B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM
HOÀNG TH MINH LIÊN
PHÁT TRIN DCH V BO LÃNH TI NGÂN
HÀNG THNGăMI C PHN Á CHÂU
LUNăVNăTHC S KINH T
TP. H Chí Minh- Nmă2013
B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM
HOÀNG TH MINH LIÊN
PHÁT TRIN DCH V BO LÃNH TI NGÂN
HÀNGăTHNGăMI C PHN Á CHÂU
Chuyên ngành : Tài chính-Ngân hàng
Mã s : 63040201
LUNăVNăTHC S KINH T
NGIăHNG DN KHOA HC:ăGS.TSăDNG TH BÌNH MINH
TP. H Chí Minh- Nmă2013
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan đơy lƠ công trình nghiên cu ca riêng tôi, các s liu và kt qu nêu
trong Lun vn lƠ trung thc và cha đc công b trong bt k công trình khoa hc
nào khác
Tp HCM, ngày 25 tháng 10 nm 2013
Tác gi
Hoàng Th Minh Liên
MC LC
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH MCăSă, BIUă
M U
CHNG 1: C S LÝ LUN V PHÁT TRIN DCH V BO LÃNH TI
NGỂN HÀNG THNG MI 1
1.1 Nhng lun đim c bn v phát trin dch v bo lãnh ngân hàng 1
1.1.1 Khái nim v bo lãnh ngân hàng, phát trin dch v bo lãnh ngân hàng 2
1.1.2 Phân loi các hình thc bo lãnh ngân hàng 3
1.1.2.1 Cn c vào phm vi 3
1.1.2.2 Cn c vƠo đng tin bo lãnh 3
1.1.2.3 Cn c vƠo phng thc phát hành 3
1.1.2.4 Cn c vào mc đích bo lãnh 4
1.1.3 Phm vi bo lãnh ca ngân hàng 7
1.1.4 Chc nng vƠ vai trò ca bo lãnh ngân hàng 8
1.1.4.1 Chc nng ca bo lãnh: 8
1.1.4.2 Vai trò ca bo lãnh: 9
1.2 Các tiêu chí phát trin dch v bo lãnh ca NHTM: 11
1.3 Các loi ri ro trong hot đng bo lãnh ngân hàng 13
1.3.1 Ri ro đi vi ngân hàng bo lãnh: 13
1.3.2 Ri ro đi vi bên đc bo lãnh 13
1.3.3 Ri ro khác: 14
1.4 Các yu t tác đng đn phát trin dch v bo lãnh ngân hàng 15
1.4.1 Nhân t bên trong: 15
1.4.2 Nhân t bên ngoài: 16
1.5 C s pháp lý liên quan đn dch v bo lãnh ngân hàng: 16
1.5.1 Các quy tc thng nht v bo lãnh theo yêu cu ( The Uniform Rules for
Demand Guarrantee- URDG): 16
1.5.2 Quy tc thc hành cam kt d phòng quc t (The International Standby
Practice Rules-ISP) 18
1.5.3 Công c liên hip quc v bo lưnh đc lp và tín dng d phòng ( The
United Nations Convention on Independent Guarrantee and Standby Letter of
Credit- gi tt lƠ Công c Uncitral) 19
1.5.4 Quy ch bo lãnh ca NHNN: 19
1.6 Kinh nghim phát trin dch v bo lãnh ca mt s ngơn hƠng nc ngoài. . 20
KT LUN CHNG 1: 21
CHNG 2: THC TRNG PHÁT TRIN DCH V BO LÃNH TI NGÂN
HÀNG THNG MI C PHN Á CHÂU 22
2.1 Tng quan v NH TMCP Á Châu 22
2.1.1 Gii thiu v NH TMCP Á Châu 22
2.1.2 Kt qu hot đng ca NH TMCP Á Chơu giai đon 2010-2012 23
2.2 Thc trng phát trin dch v bo lãnh ti NH TMCP Á Châu 30
2.2.1 Tình hình thc hin dch v bo lãnh ngân hàng ti ACB 30
2.2.2 Thc trng phát trin dch v bo lãnh ti ACB giai đon 2010-2012 34
2.3 Thc trng ri ro trong hot đng bo lãnh ti ACB 41
2.4 Thc trng các yu t tác đng đn s phát trin dch v bo lãnh ti ACB 43
2.4.1. Các nhân t bên ngoài 43
2.4.2 Các nhân t bên trong 44
2.5 Phân tích vn dng c s pháp lý vào phát trin dch v bo lãnh ti ACB 47
2.6 ánh giá thc trng phát trin dch v bo lãnh ti ACB 49
2.6.1 u đim: 49
2.6.2 Hn ch 50
2.6.3 Nguyên nhân hn ch: 51
KT LUN CHNG 2 54
CHNG 3: CÁC GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V BO LÃNH TI NGÂN
HÀNG TMCP Á CHÂU 55
3.1 nh hng phát trin dch v bo lãnh ti Ngơn hƠng TMCP Á Chơu nm
giai đon 2014-2016 55
3.1.1 Mc tiêu 55
3.1.2 Ni dung: 56
3.2 Các gii pháp phát trin dch v bo lãnh ngân hàng ti ACB 57
3.2.1 i vi Ngơn HƠng NhƠ Nc (NHNN) 57
3.2.2 i vi Ngân hàng TMCP Á Châu 59
3.2.2.1 Khai thác th trng và qun lý khách hàng 59
3.2.2.2 u t, đƠo to và phát trin đi ng nhơn s: 61
3.2.2.3 Ci tin quy trình và th tc: 63
3.2.2.4 Tng cng công tác qun tr ri ro: 64
3.2.2.5 Tng cng hot đng truyn thông, qung bá hình nh vƠ uy tín thng
hiu 66
3.2.2.6 Nâng cao s h tr v công ngh đi vi dch v bo lãnh 67
KT LUN CHNG 3 68
KT LUN: 69
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
PH LC 1: BNG CÂU HI NGHIÊN CU
DANH MC CÁC T VIÊT TT
1. “ACB” lƠ Ngơn hƠng Thng Mi C Phn Á Châu
2. “CKBL” lƠ cam kt bo lãnh
3. “CSR” lƠ nhơn viên dch v khách hàng
4. “EIB”lƠ Ngơn hƠng Thng Mi C Phn Xut Nhp Khu Vit Nam
5. “ISP” lƠ các quy tc thc hành cam kt d phòng quc t
6. “NHTM” lƠ Ngơn hƠng Thng mi
7. “NHTM VN” lƠ Ngơn hƠng Thng mi Vit nam
8. “NHNN” lƠ Ngơn hƠng NhƠ Nc Vit Nam
9. “NVKD” lƠ nhơn viên quan h khách hàng doanh nghip; nhơn viên t vn tài
chính
10. “STB”lƠ Ngơn hƠng Thng Mi C Phn SƠi Gòn Thng Tín
11. “Teller” lƠ nhơn viên giao dch tài khon ca khách hàng
12. “TCKT” lƠ T Chc Kinh T
13. “TCTD” lƠ T chc tín dng
14. “URDG” lƠ các quy tc thng nht bo lãnh theo nhu cu
15. “UNCITRAL” lƠ công c Liên hip quc v bo lưnh đc lp và tín dng th d
phòng
16. “VCB” lƠ Ngơn hƠng Thng Mi C phn Ngoi Thng Vit Nam
17. “VND” lƠ tin đng Vit Nam
DANH MUC CÁC BNG BIU
Bng 2.1Kt qu hot đng tín dng ca ACB giai đon 2010-2012 24
Bng 2.2: Kt qu huy đng vn ca ACB giai đon 2010-2012: 26
Bng 2.3: Thu nhp t hot đng dch v giai đon 2010-2012 28
Bng 2.4: S lc kt qu kinh doanh ca ACB giai đon 2010-2012 29
Bng 2.5: S d bo lãnh cui k qua các giai đon 2010-2012 bng đng Vit
Nam 34
Bng 2.6: S d bo lãnh cui k qua các giai đon 2010-2012 bng ngoi t và
vàng 35
Bng 2.7: Doanh s bo lãnh đã phát hành qua các nm 2010-2012 36
Bng 2.8: T trng doanh s bo lãnh đã phát hành qua các nm 2010-2012 37
Bng 2.9: Doanh s thu phí dch v bo lãnh qua các nm 2010-2012: 38
Bng 2.10: T trng thu phí bo lãnh trong tng thu dch v ròng và li nhun
trc thu t 2010-2012 39
Bng 2.11: Kt qu phân tích mô t 40
Bng 2.12: C cu lao đng theo trình đ chuyên môn ca mt s NHTM 2009-
2010 45
DANH MCăSă, BIUă
S đ 2.1: Quy trình phát hành bo lãnh ti ACB 32
Biu đ 2.1: Thu nhp t hot đng dch v giai đon 2010-2012 29
M U
1. S cn thit caăđ tài:
Ngân hàng luôn gi mt vai trò quan trng trong nn kinh t và s ln mnh ca
Ngân Hàng ph thuc vào s phát trin ca các dch v ngân hàng nói chung và dch
v bo lãnh nói riêng. Bên cnh đó, thu dch v ròng t bo lãnh chim mt t trng
khá cao trong tng ngun thu dch v ca ngân hàng
Ngoài ra, Vit Nam đang trong quá trình xơy dng và phát trin theo nn kinh t th
trng nên nhu cu xây dng kt cu h tng tng đi ln và vic thu hút ngun vn
FDI vƠo lnh vc xây dng, bt đng sn hay các lnh vc khác rt ln. Do đó, đơy lƠ
lnh vc tim nng cho các sn phm ngơn hƠng, trong đó dch v bo lãnh là mt lnh
vc tim nng, chi phí thp và li nhun mang li khá cao, ít ri ro hn so vi các tín
dng khác.
Tuy nhiên, hot đng bo lãnh ngân hàng ti Ngơn hƠng Thng Mi C Phn Á
Châu cha tht ni tri vƠ cha to uy tín mnh m đi vi các doanh nghip trong
nc cng nh bn bè quc t. Chính vì lý do này mà tôi đư chn đ tài: PHÁT
TRIN DCH V BO LÃNH TI NGỂN HÀNG THNG MI C PHN Á
CHÂU. Qua lun vn nƠy, tôi cng mong mun góp phn phát trin dch v bo lãnh
ti Ngơn hƠng Thng Mi C Phn Á Châu
2. Mc tiêu:
Lun vn nghiên cu tng quan v bo lãnh ngân hàng, nghiên cu c s pháp lý
liên quan đn dch v bo lưnh ngơn hƠng, phơn tích đánh giá thc trng hot đng dch
v bo lãnh ti ACB giai đon 2010-2012, đng thi đ xut các gii pháp phát trin
dch v bo lãnh ngân hàng ti ACB.
3. Phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: nhng vn đ lý lun và thc tin liên quan đn phát trin
dch v bo lãnh ngân hàng ca Ngân hàng thng mi
Phm vi nghiên cu:
Ni dung: các vn đ phát trin dch v bo lãnh ngân hàng ti ACB, ch yu là
bo lưnh trong nc
Không gian: Lun vn nghiên cu ti Ngơn hƠng Thng Mi C Phn Á Châu
Thi gian: ánh giá thc trng phát trin dch v bo lãnh ngân hàng ti ACB
trong gia đon 2010-2012
4. Phngăphápănghiênăcu và d liu nghiên cu
Lun vn s dng phng pháp lun ca Ch ngha duy vt bin chng và ch
ngha duy vt lch s lƠm phng pháp lun c bn cho vic nghiên cu. Ngoài ra, lun
vn còn s dng phng pháp h thng hóa, phân tích, thng kê, tng hpầ đánh giá
s phát trin trong quy mô, c cu dch v bo lãnh ti ACB
Trong đó, lun vn còn s dng phng pháp kho sát khách hàng trong phân tích
đo lng s hài lòng ca khách hàng v hot đng dch v bo lãnh ti ACB
5. Tình hình nghiên cuătrongăvƠăngoƠiănc
Vi đ tƠi: “ Phát trin dch v bo lãnh ti Ngân hƠng Thng mi C phn Á
Chơu”, đơy lƠ mt đ tƠi tng đi mi vi góc đ nghiên cu ca tác gi. Vì vy tác
gi đư tìm hiu mt s tài liu tiêu biu và tham kho mt s lun vn đ minh chng
cho nhn đnh đc trình bày. C th là:
Lun vn
ca Lê Kim HoƠn: “ HoƠn thin dch v bo lãnh ngân hàng ti Ngân
hƠng TMCP u t vƠ Phát trin Vit Nam” nm 2012. ơy lƠ mt đ tài rng thc
hin nghiên cu hot đng bo lãnh ti BIDV. tƠi đư đa ra các ri ro trong dch v
bo lãnh và bin pháp qun lý ri ro giúp cho BIDV có th kim soát ri ro tt hn vƠ
khái quát đc thc trng dch v bo lưnh đ t đó kin ngh nhng gii pháp phát
trin đ hoàn thin dch v bo lãnh ti BIDV. ơy cng chính lƠ c s đ tác gi hc
hi kinh nghim khi đ xut gii pháp cho lun vn đc hoàn thin hn
Lun vn ca Lê Th Thanh ụ: “ Gii pháp phát trin hot đng bo lãnh ti Ngân
hƠng TMCP Công Thng CN 7- TPHCM” nm 2011. Qua đ tài này, tác gi đư tham
kho đc c s lý lun v bo lãnh và bo lãnh NHTM, bên cnh đó tìm hiu v quy
trình ti NH TMCP Công Thng đ so sánh vi quy trình bo lãnh ti ACB. Trong
phn thc trng, đ tƠi đư đa ra nhng tiêu chí v đnh lng vƠ đnh tính lƠ c s đ
tác gi xây dng nhng tiêu chí cho đ tài này. Bên cnh đó, phn đ xut gii pháp
ng dng thc tin và kin ngh vi các ban ngành giúp cho bo lãnh ngân hàng phát
trin tt hn. VƠ lƠ c s đ tác gi hc hi và b sung thêm trong quá trình nghiên
cu đ tài
Lun vn ca Lê Thùy Trang: “ Phát trin dch v bo lãnh ti Ngơn hƠng Thng
Mi C Phn u T vƠ Phát Trin Vit Nam Chi Nhánh Phú TƠi nm 2013. Tuy đ
tài nghiên cu trong mt phm vi ca chi nhánh nhng cng đư nói lên tình hình phát
trin dich v ca BIDV Phú Tài thông qua các ch s tng trng qua các giai đon
hot đng. Ngoài ra nhng tn ti hn ch và nguyên nhân bên trong, bên ngoài ca đ
tƠi lƠ c s đ tác gi so sánh vi ACB, vi h thng NHTM VN.
Lun vn ca Lê Th Phng Tho: “ Phát trin hot đng bo lãnh ti Ngân hàng
Nông Nghip và Phát Trin Nông Thôn Tnh Qung Nam” nm 2010. tƠi đư khái
quát thc trng hot đng bo lãnh ca Ngân hàng Nông Nghip và Phát Trin Nông
Thông tnh Qung Nam trong giai đon nghiên cucng nh so sánh vi các ngân hàng
khác trên cùng đa bàn. Nghiên cu nƠy đư đa ra các ch tiêu đnh tính vƠ đnh lng
đ đánh giá s phát trin ca hot đng bo lưnh, lƠ c s đ tác gi thu thp thông tin.
Nghiên cu ca Boris Kozolchyk, 1989: “ Bank guarantees and letter of credit: time
for a return to the fold” ( Bo lãnh ngơn hƠng vƠ th tín dng: s tr li). Ni dung ca
nghiên cu lƠ đ cp v vic thay đi lut trong hot đng bo lưnh ngơn hƠng cng
nh th tín dng, vƠ đ thành công thì lut bo lãnh ngân hàng phi đc tín nhim và
đc xây dng bng nhng vn bn d hiu. NgoƠi ra các đ xut ca Boris Kozolchyk
đi vi các t chc nh ICC, UNCITRAL cn cho tác gi lun vn hc hi.
Nghiên cu ca Gary D. Koppenhaver (1987): “The effect of regulation on bank
participation in the guarantee market” ( S nh hng ca lut vào ngân hàng v th
trng bo lãnh). Ni dung ca nghiên cu đ cp đn nhng điu lut ca ngân hàng
nh hng đn th trng bo lưnh; đơy lƠ c s đ tác gi minh chng cho nhn đnh
ca mình
Nguyn Trng Thùy (2000), Bo lãnh-Tín dng d phòng và nhng điu lut áp
dng, NXB Thng kê, Tp. H Chí Minh.
TS. Nguyn Vn Tin (2003), ánh giá và phòng nga ri ro trong kinh doanh
ngân hàng, Nhà xut bn thng kê, Hà Ni
6. im mi ca lunăvn
Tác gi đư xơy dng các ch s đ đánh giá s phát trin dch v bo lãnh ngân
hàng. Thông qua vic phân tích, tng hp thc trng bo lãnh ca ACB và kt qu
kho sát cht lng dch v bo lãnh ngân hàng, tác gi s góp phn đóng góp đa ra
gii pháp đ phát trin dch v bo lãnh có tim nng nƠy
.
7. Kt cu lunăvn:
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho, lun vn đc kt cu
thƠnh 3 chng:
Chng 1:C s lý lun v phát trin dch v bo lãnh ti Ngân hàng Thng mi
Chng 2:Thc trng phát trin dch v bo lãnh ngân hàng ti Ngân hàng Thng
mi C phn Á Châu
Chng 3:Các gii pháp phát trin dch v bo lãnh ngân hàng ti Ngân hàng
Thng mi C phn Á Châu
Tuy nhiên, do b hn ch v vic cp nht thông tin cng nh kin thc, s liu thu
thp, lun vn chc chn s có thiu sót. Kính mong nhn đc nhiu ý kin đóng góp
quý báu ca Quý thy cô, bn bè vƠ đc gi đ ni dung lun vn đc hoàn chnh hn
1
CHNGă1:ăCăSăLụăLUNăVăPHÁTăTRINăDCHăVăBOăLẩNH TIă
NGỂNăHÀNGăTHNGăMI
1.1 Nhngălunăđimăcăbn văphátătrinădchăv boălưnhăngơnăhƠngă
Cùng vi xu hng phát trin kinh t th gii, các dch v ngân hàng ngày càng
phát trin, trong đó bo lãnh là mt dch v đc thc hin trên c s cam kt ca
ngân hàng thc hin ngha v tài chính ca ngân hàng trong tng lai, lƠ hình thc tín
dng “qua ch ký”. Bo lãnh xut hin vào gia nhng nm 60 ca th k 20 ti M,
nhng phi đn đu nhng nm 70 thì bo lãnh bt đu phát trin khá mnh và lan
rng khp các nc trên th gii, bo lãnh bt đu đc s dng trong các giao dch
thng mi quc t. K t đó đn nay, kh nng ng dng bo lãnh ngày càng rng
rãi phc v giao dch phát sinh trong lnh vc thng mi, tƠi chínhầ cng nh các
giao dch trong nc vƠ ngoƠi nc. V trí ca bo lãnh ngân hƠng ngƠy cƠng đc
khng đnh vai trò quan trng ca bo lãnh không ch tài tr vn mà còn góp phn hn
ch ri ro cho các ch th khi thit lp và thc hin các quan h giao dch quc t.
Thc cht bo lãnh ngân hàng là mt trong các hình thc cp tín dng, nhng
khác các hình thc cp tín dng khác nh: cho vay, chit khu, cho thuê tƠi chínhầ
khi thc hin nghip v bo lãnh, NHTM không phi cung ng vn cho khách hàng
mà ch dùng uy tín và kh nng tƠi chính ca mình đ đm bo thc hin tài chính
trong tng lai. Nh vy, bo lãnh ngân hàng là mt bin pháp bo đm thc hin
ngha v và mang nhiu tin ích cho ngân hàng. Do đc NHTM bo lãnh mà trong
nhiu trng hp, khách hàng không phi xut vn mà vn đc ngân hàng bo đm
ngha v liên quan đn thi gian thanh toán, nhn hàng, cht lng hàng hóa, ngha v
np thu ầ Chính vì vy, bo lãnh ngân hàng ngày càng phát trin và góp phn thúc
đy các hot đng kinh t ngày càng phát trin.
2
1.1.1 Kháiănim văboălưnhăngơnăhƠng,ăphátătrinădchăvăbo lãnh ngân hàng
V bo lãnh ngân hàng, có th hiu theo nhiu khía cánh khác nhau:
Bo lãnh ngân hàng là mt bin pháp bo đm mang tính d phòng, theo đó,
đnh ch tài chính phát hành cam kt ( the Guarantor) s thc hin ngha v tài chính
cho bên nhn bo lãnh ( the beneficiary) thay cho khách hàng ( Principal) khi khách
hàng vi phm ngha v đư cam kt
Bo lãnh ngân hàng là mt hình thc cp tín dng thông qua s cam kt ca
ngân hàng vi khách hàng (Ths Bùi Diu Anh, TS H Diu, TS L Th Hip Thng,
2011,“ Nghip v Tín Dng Ngân Hàng”)
Theo thông t s 28/2012/TT-NHNN ngày 03/10/2012( có hiu lc t ngày
2/12/2012) ca NHNN Vit Nam v vic quy đnh v bo lưnh ngơn hƠng, thì “ Bo
lưnh ngơn hƠng ( sau đơy gi bo lãnh) là hình thc cp tín dng, theo đó bên bo lãnh
cam kt bng vn bn vi bên nhn bo lãnh s thc hin ngha v tài chính thay cho
bên đc bo lưnh khi bên đc bo lãnh không thc hin hoc thc hin không đy
đ ngha v đư cam kt vi bên nhn bo lưnh; bên đc bo lãnh phi nhn n và
hoàn tr cho bên bo lãnh theo tha thun”
V phát trin dch v bo lãnh thì:
Phát trin dch v bo lãnh ca NHTM đc hiu là các hot đng nhm: (i)
tng trng dch v bo lãnh thông qua vic tng trng s d bo lãnh bình quân,
tng th phn dch v qua các nm, gia tng thu nhp t dch v bo lãnh, m rng s
lng khách hàng, gi chân khách hàng hin tiầ, (ii) bên cnh đó, đa dng hóa các
sn phm bo lưnh qua các nm, tng cng uy tín ngân hàng trên th trng, nâng cao
cht lng dch v bo lãnh và kim soát đc ri ro giúp đm bo s tng trng an
3
toàn và hiu qu (Theo lun vn “ Phát trin dch v bo lãnh ti BIDV Chi Nhánh Phú
TƠi” ca Nguyn Thùy Trang)
Theo tác gi lun vn thì “ Phát trin dch v bo lãnh ngân hàng là gia tng s
lng bo lưnh đư phát hƠnh cng nh s d bo lãnh, thu nhp ròng t dch v bo
lãnh tng, đa dng hóa danh mc sn phm bo lãnhầ, đng thi, áp dng công ngh
hin đi tiên tin nhm theo dõi, kim soát ri ro bo lãnh kt hp vi vic nâng cao
cht lng dch v bo lãnh nhm tha mãn ngày càng tt nhu cu ca khách hàng trên
c s đm bo mc tiêu tng trng ca ngân hàng”
1.1.2 Phơnăloi các hìnhăthcăboălưnhăngơnăhƠng
1.1.2.1 CnăcăvƠoăphmăvi
-Bo lưnh trong nc: là hình thc bo lãnh gia ngân hàng vi khách hàng
thc hin các giao dch kinh t phát sinh trong nc
-Bo lưnh ngoƠi nc:là hình thc bo lãnh gia ngân hàng vi khách hàng
thc hin các giao dch kinh t phát sinh gia ch th trong nc vi ch th nc
ngoƠi trong thng mi quc t và thanh toán quc t
1.1.2.2 CnăcăvƠoăđngătinăboălưnh
-Bo lãnh bng ni t: ngân hàng cam kt thc hin bo lãnh bng đng tin
trong nc
-Bo lãnh bng ngoi t: ngân hàng cam kt thc hin bo lãnh bng ngoi t
nh: USD, EUR, JPYầ
1.1.2.3 CnăcăvƠoăphngăthcăphátăhƠnh
-Bo lãnh trc tip: là hình thc bo lãnh mà ngân hàng bo lãnh thc hin hành
vi cam kt bo lãnh chu trách nhim trc tip đi vi ngi đc bo lưnh. Ngi
đc bo lãnh phi trc tip hoàn tr n và lãi phát sinh cho ngân hàng bo lãnh khi
4
ngân hàng bo lãnh thc hin cam kt bo lãnh thông qua vic cho vay đ thc hin
cam kt tài chính. Bo lãnh trc tip rt ph bin còn đc hiu là bo lãnh thông
thng. Tham gia hình thc này có ba bên tham gia: ngi bo lưnh, ngi đc bo
lưnh vƠ ngi nhn bo lãnh.
-Bo lãnh gián tip: là hình thc bo lãnh mà ngân hàng bo lãnh thc hin
hành vi cam kt bo lưnh đi vi ngi đc bo lãnh thông qua mt ngân hàng trung
gian phc v cho ngi đc bo lãnh, da trên c s bo lãnh ca ngân hàng trung
gian đi vi ngi đc bo lưnh. Ngi đc bo lãnh không trc tip hoàn tr n và
lãi cho ngân hàng bo lãnh mà phi thông qua ngân hàng trung gian khi ngân hàng bo
lãnh thc hin cam kt bo lãnh thông qua vic cho vay đ thc hin cam kt tài chính.
Hình thc nƠy đc gi là hình thc tái bo lãnh. Tham gia hình thc này có bn đi
tng đó lƠ ngi bo lưnh, ngi đc bo lưnh vƠ ngi nhn bo lãnh, ngân hàng
trung gian bo lãnh
-Bo lãnh có xác nhn: tng t nh trong th tín dng có xác nhn, ngi th
hng có th yêu cu mt ngân hàng khác xác nhn bo lãnh do ngân hàng phát hành
đa ra. Khi có yêu cu thc hin bo lưnh, ngi th hng có th xut trình chng t
đ ngh ca ngân hàng xác nhn hoc là ngân hàng phát hành thanh toán.
1.1.2.4 CnăcăvƠoămcăđíchăboălưnh
-Bo lãnh vay vn: là cam kt ca ngân hàng vi bên nhn bo lãnh, v vic s
tr n thay cho khách hƠng trong trng hp khách hàng không tr hoc không tr đy
đ, đúng hn n vay đi vi bên nhn bo lãnh, tc là thc hin ngha v cam kt đư
bo lãnh. Bo lãnh vay vn bao gm bo lãnh vay vn trong nc và bo lãnh vay vn
nc ngoài.
-Bo lãnh thanh toán: là cam kt ca ngơn hƠng đi vi bên nhn bo lãnh v
vic s thc hin ngha v thanh toán thay cho khách hƠng trong trng hp khách
5
hàng không thc hin hoc thc hin không đy đ ngha v thanh toán ca mình khi
đn hn, tc là thc hin ngha v cam kt đư bo lãnh
-Bo lãnh d thu: là cam kt ca NHTM vi bên mi thu đ bo đm ngha
v tham gia d thu ca khách hƠng. Trng hp khách hàng phi np pht do vi phm
quy đnh đu thu mà không np hoc không np đy đ tin pht cho bên mi thu thì
ngân hàng bo lãnh s thc hin ngha v tr thay, tc là thc hin ngha v cam kt
đư bo lãnh
-Bo lãnh thc hin hp đng: là cam kt ca ngân hàng vi bên nhn bo lãnh,
bo đm vic thc hin đúng vƠ đy đ các ngha v ca khách hàng theo hp đng đã
ký kt vi bên nhn bo lưnh. Trng hp khách hàng vi phm hp đng và phi bi
thng cho bên nhn bo lãnh mà không thc hin hoc thc hin không đy đ, thì
ngân hàng bo lãnh s thc hin thay tc là thc hin ngha v cam kt đư bo lãnh.
-Bo lưnh đm bo cam kt cht lng sn phm: là cam kt ca ngân hàng vi
bên nhn bo lãnh, bo đm vic khách hàng thc hin đúng các tha thun v cht
lng ca sn phm theo hp đng đã ký kt vi bên nhn bo lưnh. Trng hp khách
hàng vi phm cht lng sn phm và phi bi thng cho bên nhn bo lãnh mà
không thc hin hoc thc hin không đy đ thì ngân hàng bo lãnh s thc hin thay,
tc là ngân hàng s thc hin ngha v bo lưnh đư cam kt.
-Bo lãnh hoàn thanh toán:là mt loi bo lãnh, do ngân hàng phát hành cho bên
nhn bo lãnh v vic bo đm ngha v hoàn tr tin ng trc cho khách hàng theo
hp đng đư ký kt vi bên nhn bo lưnh. Trng hp khách hàng vi phm các cam
kt vi bên nhn bo lãnh và phi hoàn tr tin nhng không hoƠn tr hoc hoàn tr
không đ s tin ng trc cho bên nhn bo lãnh thì ngân hàng s hoàn tr s tin ng
trc cho bên nhn bo lãnh, tc là thc hin ngha v cam kt đư bo lãnh.
6
-Bo lãnh bo hành: là mt bo lãnh do ngân hàng phát hành cho bên nhn bo
lãnh vi cam kt là bo đm bi hoƠn cho ngi th hng bo lãnh nu có bt k
nhc đim nào trong vn chuyn hàng hóa, xây dngầ hoc bên đi tác không bo
dng máy móc vì bt k lý do nào. S tin bo lãnh phi đc đng ý trong hp
đng và ngày ht hn ph thuc vào phm vi hot đng, mc đích bo lãnh
-Bo lãnh thanh toán thu: là mt bo lãnh do ngơn hƠng phát hƠnh cho C
quan hi quan v vic bo đm ngha v đóng thu ca khách hƠng. Trong trng hp
khách hàng không thanh toán tin thu, ngân hàng s thc hin ngha v tr thay cho
khách hàng.
-Bo lãnh phát hành chng khoán: là vic ngân hàng bo lãnh cam kt vi t
chc phát hành thc hin các th tc trc khi chào bán chng khoán, nhn mua mt
phn hay toàn b chng khoán ca t chc phát hƠnh đ bán li, hoc mua s chng
khoán còn li cha đc phân phi ht ca t chc phát hành, hoc h tr t chc phát
hành trong vic phân phi chng khoán ra công chúng
T chc bo lãnh phát hành là công ty chng khon hoc NHTM đc y ban
chng khoán chp thun bo lưnh phát hƠnh theo quy đnh.
Thông thng, đ phát hành chng khoán ra công chúng, t chc phát hành cn
phi có t chc bo lãnh phát hành. Các t chc bo lưnh phát hƠnh đc hng mt
khon phí bo lãnh nht đnh trên s tin thu đc t đt phát hành. Phí bo lãnh cao
hay thp là tùy thuc vào tính cht ca đt phát hành giá tr phát hành ln hay nh, h
s đn gin hay phc tp.
-Bo lưnh đi ng: là cam kt ca bên bo lưnh đi ng vi bên bo lãnh v vic
thc hin ngha v tài chính cho bên bo lưnh. Có ngha lƠ ngơn hƠng s phát hành cho
mt ngân hàng khác v vic đ ngh bên bo lãnh thc hin bo lưnh cho ngha v ca
khách hàng ca bên phát hành bo lưnh đi ng vi bên nhn bo lưnh. Trng hp,
7
khách hàng vi phm các cam kt vi bên nhn bo lãnh, bên bo lãnh phi thc hin
ngha v bo lãnh thì bên phát hành bo lưnh đi ng phi thc hin ngha v bo lãnh
đi ng cho bên bo lãnh
-ng bo lãnh: nhiu NHTM cùng tham gia bo lãnh, khi yêu cu bo lãnh
vt kh nng cp tín dng và gii hn an toàn cp tín dng theo quy đnh, nên mi
các ngân hàng khác cùng tham gia bo lãnh.
1.1.3 PhmăviăboălưnhăcaăngơnăhƠng
Bên bo lãnh có th cam kt bo lãnh mt phn hoc toàn b các ngha v sau
đơy:
-Ngha v tr n gc, lưi vay vƠ các chi phí khác có liên quan đn các khon
vay.
-Ngha v thanh toán tin mua vt t, hƠng hóa, máy móc, thit b và các khon
chi phí đ khách hàng thc hin các d án hoc phng án đu t, phng án sn xut,
kinh doanh hoc dch v đi sng.
-Ngha v thanh toán các khon thu, các ngha v tƠi chính khác đi vi nhà
nc
-Ngha v ca khách hàng khi tham gia d thu.
-Ngha v ca khách hàng khi tham gia quan h hp đng vi bên nhn bo
lưnh, nh thc hin hp đng, bo đm cht lng sn phm, nhn và hoàn tr tin ng
trc
-Các ngha v hp pháp khác do các bên tha thun.
8
-Tng s d bo lãnh ca t chc tín dng đi vi mt khách hƠng không đc
vt quá 15% ( mi lm phn trm) vn t có ca t chc tín dng và tng s d n
vay và bo lưnh đi vi mt khách hƠng không vt 25% vn điu l ca TCTD đó.
1.1.4 ChcănngăvƠăvaiătròăcaăboălưnhăngơnăhƠng
1.1.4.1 Chcănngăcaăboălưnh:
-Bo lãnh là công c bo đm:
ơy lƠ chc nng quan trng nht ca bo lãnh. Khi khách hƠng đn NHTM
yêu cu thc hin bo lãnh cho mt cam kt tƠi chính trong tng lai, nu khách hàng
không thc hin đc, hoc xy ra s c vi phm hp đng ca ngi đc bo lãnh,
đư to ra mt s đm bo chc chn cho ngi nhn bo lãnh. Chính s bo đm này
đư to ra s tin tng cho các ch th tham gia ký kt hp đng giúp cho các hp đng
đc ký kt mt cách d dàng và thun li. iu nƠy đc th hin rt rõ trong bo
lãnh d thu, bo lãnh bo đm cht lng sn phm, bo lãnh bo đm cht lng
công trìnhầ Bo lưnh đc s dng vi mc đích an toƠn cho ngi th hng, khi có
s c vi phm hp đng ca ngi đc bo lãnh thì ngân hàng bo lưnh đng ra thc
hin ngha v tƠi chính mƠ mình đư cam kt. Vì vy, bo lãnh to ra kh nng đm bo
cho ngi bo lưnh vƠ ngi nhn bo lãnh bng chính s bo đm cam kt ca ngân
hƠng, đc th hin thông qua nng lc tài chính và uy tín ca NHTM. Nh vy, bo
lãnh là mt công c quan trng h tr cho khách hàng bo đm cho các giao dch kinh
t phát sinh ca khách hàng
-Bo lãnh là công c tài tr:
Bo lãnh không ch là công c bo đm, mà bo lãnh còn th hin kh nng cp
tín dng. Khi ngi đc bo lãnh không thc hin ngha v ca mình đi vi ngi
nhn bo lưnh đ thc hin cam kt ca các hp đng kinh t thì ngân hàng bo lãnh
s đng ra thc hin thay ngha v cam kt tƠi chính. iu đó có ngha lƠ ngơn hƠng
9
sn sàng cp tín dng tài tr cho khách hàng ca mình lƠ ngi đc bo lãnh, nu
ngi đc bo lãnh gp khó khn v tài chính c th ngân hàng s đng ra cho vay đ
thanh toán hàng hóa, dch v, tr n vayầ
-Bo lãnh là công c hn ch ri ro:
Thông qua thc hin cam kt ngha v tƠi chính di hình thc bi thng bng
tin cho các khon thit hi an toàn nu có cho ngi th hng bo lãnh, các ngân
hàng phát hành bo lãnh không ch thc hin cp tín dng cho bên đc bo lãnh mà
còn to s bo đm chc chn cho ngi nhn bo lưnh. Thông thng bo lưnh đc
các ch th đa vƠo điu kin ca hp đng nhm to s an tơm tin tng cho các đi
tác tham gia, đng thi khi thc hin nghip v bo lãnh các NHTM thm đnh rt cht
ch các điu kin v tình hình hot đng kinh doanh, kh nng thc hin hp đng,
tính pháp lý ca hp đng và các ch th tham gia, nng lc tƠi chínhầ iu này góp
phn hn ch ri ro cho các đi tác trong kinh doanh, phát hin vƠ ngn chn kp thi
các trng hp la đo.
1.1.4.2 Vaiătròăcaăboăălưnh:
-i vi nn kinh t:
Bo lãnh góp phn tài tr vn tín dng cho nn kinh t. Nh có bo lãnh mà
doanh nghip có th nhn đc tài tr vn, thc hin sn xut kinh doanh; đc bit
nht lƠ trong điu kin hi nhp kinh t quc t hin nay, gii quyt vn đ v vn là
yu t quan trng hƠng đu ca nn kinh t nói chung và ca doanh nghip nói riêng.
Bo lưnh đóng vai trò lƠ cht xúc tác hot đng thng mi, tài chính phát trin.
Khi ngân hàng thc hin bo lãnh, to s an tơm tin tng cho các ch th tham gia
trong các hp đng, vì đc bo đm bi uy tín và kh nng tƠi chính ca ngân hàng.
Mt khác trong các giao dch thng mi quc t do cách bit v khong cách đa lý,
bt đng ngôn ng và tp quán thng mi là nhng tr ngi có th dn đn các ch
10
th không hiu rõ nhau, thm chí không tin tng nhau, nên bo lãnh ca ngân hàng
chính là gii pháp la chn tt nht nhm bo đm cho quyn li vƠ ngha v cu các
bên tham gia, góp phn thúc đy thng mi quc t phát trin.
-i vi ngân hàng:
Bo lãnh góp phn đa dng hóa sn phm tín dng ca ngân hàng, phân tán ri
ro tín dng, do bo lãnh có th thc hin đi vi nhiu lnh vc đa dng không ch áp
dng cho hot đng thng mi nh: bo lãnh thc hin hp đng, bo lãnh thanh
toán, bo lãnh cht lngầ mƠ còn phc v cho lnh vc tƠi chính nh bo lãnh np
thu, bo lãnh phát hành, bo lưnh đu thuầ
Phát trin sn phm đi vi khách hƠng nh: thanh toán trong nc, thanh toán
quc t, kinh doanh ngoi t, y thác, t vn tƠi chínhầ
Tng thu nhp cho ngân hàng t phí bo lãnh và lãi vay nu ngân hàng cho vay
đ thc hin ngha v tài chính ca mình
-i vi bên đc bo lãnh:
Bo lãnh là công c tài tr n, giúp cho bên đc bo lãnh có th nhn đc s
tài tr vn tín dng t ngân hàng, và dch v tin ích t ngân hàng
Thông qua bo lưnh, bên đc bo lãnh có th tip cn đc vi nhng d án,
nhng hp đngầ ngay c khi h cha đ uy tín vi đi tác, mc dù ngi đc bo
lãnh có kh nng thc hin hp đng
Ngoài ra, nh có bo lưnh mƠ bên đc bo lưnh thng xuyên chu s giám sát
ca ngân hàng, to đng lc thúc đy doanh nghip kinh doanh có hiu qu, có trách
nhim hn vƠ hoƠn thƠnh các ngha v ca mình đi vi ngân hàng
-i vi bên nhn bo lãnh:
11
Bo lãnh là công c bo đm quyn li cho ngi nhn bo lãnh. Bên nhn bo
lãnh s gim nguy c b thit hi hn vì ngơn hƠng bo lãnh là mt t chc đc tín
nhim có uy tín vƠ nng lc tài chính.
c bi thng, t vic NHTM thc hin ngha v tài chính đư cam kt, nu
xy ra bên đc bo lãnh không thc hin đúng các cam kt trong hp đng và không
bi thng cho bên nhn bo lãnh nhng thit hi trong trng hp bên nhn bo lãnh
s đa ra các h s liên quan chng minh cho s sai phm đó vƠ s nhn đc bi
thng ca ngân hàng phát hành bo lãnh
1.2 Các tiêu chí phátătrin dchăv bo lãnh caăNHTM:
S phát trin ca dch v bo lưnh ngơn hƠng đc phn ánh qua mt s tiêu chí
sau:
-Tng trng s d bo lưnh hƠng nm: S d bo lãnh ngân ngân hàng là tng giá tr
ca các bo lưnh đư phát hƠnh vƠ còn hiu lc ti thi đim kt thúc niên đ k toán
hoc ti mt thi đim nht đnh. ơy lƠ tiêu chí th hin s gia tng hay st gim ca
hot đng bo lãnh so vi các k trc đ t đó so sánh vƠ đánh giá mc đ hiu qu
ca hot đng bo lãnh
Côngăthc:
%G
=
Gi-Gj
Gi:S d bo lưnh nm nay
Gj
Gj: S d bo lưnh nm trc
-Tng trng doanh s bo lãnh: Doanh s bo lãnh phn ánh tng giá tr bo lãnh mà
ngân hàng phát hành cho khách hàng trong k hoc trong mt niên đ k toán
Côngăthc:
%R
=
Ri-Rj
Ri:Doanh s bo lưnh nm nay
Rj
Rj:Doanh s bo lưnh nm trc