B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăIăHCăKINHăT TP.ăHăCHÍăMINHă
LÊ T TI
PHÁTăTRINăNGUNăNHỂNăLCăÁPăNGăYểUă
CUăPHÁTăTRINăKINHăT-XÃăHIăTRểNăAă
BÀNăHUYNăLONGăTHÀNHăTNHăNGăNAIăGIAIă
0N 2013-2020
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP. HOÀ CHÍ MINH – 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHÍăMINHă
LểăTăTI
PHÁTăTRINăNGUNăNHỂNăLCăÁPăNGăYểUă
CUăPHÁTăTRINăKINHăT-XÃăHIăTRểNăAă
BÀNăHUYNăLONGăTHÀNHăTNHăNGăNAIăGIAIă
0Nă2013-2020
Chuyên ngành:ăKinhătăchínhătr
Mưăs:ă60310102
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Ngiăhngădnăkhoaăhc: TS. NguynăMinhăTun
TP. HOÀ CHÍ MINH - 2013
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca chính bn thân tôi. Các s
liu thng kê đc x lỦ và s dng phân tích trong lun vn theo đúng quy đnh.
Các thông tin và kt qu nghiên cu trong lun vn là do tác gi t tìm hiu, đúc kt
và phân tích mt cách trung thc, phù hp vi tình hình thc t.
Tácăgi
LêătăTi
MCăLC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc các bng
LI M U 1
CHNG 1:
C S LÝ LUN V NGUN NHÂN LC VÀ PHÁT TRIN
NGUN NHÂN LC 5
1.1 Khái nim và các b phn cu thành ngun nhân lc 5
1.1.1 Các khái nim v ngun nhân lc 5
1.1.2 Các b phn ca ngun nhân lc 10
1.1.3 Các nhân t nh hng đn phát trin ngun nhân lc 12
1.1.3.1 Các nhân t môi trng v mô 13
1.1.3.3 Các nhân t môi trng ni b 14
1.1.3.2 Các nhân t môi trng vi mô 13
1. 2 Các quan đim v ngun nhân lc và phát trin ngun nhân lc 18
1.2.1. Quan đim ca ch ngha Mác – Lê nin 18
1.2.2 Quan đim các nhà kinh t hc 19
1.2.3 Quan đim ca ng và Nhà nc ta v ngun nhân lc và Chin lc
phát trin ngun nhân lc 20
1.3 Vai trò ca ngun nhân lc đi vi phát trin kinh t- xã hi 22
1.3.1 Vai trò ngun nhân lc trong phát trin kinh t xã hi 22
1.3.2 Vai trò ca ngun nhân lc trong s nghip CNH, HH 22
1.3.3 Vai trò ca ngun nhân lc vi quá trình phát trin lc lng sn xut
trong xu th hi nhp kinh t quc t 23
1.4 Kinh nghim phát trin ngun nhân lc 24
1.4.1 Kinh nghim thu hút và phát trin ngun nhân lc ca thành ph Biên hòa,
tnh ng Nai 25
1.4.2 Kinh nghim thu hút và phát trin ngun nhân lc ca huyn Cm M,
tnh ng Nai 26
1.4.3 Kinh nghim thu hút và phát trin ngun nhân lc cho huyn Long Thành,
tnh ng Nai 28
Kt lunăChngă1 28
CHNG 2:
THC TRNG PHÁT TRIN NGUN NHÂN LC TI HUYN
LONG THÀNH, TNH NG NAI 30
2.1. Tng quan v điu kin t nhiênăvƠăđcăđim kinh t-xã hi huyn Long
Thành tnhăng Nai 30
2.1.1. c đim v t nhiên 30
2.1.2. c đim kinh t - xã hi 31
2.2. Thc trng ngun nhân lc ti huyn Long Thành, tnhăng Nai 34
2.2.1. Quy mô dân s trên đa bàn 34
2.2.2 Thc trng trình đ hc vn ca ngun nhân lc 36
2.2.3 Thc trng đào to ngun nhân lc trên đa bàn huyn 38
2.2.3.1 Thc trng h thng giáo dc - đào to 40
2.2.3.2 Thc trng đào to ngun nhân lc trên đa bàn huyn 42
2.2.3.3 Các điu kin đm bo cho đào to ngun nhân lc ca huyn Long
Thành, tnh ng Nai 44
2.2.3.4 Thc trng đi ng ging viên, giáo viên, cán b qun lý 47
2.2.4 Thc trng s dng ngun nhân lc ca huyn Long Thành 47
2.2.4.1 Thc trng vic làm ca ngun nhân lc 48
2.2.4.2 Thc trng c cu lao đng 49
2.3 Nhng kt qu đtăđc và nhng hn ch v đƠoăto và phát trin
ngun nhân lc ti huyn Long Thành, tnhăng Nai 52
2.3.1 Nhng kt qu đt đc 52
2.3.1.1 V đào to và phát trin ngun nhân lc trên đa bàn Huyn 52
2.3.1.2 Thu hút và to ngun cán b 53
2.3.2 Nhng hn ch ch yu: 57
2.3.3 Nguyên nhân: 59
Kt lunăChngă2 62
CHNG 3 : GII PHÁP PHÁT TRIN CHT LNG NGUN NHÂN LC
ÁP NG YÊU CU PHÁT TRIN KINH T - XÃ HI CA HUYN LONG
THÀNH, TNH NG NAI GIAI ON 2013-2020 62
3.1.ănhăhng và mc tiêu phát trin ngun nhân lc ca huyn 62
3.1.1 nh hng phát trin ngun nhân lc ca huyn 62
3.1.2 Mc tiêu phát trin kinh t - xã hi ca huyn Long Thành giai đon
2013-2020 67
3.1.2.1 Mc tiêu tng quát 67
3.1.2.2 Mc tiêu c th 67
3.2 Nhng gii pháp đ phát trin ngun nhân lc ti huyn Long Thành,
tnhăng Nai 68
3.2.1 Nâng cao hiu qu qun lỦ nhà nc v phát trin ngun nhân lc 68
3.2.2 Quy hoch, xây dng chin lc phát trin ngun nhân lc ca Huyn 70
3.2.3 y mnhăđƠoăto,ănơngăcaoătrìnhăđ ngun nhân lc ca Huyn. 74
3.2.4 Chínhăsáchăđưiăng, thu hút nhân tài và s dng hiu qu ngun nhân
lc ca Huyn 76
3.2.5 Nâng cao mc sng, thu nhpăchoăngiălaoăđng ca Huyn 78
3.2.6 Chmăsócăsc khe, y t choăngiălaoăđng 78
3.3 MT S KIN NGH 80
3.3.1 i vi Chính ph 80
3.3.2 Kin ngh đi vi tnh ng Nai 80
KT LUN 82
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
DANHăMCăTăVITăTTăTRONGăLUNăVN
AQ
Ch s vt khó
CNKT
Công nhân k thut
CNH, HH
Công nghip hóa, hin đi hóa
EQ
Ch s cm súc
HDI
Ch s phát trin con ngi
ILO
T chc Lao đng quc t
KT-XH
Kinh t xư hi
LLSX
Lc lng sn xut
XHCN
Xư hi ch ngha
GDP
GDTX
Tng sn phm quc ni
Giáo dc thng xuyên
THCS
Trung hc c s
THPT
Trung hc ph thông
THCN
Trung hc chuyên nghip
UBND
y ban nhân dân
UNESCO
T chc Giáo dc, Khoa hc và Vn hóa Liên Hip Quc
WTO
T chc thng mi quc t
FDI
Vn đu t nc ngoài
DANH MUÏC CAÙC BAÛNG
Bng 1. Quy mô dân s và lc lng lao đng trên đa bàn Huyn Long
Thành giai đon 2000-2010 45
Bng 2: Lao đng phân theo nhóm tui 46
Bng 3: Thc trng lao đng theo trình đ đào to ca Long Thành 47
Bng 4: Lao đng làm vic ti các doanh nghip đang hot đng
phân theo loi hình doanh nghip 51
Bng 5: Lao đng n làm vic ti các doanh nghip đang hot đng
phân theo loi hình doanh nghip ti huyn Long Thành 52
Bng 6: Ngân sách nhà nc cho giáo đc đào to giai đon 2005-2010 ti
huyn Long Thành 56
Bng 7: Chi tiêu cho giáo dc ca dân c 57
Bng 8: Lc lng lao đng phân theo gii tính 59
Bng 9: C cu lao đng theo khu vc sn xut 60
Bng 10: Trình đ hc vn 61
Bng 11: So sánh t l công chc, viên chc đt trình đ đi hc tr lên 62
Bng 12: So sánh nng sut lao đng ca huyn Long Thành vi Tnh 67
1
LIăMăU
1-TÍNH CP THIT CA TÀI
Tng trng và phát trin kinh t là mc tiêu hàng đu ca tt c các nc trên
th gii, là thc đo ch yu v s phát trin ca các quc gia. Vi các nc đang phát
trin (đc bit là các nc đang phát trin có thu nhp trung bình thp – nh Vit
Nam) phn đu duy trì tc đ tng trng và phát trin cao ca nn kinh t là con
đng c bn rút ngn khong cách vi các nc phát trin, thc hin thành công
chin lc phát trin kinh t đt nc theo hng “Dân giàu, nc mnh, xã hi công
bng, dân ch và vn minh”.
Ngày nay, nhân loi đư bc sang th k XXI, khi mà khoa hc đư thc s tr
thành lc lng sn xut trc tip vi s phát trin mnh m ca nhiu ngành khoa
hc và công ngh hin đi, vi hàm lng cht xám ngày càng chim t l cao trong
mi sn phm làm ra, con ngi càng t rõ vai trò quyt đnh ca mình trong tin trình
phát trin ca xã hi, ca lch s nhân loi. V.I.Lênin tng nhn mnh: “Lc lng sn
xut hàng đu ca toàn th nhân loi là công nhân, là ngi lao đng”. Do đó, ngun
nhân lc đóng vai trò vô cùng quan trng đi vi tng trng và phát trin kinh t ca
các quc gia. c bit, khi kinh t th gii đang có xu hng chuyn sang nn kinh t
tri thc thì ngun nhân lc thc s tr thành đng lc ch yu cho phát trin.
Nhn thc đc tm quan trng ca ngun nhân lc nêu trên, i hi XI ca
ng Cng sn Vit Nam nhn mnh mt trong ba khâu đt phá ca Chin lc phát
trin kinh t- xã hi nm 2012-2020 là: “Nâng cao cht lng ngun nhân lc đáp ng
yêu cu ca công cuc công nghip hóa, hin đi hóa (CNH, HH), hi nhp quc t
ca đt nc”. ó cng là con đng tt yu ca nc ta, chính có ngun nhân lc cao
s to ra đc vn nhân lc cao, đây là ngun lc chính quyt đnh quá trình tng
trng và phát trin kinh t - xã hi, nó là điu kin đ rút ngn khong cách tt hu,
thúc đy tng trng kinh t, đi mi mô hình tng trng, c cu li nn kinh t, đy
nhanh s nghip CNH, HH đt nc nhm phát trin nhanh và bn vng.
Nhm xây dng đi ng cán b, công chc, viên chc và công nhân lao đng
ngày càng có cht lng cao, ngang tm vi s phát trin ca huyn Long Thành v
lưnh đo, qun lý, nghiên cu, ng dng khoa hc k thut cân đi các lnh vc
công tác ng, đoàn th, qun lỦ nhà nc, sn xut kinh doanh, nghiên cu, ng dng
tin b khoa hc k thut vào đi sng. c bit là hin trng ngun lao đng ch đông
2
v s lng nhng cht lng c cu vn còn kém và khá nhiu bt cp: vic đào to,
b trí cha thc s hp lỦ, tuy có chính sách nhng vic khuyn khích thu hút đi vi
ngun nhân lc có tay ngh cao hin đang đi mt vi nhiu vn đ phc tp. Do đó
vic làm rõ c s lý lun và thc tin, phân tích đánh giá thc trng phát trin ngun
nhân lc, đ ra gii pháp nâng cao cht lng phát trin ngun nhân lc huyn Long
Thành là vn đ cp thit hin nay nhm thc hin thng li mc tiêu "dân giàu, nc
mnh, xã hi dân ch công bng vn minh".
T nhng lỦ do trên Tôi đư chn đ tài: "Phát trin ngun nhân lcăđápăng
yêu cu phát trin kinh t - xã hiătrênăđa bàn huyn Long Thành, tnhăng Nai
giaiăđon 2013 ậ 2020" đ làm lun vn thc s chuyên ngành Kinh t chính tr
2.ăTỊNHăHỊNHăNGHIểNăCUăăTÀI
Vn đ phát trin ngun nhân lc t trc đn nay có khá nhiu công trình
nghiên cu rt công phu nhiu tác gi trong và ngoài nc, nhng công trình nghiên
cu trong lnh vc phát trin ngun nhân lc có nhng đóng góp trên nhiu lnh vc
trong phm vi c nc.
Ti huyn Long Thành có hai đ tài nghiên cu là báo cáo thc trng v ngun
nhân lc ti huyn Long Thành (tháng 10/2011) và đ án chng trình phát trin
ngun nhân lc. Quyt đnh s 1533/Q-UBND ngày 30/03/2012 trin khai chng
trình ngun nhân lc giai đon 2010-2015 đnh hng nm 2020,do chng trình đư
nêu chung chung cha có tính kh thi. Vì th, đ có mt nghiên cu chính thng, chi
tit và có c s khoa hc v gii pháp phát trin ngun nhân lc trên đa bàn huyn
Long Thành hin nay là cha có, nên bn thân tôi hình thành Ủ tng và các ni dung
cn nghiên cu t thc tin đ hoàn thành đ tài này.
Tnh ng Nai Quyt đnh s 12/2006/Q-UBND ngày 22/2/2006 T chc trin
khai thc hin án phát trin ngun nhân lc phc v kinh t-xã hi trên đa bàn tnh
ng Nai giai đon 2006-2010 và tm nhìn đn 2020.
Ngoài ra, còn có các đ tài nghiên cu ca Fredrik H. Harbison “ Nhân lc là tài
sn ca các nc” NXB i hc Tng hp Oxford-1973 và Nguyn Hu Dng vi”
S dng hiu qu ngun lc con ngi Vit Nam” NXB Lao đng-Xã hi, Hà
Ni 2003.
3
3.ăMCăTIểUăNGHIểNăCUăăTÀI
Qua vic tìm hiu nghiên cu thc trng phát trin ngun nhân lc trên đa bàn
huyn Long Thành, nhm tìm ra các gii pháp phát trin ngun nhân lc trên đa bàn
huyn trong quá trình phát trin Kinh t- xã hi giai đon 2013 đn nm 2020 thông
qua các ni dung:
Tp hp các lý lun chính sách làm c s cho vic nghiên cu nhm đào to
ngun nhân lc cho đa phng.
Trong quá trình nghiên cu, đ tài ch ra đc thc trng ngun nhân lc, nhng
tn ti bt hp lý và nhng nguyên nhân làm nh hng đn s phát trin ngun nhân
lc ti huyn Long Thành.
Xác lp đc h thng gii pháp góc đ tm v mô nhm xác lp nhu cu, đa
ra các gii pháp phát trin trong tng lai đáp ng đc yêu cu phát trin kinh t- xã
hi ca đa phng.
4. IăTNGăVÀăPHMăVIăNGHIểNăCU
4.1ăiătngănghiênăcu
Phát trin ngun nhân lc là mt lnh vc quan trng liên quan đn chc nng
ca nhiu ngành, nhiu cp vì th, đ tài lun vn ch đi sâu nghiên cu thc trng
ngun lao đng trên đa bàn huyn Long Thành trong quá trình phát trin kinh t -xã
hi. Nghiên cu các chính sách, các chng trình đào to ti đa phng có nh hng
đn cht lng ngun nhân lc, b trí cán b thuc chc nng Huyn y, Ban t chc
Huyn u, UBND huyn, phòng Ni v huyn.
4.2ăPhmăviănghiênăcu
+ V không gian: tài nghiên cu trên đa bàn Huyn Long Thành và các mi
liên h v phát trin ngun nhân lc liên quan đn li ích ca huyn.
+ V thi gian: Nghiên cu đ tài phát trin ngun nhân lc huyn Long Thành
giai đon 2013 – 2015 và tm nhìn đn nm 2020.
5. PHNGăPHÁPăNGHIểNăCU
Lun vn s dng các phng pháp nghiên cu c bn sau:
- Phng pháp nghiên cu theo quan đim ca phép duy vt bin chng. Vn
dng phng pháp lun chung.
- S dng phng pháp thng kê và tng hp: s dng s liu ca huyn trong
thi gian qua, sau đó phân tích đánh giá.
4
- Phng pháp tng kt thc tin.
6.ăKểTăCUăLUNăVN
Ngoài phn m đu, kt lun và nhng danh mc tài liu tham kho, đ tài đc
chia làm 3 chng:
ChngăI: C s lý lun v ngun nhân lc và phát trin ngun nhân lc
ChngăII: Thc trng
phát trin ngun nhân lc ti huyn Long Thành, tnh
ng Nai giai đon 2000-2012.
ChngăIII: nh hng và gii pháp phát trin ngun nhân lc đáp ng yêu cu
phát trin kinh t - xã hi huyn Long Thành, tnh ng Nai giai đon 2013 – 2020.
5
CHNGă1
CăSăLụăLUNăVăNGUNăNHỂNăLC VÀăPHÁTăTRINă
NGUNăNHỂNăLC
1.1. KháiănimăvƠăcácăbăphnăcuăthƠnhăngunănhơnălc
1.1.1 Các Khái nimăvăngunănhơnălc
Nhân lc
Là sc lc con ngi nm trong mi con ngi và làm cho con ngi hot đng.
Sc lc đó ngày càng phát trin cùng vi s phát trin ca c th con ngi và đn
mt mc đ nào đó con ngi đ điu kin tham gia vào quá trình lao đng - con
ngi có sc lao đng.
N gu n nhâ n lc
Thut ng ngun nhân lc (NNL) xut hin vào thp niên 80 ca th k XX khi có
s thay đi v cn bn các hình thc qun lý, s dng con ngi trong sn xut, kinh
doanh. Ngun nhân lc đc hiu theo ngha bao gm “kinh nghim, k nng, trình đ
đào to và nhng s tn tâm, n lc hay bt c đc đim nào khác to giá tr gia tng và
nng lc cnh tranh cho t chc ca nhng ngi lao đng” [37, tr5].
Hin nay, trên th gii có rt nhiu đnh ngha v ngun nhân lc: Theo Liên
Hp Quc thì “ Ngun nhân lc là tt c nhng kin thc, k nng, kinh nghim, nng
lc và tính sáng to ca con ngi có quan h ti s phát trin ca mi cá nhân
và ca đt nc”; còn theo T chc Lao đng Quc t thì “Ngun nhân lc ca
mt quc gia là toàn b nhng ngi trong đ tui có kh nng tham gia lao
đng”.
Ngun nhân lc đc hiu theo hai ngha:
Theo ngha rng: Ngun là ngun cung cp sc lao đng cho sn xut, cung cp
ngun lc con ngi cho s phát trin.
Theo ngha hp: Ngun nhân lc là kh nng lao đng ca xã hi, là ngun lc
cho s phát trin kinh t- xã hi, bao gm các nhóm dân c trong đ tui lao đng, có
kh nng tham gia vào lao đng, sn xut xã hi, tc là toàn b các cá nhân c th
tham gia vào quá trình lao đng, là tng th các yu t v th lc, trí lc ca h đc
huy đng vào quá trình lao đng.
6
Nói đn ngun nhân lc thì có nhiu cách tip cn khác nhau, vi mi cách tip
cn nêu ra đu có Ủ ngha nht đnh đ giúp các nhà hoch đnh các chính sách qun lý
và phát trin ngun nhân lc tìm ra bin pháp thích hp.
Nu đng v phng din xã hi thì ngun nhân lc là tng th tìm nng lao
đng ca mt quc gia hay mt đa phng, tc là ngun lao đng đc chun b các
mc đ khác nhau, nhng ngi lao đng có k nng sn sàng tham gia vào mt công
vic nào đó bng con đng đáp ng đc yêu cu ca chuyn dch lao đng, chuyn
dch c cu kinh t ngành theo hng công nghip hoá, hin đi hoá.
Ngun nhân lc là ngun lc ca con ngi. Ngun lc đó đc xem xét hai
khía cnh. Trc ht, vi Ủ ngha là ngun gc, là ni phát sinh ra ngun lc. Ngun
nhân lc nm ngay trong bn thân con ngi, đó cng là s khác bit c bn gia
ngun lc con ngi và các ngun lc khác. Th hai, ngun nhân lc đc hiu là
tng th ngun lc ca tng cá nhân con ngi, vi t cách là mt ngun lc ca quá
trình phát trin, ngun nhân lc là ngun lc con ngi có kh nng sáng to ra ca ci
vt cht và tinh thn cho xã hi, đc biu hin ra là s lng và cht lng nht đnh
ti mt thi đim nht đnh.
Trong nhng nm gn đây, các nhà khoa hc Vit Nam cng đang c gng đi
tìm mt đnh ngha chung thng nht cho thut ng ngun nhân lc.
Theo T Ngc Hi, Vin Khoa hc T chc Nhà nc “Ngun nhân lc là ngun
lc con ngi ca các t chc (vi quy mô, loi hình, chc nng khác nhau) có kh
nng và tim nng tham gia vào quá trình phát trin ca t chc cùng vi s phát
trin kinh t - xã hi ca quc gia, khu vc, th gii”. Vi cách hiu này thì ngun
nhân lc xut phát t quan nim coi ngun nhân lc là ngun lc vi các yu t vt
cht, tinh thn to nên nng lc, sc mnh phc v cho s phát trin nói chung ca t
chc.
Tip cn di góc đ ca Kinh t Chính tr: Ngun nhân lc là tng hoà th lc
và trí lc tn ti trong toàn b lc lng lao đng xã hi ca mt quc gia, trong đó
kt tinh truyn thng và kinh nghim lao đng sáng to ca mt dân tc trong lch s
đc vn dng đ sn xut ra ca ci vt cht và tinh thn phc v cho nhu cu hin
ti và tng lai ca đt nc[40, tr45-48]
Ngun nhân lc ca mt t chc đc hình thành trên c s ca các cá nhân có
vai trò khác nhau và đc liên kt vi nhau theo mc tiêu nht đnh. Ngun nhân lc
7
khác vi các ngun lc khác là do chính bn cht ca con ngi. Khi nói đn ngun
nhân lc, ngi ta bàn đn trình đ, c cu, s đáp ng vi yêu cu ca th trng
lao đng. Cht lng ngun nhân lc phn ánh trong trình đ kin thc, k nng và
thái đ ca ngi lao đng. H có th đánh giá và đt câu hi đi vi hot đng ca
các cán b qun lý. Hành vi ca h có th thay đi ph thuc vào chính bn thân
h hoc s tác đng ca môi trng xung quanh.
Trên c s đó, mt s nhà khoa hc Vit Nam đư xác đnh ngun nhân lc hay
ngun lc con ngi bao gm lc lng lao đng và lao đng d tr. Trong đó lc
lng lao đng đc xác đnh là ngi lao đng đang làm vic và ngi trong đ tui
lao đng có nhu cu nhng không có vic làm (ngi tht nghip). Lao đng d tr
bao gm hc sinh trong đ tui lao đng, ngi trong đ tui lao đng nhng không
có nhu cu lao đng.
Ngun nhân lc là toàn b nhng ngi đ 15 tui tr lên có vic làm và nhng
ngi trong đ tui lao đng, có kh nng lao đng nhng đang tht nghip, đang đi
hc, đang làm ni tr trong gia đình mình hoc cha có nhu cu làm vic và nhng
ngi thuc tình trng khác (nhng ngi ngh vic hoc hu trc tui theo quy
đnh ca b lut lao đng).
Ngun nhân lc là tim nng ca lao đng trong thi k xác đnh ca mt quc
gia, suy rng ra có th xác đnh trên mt đa phng, mt ngành hay mt vùng,
đây là ngun lc quan trng nht đ phát trin kinh t- xã hi [36, tr153-187].
Khái nim v ngun nhân lc đc s dng rng rãi các nc có nn kinh t
phát trin t nhng nm gia th k XX, vi Ủ ngha là ngun lc con ngi. Th hin
mt s nhìn nhn li vai trò ca yu t con ngi trong quá trình phát trin. Ni hàm
ngun nhân lc không ch bao hàm nhng ngi trong đ tui lao đng có kh nng
lao đng, cng không ch bao hàm v mt cht lng mà còn cha đng các hàm ý
rng hn.
Trc đây, nghiên cu v ngun lc con ngi thng nhn mnh đn cht
lng và vai trò ca nó trong phát trin kinh t xã hi. Trong lý thuyt v tng trng
kinh t, con ngi đc coi là mt phng tin hu hiu cho vic đm bo tc đ tng
trng kinh t bn vng, thm chí con ngi đc coi là mt ngun vn đc bit cho
s phát trin ngun nhân lc. V phng din này, Liên Hp Quc cho rng ngun lc
con ngi là tt c nhng kin thc, k nng và nng lc con ngi có quan h ti s
8
phát trin kinh t xã hi ca đt nc. Ngày nay, ngun nhân lc còn bao hàm khía
cnh v s lng, không ch nhng ngi trong đ tui mà còn bao gm c nhng
ngi ngoài đ tui lao đng.
nc ta, khái nim ngun nhân lc s dng rng rãi t khi bt đu công cuc
đi mi. iu này đc th hin rõ trong các công trình nghiên cu v ngun nhân
lc. Theo Giáo s-Vin s Phm Minh Hc, ngun lc con ngi đc th hin thông
qua s lng dân c, cht lng con ngi (bao gm th lc, trí lc và nng lc phm
cht) [ 33,tr45]. Nh vy, ngun nhân lc không ch bao hàm s lng ngun nhân lc
hin ti mà còn bao hàm c ngun cung cp nhân lc trong tng lai.
T nhng s phân tích trên, dng khái quát nht, có hiu ngun nhân lc là mt
phm trù dùng đ ch sc mnh tim n ca dân c, kh nng huy đng tham gia vào
quá trình to ra ca ci vt cht và tinh thn cho xã hi trong hin ti cng nh trong
tng lai. Sc mnh và kh nng đó đc th hin thông qua s lng, cht lng và
c cu dân s, nht là s lng và cht lng con ngi có đ điu kin tham gia vào
nn sn xut xã hi.
Phátătrinăngunănhơnălc
Theo UNESC, phát trin ngun nhân lc là làm cho toàn b s lành ngh ca dân
c luôn luôn phù hp trong mi quan h vi s phát trin ca đt nc. Quan đim này
gn phát trin ngun nhân lc vi phát trin sn xut; do đó, phát trin ngun nhân lc
gii hn trong phm vi phát trin k nng lao đng và thích ng vi yêu cu v vic
làm.
Còn theo ILO, phát trin ngun nhân lc là s chim lnh trình đ lành ngh và
phát trin nng lc, s dng nng lc đó ca con ngi đ tin ti có đc vic làm
hiu qu cng nh thoư mưn ngh nghip và cuc sng cá nhân hay phát trin ngun
nhân lc là quá trình làm bin đi v s lng, cht lng và c cu ngun nhân lc
ngày càng đáp mg tt hn yêu cu ca nn kinh t -xã hi.
Vi cách tip cn trên, phát trin ngun nhân lc là quá trình phát trin th lc,trí
lc, kh nng nhn thc và tip thu kin thc, tay ngh, tính nng đng xã hi và sc
sáng to ca con ngi; nn vn hoá; truyn thng lch s…Do đó, phát trin ngun
nhân lc đng ngha vi qúa trình nâng cao nng lc xã hi và tính nng đng xã hi
ca ngun nhân lc v mi mt; th lc, trí lc, nhân cách, đng thi phân b, s dng
và phát huy có hiu qu nht nng lc đó đ phát trin đt nc.
9
Tuy nhiên, cách tip cn phát trin t góc đ xã hi, có th đnh ngha:“Phát
trin ngun nhân lc là quá trình tng lên v s lng (quy mô) ngun nhân lc và
nâng cao v mt cht lng ngun nhân lc, to ra c cu ngun nhân lc ngày càng
hp lý”[35,tr53]
Vi cách tip cn phát trin t góc đ cá nhân, phát trin ngun nhân lc là quá
trình làm cho con ngi trng thành,có nng lc xã hi (th lc, trí lc, nhân cách)
và tính nng đng xã hi cao.
1.1.2 CácăbăphnăcuăthƠnh ngunănhơnălc
Lao đng
Là hot đng quan trng nht ca con ngi nhm to ra ca ci vt cht và các
giá tr tinh thn đ tho mãn nhng nhu cu ca bn thân và xã hi, là hot đng
gn lin vi s hình thành phát trin loài ngi. Lao đng có nng sut, cht lng,
hiu qu là nhân t quyt đnh s phát trin ca xã hi, vì vy, lao đng đc coi là
hot đng ch yu, là quyn và ngha v c bn ca con ngi. Lao đng ngày càng
phát trin theo hng cách mng hoá và hip
tác hoá.
Tùy theo giác đ phân tích khác nhau lao đng có các tiêu chí khác nhau:
+Theo dng sn phm ca lao đng trong toàn b nn kinh t quc dân, lao
đng đc chia thành lao đng sn xut vt cht và lao đng không sn xut vt
cht.
+ Theo v trí lao đng trong quá trình sn xut, lao đng đc chia thành
lao đng trc tip sn xut và lao đng không trc tip sn xut. Lao đng gián tip
sn xut là hot đng qun lý và phc v qun lý đ đm bo quá trình sn xut liên
tc có hiu qu.
+ Theo mc đ phc tp ca lao đng, lao đng chia thành lao đng phc
tp và lao đng gin đn.
+ Theo tính cht s dng các chc nng lao đng, lao đng chia thành
lao đng cht xám và lao đng chân tay.
+ Theo ngun gc nng lng vn hành công c lao đng. Lao đng chia
thành lao đng th công, lao đng na c gii và lao đng c gii, lao đng t đng
hoá.
+ Theo tính cht ca quan h lao đng chia thành lao đng t do, lao đng bt
buc.
10
Sc lao đng
Sc lao đng là kh nng v trí lc và th lc ca con ngi đ tin hành lao
đng. Kh nng lao đng bao gm:
Kh nng v th lc bao gm kh nng sinh công c bp bng kh nng chu
đng các yu t bt li đn sc kho do ti trng công vic cng nh các yu t có
hi ca điu kin lao đng, đc quyt đnh các yu t cht bm sinh ca c th, quá
trình rèn luyn và môi trng, điu kin sng.
Kh nng v trí lc bao gm kh nng hot đng ca trí óc, kh nng vn dng
tri thc k nng, k xo, kh nng sáng to, tác phong k lut ngh nghip… Kh
nng ng x trong quan h lao đng, kh nng v trí lc đc quyt đnh bi di
truyn và các t cht bm sinh ca c th, quá trình rèn luyn, hc tp, tích lu
kinh nghim, điu kin sng, môi trng t nhiên - xã hi.
Lc lng lao đng
Là nhng ngi đ 15 tui tr lên có vic làm và nhng ngi không có vic
làm nhng có nhu cu v vic làm (đng ngha v dân s hot đng kinh t)
Lc lng lao đng gm có:
-Lao đng k thut: là lao đng có trình đ k nng, k so nht đnh thông
qua đào to hoc tích lu kinh nghip thc t, đm nhn các công vic phc tp, đáp
ng đc các yêu cu k thut công ngh, kh nng truyn ngh, dy ngh.
- Lao đng không có k thut: là lao đng gin đn không đòi hi phi hc ngh
di bt k hình thc nào.
-Lao đng tàn tt: là lao đng ca ngi b khim khuyt trong mt hay mt
s chc nng tâm sinh lý ca c th làm suy gim kh nng lao đng nhng vn còn
sc lao đng và có nhu cu làm vic.
-Lao đng ni tr: là lao đng phc v sinh hot trong gia đình nh nu n,
git gi, trông tr trong lao đng ni tr có lao đng t làm và lao đng ni tr làm
thuê.
-Vic làm: là mi hot đng c a l a o đng to ra thu nhp mà không b
pháp lut ngn cm.
-Tht nghip: là tình trng mt b phn trong lc lng lao đng mun làm
vic, nhng không th tìm đc vic làm vi mc tin công không thp hn mc
lng ti thiu hin hành. Tht nghip là do cung v lao đng vt quá hoc không
11
phù hp v c cu vi cu lao đng.
Sălngăngunănhơnălc
S lng ngun nhân lc đc th hin bng các ch tiêu v quy mô và tc đ
phát trin. Cht lng ngun nhân lc đc th hin bng các ch tiêu v tình trng phát
trin th lc, trình đ kin thc, tay ngh, tác phong ngh nghip, c cu ngun nhân lc
v tui, gii tính, thiên hng ngành ngh, phân b lãnh th, khu vc thành th – nông
thôn… các phng thc tác đng và s phát trin v s lng và cht lng ngun nhân
lc bao gm : công tác dân s k hoch hoá gia đình, công tác phân b ngun nhân lc
theo vùng, lãnh th, các chng trình dinh dng, công tác y t chm sóc sc kho cng
đng, công tác giáo dc đào to và dy ngh …
S phát trin v s lng ngun nhân lc da trên hai nhóm yu t: bên trong
(tng bao nhiêu theo yêu cu thc t) và nhng yu t bên ngoài nh gia tng v mt
dân s hay lc lng lao đng do di dân.
Chtălngăngunănhơnălc
Nâng cao cht lng ngun nhân lc cng chính là phát trin ngun nhân lc.
Nâng cao cht lng ngun nhân lc là vic thc thi các gii pháp mt cách toàn din
và đng b ngày càng nâng cao th lc, trí lc (trình đ chuyên môn nghip v) và đc
lc (đo đc, tác phong ca ngi lao đng).
Nhm đm bo cho vic áp dng tt các phng pháp sn xut công nghip, các
thit b và công ngh hin đi, đòi hi ngi lao đng phi có th lc trên các khía
cnh: Có sc chu đng do dai đáp ng nhng quá trình sn xut liên tc; Luôn có
s tnh táo, sng khoái tinh thn nhm phát huy cao đ nng lc sáng to ca mi
ngi lao đng.
nâng cao th lc ca ngun nhân lc cn nhng tiêu chun v th lc phù hp
vi ngành ngh hot đng ca mình. T đó làm c s cho vic tuyn chn lao đng và
chm sóc, bi dng sc khe cho lc lng lao đng.
Phát trin trình đ chuyên môn nghip v là ni dung quan trng trong vic nâng
cao cht lng ngun nhân lc. Trong xu th phát trin nhanh v tin b khoa hc -
công ngh nh hin nay, ngi lao đng cn phi đc trang b ngày càng cao nhng
kin thc v chuyên môn nghip v, nó là c s nn tng đ nâng cao k nng làm
vic, s hiu bit cn thit cho quá trình lao đng.
12
nâng cao trình đ chuyên môn nghip v, các đn v, các doanh nghip cn
thc hin các k hoch chng trình đào to ngn hn và dài hn nhm bi dng
nâng cao và cp nht kin thc cho mi đi tng nhân viên và nhà Qun tr. Vic xây
dng các tiêu chun v trình đ chuyên môn nghip v phù hp cho tng chc danh
trong tng giai đon và quá trình kim tra kt qu đào to là công vic không th thiu.
Phm cht đo đc, tác phong ca ngi lao đng nh hng trc tip đn cht
lng ngun nhân lc, vì vy nâng cao cht lng ngun nhân lc không ch chú Ủ
đn th lc và trí tu mà coi trng c v đo đc, tác phong ca ngi lao đng. có
nhng con ngi có phong cách sng và k nng lao đng ngh nghip tt, trc ht
cn phát huy tt nhng giá tr truyn thng, trong đó có giá tr đo đc ca ngi Vit
Nam. Nhng giá tr truyn thng cn k tha và phát huy là: Tinh thn yêu nc, Ủ
thc t tôn dân tc, Ủ chí t lc, t cng, đc lp, sáng to ca con ngi Vit Nam.
Nhng giá tr này cng cn phát trin và b sung cho phù hp vi xu th chung ca
thi đi.
nâng cao cht lng ngun nhân lc v đo đc, tác phong ca ngi lao
đng, đòi hi các đn v, doanh nghip cn xây dng đi ng lao đng ca mình đt
đc nhng phm cht tâm lỦ xư hi c bn nh: Có tác phong công nghip; có Ủ
thc k lut t giác, hp tác cao; Có nim say mê ngh nghip, chuyên môn; sáng to,
nng đng trong công vic và có kh nng chuyn đi công vic cao, thích ng vi
nhng thay đi trong lnh vc công ngh và qun lỦ.
1.1.3. Cácănhơnătănhăhngăđnăphátătrinăngunănhơnălcă
1.1.3.1.ăCácănhơnătămôiătrngăvămô.
i vi s phát trin ngun nhân lc các nhân t nh hng là môi trng kinh
t, pháp lut v lao đng, th trng lao đng, khoa hc công ngh và các nhân t vn
hóa ca mt quc gia:
Môi trng kinh t bao gm các nhân t tng trng kinh t, lm phát, dân
s…. có nh hng trc tip đn nhu cu nhân lc c v cht lng và s lng, tác
dng đn thu nhp. iu này s to c hi áp lc cho công tác phát trin ngun nhân
lc.
Pháp lut v lao đng và th trng lao đng tác dng đn c ch và chính
sách tr lng ca tng đn v, tng doanh nghip. Chính vì vy, phát trin ngun
nhân lc phi đc phù hp vi pháp lut v lao đng và th trng lao đng tác
13
đng đn chính sách tin lng ca các đn v, doanh nghip, dn đn s thay đi v
mc đ thu hút ngun nhân lc ca các doanh nghip. Chính vì vy, phát trin nhân
lc ti doanh nghip phi đc thc hin phù hp vi pháp lut v lao đng và th
trng lao đng.
Khoa hc công ngh phát trin làm xut hin nhng ngành ngh mi, đòi hi
ngi lao đng phi đc trang b kin thc và k nng mi. Do đó, phát trin ngun
nhân lc trong doanh nghip càng tr nên bc bách hn.
Các nhân t vn hóa, xư hi ca quc gia có tác đng ln đn tâm lý, hành vi,
phong cách, li sng và s thay đi trong cách nhìn nhn v các giá tr ca ngi lao
đng. Nh vy, nó nh hng đn cách t duy và các chính sách phát trin ngun nhân
lc nhm phát huy cao đ nhng nhân t tích cc, đng thi khc phc nhng mt tiêu
cc trong tác phong lao đng ca ngun nhân lc
1.1.3.2ăCácănhơnătămôiătrngăviămô.
ây là các yu t bên ngoài, đnh hng cnh tranh phát trin ngun nhân lc
trong ngành. Các nhân t ch yu thuc môi trng vi mô trong phát trin ngun nhân
lc là vn đ cnh tranh thu hút nhân lc ca các thành phn kinh t và kh nng cung
ng ca các c s đào to.
Cnh tranh thu hút nhân lc ca doanh nghip tác đng mnh đn s lng
và cht lng ngun nhân lc ca mi đn v, mi doanh nghip. Nó to ra s di
chuyn ngun nhân lc t đn v này đn đn v khác, đc bit là ngun nhân lc cht
lng cao. Bi l, các yêu cu v ngun nhân lc ca các doanh nghip trong cùng
mt ngành luôn có s tng đng.
Kh nng cung ng ca các c s đào to là mt trong nhng ngun cung cp
lao đng rt quan trng cho các đn v, doanh nghip, kh nng này cao hay thp trc
tip nh hng đn mc đ d tha hay khan him ngun nhân lc trong các thi k
khác nhau. Ngoài ra, cht lng ca các c s đào to cng phi đc xem xét k
lng vì nó s quyt đnh cht lng ngun nhân lc ca doanh nghip trong tng
lai.
Nh vy, hai nhân t thuc môi trng vi mô này tác đng đn yu t cung
trong th trng lao đng ngành, làm gia tng áp lc cnh tranh v ngun nhân lc ca
các đn v, doanh nghip và nh hng đn đnh hng, mc tiêu phát trin ngun
nhân lc ca mi đn v, mi doanh nghip.
14
1.1.3.3ăCácănhơnătămôiătrngăniăb.
Môi trng ni b bao gm các nhân t thuc v ngun lc bên trong, nh
hng trc tip đn kt qu kinh t - xư hi. Trong phát trin ngun nhân lc, các
nhân t này là chính sách thu hút ngun nhân lc, ch đ b trí, s dng ngun nhân
lc, ch đ đào to và đào to li, ch đ đưi ng, môi trng làm vic, tài chính và
công ngh.
Chính sách thu hút ngun nhân lc th hin quan đim v mc đích, yêu cu,
đi tng và cách thc tuyn chn lao đng ca doanh nghip nhm đm bo cho
doanh nghip có đ s lng và cht lng ngun nhân lc vi c cu phù hp đ
thc hin các mc tiêu, nhim v ca mình trong giai đon hin ti hay tng lai.
Tnh nào có chính sách thu hút ngun nhân lc phù hp và hp dn, xut phát
t vic hoch đnh ngun nhân lc chính xác và khoa hc s thu hút đc nhiu ngi
đm bo cht lng hn, tc là nhân lc có cht lng ban đu cao hn. iu này góp
phn to điu kin thun li cho phát trin ngun nhân lc. Bên cnh đó, nó cng nh
hng trc tip đn các yêu cu và cách thc phát trin ngun nhân lc trong doanh
nghip.
Ch đ b trí, s dng ngun nhân lc là mt trong nhng nhân t quan
trng tác đng đn phát trin ngun nhân lc vì vy phân công đúng ngi, đúng
vic, đánh giá đúng tính cht và mc đ tham gia, đóng góp ca tng ngi lao đng
đ khích l, đưi ng h kp thi s mang li mc đ sinh li cao ca hot đng chung
và to ra s đng viên to ln đi vi ngi lao đng.
Ch đ đào to và đào to li là vn đ ct lõi có tác đng trc tip và mnh
m đn phát trin ngun nhân lc, nâng cao cht lng ngun nhân lc mt cách toàn
din.
Trong giai đon đu chuyn sang kinh t th trng cn quy hoch d báo nhu
cu v ngun nhân lc cho các ngành theo trung hn và dài hn.
Ch đ đãi ng v vt cht và tinh thn đi vi ngi lao đng là mt trong
nhng nhân t ct lõi đ duy trì và phát trin ngun nhân lc ca tng đn v, doanh
nghip; bi l, nó nhm gii quyt mi liên h bin chng gia vt cht và ý thc. Hn
na, nhu cu đi sng vt cht và tinh thn ca con ngi luôn din ra theo chiu
hng ngày càng đc nâng cao là mt thc tin khách quan; chính vì vy, vic luôn
luôn hoàn thin ch đ khuyn khích vt cht tinh thn đi vi ngi lao đng trong
15
doanh nghip là vn đ nóng bng và cp thit. Do đó, các nhà qun tr cn phi bit
xây dng và thc hin đng b các chính sách hng đn đng viên, khích l cán b
nhân viên làm vic hiu qu, duy trì phát trin các mi quan h lao đng tt đp trong
doanh nghip. C th là thit lp và áp dng các chính sách hp lý v lng bng,
khen thng, k lut, hoàn thin môi trng, điu kin làm vic, thc hin các ch đ
v y t, bo him và an toàn lao đng. đây có nhiu vn đ đc đnh ch bng pháp
lut lao đng.
V tin lng, đây là mt trong nhng vn đ thách thc nht cho các nhà
qun tr mi doanh nghip. Thng có nhiu quan đim, mc tiêu khác nhau khi xp
đt h thng tr lng, nhng nhìn chung các nhà doanh nghip đu hng đn các
mc tiêu c bn là thu hút, duy trì nhân viên gii, kích thích đng viên nhân viên và
đáp ng yêu cu ca pháp lut. Có nhiu nguyên nhân khác nhau dn đn vic các
doanh nghip hin nay không th tr nhân viên mc lng cao nh mt s doanh
nghip t nhân hoc các doanh nghip có yu t nc ngoài, trong đó có phn do kh
nng kinh doanh và do các qui đnh ràng buc ca Nhà nc. Nhng vn đ mà
doanh nghip trc ht có th làm đc là thit lp và hoàn thin h thng tr lng
cho nhân viên vi đích hng đn tr tng xng vi kh nng đóng góp ca nhân
viên cho doanh nghip. Vic này đòi hi mt s nghiên cu, phân tích, đánh giá công
vic, nhân viên chi tit. gi đc nhân viên gii, v lâu dài xét trên mt bng
chung, doanh nghip thng phi có mc lng cao hn mc trung bình ca th
trng cùng lnh vc.
S thành đt ca mt chuyên viên gii là vic khng đnh mình trong ngh
nghip. Do vy, tài nng và s đóng góp tích cc, hiu qu ca h đi vi doanh
nghip bng nhiu hình thc khác nhau. Ngoài các hình thc truyn thng nh khen
thng hay b nhim cán b, nên xây dng h thng chc danh danh d khác, riêng
trong doanh nghip, t đó đa dng các hng phát trin, thng tin cho chuyên viên
gii trong quá trình hot đng ngh nghip ca mình, đc bit khi s lng ngi tham
gia qun lý rt b hn ch. Hình thc khen thng cng nên nghiên cu và ci thin,
thc t cho thy các hình thc khen thng mang tính đi trà không đem li hiu qu
cao, không to nhng đng lc rõ rt thúc đy s làm vic tích cc hn ca nhân viên.
Môi trng làm vic là nhân t quan trng đ doanh nghip có điu kin
thun li hn trong vic thu hút ngun nhân lc cho mình, đc bit là ngun nhân lc
16
có cht lng cao. Hn na, mt môi trng làm vic chuyên nghip và thân thin là
c hi rt tt đ nhân viên khng đnh và phát trin ti đa nng lc làm vic, hc tp
nâng cao trình đ ca mình phc v thit thc cho các yêu cu ca doanh nghip.
Chính vì vy, nó là nhu cu không th thiu trong phát trin ngun nhân lc ti doanh
nghip và nhiu lúc còn có Ủ ngha đng viên mnh hn c các ch đ đưi ng v vt
cht.
to lp môi trng làm vic thc s thân thin, gn bó và đc duy trì bn
vng, vic xây dng và phát trin vn hóa doanh nghip là vn đ ht sc cn thit.
Bi l, vn hóa doanh nghip là toàn b các giá tr vn hóa đc gây dng nên trong
sut quá trình tn ti và phát trin ca mt doanh nghip, là s tng hòa ca quan
nim giá tr, tiêu chun đo đc, trit lỦ kinh doanh, quy phm hành vi, Ủ tng kinh
doanh, phng thc qun lỦ và quy tc ch đ. Nó n sâu vào hot đng ca doanh
nghip y và chi phi tình cm, np suy ngh và hành vi ca mi thành viên ca
doanh nghip trong vic theo đui và thc hin các mc đích. Vn hóa doanh nghip
còn góp phn to nên s khác bit gia các doanh nghip và đc coi là truyn thng
ca riêng mi doanh nghip. Vì vy, vn hóa doanh nghip có v trí và vai trò rt
quan trng trong s phát trin ca mi doanh nghip. Bt k mt doanh nghip nào
nu thiu đi yu t vn hóa, ngôn ng, t liu, thông tin chung đc gi là tri thc thì
doanh nghip đó khó có th đng vng và tn ti đc. Trong khuynh hng xư hi
ngày nay thì các ngun lc ca mt doanh nghip là con ngi mà vn hóa doanh
nghip là cái liên kt và nhân lên nhiu ln các giá tr ca tng ngun lc riêng l.
Bn cht ca vn hóa doanh nghip là đi ni phi tng cng tim lc, quy t đc
sc sáng to ca ngi lao đng, khích l h sáng to ra nhiu li nhun cho doanh
nghip; đi ngoi phi đc xư hi bn đa chp nhn. C hai mt này đu liên quan
ti vn hóa dân tc s ti, liên quan ti quan nim giá tr, đc trng hành vi ca dân
tc đó. Nu doanh nghip bit xây dng vn hóa doanh nghip trên c s bn sc vn
hóa dân tc mà h đang sng thì h s thành công.
V công tác qun lỦ, điu hành, các nhà qun tr đu hiu rng phng thc
da vào s giám sát và ch huy nghiêm ngt là không phù hp. Nó dn b thay th bi
mt phng thc qun lỦ chú trng nhiu hn đn tính nhân vn, mt phng thc
có kh nng kích thích tính t ch, sáng to và đáng lu Ủ là vai trò qun tr nhân s
cao cp cng rt cn đc coi trng, nhiu nhân viên gii np đn xin ngh vic có
17
th ch bt ngun t s không tha mưn vi phng thc qun lỦ điu hành ca cán
b ph trách trc tip.
Tóm li, môi trng làm vic gn lin vi vic xây dng và phát trin vn hóa
doanh nghip, suy cho cùng là to đng lc và môi trng hình thành các giá tr mi,
phù hp vi yêu cu hin ti và tng lai, đnh hng suy ngh và hành đng ca các
thành viên sao cho phát huy đc cao nht nhng u th sn có ca ni lc, đng
thi khi dy và nhân lên các ngun lc mi cho phát trin. Di góc đ môi trng
làm vic trong phát trin ngun nhân lc, vn hóa doanh nghip đc phân tích trên
các tiêu chí c bn: tác phong làm vic, phong cách lưnh đo, quan h gia các nhân
viên và đc đim nhân viên.
Tài chính là mt trong nhng yu t c bn nht cho s tn ti và phát trin
ca mt doanh nghip. Nó là điu kin tiên quyt đ đm bo cho vic thc thi các
hot đng phát trin ngun nhân lc trong doanh nghip. Tht vy, cho dù doanh
nghip đư xây dng đc nhng k hoch đào to, ch đ đưi ng tht hp dn
,thuyt
phc nhng thiu vng ngun lc tài chính thì chúng vn dng li trong Ủ tng mà
thôi. Chính vì vy, phát trin ngun nhân lc trong doanh nghip cn phi đc xem
xét phù hp vi nng lc tài chính ca doanh nghip y.
Công ngh trình đ công ngh hin ti và trong tng lai ca doanh nghip
cng là yu t nh hng trc tip đn phát trin ngun nhân lc trong doanh nghip.
Nó đt ra nhng yêu cu cn phi đc đm bo s lng và cht lng ca ngun
nhân lc trong doanh nghip. Ngha là, công ngh nh th nào thì ngi lao đng phi
có trình đ chuyên môn, k nng và tác phong lao đng tng ng vi nó. Nh vy,
phát trin ngun nhân lc phi phù hp vi công ngh sn xut đang đc áp dng và
nhng d kin thay đi công ngh trong tng lai ca doanh nghip.
Hin nay do s tác đng mnh m ca cách mng khoa hc - k thut hin đi
và công ngh thông tin tiên tin, nn kinh t th gii đang bc sang xu hng th
trng hoá vi nhng bin đng phong phú đa dng và nhanh chóng, khoa hc và
thông tin là ngun to ra tri thc, đng thi cng là ngun to ra ca ci vt cht
cho xã hi.
Mt nn kinh t th trng nh vy ngày càng đòi hi ngi lao đng phi có
kin thc khoa hc k thut và trình đ cao, bit ng s linh hot và sáng to.
Nc ta bc vào thi k công nghip hoá - hin đi hoá theo đnh hng xã