PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HIỆU QUẢ TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG TMCP QUỐC TẾ VIỆT NAM CHI NHÁNH TPHCM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP HCM



V TH HUYN

PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T TÁC NG
N HIU QU TÍN DNG CÁ NHÂN
TI NGÂN HÀNG TMCP QUC T VIT NAM
CHI NHÁNH TP.HCM




LUN VN THC S




THÀNH PH H CHÍ MINH - NM 2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP HCM



V TH HUYN

PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T TÁC NG
N HIU QU TÍN DNG CÁ NHÂN
TI NGÂN HÀNG TMCP QUC T VIT NAM
CHI NHÁNH TP.HCM

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ S: 60340201

LUN VN THC S

NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS. TRN HOÀNG NGÂN

THÀNH PH H CHÍ MINH - NM 2013


LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi di s hng dn t
Phó Giáo S - Tin S Trn Hoàng Ngân. Các ni dung nghiên cu và kt qu trong đ
tài này là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt c công trình nào.
Nhng s liu trong các bng biu phc v cho vic phân tích, nhn xét,
đánh giá đc chính tác gi thu thp t các ngun khác nhau có ghi trong phn tài liu
tham kho.
Hc viên: V Th Huyn


MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC BNG
LI M U 1
1. Tính cp thit ca đ tài lun vn 1
2. Mc tiêu nghiên cu ca lun vn 2
3. i tng và phm vi nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
4.1 V phng pháp thu thp s liu 3
4.2 V phng pháp phân tích - tng hp s liu 3
4.3 Mô hình d kin nghiên cu 4
5. ụ ngha khoa hc và thc tin ca lun vn. 5

6. B cc ca lun vn 5
CHNG 1. TNG QUAN V HIU QU TÍN DNG TI NGÂN HÀNG THNG
MI 1
1.1 Tín dng ngân hàng 6
1.1.1 Khái nim 6
1.1.2 Phân loi 7
1.1.2.1 Cn c vào thi hn cp tín dng 8
1.1.2.2 Cn c vào phng thc tài tr 8
1.1.2.3 Cn c vào tính cht bo đm ca khon vay 9
1.1.2.4 Cn c vào mc đ ri ro 10
1.1.2.5 Cn c vào mc đích s dng 10
1.1.3 Vai trò 10

1.1.3.1 Tín dng ngân hàng thúc đy quá trình tích t tp trung vn nhàn ri trong xã hi
và nâng cao hiu qu s dng vn 11
1.1.3.2 Tín dng ngân hàng góp phn đy nhanh quá trình tái sn xut m rng, đy
mnh đu t phát trin 12
1.1.3.3 Tín dng ngân hàng có vai trò quan trng trong vic t chc điu hoà lu thông
tin t 13
1.1.3.4 Tín dng ngân hàng góp phn tng cng vic chp hành ch đ hch toán trong
các doanh nghip nhm nâng cao hiu qu s dng vn 14
1.1.3.5 Tín dng ngân hàng là công c ch yu đ đu t, tài tr cho các ngành kinh t
then cht và các ngành, vùng kinh t kém phát trin 14
1.1.3.6 Tín dng ngân hàng góp phn gii quyt các vn đ xã hi 15
1.1.3.7 Tín dng ngân hàng to điu kin phát trin quan h đi ngoi 16
1.2 Hiu qu và các nhân t nh hng đn hiu qu tín dng cá nhân trong Ngân hàng
thng mi. 16
1.2.1 Hiu qu và bn cht ca hiu qu tín dng trong hot đng ca Ngân hàng thng
mi 16
1.2.2 Các nhân t nh hng đn hiu qu ca hot đng tín dng ca Ngân hàng thng

mi. 17
1.2.2.1 Các nhân t ch quan 18
1.2.2.2 Các nhân t khách quan 21
1.3. Các ch tiêu đánh giá hiu qu tín dng cá nhân ca Ngân hàng thng mi 24
1.3.1 Các ch tiêu đnh tính 24
1.3.1.1 S hài lòng ca khách hàng 25
1.3.1.2 Thi gian thc hin giao dch 25
1.3.1.3 Trình đ chuyên môn ca giao dch viên 26
1.3.1.4 Thng hiu ca ngân hàng 26
1.3.2 Các ch tiêu đnh lng 26
1.3.2.1 Nhóm ch tiêu v d n tín dng 27
1.3.2.2 Nhóm ch tiêu v n quá hn 28
1.3.2.3 Nhóm ch tiêu phn ánh thu nhp v hot đng tín dng 29

1.3.2.4 Nhóm ch tiêu phn ánh t l mt vn 30
CHNG 2: PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T NH HNG N HIU QU TÍN
DNG CÁ NHÂN TI NGÂN HÀNG TMCP QUC T VIT NAM - CHI NHÁNH
TP.HCM 30
2.1 Thc trng hot đng tín dng cá nhân ti Ngân hàng TMCP Quc T Vit Nam. 30
2.1.1 Gii thiu v Ngân hàng TMCP Quc t Vit Nam. 30
2.1.2 C cu doanh thu và chi phí tín dng cá nhân ca Ngân hàng TMCP Quc t Vit
Nam 31
2.1.2.1 Thu nhp 32
2.1.2.2 Chi phí 33
2.1.2.3 Li nhun 34
2.2 Phân tích tình hình hot đng tín dng cá nhân ti Ngân hàng TMCP Quc T Vit
Nam ậ chi nhánh TP.HCM 33
2.2.1 Hot đng tín dng cá nhân theo thi hn 33
2.2.1.1 Doanh s cho vay 35
2.2.1.2 Doanh s thu n 36

2.2.1.3 D n 37
2.2.1.4 N quá hn 37
2.2.2 Hot đng tín dng theo đi tng 36
2.2.2.1. Doanh s cho vay theo đi tng 40
2.2.2.2 Doanh s thu n theo đi tng 42
2.2.2.3 D n theo đi tng 42
2.2.2.4 N quá hn theo đi tng 43
2.3 o lng hiu qu và các nhân t nh hng đn hiu qu tín dng cá nhân ti Ngân
hàng TMCP Quc t Vit Nam - chi nhánh TP.HCM 40
2.3.1 Thng kê mô t v các bin 40
2.3.2 Phân tích tng quan bin 41
2.3.3 Phân tích hi quy 43
2.3.3.1. Kim đnh F 48
2.3.3.2. Kim đnh t 48

2.3.3.3. Kim đnh t tng quan 48
2.3.3.4. Kim đnh phng sai sai s thay đi 52
2.3.4 Kim đnh gi thit 49
2.3.5 Kt qu nghiên cu 50
2.4 ánh giá các nhân t nh hng đn hiu qu tín dng cá nhân ti Ngân hàng TMCP
Quc T Vit Nam - chi nhánh TP.HCM t mô hình hi quy 51
CHNG 3. GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU TÍN DNG CÁ NHÂN TI NGÂN
HÀNG TMCP QUC T VIT NAM 54
3.1 nh hng phát trin tín dng cá nhân ca Ngân hàng TMCP Quc t Vit Nam 54
3.1.1 Các mc tiêu chung Error! Bookmark not defined.62
3.1.2 Các mc tiêu c th 55
3.1.2.1 nh v th trng và th phn 63
3.1.2.2 Khách hàng mc tiêu 63
3.1.2.3 a bàn mc tiêu 64
3.1.2.4 Sn phm tín dng 64

3.1.3 Các ch tiêu k hoch ch yu đn nm 2014 56
3.2 Các gii pháp nâng cao hiu qu tín dng cá nhân ti Ngân hàng TMCP Quc t Vit
Nam 56
3.2.1 Gii pháp nhm gim thiu các tác đng tiêu cc trong mô hình nghiên cu đn
hiu qu tín dng cá nhân ti Ngân hàng TMCP Quc t Vit Nam chi nhánh TP.HCM 64
3.2.2 Gii pháp nhm nâng cao hiu qu tín dng cá nhân ti Ngân hàng TMCP Quc t
Vit Nam 64
3.2.2.1 a dng hóa các sn phm tín dng 56
3.2.2.2 Hoàn thin quy trình tín dng 59
3.2.2.3 Nâng cao hiu qu truyn thông ngân hàng 60
3.2.2.4 Hoàn thin chính sách lãi sut 61
3.2.2.5 Phát trin và nâng cao cht lng ngun nhân lc 62
3.2.2.6 Hin đi hóa công ngh ngân hàng 63
3.3 Gii pháp h tr 64
3.3.1 V phía NHNN 64

3.3.2 V phía Hi s 66
KT LUN 68
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC

DANH MC CÁC T VIT TT
BS
Bt đng sn
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
PGD
Phòng giao dch
QHKH
Quan h khách hàng
SXKD
Sn xut kinh doanh
TCTD
T chc tín dng
TDCN
Tín dng cá nhân
TSB
Tài sn đm bo
VIB
Ngân hàng Thng mi C phn Quc t Vit Nam
VIB TP.HCM
Ngân hàng Thng mi C phn Quc t Vit Nam
- Chi nhánh H Chí Minh

DANH MC BNG
Bng 2.1: Doanh s cho vay, doanh s thu n theo thi gian Ngân hàng TMCP Quc t
Vit Nam - Chi nhánh TP HCM giai đon 2010-2012 35
Bng 2.2: Doanh s cho vay, doanh s thu n, d n, n quá hn theo đi tng ti Ngân
hàng TMCP Quc t Vit Nam ậ chi nhánh TP.HCM giai đon 2010-2012 38
Bng 2.3: Doanh s cho vay cá nhân theo thi hn 40
Bng 2.4: Bng thng kê mô t các bin 40
Bng 2.5: Bng h s tng quan gia các bin 41
Bng 2.6: Mô hình hi quy các bin dng log-log 44
Bng 2.7: Kim tra t tng quan bc 28 45
Bng 2.8: Kim tra t tng quan bc 4 46
Bng 2.9: Kim tra t tng quan bc 3 47
Bng 2.10: Kim tra t tng quan bc 2 47
Bng 2.11: Kim tra t tng quan bc 1 47
Bng 2.12: Mô hình hi quy ph ca phn d 48
Bng 2.13: Mô hình hi quy ti u 49
1


LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài lun vn
Tc đ toàn cu hóa và t do hóa thng mi nhanh chóng trong nhng nm va qua
đã to ra nhiu thay đi to ln v môi trng kinh doanh quc t. Các Công ty đa quc
gia đã m rng lãnh th hot đng ca mình và ngày càng có nhiu nh hng đn các
quc gia trên th gii, đng thi dòng vn quc t đã và đang ngày càng gia tng mnh.
Cng nh các th trng khác, th trng tài chính gi đây cng phi chu nhng sc

ép ln ca quá trình hi nhp. c bit là các ngân hàng thng mi ậ là t chc trung
gian tài chính có vai trò quan trng trong vic kt ni gia khu vc tit kim và đu t ca
nn kinh t - ngày càng b cnh tranh bi các trung gian tài chính phi ngân hàng và các
ngân hàng nc ngoài. Tuy nhiên s gia tng sc ép cnh tranh s tác đng đn ngành
ngân hàng nh th nào còn ph thuc vào mt phn kh nng thích nghi và hiu qu hot
đng ca chính các ngân hàng trong môi trng mi này. Các ngân hàng không có kh
nng cnh tranh s đc thay th bng các ngân hàng có hiu qu hn, điu này cho thy
ch có các ngân hàng hot đng có hiu qu - nht là hiu qu kinh doanh mi có li th
cnh tranh. Nh vy, hiu qu kinh doanh hay hiu qu tín dng tr thành mt tiêu chí
quan trng đ đánh giá s tn ti ca mt ngân hàng trong mt môi trng cnh tranh
quc t ngày càng gia tng.
Vi phng châm ắNgân hàng tm tâm” và đnh hng tr thành ngân hàng bán l -
đa nng - hin đi tt nht Vit Nam, Ngân hàng Quc T (VIB) đc bit chú trng đn
vic h tr vn cho các nhu cu vay vn cá nhân tiêu dùng và kinh doanh h cá th. Do
đó công tác tín dng là mt trong nhng hot đng quan trng mang li nhun cao nht,
đóng góp nhiu nht vào tng thu nhp ca ngân hàng. Vi mc tiêu kinh doanh là đm
bo nhp đ phát trin và bn vng đem v li nhun cao và an toàn, va phù hp vi
mc tiêu kinh doanh ca Hi đng qun tr đt ra va phù hp vi phng hng phát
trin kinh t ca đt nc. Vì th, công tác qun lý, kim soát và đnh hng phát trin
cho hot đng tín dng va đt hiu qu cao va an toàn là quan trng và đc Ban lãnh
đo ngân hàng quan tâm hàng đu. Nht là trong giai đon hin nay, ngân hàng phi tích
cc qung bá tên tui, m rng th phn, tìm kim khách hàng mi, nhm ch đng, cng
2


c ni lc đ sn sàng cnh tranh, tng bc khng đnh hình nh và thng hiu VIB
trên th trng tài chính Vit Nam.
Xut phát t nhng đòi hi mang tính thc tin và nhu cu nghiên cu hiu qu hot
đng tín dng ti VIB, đc bit trong bi cnh hi nhp khu vc và toàn cu hóa, vi
mong mun b sung thêm nhng hiu bit và ng dng đi vi vic đa ra chính sách

qun lý hiu qu tín dng trong ngân hàng, tác gi đã la chn đ tài: “Phơn tích các
nhân t tác đng đn hiu qu tín dng cá nhân ti Ngân hàng TMCP Quc T Vit
Nam – Chi nhánh TP.HCM”.
2. Mc tiêu nghiên cu ca lun vn
 Nghiên cu c s lý lun v vic đo lng hiu qu hot đng ngân hàng nói chung,
hiu qu hot đng tín dng cá nhân nói riêng và mô hình phân tích các nhân t nh
hng đn hiu qu tín dng ti VIB HCM
 ánh giá thc trng hiu qu tín dng ca VIB HCM và làm rõ các nguyên nhân nh
hng đn hiu qu tín dng ca VIB HCM trong thi gian qua da trên c s mô
hình phân tích đnh lng.
  xut mt s gii pháp nhm hoàn thin, nâng cao hiu qu tín dng, tng kh nng
cnh tranh, góp phn phc v cho các mc tiêu phát trin ca VIB HCM nói riêng;
qua đó, góp phn đóng góp vào s phát trin chung ca VIB
3. i tng và phm vi nghiên cu
 i tng nghiên cu ca lun vn là hiu qu tín dng cá nhân ti VIB ậ chi nhánh
TP.HCM. Lun vn tp trung vào nghiên cu hiu qu theo quan đim đó là: kh
nng bin các đu vào thành các đu ra và phân tích đnh lng các nhân t nh
hng đn hiu qu tín dng cá nhân ca VIB ậ chi nhánh TP.HCM.
 Phm vi nghiên cu: tp trung nghiên cu quá trình hot đng cho vay tín dng ca
VIB ậ chi nhánh TP.HCM trong 3 nm t nm 2010 - 2012. Phân tích, đánh giá thông
qua các mô hình đnh lng hiu qu đ nghiên cu.
4. Phng pháp nghiên cu
 Phng pháp thu thp - phân tích - tng hp
 iu tra mu bng bng hi và phng vn
3


 Phân tích so sánh đnh tính và đnh lng
4.1. V phng pháp thu thp s liu
 Thông tin th cp đc ly t các báo cáo ca VIB - chi nhánh TP.HCM , các bng

cân đi k toán, báo cáo tình hình huy đng vn, báo cáo thu nhp thun tín dng, báo
cáo thu nhp ca VIB - chi nhánh TP.HCM qua các nm 2005 - 2013, s liu trên các
phng tin thông tin đi chúng: Báo chí, Internet…
 Thông tin s cp đc thu thp t s liu thông qua điu tra thc t ti VIB - chi
nhánh TP.HCM.
4.2. V phng pháp phơn tích - tng hp s liu
Tác gi dùng phng pháp thng kê mô t, phng pháp so sánh và tng hp thông
tin trên phn mm Excel và SPSS.
Tác gi s dng phng pháp tính toán các ch s, phng pháp so sánh và s dng
phng pháp phân tích logic nhm suy lun chui lôgic các vn đ s kin thc t phát
sinh đ đa ra kt lun. Hn na, tác gi còn x lý d liu bng phân tích hi quy tuyn
tính và kim đnh gi thuyt. Hi quy tuyn tính bi thng đc dùng đ kim đnh và
gii thích lý thuyt nhân qu (Cooper và Schindler, 2003). Ngoài chc nng là công c
mô t, hi quy tuyn tính bi đc s dng nh công c kt lun đ kim đnh các gi
thuyt và d báo các giá tr ca tng th nghiên cu.
Nh vy, đi vi nghiên cu này, hi quy tuyn tính bi là phng pháp thích hp đ
kim đnh các gi thuyt nghiên cu. Khi gii thích v phng trình hi quy, tác gi đã
lu ý hin tng đa cng tuyn. Các bin mà có s đa cng tuyn cao có th làm bóp méo
kt qu làm kt qu không n đnh và không có tính tng quát hóa. Nhiu vn đ rc ri
ny sinh khi hin tng đa cng tuyn nghiêm trng tn ti, ví d nó có th làm tng sai
s trong tính toán h s beta, to ra h s hi quy có du ngc vi nhng gì nhà nghiên
cu mong đi và kt qu T-test không có ý ngha thng kê đáng k trong khi kt qu F-
test tng quát cho mô hình li có ý ngha thng kê.
 chp nhn (Tolerance) thng đc s dng đo lng hin tng đa cng tuyn.
Nguyên tc nu đ chp nhn ca mt bin nh thì nó gn nh là mt kt hp tuyn tính
ca các bin đc lp và đó là du hiu ca đa cng tuyn.
4


Trc ht h s tng quan gia d n cho vay cá nhân vi các nhân t nh hng

ti d n cho vay cá nhân đc xem xét, h s tng quan gia các bin gii thích cng
đc xem xét.
Tip đn, phân tích hi quy tuyn tính đa bin bng phng pháp bình phng nh
nht thông thng (Ordinal Least Squares ậ OLS) cng đc thc hin, trong đó bin ph
thuc là d n cho vay cá nhân, bin đc lp d kin s là các nhân t nh hng ti d
n cho vay cá nhân đã đc trình bày  phn mô hình nghiên cu.
Phng pháp la chn bin Enter/Remove đc tin hành. H s xác đnh R2 điu
chnh đc dùng đ xác đnh đ phù hp ca mô hình, kim đnh F dùng đ khng đnh
kh nng m rng mô hình này áp dng cho tng th cng nh kim đnh t đ bác b gi
thuyt các h s hi quy ca tng th bng 0.
Cui cùng, nhm đm bo đ tin cy ca phng trình hi quy đc xây dng là phù
hp, mt lot các dò tìm s vi phm ca gi đnh cn thit trong hi quy tuyn tính cng
đc thc hin. Các gi đnh đc kim đnh trong phn này gm liên h tuyn tính
(dùng biu đ phân tán Scatterplot), phng sai ca phn d không đi (dùng h s tng
quan hng Spearman), phân phi chun ca phn d (dùng Histogram và Q-Q plot), tính
đc lp ca phn d (dùng đi lng thng kê Durbin-Watson), hin tng đa cng tuyn
(tính đ chp nhn Tolerance và h s phóng đi VIF).
4.3 Mô hình d kin nghiên cu
Hình 1: Mô hình nghiên cu s dng

D n cho vay cá
nhân (Y)
Ngun vn huy đng (X1)
N xu cho vay cá nhân (X2)
Lãi sut VN (X3)
Giá tr TSC (X4)
Chi phí qung cáo, tip th (X5)
Lng CBNV (X6)
5

5. ụ ngha khoa hc và thc tin ca lun vn.
Hình thành c s lý lun, hoàn thin phng pháp nghiên cu, các mô hình đánh giá
hiu qu trên c s đó đa ra cách tip cn phù hp đi vi các Ngân hàng nói chung
trong vic đánh giá hiu qu tín dng cá nhân ca VIB - chi nhánh TP.HCM nói riêng.
Phân tích thc trng và đánh giá hot đng tín dng cá nhân ca VIB - chi nhánh
TP.HCM da trên phng pháp phân tích đnh tính và đnh lng nh phân tích hiu qu
s dng đ thy chi tit v thu nhp, chi phí, ngun nhân lc, lãi sut cho vay và lãi sut
huy đng cu thành hiu qu tín dng ca cá nhân .
 xut các bin pháp đ hoàn thin khung chính sách trong vic qun lý d n cho
vay ca khách hàng cá nhân, tham mu đa ra các dch v tín dng đi theo nhm nâng
cao hiu qu tín dng, gim c cu thu nhp là hot đng cho vay.
6. B cc ca lun vn
Ngoài li m đu, kt lun và danh mc tài liu tham kho, lun vn gm 3 chng:
Chng 1. Tng quan v hiu qu tín dng ti ngân hàng thng mi.
Chng 2. Phân tích các nhân t nh hng đn hiu qu tín dng cá nhân ti Ngân
Hàng TMCP Quc T Vit Nam ậ chi nhánh TP.HCM .
Chng 3. nh hng và gii pháp nâng cao hiu qu tín dng cá nhân ti Ngân
Hàng TMCP Quc T Vit Nam.









6

CHNG 1. TNG QUAN V HIU QU TệN DNG TI NGÂN HÀNG
THNG MI
1.1 Tín dng ngân hàng
1.1.1 Khái nim
Có rt nhiu khái nim khác nhau v tín dng nhng tu trung li, tín dng có ngha
nh sau: tín dng đc coi là mi quan h vay mn ln nhau gia ngi cho vay và
ngi đi vay trong điu kin có hoàn tr c vn và lãi sau mt thi gian nht đnh
[Nguyn Minh Kiu (2010), Giáo trình nghip v Ngân hàng, trang 122]. Hay nói mt
cách khác tín dng là mt phm trù kinh t phn ánh mi quan h kinh t mà trong đó mi
cá nhân hay mt t chc nhng quyn s dng mt khi lng giá tr hoc hin vt cho
mt cá nhân hay mt t chc khác vi nhng ràng buc nht đnh v thi gian hoàn tr,
lãi sut, cách thc vay mn và thu hi.
Tín dng ngân hàng là quan h tín dng bng tin t mà mt bên là ngân hàng (mt t
chc chuyên kinh doanh trên lnh vc tin t) vi mt bên là tt c các t chc, cá nhân
trong xã hi trong đó ngân hàng gi vai trò va là ngi đi vay, va là ngi cho vay.
Nn kinh t hàng hóa nhiu thành phn đã to ra đng lc ln, đy nhanh s tng
trng kinh t, tng cng thu nhp, ci thin đi sng nhân dân, đem li s phn vinh
cho nn kinh t cho nc ta trong nhng nm qua. Và đ đt đc nhng kt qu nh vy
thì phi k đn mt nhân t góp phn quan trng vào s phát trin kinh t đt nc đó
chính là tín dng ngân hàng.
Khác so vi tín dng trc đây, trong thi k bao cp tín dng đc coi nh là mt
công c cp phát thay ngân sách, vì l đó mà đã xy ra tình trng có ni cn vn sn xut
thì không có hoc không kp thi đ đáp ng nhu cu sn xut trong khi đó vn có ni li
có mt lng vn  đng tng đi ln trong xã hi. Ngày nay khi chúng ta chuyn sang
nn kinh t th trng có s điu tit ca Nhà nc thì tín dng ngân hàng đc s dng
nh mt đòn by kinh t, điu hoà vn t ni tha đn ni thiu mt cách hiu qu, giúp
cho nn kinh t ngày mt phát trin.

7


1.1.2 Phân loi
 tn ti và phát trin cùng vi s phát trin ca nn kinh t, các ngân hàng phi
thng xuyên nghiên cu và đa ra các hình thc tín dng khác nhau đ có th đáp ng
mt cách tt nht nhu cu ca quá trình tái sn xut, t đó đa dng hóa danh mc đu t
đ m rng tín dng, tng li nhun, thc hin phân tán ri ro và thu hút khách hàng.
Vic phân loi tín dng có c s khoa hc là tin đ đ thit lp các quy trình tín dng
thích hp và nâng cao hiu qu qun tr ri ro tín dng. Có nhiu cách phân loi tín dng
khác nhau tùy theo yêu cu ca khách hàng và mc tiêu qun lí ca ngân hàng. Sau đây là
mt s cách phân loi:
1.1.2.1 Cn c vào thi hn cp tín dng, các hình thc tín dng gm có:
 Tín dng ngn hn: là các khon tín dng có thi hn không quá 12 tháng (1 nm).
c s dng đ bù đp s thiu ht vn lu đng phát sinh trong quá trình sn xut
kinh doanh ca doanh nghip, cá nhân, h gia đình và nhu cu chi tiêu ngn hn ca
cá nhân, h gia đình …
 Tín dng trung hn: là nhng khon tín dng có thi hn t trên 12 tháng đn 60
tháng (5 nm). Mc đích là vay vn đ sa cha, khôi phc, thay th tài sn c đnh
hoc ci tin k thut hp lý hóa sn xut, đi mi quy trình công ngh và xây dng
mi nhng công trình loi nh, thi hn thu hi vn nhanh.
 Tín dng dài hn: là nhng khon tín dng có thi hn t 60 tháng tr lên. Mc đích
s dng là đ sa cha, khôi phc, thay th tài sn c đnh, đi mi công ngh và xây
dng mi đi vi nhng công trình mi thi hn thu hi vn lâu.
Thi hn tín dng thng đc xác đnh c th (ngày, tháng, nm) và ghi trong hp
đng tín dng. Tuy nhiên vic xác đnh thi hn trên cng ch có tính cht tng đi vì
nhiu khon cho vay không xác đnh trc đc chính xác thi hn. Phân chia tín dng
theo thi gian có ý ngha quan trng đi vi khách hàng vì thi gian liên quan mt thit
đn tính an toàn và sinh li ca tín dng cng nh kh nng hoàn tr ca khách hàng.
[Nguyn Minh Kiu (2011), Giáo trình tín dng và thm đnh tín dng ngân hàng, trang

68]

8


1.1.2.2 Cn c vào phng thc tài tr:
 Cho vay: là mt hình thc cp tín dng, theo đó các TCTD giao cho khách hàng s
dng mt khon tin vào mc đích hp pháp ca khách hàng trong mt thi hn nht
đnh theo tha thun vi nguyên tc hoàn tr c gc và lãi. ây là hình thc truyn
thng và chim t trng ln nht trong tt c các hình thc cp tín dng.
 Chit khu: là vic TCTD mua giy t có giá cha đn hn thanh toán ca khách
hàng.
 Thuê tài chính: là thuê tài sn mà bên cho thuê có s chuyn giao phn ln ri ro và
li ích gn lin vi quyn s hu tài sn cho bên thuê. Quyn s hu tài sn có th
chuyn giao vào cui thi hn thuê.
 Bo lãnh Ngân hàng: là cam kt bng vn bn ca TCTD (bên bo lãnh) vi bên có
quyn (bên nhn bo lãnh) v vic thc hin ngha v tài chính thay cho khách hàng
(bên đc bo lãnh) khi khách hàng không thc hin hoc thc hin không đúng
ngha v đã cam kt vi bên nhn bo lãnh. Khách hàng phi nhn n và hoàn tr cho
TCTD s tin đã đc tr thay.
[Nguyn Minh Kiu (2011), Giáo trình tín dng và thm đnh tín dng ngân hàng,
trang 69]
1.1.2.3 Cn c vào tính cht bo đm ca khon vay:
 Tín dng có tài sn th chp: Ngân hàng cn c vào tài sn ca khách hàng đ đm
bo cho vic thc hin ngha v tr n ca khách hàng, trong đó:
- Tín dng cm c là vic ngân hàng cn c vào tài sn khách hàng mang đn cm
c ti ngân hàng. Tài sn ca khách hàng do ngân hàng bo qun, trong sut thi
gian cm c khách hàng không đc s dng nhng bán, cho thuê
- Tín dng th chp là vic ngân hàng cn c vào tài sn ca khách hàng đ đm
bo cho kh nng tr n ca khách hàng, mà không thc hin chuyn giao tài sn

cho Ngân hàng, khách hàng có quyn s dng nhng không có quyn bán và cho
thuê.
 Tín dng không có tài sn th chp (Tín chp): Ngân hàng cp tín dng trên c s tin
tng khách hàng, tài sn th chp là uy tín, danh d ca khách hàng. Ngoài ra còn có
9


hình thc cp tín dng thông qua vic bo lãnh bng tín chp ca t chc đoàn th
chính tr - xã hi cho cá nhân, h gia đình nghèo vay vn nh Hi nông dân Vit
Nam, Hi Ph n Vit Nam.
Trong thi gian qua, các NHTM Vit Nam ch áp dng mt vài loi tài sn bo đm,
trong đó ch yu là nhà  và quyn s dng đt. Vì vy, đôi lúc din đt v bo đm tín
dng ngi ta thng dùng t th chp tài sn. Trong nn kinh t th trng, đ đt đc
mc tiêu phát trin là m rng tín dng gn vi hn ch ri ro đòi hi ngân hàng phi s
dng đng thi nhiu loi tài sn bo đm và hình thc bo đm; vn dng nó thích ng
vi điu kin ca mi mt khách hàng.
[Nguyn Minh Kiu (2011), Giáo trình tín dng và thm đnh tín dng ngân hàng, trang
71]
1.1.2.4 Cn c vào ri ro, tín dng đc chia thành:
 N tiêu chun hay còn gi là n nhóm 1: là các khon n có thi gian ≤ 10 ngày. Các
khon n này đc t chc tín dng đánh giá là có kh nng thu hi đy đ c n gc
và lãi đúng hn
 N cn chú ý hay còn gi là n nhóm 2: là các khon n > 10 ngày và ≤ 90 ngày. Các
khon n này đc t chc tín dng đánh giá là có kh nng thu hi đy đ c n gc
và lãi nhng có du hiu khách hàng suy gim kh nng tr n
 N di tiêu chun hay còn gi là n nhóm 3: là các khon n > 90 ngày và ≤ 180
ngày. Các khon n này đc t chc tín dng đánh giá là không có kh nng thu hi
n gc và lãi khi đn hn. Các khon n này đc t chc tín dng đánh giá là có kh
nng tn tht mt phn n gc và lãi.
 N nghi ng hay còn gi là n nhóm 4: là các khon n > 180 ngày và ≤ 360 ngày.

Các khon n này đc t chc tín dng đánh giá là kh nng tn tht cao.
 N có kh nng mt vn hay còn gi là n nhóm 5: là các khon n > 360 ngày. Các
khon n này đc t chc tín dng đánh giá là không th thu hi và có kh nng mt
vn.
Trong đó, n xu là các khon n thuc các nhóm 3, 4, 5. T l n xu trên tng d
n là t l đ đánh giá cht lng tín dng ca mt t chc tín dng.
10



1.1.2.5 Cn c vào mc đích s dng:
 Tín dng bt đng sn: là loi tín dng liên quan đn vic mua sm và xây dng bt
đng sn nhà  đt đai, bt đng sn trong lnh vc thng mi dch v.
 Tín dng công nghip và thng mi: là loi tín dng ngn hn đ b sung vn lu
đng cho các doanh nghip trong lnh vc công nghp, thng mi, dch v.
 Tín dng nông nghip: là loi tín dng đ trang tri các chi phí sn xut nh phân
bón, thuc tr sâu, ging cây trng, thc n gia súc, lao đng
 Tín dng tiêu dùng cá nhân: là loi tín dng đ đáp ng các nhu cu tiêu dùng nh
mua sm các vt dng đt tin. Ngày nay ngân hàng còn thc hin cho vay đ trang
tri chi phí thông thng ca đi sng thông qua phát hành th tín dng.
Các cách phân loi này cho thy tính đa dng, chuyên môn hóa trong cp tín dng ca
ngân hàng. Vi xu hng ngày càng đa dng hóa, các ngân hàng s m rng phm vi tài
tr song vn có th duy trì nhng lnh vc mà ngân hàng có li th. Ví d: Agribank bên
cnh vic đa dng hóa các ngành công nghip, xây dng vn tp trung tài tr cho lnh vc
truyn thng là nông nghip, nông thôn và nông dân. Cách phân loi trên cho phép ngân
hàng theo dõi ri ro và sinh li gn lin vi nhng lnh vc tài tr đ có chính sách lãi
sut, bo đm, hn mc và chính sách m rng tín dng phù hp.
1.1.3 Vai trò
1.1.3.1 Tín dng ngân hàng thúc đy quá trình tích t tp trung vn nhàn ri trong xã
hi và nâng cao hiu qu s dng vn

S ra đi ca tín dng ngân hàng đã góp phn đáng k vào s nghip phát trin kinh
t trong nhng thp k qua. Vi chc nng là trung gian tài chính gia ngi có tin gi
và ngi đi vay, ngân hàng đã bin mi ngun tin phân tán trong xã hi thành ngun vn
tp trung, qua đó điu hoà quan h cung cu v tin t trong xã hi, tho mãn tt nht nhu
cu ca khách hàng.
Là mt đn v kinh doanh trên lnh vc tin t vi mc đích li nhun, các ngân hàng
thng mi luôn tìm cách đ ti đa hóa li nhun ca mình. Li tc thu đc ca các
ngân hàng đc hình thành t hai hot đng đó là Hot đng tín dng và các dch v ca
11


ngân hàng trong đó thu t hot đng tín dng là ch yu. Tín dng  đây chúng ta hiu là
hot đng cho vay ca ngân hàng. Vy ngân hàng ly vn  đâu ra đ cho vay? Phi
chng là vn t có ca ngân hàng.  đây các ngân hàng phi tín dng t các t chc kinh
t, cá nhân và các tng lp dân c trong xã hi sau đó phân phi vn tr li mt cách hp
lý. Chính nh có tín dng ngân hàng mà các ch th tha vn có c hi không ch bo tn
vn mà còn to thu nhp (thu lãi), còn đi vi ch th thiu vn tín dng ngân hàng giúp
h b sung vn đ đáp ng nhu cu sn xut kinh doanh hoc đi sng. Trong công tác
tín dng mt mt các ngân hàng phi c gng đa ra nhng mc lãi sut hp dn đi vi
khách hàng mt khác phi đem li li nhun cho ngân hàng.
Ngun vn nhàn ri mà ngân hàng huy đng gm có: vn tm thi nhàn ri ca các t
chc kinh t; Vn tm thi nhàn ri trong các tng lp dân c
Bng các hình thc khác nhau ngân hàng đã đng viên, tp trung các ngun vn đó v
mt mi. Trên c s các ngun tài chính tm thi ngân hàng s tin hành khai thác và s
dng mt cách trit đ nhm mang li hiu qu kinh t cao tránh tình trng vn cht, góp
phn phát trin kinh t đt nc.
Thông qua công tác tín dng, ngân hàng đã đáp ng đc hu ht các nhu cu v vn
ca các thành phn kinh t trong xã hi, giúp cho quá trình sn xut đc liên tc, đy
mnh quá trình tái sn xut. ng thi vic tp trung và phân phi vn tín dng đã góp
phn điu hoà vn trong nn kinh t quc dân t ni tha đn ni thiu. Bên cnh vic

đáp ng vn kp thi đy đ cho các doanh nghip, các ngân hàng còn có nhng ý kin
đóng góp cho phng án sn xut kinh doanh, la chn đi tác thông qua quá trình s
dng vn ca doanh nghip
Ngoài ra khi s dng vn vay ngân hàng các doanh nghip b ràng buc bi trách
nhim hoàn tr vn gc + lãi trong thi gian nht đnh khi ký kt hp đng tín dng. Do
đó buc các doanh nghip phi ht sc n lc, tn dng ht kh nng ca mình đ s dng
mt cách có hiu qu nht ngun vn tín dng bng cách đng viên vt t hàng hóa, thúc
đy quá trình ng dng khoa hc k thut đ đy nhanh quá trình tái sn xut xã hi đem
li li nhun cho doanh nghip và đm bo ngha v vi ngân hàng. Nh vy hot đng
12


tín dng ca ngân hàng góp phn đy lùi lm phát,thúc đy s tng trng ca nn kinh t
quc dân.
1.1.3.2 Tín dng ngân hàng góp phn đy nhanh quá trình tái sn xut m rng, đy
mnh đu t phát trin
Trên thc t cho thy bt k mt doanh nghip nào mun hot đng và sn xut kinh
doanh cng phi cn có mt lng vn nht đnh, trong trng hp mun m rng sn
xut kinh doanh thì cn phi có mt lng vn ln hn. Hin nay trong nn kinh t th
trng vi s cnh tranh ngày càng gay gt gia các doanh nghip đòi hi các doanh
nghip luôn luôn phi đi mi và m rng sn xut. Vy ly vn  đâu ra?
Tín dng ngân hàng là ngun vn c bn hình thành nên vn c đnh và vn lu đng
ca doanh nghip. Thông qua vic đu t tín dng, tín dng ngân hàng s góp phn hình
thành c cu vn hp lý cho các doanh nghip.  nc ta hin nay c cu kinh t đang
chuyn dch theo hng công nghip hóa hin đi hóa, m ca thông thng vi nhiu
nc trên th gii, do vy nhu cu v vn ngày càng cao, các thành phn kinh t đang rt
cn vn đ đi mi công ngh, m rng sn xut kinh doanh phù hp vi s phát trin
ca xã hi đòi hi các ngân hàng cn phi n lc hn na đ đáp ng nhu cu v vn
ngày càng ln ca các doanh nghip. Mun vy các ngân hàng cn phi làm tt công tác
tín dng tm thi nhàn ri và xây dng cho mình nhng chin lc kinh doanh hp lý,

phù hp vi xu th phát trin ca các thành phn kinh t. Có nh vy các ngân hàng mi
có th đáp ng mt cách tt nht nhu cu v vn cho doanh nghip, góp phn đy nhanh
quá trình tái sn xut đa nn kinh t nc nhà ngày càng phát trin.
1.1.3.3 Tín dng ngân hàng có vai trò quan trng trong t chc điu hoà lu thông
tin t
Trong quá trình thc hin nghip v tín dng ca mình, các ngân hàng đã huy đng
và tp trung lng vn nhàn ri trong xã hi, đng thi rút ra khi lu thông mt b phn
tin t không cn thit góp phn gim lm phát. Bi vic Ngân hàng Nhà nc phát hành
tin đ to ra ngun vn đu t phát trin s làm tng khi lng tin t trong lu thông,
gây mt cân đi trong quan h tin hàng dn đn lm phát cho nn kinh t. Mt khác, da
vào quy lut ca lu thông tin t trong quá trình cân đi ngun vn tín dng vi nhu cu
13


vay mà Ngân hàng Nhà nc Trung ng thc hin pháp lnh đa tin vào lu thông. Do
đó s vn đng ca vn tín dng là da trên nguyên tc đm bo hiu qu kinh t đ t
chc điu hoà lu thông tin t.
Hn na quá trình hot đng tín dng ngân hàng gn lin vi vic thanh toán không
dùng tin mt góp phn gim bt lng tin mt lu thông trôi ni trên th trng mà
không có s qun lý ca nhà nc nhm mc đích n đnh lu thông tin t. iu này
đng ngha vi vic làm gim lm phát - mt vn đ mà nn kinh t phi đng đu khi
có tc đ tng trng gia tng nhanh.
Nh vy tín dng ngân hàng đc coi là mt công c có th điu hoà vn trên phm
vi toàn b nn kinh t quc dân.
1.1.3.4 Tín dng ngân hàng góp phn tng cng vic chp hành ch đ hch toán
trong các doanh nghip nhm nâng cao hiu qu s dng vn
Trong quá trình nghip v tín dng ca ngân hàng trc khi cho vay ngân hàng có
nghip v giúp đ các đn v vay vn xây dng k hoch vay vn da trên c s các k
hoch sn xut, k thut, tài chính. Khi xét duyt cho vay ngân hàng còn cn c vào tình
hình chp hành các nguyên tc c bn ca ch đ tín dng ngân hàng, tình hình thc hin

ngha v hp đng kinh t đi vi các đn v bn cng nh tôn trng các quy ch th tc
cho vay. c bit cn phi có các báo cáo tài chính k hoch sn xut kinh doanh trong đó
nêu rõ mc đích và khng đnh tính kh thi và mc sinh li ca d án. Nh vy mun vay
đc vn các doanh nghip cn phi thc hin ch đ hch toán tht tt. Tt c nhng
công tác trên giúp cho doanh nghip s dng vn có hiu qu, ngân hàng có kh nng thu
hi đc vn.
c trng c bn ca tín dng ngân hàng là s vn đng trên c s hoàn tr c gc
ln lãi ca các con n đi vi ngân hàng. Các đn v kinh t, cá nhân khi vay vn ngân
hàng đu phi cam kt thc hin đy đ các điu kin mà ngân hàng đa ra nhm đm
bo s dng vn đúng mc đích, có hiu qu, phù hp vi điu kin sn xut kinh doanh
ca đn v và hoàn tr vn + lãi đúng thi hn. Trong trng hp các đn v vay vn
không thc hin đúng cam kt thì ngân hàng s dùng đn các bin pháp ch tài tín dng.
Do vy các đn v sn xut kinh doanh luôn luôn tìm mi bin pháp đ tng hiu qu s
14


dng vn nh y nhanh vòng quay vn, tng nng xut, gim giá thành nhm to ra
nhiu li nhun, đ có th hoàn tr gc và lãi đúng thi hn. iu này đã thúc đy đn v
sn xut kinh doanh tng cng khâu hch toán k toán mt cách cht ch đm bo doanh
li ngày càng cao, tng hiu qu s dng vn tín dng.
1.1.3.5 Tín dng ngân hàng là công c ch yu đ đu t, tài tr cho các ngành kinh t
then cht và các ngành, vùng kinh t kém phát trin
Hot đng tín dng ca ngân hàng là tp trung lng vn nhàn ri trong xã hi ca
các t chc, cá nhân đ cho các đn v kinh t vay. Nhng không phi tt c các ch th
có nhu cu vay đu đc ngân hàng đáp ng, bi đ tránh ri ro tín dng các ngân hàng
ch thc hin đu t tp trung vào mt các đn v có trin vng sn xut kinh doanh.
Tuy nhiên trong điu kin đt nc ta hin nay mt b phn ln dân c đang sng
bng ngh nông.  hu ht các tnh min núi vn đ đa máy móc vào nông nghip còn
rt hn ch nguyên nhân  đây là do thiu vn. Vì vy trong giai đon trc mt thông
qua công tác tín dng Nhà nc cn tp trung vào phát trin nông nghip đ gii quyt

nhng nhu cu ti thiu ca xã hi đng thi to điu kin phát trin các ngành kinh t
khác.
Bên cnh đó nc ta đang trên con đng công nghip hóa hin đi hóa tham gia vào
các quan h kinh t mang tính cht quc t. Bi vy chúng ta cn phi tp trung vào vic
phát trin các ngành mi nhn nh công nghip ch bin, du khí và tín dng ngân hàng
là mt trong nhng yu t c bn góp phn quan trng vào vic phát trin các ngành này
điu đó đc th hin qua vic cp tín dng cho các d án, các chng trình trng đim
đ khai thác trit đ ngun lc, đy nhanh tc đ chuyn dch c cu kinh t theo hng
công nghip - nông nghip - dch v. Vi mt chính sách tín dng và mc lãi sut hp lý
s dng trong vic khuyn khích phát trin mt s ngành kinh t mi nhn s là mt công
c linh hot tích cc trong vic điu tit v mô nn kinh t, góp phn đy nhanh quá trình
công nghip hóa hin đi hóa đt nc mt cách vng chc.
1.1.3.6 Tín dng ngân hàng góp phn gii quyt các vn đ xã hi
Trong nhng nm qua vi s lãnh đo ca ng và s qun lý ca Nhà nc cùng vi
s c gng ca tt c các thành viên trong xã hi nc ta đã và đang tng bc đi lên và
15


đt đc nhng thành tu đáng k nh: tc đ tng trng tng đi cao, tng thu nhp,
đi sng nhân dân đc ci thin Nhng cùng vi s phát trin ca nn kinh t đt nc
đã ny sinh các vn đ xã hi ln. S phân hóa giàu nghèo ngày càng rõ rt, chênh lch
gia nông thôn và thành th này càng lan rng, tham nhng có du hiu gia tng c v quy
mô và s v, tht nghip  t l cao Nhn thc sâu sc thc trng này, các ngh quyt
ca ng luôn luôn nhn mnh yêu cu phi kt hp tng trng vi công bng, gii
quyt các yêu cu v công bng và tin b xã hi ngay trong tng bc tng trng và tín
dng ngân hàng đc s dng nh mt công c đ khc phc tình trng này.
Thông qua c ch tín dng u tiên và u đãi chúng ta đang dn dn khc phc đc
các vn đ xã hi. Tín dng u tiên là hình thc tp trung ngun vn cho mt vùng, gii,
ngành trong mt thi gian nht đnh nhm đt ti mt mc tiêu nào đó. Tín dng u đãi là
cho vay các đi tng cn u đãi vi lãi sut thp hn lãi sut th trng gi là lãi sut u

đãi.
Bng cách các ngân hàng cung cp ngun vn vi lãi sut u đãi cho ngi nghèo,
ngi khó khn đ h có điu kin m rng quy mô sn xut kinh doanh, áp dng k
thut mi, m rng th trng t đó tng thu nhp. Vi mc lãi sut u đãi, tín dng ngân
hàng có vai trò to ln trong vic giúp ngi nghèo t vn lên, t gii quyt đc tình
trng nghèo đói ca mình. ng thi chúng ta phi khng đnh rng giúp ngi nghèo
bng tín dng là gii quyt vn đ công bng theo quan đim hin đi, coi trng s n lc
và tham gia ca bn thân ngi nghèo. ó là s giúp đ tích cc ắCho cn câu ch không
cho xâu cá”. Song đ đt đc mc đích trên các ngân hàng cn phi có mt c ch giám
sát cht ch bi thc t cho thy do lãi sut u đãi thp hn lãi sut th trng cán b tín
dng có c hi lm dng quyn hn đ cho vay vi nhng đòi hi ngoài lãi sut làm cho
ngi nghèo khó lòng đáp ng.
Ngoài ra các cán b tín dng ngân hàng cn phi quan tâm đn vn đ làm sao đ vn
đc s dng đúng mc đích là phát trin sn xut, ci tin k thut đ tng thu nhp,
tránh ri ro cho ngân hàng không thu hi đc vn