Phân Tích Tình Hình Quản Lý Đô Thị Trong Giai Đoạn Hiện Nay

1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA MÔI TRƯỜNG VÀ TNTN
2
Nước ta với địa hình phong phú và đa dạng như vùng đồng bằng,
vùng biển, vùng núi và trung du. Với các loại địa hình như vậy dưới
quá trình đô thị hóa thì các đô thị của chúng ta phát triển nhanh,
mạnh cả về số lượng và chất lượng trong thời kỳ đổi mới này. Số
lượng các đô thị phát triển không ngừng. Bên cạnh sự phát triển đó
Vấn đề quản lý đô thị hiện nay đã và đang là vấn đề cần quan tâm
hiện nay.
3
Quản lý đô thị là hoạt động của cơ quan hành chính Nhà
nước can thiệp vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội, tổ
chức khai thác và điều hoà việc sử dụng các nguồn lực (tài
nguyên thiên nhiên, tài chính và con người) nhằm mục tiêu
tạo dựng môi trường sống thuận lợi của đô thị, kết hợp hài
hoà giữa lợi ích quốc gia và lợi ích đô thị đảm bảo sự phát
triển bền vững. Quản lý đô thị trước hết là sự thực thi quyền
lực công, nhân danh Nhà nước trên địa bàn đô thị.
4
Quản lý đô thị
Trách nhiệm
Cơ quan
Nhà nước
Tổ chức
xã hội
Tổ chức phi
chính phủ
Và cộng đồng
5

Đất Đai
Trật Tự Xây Dựng
Đô Thị
Kiến trúc – quy hoạch
xây dựng đô thị
Nhà ở
Nguồn nhân lực
Trật tự đô thị
QUẢN LÝ
ĐÔ THỊ
Hệ thống điện
Giao thông
Y tế
Hệ thống điện
Giao thông
Y tế
Kiến trúc nhà ở đô thị
Quản lý môi trường đô thị
Kiến trúc nhà ở đô thị
Quản lý môi trường đô thị
6
Con người
(người lãnh đạo,
quản lý)
có kiến
thức
vững
về
chuyên
môn

quy định pháp
luật,
hệ thống các quy
chuẩn,
tiêu chuẩn và kiến
thức cơ bản của
chuyên ngành về
xây dựng đô thị.
Yêu
cầu
về kỹ
năng
hiểu biết về khoa học,
tâm lý trong quản lý
kỹ năng thu thập,
xử lý thông tin, giao
tiếp, tham gia ý kiến
hoặc ra quyết định,
lưu trữ hồ sơ
Đạo đức
7

Số cán bộ quản lý đô thị không có chuyên môn về xây dựng khá
lớn, nhất là tại các phường, thị trấn.

Hầu hết các cán bộ quản lý đô thị đều được thuyên
chuyển hoặc tuyển dụng từ cán bộ chuyên môn kỹ thuật và
không được trang bị kỹ năng quản lý nói chung và kỹ năng
trong quản lý đô thị nói riêng.
Một số hạn chế của đội ngủ cán bộ

Đây là điểm yếu cơ bản bởi nếu không có chuyên môn về xây
dựng sẽ rất khó khăn để nắm bắt các quy định pháp luật, các
yêu cầu, thông số, quy định chuyên ngành làm cơ sở cho hoạt
động quản lý.
Các địa phương có định kỳ tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nhưng
chủ yếu là về kiến thức pháp luật mà không chú ý đến kỹ năng
và kiến thức chuyên môn
8
Quản lý vỉa hè, lòng đường, giải tỏa lấn chiếm hành lang giao
thông, xử lý các điểm trông giữ phương tiện không đúng quy định,
xóa bỏ các điểm trông giữ phương tiện trên hè phố, lòng đường làm
ảnh hưởng, ùn tắc giao thông.
Chợ họp ngay giữa đường
9
Một góc chợ sinh viên
Tình trạng để xe tràn lan trên vỉa hè Đà Nẵng
gây ùn tắc giao thông và mất mỹ quan đô thị
10
Theo số liệu từ Cục CSGT đường bộ - đường sắt, trong tổng số
các vụ tai nạn giao thông gần đây thì có tới 70% số vụ do mô tô,
xe máy gây ra, tức là mỗi ngày trung bình có 30 người chết do
TNGT thì có tới 2/3 liên quan đến xe máy. Trong 6 tháng đầu
năm 2011 cả nước đã xảy ra hơn 23.000 vụ TNGT đường bộ, làm
chết 5.662 người và làm bị thương hơn 25.600 người.
Trong 6 tháng đầu năm 2011, lực lượng CSGT đã tước giấy phép
lái xe hơn 122.400 trường hợp, tạm giữ hơn 9.500 ôtô, hơn
289.000 môtô, xe máy và hơn 2.500 trường hợp khác. Xử phạt vi
phạm không đội mũ bảo hiểm với hơn 297.000 trường hợp vi
phạm, xử lý vi phạm về nồng độ cồn với hơn 24.600 trường hợp.
Trật tự an toàn giao thông

11

Đất đai được xác đình là nguồn lực của phát triển.

quản lý quỹ đất

quản lý phát triển đất.
Những khó khăn tồn tại trong việc quản lý đất đai:

Các chính sách chưa được cụ thể hóa để giải quyết hài
hòa giữa quyền lợi nhà nước với người có quyền sử dụng
đất.

Việc quản lí và sử dụng đất theo quy hoạch chưa chặt
chẽ. Hiện tượng tự chuyễn mục đích sử dụng đất và xây
dựng trái phép còn phổ biến.
12

Do năng suất lao động nông nghiệp thấp, nhiều hộ nông dân
ven thành phố đã bán ruộng vườn để chuyễn sang làm nghề
khác. Nhiều người đã mua đặt để “Đầu cơ tích trữ”

Việc cấp đất lẽ cho dân làm nhà tạo điều kiện tăng quỹ nhà,
giải quyết nhu cầu nhà ở. Tuy nhiên do việc không kiễm soát
chặt chẽ quá trình xây dựng hạ tầng, đã để hình thành nhiều khu
dân cư ổ chuột mới vùng ven.

Thủ tục hành chính liên còn phức tạp. Việc này đã cản trở việc
lưu chuyễn đất đai phục vụ đầu tư phát triển.


Công tác đo đạc bản đồ chưa phục vụ kịp thời cho công tác
quy hoạch và xây dựng.
13
Hà Nội là Thủ đô nên
rất nhiều người có tâm
lý muốn sở hữu
một cái nhà hay mảnh
đất để sau này cho con
cháu.
Việc đất ít, người tăng nhanh cộng với tình trạng một diện tích không
nhỏ đang bị bỏ hoang phí (chủ yếu là đầu cơ) đã đẩy giá nhà, đất Hà
Nội lên cao hơn so với thực tế.
Giá nhà đất vẫn còn
cao ngất ngưởng, thậm
chí có nơi còn cao hơn
cả Hồng Kông và
Singapore.
14
Riêng với đất ở đô thị loại I, mức bình quân cao nhất năm 2011 đạt
mức 29,2 triệu đồng/m2. Mức giá đất ở đô thị bình quân tại các đô thị
loại II là 25,2 triệu đồng/m2 tăng 13,01% so với năm 2010 và bằng
84,11% so với mức giá đất ở tối đa quy định tại khung giá đất tương
ứng do Chính phủ quyết định.
Bình quân giá đất cao nhất ở đô thị loại III là 13,7 triệu đồng/m2
giảm gần 7% so với năm 2010. Còn đô thị loại IV giá đất đạt 7,6 triệu
đồng/m2 giảm mạnh 15,6%.
15
Giá đất Hà Nội "vượt mặt" London?
Theo nghiên cứu mới đây của Công ty Bất động sản Knight Frank
phối hợp với Ngân hàng Citi Private Bank (đăng trên tạp chí The

Independent, Mỹ), giá đất tại London hiện đắt nhất thế giới: 49.200
USD/m2. Tại New York là 34.200 USD/m2. Ở châu Á, Hồng Kông
(Trung Quốc) đứng đầu với 26.300 USD/m2, kế đó là Tokyo 23.500
USD/m2.
Giá trên là tính mức trung bình. Nghiên cứu không đưa ra giá đất tại
Việt Nam. Nhưng với những gì đã diễn ra, nhất là vụ đòi đền bù 1 tỷ
đồng/m2 ở Hà Nội và việc một số căn nhà ở đường Đồng Khởi, TP
Hồ Chí Minh rao bán trên 1 tỷ đồng/m2 (hơn 50 nghìn USD) thì xem
ra hai thành phố ở ta đang "vượt mặt" London, New York, Tokyo.
16
Nếu có khoảng 1 tỷ đồng khó có thể mua nổi một mảnh đất hoặc căn
nhà có diện tích đất khoảng 35m2 trong những quận nội thành ở Hà
Nội. Trong khi đó, nếu cũng với chừng đó tiền thì có thể mua được
mảnh đất khoảng 45-55m2 tại TPHCM (trừ quận 1, quận 3)
Giá đất ở Hà Nội quá
cao là do cầu nhiều,
cung ít
17
Theo chiến lược phát triển đô thị Việt Nam, diện tích đất đô thị sẽ tăng từ
105.000 ha hiện nay lên đến 460.000 ha vào năm 2020, tỷ lệ đô thị hoá dự
kiến tăng từ 26% hiện nay lên đến 46% vào năm 2025.
Đặc biệt, trong 10 năm vừa qua (từ 2000 đến 2010) đã có hàng loạt dự án
nhà ở, khu đô thị mới tại các đô thị lớn đó được triển khai thực hiện, thu hút
nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia đầu tư.
Thành phố Đà Lạt nhìn từ trên cao
18
Theo thống kê của Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA), người di
cư nông thôn chiếm tới 1/3 dân số của TP Hồ Chí Minh và 1/10 dân
số của Hà Nội và làn sóng này vẫn đang tiếp tục không ngừng chảy.
Dự kiến dân số đô thị của Hà Nội đến năm 2010 sẽ là 3,9 - 4,2 triệu

người, năm 2020 là 7,9 - 8,5 triệu người; còn với TP Hồ Chí Minh
năm 2010 là 10 triệu người, đến 2025 là 16-17 triệu người.
19
Thống kê của UNFPA cho thấy, hiện 25% cư dân thành thị Việt
Nam không đủ tiền để mua nhà ở, 20% nhà ở thành thị bị xếp
vào loại không đạt tiêu chuẩn, TP Hồ Chí Minh còn có 300 ngàn
người đang sống trong các nhà ổ chuột, 30% dân số Hà Nội phải
sống trong môi trường chật chội với diện tích ở không quá
3m2/người.
20
vấn đề cần quan tâm:
Mô hình ở hiện nay chủ yếu là nhà căn phố( nhà ống với mặt
tiền khoãng 4m). Dạng nhà này phù hợp với khu thương mại
nhỏ. Tuy nhiên trên các trục lộ cấp 1, các khu vực trung tâm loại
nhà này không phù hợp về tiện nghi và mỹ quan.
21
Ở Hà Nội hiện nay, kiểu nhà dưới 5m2/đầu người như thế này không phải là hiếm!
22
Khu “nhà ổ chuột mới” tại khu B, xã
Bình Hưng, huyện Bình Chánh. Ảnh:
M.Nam
Giữa tháng 10, quay trở lại các quận Gò
Vấp, Bình Tân, huyện Bình Chánh, Hóc
Môn vẫn thấy cảnh mua bán nhà đất
tại các khu tự quy hoạch, xây dựng trái
phép diễn ra ào ạt.
Vừa đi vào “điểm nóng” khu B, B’
thuộc xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh
(nằm trong một phần khu Nam TP),
chúng tôi được một “cò” đất mời chào

căn nhà xây dựng khá khang trang 1
trệt, 1 lầu (5 m x 15 m), giá 90 lượng
vàng.
23
Điền kiện tại các khu vực phát triển tự phát trước đây rất
xấu. Không ngăn chặn được sự phát triển xây dựng kiên
cố tự phát, cũng chưa bỏ nhiều công sức phối hợp với dân
cư địa phương cải tạo các khu vực này. Do đó, việc khoét
lõm xây dựng các công trình công cộng hoặc mở đường
cải tạo hệ thống giao thông và hạ tầng ngày một khó khăn.
24
Số lượng nhà chưa có đủ giấy tờ hợp lệ là rất lớn. Việc
xem xét hợp thức hóa nhất là đối với loại nhà cố tình xậy
dựng trái phép, vi phạm quy hoạch rất khó khăn. Do
không có giấy tờ hợp lệ việc mua bán chủ yếu là thỏa
thuận và giấy viết tay vẩn tồn tại và phổ biến nên không
kiễm soát và thu thuế được.
25
Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM Lê Hoàng Châu phân tích,
xu hướng hiện nay các doanh nghiệp bất động sản đang nỗ lực vừa
xây dựng căn hộ nhỏ có giá thành cạnh tranh, vừa đảm bảo tiến độ,
chất lượng công trình để thuyết phục khách hàng ủng hộ mình.
Tuy nhiên, ông Châu cho rằng, về lâu dài nhà nước phải có những
kênh huy động vốn từ nhiều nguồn: quỹ nhà ở, quỹ đầu tư bất động
sản, quỹ tín thác bất động sản, chứng khoán hóa bất động sản, người
có ít tiền có thể mua 5-10 m2 chứ không nhất thiết phải mua một căn
hộ.