CẤU TRÚC SỞ HỮU TÁC ĐỘNG ĐẾN CHÍNH SÁCH CỔ TỨC CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM






TRN THÚY QUNH




CU TRÚC S HU TÁC NG N
CHÍNH SÁCH C TC CA CÁC
DOANH NGHIP VIT NAM


LUN VN THC S KINH T





TP.H Chí Minh – Nm 2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM



TRN THÚY QUNH

CU TRÚC S HU TÁC NG N
CHÍNH SÁCH C TC CA CÁC
DOANH NGHIP VIT NAM


Chuyên ngành: Tài chính-Ngân hàng
Mã s: 60340201


LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC: TS. OÀN NH LAM



TP.H Chí Minh – Nm 2013
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn là kt qu nghiên cu ca riêng tôi, không sao
chép ca ai. Ni dung ca lun vn có tham kho và s dng tài liu, thông tin
đc đng ti trên các tác phm, tp chí và các trang web theo danh mc tài liu
ca lun vn.
Tác gi lun vn

Trn Thúy Qunh
MC LC



Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các hình và bng biu
CHNG 1: GII THIU 1
1.1 Li m đu 1
1.2 Mc tiêu nghiên cu 2
1.3 i tng và phm vi nghiên cu 2
1.4 Phng pháp nghiên cu 2
1.5 Nhng phn tip theo ca lun vn 3
CHNG 2: NHNG NGHIÊN CU TRC ÂY V CU TRÚC
S HU TÁC NG N CHÍNH SÁCH C TC 4
2.1 Quan nim v chình sách c tc 4
2.2 Nhng nghiên cu trc đây v các yu t cu trúc s hu tác đng đn chính sách
c tc 5
2.2.1 Phn trm c phn đc nm gi bi các c đông ln nht (TOP)
6
2.2.2 Tp trung quyn s hu (TOP5) 7
2.2.3 Phn trm c phn đc nm gi bi các nhà đu t t chc (INST) và
phn trm c phn nm gi bi các nhà đu t cá nhân (INDV) 9
2.2.4 Phn trm c phn đc nm gi bi các t chc trong nc (DINST)
và phn trm c phn đc nm gi bi các t chc nc ngoài (FINST)
11
2.2.5 Phn trm c phn đc nm gi bi các cá nhân trong nc (DINDV)
và phn trm c phn đc nm gi bi các cá nhân nc ngoài (FINDV)
12
2.2.6 Phn trm c phn đc nm gi bi các t chc và cá nhân nc

ngoài (FOREIGN) 12
CHNG 3: D LIU VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU 14
3.1 Phng pháp nghiên cu 14
3.2 Mô hình nghiên cu 15
3.3 Mu nghiên cu 16
3.4 Bin mô t 17
3.4.1 T l chi tr c tc 18
3.4.2 Cu trúc s hu ca Công ty 18
3.4.3 Các yu t tài chính 19
3.4.3.1 Thu nhp trên tài sn (ROA) 19
3.4.3.2 Dòng tin t do (FCF) 20
3.4.3.3 Quy mô công ty (SIZE) 20
3.4.3.4 T l giá tr th trng trên giá tr s sách (MTB) 21
3.4.3.5 òn by (LEV) 21
3.4.3.6 T l li nhun gi li trên giá tr s sách ca vn c phn (RETE)
22
3.4.3.7  tui Công ty (AGE) 22
3.4.3.8 Bin công nghip (Industry) và bin nm (Year) 22
CHNG 4: NI DUNG VÀ KT QU NGHIÊN CU 23
4.1 Thng kê mô t 23
4.2 Phân tích đa bin 27
4.2.1 Nhn đnh mi tng quan gia các bin 27
4.2.2 Phân tích hi quy Logit 29
4.2.3 Phân tích hi quy Tobit 32
4.3 Kim đnh kh nng ni sinh 35
CHNG 5: THO LUN KT QU NGHIÊN CU VÀ
KHUYN NGH 38
5.1 Tho lun kt qu nghiên cu 38
5.2 Nhng khuyn ngh 45
5.3 óng góp ca lun vn 46

5.4 Nhng hn ch ca lun vn và hng nghiên cu tip theo 47
5.4.1 Nhng hn ch ca lun vn 47
5.4.2 Hng nghiên cu tip theo 48
KT LUN 50
TÀI LIU THAM KHO
Ph lc 1: Các yu t v cu trúc s hu ca các Công ty niêm yt trên th
trng chng khoán Vit Nam nm 2008-2012.
Ph lc 2: Các yu t v đc đim tài chính ca các Công ty niêm yt trên
th trng chng khoán Vit Nam nm 2008-2012.




DANH MC CÁC T VIT TT

AGE : Logarit đ tui doanh nghip tính t khi thành lp
DPR : C tc trên thu nhp ròng
DINDV : Phn trm c phn do các cá nhân trong nc nm gi
DINST : Phn trm c phn do các t chc trong nc nm gi
FCF : Dòng tin t hot đng trên tng tài sn
FINDV : Phn trm c phn do các t chc nc ngoài nm gi
FOREIGN : Phn trm c phn do nc ngoài nm gi
HNX : S Giao dch Chng khoán Hà Ni
HOSE : S Giao dch Chng khoán Thành ph H Chí Minh
INDV : Phn trm c phn do các cá nhân nm gi
INST : Phn trm c phn do các t chc nm gi
LEV : Tng n trên tng tài sn
MTB : Giá tr th trng trên giá tr s sách ca vn ch s hu
RETE : Thu nhp gi li trên giá tr s sách ca vn ch s hu
ROA : Thu nhp t hot đng trên tng tài sn

SET : Sàn giao dch chng khoán Thái Lan
SIZE : Logarit ca tng tài sn
TOP : Phn trm c phn do c đông ln nht nm gi
TOP5 : Phn trm c phn do nm c đông ln nht nm gi


DANH MC CÁC HÌNH VÀ BNG BIU

Hình 3.1 - T l chi c tc ca các công ty niêm yt trên sàn chng khoán
Vit Nam t nm 2008-2012 17
Bng 4.1 – Cu trúc s hu ca các công ty trong mu 24
Bng 4.2 – Thng kê mô t các bin trong mu 26
Bng 4.3 – Ma trn tng quan gia các bin 28
Bng 4.4 – Phân tích hi quy logit v quyt đnh Công ty có chi tr c tc
hay không 31
Bng 4.5 – Kt qu hi quy Tobit v t l chi tr c tc 34
Bng 4.6 – Quy trình hai bc kim đnh kh nng ni sinh ca các bin s
hu 36

1

CHNG 1
GII THIU

1.1 Li m đu
Th trng chng khoán Vit Nam là kênh to và huy đng vn rt
quan trng, cung cp nhiu c hi cho các nhà đu t. T sau cuc khng
hong kinh t nm 2008 nh hng đn nn Kinh t Vit Nam nói chung và
kt qu kinh doanh ca nhng Công ty niêm yt trên c hai sàn HOSE và
HNX nói riêng, chính sách c tc tr thành mt ch tiêu nhy cm và có th

nói là quan trng nht đi vi nhà đu t. Ngoài quyt đnh đu t và quyt
đnh tài tr, quyt đnh chi tr c tc là mt trong 3 quyt đnh c bn ca tài
chính doanh nghip nhm mt mc đích nht quán là ti đa hóa giá tr doanh
nghip và li ích ca c đông. Chính sách c tc là mt trong nhng ch đ
quan trng và hp dn trong nghiên cu tài chính vì nó va nh hng trc
tip đn c đông, va nh hng đn s phát trin ca Công ty.
 Vit Nam hin nay, vic chi tr c tc còn mang nng tính đi phó
và phc v mc đích trc mt, các nhà đu t hu nh cha nhn thc rõ
tm quan trng ca chính sách c tc trong vic bo v quyn li cho mình.
Nhiu nghiên cu c v lý thuyt và thc tin trc đây ti M và các nc
khác trên th gii đã cho thy mt trong các yu t nh hng đn chính
sách c tc là cu trúc s hu ca doanh nghi
u cho
nhiu kt qu
c vào trình đ phát trin ca nn
kinh t
ng quc gia khác nhau, bin s dng, thi gian nghiên cu, mô
hình s dng
2


Ti th trng Vit Nam, nhiu tác gi đã nghiên cu xoay quanh ch
đ này nhng ch tp trung  quy mô tng đi và b hn ch do thiu thông
tin đ nghiên cu đy đ do Vit Nam là mt quc gia đang phát trin, phn
ln các doanh nghip có quy mô va và nh vi mc đ tp trung s hu
cao, c đông nhà nc chim s đông, các c đông nm trong ban qun tr
chim s lng ln, thông tin công b tình hình ch
n ch
o v
c đông thiu s

Mt khác, vic chi tr c tc còn mang nng tính đi phó và phc v
mc đích trc mt, các nhà đu t hu nh cha nhn thc rõ tm quan
trng ca chính sách c tc trong vic bo v quyn li cho mình.
Xut phát t nhng nhu cu trên, tác gi đã chn nghiên cu vn đ
“Cu trúc s hu tác đng đn chính sách c tc ca các doanh nghip
Vit Nam”.
1.2 Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ct lõi ca lun vn là phân tích tác đng ca cu
trúc s hu quyt đnh và mc chi tr c tc cho nhng c đông. C th,
Công ty có nhng c đông ln là các t chc hoc có s tp trung quyn s
hu cao thì nhiu kh nng s tr c tc hn? Công ty có c đông là t chc
thay vì cá nhân nm gi mt t l ln c phn thì khon tin chi tr c tc
cng cao hn?
1.3 i tng và phm vi nghiên cu
i tng và phm vi nghiên cu là các Công ty niêm yt trên HOSE
và HNX có chi tr c tc, giai đon t nm 2008 đn nm 2012.
1.4 Phng pháp nghiên cu
3

Bài nghiên cu đc thc hin theo phng pháp đnh lng, khám
phá lch s chi tr c tc (d liu th cp) ca các Công ty niêm yt trên sàn
HOSE và HNX nhm kim đnh các yu t tác đng đn chính sách c tc
ca các doanh nghip Vit Nam.
Tác gi da vào phng pháp ca tác gi Yordying Thanatawee
(2012) trong bài nghiên cu “Cu trúc s hu và chính sách c tc: Bng
chng t Thái Lan” đ xem các yu t cu trúc s hu tác đng đn chính
sách ca các Công ty niêm yt trên HOSE và HNX.
Phng pháp thc hin qua các giai đon:
- Thu thp d liu nghiên cu bng các s liu thng kê vi kích

thc mu N= 1415.
- Phân tích hi quy theo hai bc: Hi quy Logit nh phân và hi quy
Tobit thông qua phn mm x lý Stata11 nhm đánh giá các yu t tác đng
đn mc tiêu nghiên cu.
- Sau cùng kim đnh kh nng ni sinh các bin quyn s hu đ đm
bo tính vng cho mô hình.
1.5 Nhng phn tip theo ca lun vn gm
- Chng 2: Tng quan các nghiên cu trc đây có liên quan đn
lun vn.
- Chng 3: D liu và phng pháp nghiên cu.
- Chng 4: Ni dung và kt qu nghiên cu.
- Chng 5: Tho lun kt qu nghiên cu và khuyn ngh.


4

CHNG 2
NHNG NGHIÊN CU TRC ÂY V CU TRÚC S HU
TÁC NG N CHÍNH SÁCH C TC
Trong chng này s đim qua mt s vn đ lý thuyt liên quan đn
chính sách c tc, các yu t cu trúc s hu tác đng đn chính sách c tc,
các nghiên cu trc đây liên quan đn vn đ này và s khác bit gia
nghiên cu  các nc trên th gii và nghiên cu ti Vit Nam.
2.1 Quan nim v chính sách c tc
Theo đ xut v vic phân b c tc ca Miller và Modigliani (1961),
nhiu nhà nghiên cu đã c gng gii thích ti sao các công ty phi tr mt
phn đáng k thu nhp di dng c tc nu lng c tc tr cho c đông
không nh hng đn giá tr công ty.
Mt trong nhng lý do đc trích dn nhiu nht là lý thuyt dòng
tin t do, da trên quan đim rng có s mâu thun v li ích gia nhà qun

lý và c đông. Thay vì hành đng cho li ích tt nht ca c đông, các nhà
qun lý có th phân b ngun lc ca công ty đ mang li li ích bn thân
(Jensen và Meckling, 1976). Hành vi ích k các nhà qun lý có th bao gm
thc hin nhng cuc mua bán, sáp nhp phi lý hoc chi tiêu hoang phí các
đc quyn. Do đó, dòng tin t do có th to ra chi phí đi din vì chúng có
th đc s dng đ tài tr cho các d án có NPV âm.
 gim thiu chi phí đi din, Easterbrook (1984) và Jensen (1986)
đ xut các công ty nên chi dòng tin t do này cho các c đông di dng
c tc. Easterbrook (1984) lp lun rng vic chi tr c tc yêu cu các nhà
qun lý huy đng ngun vn bên ngoài thng xuyên hn và do đó b kim
soát nhiu hn. Theo Jensen (1986), c tc làm gim lng tin mt b lãng
5

phí bi các nhà qun lý, La Porta et al. (2000) tìm thy bng chng cho thy
nhng Công ty ti quc gia có s qun tr doanh nghip yu và hn ch bo
v quyn li c đông có xu hng chi tr c tc thp và nhng quc gia có
s tp trung quyn s hu cao có xu hng chi c tc cao hn. Tng t
nh vy, Mitton (2005) cho rng, ti các th trng mi ni, các công ty có
qun tr doanh nghip mnh chi tr c tc cao hn. Nh vy, c tc có th
đc s dng nh mt c ch đ gim bt chi phí đi din ca dòng tin t
do.
Da trên nhng lý thuyt v chi phí đi din, nhng nghiên cu gn
đây tp trung vào vic kim tra tác đng ca tiêu chun qun lý và cu trúc
s hu đn chính sách c tc ca Công ty.
2.2 Nhng nghiên cu trc đơy v các yu t cu trúc s hu tác
đng đn chính sách c tc
Mt quyt đnh chính sách c tc s b tác đng bi nhiu yu t. Bao
gm c yu t bên trong và bên ngoài, yu t đnh lng và đnh tính. Trong
phm vi bài nghiên cu này, tp trung vào nhng yu t cu trúc s hu tác
đng ngc chiu hay cùng chiu, tác đng mnh hay yu đn chính sách c

tc trên th trng chng khoán Vit Nam. K tha nghiên cu ca
Yordying Thanatawee (2012) s dng các bin cu trúc s hu nh: phn
trm c phn đc nm gi bi các c đông ln nht (TOP), tp trung quyn
s hu (TOP5), phn trm c phn đc nm gi bi các nhà đu t t chc
(INST), phn trm c phn đc nm gi bi các t chc trong nc
(DINST), phn trm c phn đc nm gi bi các t chc nc ngoài
(FINST), phn trm c phn đc nm gi bi các nhà đu t cá nhân
(INDV), phn trm c phn đc nm gi bi các cá nhân trong nc
(DINDV), phn trm c phn đc nm gi bi các cá nhân nc ngoài
6

(FINDV), phn trm c phn đc nm gi bi các t chc và cá nhân nc
ngoài (FOREIGN) đ nghiên cu s tác đng ca nhng yu t này đn
chính sách c tc.
Trong nghiên cu ca tác gi này thì các yu t cu trúc s hu tác
đng đn c tc ch có yu t s hu nc ngoài là không tác đng đn
chính sách c tc.
Cng có nhiu kt qu nghiên cu v chính sách c tc  các quc gia
và đã có nhiu kt lun khác nhau, do ti mi quc gia có s khác nhau trong
giai đon tng trng, khác nhau trong chính sách thu, khác nhau trong
kim soát doanh nghip…
2.2.1 Phn trm c phn đc nm gi bi các c đông ln nht (TOP)
V c bn, so vi các công ty có cá nhân là c đông ln nht, các công
ty có t chc là c đông ln nht có nhiu kh nng đ tr c tc hn. C
đông ln có th yêu cu nhà qun lý doanh nghip tr c tc đ gim chi phí
đi din ca dòng tin t do nhng h có th tác đng nhà qun lý thit lp
chính sách c tc thp đ đc hng li riêng trên khong thit hi ca c
đông thiu s. Các nghiên cu hin có cung cp kt qu khác nhau v tác
đng ca c đông ln đn vic chi tr c tc.


Gugler và Yurtoglu (2003) cho rng mi quan h ngc chiu
gia quyn s hu ca c đông ln nht và t l chia c tc vì c đông ln
thích khai thác li ích riêng ca vic kim soát hn là nhn c tc đc
hng đng đu cho tt c các c đông. Do đó, s thích ca h đc d
đoán là ng h cho vic chi c tc thp.

Mancinelli và Ozkan ( 2006) cng cho thy s hu ca c đông
ln nht càng cao thì công ty thc hin thanh toán c tc thp hn.
7


Harada và Nguyn (2011), Khan (2006), và Renneboog và
Trojanowski (2005) cng cho rng đây là mi quan h ngc chiu.

Trng vƠ Heaney (2007) ngc li, trong bài nghiên cu “C
đông ln nht và chính sách c tc trên th gii” đã kho sát s tng tác
gia các c đông ln nht và chính sách c tc trong mt mu gm 8279
công ty niêm yt t 37 quc gia, cho rng mi quan h này là bin thiên, tc
là  t l s hu c phn thp, mi quan h gia chia c tc và quyn s hu
c đông ln nht là ngc chiu nhng mi quan h này tr nên cùng chiu
khi t l nm gi c phn tng lên. Mi quan h gia vic s hu tp trung
và chi tr c tc vn cha có kt qu cui cùng.
 Grinstein và Michaely (2005) khi nghiên cu các Công ty M đã
kt lun rng cha tìm thy bng chng quyn s hu ca c đông ln nht
tác đng đn chính sách c tc.

Yordying Thanatawee (2012) cho rng s hu ca c đông ln
nht không nh hng đn quyt đnh chi tr c tc ca Công ty. Tuy nhiên,
thành phn ca c đông ln nht có liên quan đn quyt đnh chi c tc ca
mt công ty. V c bn, so vi các công ty có cá nhân là c đông ln nht,

các công ty có t chc là c đông ln nht có nhiu kh nng đ tr c tc
hn và s hu ca c đông ln nht càng cao, tin chi c tc càng nhiu.
2.2.2 Tp trung quyn s hu (TOP5)
Theo quan đim ca Rozeff (1982), Easterbrook (1984) và Jensen
(1986), chi tr c tc làm gim chi phí đi din bng cách gim lng tin
mt d tha do nhà qun lý s kim soát. Vì các c đông ln có v trí tt hn
đ áp dng và hng li t c ch này, tp trung quyn s hu là điu kin
cho c đông ln đóng vai trò giám sát, do đó tp trung quyn s hu đc
d kin s liên quan ti chi tr c tc cao hn (Shleifer và Vishny, 1986).
8

Các nghiên cu hin có cung cp kt qu khác nhau v tác đng ca tn
trung s hu đn vic chi tr c tc.

Trng vƠ Heaney (2007) cho rng s hu tp trung có tác đng
cùng chiu đn quyt đnh chi tr c tc ca Công ty, nhng không phi là
yu t quyt đnh đáng k đn mc thanh toán c tc.

Kouki and Guizani(2009) khi nghiên cu các công ty Th Nh K
cng đng ý rng có mi quan h cùng chiu gia tp trung s hu và chính
sách c tc.

Ramli (2010) qua nghiên cu thc nghim các công ty niêm yt
trên th trng chng khoán Malaysian cng nhn thy rng mc đ s hu
tp trung càng cao, các công ty càng nhiu kh nng chi c tc.
 Harada và Nguyn (2011) ngc li, khi kim tra chính sách c
tc ca các công ty Nht Bn, chng minh rng các công ty vi s tp trung
quyn s hu cao hn chi tr c tc thp hn và ít có kh nng tng c tc
khi thu nhp tng hoc n gim.


Maury và Pajuste (2002) ngc li cho rng tp trung s hu nh
hng ngc chiu đn vic chia c tc vì tìm thy thy mi quan h ngc
chiu gia tp trung quyn s hu, kim soát và thanh toán c tc.

Farinha, J. (2003) ) khi nghiên cu v “Chính sách c tc, qun lý
doanh nghip và gi thuyt quyn qun lý c hu: mt s phân tích thc
nghim” đã s dng mu gm hn 600 công ty ti Anh trong hai giai đon
khác nhau, tìm thy bng chng mi quan h dng ch U mnh m gia tin
chi tr c tc và tp trung s hu ti Anh. C th, khi mc đ tp trung s
hu đt ti mt gii hn c tính trong khong 30%, tp trung s hu t tác
đng ngc chiu vi chính sách c tc chuyn sang tác đng cùng chiu.
9


Grinstein và Michaely (2005) ) trong bài nghiên cu xem xét mi
quan h gia vic nm gi c phn ca các t chc và chính sách thanh toán
c tc ti doanh nghip nhà nc M t nm 1980 đn nm 1996 không tìm
thy bng chng cho thy mc đ nm gi tp trung là nguyên nhân các
công ty gia tng c tc, mua li c phn hay tng thanh toán.

Yordying Thanatawee (2012) thì cho rng các công ty có tp
trung s hu cao hn s nhiu kh nng tr c tc hn. Phát hin này đng
ngha vi vic c đông ln s dng c tc đ hn ch khuynh hng qun lý
li dng, phù hp vi lp lun ca Shleifer và Vishny (1986) rng tp trung
quyn s hu là điu kin cho c đông ln đóng vai trò giám sát. Mc dù s
hu tp trung (TOP5) có tác đng cùng chiu đn quyt đnh chi tr c tc
ca Công ty, nhng không phi là yu t quyt đnh đáng k đn mc thanh
toán c tc.

Naceur, Goaied và Belanes (2006) khi nghiên cu các công ty

Tunisia cho kt qu trái ngc, theo đó tp trung s hu không có bt k nh
hng đn chính sách c tc ca công ty.
2.2.3 Phn trm c phn đc nm gi bi các nhƠ đu t t chc
(INST) và phn trm c phn nm gi bi các nhƠ đu t cá nhơn
(INDV)
Gi thuyt dòng tin t do ca Jensen (1986) cho rng các nhà đu t
t chc có th cung cp các hot đng giám sát hiu qu, qua đó buc các
nhà qun lý phân phi dòng tin t do nh c tc, hay c tc có th đc s
dng đ đn bù cho các nhà đu t t chc vì các hot đng giám sát ca h
(Shleifer và Vishny, 1986). Gi s các t chc đóng vai trò giám sát hiu
qu thì các lý thuyt chi phí đi din d báo mt mi quan h cùng chiu
gia vic nm gi ca t chc và chi tr c tc. Các bng chng cng ch ra
10

rng t chc (cá nhân) nm gi c phiu cao có liên quan đn kh nng cao
hn (thp hn) các công ty tr c tc và mc chi c tc cng cao hn (thp
hn), kt qu này ch yu là do s hu trong nc ch không phi là s hu
nc ngoài.
 Short et al. (2002) trong bài nghiên cu “Mi liên kt gia cu
trúc s hu và s hu t chc” các công ty ti Anh cng cho thy mi liên
h cùng chiu gia s hu ca t chc và t l chi c tc

Grinstein và Michaely (2005) trong bài nghiên cu v “Nm gi
ca t chc và chính sách chi tr” xem xét mi quan h gia vic nm gi c
phn ca các t chc và chính sách thanh toán c tc ti doanh nghip nhà
nc M t nm 1980 đn nm 1996. Thy rng chính sách c tc nh
hng đn vic nm gi c phn ca các t chc. Các nhà đu t t chc
không hng thú vi các công ty không tr bt k khon c tc nào. Nhng
trong s các công ty tr c tc, nhà đu t t chc thích các công ty chi tr
c tc ít hn. Các bng chng cho thy các t chc thích các công ty mua li

c phn và thng xuyên mua li c phn hn là nhng Công ty không
thng xuyên mua li. Kt qu này không h tr mô hình d đoán c tc cao
s thu hút nhà đu t t chc, hoc mô hình d báo rng các t chc là
nguyên nhân các công ty tng c tc.

Khan (2006) trong bài nghiên cu chính sách c tc và cu trúc s
hu các Công ty Anh cng đng quan đim nh vy, t l s hu ca t
chc càng cao thì Công ty càng nhiu kh nng chi tr c tc.

Renneboog và Trojanowski (2007) khi nghiên cu v cu trúc
kim soát và chi tr c tc thì li có quan đim ngc li, t l s hu ca t
chc có quan h ngc chiu vi kh nng chi tr c tc ca Công ty.
11


Trng vƠ Heaney (2007) cho rng mt công ty có kh nng tr
c tc hn khi có mt t chc tài chính là c đông ln nht và s hu ca c
đông ln nht càng cao.
 El-Masry et al (2008) khi nghiên cu các công ty niêm yt trên
th trng chng khoán Ai Cp có t l s hu t chc cao hn thì tr c tc
nhiu hn đ thu hút vn trong k.

Weisskopf (2010) s dng hi quy logit và Tobit trên d liu bng
đ nghiên cu các công ty Thy S, cho thy các công ty gia đình có nhiu
kh nng tr c tc và mc tr c tc cng cao hn so vi các công ty khác.
 Yordying Thanatawee (2012) khi nghiên cu các Công ty Thái
Lan cng đng ý rng INST là yu t tác đng đáng k đn t l chi tr c
tc, các công ty tr c tc cao hn khi t chc nm gi c phn ln.
2.2.4 Phn trm c phn đc nm gi bi các t chc trong nc
(DINST) và phn trm c phn đc nm gi bi các t chc nc

ngoài (FINST)
Kt qu t nghiên cu cho thy, so vi công ty có mt cá nhân là c
đông ln nht, công ty có mt t chc là c đông ln nht có nhiu kh nng
đ tr c tc và có xu hng tr c tc cao hn. Nhìn chung, kt qu này
phù hp vi lý thuyt chi phí đi din ca Jensen (1986) và Shleifer và
Vishny (1986).
 Cook & Jeon (2011 ) đã nghiên cu tác đng ca s hu t chc
đn chính sách c tc bng cách xem xét nhng tính cht đc bit ca s hu
nc ngoài ti Hàn Quc. Nghiên cu ca h cung cp bng chng cho thy
s hu nc ngoài tác đng cùng chiu đn c tc trong khi quyn s hu
trong nc tác đng ngc chiu đn chính sách c tc ca mt công ty .
12

 Yordying Thanatawee (2012) ngc li, khi nghiên cu các công
ty niêm yt trên th trng chng khoán Thái Lan đã chng minh rng mc
chi c tc ca các công ty Thái Lan b tác đng cùng chiu bi các t chc
trong nc, cho thy các t chc, đc bit là t chc trong nc, ni lên nh
mt nhóm nhà đu t ln, đóng vai trò quan trng trong vic ng h các
Công ty chi tr c tc. Trong khi đó s hu ca các t chc nc ngoài
không tác đng đn chính sách c tc.
2.2.5 Phn trm c phn đc nm gi bi các cá nhơn trong nc
(DINDV) và phn trm c phn đc nm gi bi các cá nhơn nc
ngoài (FINDV)
 Gugler (2003) khi nghiên cu các công ty Áo, nhn thy rng các
công ty s hu cá nhân di hình thc công ty gia đình có nhiu kh nng
ct gim c tc hn các công ty nhà nc.
 Khan (2006) khi nghiên cu các Công ty ti Anh cng tìm thy
mt mi quan h nguc chiu gia quyn s hu cá nhân và c tc, trong
khi các công ty do các t chc là các công ty bo him nm gi phn ln c
phiu thì t l tr c tc cao hn.

 Yordying Thanatawee (2012) cng cho rng c hai loi s hu cá
nhân, trong và ngoài nc tác đng ngc chiu đn mc chi c tc ti Thái
Lan. Phù hp vi lp lun ca Shleifer và Vishny (1997), nhng phát hin
này cho thy rng khi các nhà đu t cá nhân là nhng c đông ln, h
dng nh khai thác li ích riêng t không đc chia s ca các c đông
thiu s bng cách chi c tc thp.
2.2.6 Phn trm c phn đc nm gi bi các t chc vƠ cá nhơn nc
ngoài (FOREIGN)
13

Kim tra tác đng ca s hu nc ngoài đn chính sách c tc ca
công ty, các nghiên cu hin có cung cp kt qu khác nhau v tác đng ca
c đông nc ngoài đn vic chi tr c tc.

Baba (2009) nghiên cu các Công ty Nht Bn niêm yt trên th
trng chng khoán Tokyo, thy rng mc đ s hu nc ngoài cao làm
tng kh nng chi tr c tc và c tc tng nhng làm gim kh nng không
thay đi c tc và c tc gim.

Jeon et al. (2011 ) tng t nh vy, thy rng, đi vi các công ty
niêm yt trên th trng chng khoán Hàn Quc, khi các nhà đu t nc
ngoài nm gi mt lng c phn đáng k, c tc cao thu hút các nhà đu t
nc ngoài hn và ngc li. Tuy nhiên, kt qu này ch yu là do các t
chc nc ngoài hn là trong nc.

Yordying Thanatawee (2012) khi nghiên cu ti th trng Thái
Lan, cho rng không có mi liên h gia s hu nc ngoài và chính sách c
tc ca Công ty.

14

CHNG 3
D LIU VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU

3.1 Phng pháp nghiên cu
Bài nghiên cu đc thc hin theo phng pháp đnh lng, khám
phá lch s chi tr c tc (d liu th cp) ca các Công ty niêm yt trên sàn
HOSE và HNX nhm kim đnh các yu t tác đng đn chính sách c tc
ca các doanh nghip Vit Nam.
Tác gi da vào phng pháp ca tác gi Yordying Thanatawee
(2012) trong bài nghiên cu “Cu trúc s hu và chính sách c tc: Bng
chng t Thái Lan” đ xem các yu t cu trúc s hu tác đng đn chính
sách ca các Công ty niêm yt trên HOSE và HNX.
Phng pháp đc thc hin qua ba bc:
- Bc mt, s dng tng hp thng kê các yu t v cu trúc s hu và
các yu t v tài chính tác đng đn chính sách c tc ca Công ty.
- Bc hai, phân tích tác đng ca cu trúc s hu đn quyt đnh có
chi tr c tc hay không ca các Công ty bng cách thc hin hi quy Logit
nh phân mà bin ph thuc là mt bin gi bng 1 cho các công ty chi tr c
tc và bng 0 cho các công ty không chi tr.
- Bc ba, tác đng ca cu trúc s hu đn s tin chi tr c tc đc
phân tích bng cách c tính hi quy Tobit mà bin ph thuc là t l chi tr

c tc (DPR), t l c tc trên thu nhp ròng. Vi mt s công ty trong mu
không tr c tc, theo đó, t l chi tr c tc ca nhng Công ty này bng 0,
hi quy Tobit đc s dng đ loi b nhng sai lch t phng pháp c
15

tính OLS khi bin ph thuc đc kim duyt. K thut này đc k tha t
Kim và Maddala (1992); Wooldridge , 2010).
Trong bài lun này nghiên cu các yu t v cu trúc s hu và yu t
tài chính nh li nhun, dòng tin t do, quy mô Công ty, đòn by, giá tr
ca vn c phn, đ tui doanh nghip tác đng cùng chiu hay ngc chiu
đn chính sách c tc ca Công ty.
3.2 Mô hình nghiên cu:
 kim tra mi quan h gia cu trúc s hu và chính sách c tc,
tác gi s dng mô hình hi quy đ kim tra các yu t v cu trúc s hu
tác đnh đn chính sách c tc ca các Công ty niêm yt trên HOSE và
HNX có đ tin cy không và tác đng này có ging nh các nghiên cu
trc đây không:
DPR 


*CuTrúcSHu

*cimCôngTy (1)
Trong đó:
16


tt c các bin đc mô t trong phn 3.4 di đây.
3.3 Mu nghiên cu:
D liu thu thp trong bài là d liu th cp, các d liu tài chính

đc ly t trang web ca S Giao dch chng khoán TP.HCM, báo cáo tài