B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
TRN TH NGC BÍCH
NGHIÊN CU S NH HNG CA GIÁ TR CM NHN
N Ý NH MUA SM SN PHM DU LCH L HÀNH
CA KHÁCH HÀNG TI THÀNH PH H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
TRN TH NGC BÍCH
NGHIÊN CU S NH HNG CA GIÁ TR CM NHN
N Ý NH MUA SM SN PHM DU LCH L HÀNH
CA KHÁCH HÀNG TI THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Kinh doanh thng mi
Mã s: 60340121
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. BÙI THANH TRÁNG
TP. H Chí Minh – Nm 2013
i
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn “Nghiên cu s nh hng ca giá tr cm nhn
đn ý đnh mua sm sn phm du lch l hành ca khách hàng ti thành ph H Chí
Minh” là công trình nghiên cu ca cá nhân tôi, các s liu thu thp đc và kt qu
nghiên cu trình bày trong lun vn này là trung thc, đng thi tôi cng nhn đc
rt nhiu góp ý ca TS. Bùi Thanh Tráng đ hoàn thành lun vn.
Tôi xin hoàn toàn chu trách nhiu v ni dung ca lun vn này.
Tp. H Chí Minh, nm 2013
Ngi thc hin lun vn
Trn Th Ngc Bích
ii
MC LC
LI CAM OAN i
MC LC ii
DANH MC CÁC T VIT TT v
DANH MC CÁC BNG BIU vi
DANH MC CÁC HÌNH V vii
DANH MC CÁC PH LC viii
CHNG 1 TNG QUAN V TÀI NGHIÊN CU 1
1.1 Lý do hình thành đ tài 1
1.2 Mc tiêu nghiên cu 2
1.3 i tng và phm vi nghiên cu 2
1.4 Phng pháp nghiên cu 3
1.5 Ý ngha thc tin ca đ tài 4
1.6 Kt cu đ tài 5
CHNG 2 C S LÝ LUN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 7
2.1 Giá tr cm nhn ca khách hàng 7
2.1.1 Khái nim giá tr cm nhn 7
2.1.2 Giá tr cm nhn và s tha mãn ca khách hàng 9
2.2 Các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn đi vi sn phm du lch l
hành 10
2.2.1 Sn phm du lch l hành 10
2.2.2 Các nghiên cu v các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn đi vi sn
phm du lch l hành 15
2.2.3 Các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn đi v i sn phm du lch l
hành 22
2.3 Ý đnh mua sm ca khách hàng 23
2.4 Các nghiên cu v s nh hng ca giá tr cm nhn đn ý đnh mua sm ca
khách hàng 27
2.5 Mô hình nghiên cu và các gi thuyt nghiên cu 29
2.6 Tóm tt chng 2 33
iii
CHNG 3 PHNG PHÁP NGHIÊN CU 34
3.1 Thit k nghiên cu 34
3.1.1 Nghiên cu đnh tính 34
3.1.2 Nghiên cu đnh lng 34
3.1.3 Quy trình nghiên cu 36
3.2 Xây dng thang đo 37
3.2.1 Thang đo phng tin hu hình (HH) 37
3.2.2 Thang đo cht lng chng trình du lch (CL) 37
3.2.3 Thang đo tính chuyên nghip ca nhân viên (NV) 38
3.2.4 Thang đo giá c và thanh toán (GC) 39
3.2.5 Thang đo phn ng cm xúc (CX) 39
3.2.6 Thang đo mi quan h xã hi (XH) 40
3.2.7 Thang đo giá tr cm nhn ca khách hàng (CN) 40
3.2.8 Thang đo ý đnh mua sm (YD) 41
3.3 Tóm tt chng 3 42
CHNG 4 KT QU NGHIÊN CU 43
4.1 Thông tin mu nghiên cu 43
4.2 ánh giá thang đo 44
4.2.1 ánh giá thang đo bng h s tin cy Cronbach’s Alpha 44
4.2.2 Phân tích nhân t khám phá (EFA) 46
4.3 iu chnh mô hình nghiên cu sau phân tích nhân t khám phá (EFA) 51
4.4 Kim đnh mô hình nghiên cu 53
4.4.1 Phân tích tng quan Pearson 53
4.4.2 Kim đnh gi thuyt v mi quan h gia giá tr cm nhn ca khách hàng
vi các nhân t ca nó 54
4.4.3 Kim đnh gi thuyt v mi quan h gia giá tr cm nhn và ý đnh mua sm
ca khách hàng 56
4.5 Phân tích nh hng ca doanh nghip cung cp dch v đn giá tr cm nhn
ca khách hàng 57
iv
4.6 Tóm tt chng 4 58
CHNG 5 KT LUN VÀ KIN NGH 59
5.1 Kt lun 59
5.2 nh hng cho các kin ngh 60
5.3 Mt s kin ngh cho các nhà qun lý 61
5.3.1 Tính chuyên nghip ca nhân viên 61
5.3.2 Cm xúc 62
5.3.3 Cht lng chng trình du lch 63
5.3.4 Mi quan h xã hi 64
5.3.5 Giá c và thanh toán 64
5.4 Hn ch ca đ tài và hng nghiên cu tip theo 65
TÀI LIU THAM KHO
v
DANH MC CÁC T VIT TT
SPSS: Statistical Package for the Social Sciences – Phn mm SPSS
(Thng kê cho khoa hc xã hi)
EFA: Exploratory Factor Analysis – Phân tích nhân t khám phá
KMO: H s Kaiser – Mayer – Olkin
Sig.: Observed significance level – Mc ý ngha quan sát
VIF: Variance inflation factor – H s phóng đi phng sai
ANOVA: Analysis of Variance – Phân tích phng sai
vi
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1 Bng tóm tt các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn 22
Bng 2.2 c đim các giai đon ca lòng trung thành 24
Bng 3.1 Thang đo phng tin hu hình 37
Bng 3.2 Thang đo cht lng chng trình du lch 38
Bng 3.3 Thang đo tính chuyên nghip ca nhân viên 38
Bng 3.4 Thang đo giá c và thanh toán 39
Bng 3.5 Thang đo cm xúc 39
Bng 3.6 Thang đo mi quan h xã hi 40
Bng 3.7 Thang đo giá tr cm nhn ca khách hàng 41
Bng 3.8 Thang đo ý đnh mua sm 41
Bng 4.1 Mô t mu 44
Bng 4.2 Kt qu kim đnh Cronbach’s Alpha các thang đo 45
Bng 4.3 Kt qu EFA đi vi các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn ln 1 . 47
Bng 4.4 Kt qu EFA đi vi các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn ln 2 . 48
Bng 4.5 Kt qu EFA đi vi thang đo giá tr cm nhn ca khách hàng 50
Bng 4.6 Kt qu EFA đi vi thang đo ý đnh mua sm ca khách hàng 50
Bng 4.7 Bng kt qu phân tích tng quan Pearson 53
Bng 4.8 Kt qu hi quy tuyn tính bi 55
Bng 4.9 Kt qu hi quy tuyn tính đn 57
vii
DANH MC CÁC HÌNH V
Hình 2.1 Các nhân t tác đng đn giá tr cm nhn đi vi sn phm du lch l
hành (Gallarza & Saura, 2006) 18
Hình 2.2 Các nhân t tác đng đn giá tr cm nhn đi vi sn phm du lch nhà
dân (Salamiah và cng s, 2011) 20
Hình 2.3 Các nhân t tác đng đn giá tr cm nhn đi vi sn phm du lch l
hành (Sanchez và cng s, 2006) 21
Hình 2.4 Mô hình nghiên cu đ ngh 30
Hình 3.1 Quy trình nghiên cu 36
viii
DANH MC CÁC PH LC
Ph lc 1: Dàn bài tho lun tay đôi (nghiên cu đnh tính)
Ph lc 2: Danh sách tho lun tay đôi
Ph lc 3: Bng câu hi nghiên cu đnh lng
Ph lc 4: Kt qu phân tích Cronbach’s alpha các khái nim trong thang đo chính
thc
Ph lc 5: Kt qu phân tích nhân t khám phá (EFA)
Ph lc 6: Kt qu phân tích Cronbach’s alpha sau phân tích nhân t khám phá
(EFA)
Ph lc 7: Phân tích tng quan và hi quy
Ph lc 8: Phân tích phng sai ANOVA và T-test
1
CHNG 1 TNG QUAN V TÀI NGHIÊN CU
1.1 Lý do hình thành đ tài
So vi cht lng dch v và s tha mãn ca khách hàng thì giá tr cm nhn
ni lên nh mt ch đ mi đy thú v, không ngng thu hút s quan tâm ca nhiu
nhà nghiên cu. Giá tr cm nhn đã tr thành mt lnh vc vi sc hút mnh m
khi mà chính nó đc xem là nhân t then cht nh hng đn vic ra quyt đnh và
hành vi ca ngi tiêu dùng (Zeithaml, 1988; Sheth và cng s , 1991). Các nhà
nghiên cu đã s dng nhiu thut ng khác nhau đ đnh ngha giá tr cm nhn
ca khách hàng nh: giá tr cm nhn, giá tr ca khách hàng, giá tr cho khách
hàng, giá tr cm nhn ca khách hàng , giá tr khách hàng cm nhn, giá tr ca
ngi tiêu dùng, giá tr tiêu dùng,…
Vic to ra giá tr cao hn cho khách hàng chính là ngun gc ca li th cnh
tranh (Woodruff, 1997). Các công ty đã nhn thc đc tm quan trng ca vic
phi hp các hot đng ni b đ to ra sc mnh tng hp cn thit cho vic tip
tc to ra và truyn ti giá tr đn khách hàng. Các t chc kinh doanh phi tr
thành nhà cung cp giá tr, và phi thc hin điu đó mt cách khác bit so vi đi
th, chính điu này này s cho phép h ni bt hn đi th, t đó đt đc kt qu
ci thin và gia tng kh nng tn ti trong tng lai (Butz & Goodstein, 1996).
Khi đi sng ca ngi dân ngày mt nâng cao thì nhu cu du lch theo đó
cng gia tng mnh m. Tuy nhiên, thi đim hin ti, ngành du lch nc ta đang
gp phi nhng khó khn chung ca nn kinh t: chi phí sn xut tng cao trong khi
ngi dân tip tc tht cht chi tiêu. Trên mt th trng khó khn và cnh tranh
khc lit, đ gi chân khách hàng hin ti và thu hút thêm khách hàng mi cn có
mt chin lc qun lý hiu qu trên mi khía cnh. Có th thy, vic duy trì duy
khách hàng hin ti tit kim chi phí hn so vi vic tìm kim nhng khách hàng
mi (Reicheld & Sasser, 1990). Do vy, s hiu bit các nhân t tác đng đn ý
đnh mua sm ca khách hàng hin ti đc xem nh mi quan tâm hàng đu ca
các doanh nghip du lch l h ành. C th là tác đng ca các nhân t giá tr cm
2
nhn, bi vì cm nhn ca khách hàng cung cp ngun d liu trc tip cho vic
phát trin và ci tin dch v (Williams & Soutar, 2000). gi vng khách hàng,
tn dng lòng trung thành ca h, s thu hiu giá tr cm nhn khách hàng là điu
cn thit (Berry, 1983). Mt s hiu bit thu đáo giá tr cm nhn s giúp doanh
nghip thay đi, điu chnh mt cách phù hp nhm gi vng lng khách hàng
trung thành ca mình, cng là giúp doanh nghip tip tc tn ti và phát trin. Vì lý
do đó, đ tài “Nghiên cu s nh hng ca giá tr cm nhn đn ý đnh mua sm
sn phm du lch l hành ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh” đc la
chn nghiên cu. Vi đ tài này, hy vng kt qu tìm đc s giúp xác đnh và đo
lng mi quan h gia giá tr cm nhn và ý đnh mua sm cng nh các nhân t
nh hng ti giá tr cm nhn đi vi sn phm dch v du lch l hành. T đó, gi
ý cho các nhà lãnh đo cng nh nhà làm marketing trong các công ty du lch l
hành đa ra các bin pháp gia tng giá tr cm nhn khách hàng mt cách phù hp
nhm tip tc gi vng khách hàng ca mình.
1.2 Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ct lõi ca lun vn là tp trung nghiên cu s nh hng
ca giá tr cm nhn đn ý đnh mua sm sn phm du lch l hành - du lch di sn
các tnh min Trung ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh. Chính vì vy,
nhim v nghiên cu ca lun vn tp trung vào:
- Xác đnh s nh hng ca giá tr cm nhn đn ý đnh mua sm sn phm
du lch di sn các tnh min Trung ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh;
- Xác đnh các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn đi vi sn phm du
lch di sn các tnh min Trung ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh;
- xut kin ngh giúp các doanh nghip du lch l hành gia tng giá tr cm
nhn ca khách hàng nhm góp phn gi chân khách hàng, khin h tip tc quay
li s dng sn phm.
1.3 i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu
3
S nh hng ca giá tr cm nhn đn ý đnh mua sm sn phm du lch di
sn các tnh min Trung ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh;
Các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn đi vi sn phm du lch di sn
các tnh min Trung ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh;
Khách hàng hin đang sinh sng ti thành ph H Chí Minh, đã tng mua và
tri nghim chng trình du lch di sn các tnh min Trung à Nng – Hu -
Qung Tr - Qung Bình ca mt hoc nhiu doanh nghip trong s tt c các doanh
nghip cung cp dch v du lch l hành trên đa bàn H Chí Minh bao gm doanh
nghip t nhân, công ty trách nhim hu hn và công ty c phn (Saigontourist,
Vietravel, Fiditour, Bn Thành ).
- Phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu đc thc hin ti đa bàn thành ph H Chí Minh, ni
điu kin và cht lng cuc sng ca ngi dân không ngng gia tng. Nhu cu du
lch ca ngi dân ti H Chí Minh là ming bánh mà các doanh nghip luôn hng
ti;
Sn phm đc nghiên cu là sn phm du lch l hành trn gói, c th là sn
phm du lch di sn các tnh min Trung, c th là các tnh à Nng – Hu - Qung
Tr - Qung Bình. T khi c đô Hu và tip theo đó là đô th c Hi An, M Sn,
nhã nhc cung đình Hu, vn quc gia Phong Nha - K Bàng ln lt đc công
nhn là di sn vn hóa th gii thì đim đn là các tnh min Trung này đã to ra
mt sc hút mnh m đi vi khách du lch.
1.4 Phng pháp nghiên cu
tài đc thc hin thông qua nghiên đnh tính và nghiên cu đnh lng:
- Nghiên cu đnh tính: Do s khác nhau v ngôn ng, vn hóa và trình đ
phát trin, các thang đo đã thit lp trên th gii cha tht s phù hp vi th trng
Vit Nam. Do đó, nghiên cu đnh tính nhm mc đích khám phá, điu chnh và b
sung các bin quan sát dùng đ đo lng khái nim nghiên cu. Nghiên cu đnh
tính đc thc hin thông qua phng vn tay đôi vi 10 nhà qun lý có kinh nghim
làm vic lâu nm ti các công ty du lch l hành và 10 khách hàng ti thành ph H
4
Chí Minh thng xuyên s dng dch v du lch l hành bao gm loi hình du lch
di sn các tnh min Trung.
- Nghiên cu đnh lng: Thu thp d liu bng bng câu hi và k thut
phng vn các khách hàng đã tng mua và tri nghim chng trình du l ch di sn
các tnh min Trung ca mt hoc nhiu công ty, đang sinh sng ti H Chí Minh.
Kích thc mu n=200 đc chn theo phng pháp ly mu thun tin. ánh giá
đ tin cy và giá tr ca thang đo bng h s tin cy Cronbach’s Alpha và phân tích
nhân t khám phá (EFA) thông qua phn mm x lý SPSS, qua đó loi b các bin
quan sát không gii thích cho khái nim nghiên cu (không đt đ tin cy) đng
thi tái cu trúc các bin quan sát còn li vào các nhân t (thành phn đo lng) phù
hp làm c s cho vic hiu chnh mô hình nghiên cu và các gi thuyt nghiên
cu, các ni dung phân tích và kim đnh tip theo. Sau cùng, nghiên cu dùng
phng pháp phân tích hi quy vi các quan h tuyn tính đ xây dng hàm hi quy
v mi liên h gia các khái nim trong mô hình vi nhau. Cui cùng, s dng
ANOVA đ kim đnh s nh hng ca nhân t đnh tính đn giá tr cm nhn ca
khách hàng.
1.5 Ý ngha thc tin
Phn ln các đ tài v ý đnh mua sm ca khách hàng ti Vit Nam nghiên
cu nh hng ca cht lng dch v đn s hài lòng ca khách hàng, nghiên cu
này tp trung vào nghiên cu giá tr cm nhn và xem xét cht lng dch v ch là
mt phn trong s các nhân t tác đng đn giá tr cm nhn ca khách hàng.
Nghiên cu này góp phn phát trin h thng thang đo các nhân t tác đng
đn giá tr cm nhn đi vi sn phm du lch l hành trn gói ca khách hàng ti
thành ph H Chí Minh, trên nn tng đó tng bc thit lp h thng tng đng
v đo lng giá tr cm nhn ca khách hàng trên c lãnh th Vit Nam. Bên cnh
đó, nghiên cu còn cho thy mi quan h gia giá tr cm nhn vi ý đnh mua sm
ca khách hàng.
Kt qu nghiên cu giúp cho các nhà nghiên cu, các nhà qun lý doanh
nghip trong ngành kinh doanh l hành ti thành ph H Chí Minh có cái nhìn đy
5
đ và toàn din hn v phng thc tip cn và đo lng các thành phn giá tr cm
nhn và tác đng ca chúng đn ý đnh hành vi mua sm ca khách hàng, c th đi
vi sn phm du lch di sn mà đim đn là các tnh min Trung. T đó, các doanh
nghip có th điu chnh và xây dng các chính sách phù hp và hiu qu hn nhm
gi vng lng khách hàng hin ti cng nh thu hút thêm lng khách hàng tim
nng và to ra li th cnh tranh.
1.6 Kt cu đ tài
tài đc trình bày thành 5 chng nh sau:
Chng 1: Tng quan v đ tài nghiên cu
Chng đu tiên trình bày tng quan v đ tài nghiên cu, bao gm lý do hình
thành đ tài, mc tiêu nghiên cu, đi tng và phm vi nghiên cu, phng pháp
nghiên cu, ý ngha thc tin và kt cu đ tài.
Chng 2: C s lý thuyt và mô hình nghiên cu
Ni dung ca chng 2 làm rõ khái nim v giá tr cm nhn ca khách hàng
và các nhân t nh hng đn nó. Bên cnh đó, tác gi cng trình bày khái nim s
tha mãn và ý đnh mua sm ca khách hàng. T đó, xây dng mô hình phc v cho
vic nghiên cu và đt ra các gi thuyt nghiên cu.
Chng 3: Phng pháp nghiên cu
Chng này trình bày hai phng pháp nghiên cu đc tác gi s dng là
đnh tính và đnh lng, cách la chn mu nghiên cu, quy trình nghiên cu cng
nh thit k thang đo các thành phn trong mô hình nghiên cu.
Chng 4: Kt qu nghiên cu
Chng 4 phân tích kt qu mu nghiên cu, s dng Cronbach’s Alpha đ
kim đnh đ tin cy ca các nhân t tác đng đn giá tr cm nhn và ý đnh mua
sm ca khách hàng; đng thi tái cu trúc các bin quan sát ca các nhân t tha
mãn đ tin cy bng cách s dng phân tích nhân t khám phá (EFA), làm c s
cho vic hiu chnh mô hình nghiên cu và các gi thuyt nghiên cu. Tip theo,
nghiên cu dùng phng pháp phân tích hi quy vi các quan h tuyn tính đ xây
dng hàm hi quy v mi liên h gia các khái nim trong mô hình vi nhau. Cui
6
cùng, s dng T-test và ANOVA đ kim đnh s nh hng ca các nhân t đnh
tính đn giá tr cm nhn ca khách hàng.
Chng 5: Kt lun và đ xut
Da trên kt qu chng 4, ni dung chng 5 trình bày các kin ngh góp
phn gia tng giá tr cm nhn ca khách hàng đi vi sn phm du lch l hành ca
các công ty ti thành ph H Chí Minh nói riêng và Vit Nam nói chung.
7
CHNG 2 C S LÝ LUN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
Chng 2 s trình bày nhng ni dung c bn v các lý thuyt liên quan đn các
khái nim đ làm nn tng cho nghiên cu này, bao gm các khái nim nh: giá tr
cm nhn ca khách hàng, s tha mãn ca khách hàng, ý đnh mua sm ca khách
hàng; phân tích các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn ; phân tích s nh
hng ca giá tr cm nhn đn ý đnh mua sm. T đó, xây dng mô hình phc v
cho vic nghiên cu và đt ra các gi thuyt nghiên cu.
2.1 Giá tr cm nhn ca khách hàng
2.1.1 Khái nim giá tr cm nhn
T nhng nm cui th k 20 khái nim giá tr cm nhn đã đc các nhà
nghiên cu trên th gii quan tâm đn, nó ni lên nh mt yu t đóng vai trò quan
trng đi vi s sng còn ca t chc, doanh nghip. Các nhà nghiên cu đã s
dng nhiu thut ng khác nhau đ đnh ngha “giá tr cm nhn” ca khách hàng.
Chng hn nh: giá tr cm nhn, giá tr ca khách hàng, giá tr cho khách hàng, giá
tr cm nhn ca khách hàng, giá tr khách hàng cm nhn, giá tr ca ngi tiêu
dùng, giá tr tiêu dùng… Theo Patterson & Spreng (1997), giá tr là mt khái nim
tru tng mà ý ngha ca nó đa dng tùy thuc vào tng bi cnh. Trong phm trù
marketing, giá tr đc xác đnh t phía khách hàng, và nhà làm marketing phi da
vào quan đim ca khách hàng đ nhn ra giá tr (Zeithaml, 1988; Gallarza & Saura,
2006).
Tính đn nay, khái nim giá tr cm nhn ph bin nht đc phát biu bi tác
gi Zeithaml (1988). Da vào kt qu phng vn sâu và phng vn nhóm nghiên
cu v giá tr cm nhn, tác gi đã tp hp, chia thành bn ý kin v giá tr: th
nht, giá tr là giá c thp; th hai, giá tr là nhng gì mong mun mt sn phm;
th ba, giá tr là cht lng nhn đc so sánh vi giá c phi tr; th t, giá tr là
nhng gì nhn đc so vi nhng gì b ra. Theo đó, Zeithaml kt lun giá tr cm
nhn là s đánh giá tng th ca ngi tiêu dùng v tin ích ca mt sn phm da
8
vào nhn thc ca h v nhng gì nhn đc và nhng gì phi b ra. Khái nim này
th hin vic đánh giá ca khách hàng nh mt s so sánh gia hai thành phn nhn
đc và b ra cho sn phm.
Vì giá tr cm nhn luôn thay đi, nó khác nhau gia các khách hàng, vn hóa
và thi gian (Sanchez và cng s, 2006) nên ngoài khái nim ph bin ca Zeithaml
đ cp trên, mt s nhà nghiên cu khác cng đa ra các khái nim v giá tr cm
nhn ca khách hàng.
Cùng quan đim so sánh gia thành phn nhn đc và b ra ca Zeithaml,
theo Monroe (1990) giá tr cm nhn là s cân đi gia cht lng sn phm hoc
li ích mà khách hàng cm nhn đc t sn phm và chi phí mà h phi tr cho
sn phm đó. Anderson và cng s (1993) cng phát biu rng giá tr cm nhn ca
khách hàng là giá tr đc cm nhn tính th eo đn v tin t ca li ích v mt k
thut, kinh t, dch v và xã hi mà khách hàng có th nhn đc so vi giá mà h
tr cho mt sn phm, đt trong vic xem xét giá c và chào hàng ca các nhà cung
cp sn có.
Mt đnh ngha khác v giá tr cm nhn, đó là mi quan h cm xúc đc
thit lp gia khách hàng và nhà cung cp sau khi khách hàng đã s dng mt sn
phm hay dch v ca nhà cung cp và thy rng sn phm hay dch v đó to ra giá
tr gia tng (Butz & Goodstein, 1996). Khái nim này da trên mi quan h cm xúc
gia khách hàng và nhà cung cp sau khi s dng sn phm.
Còn theo Woodruff (1997), giá tr cm nhn ca khách hàng là s yêu thích,
cm nhn và đánh giá ca khách hàng v các đc tính ca sn phm, chc nng và
nhng kt qu đt đc hoc hu qu phát sinh t vic s dng đó, qua đó to điu
kin thun li đt đc mc tiêu và mc đích ca khách hàng trong các trng hp
s dng. Giá tr cm nhn trong đnh ngha này kt hp cht ch giá tr mong mun
và giá tr nhn đc và nhn mnh rng giá tr xut phát t nhn thc, s yêu thích
và đánh giá ca khách hàng. Nó cng liên kt sn phm vi các trng hp s dng
và hiu qu đt đc qua quá trình s dng bi các khách hàng.
9
Nh vy, có th hiu giá tr cm nhn ca khách hàng là s đánh giá, s hài
lòng v sn phm trong s so sánh vi nhng gì nhn đc và nhng gì phi b ra.
Giá tr cm nhn din ra các giai đon khác nhau ca quá trình mua hàng, bao
gm c giai đon trc, trong và sau khi mua, do đó s có nhiu nhân t tác đng
đn giá tr cm nhn ca khách hàng.
2.1.2 Giá tr cm nhn và s tha mãn ca khách hàng
Cng nh giá tr cm nhn, có nhiu quan đim khác nhau v s tha mãn ca
khách hàng. Theo Bachelet (1995), s tha mãn ca khách hàng là phn ng mang
tính cm xúc ca khách hàng sau khi s dng sn phm hay dch v. Tác gi Oliver
(1997) cho rng s tha mãn ca khách hàng cng là phn ng ca khách hàng,
nhng là phn ng v vic đáp ng nhu cu ca h. Vi “cha đ marketing hin
đi” Philip Kotler (2003) thì s tha mãn ca khách hàng đc phát biu là mc đ
thích thú hoc tht vng bt ngun t s k vng ca h v sn phm. C th, s
tha mãn chính là cm xúc thích thú hoc tht vng ca mt ngi thông qua so
sánh kt qu có đc t vic tiêu dùng sn phm vi nhng k vng ca h. Nu
kt qu thc t thp hn k vng thì khách hàng không hài lòng, nu kt qu thc t
tng xng vi k vng thì khách hàng s hài lòng, nu kt qu thc t cao hn k
vng thì khách hàng rt hài lòng.
Nh vy, s tha mãn ca khách hàng là phn ng mang tính cm xúc ca
khách hàng xut phát t vic so sánh gia nhng gì mong đi và nhng gì tht s
nhn đc t sn phm.
Mc dù giá tr cm nhn đã xut hin nhiu trong các công trình nghiên cu,
tuy nhiên, thc t các doanh nghip và cá nhân ti Vit Nam vn thng nhc đn
khái nim s tha mãn ca khách hàng hn là giá tr cm nhn khi đ cp đn s
phn hi ca khách hàng đi vi sn phm. ôi khi, còn có s nhm ln gia hai
khái nim này.
Thc t, giá tr cm nhn là mt khái nim khác bit so vi s tha mãn.
Trong khi giá tr cm nhn xy ra các giai đon khác nhau ca quá trình mua
hàng, bao gm c giai đon trc khi mua ( Woodruff, 1997) thì s tha mãn đc
10
chp nhn rng rãi là s đánh giá sau khi mua và tiêu th sn phm (Oliver, 1981).
Do vy, giá tr nhn thc có th đc hình thành mà không phi thông qua quá trình
mua và s dng sn phm, trái li tri nghim ca quá trình s dng sn phm s
đnh hình s tha mãn ca khách hàng.
Mt s khác bit nhn thy đc khi ta xem xét ti thi đim sau khi mua
hàng, giá tr cm nhn là s so sánh gia nhng gì nhn đc và nhng gì phi b
ra khi mua sn phm, trong khi tha mãn là s so sánh gia kt qu đt đc và
mong đi. Hn na, s tha mãn thng đc tip cn di d ng cu trúc đn
hng, liên tc t tht vng đn tha mãn còn giá tr cm nhn là mt cu trúc đa
hng (Sweeney và Soutar, 2001).
2.2 Các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn đi vi sn phm du lch
l hành
2.2.1 Sn phm du lch l hành
Theo Lut Du lch Vit Nam có hiu lc ngày 01/01/2006, kinh doanh du lch
đc quy đnh nh sau:
Kinh doanh du lch là kinh doanh dch v, bao gm các ngành, ngh sau đây:
- Kinh doanh l hành;
- Kinh doanh lu trú du lch;
- Kinh doanh vn chuyn khách du lch;
- Kinh doanh phát trin khu du lch, đim du lch;
- Kinh doanh dch v du lch khác.
Trong đó, l hành là vic xây dng, bán và t chc thc hin mt phn hoc
toàn b chng trình du lch cho khách du lch.
Nh vy, có th hiu kinh doanh l hành là vic th c hin các hot đng
nghiên cu th trng, thit lp các chng trình du lch trn gói hay tng phn,
qung cáo và bán các chng trình này trc tip hay gián tip qua các trung gian
hoc vn phòng đi din t chc các chng trình và hng dn du lch.
a. Chng trình du lch trn gói
11
Mt chng trình du lch trn gói gói phi đc sp đt trc và liên kt bi
các thành phn sau:
- Phng tin vn chuyn: trong chng trình du lch tùy thuc vào các điu
kin c th mà s dng các phng tin, chng hn có th kt hp gia hai loi máy
bay/ ô tô, máy bay/ tàu thy hoc ch mt loi tàu ha, hoc ch ô tô… c đim
ca phng tin vn chuyn nh là chng loi, th hng, nhà ga, bn cng, sân bay,
uy tín ca các hãng vn chuyn. Dch v vn chuyn đc xác đn h là thành phn
chính, quan trng th nht ca chng trình du lch trn gói vì nó tha mãn nhu cu
thit yu khi đi du lch.
- Ni đc sp xp vào thành phn quan trng th hai ca chng trình du
lch trn gói vì nó tha mãn nhu cu thit yu. Tùy thuc vào điu kin c th mà
ni có th là các loi hng c s lu trú, chng loi bung ging…
- L trình đc sp xp vào thành phn quan trng th ba ca chng trình du
lch trn gói. Nó bao gm s đim dng, thi gian ti mi đim dng, thi gian và
khong cách gia đim đi và đim đn, các hot đng c th ca tng bui, tng
ngày vi thi gian và không gian đã đc n đnh trc.
- Ba n đc sp xp vào thành phn quan trng th t ca chng trình du
lch trn gói. Nó bao gm các ba n, ni n, thc đn, có th chn món hoc
không, các loi nc ung không cn.
- Tham quan gii trí là thành phn khôn g ch quan trng mà nó còn là thành
phn đc trng đ tha mãn nhu cu cm th các đp và gii trí ca khách. Tùy
thuc vào điu kin c th la chn các đi tng tham quan, các loi hình vui chi
gii trí khác nhau.
- Qun lý và hng dn là thành phn làm tng giá tr ca các dch v đn l
nói trên, làm tha mãn s mong đi ca khách trong chuyn đi. Nó bao gm vic t
chc, thông tin, kim tra.
- Mua sm là dch v không th thiu ca chng trình.
- Các thành phn khác nh là hành lý đc mang, hành lý min cc, các
hàng hóa biu tng khách.
12
b. c đim sn phm du lch l hành
Chng trình du lch là mt dch v tng hp, mang tính trn vn đc to nên
t các dch v riêng l ca các nhà cung cp khác nhau. Do vy, chng trình du
lch mang trong nó nhng đc đim vn có ca sn phm là dch v. Các đc đim
đó là tính vô hình, tính không đng nht, tính đng thi gia sn xut và tiêu dùng,
tính không d tr. Ngoài ra, sn phm du lch còn mang tính thi v cao.
- Tính vô hình ca chng trình du lch biu hin ch nó không phi là th
có th cân đong đo đm, s, nm th đ kim tra, la chn trc khi mua ging nh
ngi ta bc vào mt ca hàng, mà ngi ta phi đi du lch theo chuyn, phi tiêu
dùng nó thì mi có đc s cm nhn v nó tt xu, hay d. Kt qu khi mua
chng trình du lch là s tri nghim v nó ch không phi là s hu nó.
- Tính không đng nht ca chng trình du lch biu hin ch nó kh ông
ging nhau, không lp li v cht lng nhng chuyn thc hin khác nhau. Vì
cht lng các dch v cu thành ph thuc vào tâm lý, trng thái tình cm ca c
ngi phc v ln ngi cm nhn. Mà các nhân t đó thì li thay đi và chu tác
đng ca nhiu nhân t trong nhng thi đim khác nhau. Do đó, vic đánh giá cht
lng ca mt chuyn du lch theo s tiêu chun hóa nó là công vic rt khó khn
vi doanh nghip kinh doanh l hành.
- Tính đng thi gia sn xut và tiêu dùng, quá trình sn xut và tiêu dùng
sn phm l hành din ra trong cùng mt thi gian. Trong kinh doanh l hành,
chúng ta ch tin hành phc v khách du lch khi có s có mt ca khách trong quá
trình phc v. Có th xem khách hàng là nhân t “nguyên liu đu vào” trong quá
trình kinh doanh l hành. Vì th trong kinh doanh l hành sn phm không th sn
xut trc. Quá trình sn xut và tiêu dùng sn phm l hành din ra trong cùng
mt không gian. Các sn phm l hành không th vn chuyn mang đn tn ni đ
phc v khách hàng. Khách hàng ch có th tho mãn nhu cu khi vn đng gp g.
Nh vy, khách hàng là b phn tham gia trc tip không th tách ri t quá trình
sn xut.
13
- Tính không d tr đc, không ging nh ngành sn xut vt cht khác, sn
phm du lch l hành không bo qun, lu kho, lu bãi đc và giá ca sn phm l
hành có tính linh đng cao.
- Mt đc đim cn lu ý là kinh doanh l hành mang tính thi v rõ nét.
các thi v khác nhau trong nm, nhu cu ca du khách cng khác nhau. Chng
hn, vào mùa hè nhu cu du lch ngh bin tng rt cao nhng vào mùa đông thì
ngc li, vào mùa xuân nhu cu du lch l hi cng tng mnh làm cho hot đng
kinh doanh l hành có tình thi v. Vì vy, trong kinh doanh l hành đòi hi các
nhà qun tr phi nm bt đc tính thi v nhm có nhng bin pháp hn ch tính
thi v, duy trì nhp đ phát trin đu đn và nâng cao hiu qu kinh doanh l hành.
Ngoài ra, hot đng kinh doanh l hành còn ph thuc khá nhiu vào nhân t t
nhiên, qu thi gian nhàn ri, trình đ dân trí cng nh ph thuc vào thu nhp ca
ngi dân.
c. Sn phm du lch di sn min Trung
t nc Vit Nam vi u th đc thiên nhiên ban tng mt ngun tài
nguyên phong phú: bãi bin, hang đng, đo, nc khoáng, lp ph thc vt, cnh
quan thiên nhiên đc đáo cùng vi b dày lch s và truyn thng vn hóa vi các
di tích lch s, kin trúc ngh thut, phong tc tp quán, các làng ngh th công
truyn thng, s đa dng v bn sc vn hóa ca các dân tc ây chính tin đ
thun li cho ngành du lch Vit Nam phát tr in đc nhiu loi hình du lch khác
nhau: du lch sinh thái, du lch di sn, du lch ngh dng, du lch hi ngh, hi tho,
trin lãm, t chc s kin, du lch khen thng , du lch nhà dân, du lch mo
him…
Thi đim hin ti, Vit Nam đã có đn 16 di sn đc UNESCO công nhn
là di sn th gii. Tn dng th mnh này, vic khai thác giá tr di sn trong hot
đng du lch vn luôn đc khng đnh là ch cht trong chin lc phát trin du
lch ti Vit Nam. c bit, khu vc các tnh min Trung à Nng, Hu, Qung Tr,
Qung Bình là ni hi t nhiu nn vn hóa và s sáng to đc sc ca con ngi.
14
Chính vì l đó, phn ln các di sn th gii đu hi t v di đt min Trung này,
hình thành nên mt tuyn đng du lch đc đáo vi nhng v đp vn hóa khác l.
Vi sn phm du lch di sn này, khách hàng s có đc nhng tri nghim lý
thú, b sung nhng kin thc và hiu bit mi v đt nc và con ngi Vit Nam.
T kit tác ca thiên nhiên vi nhng hang đng có kích thc ln nht, dài nht,
ca hang cao và rng nht, h ngm đp nht th gii – di sn Phong Nha – K
Bàng thuc tnh Qung Bình; đn s tinh t ca Nhã nhc cung đình Hu, s thâm
nghiêm ca Qun th di tích c đô Hu - di sn đc UNESCO xem là "mt thí d
đin hình v đô th hóa và kin trúc ca mt kinh đô phòng th, th hin quyn lc
ca vng quc phong kin c ca Vit Nam thi k huy hoàng vào th k XIX".
c bit hn là đim dng chân à Nng – mt đim đn hai di sn: ô th c Hi
An và Thánh đa M Sn – nhng bng chng sng đng v giao thoa vn hóa vi
nhng giá tr kin trúc, điêu khc đin hình. Trong đó, đô th c Hi An là s bo
tn hoàn ho mt cng th châu Á truyn thng, chu nh hng mnh m ca vn
hóa Trung, Nht; còn Thánh đa M Sn là Angkor ca Vit Nam, mt ví d tiêu
biu v trao đi vn hóa vi n , Chmpa.
Bt kp nhu cu mun tri nghim, tìm v mnh đt min Trung – ni hi t
các di sn vn hóa th gii ca khách hàng cùng vi s phát đng ca Tng cc Du
lch, nhng nm gn đây, các doanh nghip l hành ti thành ph H Chí Minh đã
đy mnh cung cp ra th trng sn phm du lch di sn min Trung đi qua các tnh
à Nng, Hu, Qung Tr, Qung Bình vi tên gi “Con đng di sn min Trung”.
Chng trình du lch thng kéo dài t 3 đn 5 ngày, giá chng trình dao đng t
3 triu đng đn 6 triu đng cha bao gm tin vé máy bay. Phng tin vn
chuyn t thành ph H Chí Minh ra à Nng đc các hãng l hành la chn là
máy bay. Sau khi đn à Nng, khách hàng s đc vn chuyn bng xe khách du
lch. c đim ca sn phm du lch này, khách hàng s đc t mình tri nghim
tìm hiu, khám phá các di sn th gii cùng vi vic kt hp tham quan các tuyn
đim du lch đc sc khác nh Bán đo Sn Trà, Ng Hành Sn, Bà Nà Hill, Bin
M Khê…
15
2.2.2 Các nghiên cu v các nhân t nh hng đn giá tr cm nhn đi
vi sn phm du lch l hành
Nh đã trình bày trên, khái nim giá tr cm nhn ca khách hàng là s đánh
giá, s hài lòng v sn phm trong s so sánh vi nhng gì nhn đc và nhng gì
phi b ra. Nó din ra các giai đon khác nhau ca quá trình mua hàng, bao gm
c giai đon trc, trong và sau khi mua, do đó s có nhiu nhân t tác đng đn giá
tr cm nhn ca khách hàng.
Vi nghiên cu thc hin trong ngành thuc lá , Sheth và cng s (1991) đã
xác đnh giá tr cm nhn bao gm nm giá tr ct lõi, đó là chc nng ca sn
phm, giá tr xã hi, cm xúc, tri thc và điu kin. Mi nhân t thành phn ca giá
tr cm nhn trong lý thuyt phù hp vi nhng thành phn khác nhau ca nhng
mô hình đc phát trin bi Maslow, Kart.
Trong đó, các tác gi xác đnh chc nng ca sn phm là các li ích thc
dng, thit thc hay hiu qu vt cht ca sn phm. Lâu nay, giá tr chc nng
đc xem nh lc dn dt chính s la chn ca khách hàng. Giá tr chc nng có
th xut phát t các đc đim và thuc tính nh đ tin cy, đ bn và giá c. Còn giá
tr xã hi đc đnh ngha là các tác đng vô hình liên quan đn mi quan h gia
cá nhân vi mt hay nhiu nhóm đc bit trong xã hi xut phát t vic mua sn
phm nh đa v xã hi và s kính trng ngi khác dành cho h. Vi nhân t cm
xúc, các tác gi cho rng đây chính là nhng cm giác hoc trng thái cm xúc hình
thành trong bn thân khách hàng trong quá trình trc, trong và sau khi mua sn
phm. S cm nhn ca khách hàng v giá tr sn phm thng liên quan ti các
phn hi v cm xúc. Nhân t tri thc cng là mt thành phn quan trng trong giá
tr cm nhn ca khách hàng, nó bao gm s tò mò, tính mi l và các kin thc,
hiu bit mà sn phm cung cp cho ngi tiêu dùng. Cui cùng, nhân t điu kin
đc đnh ngha là tính hu dng ca sn phm ph thuc vào mt tình hung, điu
kin c th nào đó.
Phát trin da trên nghiên cu ca Sheth và cng s (1991), trong mt nghiên
cu sau đó v cm nhn ca khách hàng đi vi sn phm đc mua ti các đim