B GIỄO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
HUNHăTHăPHNGăLAN
TÁCăNGăCAăCÁCăCÚăSCăNGOIă
SINHăNăCHÍNHăSÁCHăIUăHĨNHă
KINHăTăVăMÔăăCÁCăTHăTRNGă
MIăNIăÔNGăNAMăÁ
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP. H Chí Minh – Nm 2013
TP H C M N
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi, có s h tr t Giáo
viên hng dn là PGS. TS. Nguyn Ngc nh. Các ni dung nghiên cu và kt
qu trong đ tài này là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt c công
trình nghiên cu nào trc đây. Các s liu phc v cho vic phân tích, nhn xét và
đánh giá đc thu thp t các ngun khác nhau có ghi trong phn mô t bin và
ngun s liu nghiên cu.
Nu phát hin có bt k s gian ln nào tôi xin hoàn toàn chu trách nhim trc
Hi đng.
TP.HCM, ngày 22 tháng 07 nm 2013
Tác gi
Hunh Th Phng Lan
B GIỄO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
HUNHăTHăPHNGăLAN
TÁCăNGăCAăCÁCăCÚăSCăNGOIă
SINHăNăCHÍNHăSÁCHăIUăHĨNHă
KINHăTăVăMÔăăCÁCăTHăTRNGă
MIăNIăÔNGăNAMăÁ
Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng
Mư s : 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. NGUYN NGC NH
TP. H Chí Minh – Nm 2013
TP H C M N
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi, có s h tr
t Giáo viên hng dn là PGS. TS. Nguyn Ngc nh. Các ni dung nghiên
cu và kt qu trong đ tài này là trung thc và cha tng đc ai công b
trong bt c công trình nghiên cu nào trc đây. Các s liu phc v cho
vic phân tích, nhn xét và đánh giá đc thu thp t các ngun khác nhau có
ghi trong phn mô t bin và ngun s liu nghiên cu.
Nu phát hin có bt k s gian ln nào tôi xin hoàn toàn chu trách nhim
trc Hi đng.
TP.HCM, ngày 22 tháng 07 nm 2013
Tác gi
Hunh Th Phng Lan
LIăCMăN
Trc tiên, tôi xin cm n các Thy Cô Trng i hc Kinh t TP.HCM,
nhng ngi đư tn tình truyn đt kin thc cho tôi trong sut khóa hc va
qua. Xin cm n Giáo viên hng dn PGS.TS. Nguyn Ngc nh và
PGS.TS. Nguyn Th Liên Hoa đư tn tình hng dn và góp ý cho tôi trong
sut quá trình thc hin lun vn thc s này. Cui cùng, xin cm n gia đình
và nhng ngi thân ca tôi luôn đng vin và giúp đ tôi trong sut quá
trình hc tp và hoàn thành lun vn này.
MCăLC
Trang
DANH MC CÁC T VIT TT i
DANHăMCăCÁCăBNG ii
DANHăMCăBIUă iii
Tómătt 1
1.ăGiiăthiu 4
2.Tngăquanăvăcácănghiênăcuătrcăđơy. 6
3.ăDăliuăvƠăphngăphápănghiênăcu 10
3.1. Bin và ngun thu thp d liu 10
3.2. Mô hình nghiên cu 13
3.3. Quy trình phân tích d liu 17
4.KtăquănghiênăcuăcácăcúăscăngoiăsinhăđnăcácăncăôngăNamăÁămiăni.18
4.1 Kt qu kim đnh tính dng bng phng pháp ADF 18
4.2. Kim đnh đ tr ca mô hình. 199
4.3.Kt qu nghiên cu tác đng ca các cú sc ngoi sinh M đn các nc
ông Nam Á mi ni. 20
4.3.1.Kt qu v tác đng ca cú sc giá c hàng hóa th gii. 20
4.3.2.Kt qu v tác đng ca cú sc lãi sut ca Cc d tr liên bang M 23
4.3.3.Kt qu v tác đng ca cú sc cung tin M2 ca M 26
4.3.4.Kt qu v tác đng ca cú sc ch s giá (lm phát) ca M 28
4.3.5. Kt qu v tác đng ca cú sc sn lng công nghip ca M. 30
5.ăKtălun 32
TƠiăliuăthamăkho 34
PHăLCă:ă 37
i
DANH MC CÁC T VIT TT
ADF Kim tính dng ADF (Augmented Dikey -Fuller)
AIC Kim đnh AIC ( Akaike Info Criterion)
ASEAN Hip hi các quc gia ông Nam á
CPI Ch s giá tiêu dùng
FED Cc d tr liên bang M
IMF Qu tin t quc t
VAR Mô hình t hi quy véc t
SVAR Mô hình VAR cu trúc
OECD T chc Hp tác và Phát trin Kinh t (Organization for Economic
Cooperation and Development)
ii
DANHă MCăCÁCăBNG
Tênăbng Trang
Bng 3.1 Mô t các bin và ngun s liu nghiên cu 11
Bng 3.1a Mô t các bin ngoi sinh 11
Bng 3.1b Mô t các bin v mô ca 6 nc ông Nam Ễ 11
Bng 3.2 Ma trn cu trúc A
o
15
Bng 3.3 Mô hình biu din mi quan h các phn d e
i
và u
i
16
Bng 4.1 Kim đnh tính dng ADF 18
Bng 4.2 Bng kt qu kim đnh đ tr ti u 19
Bng 4.3.1 Bng c lng cú sc giá c hàng hóa th gii 22
Bng 4.3.2 Bng c lng cú sc Cc d tr Liên bang M 25
Bng 4.3.3 Bng c lng cú sc cung tin M
2
ca M 27
Bng 4.3.4 Bng c lng cú sc lm phát M 29
Bng 4.3.5 Bng c lng cú sc tng trng kinh t M (sn lng) 31
iii
DANHăMC BIU
Tênăbiuăđ Trang
PL 1.1 Biu đ phn ng ca Malaysia 37
PL 1.2 Biu đ phn ng ca Philippines 28
PL 1.3 Biu đ phn ng ca Singapore 39
PL 1.4 Biu đ phn ng ca Thái Lan 40
PL 1.5 Biu đ phn ng ca Indonesia 41
PL 1.6 Biu đ phn ng ca Vit Nam 42
1
Tómătt
Lý do chn đ tài:
Trong thi gian gn đây, chúng ta nghe nói nhiu v vai trò ca các cú
sc ngoi sinh đi vi s bin đng kinh t v mô ca các nn kinh t mi ni.
c bit, các cú sc có ngun gc t M rt đc các hc gi quan tâm và
nghiên cu. Phi chng đ m tài chính càng cao, tính ph thuc ln nhau
gia các nn kinh t mi ni càng sâu rng và mc đ giao thng gia các
quc gia vi M càng nhiu chính là nguyên nhân khin các nn kinh t này
d b tn thng trc các cú sc chính sách ca M. Vì vy vic tìm hiu
“Tác đng ca các cú sc ngoi sinh đn chính sách điu hành kinh t v
mô các th trng mi ni ông Nam Á” nhm góp phn cng c nhn
đnh các cú sc M ngày càng có vai trò quan trng đn chính sách điu hành
kinh t v mô các nn kinh t ông Nam Ễ mi ni.
Mc tiêu nghiên cu:
Tác gi xem xét liu các cú sc ngoi sinh có nh hng đn chính sách
điu hành kinh t v mô các nn kinh t ông Nam Ễ mi ni hay không?
Mc đ nh hng ca các cú sc này đn các nn kinh t mi ni nh th
nào?
Câu hi nghiên cu:
Các cú sc ngoi sinh có ngun gc t M có nh hng đn chính sách
điu hành kinh t v mô các nn kinh t ông Nam Ễ mi ni hay không?
Và nu có thì mc đ nh hng ca các cú sc ngoi sinh này đn các
nn kinh t ông Nam Ễ mi ni nh th nào?
Phm vi nghiên cu:
Tác gi s dng d liu theo quý t Qu tin t quc t (IMF), Cc d tr liên
bang M t Q1/1995 đn Q4/2012 ca 07 nc là M, Singapore, Indonesia,
Malaysia, Philippines, Thái Lan và Vit Nam.
2
Phng pháp nghiên cu:
Tác gi đư ng dng mô hình VAR cu trúc theo Battosz Máckowiak
(2003 & 2007) đ c tính nh hng ca các bin ngoi sinh (05 bin s v
mô ca M: Lưi sut, cung tin M2, ch s giá c hàng hoá th gii tr nng
lng, sn lng công nghip và ch s giá bán buôn) đn các chính sách kinh
t v mô (4 bin s v mô : Ch s CPI, t giá, lưi sut, sn lng công nghip)
ca 06 nc ông Nam Ễ.
Tóm tt kt qu đ tài :
S dng mô hình VAR cu trúc trong giai đon Q1/1995 đn Q4/2012
đ nghiên cu tác đng ca các cú sc ngoi sinh M đn 06 nc mi ni
ông Nam Ễ. Kt qu cho thy các cú sc ngoi sinh đu có tác đng đn
chính sách v mô ca tng quc gia, tuy nhiên mc đ chu nh hng sc
các quc gia mi ni thì không ging nhau. Có 02 kt lun chính: i vi Vit
Nam, các cú sc ngoi sinh M đu có tác đng đn chính sách kinh t v mô
nhng lưi sut và lm phát chu nh hng mnh nht; i vi khu vc ông
Nam Á thì cú sc v lưi sut FED có tác đng mnh đn các bin ni sinh ca
các quc gia ông Nam Ễ trong khi đó tác đng ca các cú sc giá c hàng
hóa th gii, cung tin M
2
, sn lng công nghip và ch s giá bán buôn M
có tác đng khá ít và trong phm vi hp đn các chính sách v mô ca các
nc Asean.
B cc ca đ tài:
1. Gii thiu
2. Tng quan v các nghiên cu trc đây
3. D liu và phng pháp nghiên cu
4. Kt qu nghiên cu
5. Kt lun
óng góp ca đ tài: im mi ca bài nghiên cu này so vi các nghiên
cu trc đây không phi nm phng pháp nghiên cu (vn s dng mô
3
hình VAR cu trúc) mà là s b sung cho nhn đnh các cú sc ngoi sinh M
ngày càng có sc nh hng mnh đn bin đng kinh t v mô các quc
gia ông Nam Ễ mi ni.
Hn ch ca bài nghiên cu
Th nht, hn ch v quy mô mu
Th hai, cha so sánh đc tác đng ca các cú sc ngoi sinh khác
ngoài M có tác đng đn chính sách kinh t v mô ca các nc ông Nam á
mi ni hay không?
Hng phát trin ca đ tài:
Nht và Trung Quc cng là nhng đi tác thng mi quan trng ca
các nc ông Nam Á mi ni. Hng phát trin tip theo có th m rng
theo hng so sánh các cú sc ngoi sinh có ngun gc t Nht, Trung Quc
và M tác đng nh th nào đn các nn kinh t mi ni ông Nam Á.
4
1. Giiăthiu
Vi lc lng lao đng di dào, ông Nam Ễ tr thành mt trong
nhng th trng quan trng và là mt trung tâm kinh t phát trin nng đng.
Tuy nhiên, trong vòng cha đy 20 nm (t 1995 đn 2012), Châu Ễ nói
chung và khu vc ông Nam Ễ nói riêng đư gánh chu 02 cuc khng hong
ln: đó là cuc khng hong tài chính Châu Ễ nm 1997-1998 và gn đây là
cuc khng hong cho vay di chun ca M nm 2007 - 2008. Mc đ nh
hng ca mi quc gia tuy khác nhau nhng ít nhiu đu gánh chu hu qu
ca khng hong. Ti sao khng hong n ra Châu Ễ mà đim xut phát là
Thái Lan li có th gây bin đng kinh t Nga, M ? Hay cuc khng
hong cho vay di chun M kéo theo cuc khng hong kinh t toàn cu?
Theo (Corsetti et al.1999) là do đ m tài chính ca các quc gia và theo
(Kaminsky et al. 2003) là do tính ph thuc ln nhau gia các nn kinh t.
Trong thi gian qua, các nhà kinh t v mô cng đư đi tìm li gii v c
ch truyn dn quc t ca nhng cú sc t bên ngoài quc gia hay khu vc.
Nhiu nghiên cu nhn din c ch truyn dn quc t đn các nc G7
1
hay
các nc OECD
2
nhng kt qu không rõ ràng (Canova và Marrinan, 1998;
Kim, 2001). Mt s khác quan tâm đn c ch truyn dn ca các cú sc M
đn các th trng mi ni (Mackowiak , 2003& 2006; Ruffer et ., 2007). Các
kt qu cng cho thy, c ch truyn dn các cú sc đn mi quc gia khác
nhau s dn đn vic hoch đnh chính sách điu hành kinh t v mô khác
nhau. m tài chính càng cao, tính ph thuc ln nhau gia các nn kinh t
mi ni càng sâu rng và mc đ giao thng gia các quc gia vi M càng
nhiu có phi là nguyên nhân khin các nn kinh t này d b tn thng
1
Các nc thuc khi G7: Anh, Pháp, M, c, ụ, Nht và Canada
2
OECD thành l p nm 1961 trên c s T chc Hp tác Kinh t Châu Âu (OEEC) vi 20 thành viên sáng lp gm các nc có nn kinh t
phát trin trên th gii nh M, Canada và các nc Tây Âu. Hin nay, s thành viên ca OECD là 30 quc gia, gm M, Canada, Ễo, B, an
Mch, Pháp,c, Hy Lp, Iceland, Ireland, ụ, Luxembourg, Hà Lan, Na Uy, B ào Nha, TâyBan Nha, Thy in, Thy S, Th Nh K, Anh,
Nht Bn, Phn Lan, Úc, NewZealand, Hàn Quc, Mexico, Cng hòa Séc, Hungary, Ba Lan, Cng hòa Slovakia
5
trc các cú sc chính sách ca M. Phi chng "khi M ht hi thì c th
gii đu b cm lnh" mà nng nht là các nn kinh t mi ni? Vì vy, mc
tiêu ca bài nghiên cu “Tác đng ca các cú sc ngoi sinh đn chính sách
điu hành kinh t v mô các th trng mi ni ông Nam Á” đt ra là :
Liu các cú sc ngoi sinh có nh hng đn chính sách điu hành kinh t v
mô các nn kinh t ông Nam Á mi ni hay không? Và nu có thì mc đ
nh hng ca các cú sc này đn các nn kinh t mi ni nh th nào?
Trong bài nghiên cu này tác gi xác đnh mc tiêu nghiên cu cng
chính là câu hi nghiên cu. i vi câu hi nghiên cu : (1) Liu các cú sc
ngoi sinh có nh hng đn chính sách điu hành kinh t v mô các nn
kinh t ông Nam Á mi ni hay không? Kt qu nghiên cu cng cho thy là
có nh hng. (2) Và mc đ nh hng ca các cú sc này đn các nn kinh
t mi ni nh th nào? Kt qu là mc đ nh hng sc ca mi quc gia
ông Nam Ễ mnh yu khác nhau. c bit cú sc lưi sut FED có nh
hng mnh nht đn kinh t v mô ca các nc ông Nam Ễ.
Các quc gia đc la chn đ xem xét mc đ chu nh hng t các
cú sc ca M giai đon 1995 đn 2012 là 06 nc ông Nam Ễ gm : Vit
Nam, Singapore, Philippines, Malaysia, Thái lan và Inđonesia vi nhng lý
do sau: Th nht, các quc gia này có đy đ d liu phù hp vi mô hình
VAR cu trúc. Th hai, các quc gia này đu có giao thng vi M.
Phn còn li ca bài nghiên cu đc chia thành 4 phn: phn 2 là
tng quan v các nghiên cu trc đây, phn 3 gm d liu và phng pháp
nghiên cu, phn 4 nêu kt qu nghiên cu và phn 5 là kt lun và hn ch
ca bài.
6
2.Tngăquanăvăcácănghiênăcuătrcăđơy.
Tìm hiu v vai trò ca các cú sc ngoi sinh có th giúp chúng ta hiu
hn v đc đim cu trúc ca các nc trong khu vc. Các vn đ v thng
mi và đ m tài chính cng đc xem xét nhm có s phi hp hài hòa các
chính sách phm vi khu vc.
Chính vì vy các nghiên cu gn đây đư đt
trng tâm vào nhng cú sc ngoi sinh trong khu vc. Khi xem xét phn ng
ca các cú sc này có th giúp cho mt quc gia hay khu vc nhng du hiu
b sung, nhng phân tích v nhng cú sc trong nc, mc đ đng nht gia
các quc gia trong khu vc và quá trình hi t ca các chính sách. Mt s
nghiên cu trc đây cng đư có nhng phát hin nht đnh.
Calvo, Leiderman and Reinhart (1993) đư tìm thy nhng cú sc ngoi
sinh có tác đng đáng k đn t giá hi đoái thc ca các nc Châu M
Latin giai đon 1988-1991. Trong khi đó tác gi Kim (2001) s dng mô hình
VAR đ c tính tác đng ca cú sc chính sách tin t M vào các nc
không thuc khi M-G6, nhng không tìm thy bng chng h tr cho quan
đim này.
Canova (2005) cng dùng mô hình VAR đ c tính tác đng ca cú sc
chính sách tin t M lên 08 th trng mi ni Châu M Latinh
3
giai đon t
Q1/1990 đn Q2/2002 và có các phát hin sau: Th nht, cú sc chính sách
tin t M nh hng nhanh và mnh đn lưi sut ca các nc Châu M
Latinh. Th hai, các cú sc ngoi sinh có vai trò quan trng đi vi s bin
đng kinh t v mô các nc Châu M Latinh. Th ba, các cú sc chính
sách tin t nh hng ln đn các nc Châu M Latinh nhng 02 cú sc
cu trúc khác ca M đó là cú sc cung và cú sc cu ca M thì không. Kt
qu nghiên cu ca Canova (2005) cng mang li hàm ý chính sách quan
trng: phi có nhng chính sách phù hp đ tránh nhng bin đng mang tính
chu k trong nn kinh t M Latinh. a s các bin đng kinh t v mô M
3
Argentina, Ecuador, Mexico, Panama, Peru, Uruguay, Brazil, and Chile.
7
latinh có ngun gc t bên ngoài, vì vy vic hoch đnh chính sách ca M
Latinh đc yêu cu phi quan tâm đn nhng điu kin quc t và nhn din
nhng thông tin liên quan đn nhng bin đi kinh t ca M đ có nhng
phn ng phù hp.
Genberg (2005) cng nghiên cu tác đng ca các cú sc ngoi sinh đn
lm phát các quc gia Châu Ễ thông qua mt mô hình lý thuyt kt hp vi
phng pháp VAR c đin. Kt qu nghiên cu cho thy các cú sc ngoi
sinh góp phn gii thích bin đng lm phát 07 nc Châu Ễ (ài Loan,
Hng kông, Malaysia, Singapore, Thái Lan, Philippines và Hàn Quc) và đc
bit các cú sc này có ngun gc t M ch không phi Trung Quc.
Bartosz Mackowiaz (2003 & 2007) cng s dng mô hình VAR cu trúc
(giai đon 1986-2000) đư chng minh đc rng các cú sc ngoi sinh là
nguyên nhân quan trng trong bin đng v mô ca các th trng mi ni (6
nc Châu Ễ: Hng Kông, Hàn Quc, Malaysia, Philippines, Singapore,
Thái Lan và 2 nc Châu M Latin: Chile, Mexico). c bit cú sc chính
sách tin t M (đo lng bng cung tin M2) tác đng nhanh và mnh đn
lưi sut và t giá ca các th trng mi ni. Ch s giá tiêu dùng và sn lng
thc th trng mi ni phn ng vi cú sc chính sách tin t M nhiu
hn so vi chính nó ti th trng M. ng thi kt qu cng cho thy
nhng cú sc chính sách tin t M không quá quan trng đi vi các th
trng mi ni so vi các cú sc ngoi sinh khác.
Ruffer et.(2007): cng s dng mô hình VAR cho 09 quc gia ông Ễ
và n trong giai đon t 1979 đn 2003. Kt qu nghiên cu cho thy
phn ln bin đng ca chu k kinh doanh ph thuc vào các yu t bên
ngoài. Nghiên cu làm rõ hn quan đim cho rng nhng bt n bên ngoài
khu vc cn phi đc quan tâm vì đy cng là ngun gc gây bin đng kinh
t v mô các th trng mi ni. Tip theo, Osterhohm, P. & Zettelmeyer, J.
(2008): s dng mô hình Bayesian-VAR đ nghiên cu tác đng ca các cú
8
sc ngoi sinh đn M Latinh giai đon 1994-2006. Kt qu cho thy khong
50%-60% thay đi trong tc đ tng trng GDP ca M Latinh là do các cú
sc bên ngoài.
n nghiên cu ca Sato, K., Zhang, Z., & Mc Aleer, M. (2009) cng s
dng mô hình VAR cu trúc đ xem xét s tng tác gia các cú sc ngoi
sinh có ngun gc t M đóng mt vai trò nh th nào đn s bin đng kinh
t v mô trong khu vc ông Ễ trong giai đon 1978-2007. Kt qu ch ra
rng bin sn lng thc và t l lm phát liên quan cht ch và có ý ngha
thng kê đi vi các nc châu Ễ mi ni.
Gimet (2011) đư s dng mô hình VAR cu trúc đ nghiên cu s bin
đng ca các nc ông Nam Ễ di tác đng ca nhng cuc khng hong
tài chính quc t. Tác gi đư so sánh hai cuc khng chính: cuc khng hong
tài chính Châu Ễ (giai đon t tháng 1/1997 - tháng 12 /1999) và cuc
khng hong cho vay di chun ca M (giai đon t tháng 1/2007 - tháng
12/2009). Kt qu cho thy các nc ASEAN chu s tác đng ca cuc
khng hong cho vay di chun gn đây thp hn các nc công nghip
phát trin.
Allegret G.P, Couharde C., & Guillaumin C. (2012) cng s dng mô
hình VAR cu trúc đ xem xét v tác đng ca các cú sc ngoi sinh đn 09
nc ông Ễ giai đon t Quí 1/1990 đn quí 4/2010. Kt qu nghiên cu
cho thy tác đng ca các cú sc ngoi sinh đn bin đng v mô ca 09 nc
ông Ễ tng lên t gia thp niên 1990. c bit các cú sc v giá du và
GDP ca M có nh hng ln đn bin đng kinh t v mô ca khu vc.
Nguyn Phi Lân (2010) cng thông qua mô hình VAR cu trúc giai
đon 1998-2009 cho rng bin cung tin M2 ca M có xu hng tác đng
tích cc ti tng trng kinh t Vit Nam.
9
Thông qua xem xét kt qu ca các công trình nghiên cu trc đây,
tác gi nhn thy các cú sc ngoi sinh có vai trò rt quan trng đi vi điu
hành kinh t v mô các nn kinh t mi ni. Theo Sato, K., Zhang, Z., and
Mc Aleer, M. (2009) thì mc dù vai trò ca Trung Quc và Nht Bn cng đư
tng bc nâng tm nh hng ca mình đi vi các quc gia trong khu vc
ông Nam Ễ, nhng sc nh hng vn còn khá m nht so vi nh hng
ca M. Vì vy, các cú sc M s còn thu hút nhiu nhà kinh t, nhà hoch
đnh chính sách quan tâm. Các nghiên cu trc đây dù là nghiên cu khu
vc Châu Ễ hay ông Nam Ễ cng loi Vit Nam ra khi nghiên cu mt
phn là vì thiu d liu, mt phn cng là do Vit Nam m ca hi nhp cha
lâu. Vì vy vic lùi thi gian v các thp niên 80 hay 70 là không kh thi đi
Vit Nam nên tác gi la chn mc nghiên cu là t 1995 đn 2012. Hay hin
tng ca Myanmar, nn kinh t mi ni này cng đang đc đánh giá là có
nhng bc tin vt bc (Myanmar m ca cha đy 01 nm) và tr thành
đim sáng trong bc tranh kinh t - chính tr khu vc ông Nam Ễ nhng tác
gi cng không tìm đc đy đ d liu đ nghiên cu v nn kinh t này.
Tip đn là các nn kinh t Lào, Campuchia, ông Timor và Brunei cng ri
vào lý do tng t. Chính đim hn ch này cng phn nào nh hng đn
nhn đnh ca tác gi v s tng trng cng nh sc nh hng ca các cú
sc t M đn khu vc ông Nam Ễ. Phn tip theo ca bài là tp trung vào
d liu và phng pháp nghiên cu.
10
3.ăDăliuăvƠăphngăpháp nghiênăcu
3.1.ăBinăvƠăngunăthuăthpădăliu
thc hin các mc tiêu nghiên cu ca đ tài: “Tác đng ca các cú
sc ngoi sinh đn chính sách điu hành kinh t v mô các th trng mi
ni ông Nam Á” tác gi đư tin hành thu thp thông tin v các quc gia bao
gm M và 11 nc ông Nam Ễ
4
da theo bài nghiên cu "Các cú sc
ngoi sinh, chính sách tin t ca M và nhng bin đng v mô các th
trng mi ni" ca Battosz Máckowiak (2003 & 2007)
5
. Tuy nhiên, trong
quá trình thu thp d liu thì các quc gia Lào, Campuchia, Myanmar, ông
Timor và Brunei không có đ các bin v mô cn thit đ phc v cho bài
nghiên cu nên b loi ra khi mu. Vì vy, mu đi din cho mô hình nghiên
cu gm : 5 bin ngoi sinh ca M và 04 bin v mô ca 06 nc đi din
cho ông Nam Ễ (Singapore, Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan và
Vit Nam). Tt c các bin trong bài nghiên cu tác gi ly theo Battosz
Máckowiak (2007), ngoi tr Vit Nam, bin sn lng công nghip đc
thay bng bin tng sn lng (GDP) do d liu ca sn lng công nghip
Vit Nam đn nm 2004 mi có s liu thng kê (không phù hp vi chui
thi gian nghiên cu). Chi tit mu và ngun s liu đc c th bngă3.1
4
Singapore, Indonesia, Malaysia, Philippin, Thai Lan và Vit Nam, Lào, Campuchia, Myanma, ông Timor và Brunei
5
Máckowiak, B. (2007). External shocks, U.S.monetary policy and macroeconomic fluctuations in emerging markets.
Journal of Monetary Economics, 54(8):2512-2520
11
Bngă3.1:ăMôătăcácăbinăvƠăngunăsăliuănghiênăcu
Bngă3.1.a.ăMôătăcácăbinăngoiăsinhă
Cácăbinăngoiăsinhătrongămôăhình
Vitătt
Ngună
năv
Qucăgia
Tênăbină
(TingăVit)
Tênăbină
(TingăAnh)
M
1.Lưi sut ca FED
t
he
F
e
deral
Funds
rate
FFRU
FED
%
2. Cung tin M2
Money supply M2
M2US
FED
T đôla
3. Ch s giá c
hàng hóa th gii
(tr nng lng)
The world
commodity
price
index (non- fuel)
NFCU
IMF-IFS
Nm
2005=100
4.Sn lng công
nghip
The real industrial
production
RIPU
IMF-IFS
T USD
5.Ch s giá bán
buôn
t
he
wholesale
price
index
PPIU
IMF-IFS
Nm
2005=100
Bngă3.1.b.ăMôătăcácăbinăvămôăcaă6ăncăôngăNamăÁ
Cácăbinăvămôăcaă6ăncăôngăNamăÁă
Vită
tt
Ngun
năv
Qucăgia
Tênăbină
(T.ăVit)
Tênăbină
(T. Anh)
Indonesia
1.Ch s CPI
t
he
consumer
price
index
CPII
IMF-IFS
Nm
2005=100
2.T giá hi đoái gia
IDR và USD
the
exchange
rate
EXRI
IMF-IFS
IDR/USD
3.Sn lng công
nghip
real industrial
production
RIPI
IMF-IFS
T rupiah
4.Lưi sut qua đêm
the call
money
rate
TBRI
IMF-IFS
%
Malaysia
1.Ch s CPI
t
he
consumer
price
CPIM
IMF-IFS
Nm
12
index
2005=100
2. T giá hi đoái
gia MYR và USD
the
exchange
rate
EXRM
IMF-IFS
MYR/USD
3.Sn lng công
nghip
real industrial
production
RIPM
IMF-IFS
T ringgit
4. Lưi sut qua đêm
the call
money
rate
CMR
M
IMF-IFS
%
Philippines
1. Ch s CPI
the
consumer price
index
CPIP
IMF-IFS
Nm
2005=100
2. T giá hi đoái
gia PHP và USD
the
exchange
rate
EXRP
IMF-IFS
PHP/USD
3. Sn lng công
nghip
The real
manufacturing
production
RMPP
IMF-IFS
Triu peso
4.Lãi sut trái phiu
kho bc
the
t
reasury
bill
rate
TBRP
IMF-IFS
%
Singapore
1. Ch s CPI
c
onsum
e
r
price
index
CPIS
IMF-IFS
Nm
2005=100
2.T giá hi đoái gia
SGD và USD
the
exchange
r
at
e
EXRS
IMF-IFS
SGD/USD
3. Sn lng công
nghip
real industrial
production
RIPS
IMF-IFS
Triu đola
4.Lưi sut th trng
tin t
the
money
mar
k
e
t
interest rate
MMRS
IMF-IFS
%
Thái Lan
1. Ch s CPI
t
he
consumer
price index
CPIT
IMF-IFS
Nm
2005=100
2. T giá hi đoái
gia THB và USD
the
exchange
rate
EXRT
IMF-IFS
THB/USD
3.Sn lng công
nghip
real manufacturing
production
RMPT
IMF-IFS
T baht
4.Lưi sut qua đêm
the call
money
rate
CMRT
IMF-IFS
%
13
Vit Nam
1.Ch s CPI
t
he
consumer
price index
CPIV
IMF-IFS
Nm
2005=100
2.T giá hi đoái gia
VN và USD
the
exchange
rate
EXRV
IMF-IFS
VND/USD
3. Tng sn lng
quc gia (GDP)
Gross Domestic
Product
GDPV
IMF-IFS
T đng
4.Lưi sut liên ngân
hàng
The interbank
interest rate
INRV
IMF-IFS
%
Lu ý: IFS-IMF: H thng c s d liu các ch tiêu tài chính ca Qu Tin
t Quc t; FED: Cc D tr liên bang M
Các d liu ca tng quc gia đc thu thp bng trên trong giai đon t
1995 –2012 và đc ly theo quý.
3.2.ăMôăhìnhănghiênăcu
Tác gi đư ng dng mô hình VAR cu trúc (Structural vector
autoregressive: SVAR) đ c tính nh hng ca các bin ngoi sinh (05
bin s v mô ca M) đn các chính sách kinh t v mô (4 bin s v mô) ca
06 nc ông Nam á nh đư nêu phn trên.
V mt lý thuyt thì mô hình SVAR đc mô t khái quát nh sau:
tptpttt
uYAYAYAYA
22110
(1)
Hay còn đc vit li là:
tptpttt
tptpttt
eYBYBYBY
or
uAYAAYAAYAAY
2211
1
0
1
022
1
011
1
0
(2)
Trong đó : B
s
=A
0
-1
A
s
, s=1, 2, …, p và e
t
=A
0
-1
u
t;
e
t,
u
t
là phn d tng ng ca
các phng trình (1 và 2)
Theo Bartosz Mackowiak (2003 và 2007), đ xem xét cú sc ngoi sinh (tác
đng ca các bin s v mô ca M) đn các nc Asean chúng ta ng dng
mô hình:
14
)(
)(
)(
)(
)()(
)()(
2
1
2
1
0
2221
1211
t
t
sty
sty
sAsA
sAsA
p
s
Trong đó:
)(
1
ty
là vector bao gm 04 bin v mô ti mi nc Asean.
)(
2
ty
là vector ca 05 bin ngoi sinh ti M.
)(
1
t
là vector các cú sc cu trúc có ngun gc ni đa
)(
2
t
là vector các cú sc cu trúc có ngun gc bên ngoài (các cú sc
chính sách ca M)
P là s tr ti u ca mô hình cn nghiên cu (tng ng vi mi quc gia)
Và ma trn Aij đc xác đnh theo các gi thit ca Bartosz Mackowiak
(2003) theo trình t và đc minh ha din gii nh sau:
A
11
(s) đc xác đnh theo cu trúc ma trn tam giác trên cho bit ngun
gc ca các cú sc đn t bên trong ca mt quc gia.
A
21
(s) đc xác đnh là bng 0 vi s = 0,1,…,p
A
12
(s) là ma trn các h s cho bit ngun gc ca các cú sc có
ngun gc t bên ngoài.
A
22
(s) là ma trn các h s cho bit các cú sc do s tng tác gia các
yu t ngoi sinh vi nhau.
15
Bng 3.2: Ma trn cu trúc A
o
T
giá
Lãi
sut
Sn
lng
Lm
phát
NFCU
FFRU
M2US
PPIU
RIPU
T giá
a11
a12
a13
a14
a15
a16
a17
a18
a19
Lãi
sut
0
a22
a23
a24
a25
a26
a27
a28
a29
Sn
lng
0
0
a33
a34
a35
a36
a37
a38
a39
Lm
phát
0
0
0
a44
a45
a46
a47
a48
a49
NFCU
0
0
0
0
a55
a56
a57
a58
a59
FFRU
0
0
0
0
a65
a66
a67
0
0
M2US
0
0
0
0
0
a76
a77
a78
a79
PPIU
0
0
0
0
0
0
0
a88
a89
RIPU
0
0
0
0
0
0
0
0
a99
Ngun trích dn: Bartosz Mackowiak (2003)
Vic phân tích cú sc ca các bin ngoi sinh
6
đn các bin ni sinh ca
các nc Asean
7
đc thc hin thông qua vic phân tích các phn d ca mô
hình VAR c bn (mô hình 2) theo mô phng nh di đây vi quy c: e
i
là
phn d ca phng trình th i đc c lng t mô hình VAR c bn; u
i
là
phn d ca bin s th i ca mô hình VAR cu trúc; các C(j) là các h s cn
đc c lng theo cu trúc ca ma trn A
o
đư nói trên:
6
Màu vàng trên bng 3.2
7
Màu xanh trên bng 3.2
16
Bngă3.3:ăMôăhìnhăbiuădinămiăquanăhăcácăphnădăe
i
và u
i
Ngun trích dn: eview.com
Vic phân tích các cú sc bên ngoài nn kinh t s đc thc hin thông qua
c ch phân rư Choleski theo mô hình SVAR.
@e1 = C(1)*@u1
@e2 = C(2)*@e1 + C(3)*@u2
@e3 = C(4)*@e1 + C(5)*@e2 + C(6)*@u3
@e4 = C(7)*@e1 + C(8)*@e2 + C(9)*@e3 + C(10)*@u4
@e5 = C(11)*@e1 + C(12)*@e2 + C(13)*@e3 + C(14)*@e4 + C(15)*@u5
@e6 = C(16)*@e1 + C(17)*@e2 + C(18)*@e3 + C(19)*@e4 + C(20)*@e5 + C(21)*@u6
@e7 = C(22)*@e1 + C(23)*@e2 + C(24)*@e3 + C(25)*@e4 + C(26)*@e5 + C(27)*@e6
+ C(28)*@u7
@e8 = C(29)*@e1 + C(30)*@e2 + C(31)*@e3 + C(32)*@e4 + C(33)*@e5 + C(34)*@e6
+ C(35)*@e7 + C(36)*@u8
@e9 = C(37)*@e1 + C(38)*@e2 + C(39)*@e3 + C(40)*@e4 + C(41)*@e5 + C(42)*@e6
+ C(43)*@e7 + C(44)*@e8 + C(45)*@u9
17
3.3.ăQuyătrìnhăphơnătíchădăliu
Quá trình phân tích d liu tr li 02 câu hi nghiên cu đc tác gi tin
hành theo các bc tun t nh s đ sau:
Ngun: theo đ xut ca tác gi
Hình 3.1: Quy trình phân tích dăliu
Mã hóa bin và nhp liu theo quy chun ca Eview 6.0
Kim tra d liu và tính toán các ch tiêu thng kê c bn
Kim đnh tính dng ca chui s liu bng phng pháp ADF
Xác đnh đ tr ti u mô hình VAR theo Lag order selection Criteria
c lng mô hình các bin s theo phng pháp SVAR
Phân tích và bình lun các din bin ca cú sc ngoi sinh
Kim đnh LM, PORTMANTEAU v s tng quan phn d
c lng mô hình các bin s theo phng pháp VAR
Hình thành và c lng các ma trn cu trúc
Tin hành phân rã Choleski theo mô hình SVAR