóăliênăquanăđnăkhănngăsinhăliăcaăNHTM.
13



1.4. Cácănghiênăcu trcăđơy văkhănngăsinhăliăca Ngân hƠngăthngă

mi
Các nghiên cu  nc ngoài có liên quan
Nghiên cu v kh nngăsinhăli ca các NHTM thu hút s quan tâm ca rt nhiu
hc gi ln nhà qun tr ngân hàng. Rt nhiu nghiên cuăđc thc hin ti nhng
quc gia và khong thi gian khác nhau, s dngăphngăphápă nghiênăcu khác
nhau và kt qu nghiên cuăcngăđaădng không kém. Bhaumik và Dimova (2004)
đánhăgiáăkh nngăsinhăli ca NHTM nă giaiăđon 1995-1999 bng vic s
dng ch tiêu ROA. Kt qu nghiên cu cho thy ROA ca ngân hàng nă không
th hină xuă hngă tng/gim rõ ràng qua thi gian. Tuy nhiên, ROA ca khi
NHTMănhƠănc thpăhnăROAăca khiăngơnăhƠngătănhơn.ăNghiênăcu ca Das,
Nag và Ray (2005) tìm hiuăxuăhng hiu qu sinh li ca khiăNHTMănhƠănc
vƠătănhơnăti n  giaiăđon 1997-2003. Kt qu cho thy hiu qu sinh li ca
c hai khiăNHTMănhƠăncăvƠătănhơnăđuătngădn qua thiăgian,ătrongăđóăkhi
nhƠăncăcaoăhnăkhiătănhơn.ăDasăvƠăGhoshă(2009)ăcngănghiênăcu kh nngă
sinh li kh nngăsinhăli ti NHTM n ,ănhngătrongăkhong thi gian khác
nhau (1992-2004). S dng hiu qu qu sinh li,ăROAăvƠăROEăđ đoălng kh
nngăsinhăli ca ngân hàng nă, kt qu tìm thy ROA v ROE nhìn chung th
hinăxuăhngătngăgiaiăđon 1993-2002,ănhngăhiu qu sinh li gnănhăkhôngă
thayăđi qua thi gian. Nghiên cuăcngătìmăthy hiu qu sinh li và kh nngăsinhă
li caăNHTMănhƠănc ttăhnăNHTMătănhơn.ăKt qu này ging kt qu nghiên
cu caăDasăvƠăctgă(2005),ănhngăkhácăBhaumikăvƠăDimovaă(2004).

Cornett, Guo, Khaksari và Tehranian (2010a) so sánh ROA giaăNHTMănhƠănc
vƠătănhơnătiă16ănc tiăchơuăÁăgiaiăđon 1989-2004. Kt qu cho thy NHTM
nhƠănc có kh nngăsinhăli thpăhnăNHTMătănhơn,ătuyănhiênăkhong cách li
nhun này thu hp dn qua thi gian. Trongăgiaiăđon 1997-2000ă(giaiăđon khng
hong tài chính châu Á), mcăđ suy gim ROA caă NHTMă nhƠă ncă caoă hnă
14

NHTMătănhơn.ăLinăvƠăZhangă(2009)ăsoăsánhăROAăvƠăROEăgia các loi hình ngân
hàng ti Trung Qucătrongăgiaiăđon 1997-2004. Kt qu tìmăđc NHTMCP có
ROEăcaoăhnăNHTMănhƠănc,ănhngăkhôngăcóăs khác bit v ROA gia hai khi
ngân hàng này. Iannotta và ctg (2007) so sánh ROA giaăNHTMănhƠăncăvƠătă
nhân tiă15ăncăchơuăÂuăgiaiăđon 1999-2004. Kt qu cho thy khi NHTM nhà
nc có ROA thpăhnăkhiăNHTMătănhơn.
Nghiên cu ca Ariff and Can (2008) nghiênăcuănhăhngăcaăcácănhơnătăngơnă
hƠngă(quyămô,ădănăchoăvay,ăchtălngăkhonăchoăvay,ăvn,ăliănhun,ăchiăphíă
hotă đng),ă nhơnă tă ngƠnhă (loiă ngơnă hƠng),ă vƠă nhơnă tă vă môă (khngă hongă tài
chính toƠnăcu 2007-2008,ăgiaănhpăTăchcăthngămiăthăgiiă(WTO))ăđnăhiuă
quăkimăsoátăchiăphíăvƠăhiuăquăsinhăliăcaăcaă28ăNHTMăTrungăQuc tănmă
1995ă đnă nmă 2004.ă Tácă giă să dngă Dataă Envelopmentă Analysisă (DEA) đă đoă
lngăhiuăquăkimăsoátăchiăphíăvƠăhiuăquăsinhăliăcaăcaăNHTMăTrungăQuc,
vƠăsădngămôăhìnhăhiăquyăTobităđăhiăquyăbaănhómănhơnăt trênăviăhiuăquă
kimăsoátăchiăphíăvƠăhiuăquăsinhăli. CácătácăgiănƠyăthuăđcăktăquărng NHTM
căphnă hotăđngă hiuăquăhnă NHTMănhƠă nc;ă nhngăngơnăhƠngăcóă quyămôă
trungăbìnhăthìăhotăđngăcóăhiuăquăhnănhngăngơnăhƠngăcóăquyămôănhăvƠăln;ă
doanhăsăchoăvayăcóătácăđngătiêuăccăđnăhiuăquăkimăsoátăchiăphíăvƠăhiuăquă
sinhăli caăcácăNHTMăTrungăQuc;ăkhôngăcóămiăliênăhăgiaăvnăngơnăhàng và
hiuăquăkimă soátăchiă phíăvƠă hiuăquă sinhă li caă ngơnăhƠng;ă khngă hongătài
chínhătoƠnăcuăkhôngăcóătácăđngărõărƠngăđnăhiuăquăkimăsoátăchiăphíăvƠătoăra
liănhunătiăcácăNHTMăTrungăQuc,ănhngăgiaănhpăWTOălƠmăgiaătngăhiuăquă
sinhăliăti các ngân hàng này. Nghiên cu ca Xiaoqing Fu và Shelagh Hefferman
(2005) soăsánhăhiuăquăhotăđngăcaă NHTMănhƠăncă viăNHTMăcăphnătiă
TrungăQucătrongăgiaiăđonă1985-2002.ăKtăquăcaănghiênăcuăchoăthyăcácăngơnă
hƠngăthngămiăcăphnăcóăhiuăquălnăhnăcácăngơnăhƠngăthngămiănhƠănc.

Nghiên cu ca Sensarma (2005) khámăpháăcácănhơnătătácăđngăđnăhiuăquăkimă
soátăchiăphíăvƠăhiuăquăsinhăli caăcácăngơnăhƠngănăătănmă1986ăđnănmă

15



2003. TácăgiăsădngăphngăphápăStochasticăFrontierăAnalysisă(SFA)ăđăđoălngă
đnăhiuăquăkimăsoátăchiăphíăvƠăhiuăquăsinhăli,ăvƠăsădngămôăhìnhăhiăquyă
Tobităđăhiăquyăcácănhơnătănhăquy mô ngân hàng, loiăngơnăhƠng,ăquáătrìnhăđiă
mi hăthngăNHTM,ăthiăgianăđnăhiuăquăkimăsoátăchiăphíăvƠăhiuăquăsinhăli.
TácăgiăthuăđcăktăquărngăhiuăquăkimăsoátăchiăphíătiăcácăngơnăhƠngănăă
ttădnălênăquaăthiăgian,ănhngăhiuăquătoăraăliănhunăgimădnăquaăthiăgian;
khôngăcóăsăkhácănhauărõărƠngăvăhiuăquăkimăsoátăchiăphíăvƠăhiuăquăsinhăli
giaăngơnăhƠngănhƠăncăvƠăngơnăhƠngătănhơn;ăquyămôăngân hàng không có tác
đngărõărƠngăđnăhiuăquăkimăsoátăchiăphíăvƠăhiuăquăsinhăli;ăquáătrìnhăđiămiă
hăthngăNHTMăănăăcóătácăđngătíchăccăđnăhiuăquăkimăsoátăchiăphíătiă
cácăngơnăhƠngăn .

Nghiên cu ca Sufian and Habibullah (2010) khám phá tácăđngăcaăcácănhơnătă
quyămôăngơnăhƠng,ăquyămôăchoăvay,ăvnăngơnăhƠng,ăchiăphíăhotăđng,ăloiăngơnă
hƠng,ătcăđătngătrngăkinhăt,ălmăphát,ăquyămôăthătrngăchngăkhoán,ăkhngă
hongătƠiăchínhătoƠnăcu vƠămcăđăcnhătranhăđnăhiuăquăhotăđngăcaăcácăngơnă
hƠngătiăTháiăLan.ăTácăgiăsădngăphngăphápăDEAăđăđoălngăhiuăquăhotă
đngăcaăcácăngơnăhƠngăTháiăLanătănmă1999ăđnănmă2008,ăvƠăsădngămôăhìnhă
hiăquyătuynătínhăvƠămôăhìnhăhi quyăTobităđătìmăhiuătácăđngăcaăcácănhơnătă
nóiătrênăđnăhiuăquăhotăđngăcaăcácăngơnăhƠngăTháiăLan.ăTácăgiăthuăđcăktă
quă rng quyă môă choă vayăcóă tácă đngă tíchă ccă đnă hiuă quă hotăđngăcaă cácă
NHTM,ănhngăchtălngăkhonăvayăcóătácăđngătiêuăccăđnăhiuăquăhotăđngă
caăcácăNHTMăTháiăLan;ămtăsăgiaătngăvnăngơnăhƠngădnăđnămtăsăgiaătngă
hiuăquăhotăđngăngơnăhƠng;ăKhôngăcóăsăkhácănhauărõărƠngăvăhiuăquăhotă
đngă giaă NHTMă trongăncăvƠă chiă nhánhă ngơnă hƠngă ncă ngoƠiă tiăTháiă Lan;ă
khôngăcóămiătngăquanărõăràngăgiaăchiăphíăhotăđngăvƠăhiuăquăhotăđngăcaă

ngân hàng; cácănhơnătăvămôănhătngătrngăGDP,ătălălmăphátăvƠămcăđăcnhă
tranhătrênăthătrngăngơnăhƠngăkhôngăcóătácăđngărõăràngăđnăhiuăquăhotăđngă
16



caăcácăNHTMăTháiăLan,ănhng khngăhongătƠiăchínhătoƠnăcu lƠmăgimăhiuăquă
hotăđngătiăcácăngơnăhƠngănƠy.

LinăvƠăZhangă(2009)ăđánhăgiáătácăđngăcaăloiăhìnhăngơnăhƠng,ăsăhuăcaăncă
ngoƠiă tiă NHTM,ă niêmă ytă trênă thă trngă chngă khoánă vƠă kíchă că NHTMă đnă
KNSLăca NHTMăTrungăQuc trongăgiaiăđonă1997-2004.ăKtăquănghiênăcuăchoă
thyăKNSLăcaăNHTMăcăphnăthìăcaoăhnăNHTMănhƠănc.ăCácătăchcătínădngă
ncăngoƠiălaăchnănhngăNHTMăTrungăQucăcóătăsutăsinhăliăcaoăđăđuăt.ă
CácăNHTMăTrungăQucăniêmăytătrênăth trngăchngăkhoánăcóăKNSLăcaoăhnă
cácă NHTMă Trungă Qucă chaă niêmă yt.ă NHTMă Trungă Qucă cóă quyă môă lnă cóă
KNSLăthpăhnăNHTMăTrungăQucăcóăquyămôănhăhn.

Iannotta,ăNoceraăvƠăSironiă(2007)ăđánhăgiáătácăđngăcaăcácănhơnătă(nhơnătăthucă
văngơnăhƠng,ănhơnătăngƠnhăvƠănhơnătăvămô)ăđnăKNSLăcaăNHTMătiă15ăncă
chơuăÂuătrongăkhongăthiăgiană1999-2004.ăKtăquăchoăthyăcácăNHTMăchơuăÂuă
cóăquyămôăln,ăcóăvnăchăsăhuălnăvƠăcóădoanhăsăchoăvayălnăthìăcóăKNSLăcaoă
hnăcácăNHTMăcóăquyămôănhăhn,ăcóăvnăchăsăhuăthpăhnăvƠădoanhăsăchoă
vayănhă hn.ăKhănngăthanhă khongăkhôngă cóătácăđngărõă rƠngăđnăKNSLă caă
NHTM châu Âu.

CácănghiênăcuătrênăchoăthyăvicăkhámăpháăcácănhơnătătácăđngăđnăKSSLăcaă
cácăNHTMăthuăhútăsăquanătơmăcaărtănhiuăhcăgiălnănhƠăqunătrăngơnăhƠng.ă
CácănghiênăcuănƠyăđcăthcăhinătiănhngăqucăgiaăvƠăkhongăthiăgianăkhácă
nhau,ăsădngăphngăphápănghiênăcuăkhácănhauăvƠăktăquănghiênăcuăcngăđaă

dngăkhôngăkém.

Nghiên cu ca Altunbas et al. (2000) tìmăhiuătácăđngăcaăcácănhơnătănhăquyă
môăngơnăhƠng,ăvnăngơnăhƠng,ăquyămôăchoăvay,ăchtălngăkhonăchoăvay,ăquyămôă
tinăgiăcaăkháchăhƠng,ăđnăhiuăquăkimăsoátăchiăphíăcaăcácăngơnăhƠngăăNht.ă