B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH
LÊ TH THÚY HNG
NGHIÊN CU VÀ NG DNGăPHNGăPHỄPă
TH IM CÂN BNG VÀ CH S HIU SUT
CT YUăVÀOăỄNHăGIỄăNHÂNăVIểNăTI
CÔNG TY C PHNăTHNGăMI
NGUYN KIM
LUNăVN THC S KINH T
THÀNH PH H CHÍ MINH ậ NMă2013
B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH
LÊ TH THÚY HNG
NGHIÊN CU VÀ NG DNGăPHNGăPHÁPă
TH IM CÂN BNG VÀ CH S HIU SUT
CT YUăVÀOăÁNHăGIÁăNHÂNăVIÊNăTI CÔNG
TY C PHNăTHNGăMI NGUYN KIM
CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH
MÃ S: 60340102
LUNăVN THC S KINH T
NGIăHNG DN KHOA HC: TS. NGUYN NGCăDNG
THÀNH PH H CHÍ MINH ậ NMă2013
LIăCAMăOAN
Tôiăxinăcamăđoanălunăvnănàyălàăcôngătrìnhănghiênăcu ca riêng tôi. Các phân tích, s
liu và kt qu nêu trong lunăvnălàăhoànătoànăcóăthc.
Tác gi lunăvnăă
Lê Th Thúy Hng
MC LC
T ph bìa
Liăcamăđoan
Mc lc
Danh mc ch vit tt
Danh mc các hình
Danh mc các bng
M đu 1
Chngă1:ăCăs ký thuyt v đánhăgiáănhơnăviên theoăphngăphápăth đim cân
bng và ch s đoălng hiu sut ct yu 5
1.1 Khái quát v đánhăgiáănhânăviên 5
1.1.1 Khái nim đánhăgiáănhânăviên 5
1.1.2 Mcăđíchăca đánhăgiáănhânăviên 6
1.1.3 Cácăphngăphápăđánhăgiáănhânăviên ph bin 8
1.2 Khái quát v Th đim cân bng và ch s đoălng hiu sut ct yu 9
1.2.1 Yu t thành công ch yu (CFS) và ch s hiu sut ct yu (KPI) ca D. Ronald
Daniel và Jack F. Rockart 9
1.2.2 Th đim cân bng (BSC) ca Robert Kaplan và David Norton và Th đim cân
bng (BSC) và ch s hiu sut ct yu (KPI) ca David Parmenter 10
1.2.2.1. Th đim cân bng (BSC) ca Robert Kaplan và David Norton 10
1.2.2.2. Th đim cân bng (BSC) và ch s hiu sut ct yu (KPI) ca David
Parmenter 14
1.3 . Phngăphápăđánhăgiáănhânăviên theo BSC và KPI 19
1.3.1 ánhăgiáănhânăviên da trên BSC và KPI 19
1.3.2 iu kin áp dngăthànhăcôngăphngăphápăBSC và KPI 19
1.3.3 Quy trình áp dng BSC và KPI vào đánhăgiáănhânăviên 23
1.4 Kinh nghim ng dng BSC và KPI ti mt s Công ty 24
1.4.1 Công ty C phnăi Phú Lc 24
1.4.2 Công ty C phn Nha Bao bì Tân Tin 25
1.4.3 Công ty Shat – R – Sheild 26
Chngă2: Phân tích kh nngăng dngăphng pháp BSC và KPI vào đánhăgiáă
nhân viên ti Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim 31
2.1 Gii thiu v Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim 31
2.1.1 Khái quát 31
2.1.2 S mng, tm nhìn và giá tr 33
2.1.3ăCăcu t chc và nhân s 34
2.1.4ăVnăhóa Công ty 35
2.1.5 Mt s kt qu hotăđng 37
2.1.6ănhăhng mc tiêu dài hn và chinălcăđnănmă2015 37
2.2 Kh nngătrin khai ng dng BSC và KPI ti Công Ty C phnăThngămi Nguyn
Kim 37
2.2.1ăPhânătíchăvàăđánhăgiáăcác vin cnh trong BSC ti Công ty Nguyn Kim 37
2.2.1.1 Tài chính 37
2.2.1.2 Khách hàng 38
2.2.1.3 Hotăđng ni b 41
2.2.1.4 àoăto và phát trin 43
2.2.2 Khoăsátăcácăđiu kin ng dng BSC và KPI ti Công ty Nguyn Kim 45
2.2.3ă ánhă giáă kh nngă trin khai ng dngă phngă phápă BSC và KPI ti Công ty
Nguyn Kim 56
2.3 Các nhân t nhăhngăđn kh nngătrin khai ng dng BCS và KPI ti Công Ty
Nguyn Kim 52
Chngă3: ng dng Th đim cân bng (BSC) và ch s hiu sut ct yu (KPI)
vào đánhăgiáănhơnăviên ti Công Ty C phnăThngămi Nguyn Kim 55
3.1 Xây dng quy trình áp dng BSC và KPI vào đánhăgiáănhânăviên 55
3.2 ng dngăBSCăvàăKPIăvàoăđánhăgiáănhânăviênăti Công ty Nguyn Kim 57
3.2.1 Thành lp Ban BSC và KPI và ban hành quy ch hotăđng ca Ban BSC và KPI 57
3.2.2 Xácăđnh các yu t thành công then cht ca Công ty 58
3.2.3 Xây dng BSC Tng ca Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim 59
3.2.3.1. K thut xây dng BSC Công ty 59
3.2.3.2 Xây dng BSC Công ty 60
3.2.4 Xây dng BSC cp Khi/ Trung tâm/Ngành hàng 68
3.2.5 Phân tích và mô t công vic theo BSC và KPI 77
3.2.6 Ban hành Quy ch đánhăgiáănhânăviên theo BSC và KPI và tiêu chí đánhăgiáănhână
viên theo KPI 82
3.2.7 T chc thc hin 84
3.2.7.1. T chc thc hinăđánhăgiá 84
3.2.7.2. Kt qu đánhăgiáănhânăviên theo BSC và KPI 85
3.2.8 Áp dngăđimăđánhăgiáănhânăviênătheoăBSCăvàăKPIăđ xp loiăvàătínhăthng cho
nhân viên trong tng k đánhăgiá 87
3.2.8.1 Áp dngăđimăđánhăgiáănhânăviênăđ xp loi nhân viên 87
3.2.8.2 Áp dngăđim đánhăgiáănhânăviênăđ tínhăthng cho nhân viên 89
3.3 K hoch trinăkhaiăđánhăgiáănhânăviênătheoăBSCăvàăKPIătrênătoànăh thng 90
3.4 Kt qu hotăđng kinh doanh ca Công ty sau khi trin khai KPI 91
3.5 Mt s gii pháp h tr vic ng dng BSC và KPI vào đánhăgiáănhânăviên 92
3.5.1.ăBanălãnhăđo duy trì s cam kt mnh m 92
3.5.2.ăăàoăto v BSC và KPI và các ni dung liên quan cho cán b nhân viên 93
3.5.3. Hoàn thin BSC trong Tng công ty 94
3.5.4.ăăThng xuyên cp nht phân tích và mô t công vic theo BSC và KPI 94
3.5.5.ăoălng tinăKPIăđ ly các ch s phù hp 94
3.5.6 Thc hinăđoălngăthngăxuyênăđ ci tin hiu sut 95
3.5.7. Kt hp kt qu đánhăgiáănhânăviênătheo BSC và KPI vi hotăđngăthiăđuaăkhenă
thng ca nhân viên 95
3.5.8.ăăaăcăs d liu đánhăgiáănhânăviênătheo BSC và KPI lên phn mm ERP 95
Kt lun 97
Danh mc tài liu tham kho
DANH MC CH VIT TT
BSC: Balanced Scorecard: Th đim cân bng
Công ty Nguyn Kim: Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim
CBNV: Cán b nhân viên
KPI: Key performance Indicator: Ch s đoălng hiu sut ct yu
KRI: Key result Indicator: Ch s đoălng kt qu ct yu
MTCV: Mô t công vic
PI: Performance Indicator: Ch s đoălng hiu sut
DANH MC CÁC HÌNH
Hình1.1: Th đim cân bngănhălàăkhungăchinălcăchoăhànhăđng 11
Hình 1.2: Th đim cân bng cung cp mt khung mu giúp bin chinălc thành các
tiêuăchíăhànhăđng 12
Hình 1.3. Trin khai BSC qua các cp 14
Hình 1.4: Th đim cân bng vi 6 vin cnh 15
Hình 1.5: Conăđng t s mnh, tmănhìnăđnăcácăphépăđoălng hiu sut 16
Hình 1.6: Các ch s đoălng hiu sut 16
Hình 1.7: Bn yu t nn tngăđ xây dng các ch s hiu sut ct yu 20
Hình 1.8: Mô hình trinăkhaiăKPIă12ăbc 23
Hình 2.1: Quyătrìnhăđaăsnăphmăđnăkháchăhàng 33
Hình2.2:ăSăđ t chc Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim 34
Hình 3.1: Quy trình áp dng BSC và KPI vào đánhăgiáănhânăviên 55
Hình 3.2: Bnăđ chinălc Công ty Nguyn Kim 62
Hình 3.3: Bnăđ chinălc Trung Tâm Kinh Doanh Tng Hp 71
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1: Nhân s Nguyn Kim
tháng 06/2013 35
Bngă2.2.ăThătrngăđinătăVităNam 39
Bng 2.3. Dân s VităNamăgiaiăđon 2009 – 2020 40
Bng 2.4. Tng hp ý kin kho sát nhân viên v áp dng BSC và KPI 47
Bng 2.5: Tng hp ý kin khoăsátălãnhăđo v áp dng BSC và KPI 48
Bng 3.1: Ch tiêu KPI Công ty Nguyn Kim 63
Bng 3.2: Ch tiêu KPI ca Trung tâm Kinh doanh Tng hp 72
Bng 3.3: Mô t công vic ca DTM da trên BSC và KPI 78
Bng 3.4 Tiêu chí đánhăgiáănhânăviên theo KPI 83
Bng 3.5: Kt qu đánhăgiáăDTMăda trên BSC và KPI 86
Bng 3.6. Áp dngătínhăthng cho nhân viên 89
Bng 3.7: K hoch trin khai BSC và KPI trên toàn h thng 90
Bng 3.8: Tình hình hotăđngăkinhădoanhă06ăthángăđuănm 91
1
M U
1. Lí do chnăđ tài
Các t chc hinănayăđu gp rt nhiuăkhóăkhnătrongăvic xácăđnh các yu t
thành công ct yu và xây dng h thngăđoălng kt qu hotăđng t cp công ty
choăđn cp nhân viên da trên các yu t thành công ct yuăđó. Mt mt, vic
đánhăgiáăkháăcm tính, không có ch s đoă lng c th,ăngc li, đôiăkhi vic
đánhăgiáăli ch da vào các ch s tài chính. ánhăgiáănhăth làăchaăđ vì không
th thyăđc s phát trin theo thi gian ca t chc, không thyăđc các s kin
đangăxy ra cóătácăđngănhăth nàoăđi vi t chc và có nhngăhànhăđngăđiu
chnh kp thi đ làm các hotăđng tr nên ttăhn.ăNmă1996,ăth đim cân bng
(Balanced scorecard – BSC)ăraăđi và tr thành công c giúp gii quyt các vnăđ
đoălng kt qu mt cách tòan dinăhn.
TheoăphngăphápăBSC,ămc tiêu chinălc ch yu da trên 4 vin cnh là:
Tài chính, khách hàng, quy trình ni b, hc hi và phát trin. Trong mt t chc,
các mc tiêu s đc phân b t cpăcôngăty,ăđnăv kinhădoanhăđn các phòng ban,
nhóm và cá nhân da trên 4 vin cnh này.
Nhăvy, vi cách xây dng mc tiêu này, mc tiêu ca cá nhân và phòng ban
s thc s đóngăgópăvàoămc tiêu ca Công ty, mt khi mc tiêu ca các cá nhân
đc hoàn thành thì tt yu mc tiêu ca phòng banăvàăCôngătyăcngăđtăđc.
bit các mcătiêuănàyăđóngăgópănhăth nào vào s thành công ca chinălc công
ty thì cn h thngăđoălng. H thngăđoălng theo BSC bao gm các ch s đoă
lng hiu sut ct yu (Key Performance Indicators – KPI) v các vin cnh. Các
KPI s bao quát ht các vin cnhăvàăhoànătoànămangătínhăđnhălngătrongăcáchăđoă
lng hiu sut hotăđng.
Thc t VităNam,ăđãăcóăkháănhiu công ty áp dng BSC và KPIăđ trin khai
chinălcăCôngăty,ăđánhăgiáăkt qu hotăđng ca côngătyăcngănhăhiu qu làm
vic ca nhân viên. Liên h đi vi Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim – là
mt doanh nghip ln trong th trng bán l đinămáy,ăBanălãnhăđo công ty rt
2
quanătâmăđn s đi mi và phát trin bn vng,ănhngădoăCôngătyăđang trong giai
đon phát trin bùng n nên công tác qun tr ngun nhân lc còn gp nhiu khó
khn,ănht là hn ch trongăcôngătácăđánhăgiáănngălc, thành tích ca tp th cngă
nhănhânăviên.ăVicăđánhăgiáăkt qu công vicătheoăKPIăđãăđc tinăhànhănhngă
cònăsăsài, ch yu da trên kt qu doanh s bán hàng và không gn vi các phn
còn li trong các vin cnh chinălc caăCôngăty.ăTheoăđnhăhng phát trin lâu
dài, ln mnh và bn vng ca Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim, vic ci
tin công tác đánhăgiáănhânăviên,ăápădng mô hình BSC và KPI vào đánhăgiáănhână
viên đ đm boătínhăđnhălng và tính liên kt mc tiêu các cp,ăđm bo s cân
bng gia các vin cnh khách hàng, quy trình ni b,ăđàoăto và phát trin và vin
cnh tài chính là mt vic cn thităđ góp phn nâng cao hiu qu làm vic ca
nhânăviênăcngălàănângăcaoăkt qu hotăđng ca toàn Công ty.
Vic áp dngăphngăphápăBSC và KPI vào đánhăgiáănhânăviên ti Công ty C
phnăThngămi Nguyn Kim là phù hp viăđnhăhng phát trin ca Công ty.
PhngăphápăBSCăđc áp dngăđ trin khai chinălc caăCôngătyăđn các cp,
KPIăđc áp dngăđ đoălng kt qu hotăđng ca t chc bao gm c mc tiêu
chinălc và kt qu công vic ca nhân viên.
2. Mc tiêu nghiên cu
Nghiên cuă phngăpháp BSC và KPI, cách ng dngăphngăphápă nàyă vàoă
công tác đánhăgiáănhânăviên.
Xácăđnh các yu t thun li và khó khn,ăđiu kinăđ áp dng BSC và KPI
vào đánhăgiáănhânăviên ti Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim.
Xây dng BSC Công ty và KPIă đ đánh giá nhân viên ti Công ty C phn
Thngămi Nguyn Kim.
xut quy trình áp dng BSC và KPI vào đánhăgiáănhânăviên, trin khai thc
hinăcácăbc đánhăgiáănhânăviên theoăquyătrìnhăcngănhăđ xut các bin pháp h
tr thc hin áp dng BSC và KPI vào đánhăgiáănhânăviên. T đó,ăgópăphn nâng
3
cao hiu qu công tác đánhăgiáănhânăviên và hiu qu kinh doanh ti Công ty C
phnăThngămi Nguyn Kim.
3. iătng và phm vi nghiên cu
iătng nghiên cu: Th đim cân bng (BSC) và ch s đoălng hiu sut
ct yu (KPI).
Phm vi nghiên cu:
+ V t chc: Vic đánhăgiáănhânăviên theoăphngăphápăBSC và KPIătrongăđ
tàiănàyăđc nghiên cu trong phm vi Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim.
+ V thi gian: Thu thp thông tin và khoăsátănmă2012ăvàănmă2013
+ Gii hn caăđ tài: Mc dù nghiên cu áp dng BSC và KPI vào đánhăgiáă
nhân viên Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim theo mtăphngăphápănht
quánănhngăvi thi gian có hn, ngoài phngăphápăchungăđc trin khai, chúng
tôi s tp trung vào xây dng BSC cp Công ty, trinăkhaiă đn Trung tâm Kinh
Doanh Tng hp và đánhăgiáănhânăviên theo KPI nhân viên Phòng Kinh Doanh, v
tríăi dinăThngămi thuc Trung tâm Kinh Doanh Tng hp ca Công ty C
phnăThngămi Nguyn Kim.
4. Phngăphápănghiênăcu: Nghiên cuăđnh tính, đ tài s dngăphngăphápă
nghiên cu này nhm kt hp gia lý lun và thc tin.
Phngăphápăthuăthp thông tin:
Thông tin th cp: Thu thp thông tin thông qua vic thu thp các báo cáo t ni
b Côngăty,ăcácăquyătrình,ăquyăđnh, chính sách ca Công ty, các website, sách báo
và các nghiên cuăkhácăđ xây dng lí thuyt chngăI,ăphn gii thiu Công ty
ChngăII.
Thôngătinăsăcp: Thit k bng hiăđ kho sát kh nngăng dng BCS và KPI
vào đánhăgiáănhânăviên ti Công ty C phn Thngămi Nguyn Kim, các bng hi
đ xácăđnh các yu t thành công then cht và kho sát v BSC ca Công ty và Cp
Trung tâm/Khi/Ngànhăhàng…ă
4
Phngăphápătrin khai và xây dng gii pháp ng dng: Áp dngăphngă
pháp phân tích tng hp, làm vic nhóm, phngăphápăchuyênăgiaăđ có thông tin
t nhiu ngun, tránh phin dinăđ đaăraăcáchăthc trin khai phù hp và các gii
pháp thit thc.
5. Kt cu ca lunăvn:
Ngoài phn M đu và Kt lun, lunăvnăđc kt cuănhăsau:
ChngăI:ăCăs lý thuyt v đánh giá nhân viên theoăphngăphápăth đim
cân bng (BSC) và ch s đoălng hiu sut ct yu (KPI)
ChngăII: Phân tích kh nngăng dngăphngăphápăBSCăvàăKPIăvàoăđánhă
giá nhân viên ti Công ty C phnăThngămi Nguyn Kim
Chngă III: ng dng BSC và KPIă vàoăđánhă giáănhână viênăti Công ty C
phnăThngămi Nguyn Kim
5
CHNGă1:
CăS LÝ THUYT V ỄNHăGIỄăNHÂNăVIểN THEOăPHNGă
PHÁP TH IM CÂN BNG (BSC) VÀ CH S HIU SUT CT YU
(KPI)
1.1 Khái quát v đánhăgiáănhơnăviên
1.1.1 Khái nim v đánhăgiáănhơnăviên
Có nhiu khái nim khác nhau v đánhăgiá,ătheoăISOă19011:2003 (trang 7),ăđánh
giá là quá trình có h thng,ăđc lpăvàăđc lpăthànhăvnăbnăđ nhnăđc bng
chngăđánhăgiáăvàăxemăxét chúng mtăcáchăkháchăquanăđ xácăđnh mcăđ thc
hin các chun mcăđánhăgiá.
ánhăgiáălàămt quytăđnh có h thng nhmăxácăđnh giá tr vàăỦăngha caăđi
tng bng cách s dng mt tp hp các tiêu chun. Nó có th h tr mt t chc,
chngătrình,ăd án hoc bt k s can thip, sáng kinăđ đánhăgiáămc tiêu bt k,
tính kh thi ca mt Ủătng/đ ngh; giúpăđ trong vic ra quytăđnh; xácăđnh
mcăđ đtăđc hoc giá tr hng đn mcăđíchăvàămc tiêu; xácăđnh kt qu ca
bt k hànhăđng nàoăđãăđc hoàn thành. Mcăđíchăchínhăca vicăđánhăgiá, ngoài
vic đtăđc cái nhìn sâu sc vào các sáng kin trong quá kh còn làăđ cho phép
phn ánh và h tr trong vic xácăđnhăcácăthayăđiătrongătngălai.ă(Wikipedia,
2011)
Theo ICAP (1995-2013),ăđánhăgiáăcungăcp mtăcáchăxácăđnh xem mt sáng
kină cóăđemă đn nhng giá tr đangă đcă mongă đi hay không. Tuy nhiên, mt
đánhăgiáătt có th tr li cho rt nhiu vnăđ quan trng khác.
TheoăJerryăJensenă(1997),ăđánhăgiáăhiu qu ca nhân viên là mt ngh thut
hành chínhătngăđi nguyên thy. Cho dù khá phc tp, các t chcălâuănm vi
h thng qun lý thc t phát trin ttăcóăxuăhng không hài lòng viăphngăphápă
ca h khi thmăđnh và ci thin hiu sut ca nhân viên. S nngăđng ca mt
ngi làmăchoăngi khác xut hin s không hài lòng và nghi ng rng quá trình
này là không công bng, trităđ và có hiu qu.
6
Theo NguynăVânăim và Nguyn Ngc Quân (2006), cn phi phân bit rõ
khái nim “đánhăgiáăthc hin công vic” vi khái nim “đánhăgiáăcôngăvic”. i
tng ca “đánh giá công vic” là mt công vic c th nàoăđó,ăcònăđiătng ca
đánhăgiáăthc hin công vic vi khái nim là conăngi trong quá trình hoàn thành
nhim v ca h.ăánhăgiáăthc hin công vicăcngăkhôngăphi là s đánhăgiáătoànă
b các phm cht cá nhân ca mtăngi, mà ch xemăxétăngiăđóă các khía cnh
liênăquanăđn công vic.ăánhăgiáăthc hin công vic là mt hotăđng nhân s
đóngăvai trò quan trngătrongăcácăcăquan,ăt chc.
Theo Trn Kim Dung (2010), đánh giá nngălc thc hin công vic ca nhân
viên nhmăgiúpăđ,ăđng viên, kích thích nhân viên thc hin công vic ttăhnăvàă
phát trin nhng kh nngătim tang trong mi nhân viên.
T nhng khái nim trên, tác gi đaăraăkháiănim khái quát v đánhăgiáănhână
viênănhăsau:ăánhăgiáănhân viên làăđaăraănhnăđnh tng hp v các d kinăđoă
lngăđc qua các k kimătra/lng giá trong quá trình và kt thúc bngăcáchăđi
chiu, so sánh vi nhng tiêu chunăđãăđcăxácăđnhărõăràngătrcăđóătrongăcácă
mc tiêu công vic ca nhân viên. ánhăgiáănhân viên là mt hotăđng nhm nhn
đnh,ăxácăđnh giá tr thc trng ca nhân viên v mcăđ hoàn thành nhim v, cht
lng, hiu qu công vic,ătrìnhăđ, s phát trin, nhng kinh nghimăđc hình
thành thiăđim hin tiăđangăxétăsoăvi mc tiêu hay nhng chun mcăđãăđc
xác lp.
1.1.2 Mcăđíchăca đánhăgiáănhơnăviên
Mcăđíchăca vicăđánhăgiáănhơnăviênălƠăxemăxét hiu qu làm vic trong
quá kh và ci thin hiu qu làm vicătrongătngălai. Quaăđánhăgiá,ălãnhăđo
s bităđc kt qu công vic ca nhân viên, có nhngăkhenăthngăvàăđng viên
tinh thn xácăđáng.ăT đó,ănhânăviênăcngăs bit cách vàăcóăđng lc c gngăđ
đtăđc kt qu công vic tt nht.
Xácăđnh nhu cuăđƠoăto và phát trin ca nhân viên:ăSauăđánhăgiá,ăcôngătyă
s bit nhân viên còn thiu nhng k nngănàoăvàăđào to nhân viên đ đápăng cho
7
nhu cu ca công vic, hoc nu nhân viên có nhng kh nngăvt lên trên yêu cu
công vic thì có th đ xut nhng lpăđàoătoănângăcaoăđ đ bt và b nhim cho
nhng v tríăcaoăhn.
t mc tiêu và xây dng k hochăhƠnhăđng nhmăgiúpănhơnăviênăđnh
hng ngh nghip và tngătrin vngăthngătin caănhơnăviênătrongătngă
lai: Qua phng vnăđánhăgiá,ălãnhăđoăvàănhânăviênăcùngăcóăcăhiăđ tho lun v
mongăđi và nhng quyn li có th có caăcôngătyăđi vi nhân viên. ng thi,
nhân viên hiu rõ và xây dng các mc tiêu k hoch dài hn ca mình gn vi s
phát trin ca Công ty theo tngăgiaiăđon.
LƠmăcăs đ xácăđnhălngăthng: thông qua kt qu đánhăgiá,ănhng nhân
viên b đánhăgiáăkhôngăđt s nhn nhng hình thc phtănhăkhin trách, h lng,ă
thuyên chuyn…ăđng thi nhng nhân viên tt s đc thng,ătngălngăvà đ
bt nhng v tríăcaoăhn.
Tngăđng lc làm vic cho nhân viên:ătrênăcăs đánhăgiá,ăngiălãnhăđo có
th thyăđc kt qu công vicăđtăđc và đnhăhng cho nhân viên cách thc
làm vicăđ đt hiu qu cao nht,ăđâyălàăcáchăđng viên kp thi và huăíchăđi vi
nhân viên.
Nhnăđc phn hi ca nhân viên v phngăphápăqun lý và chính sách
ca t chc: đánhăgiáăthc hin công vicăcng góp phn trong vicăđánhăgiáămc
đ hiu qu ca nhngăchínhăsáchăvàăchngătrìnhăqun tr ngun nhân lc, t đóă
ghi nhnăđ có nhng saăđi phù hp.
Mcăđíchăchungăcaăđánhăgiáănhânăviênălàănângăcaoăhiu qu làm vic ca nhân
viên,ăcngăchínhălàănângăcaoăhiu qu sn xut kinh doanh ca công ty.ăánhăgiáă
hiu qu làm vic là mt công c đc s dngăđ nâng cao hiu qu hotăđng ca
mt doanh nghip bngăcáchătngăhiu qu làm vic ca tng cá nhân trong doanh
nghipăđó. (Trn Kim Dung, 2010).
8
1.1.3 Cácăphngăphápăđánhăgiáănhơnăviên ph bin
Theo Trn Kim Dung (2010),ăcácăphngăphápăđánhăgiáănhânăviênăch yu bao
gm:
+ăPhngăphápăbngăđim.
+ăPhngăphápăxp hng luân phiên.
+ăPhngăphápăsoăsánhăcp.
+ăPhngăphápăphê bình luăgi.
+ăPhngăphápăquan sát hành vi.
+ăPhngăphápăđánhăgiáătheoămc tiêu.
+ăPhngăphápăđnhălng.
Theo Martin Hilb (2003) phngăphápă360ăđ
trongăđánhăgiá nhân viên phát huy
hiuăquăcao. âyălàămtăphngăphápămàănhiuătăchcăđangănălcăápădng nhm
có cái nhìn đaăchiuăđi vi kt qu làm vic ca mt nhân viên.ăLyăđiătngăđcă
đánhăgiáălàmătrungătâm,ăcácăbcăđánhăgiáăbaoăgm:ă
+ăNhânăviênătăđánhăgiá.
+ ánhăgiáăcaăcpătrênătrcătip.
+ Thmăđnhăcaăcpătrênăgiánătip.
+ ánhăgiáăcaănhânăviênătrcăthucă(nuăcó).
+ ánhăgiáăbiăđngănghip.
+ ánhăgiáăbiăkháchăhàngă(niăbăvàăbênăngoài).ă
ánhăgiáădaătrênăBSC và KPI: cóănhiuăđimăgnăgingănhăđánhăgiáătheoămcă
tiêuă(khiătăchcăqunătrătheoămc tiêu - MBO), nhngăđimăkhácăcăbnălàăphngă
phápăngădngăBSC và KPI vào đánhăgiá nhânăviênănhnămnhăđnătínhăliênăktăchină
lcăăttăcăcácăcp trongătăchcăvàăgnăktăviătngănhânăviên; cácămcătiêuăvàăchă
tiêu liênăquanăđnănhiuăkhíaăcnhăvàăcácăchăsăđánhăgiáăbaoăgmăcăktăquălnăchă
săhiuăsut.ă
Thcăt,ămiăphngăphápăđánhăgiáăđuăcóănhngăuăvàănhcăđimăcaănó.ăVică
laăchnăphngăphápănàoăđăđánhăgiáăchoăphùăhpăphăthucăvàoămcăđích đánhă
9
giá,ăphmăviăđánhăgiáăvàăđcăthùăcaămiătăchc.
1.2 Khái quát v th đim cân bng và ch s đoălng hiu sut
1.2.1 Yu t thành công ch yu (CSF) và Ch s đoălng kt qu hotăđng
(KPI) ca D. Ronald Daniel và Jack F. Rockart
Kháiănimă“nhngăyuătăthànhăcông”ăvàă“ch s đoălng ktăquăhotăđng”ă
đuătiênăđcăphátătrinăbiăD.ăRonaldăDanielăcaăMcKenseyăvàăcácăcngăsăăthpă
niên 60. Tuyă nhiên,ă Ủă tngă đcă bită đnă nhiuă nhtă làă ca Jack F. Rockart -
TrngăqunătrăSloanăvàoăcuiăthpăniênă80.
CSF là tăvităttăcaăCriticalăSuccessăFactoră(Yuătăthànhăcôngăchăyu). KPI
làătăvităttăcaăKeyăPerformanceăIndicatoră(Chăsăđoălngăktăquăhotăđng).
Căhaiăcmătătrênăđcăsădngăphăbinătrongăvicăthităkăcácămcăđíchăthíchă
hp,ăcácăđoălng và phânătíchăkhănngăđtăđcămcătiêuăcaătăchc.
CSFăthngămôătăđcăđimămôiătrngăniăbăhocăbênăngoàiăcaămtătăchcă
cóănhăhngăchăyuăđnăvicăđtăđcămcătiêu caătăchc.ăKPIălàăthcăđoăđnhă
lngăđcăsădngăđăđoălngăktăquăhotăđngăcaătăchcătrongăvicăđtăđcă
CSF. CóăthăcóănhiuăKPIăchoămtăCSF, KPIăcóăthălàăchăsăđoătàiăchínhăhocăphiă
tài chính.
Theo Rockart và Bullen (1981),ă cóă4ăloiăcă bnăvăCSF là: Kăngh; Chină
lc; Môiătrng; Thiăgian.ăDănhiên,ă4ăloiălnhăvcănàyăđuăđcăxemăxétădiă
gócăđăchinălcămàătăchcăcnăphiăgiiăquyt.ăBanăđuăCSF đcăchiaăraăthànhă
2ămcăhotă đng là chină lcăkinhădoanhă vàămcătiêuăchinălc.ăTuyănhiên,ăỦă
tngăvăCSF đãăđcăchngăminhălàăhtăscăhuăíchăkhiăngădngănóăđămărngă
đnăcácăcpăđăthpăhnătrongătăchc.ăVíădăquaăcácăphòngăban trongămtătăchc,ă
thmăchíăquaăcácămngăcôngăvicăhocăđnătngăcáănhân.ăThutăngă“Critical”ăbană
đuăđăcpăđnănguyăcăgpăphiăcácăsaiălmănghiêmătrngănuătăchcăkhôngăxác
đnhăcácămcătiêuăliênăkt. Săxungăđtălàăkhôngăthătránhăkhiăgiaănhiuămc tiêu.
Víădămcătiêuăctăgimăchiăphíăcóăthăxungăđtăviămcătiêuănângăcaoăsăthaămãnă
caăkháchăhàng.ăiuămuăchtălàăphiăquytăđnhăkhiănào,ăbaoălâuăvàăđoălngăcácă
10
chăsănhăthănào.ăSăcânăbngălàăcnăthităđătoăraăcuătrúcăphânăquynăvàăchă
đnhătráchănhimătrongătăchcăvàăđmăboăkhănngăqunălỦăcácămcătiêu.ă
ụătngăCSFăvàăKPIăđãăcóănhngănhăhngăđnănhiuăphngăphápăđcăthită
kăđăliênă ktăcácănă lcăchinăthutăcaă tăchcăviă cácă chinălc,ăđcăbitălàă
Balanced Scorecard.
Các giiăhnăcaăCSFăvƠ KPI:
Cácăchătiêuălàănhngăngiăđyătăttănhngăliălàăôngăchăti.ăCácăCSFăvà KPI
hinăhuăphiăđcăxemăxétăthngăxuyên.ă
Chănhnămnhăvàoăvicăđoălng.ăiuănàyăcóăthănhanhăchóngălàmăquênăđiă
hocăđánhăgiáăthpăcácă“yuătămm“,ănhngăyuătănàyărtăkhóăcóăthăđoălngă
đc.ă
KhóăxácăđnhăđúngăsălngăvàăđúngăloiăCSF.ă
1.2.2 Th đim cân bng (BSC) ca Robert Kaplan và David Norton; BSC và
KPI ca David Parmenter
1.2.2.1. Th đim cân bng (BSC) ca Robert Kaplan và David Norton
Th đim cân bngă(BSC)ăđc Robert Kaplan – Trng kinh doanh Harvard và
David Norton – sáng lp viên ca mtă côngătyă tăvn công ngh thông tin khi
xng vào nhngănmăđu ca thpăniênă1990ăvàăđãăthuăđc rt nhiu thành công.
BSC là mt h thng nghiên cu và qun lý chinălc daăvàoăđoălng, có th
đc s dng cho mi t chc. BSC cung cp cho các nhà qun lý mt h thngăđoă
lng mà h cnăđ chèo lái t chc ca mình ti nhngăthànhăcôngăđy tính cnh
tranhătrongătngălai.ă
Theo Robert S.Kaplan và David Norton (1996), Th đim cân bngă đc s
dngăđ: Làmărõăvàăđtăđc s đng thun v chinălc; Truynăđt chinălc
trong toàn t chc; Liên kt các mc tiêu tp th và cá nhân vi chinălc; Kt ni
các mc tiêu chină lc vi nhng mc tiêu dài hn và d tho ngân sách hàng
nm; Xácăđnh và liên kt các sáng kin chinălc;ăaăraănhngăđánhăgiáăchin
11
lcăđnh k và có h thng; Thu nhn phn hiăđ nghiên cu và nâng cao chin
lc.
Hình1.1: Th đim cân bngănhălà khung chinălcăchoăhƠnhăđng
Ngun: Robert S.Kaplan và David P. Norton (1996)
BSC trin khai chinălcăvàăđánhăgiáăs hòan thành các mc tiêu ca doanh
nghip thông qua bn nhóm tiêu chí (vin cnh): tài chính, khách hàng, quy trình
ni b và hc hi phát trin. BSC giúp các công ty có kh nngătheoădõiăkt qu
hotăđng tài chính trong khi vnăgiámăsátăđc din bin trong vic to dng các
kh nngăvàăthuăv các tài sn vô hình mà h cn cho s phát trinătrongătngălai.ă
Bn vin cnh trong BSC có mi quan h nhân qu viănhauăđc mô t trong
hình:
Làm rõ và c th hóa tm
nhìn và chi c:
Làm sáng t tm nhìn
Đàc s ng thun
Truy t và kt ni:
Truyàt và giáo dc
Thit lp mc tiêu
Kt ni các phàng vi
àààu qu hot
ng
TH ĐIM
CÂN BNG
Lp k ho t mc tiêu:
Đt mc tiêu
Gn kt các sáng kin chin
c
Phân b ngun lc
Thit lp các mc
Hc tp và phn hi chin
c:
Tuyên b tm nhìn chung.
Cung cp phn hi chin
c
Tàu kin thun li cho
vic hc tà à à à
chiàc
12
Hình 1.2 Th đim cân bng cung cp mt khung mu giúp bin chinălc
thƠnhăcácătiêuăchíăhƠnhăđng
Ngun: Robert S.Kaplan và David P. Norton (1996)
ThăđimăhcăhiăvƠăphátătrin
Thăđimănàyăbaoăgmăquáătrìnhăđàoătoănhânăviênăvàănhngătháiăđăvăvnăhóaă
doanhănghip liênăquanătiăsătinăb ca cáănhânăvàădoanhănghip.ăViăsăthayăđiă
khôngăngngăvăcôngăngh,ănhânăviênăphiăluônătrongătrngătháiăsnăsàngăhcăhiă
btăcălúcănào.ăCácăchăsăcóăthăđcăsădngăgiúpănhàăqunălíăphânăbăngânăsáchă
đàoătoămtăcáchăhiuăquăvàăhpălíănht.ăTrongămiătrngăhp,ăkhănngăhcăhiă
vàăphátătrinătoăraănnămóngăvngăchcăchoăsăphátătrinăcaădoanhănghip.
KaplanăvàăNortonănhnămnhărngăyuătă“hcăhi”ăcnăthităhnă“đàoăto”;ăyuă
tănàyăcóăthă thcă hinăthôngăquaă vică miăcácăchuyênăgiaă đàoătoăhayăsă dngă
chuyênăgiaăđàoătoăniăb,ăhayătoăraămôiătrngăkhuynăkhíchăgiaoătipăgiaăcácă
nhânăviênănhmătoăđiuăkinăchoăhăhcăhiălnănhau.
Thăđimăquyătrìnhăniăb
Thăđimănàyăđăcpătiăquyătrìnhăkinhădoanhăniăb.ăNhngăchăsătrongăthă
đimănàyăchoăphép nhàăqunălíănmărõ cácăquyătrìnhăniăb,ătìnhăhìnhăkinhădoanh và
13
snăphmăhayădchăvăcóăđápăngănhuăcuăcaăkháchăhàng hay không.ăNhngăchăsă
nàyăphiădoăchínhănguiăhiuărõăquyătrìnhăkinhădoanhătrongădoanhănghipăđaăra.
ThăđimăkháchăhƠng
TritălỦ qunătrăhinăđiăluônăđánhăgiáăcaoătmăquanătrngăcaăkháchăhàngăvàă
phngă phápă đápă ngă nhuă cuă caă h.ă âyă làă nhngă chă să rtă quană trng, nuă
kháchăhàngăkhôngăhàiălòng,ăhăsătìmănhngănhàăcungăcpăkhácăcóăkhănngăđápă
ngănhuăcu.ăVicăhotăđngăkémătrongăthăđimănàyălàăduăhiuăkinhădoanhăsăxută
hinănhiuăbtănătrongătngălaiădùăbcătranhătàiăchínhăhinătiătrôngăcóăvăhaă
hn.
ThăđimătƠiăchính
Kaplan vàăNortonăkhôngăphănhnăvaiătròăcaăcácăthôngăsătàiăchính.ăCácăsăliuă
tàiăchínhăđcătínhătoánăchínhăxácăvàăđúngăthiăhnăluônălàăuătiênăhàngăđu.ăKhi
ngădngăhăthngăcăsădăliuăcôngăty,ăcácăcôngăvicăxălỦăsăliuăcóăthăđcătpă
trungăvàătăđngăhóa. Trongăthcătăluônăcóănhngăvicănmăngoàiăphmăviăxălíă
caăcácăsăliuătàiăchính.ăVìăvy,ăvicănhnămnhătiăthiăđimăhinătiăvàoăchăsătàiă
chínhăsădnătiătìnhătrngămtăcânăbngăsoăviăcácăthăđimăkhác.ă“Thcăt,ămcă
tiêu tài chính có vai trò nhămtătrngăđimăchoăcácămcătiêuăvàăthcăđoătrongăttă
căcácăkhíaăcnhăkhácăcaăthăđim”.ă
T vic xây dng 4 vin cnh cp Công ty da trên chinălc Công ty, BSC s
đc trinăkhaiăđn các cpăphòngăbanăbênădi nhăhìnhă1.3.
Nmă2004,ătrongăcun “Bnăđ chinălc: Bin tài sn vô hình thành kt qu
huăhình”ăRobertăKaplanăvàăDavidăNortonăđãăngm khngăđnh tm quan trng ca
s hài lòng caănhânăviênăcngănhăca vin cnh v môiătrng/cngăđng. Sau
này,ăDavidăParmenterăđãătrin khai th đim cân bng viăđyăđ 6 vin cnh trong
công trình nghiên cu ca ông.
14
Hình 1.3. Trin khai BSC qua các cp
Ngun: Robert Kaplan và David Norton (1996)
1.2.2.2. Th đim cân bng (BSC) và ch s hiu sut ct yu (KPI) ca David
Parmenter
David Parmenter đãă phátă trină môă hìnhă BSCă bană đu ca Robert Kaplan và
David Norton b sung hai vin cnh na là s hài lòng caănhânăviên,ămôiătrng
và cngăđng. David Parmenter cho rng,ăđ t chc tn ti và phát trin bn vng
nênăquanătâmăđn s hài lòng ca nhân viên thuc t chc. S hài lòng ca nhân
viên cao thì kh nngămangăli s hài lòng ca khách hàng càng cao. Bên cnhăđó,ă
t chc phi có trách nhimăhnăvi môi trng và cngăđngănhăngnă nga ô
nhimămôiătrng,ăđm bo trách nhim xã hiăđi viăngiălaoăđng, khách hàng
và các bên hu quan.
15
TÀI CHÍNH
Tính hu dng ca tài
sn, tiăuăhóaăngun vn
luăđng
KHÁCH HÀNG
Làmătngăs hài lòng ca
khách hàng, nhm vào
điă tng khách hàng
mang li nhiu li nhun
nht
MÔIăTRNG/CNG
NG
H tr cácă đnă v kinh
doanhăđaăphng,ăto quan
h vi nhng nhân viên
trongătngălai,ăcóăkh nngă
lãnhăđo cngăđng
QUY TRÌNH NI B
Giaoă hàngă đyă đ,ă đúngă
thi gian, tiăuăhóaăcôngă
ngh, có các mi quan h
hiu qu vi các bên liên
quan chính
S HÀI LÒNG CA
NHÂN VIÊN
Vnăhóaăcôngătyătíchăcc,
duy trì nhng nhân viên
ch cht, trân trngăđóngă
góp ca h
HC HI VÀ PHÁT
TRIN
Trao quyn,ă tngă kh nngă
chuyên môn và s thích ng
Hình 1.4: Th đim cân bng vi 6 vin cnh
Ngun: David Parmenter (2009)
DavidăParmenterăđãăto mt công c xut sc, liên kt công trình Th đim cân
bng ca Robert Kaplan và David Norton vi thc t ca vic ng dng các ch s
đoălng hiu sut trong t chc.