ĐO LƯỜNG MỨC ĐỘ TRUYỀN DẪN TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN LẠM PHÁT NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM TỪ BỐN QUỐC GIA CHÂU Á LUẬN VĂN THẠC SĨ.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM




NGUYN LÝ THIÊN HNG






O LNG MC  TRUYN
DN T GIÁ HI OÁI N
LM PHÁT. NGHIÊN CU
THC NGHIM T BN QUC
GIA CHÂU Á





LUN VN THC S KINH T





TP.H Chí Minh – Nm 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO

TRNG I HC KINH T TP.HCM





NGUYN LÝ THIÊN HNG





O LNG MC  TRUYN DN
T GIÁ HI OÁI N LM PHÁT.
NGHIÊN CU THC NGHIM T
BN NC CHÂU Á


Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60340201



LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:

PGS.TS. NGUYN TH LIÊN HOA

TP.H Chí Minh – Nm 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đ tài “o lng mc đ truyn dn t giá hi đoái đn
lm phát. Nghiên cu thc nghim ti bn nc Châu Á ” là đ tài nghiên
cu ca riêng tôi di s hng dn ca ngi hng dn khoa hc. Các s
liu, kt qu nêu trong lun vn là trung thc và có ngun gc rõ ràng.
Tôi xin cam đoan nhng li nêu trên đây là hoàn toàn đúng s tht.


Tp.HCM, ngày 10 tháng 07 nm 2014
Tác gi


NGUYN LÝ THIÊN HNG
MC LC
Trang
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc bng biu
Tóm tt
Li m đu 1
CHNG 1: GII THIU 3
1.1.Dt vn đ 3
1.2.Mc tiêu nghiên cu 6
1.2.1.Mc tiêu nghiên cu 6
1.2.2.Câu hi nghiên cu 6
1.3.Phm vi nghiên cu 6

1.4.Phng pháp nghiên cu 6
1.5.im mi ca đ tài 7
1.6.Kt cu ca đ tài 8
CHNG 2: TNG QUAN CÁC NGHIÊN CU TRC ÂY 9
2.1.Các quan đim nghiên cu trc đây 9
2.1.1.Th nào là truyn dn t giá hi đoái 9
2.1.2.C ch truyn dn ca t giá hi đoái đn giá trong nc 10
2.1.3.Nguyên nhân làm cho hiu ng ERPT không hoàn toàn 11
2.2.Tng quan các nghiên cu trc đây 13
2.2.1.Các nghiên cu trên th gii 13
2.2.2.Các nghiên cu  Vit Nam 17
2.3.Tng hp kt qu các nghiên cu thc nghim 21
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 25
3.1.C s d liu 25
3.2.Mô hình nghiên cu 26
3.2.1.Mô t bin 26
3.2.2.Mô hình nghiên cu 27
3.3.Phng pháp kim đnh mô hình 30
3.3.1.Kim đnh tính dng 30
3.3.2.La chn đ tr ti u cho mô hình 31
3.3.3.Kim đnh nhân qu Granger 31
3.3.4.Xác đnh mô hình VAR rút gn 32
3.3.5.Kim tra tính n đnh ca mô hình 33
3.3.6.Hàm phn ng đy (IRF) và phân rã phng sai 33
CHNG 4: PHÂN TệCH D LIU VÀ KT QU NGHIÊN CU
35
4.1.Kim đnh tính dng 35
4.2.Xác đnh đ tr ti u cho mô hình 37
4.3.Kim đnh đng liên kt 38
4.4.Kim đnh nhân qu Granger 41

4.5.Kt qu c lng mô hình SVAR 43
CHNG 5: KT LUN 58
5.1.Kt qu nghiên cu và kin ngh chính sách 58
5.2.Hn ch ca đ tƠi vƠ hng nghiên cu tip theo 59
5.2.1.Hn ch ca đ tài 59
5.2.2.Hng nghiên cu tip theo 60
Tài liu tham kho
Ph lc
DANH MC CÁC T VIT TT

T vit
tt
Ting Anh
Ting Vit
CPI
Consumer Price Index
Ch s giá tiêu dùng
ECM
Error Correction Model
Mô hình hiu chnh sai s
ERPT
Exchange Rate Pass Through
Truyn dn t giá
GDP
Gross Domestic Product
Tng sn phm quc ni
IMF
International Monetary Fund
Qu tin t quc t
IRF

Impulse Reponse Funtion
Hàm phn ng thúc đy
NEER
Nomial Effective Exchange Rate
T giá danh ngha hiu lc
OECD
Organization for Economic Co-
operation and Development
T ch Hp tác và Phát trin
Kinh t
OLS
Ordinary Least Squares
Bình phng bé nht
PPP
Power Parity Theory
Ngang giá sc mua
PTM
Pricing to Market
nh giá th trng
REER
Real Effective Exchange Rate
T giá thc hiu lc
SVAR
Structural Vecto AutoRegression
T hi quy véct cu trúc
SVECM
Structural Vecto Error Correction
Model
Mô hình hiu chnh sai s cu
trúc

VAR
Vector AutoRegression
T hi quy véct
VECM
Vector Error Correction Model
Mô hình hiu chnh sai s trong
dài hn
WPI
Wholesale Price Index
Ch s giá bán s

DANH MC CÁC BNG BIU
Trang
Bng 2.1.Tng hp các nghiên cu trc đây 19
Bng 3.1.D liu nghiên cu 23
Bng 3.2.Mô t và đo lng các bin nghiên cu 24
Bng 4.1.Kt qu kim đnh tính dng chui d liu ca Vit Nam 32
Bng 4.2.Kt qu kim đnh tính dng chui d liu ca Thái Lan 33
Bng 4.3.Kt qu kim đnh tính dng chui d liu ca Indonesia 33
Bng 4.4.Kt qu kim đnh tính dng chui d liu ca Philippin 34
Bng 4.5.Kt qu xác đnh đ tr cho mô hình 35
Bng 4.6.Kt qu kim đnh đng liên kt cho trng hp Vit Nam 36
Bng 4.7.Kim đnh đng liên kt cho trng hp Thái Lan 36
Bng 4.8.Kim đnh đng liên kt cho trng hp Philippin 37
Bng 4.9.Kim đnh đng liên kt cho trng hp Indonesia 37
Bng 4.10.Kim đnh nhân qu Granger cho trng hp Vit Nam 38
Bng 4.11.Kim đnh nhân qu Granger cho trng hp ca Thái Lan 39
Bng 4.12.Kim đnh nhân qu Granger cho trng hp ca Indonesia 39
Bng 4.13.Kim đnh nhân qu Granger cho trng hp ca Philippin 40
Bng 4.14.Kt qu kim đnh t tng quan ca phn d các mô hình VAR

rút gn ca các nc nghiên cu 41
Bng 4.15.Kim đnh phng sai thay đi ca các phn d ca các mô hình
VAR rút gn ca các nc nghiên cu 41
Bng 4.16.Kt qu c lng ma trn A0 cho các nc nghiên cu 43
Bng 4.17.H s truyn dn t giá đn ch s giá ca các nc nghiên cu 48
Bng 4.18.Kt qu phân rã phng sai ca ch s giá tiêu dùng 52
DANH MC CÁC HÌNH V
Trang
Hình 2.1.C ch truyn dn t giá đn giá trong nc 8
Hình 4.1.Kt qu kim tra tính n đnh ca mô hình 42
Hình 4.2.Phn ng tích lu ca ch s giá trc cú sc t giá 44
Hình 4.3.Phn ng ca t giá do tác đng ca cú sc d tr ngoi hi 46
Hình 4.4.Phn ng ca t giá do tác đng ca cú sc cung tin 46





TÓM TT
Vi mc tiêu đo lng mc đ truyn dn ca t giá hi đoái đn lm phát
ti bn nc Châu Á là Vit Nam, Thái Lan, Indonesia và Philippin, theo đó
đ tài s dng mô hình SVAR đ lng tác hoá tác đng ca các cú sc đn
ch s giá tiêu dùng ca các nc nghiên cu, sau đó tính toán các h s
truyn dn  các nc nghiên cu. Vi chui d liu thu thp t quý 1 nm
2000 đn quý 4 nm 2013 đ tài tìm thy sau khi xy ra cú sc t giá đu tiên
và h s truyn dn đt mc ln nht sau 3 quý vi h s truyn dn là 0.667
cho trng hp ca Vit Nam, 0.057 cho trng hp ca Indonesia và 0.044
cho trng hp ca Philippin, h s truyn dn ca Thái Lan là rt thp gn
nh không đáng k. Bên cnh đó đ tài cng tìm thy cú sc t giá đóng góp
rt ít trong vic gii thích s bin đng ca ch s giá tiêu dùng  Vit Nam,

Indonesia và Philippin. Trong khi đó  Thái Lan yu t t giá gii tích đc
9% trong s bin đng ca ch s giá tiêu dùng.
Vi nhng kt qu tìm thy đ tài cho rng đ điu tit lm phát trong nn
kinh t các nc Vit Nam, Indonesia và Philippin có th s dng công c d
tr ngoi hi và cung tin trong vic điu tit lm phát trong nn kinh t.
Trong khi đó Thái δan, có th s dng tt các công c: T giá, d tr ngoi
hi, cung tin trong vic điu tit lm phát ca nn kinh t.
1



LI M U
T giá hi đoái có tm quan trng đc bit vi kinh t toàn cu, đc bit là
nn kinh t đang hi nhp nh Vit Nam. T giá nh hng đn giá c tng
đi gia hàng hóa trong nc và nc ngoài, vì vy nó tác đng đn nhu cu
ca các loi hàng hóa. Kt qu là, c tng khi lng sn xut và mc giá ca
mt nn kinh t m ph thuc vào t giá hi đoái. T nhng nm 1970, các
nhà kinh t hc đã nghiên cu nhng nhân t nh hng đn t giá hi đoái
và ngc li tác đng ca nhng bin đng t giá hi đoái đn giá c trong
nc vì nó có ý ngha quan trng trong vic truyn dn nhng cú sc tin t
quc t, quyt đnh ti u ca chính sách tin t trong nc và gii pháp cho
s mt cân đi ca thng mi toàn cu.
Qua thc nghim cho thy t giá hi đoái bin đng ln sau khng hong
tài chính nm 2008 và cuc khng hong n quc t đã làm tng s chú ý v
ERPT. Cho đn nay, đã có mt s lng ln các công trình lý thuyt cng
nh thc nghim nghiên cu sâu rng v các yu t quyt đnh, đng lc và
mc đ ca ERPT  các quc gia, các ngành và trên tng sn phm khác
nhau. Nh vy, vn đ truyn dn ERPT vào giá đã đc công nhn là mt c
ch truyn dn quan trng và phc tp. Mt trong nhng tác đng quan trng
ca t giá đn nn kinh t đó là tác đng lm phát. Tác đng ca t giá hi

đoái đn lm phát đc khái nim rng ra là truyn dn t giá đn lm phát.
Tm quan trng ca ERPT đã đc phân tích bi nhiu nhà kinh t hc
khác nhau nhng trong đó hai vai trò chính ca ERPT đó là d báo lm phát
và nhng thc thi trong vic thc hin chính sách tin t.
c bit, do mi quan h ERPT vào lm phát và công c thc hin chính
sách tin t tính ti thi đim hin ti cha đc nghiên cu đnh lng
nhiu. iu này có th gây khó khn trong vic hoch đnh chính sách, đc
2



bit, riêng lm phát  Vit Nam không ch là ni lo lng kéo dài hàng bao
thp k đi vi ngi dân mà còn là vn đ gây đau đu đi vi chính ph nói
chung và Ngân hàng nhà nc (NHNN) nói riêng. C mi ln điu chnh t
giá, công lun li nóng lên vi nhiu nhn đnh liên quan đn tác đng ca
bin đng t giá đn giá c, lm phát, đôi khi kèm theo nhng phát biu đnh
lng thun túy nh “t giá đc điu chnh 1% s làm lm phát thay đi
x%”. Do đó, v c bn vai trò quan trng nht ca ERPT là tm nh hng
ca nó trong vic d báo lm phát, công vic rt quan trng ca Ngân hàng
Trung ng trong điu hành chính sách tin t. Nu có mt góc nhìn và
nhng đánh giá đúng đn v ERPT, Ngân Hàng Trung ng có th hiu mc
đ và nh hng ca mt cú sc t giá đn thay đi trong lm phát. T đó,
Ngân Hàng Trung ng, đc bit là vi ch đ lm phát mc tiêu, có th thc
hin chính sách tin t phù hp đ gi lm phát trong vùng mc tiêu.
3




CHNG 1: GII THIU

1.1. t vn đ
Trong sut nhng nm qua, s phát trin ca th trng tài chính cùng vi
các công c tài chính đa dng trong bi cnh các quc gia ngày càng tin sâu
vào quá trình toàn cu hóa và các dòng vn đc t do di chuyn gia các
nc đã và đang làm thay đi nhanh chóng đnh hng chính sách tin t ca
Ngân Hàng Trung ng. Xu hng thay đi là nhm làm cho chính sách tin
t có th theo đui mc tiêu dài hn là kim soát lm phát, n đnh giá tr
đng tin trong khi vn có s linh hot nht đnh trong vic kt hp vi các
mc tiêu ngn hn mà không b chi phi bi các mc tiêu đó.
Chính sách mc tiêu lm phát đã đc nhiu quc gia theo đui, và đã
đem li mt s kt qu tích cc. Tuy nhiên, mt quc gia không th đng thi
thc hin chính sách tin t đc lp (theo đui mc tiêu lm phát), n đnh t
giá và t do hóa tài khon vn. Mt nc theo đui chính sách lm phát mc
tiêu thì không th cùng mt lúc theo đui c mc tiêu t giá. Tuy nhiên, điu
này không có ngha là Ngân Hàng Trung ng t b vic can thip lên th
trng hi đoái, do vy vic nghiên cu v nh hng chuyn tip nhng bin
đng t giá đn mc giá c ni đa thông qua giá c nhp khu, đc coi nh
là mt hành đng tt yu trong mt nn kinh t m. Mi quan h gia t giá
và lm phát, tác đng ca t giá ti lm phát….là nhng vn đ khác đã và
đang đc nhiu nhà kinh t hc quan tâm nghiên cu.
Có khá nhiu bài nghiên cu lý thuyt cng nh thc tin v vn đ lm
phát và các nhân t tác đng. Theo Nguyn Th Thu Hng và Nguyn c
4



Thành (2010) bên cnh hai cách tip cn quen thuc là kinh t hc tin t nh
Keynes, Milton Freidman và kinh t hc c cu nh Akinboade, Greene, các
nghiên cu trong quá kh v lm phát còn đa ra mt cách tip cn th ba và

có l đn gin nht trong vic nghiên cu các nhân t quyt đnh lm phát:
cách tip cn ngang bng sc mua - purchasing power parity (PPP). Gi s
trong điu kin cnh tranh lành mnh, nng sut lao đng ca hai nc tng
đng nh nhau, c ch qun lý ngoi hi t do, khi đó t giá bin đng ph
thuc vào mc chênh lch lm phát ca hai đng tin: nc nào có mc đ
lm phát ln hn thì đng tin ca nc đó b mt giá so vi đng tin nc
còn li. Cách tip cn này gi ý rng lm phát chu nh hng hoc gián tip
t giá nhp khu cao hn hoc trc tip t s gia tng ca cu trong nc.
Phng trình này ngm ý rng t giá đóng vai trò nht đnh trong vic quyt
đnh mc giá và mc chuyn t giá vào lm phát cn phi đc xem xét. S
phá giá đng ni t có th trc tip tác đng lên giá trong nc ca hàng hóa
thng mi nhng cng có th gián tip tác đng vào mc giá chung nu các
quyt đnh v giá chu nh hng ca chi phí nhp khu.
Mt s chuyên gia tin t đng ý vi quan đim c ca các hc gi Phng
Tây v mi quan h gia t giá và lm phát. Các nhà nghiên cu cho rng:
Khi mc đ phá giá ca tin t ln hn s mt giá ca hàng hóa, lm phát s
gia tng. Khi mc đ mt giá ca tin t thp hn s mt giá ca hàng hóa,
lm phát s đc hn ch. Bi vy khi lm phát trm trng, tng t giá có th
hn ch đc lm phát.
Tuy nhiên nhng ý kin trên ch mang tính lý thuyt, do vy, cn phi có
nhng công trình nghiên cu thc nghim đ đa ra chính xác mc đ tác
đng ca s truyn dn t giá hi đoái vào lm phát, t đó Ngân hàng Trung
ng các nc s có nhng hng điu hành chính sách tin t mt cách hiu
qu.
5



Thc t cho thy bin đng t giá hi đoái nh hng rt ln đn hot
đng xut nhp khu, cán cân thng mi, n quc gia, thm chí còn nh

hng đn nim tin ca công chúng. Nên khi có cú sc t nên kinh t v mô
và s thay đi trong t giá thc thì thông qua ERPT s là mt công c h tr
cho mt chính sách tin t hiu qu bng cách tác đng tr li lên giá tiêu
dùng trong nc. Theo nghiên cu ca An (2006) thì phân tích vai trò t giá
hi đoái cc kì quan trng bi ba nguyên nhân chính sau đây:
+ Th nht, hiu rõ nhng nhân t nào tác đng vào t giá s kim soát
đc mc đ cng nh chu k truyn dn ERPT giúp cho các nhà hoch đnh
điu tit giá c trong nc t đó xây dng mt chính sách tin t hiu qu
thông qua lm phát d kin.
+ Th hai, đ duy trì lm phát mc tiêu đòi hi các nhà hoch đnh đo
lng đc đ ln cng nh tc đ truyn dn ca ERPT lên lm phát.
+ Cui cùng, s thay đi trong t giá có th phù phép các khon n quc
gia.
Xut phát t thc tin nghiên cu trên th gii và trong bi cnh nn kinh
t các nc Châu Á đang đng trc nhng c hi và thách thc mi sau
cuc khng hong tài chính toàn cu 2008 thì vic xem xét li mc đ nh
hng ca ERPT đn lm phát là cn thit. Và đó cng là lý do tác gi chn
đ tài: “o lng mc đ truyn dn t giá hi đoái đn lm phát. Nghiên
cu thc nghim t bn quc gia Châu Á”. Thông qua mô hình SVAR da
trên nn tng nghiên cu ca Naz và cng s (2012) đ tài s dng các bin
kinh t v mô đ c lng mc đ và thi gian nh hng ERPT vào nn
kinh t. Bài nghiên cu kho sát d liu t nm 2000 ti nm 2013 là 52 quan
sát. Tác gi đi sâu vào phân tích truyn dn t giá đn lm phát ch yu tp
trung ti Vit Nam, Indonesia, Thái Lan, Philippin.
6



1.2. Mc tiêu và câu hi nghiên cu
1.2.1. Mc tiêu nghiên cu

Bài vit làm rõ khái nim v truyn dn t giá hi đoái, c ch truyn dn
t giá đn lm phát và các nhân t v mô tác đng đn mc truyn dn t giá
đn lm phát da trên c s lý lun t tng hp kt qu các bài nghiên cu
trc đây.
1.2.2. Câu hi nghiên cu
 gii quyt mc tiêu nghiên cu ca mình toàn b ni dung ca đ tài s
tp trung tr li cho ba câu hi nghiên cu chính
Th nht: Gi đnh các yu t khác không đi, t giá thay đi (mt giá)
1% thì lm phát thay đi bao nhiêu phn trm?
Th hai: T giá hi đoái có th gii thích bao nhiêu phn trm nhng thay
đi ca lm phát?
Th ba: Có s khác nhau v h s truyn dn t giá hi đoái đn ch s giá
trong nc gia các quc gia nghiên cu hay không?
1.3. Phm vi nghiên cu
o lng mc đ và thi gian truyn dn t giá hi đoái vào lm phát giai
đon t nm 2000 ti nay. Lý do vic chn k nghiên cu này là do t thi
đim 2000 sau cuc khng hong t giá bt đu đc điu chnh cho phù hp
vi điu kin mi.
- D liu nghiên cu đc thu thp, x lý t nm 2000-2013.
1.4. Phng pháp nghiên cu
 phù hp vi ni dung, yêu cu và mc tiêu nghiên cu đ tài s dng
mô hình VAR cu trúc (SVAR) vi s h tr ca phn mm Eviews 6.0 đ đo
7



lng và phân tích s truyn dn t giá hi đoái đn các ch s giá; đng thi
thông qua chc nng phân rã phng sai, đ tài phân tích vai trò ca các yu
t v mô nh hng đn lm phát ti các nc thc nghim.
1.5. im mi ca đ tài

Cho đn nay, đã có mt s lng ln các công trình lý thuyt cng nh
thc nghim nghiên cu v vn đ này  các quc gia, các ngành và sn phm
khác nhau. Tuy nhiên, nghiên cu trên din rng nhiu quc gia ti Vit Nam
vn còn hn ch. Hu ht các nghiên cu tp trung vào đo lng truyn dn t
giá vào các ch s giá trong nc mà cha liên h nhiu vi các công c thc
thi chính sách tin t. Trong phm vi đ tài này tp trung chính vào kênh
truyn dn gián tip ERPT tc là đo lng thi gian và mc đ tác đng đn
lm phát khi có bin đng trong s tng hay gim giá đng tin.
Tip cn vn đ này  mt khía cnh mi là không ch đo lng mc đ
truyn dn ca t giá hi đoái nh đã nêu  phn trên mà còn liên h cho thy
tm quan trng ca các bin kinh t v mô trong vic gii thích bin đng ca
lm phát, giúp ích trong vic la chn nhng công c chính sách phù hp
trong mc tiêu n đnh lm phát; vi nhng so sánh đánh giá kt qu có đc
đ tài đóng góp phn nào trong thc thi chính sách tin t nói chung và chính
sách t giá nói riêng đ góp phn vào mc tiêu chung kim ch lm phát, n
đnh kinh t v mô.
Ngoài nghiên cu ti Vit Nam, đ tài còn m rng nghiên cu thêm  các
quc gia có điu kin kinh t tng đng nh Vit Nam là Indonesia, Thái
δan, Philippin đ cho thy mc đ truyn dn t giá vào ch s giá trong nc
ca các quc gia là nh th nào và yu t nào đóng vai trò quan trng trong
vic thc thi chính sách tin t  mi quc gia nghiên cu.

8



1.6. Kt cu ca đ tài
Nhm đ tr li cho nhng vn đ nêu trên, đ tài chia b cc bài vit làm
nm chng
Chng 1: Gii thiu

Chng 2: Tng quan các nghiên cu trc đây
Chng 3: Phng pháp nghiên cu
Chng 4: Phân tích kt qu nghiên cu và tho lun
Chng 5: Kt lun.

Tóm li, trong chng này đ tài đã nêu lên lý do cho vic chn đ tài,
mc tiêu, phm vi nghiên cu, phng pháp nghiên cu và câu hi nghiên
cu và b cc ca đ tài.  làm c c cho nhng chng tip theo trong đ
tài.

9



CHNG 2: TNG QUAN CÁC NGHIÊN CU TRC ÂY

2.1. Các quan đim nghiên cu trc đây
2.1.1 Th nào là truyn dn t giá hi đoái
Lý thuyt tin t cho rng cung tin quá mc là ngun gc làm cho t giá
và giá c trong nc tr nên bt n. Qua thc nghim ch ra rng t giá hi
đoái và lm phát khá nhy cm khi xy ra cú sc tin t, do đó mà các bin
này có mi quan h cc kì cht ch vi nhau. Nhìn chung, các nhà nghiên cu
trc đây đu kt lun rng nhìn  góc đ ca nhà làm chính sách thì s hiu
bit truyn dn t giá hi đoái rt quan trng trong vic điu hành chính sách
tin t nhm kim soát giá c. Tính ti thi đim này, thì khái nim “truyn
dn” cng cha đc thng nht bi các nhà nghiên cu. Theo Jonathan
McCarthy (2000) thì xem xét khái nim truyn dn t giá hi đoái di góc
đ là s tác đng ca bin đng t giá hi đoái và giá nhp khu đn t l lm
phát trong nc. Cui cùng Goldberg và Knetter (1997) cho rng “truyn dn
là khi t giá thay đi s tác đng vào giá c trong nc thông qua giá nhp

khu và giá xut khu”. Qua mt s nhng nghiên cu đã nêu tác gi khái
quát đnh ngha truyn dn t giá nh sau: “truyn dn t giá hi đoái là phn
trm thay đi ca các ch s giá trong nc khi t giá hi đoái danh ngha
thay đi mt phn trm”. Các ch s giá trong nc bao gm ch s giá nhp
khu, ch s giá sn xut và ch s giá tiêu dùng. Nu t giá hi đoái thay đi
1% khin cho giá c thay đi 1% thì s truyn dn đc gi là “hoàn toàn”
(complete pass-through), và nu nh hn 1% thì s đc gi là s truyn dn
“không hoàn toàn” (incomplete pass-through).
10



Nghiên cu thc nghim ch ra rng trong ngn hn truyn dn t giá vào
giá c là không hoàn toàn ngha là t giá thay đi 1% thì giá c không thay
đi theo tng ng t l 1:1 điu này đc phát trin t hc thuyt hn ba
thp k qua. Bên cnh đó, qua phân tích thc nghim cng chng minh có s
khác bit ERPT gia các quc gia.
2.1.2 C ch truyn dn ca t giá hi đoái đn giá trong nc

Hình 2.1.C ch truyn dn t giá đn giá trong nc
Giá tiêu dùng tng
δàm tng gi
c hàng hóa
thay th và
xut khu
Tin lng
tng
δàm tng
giá c sn
xut trong
nc tng
Cu lao đng
tng
Giá c nguyên
liu nhp
khu đu vào
tng giá
Hàng hóa
nhp khu
tng giá
ng ni t mt

giá (t giá hi
đoái tng)
Kênh trc tip
Kênh gián tip
Cu hàng hóa
thay th trong
nc tng
Cu xut khu
tng
11



Lafleche (1996) gii thiu s đ v truyn dn ca t giá thông qua kênh
trc tip và gián tip nh hình 1.
Kênh trc tip: Tác đng ca t giá ti giá nhp khu ròng khi đng ni
t gim giá so vi đng tin nc ngoài s nh hng ti giá các nguyên liu
nhp đu vào t đó làm tng chi phí sn xut làm hàng hóa tiêu dùng tng.
Kênh gián tip: Khi đng ni t gim giá so vi đng tin nc ngoài s
làm tng cu v hàng hóa thay th và làm tng li th xut khu do giá c r
hn so vi ngi mua nc ngoài. Khi đó cu tng s làm tng các chi phí
đu vào dn đn giá tiêu dùng trong nc tng.
2.1.3 Nguyên nhân làm cho hiu ng ERPT không hoàn toàn
Nghiên cu thc nghim đã chng t rng LOP (lut mt giá) và PPP
(ngang giá sc mua) không tn ti trong ngn hn. Có rt nhiu lí do khin
ngang giá sc mua không đc duy trì liên tc do bên cnh chênh lch v lm
phát thì t giá hi đoái còn chu rt nhiu nh hng ca các nhân t khác dn
đn mô hình lý thuyt PPP trong th gii thc rt khó xy ra vi nhng gi
đnh hoàn ho nh không có chi phí vn chuyn, thu quan và hn ngch,
cnh tranh hoàn ho….

Hiu ng dch chuyn chi tiêu: Mt s thay đi trong t giá hi đoái danh
ngha có th không dn đn thay th nhiu gia hàng hóa sn xut trong nc
và hàng hoá sn xut quc t, bi vì giá c tng đi ca nhng mt hàng
không thay đi nhiu cho ngi s dng cui cùng hoc do không có hàng
hóa thay th cho hàng nhp khu.
T trng nhp lng phi mu dch trong hàng hóa: có nhng loi hàng
hóa, dch v tuy đng nht nhng mc giá vn chênh lch nhau trên th gii.
Nguyên nhân dn đn s chênh lch giá là do các loi hàng hóa này có t
trng yu t đu vào phi mu dch ln. McCallun và Nelson (1999) cho rng
12



khi đó, nhng thay đi ca t giá s không tác đng ln đn giá tr hàng hóa
tiêu dùng cui cùng, bi vì chúng ch tác đng đn mt phn không ln giá tr
ca hàng hóa.
Th trng đng nht: Trong mt nn kinh t ln, hiu ng lm phát do s
gim t giá ni t đc kt hp vi s gim giá toàn cu (do cu th gii
gim), t đó làm gim ERPT. Trong mt nn kinh t nh, mt s gim t giá
ni t không nh hng đn giá th gii, do đó, ERPT phi là toàn phn
(100%) trong mô hình này. Do đó, ngay c trong khuôn kh mô hình đn gin
này (mô hình ng h quy lut mt giá), ERPT không đng nht  các quc gia
và s cao hn  các nn kinh t nh so vi các nn kinh t ln. iu này cho
thy rng mc dù th trng có th đng nht, c tính hiu ng ERPT có th
xut hin không đy đ.
Phân khúc th trng và đnh giá th trng (pricing to market-PTM):
đnh giá th trng đc đnh ngha là s thay đi % trong giá sn phm ca
nc xut khu theo đng tin ca nc xut khu do mt s thay đi trong t
giá hi đoái %. Thay vì la chn s thay đi thng xuyên giá ca mình đi
vi s thay đi t giá, mt công ty xut khu s chn gi giá c đnh và đn

gin là ct gim hoc gia tng phn lãi trong giá bán. Hành vi này gi là chin
lc Giá - Th trng. iu này có ngha là công ty xut khu chp nhn s
thua l tm thi trong doanh thu đ tránh s thua l trong dài hn v th phn.
Nh vy, mc đ ca đnh giá th trng ln hn, thì mc đ ca hiu ng
ERPT thp hn. Các công ty có sc mnh đc quyn bán các sn phm khác
bit, có đng c đ bán li vi giá khác nhau ti các th trng có s thích
khác nhau. Trong mt th trng nht đnh, quyn đnh giá ca h đc xác
đnh bi mc giá mà h tính phi tng đi so vi các đi th cnh tranh ca
h. Thay đi trong t giá hi đoái nh hng đn mc giá tng đi và do đó
13



nh hng đn sc mnh đc quyn và do quyt đnh giá ca doanh nghip:
kt qu là và hiu ng ERPT có th ch là mt phn.
S khác bit v chính sách tin t: Hiu ng ERPT cng có th ph thuc
vào chính sách t giá và chính sách tin t ca mt quc gia. Chính sách tin
t n đnh hn và t l lm phát thp thp hn s dn đn mc đ hiu ng
ERPT thp hn, vì ít có kh nng nhà xut khu nc ngoài s truyn dn các
thay đi t giá hi đoái (Taylor, 2000).
2.2 Tng quan các nghiên cu trc đây
2.2.1 Các nghiên cu trên th gii
2.2.1.1 Các yu t v mô nh hng đn đ ln ca mc truyn dn t giá
hi đoái vƠo lm phát
2.2.1.1.1 Môi trng lm phát
Nhiu nghiên cu đã chng minh mc truyn dn t giá hi đoái là thp
đi vi các quc gia có môi trng lm phát thp, ngc li  các quc gia có
môi trng lm phát cao thì mc truyn dn t giá hi đoái s ln hn; tiêu
biu là bài vit do ông Choudhri và cng s 2001 “Truyn dn t giá hi ti
ch s giá trong nc: Liu có mi quan h nào đn môi trng lm phát hay

không?” da trên nghiên cu ca Taylor (2000). Tác gi nghiên cu trên 71
quc gia chia làm ba nhóm nc: nhóm mt: quc gia có lm phát thp nh
hn 10% , Nhóm hai: quc gia có lm phát trung bình dao đng trong khng
t 10% đn 30%, nhóm ba: quc gia có lm phát cao ln hn 30%, trong giai
đon t nm 1979 đn nm 2000 c lng bng OLS mô hình hi quy tuyn
tính xem xét giai đon ngn hn, trung hn, dài hn vi bn bin đc lp là
lm phát trung bình, phng sai thay đi ca lm phát, đ m ca nn kinh t,
phng sai thay đi ca đ bin thiên t giá trong đó bin đc lp là truyn
dn t giá ERPT, kt qu c lng rng môi trng lm phát  các nc
14



càng thp và n đnh thì ERPT càng nh và ngc li. Nghiên cu còn cho
thy ERPT thng cao hn đi vi các nc đang phát trin hn là nhng
nc công nghip.
Theo ông Osé Manuel Campa and Linda S. Goldberg, José M. González-
Mínguez (2005) nghiên cu v “Truyn dn t giá đn giá nhp khu trong
nc các quc gia  khu vc Euro” trong giai đon t nm 1975 đn nm
2003 bng mô hình VECM tính cho ba bin là t giá hi đoái, li nhun biên
nhp khu và chi phí biên xut khu đ c lng mc đ truyn dn trong
ngn hn ln dài hn  các quc gia khu vc EMU. Kt qu cho thy có s
khác bit ERPT gia các quc gia. Kt qu nghiên cu: trong ngn hn, nh
hng ca bin đng t giá đn giá nhp khu cao nhng không hoàn toàn
(nh hn 1), và rng mc truyn dn là khác nhau gia các ngành công
nghip và các quc gia. Trong dài hn: mc chuyn dch li cao hn (gn
bng 1), không tìm thy bng chng thuyt phc rng s ra đi ca đng Euro
gây ra mt s thay đi cu trúc v mc truyn dn t giá vào giá nhp khu
ca khu vc đng Euro. Mt ln na ông ng h quan đim ca Taylor môi
trng lm phát  các nc càng thp và n đnh thì ERPT càng nh và

ngc li.
εichele Ca’ Zorzi, Elke Hahn và εarcelo Sánchez (2007) s dng mô
hình VAR đ nghiên cu s truyn dn t giá hi đoái đi vi 12 nc đang
phát trin thuc châu Á, M δatinh, Trung và ông. Kt qu nghiên cu cho
thy rng đi vi các nc đang phát trin có lm phát ch  mc mt con s
thì mc truyn dn đn ch s giá nhp khu và ch s giá tiêu dùng là thp.
Kt qu nghiên cu cng cho thy mt mi quan h cùng chiu rõ rt gia đ
ln ca s truyn dn t giá hi đoái và lm phát, điu này phù hp vi
nghiên cu ca Taylor (2000). Trong khi mi tng quan cùng chiu gia đ
15



m ca mt quc gia và đ ln ca s truyn dn t giá hi đoái ch đc h
tr  mc yu.
2.2.1.1.2 Chính sách tin t (c lng qua Cung tin M2)
Theo Rehana Siddiqui and Naeem Akhtar (1999) v “nh hng bin
đng t giá hi đoái vào ch s giá: trng hp quc gia Pakistan” mc tiêu
nghiên cu đo lng lm phát nhp khu vào s thay đi ca ch s giá trong
nc trên hai quc gia là M và Paskistan (trong đó ε đóng vai trò yu t
tác đng t bên ngoài), bng phng pháp ECε xét cho các bin ch s giá
tiêu dùng (CPI), ch s giá bán s (WPI), GDP, cung tin M2, lãi sut phi ri
ro. Tác gi tin hành đo lng s thay đi chính sách tin t và nhng yu t
kinh t tác đng lm phát trong nc. Kt qu cho thy chính sách tin t
thông qua bin M2 có nh hng ti lm phát ti Pakistan. Nu đ ln chính
sách tin t m rng trong nc ln hn đ ln ca chính sách tin t nc
ngoài thì khi đó ch s giá trong nc s tng lên, lm phát kì vng và lãi sut
li không tác đng v giá, giá c trong nc ch yu b tác đng bi cung tin
và các hot đng kinh t khác. Nh vy cung tin m rng có tác đng cùng
chiu vi lm phát trong nc ti Pakistan.

S liên h gia lm phát và tác đng truyn dn ca t giá hi đoái hàm ý
rng các chính sách tin t cng nh hng ti các tác đng ca s thay đi t
giá hi đoái ti giá c hàng hóa ni đa, Joseph E. Gagnon và Jane Ihrig
(2004) trong nghiên cu ca mình v “Chính sách tin t và hiu ng truyn
dn t giá” trên 20 nc công nghip trong giai đon t nm 1971 đn nm
2003 bng phng pháp mô phng Monte Carlo, ông tin hành phân chia làm
hai giai đon nghiên cu ti các quc gia theo đc đim thay đi ch đ t giá
ti các nc đó nu tính trung bình thì truyn dn t giá hi đoái gim t 0.16
giai đon đu còn 0.05 giai đon sau, ngoài ra bài nghiên cu cho thy rng 
các nc thc thi chính sách lm phát mc tiêu, mc đ truyn dn t giá hi
16



đoái đn t l lm phát là thp hn hn so vi các nc khác; nguyên nhân là
do nhng nhà sn xut và các nhà phân phi khi bit Chính ph thc thi chính
sách lm phát mc tiêu s e ngi hn trong vic điu chnh tng giá bán sn
phm mà thay vào đó h chp nhn gim li nhun biên (trong mt gii hn
nht đnh) ca mình dù đng tin ni đa có b điu chnh mt giá. Hin tng
này làm gim tác đng truyn dn ca t giá hi đoái đn giá c hàng hóa.
Ngoài ra làm rõ hn vn đ v lm phát mc tiêu theo nghiên cu ca ông
Pierre L.Skilos (2000) v “iu hành chính sách tin t minh bch, rõ ràng,
th trng hiu qu ti quc gia Canada” cho thy trong mt môi trng lm
phát thp nh hng ti hành vi đnh giá ca nhà sn xut, khi mà lm phát
thp và Ngân hàng to đc nim tin cho công chúng tin rng lm phát này
tip tc duy trì thì nhà sn xut ít có khuynh hng tng giá bán sn phm.
Nh vy, nhng quc gia mà có chính sách tin t đáng tin cy và có xu
hng kim ch lm phát thng có mt t l tác đng truyn dn ca t giá
thp hn.
2.2.1.1.3 D tr ngoi hi

Hin nay cha có nhiu bài vit v d tr ngoi hi tác đng ti truyn dn
ERPT ti ch s giá trong nc. Hu ht các bài nghiên cu tp trung vào tác
đng ca d tr ngoi hi ti t giá hi đoái. Theo ông Aizenman and Riera-
Crichton (2008) nghiên cu cho rng d tr ngoi hi là nhân t làm yu đi s
nh hng các cú sc thng mi đn t giá hi đoái. Còn theo Johansen
(1988) bng phng pháp đng liên kt ông cho rng s gia tng d tr ngoi
hi làm tng REER và s nh hng d tr ngoi hi lên giá có th khác nhau
gia các quc gia.
2.2.1.1.4 T giá hi đoái