B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
NGUYN TH THU HNG
CÁC YU T NHN THC LI ÍCH NH HNG
N QUYT NH MUA NC HOA TRC TUYN
TRÊN FACEBOOK CA KHÁCH HÀNG
TI VIT NAM
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.01.02
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: TS. HOÀNG LÂM TNH
Tp. H Chí Minh – Nm 2013
I
LI
CAM
OAN
Tôi xin cam đoan lun văn Các yu t nhn thc li ích nh hng ti
quyt đnh mua nc hoa trc tuyn trên Facebook là công trình nghiên
cu ca riêng tôi.
Các s liu trong đ tài này đc thu thp và s dng mt cách trung
thc. Kt qu nghiên cu đc trình bày trong lun văn này không sao chép
ca bt c lun văn nào và cũng cha đc trình bày hay công b bt c công
trình nghiên cu nào khác trc đây
Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim vi cam kt trên.
Thành ph H Chí Minh năm
Tác gi
Nguyn Th Thu Hng
II
MC
LC
Trang ph bìa
Li cam đoan I
Mc lc. II
Danh mc ch vit tt VI
Danh mc các bng biu. VII
Danh mc các hình vƠ đ th IX
Danh mc các ph lc X
Tóm tt XII
Tóm tt Lun Vn 1
CHNG I: TNG QUAN V TÀI NGHIÊN CU 4
1. S cn thit ca đ tài nghiên cu 4
2.
Mc tiêu nghiên cu 5
3. i tng nghiên cu 6
4.
Phng
pháp nghiên cu 6
5. Ý ngha thc tin ca đ
tài
6
6. Kt cu ca lun vn 8
CHNG
2: C S LÝ THUYT 9
2.1 Tng quan v mua sm trc
tuyn
9
2.1.1 nh ngha mua sm trc tuyn 9
2.1.2 S khác nhau gia mua sm trc tuyn và mua sm truyn thng 9
2.2 Hành vi mua sm trc tuyn 10
2.2.1 Nhn dng ngi mua trên Internet 11
2.2.2 Nhn dng sn phm mua sm trc tuyn 12
2.2.3 Quá trình ra quyt đnh mua sm trc tuyn 13
2.2.4 Mô hình hành vi mua sm trc tuyn 14
2.3 S phát trin ca Facebook ti Vit Nam 16
III
2.3.1 S phát trin Internet ti Vit Nam 16
2.3.2 S phát trin mua sm trc tuyn ti Vit
Nam
17
2.3.3 S phát trin ca Facebook ti Vit Nam 19
2.3.3.1 S phát trin ca Facebook ti Vit Nam 19
2.3.3.2 Mô hình bán nc hoa trên Facebook 20
2.3.3.3 Quy trình giao dch mua nc hoa trên Facebook 21
2.4 Các yu t v nhn thc li ích nh hng đn quyt đnh mua sm
trc tuyn 24
2.4.1 Nhn thc li ích khi mua sm 24
2.4.2 Nhng yu t v nhn thc li ích ca khách hƠng tác đng đn
quyt đnh mua sm trc tuyn. 25
2.4.2.1 Mô hình nghiên cu ca Xiang Yan và Shiliang Dai. 27
2.4.2.2 Mô hình nghiên cu ca Sandra Forsythe vƠ đng s. 27
2.4.2.3 Tóm tt các nhân t nhn thc li ích nh hng đn quyt
đnh mua sm trc tuyn. 28
2.5 Các gi thuyt nghiên cu và mô hình nghiên
cu
33
2.5.1 Gi thuyt nghiên cu 33
2.5.2 Mô hình nghiên cu 34
2.6 Tóm tt chng 2 34
CHNG
3: THIT K NGHIÊN CU 36
3.1 Gii thiu 36
3.2 Thit k nghiên cu 36
3.2.1 Quy trình nghiên cu 36
3.2.2 Nghiên cu đnh tính 37
3.2.3 Nghiên cu đnh lng 38
3.2.3.1 Kho sát s b 38
3.2.3.2 Nghiên cu chính thc 42
3.3 o lng các nhân t 43
3.3.1 o lng nhân t nhn thc li ích v s tin li 43
3.3.2 o lng nhân t nhn thc li ích v s la chn sn phm. 44
IV
3.3.3 o lng nhân t nhn thc li ích v s thoi mái mua sm 44
3.3.4 o lng nhân t nhn thc li ích v s thích thú mua sm. 45
3.3.5 o lng nhân t nhn thc li ích v thông tin phong phú 45
3.3.6 o lng nhân t nhn thc li ích v s gim giá. 46
3.3.7 o lng nhân t nhn thc li ích v đc tính sn phm. 47
3.3.8 o lng nhân t v quyt đnh mua sm 47
3.4 Tóm tt chng 3 48
CHNG 4. PHÂN TÍCH KT QU NGHIÊN CU 49
4.1 Gii thiu. 49
4.2 Thông tin mu nghiên cu. 49
4.3 ánh giá đ tin cy ca thang đo thông qua h s Cronbach alpha.
52
4.3.1 Kt qu đánh giá thang đo nhn thc li
ích
52
4.3.2 Kt qu đánh giá thang đo quyt đnh mua sm
54
4.4 Phân tích nhân t (EFA: exploratory factor analysis
).
55
4.4.1 Phân tích nhân t đi vi thang đo nhn thc li
ích.
55
4.4.2 Phân tích nhân t đi vi thang đo quyt đnh mua sm
59
4.5 Xây dng ma trn tng quan gia các bin đc lp vi bin ph thuc.
59
4.6 Xác lp phng trình hi quy.
61
4.7 Phân tích nh hng ca các bin đnh tính đn các nhân t nhn
thc li ích nh hng đn quyt đnh mua sm 64
4.7.1 Bin gii tính vi các nhân t nhn thc li ích 65
4.7.2 Bin trình đ hc vn vi các nhân t nhn thc li
ích.
66
4.7.3 Bin đ tui vi các nhân t nhn thc li
ích
67
4.7.4 Bin ngh nghip vi các nhân t nhn thc li ích 68
4.7.5 Bin thu nhp vi các nhân t nhn thc li
ích.
68
4.7.6 Bin tình trng hôn nhân vi các nhân t nhn thc li
ích
69
4.8 Tóm tt chng 4 70
CHNG
5: KT LUN VÀ KIN NGH 71
V
5.1 Kt lun 71
5.2 Mt s kin ngh nâng cao nhn thc li ích trong vic mua nc hoa
trc tuyn trên Facebook 72
5.2.1 Kin ngh v thông tin 72
52.2 Kin ngh v giá 73
5.2.3 Kin ngh v sn phm 74
5.3 Hn ch và hng nghiên cu tip theo 75
Tài liu tham kho
Ph lc
VI
DANH MC CH VIT TT
ATM : Automated teller machine- Máy rút tin t đng
ANOVA : Analysis of variance- Phơn tích phng sai
EFA : Exploratory Factor analysis-Phân tích nhân t khám phá
KMO :Kaiser-Meyer-Olkin- Ch s xem xét s thích hp ca phân tích
nhân t
VNNIC : Trung tâm Internet Vit Nam
DN : Doanh nghip
VN : Vit Nam
TP HCM : Thành ph H Chí Minh
C : S tin li
S : S la chn sn phm
T : Thoi mái khi mua sm
H : Thích thú khi mua sm
I : Thông tin phong phú
P : S gim giá
V : c tính sn phm
D : Quyt đnh mua hàng
VII
DANH MC CÁC BNG
BIU
Bng 2.1: S khác nhau gia mua sm trc tuyn và mua sm truyn
thng 9
Bng 2.2: Li ích ca mua sm trc tuyn 14
Bàng 3.1: Kt qu EFA ca các yu t nhn thc li ích nh hng đn
quyt đnh mua sm trong kho sát s b (Ln 1) 39
Bàng 3.2 Kt qu EFA ca các yu t nhn thc li ích nh hng đn quyt
đnh mua sm trong kho sát s b (Ln 2) 41
Bng 3.3: Thang đo nhn thc li ích v s tin
li
44
Bng 3.4: Thang đo nhn thc li ích v s la chn sn phm 44
Bng 3.5: Thang đo nhn thc li ích v s thoi mái mua
sm
45
Bng 3.6: Thang đo nhn thc li ích v s thích thú mua
sm
45
Bng 3.7: Thang đo nhn thc li ích v thông tin phong phú 46
Bng 3.8: Thang đo nhn thc li ích v s gim giá 47
Bng 3.9: Thang đo nhn thc li ích v đc tính sn
phm
47
Bng 3.10: Thang đo v xu hng mua nc hoa trc tuyn trên Facebook
48
Bng 4.1: Cronbach alpha ca các yu t nhn thc li ích nh hng đn
quytđnh mua nc hoa trc tuyn trên Facebook 53
Bng 4.2: Cronbach alpha ca thang đo quyt đnh mua sm ca khách
hàng
54
Bng 4.3: Kt qu EFA ca các yu t nhn thc li ích nh hng đn
quyt đnh mua nc hoa trên Facebook (Ln 1) 55
Bng 4.4: Kt qu EFA ca các yu t nhn thc li ích nh hng đn
quyt đnh mua nc hoa trên Facebook (Ln 2) 57
Bng 4.5: Thang đo các yu t nhn thc nh hng ti quyt đnh mua
nc hoa trên Facebook sau khi phân tích EFA 58
Bng 4.6: Kt qu phân tích EFA ca thang đo quyt đnh mua sm 59
Bng 4.7: Kt qu phân tích h s tng quan Pearson 60
VIII
Bng 4.8: Kt qu phân tích hi quy 61
Bng 4.9: Kt qu kim đnh bin gii tính vi các yu t nhn thc li ích
66
Bng 4.10: Kt qu kim đnh bin trình đ hc vn vi các nhân t nhn
thc li ích 67
Bng 4.11: Kt qu kim đnh bin đ tui vi các nhân t nhn thc li ích
67
Bng 4.12: Kt qu kim đnh bin ngh nghip vi các nhân t nhn thc
li ích 68
Bng 4.13: Kt qu kim đnh bin thu nhp vi các nhân t nhn thc li
ích 69
Bng 4.14: Kt qu kim đnh bin tình trng hôn nhân vi các nhân t
nhn thc li ích 70
IX
DANH MC CÁC HÌNH VÀ TH
Hình 2.1: Quá trình ra quyt đnh mua 13
Hình 2.2: Mô hình hành vi mua hàng trc tuyn. 14
Hình 2.3: S liu ng i s dng Internet ti Vit Nam giai đon 2003-2012
16
Hình 2.4: T l các hot đng trc tuyn 17
Hình 2.5: Kinh doanh trc tuyn giai đon 2007-2010 19
Hình 2.6: Thng kê ngi dùng Facebook ti Châu Á 20
Hình 2.7: Trang Fanspage bán nc hoa trên Facebook 20
Hình 2.8: Mu qung cáo tài tr trên Facebook 21
Hình 2.9: Thành viên Facebook bình lun trên sn phm 22
Hình 2.10: Thành viên Facebook tìm kim trang bán nc hoa 22
Hình 2.11: Cách thc mua nc hoa trc tip trên Facebook bng bình lun
23
Hình 2.12: Cách thc mua nc hoa trc tip trên Facebook bng tin nhn
23
Hình 2.13: Cách thc mua nc hoa trc tip trên Facebook bng link ti
website 24
Hình 2.14: Mô hình nghiên cu đ ngh 34
Hình 3.1: Qui trình nghiên cu 37
Hình 4.1: Mô hình nghiên cu điu chnh 64
Các đ th
th 4.1: Thông tin v gii tính 49
th 4.2: Thông tin v đ tui 50
th 4.3: Thông tin v trình đ hc vn 50
th 4.4: Thng hiu nc hoa 51
th 4.5: Ngun thông tin. 52
X
DANH MC CÁC PH
LC
PH LC 1: BNG KHO SÁT 20 YU T
PH LC 2: KT QU BNG KHO SÁT 20 YU T
PH LC 3: CNG PHNG VN TAY ÔI
PH LC 4: KT QU PHNG VN TAY ÔI
PH LC 5: CNG TNG QUÁT THO LUN NHÓM
PH LC 6: KT QU PHNG VN NHÓM
PH LC 7: CNG KHO SÁT S B
PH LC 8: KT QU KHO SÁT S B
PH LC 9: BNG CÂU HI KHO SÁT Ý KIN KHÁCH HÀNG
PH LC 10: ÁNH GIÁ TIN CY THANG O BNG
CRONBACH ALPHA
PH LC 11 : PHÂN TÍCH NHÂN T EFA.
PH LC 12 : PHÂN TÍCH MA TRN TNG QUAN.
PH LC 13 : PHÂN TÍCH HI QUY.
PH LC 14 : PHÂN TÍCH ANOVA MT YU T.
1
TÓM TT LUN VN
Mc đích chính ca lun vn là nghiên cu khám phá các yu t nhn thc li
ích nh hng đn quyt đnh mua nc hoa trc tuyn trc tuyn trên Facebook
ca khách hàng ti Vit Nam. ng thi xem xét các yu t này có s khác bit
vi nhau hay không theo gii tính, đ tui, trình đ hc vn, ngh nghip, thu
nhp và tình trng hôn nhân trong quyt đnh mua sm ca khách hàng đi vi
loi hình dch v này
Trong chng 2 c s lý lun, theo mô hình nghiên cu các yu t nhn thc li
ích nh hng đn quyt đnh ca khách hàng khi mua sm trc tuyn ca Xiang
Yan và Shiliang Dai thì đc đo lng bi 4 yu t: Tin li mua sm, giá c thp
(hoc s gim giá), đc tính ca sn phm/dch v, thông tin phong phú.
Song song đó cng theo nghiên cu xây dng thang đo v nhn thc li ích
trong mua sm trc tuyn ca Sandra Forsythe, Chuanlan Liu, David Shannon
and Liu Chun Gradner. Nghiên cu này đư đa ra đc nhn thc li ích ca khách
hàng khi mua sm trc tuyn đc đo lng bi 5 nhân t: tin li mua sm, s la
chn sn phm, s thoi mái trong mua sm, s thích thú trong mua sm, và đc
tính sn phm.
Thit k nghiên cu và đo lng các yu t đc trình bày chng 3, bao
gm hai bc: nghiên cu khám phá và nghiên cu chính thc. Nghiên cu khám
phá s dng phng pháp đnh tính thông qua k thut kho sát 20 ý kin, phng
vn tay đôi và k thut tho lun nhóm tp trung. Nghiên cu đnh lng qua 2
bc là kho sát s b và kho sát chính thc.
C hai nghiên cu trên đu đc thc hin ti toàn Vit Nam vi đi tng nghiên
cu là nhng khách hàng đư mua nc hoa trc tuyn trên Facebook
Kt qu nghiên cu chính thc đc s dng đ phân tích, đánh giá thang đo
lng các yu t nhn thc li ích ca khách hàng nh hng đn quyt đnh mua
nc hoa trc tuyn trên Facebook thông qua h s tin cy Cronbach alpha, phân
tích nhân t EFA và kim đnh mô hình lý thuyt và các gi thuyt thông qua
phng pháp phân tích hi qui tuyn tính bi và tng quan đc trình bày trong
2
chng 4.
Vi kt qu nghiên cu các thang đo lng các yu t nhn thc li ích ca
khách hàng nh hng đn quyt đnh mua nc hoa trc tuyn trên Facebook.
Tin hành đánh giá các thang đo bng h s Cronbach Alpha, các thanh đo này
đu có Cronbach Alpha ln hn 0.6 đt yêu cu đn tin hành phân tích yu t.
Sau khi tin hành phân tích nhân t EFA, kt qu EFA cho thy các yu t nhn
thc
l
i ích nh hng đn quyt đnh mua nc hoa trc tuyn trên Facebook, kt
qu có 7 thành phn (trong quá trình có loi đi mt s bin quan sát có h s
tng quan bin tng <0.3 và Chênh lch h s ti nh hn 0.3 không đt yêu
cu
Kt qu kim đnh mô hình lý thuyt thông quan phân tích ma trn tng quan
và tin hành hi quy cho thy thì ch còn có 5 thành phn ca nhn thc li ích nh
hng đn quyt đnh mua nc hoa trc tuyn trên Facebook.
Trong đó thành phn nhân t nhn thc li ích nh hng mnh nht đn quyt
đnh mua nc hoa trc tuyn trên Facebook là nhân t nhn thc li ích v
thông tin phong phú (Beta = 0.334), quan trng th hai là nhân t s gim giá
(Beta = 0.264) và quan trng th ba là nhân t s la chn sn phm (Beta =
0.199), quan trng th t là nhân t s thích thú (Beta= 0.167), và cui cùng là
nhân t đc tính sn phm (Beta=0.085)
So sánh vi các kt qu ca các mô hình nghiên cu trc đây chúng ta thy các
Yu t nhn thc li ích nh hng đn quyt đnh mua sm trc tuyn trong tng
lnh vc dch v, th trng khác nhau thì s khác nhau. Qua kt qu nghiên cu
ca tác gi v nhn thc li ích ca khách hàng nh hng đn quyt đnh mua
nc hoa trc tuyn trên Facebook ti Vit Nam thì có nhng thành phn trùng và
b sung cho nhau vi hai nghiên cu trc đây, nhn thc li ích cng đc đo bi
5 yu t: thông tin phong phú, s la chn sn phm, s thích thú,s gim giá và
đc tính sn phm.
Kt qu này có ý ngha thit thc cho các doanh nghip kinh doanh ngành dch
v trc tuyn nói chung và dch v bán nc hoa trên Facebook nói riêng. T đó,
các nhà nghiên cu tip th, b phn marketing ca các doanh nghip cung cp
3
dch v này cn quan tâm và tác đng đn các thành phn này. ây chính là nhng
cn c đ xây dng mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu kinh doanh, thu hút
khách hàng, to li th cnh tranh cho riêng mình trong lnh vc kinh doanh mi m
này
4
CHNG I: TNG QUAN V TÀI NGHIÊN
CU
1. S cn thit ca đ tài nghiên cu
Công ngh thông tin gia nhp vào kinh t toàn cu khin nó có nhng chuyn bin
mnh m. Nhng nhu cu mi xut hin cùng vi nhng dch v mi đc cung
cp thông qua Internet. Rõ ràng, Internet đã làm thay đi trong cách thc t chc
kinh doanh khi ngày càng nhiu doanh nghip s dng Internet đ qung bá cho
các hot đng thng mi cng nh nhiu hot đng khác.
Cng chính điu đó đã dn ti s ra đi ca thng mi đin t (Electronic-
commerce), là mt công c hin đi s dng mng Internet giúp cho các doanh
nghip có th thâm nhp vào th trng th gii, thu nhp các thông tin qun tr nhanh
hn, nhiu hn, chính xác hn. Vi thng mi đin t, các doanh nghip cng có
th đa ra các thông tin v sn phm ca mình đn các đi tng khách hàng tim
nng khác nhau mi ni trên th gii, nhng ni mà có th kt ni Internet. Khi đó
vi chi phí đu t thp và nhiu tin ích khác, các doanh nghip s thu đc nhiu
li ích. Rõ ràng thng mi đin t không ch đn thun là mua và bán, nó còn
bao hàm c giao tip, hp tác, tìm hiu thông tin đin t và còn nhiu hn na.
Vi nhng nh hng ca mình, thng mi đin t đã làm thay đi mt phn cc
din ca th gii, tác đng đn kinh t, giáo dc và tt nhiên là c con ngi.
Ti các nc phát trin thì thng mi đin t là mt loi hình thng mi đư
rt ph bin, mi
ngi
có
th mua bán, trao đi hu nh mi th qua mng.
Vic thanh toán cng đc thc hin qua mng d dàng bng cách chuyn khon
hoc s dng th tín dng. Còn vi các nc đang phát trin nh Vit Nam thì
thng mi đin t đi qua giai đon đu ca quá trình phát trin. Vì vy vic áp
dng thng mi đin t trong hot đng kinh doanh là mt xu th tt yu ca thi
đi. Chính vì l đó thng mi đin t không
ch
dng li vic to ra mt kênh
bán hàng trên
Web,
mà còn to c s thit lp mt cu trúc công nghip và
mt mô hình trao đi mi.
Facebook ni lên nh mt trang mng đ chia s cm xúc và kt ni mi
ngi, chính điu này làm cho vic gia tng thành viên chóng mt, cng chính vì
5
l đó, cuc cách mng bán hàng trên Facebook li bt đu, v ra mt tng lai mi
cho s truyn thông trc tip ti khách hàng. Nc hoa là mt mt hàng cn thit
và không phân bit thi gian, khí hu, tui tác hay gii tính… vì tt c đu có
nhãn hiu phù hp. Khi bán nc hoa trên Facebook, hình thc thanh
toán
ca
loi dch v này theo đó cng rt đa dng, khách hàng có th thanh toán bng tin
mt trc
tip,
th
tín dng, th ATM, Internet banking…
Vic bán nc hoa trên facebook Vit Nam có rt nhiu thun li: tc đ
ph cp Internet ti Vit Nam tng rt nhanh, s lan truyn trên Facebook vi tc
đ chóng mt, ngi tiêu dùng Vit Nam li rt quan tâm ti giá c, đc bit là
tâm lý thích giá r và s thun li. Theo công ty nghiên cu th trng Cimigo,
26% dân s Vit Nam truy cp Internet cho nhng
mc
đích
khác nhau, trong
đó gn mt na lng ngi truy cp có nhu cu mua sm trc tuyn, hu ht
khách hàng thng quan tâm đn li ích ca mình có đc khi mua sm trc tuyn.
Vy đâu là nhng yu t giúp cho vic bán nc hoa trên facebook phát trin
mt cách mnh m? âu là nhng yu t nh hng đn quyt đnh mua nc hoa
trc tuyn trên Facebook? Làm th nào đ chúng ta
đo
l
ng
đc chúng? tr li
cho các câu hi trên, tác gi quyt đnh chn đ tài: “Các yu t nhn thc li
ích nh hng đn quyt đnh mua nc hoa trc tuyn trên Facebook ca
khách hàng ti Vit Nam.” Vi nim tin rng tác gi có th đánh giá và nhn
đnh đc các yu t tác đng đn quyt đnh mua nc hoa trc tuyn, đ t đó
thông qua kt qu nghiên cu này, các doanh nghip có th trin khai hot đng bán
hàng mt cách mnh m trên Facebook và các doanh nghip có nhu cu qung bá
thng hiu s phc v khách hàng ngày càng tt và đt hiu qu cao hn.
2. Mc tiêu nghiên cu
Nghiên cu này nhm mc tiêu khám phá các yu t v nhn thc li ích nh
hng đn quyt đnh mua nc hoa trc tuyn trên Facebook, và đo lng chúng ti
Vit Nam. C th là:
- Xác đnh các yu t v nhn thc li ích nh hng đn quyt đnh mua nc
hoa trên Facebook ti Vit Nam.
- Xác đnh trng s ca các yu t này.
6
- T kt qu phân tích đc, đ xut các gii pháp giúp các doanh nghip thu
hút đc khách hàng
và
phá
t trin thng hiu cng nh tng tính cnh tranh trong
ngành.
3. i tng và phm vi nghiên cu
Có rt nhiu yu t nh hng đn quyt đnh mua nc hoa trc tuyn trên
Facebook, các khách hàng khi mua sm thng quan tâm đn li ích sn phm rt
nhiu vì nó tha mãn nhu cu ca h đ t
đó
dn đn hành vi mua sm. Chính
vì vy đ tài này ch tp trung nghiên cu các yu t nhn thc li ích nh hng
đn quyt đnh mua nc hoa trên Facebook ti Vit Nam.
4. Phng pháp nghiên cu
tài này ch ch yu tp trung nghiên cu các yu t v nhn thc li ích
nh hng đn quyt đnh nc hoa trên Facebook ti Vit Nam bng hai
phng
pháp:
phng pháp nghiên cu đnh tính và phng pháp nghiên cu đnh lng
thông qua vic thc hin hai bc nghiên cu khám phá và nghiên cu chính
thc.
- Phng pháp nghiên cu đnh tính: K thut kho sát 20 ý kin, phng vn
tay đôi, k thut tho lun nhóm tp trung đc s dng trong nghiên cu này và
nó đc dùng đ khám phá các yu t v nhn thc li ích nh hng đn quyt
đnh mua nc hoa trên Facebook và b sung vào các thang đo lý thuyt.
- Phng pháp nghiên cu đnh lng đc s dng đ nghiên cu s b và
chính thc. K thut phng vn bng bng câu hi các khách hàng mua nc
hoa trên Facebook vi s lng mu n =150 trong kho sát s b, và n=295 trong
kho sát chính thc. Nghiên cu này nhm mc đích kim đnh thang đo và mô
hình đ xut. Thang đo đc kim đnh s b bng h s tin cy Cronbach
Alpha, phân tích nhân t khám phá EFA và phân tích hi qui thông qua phn
mm x lý s liu thng kê SPSS 20.0, đ đánh giá thang đo và kim đnh mô hình
nghiên cu.
5. Ý ngha thc tin ca đ tài
Các đ tài v thng mi đin t là mt hng nghiên cu mi cho các hc
viên cao hc trong giai đon hin nay. C th:
7
tài lun vn thc s kinh t: “o lng cht lng dch v và chi phí tác
đng đn s tha mãn ca ngi s dng dch v gii trí trc tuyn ti
thành ph H Chí Minh” ca hc viên Nguyn Công Trng (Trng đi
hc kinh t - Nm 2008).
tài lun vn thc s kinh t: “Nhng nhân t nh hng đn s hài lòng
ca khách hàng khi mua hàng qua mng ti thành ph H Chí Minh” ca
hc viên Nguyn Th T Nga (Trng đi
hc
kinh
t - Nm 2010).
tài lun vn thc s kinh t: “o lng cht lng dch v trc tuyn
tác đng đn s tha mãn ca khách hàng mua vé máy bay qua trang
Web ca Vietnam Airlines” ca hc viên Phan Th Ngc Hiu (Trng
đi hc kinh t- Nm 2010).
tài lun vn thc s kinh t: ”Nghiên cu các nhân t nh hng ti quyt
đnh mua sm Voucher khuyn mãi trc tuyn ca khách hàng ti TPHCM” ca
hc viên inh Xuân Hùng (Trng đi hc kinh t- Nm 2011)
- Ý ngha thc tin đ tài
tài nghiên cu này đem li mt s ý ngha cho các doanh nghip kinh
doanh mt hàng nc hoa, các doanh nghip đư, đang và s có Ủ đnh bán
nc hoa trên Facebook, công ty qung cáo và nghiên cu th trng ti
Vit Nam. C th nh sau:
+ Kt qu nghiên cu s góp phn nhn din nhng yu t nhn thc li
ích chính tác đng
quyt
đnh nc hoa ca khách hàng trên Facebook. T
đó to điu kin đ các doanh nghip có th tham kho nhm xây dng
các chng trình qung cáo, khuyn mi đúng hng, nhm đn khách
hàng mc tiêu ca mình.
+ Bên cnh đó kt qu nghiên cu to c s cho vic hoch đnh các
chng trình qung bá thng hiu, đc bit là đnh v thng hiu trên
th trng có hiu qu hn đ làm tng kh nng cnh tranh thng hiu,
xây dng các chin lc tip th dài hn, ngn hn, các chng trình thu
hút khách hàng và tha mãn ti đa li ích ca khách hàng.
+ Cui cùng, nghiên cu này có th dùng làm tài liu tham kho cho sinh
8
viên ngành tip th, qun tr kinh doanh v hành vi khách hàng mua sm
trc tuyn, đóng góp cho các nghiên cu tip theo trong lnh vc này.
6. Kt cu ca lun vn
Lun vn đc chia thành 05 chng
- Chng 1: Tng quan v đ tài nghiên cu.
- Chng 2: C s lý thuyt.
- Chng 3: Thit k nghiên cu.
- Chng 4: Phân tích kt qu nghiên cu.
- Chng 5: Kt lun và gii pháp.
9
CH
NG
2: C S LÝ
THUYT
2.1 Tng quan v mua sm trc tuyn.
2.1.1 nh ngha mua sm trc tuyn.
Mua sm trc tuyn là mt quá trình mà khách hàng mua trc tip hàng
hóa hoc dch v t mt ngi bán trong mt thi gian xác thc thông qua
Internet, không qua dch v trung gian, nó là mt dng ca thng mi
đin t
[34,Truy cp ngày 23/08/2013]
Mua sm trc tuyn là mt tin trình nhng lit kê hàng hóa và dch v
cùng vi hình nh đc hin th t xa thông qua các phng tin đin t.
Khi sn phm/dch v đc chn, giao dch đc thc hin t đng khi
thanh toán bng các th tín dng và các phng tin khác
[35,Truy cp
ngày 23/08/2013]
2.1.2 S khác nhau gia mua sm trc tuyn và mua sm truyn thng.
Bng 2.1: S khác nhau gia mua sm trc tuyn và mua sm truyn
thng.
STT
Tin trình mua sm
Mua sm trc tuyn
Mua sm truyn thng
1
Thu nhn thông tin
Trang web, catalogue
trc tuyn
Tp chí, t ri,catalogue
giy
2
Mô t hàng hóa
Các mu biu đin
t,email
Th và các mu biu
in
3
Kim tra kh nng cung
ng và tha thun giá
Email, web
in thoi, th, fax
4
To đn hàng
n hàng đin t
n hàng trên giy, in sn
5
Trao đi thông tin
Email
Th, Fax
6
Kim hàng ti kho
Các mu biu đin t
email
Các mu biu in sn, fax
7
Giao hàng
Chuyn hàng trc
tuyn,phng tin vn
ti
Phng tin vn ti
8
Thông báo
Email
Th, fax, đin thoi
9
Chng t
Chng t, đin t
Chng t in trên giy
10
10
Thanh toán
Tin đin t, giao
dch ngân hàng, s hóa
Cheque, hi phiu, tin
mt, thanh toán qua ngân
hàng
(Ngun: T.S Trn Vn Hòe,
2007)[6, Trang 45]
2.2 Hành vi mua sm trc tuyn
Theo Hip hi marketing Hoa K, hành vi khách hàng chính là s tác đng qua
li gia các yu t kích thích ca môi trng vi nhn thc và hành vi ca con
ngi mà qua s tng tác đó, con ngi thay đi cuc sng ca h. Trong khi
đó theo nhn đnh ca Kotler & Levy, hành vi khách hàng là nhng hành vi c
th ca mt cá nhân khi thc hin các quyt đnh
mua
sm, s dng và vt b
sn phm hay dch v (Xiang Yan và Shiliang Dai, 2009). Nh vy, t nhng
nhn đnh trên, chúng ta có th xác đnh hành vi khách hàng là:
- Nhng suy ngh và cm nhn ca con ngi trong quá trình mua sm và
tiêu dùng, đó cng chính là nhn thc li ích ca khách hàng.
- Hành vi khách hàng là nng đng và tng tác vì nó chu tác đng bi
nhng yu t t môi trng bên ngoài và có s tác đng tr li đi vi môi trng
y.
- Hành vi khách hàng bao gm các hot đng: mua sm, s dng và x lý
sn phm dch v.
Rõ ràng, vic nghiên cu hành vi khách hàng là mt phn quan trng trong
nghiên cu kinh t hc vi mc đích tìm hiu xem bng cách nào (how) và ti sao
(why) nhng ngi tiêu dùng mua (hoc không mua) các sn phm và dch v, và
quá trình mua sm ca khách hàng din ra nh th nào. Vì vy, h cn hiu bit
hành vi khách hàng cng nh cách thc thu hút khách hàng mua bán hoc s dng
các sn phm, dch v mà h cung cp vì mc đích quan trng nht đi vi các
doanh nghip kinh doanh trc tuyn, ngoi tuyn và các doanh nghip s vn là
tìm kim khách hàng và gi khách hàng. Chính vì l đó đ xây dng mi quan h
khách hàng có hiu qu là kh nng am tng hành vi mua sm ca khách hàng
trc tuyn. Bi l s hiu bit v hành vi khách hàng s cung cp nn tng cho
nhng chin lc marketing, nh vic đnh v sn phm, phân khúc th trng,
11
phát trin sn phm mi, nhng áp dng th trng mi, marketing toàn cu, nhng
quyt đnh marketing- mix.
Nghiên cu đc đim hành vi mua sm trc tuyn tp trung tìm hiu các đc
đim: đnh dng ngi mua trên Internet, đnh dng sn phm mua sm trc tuyn,
quá trình ra quyt đnh mua sm trc tuyn, mô hình hành vi mua sm trc tuyn
2.2.1 Nhn dng
ngi
mua trên Internet
i tng khách hàng mua sm trc tuyn bao gm hai đi tng: khách hàng
bên ngoài và khách hàng ni b.
Khách hàng bên ngoài
[14,Trang 69]
- Ngi tiêu dùng có ít thi gian: H thng làm hai hoc ba công vic, h có
thu nhp cao nên h mun s dng internet đ mua sm nhm tit kim thi gian.
H sn sàng tr giá cao cho s thun tin này,là mt nhóm khách hàng rt hp dn.
- Ngi né tránh vic mua sm: H không thích mua sm, h s dng
Internet đ tránh ch n ào, xp hàng hay kt xe, hay phi ch đi, vì vy h rt
thích mua hàng trên mng.
- Ngi hiu bit công ngh cao: Thông thng là gii tr, công vic ca h
liên quan đn công ngh thông tin vì vy h thích mua sm trên mng vì nó phù
hp vi ngành ngh ca h
và
cng xem đó là vic sành điu thi thng.
- Ngi thiên v vt cht: Nhóm ngi này thích mua hàng ngoài mng,
thích tip xúc, thích tr giá, thích trao đi vi ngi tht. Nhng h s dng
Internet đ tìm thông tin, so sánh, sau đó nhóm ngi này s ra ca hàng truyn
thng đ mua hàng, vì h ngh là an toàn, tip cn đc vi sn phm.
- Ngi tiêu dùng truyn thng: ây là nhóm ngi khó thuyt phc nht,
nhng ngi tiêu dùng này h rt s ri ro, h là nhng ngi đn chm, ai s
dng ht và h là ngi mua sau cùng. Nhóm ngi này s là khách hàng tng
lai khi mua sm trên mng ph bin, có nim tin cao.
- Ngi lùng thông tin: Nhóm ngi chuyên môn tìm hàng đc, mc đích
tìm nhng thông tin đc đáo, tìm nhng món hàng l.
- Ngi trung thành vi nhãn hiu: ây là nhóm khách hàng to ra doanh
12
thu rt ln cho ngành kinh doanh trc tuyn, vì h đam mê thng hiu đó nên h
lên mng là mua sn phm, h
mua
v
ì sùng bái thng hiu đó, thng hiu này
có cht lng cao hoc th hin tính cách ca h.
- Ngi mua sm đc thân: Nhóm ngi đc thân thì h xem Internet nh
là mt ngi bn đi, Internet không ch là ni h chi game, chuyn khon
ngân hàng, xem tin tc mà nó còn là ni mua sm ca h. nc nào có t l
ngi đc thân cao thì bán hàng trc tuyn nc đó càng phát trin.
Khách hàng ni b
Nhóm khách hàng này cng là nhân viên ca công ty, các công ty đa quc
gia thì lng khách hàng này rt ln, đây cng là mt kênh truyn ming rt tt.
Khi h làm vic công ty, h mua hàng ca công ty thì h s truyn ming v
sn phm cho bn bè và ngi thân ca h vì vy nhóm khách hàng ni b này rt
quan trng.
2.2.2 Nhn dng sn phm mua sm trc tuyn
V nguyên tc, nhng gì bán đc các ca hàng truyn thng thì có th
bán đc qua các kênh mua sm trc tuyn. Tuy nhiên, ph thuc vào nhiu điu
kin (h tng công ngh thông tin, h tng sn xut, phân phi, vn ti), mc đ
phù hp ca các loi hàng hóa đi vi mua sm trc tuyn không phi nh nhau.
c tính nhng sn phm mua sm trc tuyn
:
- Sn phm liên quan đn vi tính.
- Sn phm không cn th trc khi mua, sn phm đư đc chun hóa.
- Sn phm d hiu, h có th hiu đc và tin tng đc, chp nhn
đc nó không quá phc tp.
- Sn phm d chuyên ch đn khách hàng, các sn phm s hóa.
- Sn phm chun hóa, theo tiêu chun ca th gii, ca ngành.
- Sn phm phi có tính sáng to, mi l và có sc thu hút rng rãi trên toàn
cu.
- Sn phm phù hp vi nhng th trng chuyên bit, th trng này là
th trng sn phm rt khác bit, cá bit theo nhu cu riêng ca mt nhóm
khách hàng, rt ít ngi mua nhng mà h phi mua. Th trng tuy quy mô
13
nh nhng ít đi th cnh tranh.
- Sn phm có nhãn hiu ni ting, hay sn phm đc các hãng uy tín, ni
ting đng ra bo lãnh.
2.2.3 Quá trình ra quyt đnh mua sm trc tuyn
Vic các doanh nghip kinh doanh trc tuyn hiu đc cách thc khách
hàng ra quyt đnh mua sm trc tuyn đóng vai trò ht sc quan trng. Nu nh
doanh nghip kinh doanh trc tuyn hiu
đc
quá
trình ra quyt đnh mua hàng,
điu này có th s giúp công ty có nhng tác đng ti quyt đnh ca ngi mua,
ví d: các chng trình qung cáo trc tuyn, xúc tin bán hàng trc tuyn…
Theo GS. Philip Kotler, mô hình tng quát ra quyt đnh mua bao gm 5 giai
đon chính. Trong mi giai đon, chúng ta có th chia thành mt s hot đng và có
mt hoc mt s quyt đnh sau:
Hình 2.1: Quá trình ra quyt đnh
mua.
(Ngun: Philip Kotler,
2003)[24, Trang 57]
- Giai đon th nht: Xác đnh nhu cu, bt đu khi khách hàng đi mt vi
tình trng thiu cân bng gia nhu cu thc t vi c mun. Nhu cu có th bt
ngun t nhng tác nhân kích thích ni ti hay bên ngoài. Mc tiêu ngi nghiên
cu th trng là xác đnh đc nhu cu thc t vi c mun ca khách hàng và
sau đó đa ra nhng sn phm, dch v có th thuyt phc đc khách hàng, qua
Website ca công t
y
m
ì
nh,
hoc thông qua các din đàn trên Internet.
- Giai đon th hai: Tìm kim thông tin, sau khi xác đnh nhu cu, ngi
tiêu dùng tìm kim thông tin v sn phm, dch v trên th trng thông qua các
phng tin mà ch yu là qua Internet. Lúc này, vn đ là cn t vn mua cái gì
và mua t đâu. Hai quyt đnh này có th đc lp hoc kt hp. Trong khi tìm
kim thông tin, các phng tin nh catalogue, qung cáo, xúc tin và hi ngh
hi tho có th nh hng ti quyt đnh mua. Trong giai đon này, tìm kim các
sn phm trc tuyn, chn giá bng k thut so sánh giá trc tuyn t các Website
bán hàng trc tuyn có th là rt hu ích.
14
- Giai đon th ba: ánh giá và la chn. Trong quá trình tìm kim thông
tin thông qua Internet, khách hàng s phân nhóm và ghi nh nhng thông tin quan
t
rng.
Các thông tin có th giúp khách hàng đa ra các tiêu chí sn phm c th hn,
hình thành nên mt h thng các tiêu chun hàng hóa. Nhng tiêu chun này s
giúp khách hàng đánh giá và so sánh các s la chn.
- Giai đon th t: Quyt đnh mua, thc hin thanh toán và giao hàng. T
các thông tin la chn v sn phm, khách hàng s quyt đnh mua hàng, thanh
toán và giao nhn, bo hành. Vic thanh toán có t
h
t
hc
hin trc tuyn thông các
Website có th thanh toán trc tuyn hoc s dng dch v ngân hàng trc tuyn
và chn hình thc giao hàng phù hp vi mình.
- Giai đon th nm: ánh giá sau khi mua, bao gm dch v sau bán cho
khách hàng và đánh giá tính li ích ca sn phm. Quá trình mua s lp li, theo
giai đon hoc toàn b quá trình trên nu nh bt kì giai đon nào không tha mãn.
2.2.4 Mô hình hành vi mua sm trc tuyn
Mô hình hành vi mua ca khách hàng trc tuyn đc minh ha trong hình
di đây:
Hình 2.2: Mô hình hành vi mua hàng trc
tuyn.
(Ngun: David Kingvà ctg,
2002)[14, Trang 32]