BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTPăHCM
HUNHăTHIÊNăKIM
CÁCăYUăTăNHăHNGă
NăSăHÀIăLọNGăCAăKHÁCH HÀNG
IăVIăDCHăVăLOGISTICSă
TIăKUEHNE-NAGELăVITăNAM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP.ăHăChíăMinhă- Nmă2013
BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTPăHCM
HUNHăTHIÊNăKIM
CÁCăYUăTăNHăHNGă
NăSăHÀIăLọNGăCAăKHÁCHăHÀNGă
IăVIăDCHăVăLOGISTICSă
TIăKUEHNE-NAGELăVITăNAM
Chuyên ngành: Kinh Doanh Thng Mi
Mƣ s: 60340121
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNGăDNăKHOAăHC:ăGS.TSăOÀNăTHăHNGăVÂN
TP.ăHăChíăMinhă- Nmă2013
LIăCMăN
hoƠn thƠnh lun vn nƠy tôi đƣ nhn đc rt nhiu s quan tơm, giúp đ t
Thy Cô, Gia ình, Bn Bè và ng Nghip.
Tôi xin chơn thƠnh gi li cm n đn:
GS-TS.OÀN TH HNG VÂN ậ ngi Cô đƣ tn tình hng dn, đng viên
tôi trong sut quá trình thc hin lun vn.
Quý Thy, Cô trng i hc Kinh t TPHCM đƣ tn tình ging dy, truyn đt
nhiu kin thc vƠ nhng kinh nghim quý báu đ tôi hoƠn tt chng trình hc vƠ
lƠ hƠnh trang cho tôi trên con đng s nghip mai sau.
VƠ tôi cng xin gi li cm n chơn thƠnh đn Gia ình, Bn Bè, ng Nghip
vƠ nhng Khách HƠng đƣ khuyn khích, tn tình h tr, góp ý vƠ giúp đ tôi trong
sui thi gian va công tác va nghiên cu.
Trong quá trình thc hin, mc dù đƣ ht sc c gng đ hoƠn thin lun vn, trao
đi vƠ tip thu ý kin ca Quý Thy Cô vƠ bn bè, tham kho nhiu tƠi liu, song
cng không th tránh khi sai sót. Rt mong nhn đc thông tin đóng góp, phn
hi quý báu t Quý Thy Cô vƠ bn đc.
Trơn trng bƠy t s cm kích vƠ bit n sơu sc.
TPHCM, tháng 08 nm 2013
Ngi vit
Hunh Thiên Kim
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan lun vn ắCÁCăYUăTăNHăHNGăNăSăHÀIăLọNGă
CAă KHÁCHă HÀNGă Iă VIă DCHă Vă LOGISTICS TIă KUEHNE-
NAGELăVITăNAM” lƠ công trình nghiên cu ca bn thơn tôi, đc đúc kt t
quá trình hc tp nghiên cu, t kinh nghim thc t công tác ti công ty Kuehne-
Nagel vƠ s hng dn khoa hc ca GS.TS oƠn Th Hng Vơn. Nhng ni dung
trình bày trong lun vn lƠ hoƠn toƠn trung thc vƠ có ngun gc rõ rƠng. Phn ln
các s liu trong bng biu phc v cho vic phơn tích, chng minh nhn xét đc
chính tác gi thu thp t b d liu s cp thc t vƠ các ngun khác nhau có ghi
trong tƠi liu tham kho. Ngun gc ca các trích dn đu đc chú thích rõ rƠng đ
d tra cu vƠ kim chng.
TPHCM, tháng 08 nm 2013
Ngi vit
Hunh Thiên Kim
Hc viên cao hc khóa 20
Chuyên ngƠnh: Thng Mi
Trng i hc Kinh t TP. H Chí Minh
MCăLC
LIăCMăN
LIăCAMăOAN
DANHăMCăCÁCăTăVITăTT i
DANHăMCăBNG ii
DANHăMCăHỊNHăV iii
PHN MăU 1
1.ụ ngha vƠ tính cp thit ca đ tƠi 1
2. Mc tiêu nghiên cu 1
3. i tng vƠ phm vi nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. Tính mi ca đ tƠi 3
6. Cu trúc đ tƠi nghiên cu 4
CHNGă1:ăCăSăLụăLUNăVăDCHăVăLOGISTICSăVÀăSăHÀIă
LÒNG CAăKHÁCH HÀNG 5
1.1 S hƠi lòng ca khách hƠng vƠ các yu t nh hng đn s hƠi lòng ca khách
hàng 5
1.1.1 nh ngha v s hƠi lòng ca khách hƠng 5
1.1.2 Mi liên h gia s hƠi lòng ca khách hàng và các yu t nh hng đn
s hƠi lòng khách hƠng 6
1.1.2.1 Cht lng dch v 6
1.1.2.2 Giá tr cm nhn 7
1.1.2.3 Dch v quan h khách hƠng 8
1.1.2.4 Cht lng mi quan h 8
1.2 Dch v logistics vƠ các yu t nh hng đn s hƠi lòng ca khách hƠng đi
vi dch v logistics 9
1.2.1 Tng quan v dch v 9
1.2.1.1 Khái nim 9
1.2.1.2 c tính 10
1.2.2 Tng quan v dch v logistic 11
1.2.2.1 Khái nim 11
1.2.2.2 Phơn loi 12
1.2.2.3 Vai trò ca dch v logistics 15
1.2.3 Các yu t nh hng đn s hƠi lòng ca khách hƠng đi vi dch v
logistics 16
1.3 Mô hình nghiên cu vƠ các gi thit 17
1.3.1 Mt s mô hình v s tha mƣn khách hƠng 17
1.3.1.1 Mô hình Kano 17
1.3.1.2 Mô hình ch s quc gia v hƠi lòng ca khách hƠng ti Vit
Nam (mô hình VCSI) 19
1.3.1.3 Mô hình s hƠi lòng khách hƠng theo chc nng-quan h 20
1.3.2 Mô hình nghiên cu vƠ các gi thit 21
1.4 Kinh nghim nơng cao mc đ hƠi lòng ca khách hƠng đi vi dch v logistics
ca mt s công ty logistics ln trên th gii: 23
1.4.1 Damco 23
1.4.2 DHL 24
TịM TT CHNG 1 25
CHNGă2:ăTNGăQUANăVăKUEHNE-NAGEL 26
2.1 Khái quát v công ty Kuehne-Nagel 26
2.1.1 Gii thiu chung 26
2.1.2 Quá trình hình thƠnh vƠ phát trin 27
2.1.3 Tình hình nhơn s vƠ c cu t chc ca công ty 28
2.2 Th trng dch v logistics vƠ các đi th cnh tranh ca Kuehne-Nagel: 29
2.3 Kt qu hot đng kinh doanh ca Kuehne-Nagel 30
2.3.1 Sáu tháng đu nm 2013 30
2.3.2 Nm 2012 31
2.4 Dch v logistics ca công ty Kuehne-Nagel 32
2.4.1Các loi hình dch v logistics Kuehne-Nagel cung cp 32
2.4.2 ánh giá đim mnh, đim yu ca dch v logistics Kuehne-Nagel 34
2.4.2.1 im mnh 34
2.4.2.2 im yu 35
TịM TT CHNG 2 36
CHNGă3:ăPHNGăPHÁPăNGHIÊNăCU 37
3.1 Quy trình nghiên cu: 37
3.2 Nghiên cu đnh tính 38
3.3 Nghiên cu đnh lng 38
3.3.1 Phng pháp chn mu vƠ thu thp thông tin 38
3.3.1.1 Phng pháp chn mu nghiên cu 38
3.3.1.2 Phng pháp thu thp thông tin 39
3.3.2 Thang đo 39
3.3.2.1 Thang đo các nhơn t nh hng đn s hƠi lòng ca khách
hƠng đi vi dch v logistics 39
3.3.2.2 Thang đo s hƠi lòng 42
3.3.3 Phng pháp x lý d liu 42
3.3.3.1 Phơn tích Cronbach’s Alpha 42
3.3.3.2 Phơn tích nhơn t EFA 42
3.3.3.3 Phân tích hi quy tuyn tính bi 43
TịM TT CHNG 3 44
CHNGă4:ăăPHÂNăTệCHăKTăQUăNGHIÊNăCU 45
4.1 Phơn tích mô t 45
4.2 Phơn tích h s Cronbach’s Alpha đ kim tra đ tin cy ca thang đo 47
4.2.1 Phân tích Cronbach’s Alpha thang đo s hƠi lòng 47
4.2.2 Phân tích Cronbach’s Alpha thang đo các nhơn t ca mô hình nghiên
cu 47
4.3 Phơn tích nhơn t khám phá EFA 51
4.3.1Phơn tích nhơn t khám phá EFA thang đo s hƠi lòng 51
4.3.2 Phơn tích nhơn t khám phá EFA thang đo các thƠnh phn dch v 52
4.4 Hiu chnh mô hình nghiên cu vƠ các gi thit 55
4.5 Phơn tích tng quan vƠ hi qui tuyn tính 57
4.5.1 Xác đnh bin đc lp vƠ bin ph thuc 57
4.5.2 Phơn tích tng quan 57
4.5.3 Phng trình hi quy tuyn tính bi 60
4.6 Kim đnh gi thit nghiên cu 61
4.6.1 Kim đnh đ phù hp ca mô hình 61
4.6.2 H s hi quy riêng phơn 61
4.6.3 Dò tìm s vi phm các gi đnh cn thit trong hi quy tuyn tính 62
4.6.4 Kim đnh gi thit nghiên cu 63
TịM TT CHNG 4 64
CHNGă5:ăGIIăPHÁP 66
5.1 Mc tiêu đ xut gii pháp 66
5.2 Cn c đ xut gii pháp 66
5.2.1 Kt qu kho sát 66
5.2.2 Nhng ý kin đóng góp ca khách hƠng 67
5.2.3 Xu hng nhu cu dch v logistics 67
5.3 Nhng gii pháp gia tng mc đ hƠi lòng ca khách hƠng đi vi dch v
logistics ti Kuehne-Nagel Vit Nam 68
5.3.1 Nhóm gii pháp gia tng giá tr cm nhn vƠ cht lng mi quan h68
5.3.2 Nhóm gii pháp đi vi dch v quan h khách hƠng 69
5.3.3 Nhóm gii pháp đi vi thƠnh phn hu hình vƠ kh nng đáp ng . 69
5.3.4 Nhóm gii pháp đi vi chính sách bán hàng 70
5.3.5 Nhóm gii pháp gia tng đ tin cy 71
5.3.6 Nhóm gii pháp gia tng s bo đm 71
TịM TT CHNG 5 72
KT LUN 73
DANH MC TÀI LIU THAM KHO 75
PH LC
Ph lc 1: Danh sách phng vn chuyên gia
Ph lc 2: DƠn bƠi tho lun nhóm
Ph lc 3: Bng kho sát chính thc
Ph lc 4: Danh sách khách hƠng tham gia kho sát
Ph lc 5: Mô t thông tin mu
Ph lc 6: Kt qu phơn tích EFA đi vi thang đo thƠnh phn dch v
Ph lc 7: Bng kho sát khách hƠng ca KN vƠo 12/2012.
-i-
DANHăMCăCÁCăTăVITăTT
DN : Doanh nghip
ESCAP : United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific.
FCL : Full Container Load
ICD : Inland Container Depot
KN : Kuehne-Nagel
LCL : Less than container load
TPHCM: ThƠnh ph H Chí Minh
VN : Vit Nam
-ii-
DANHăMCăBNG
Bng 2.1: Tóm tt tình hình hot đng kinh doanh 6 tháng đu nm 2013 so vi
cùng k 2012 ca toƠn tp đoƠn KN 31
Bng 2.2: Tng lng hƠng hóa vn chuyn đng bin ca KN 2012 33
Bng 2.3: Tng lng hƠng hóa vn chuyn đng không ca KN 2012 33
Bng 3.1: Mã hóa thang đo các bin đc lp 40
Bng 3.2 Thang đo s hài lòng 42
Bng 4.1 C cu doanh nghip phng vn phơn theo loi hình doanh nghip 45
Bng 4.2 C cu doanh nghip phng vn phơn theo thi gian s dng dch v . 46
Bng 4.3 C cu doanh nghip phng vn phơn theo khách hƠng 46
Bng 4.4 H s Cronbach’s Alpha ca thang đo thƠnh phn S hƠi lòng 47
Bng 4.5 tin cy Cronbach’s Alpha ca các nhơn t ca mô hình nghiên cu 49
Bng 4.6 Kim đnh KMO vƠ Barlett’s Test phơn tích nhơn t thang đo s hƠi lòng
51
Bng 4.7 Ma trn xoay các nhơn t thang đo s hƠi lòng 51
Bng 4.8 Kim đnh KMO vƠ Barlett’s Test trong phơn tích nhơn t thang đo thƠnh
phn dch v - kt qu ln 1 52
Bng 4.9 Bng tng kt kt qu sau 9 ln phơn tích nhơn t 53
Bng 4.10 Kim đnh KMO vƠ Barlett’s Test trong phơn tích nhơn t thang đo thành
phn dch v - kt qu ln 9 53
Bng 4.11 Kt qu phơn tích EFA ca thang đo các thƠnh phn dch v 54
Bng 4.12 Ma trn tng quan gia các bin đc lp vi nhau vƠ gia bin đc lp
vi bin ph thuc 58
Bng 4.13 Các thông s thng kê ca tng bin trong phng trình 60
Bng 4.14 H s R2 điu chnh 61
Bng 4.15 Bng phơn tích phng sai Anova 61
Bng 4.16 Bng tng kt kt qu kim đnh gi thit nghiên cu 63
-iii-
DANHăMCăHỊNHăV
Hình 1.1:
Mô hình Kano 18
Hình 1.2:
Mô hình ch s quc gia v hƠi lòng ca khách hƠng ti Vit Nam (mô
hình VCSI) 19
Hình 1.3: Mô hình s hƠi lòng khách hƠng theo chc nng-quan h 21
Hình 1.4: Mô hình nghiên cu đ xut ban đu 22
Hình 2.1: S đ b máy t chc Kuehne-Nagel Vit Nam 29
Hình 2.2: Doanh thu toƠn tp đoƠn KN 2006-2012 31
Hình 2.3: Li nhun toƠn tp đoƠn KN 2009-2012 phơn theo vùng đa lý 32
Hình 2.4: Li nhun toƠn tp đoƠn KN 2006-2012 32
Hình 3.1: Quy trình nghiên cu 37
Hình 4.1 Mô hình nghiên cu sau khi hiu chnh 56
-1-
PHNăMăU
1. ụănghaăvƠătínhăcp thit caăđ tài:
Trong môi trng cnh tranh gay gt và toàn cu hóa nh hin nay, s hài lòng ca
khách hƠng đóng vai trò vô cùng quan trng đi vi s thành công ca doanh
nghip. Khách hàng hài lòng chính là chìa khóa dn đn thành công, li nhun và s
phát trin bn vng cho doanh nghip trong bt k mi ngành kinh doanh, k c
logistics. Là mt trong nhng nhà cung cp dch v logistics ln nht th gii,
Kuehne-Nagel chuyên cung cp các dch v cht lng cao. Tuy nhiên, trong giai
đon khó khn ca nn kinh t, khi mà nhiu doanh nghip thc hin vic tái cu
trúc, cng thêm mc đ cnh tranh trên th trng gia hàng ngàn nhà cung cp
dch v logistics đa phng vƠ các nhƠ cung cp quc t càng tr nên khc lit hn
bao gi ht, nhiu khách hàng chính ca công ty chuyn sang s dng dch v
logistics ca nhà cung cp khác. Là mt nhơn viên đang công tác ti b phn kinh
doanh ca Kuehne-Nagel Vit Nam, tác gi nhn thy rng nghiên cu các yu t
tác đng đn s hài lòng ca khách hàng là vn đ cp thit, giúp Kuehne-Nagel
Vit Nam hiu rõ hn v nhu cu ca khách hàng, trên c s đó gi chơn đc các
khách hàng hin có vƠ thu hút thêm đc nhng khách hàng mi.
Vi nhng lý do trên, tác gi đƣ chn đ tƠi ắCác yu t nh hng đn s hài lòng
ca khách hƠng đi vi dch v logistics ti Kuehne-Nagel Vit Nam” nhm đa ra
nhng kt lun mang tính khoa hc, t đó đ xut nhng gii pháp nâng cao mc đ
hài lòng ca khách hàng, làm nn tng cho s phát trin lâu dài và bn vng ca
công ty.
2. Mc tiêu nghiên cu:
Trong đ tài này, tác gi hng vào nghiên cu nhng vn đ sau:
- Tìm hiu, đúc kt và h thng đy đ c s lý lun v s hài lòng ca khách hàng
và các yu t tác đng đn s hƠi lòng khách hƠng trong lnh vc logistics.
-2-
- Xác đnh các yu t nh hng đn s hài lòng ca khách hƠng đi vi dch v
logistics ti công ty Kuehne-Nagel Vit Nam.
- o lng đnh lng mc đ nh hng ca các yu t đn s hài lòng ca khách
hƠng đi vi dch v logistics ti công ty Kuehne-Nagel Vit Nam
- xut gii pháp nhm nâng cao mc đ hài lòng ca khách hƠng đi vi dch v
logistics ti công ty Kuehne-Nagel Vit Nam
3. iătng và phm vi nghiên cu:
- i tng nghiên cu ca lun vn: S hài lòng ca khách hƠng đi vi dch v
logistics ti công ty Kuehne-Nagel Vit Nam.
- i tng kho sát: đi tng kho sát chính lƠ khách hƠng đang s dng dch v
ca Kuehne-Nagel.
- Phm vi nghiên cu: Nghiên cu đc thc hin cho vn phòng Kuehne-Nagel ti
TPHCM, vi lng khách hàng t Ơ Nng tr vào, da vƠo c s d liu khách
hàng mi nht cp nht 2012 t phòng Seafreight và Airfreight ca công ty.
4. Phngăphápănghiênăcu:
tƠi đc thc hin bng s kt hp gia phng pháp đnh tính vƠ phng pháp
đnh lng, tri qua 2 bc:
Bc 1: Nghiên cu đnh tính (Nghiên cu s b)
- Thông qua d liu th cp bao gm các thông tin v Kuehne-Nagel ly t ngun
ni b ca công ty vƠ c s lý thuyt đƣ tng hp v s hài lòng ca khách hƠng đi
vi dch v logistics, tác gi xây dng thang đo s b.
- Tip theo tác gi s dng k thut tho lun nhóm ly ý kin chuyên gia là nhng
ngi có nhiu nm kinh nghim trong lnh vc logistics, đi din khách hàng s
dng dch v logistics đ b sung tiêu chí đánh giá, điu chnh thang đo vƠ hoƠn
thin bng câu hi cho quá trình nghiên cu đnh lng.
-3-
- Sau đó, tác gi tin hành phng vn th trên 10 hi đáp đ kim tra tính hp lý, rõ
ràng ca bng câu hi trc khi thc hin nghiên cu chính thc.
Bc 2: Nghiên cu đnh lng (Nghiên cu chính thc)
- Nghiên cu chính thc vi phng pháp nghiên cu đnh lng đc thc hin
thông qua k thut phng vn trc tip hoc gi th đin t bng câu hi (250 bng
kho sát đc phát đi, thu v 209 bng kho sát hp l) đo lng mc đ hài lòng
ca khách hàng v dch v logistics ca công ty, đng thi đánh giá nh hng ca
các yu t đn s hài lòng ca khách hàng.
- Nghiên cu s dng thang đo Likert 5 mc đ tng ng nh sau: 1. HoƠn toƠn
không đng ý, 2. Không đng ý, 3. Trung lp, 4. ng ý; 5. HoƠn toƠn đng ý.
- S liu kho sát đc x lý bng phn mm SPSS 20.0: đánh giá đ tin cy
Cronbach Alpha ca thang đo, phơn tích nhơn t EFA đ xác đnh các nhân t nh
hng đn s hƠi lòng khách hƠng, tng quan vƠ hi quy tuyn tính đ xây dng
mô hình mô t mc đ nh hng ca các nhân t đn s hƠi lòng khách hƠng đi
vi dch v logistics, kim đnh s phù hp ca mô hình.
5. Tính mi caăđ tài:
Mt s đ tài nghiên cu v s hƠi lòng khách hƠng đi vi dch v logistics, đin
hình nh:
* Th Thu HƠ, (2008), o lng s tha mãn ca khách hàng v cht lng dch
v giao nhn vn ti ca Damco trc thuc công ty TNHH Maersk Vit Nam, Lun
vn Thc s, i hc Kinh t TPHCM.
* Nguyn Th Tuyt Hơn, (2008) “o lng mc đ hài lòng khách hàng v dch v
giao nhn hàng không ti Công ty c phn giao nhn vn ti và thng mi
Vinalink”, Lun vn Thc s - i hc Kinh t TPHCM.
* Nguyn Th Mai Thy, (2011), The Determinant of Customer Satisfaction with
Damco Supply Chain Management Service, MBA Program – CFVG- Universite
d’Economie de Ho Chi Minh Ville.
-4-
* Trn Th Thanh Ho, (2012), o lng s hài lòng ca khách hàng v cht lng
dch v logistics ti công ty c phn vn ti và dch v hàng hi, Lun vn Thc s,
i hc Kinh t TPHCM.
Các nghiên cu trên ch yu đo lng mc đ hƠi lòng đi vi mt khía cnh ca
dch v logistics là cht lng dch v. Rt him nghiên cu xác đnh các yu t tác
đng và mc đ tác đng ca tng nhân t đn s hƠi lòng khách hƠng đi vi dch
v logistics. Hn th na, trc đơy cng cha tng có bt c nghiên cu nào v s
hài lòng ca khách hàng v dch v ca công ty Kuehne-Nagel.
Trong phm vi ni b công ty, đơy lƠ nghiên cu đu tiên tìm hiu v các yu t tác
đng đn s hƠi lòng khách hƠng, đc thc hin trên quy mô rng bao gm c
khách hàng ch đnh và khách hàng do nhân viên kinh doanh ti Vit Nam tìm đc.
Nghiên cu này ch ra mc đ tác đng ca tng thành phn đi vi s hài lòng ca
khách hàng, lƠm c s đ các nhà qun tr ca công ty đ ra các chính sách hp lý
đ ci tin dch v, gi chơn khách hƠng c thu hút thêm khách hƠng mi, to ra
nhiu li nhun và s phát trin cho công ty.
Trong phm vi ngƠnh, đ tƠi đóng góp thêm mt nghiên cu mi v s hài lòng ca
khách hàng trong ngành logistics, là tài liu tham kho cho nhng nghiên cu hàn
lơm khác trong lnh vc logistics ti Vit Nam.
6. Cu trúc đ tài nghiên cu:
Cu trúc đ tài nghiên cu bao gm 5 chng:
- Chng 1: C s lý lun v dch v logistics và s hài lòng ca khách hàng
- Chng 2: Tng quan v công ty Kuehne-Nagel
- Chng 3: Phng pháp nghiên cu
- Chng 4: Phân tích kt qu nghiên cu
- Chng 5: Gii pháp đ xut
-5-
CHNG 1:ă Că Să Lụă LUNă Vă DCHă Vă LOGISTICSă VÀă Să HÀIă
LÒNG CAăKHÁCH HÀNG
1.1 S hài lòng ca khách hàng và các yu t nhăhng đn s hài lòng ca
khách hàng
1.1.1 nhănghaăv s hài lòng ca khách hàng :
S hài lòng ca khách hƠng đƣ lƠ mt khái nim quan trng trong c các công trình
mang tính hc thut ln thc tin kinh doanh. S hài lòng ca khách hƠng đc xem
là yu t quan trng dn đn mi quan h lâu dài gia ngi mua hƠng vƠ ngi
cung cp sn phm/dch v ( Geyskends et al., 1999; Woodruff & Flint, 2003), t đó
to ra s trung thành ca khách hàng ( Johnson & cng s., 2001; Lam & cng s,
2004) và mang li li nhun (Zeithaml, 2000; Helgesen, 2006).
S hài lòng, có th đc xem nh lƠ mt trng thái tâm lý hoc đánh giá ca khách
hàng da trên kinh nghim s dng sn phm /dch v so sánh vi mong đi ca
khách hàng. Khái nim nƠy đc đnh ngha theo phát biu theo nhiu cách khác
nhau. Ví d, theo Tse và Wilton (1988), s hài lòng là phn ng ngi tiêu dùng đi
vi vic c lng s khác nhau gia nhng tiêu chun đt ra và s th hin thc s
ca sn phm khi dùng nó. Theo Oliver (1997) và Zineldin (2000), s hài lòng là
mt phn ng tình cm ca khách hƠng trc s khác bit gia cái mong đi và cái
thc nhn, liên quan đn vic đáp ng mt nhu cu, mc tiêu, hoc ham mun nht
đnh.
Kotler (2001) gii thích rõ hn rng s hài lòng ca khách hàng có th phân ra ba
mc đ tùy vào s chênh lch gia kt qu thu đc so vi k vng ca khách hàng:
khách hàng s không hài lòng nu h nhn thy kt qu nhn đc ca sn
phm/dch v thp hn k vng ca h, ngc li, khách hàng s hài lòng nu kt
qu nhn đc ca sn phm/dch v và k vng phù hp vi nhau; khi kt qu
nhn đc ca sn phm/dch v vc quá mc k vng, khách hàng s rt hài lòng
và thích thú.
-6-
Trên thc t, xét v s hài lòng ca khách hàng, tn ti ít nht hai phng pháp khác
nhau phơn đnh s hài lòng ca khách hàng là: s hài lòng to ra khi giao dch
(satisfaction in transaction-specific) và s hƠi lòng có tính tích ly (satisfaction in
relationship-specific). S hài lòng to ra khi giao dch là nhng đánh giá ca khách
hƠng đi vi nhng mt giao dch xác đnh, còn s hƠi lòng có tính tích ly lƠ
nhng đánh giá tng th da trên kinh nghim s dng và tiêu dùng toàn din ca
khách hàng trong mt khong thi gian (Bitner & Hubbert, 1994; Oliver, 1997; Rust
& Oliver, 1994). Trong mi quan h lâu dài gia ngi mua vƠ ngi bán, phng
pháp phơn đnh s hƠi lòng tích ly theo thi gian đc s dng, hay nói cách khác
lƠ đo lng mc đ hài lòng tng quát ca khách hƠng đi vi nhà cung cp dch v
(Ravals & Gronroos, 1996; Olsen & Johnson, 2003).
1.1.2 Mi liên h gia s hài lòng ca khách hàng và các yu t nhăhng
đn s hài lòng khách hàng:
1.1.2.1 Chtălng dch v:
Cho đn nay, đƣ có nhiu nghiên cu đc thc hin đ xác đnh mi quan h gia
các khía cnh cht lng dch v vi s hƠi lòng ca khách hƠng. Các nghiên cu
nƠy ch ra tm quan trng ca cht lng dch v đi vi s hƠi lòng khách hƠng
(Gronross, 1984; Lehtinen & Lehtinen, 1982; Parasuraman vƠ cng s, 1988;
Cronin&Taylor, 1992). Theo Lehtinen & Lehtinen (1982), cht lng dch v đc
đánh giá trên 2 khía cnh lƠ quá trình cung cp vƠ kt qu ca dch v. Trong khi
đó, Gronross (1984) xem xét cht lng dch v di hai góc đ lƠ cht lng k
thut (bao gm nhng gì khách hƠng nhn đc) vƠ cht lng chc nng (din gii
dch v đc cung cp nh th nƠo). Mc d nhiu nghiên cu vƠ khái nim khác
nhau v cht lng dch v, Parasuraman vƠ các đng s lƠ nhng ngi tiên phong
trong nghiên cu cht lng dch đc ng dng rng rƣi nh vƠo ý ngha thc tin
ca chúng. Parasuraman et al (1985) vƠ Lewis vƠ Mitchell (1990) khi đa ra khái
nim ắCht lng dch v có th đc đnh ngha lƠ s khác bit gia s mong đi
ca khách hƠng v dch v vƠ dch v thc t nhn đc. Nu dch v to ra giá tr
-7-
cm nhn đáp ng đc hoc ln hn nhu cu khách hƠng, dch v đó đƣ đt đc
hoc tin xa hn trong vic lƠm khách hƠng hƠi lòng (Parasuraman et al, 1988;
Foster, 2004; Walker et al, 2006). Mô hình ERVQUAL (Parasuraman vƠ công s,
1988) và đc nhiu nhƠ nghiên cu đánh giá lƠ mt mô hình khá toƠn din đ đánh
giá mt cách khách quan v cht lng dch v qua s cm nhn ca khách hƠng ậ
gm 5 thƠnh phn: S tin cy, Kh nng đáp ng, S đm bo, S đng cm,
Phng tin hu hình.
Trong tt c mi nghiên cu vƠ khái nim, cht lng dch v gm 5 thƠnh phn: S
tin cy, Kh nng đáp ng, S đm bo, S đng cm, Phng tin hu hình có nh
hng thun chiu đn s tha mƣn khách hƠng, gián tip thông qua giá tr cm
nhn. o lng cm nhn ca khách hƠng v cht lng dch v so vi mong đi
ca h s cho ta bit đc mc đ tha mƣn ca khách hƠng.
1.1.2.2 Giá tr cm nhn
Zeithaml & Bitner, 1996 chng minh rng s hài lòng khách hàng không ch liên
quan đn cht lng dch v mà còn nhng nhân t khác nh cht lng sn phm,
giá tin t, hoàn cnh và thuc tính cá nhân. Cht lng dch v tt cha phi là
điu kin đ đ đt đc s hài lòng khách hàng, bi l khách hàng là nhng ngi
luôn sáng sut xem xét v các chi phí, li nhun và mi quan h đánh đi (Lee &
Cunningham, 1996).
Theo Butz & Goodstein (1996), giá tr cm nhn ca khách hàng là mi quan h
cm xúc đc thit lp gia khách hàng và nhà cung cp dch v sau khi khách hàng
đƣ s dng dch v và thy rng dch v đó to ra giá tr gia tng. Giá tr cm nh,
theo Hitesh Bhashin (2010), là s chênh lch gia tng giá tr nhn đc và tng chi
phí phi tr, trong đó tng giá tr nhn đc là nhng li ích khách hƠng mong đi
gm giá tr sn phm, giá tr dch v, giá tr nhân s và giá tr tâm lý; tng chi phí là
tt c chi phí mà khách hàng phi tr trong vic so sánh, mua và s dng dch v.
Tuy nhiên điu nƠy không có ngha lƠ đnh giá dch v thp đ có giá tr cao.Mi
-8-
khách hàng có cm nhn v dch v khác nhau. Cùng mt dch v nhng có khách
hàng cm nhn giá tr cao, khách hàng cm nhn giá tr thp.
Nhiu doanh nghip c gng đu t đ to ra sn phm cht lng vi giá tt nht,
nhng hai yu t cht lng và giá tr tin t cha đ đ mang li giá tr cao cho
khách hàng. Mô hình giá tr cm nhn ca Petrick (2002) s dng thang đo SERV-
PERVAL xác đnh 5 nhân t tác đng đn giá tr cm nhn là: phn ng cm xúc,
cht lng, danh ting, giá c mang tính tin t, giá c hành vi.
1.1.2.3 Dch v quan h khách hàng:
Theo Turban et al (2002) dch v quan h khách hƠng đc đnh ngha lƠ mt lot
các hot đng nhm nâng cao s hài lòng ca khách hàng. Các hot đng c th ca
dch v quan h khách hàng là: tr giúp cá nhân, hot đng hu mãi, kin thc v
sn phm (Peck, 1997). Dch v quan h khách hàng tt lƠ điu ct lõi quan trng và
là hot đng, không th thiu đ duy trì mi quan h vi khách hƠng, qua đó nh
hng đn s hài lòng ca khách đi vi dch v.
Dch v quan h khách hàng giúp doanh nghip tip cn và giao tip vi khách
hàng mt cách có h thng và hiu qu, qun lý các thông tin ca khách hàng nh
thông tin v tài khon, nhu cu, liên lc và các vn đ khác nhm phc v khách
hàng tt hn. S tng tác nƠy giúp doanh nghip xác đnh nhu cu thc ca khách
cng nh gim ri ro hiu nhm ý khách. Thu hiu các k vng ca khách lƠ bc
đu tiên đ đt đc s hài lòng ca khách hàng, và cách tt nht thc hin điu này
là s tng tác gia hai bên. Smith (1998) nhn mnh rng mi quan h tt thông
qua vic tng tác thng xuyên vi khách là vic làm cn thit đ tng doanh s,
gi chân khách và bo đm h luôn hài lòng.
1.1.2.4 Chtălngămiăquanăh
Nghiên cu ca Johnson (1999) đƣ phát biu rng cht lng mi quan h là chiu
sâu và bu không khí ca mi quan h. Cht lng mi quan h liên quan đn s
cm nhn ca khách hàng v mc đ đáp ng các k vng, d đoán, mc đích vƠ
-9-
ham mun ca khách hƠng liên quan đn toàn b mi quan h (Jarverline &
Lehtinen, 1996).
Theo Storbacka et al (1994), khi khách hàng hài lòng thì khách hàng s mun duy
trì quan h vi t chc, do đó mi quan h gia doanh nghip vi khách hàng s bn
vng lơu dƠi hn. Mi quan h bn vng lâu dài vi khách hàng là tin đ đ xác
đnh hiu qu và kh nng sinh li ca doanh nghip. Hn th na, mi quan h lâu
dài th hin s hài lòng và trung thành ca khách hàng. Griffin (1995) cho rng thit
lp đc mi quan h lâu dài là yu t quan trng, khách hàng s gn bó vi doanh
nghip mt khi h đƣ thit lp đc mi quan h cá nhân vi nhân viên dch v
khách hàng. Mi quan h này hu ích cho c khách hàng ln doanh nghip.
1.2 Dch v logistics và các yu t nhăhng đn s hài lòng ca khách hàng
đi vi dch v logistics
1.2.1 Tng quan v dch v:
1.2.1.1 Khái nim
Dch v là thc hin nhng gì mƠ công ty đƣ ha hn nhm thit lp, cng c và m
rông nhng quan h đi tác lâu dài vi khách hàng và th trng. Dch v là sn
phm vô hình, không đng nht và không th tách ly.
Khái nim dch v trong WTO: Theo điu I.3 ca Hip đnh chung v Thng mi
Dch v ca WTO (GATS) (ph lc ầ), thut ng dch v bao hàm mi dch v
trong mi ngành dch v, bao gm sn xut, phân phi, tip th, mua và bán các dch
v đó theo 4 phng thc cung cp dch v di đơy:
+ Cung cp dch v qua biên gii: các dch v đc cung cp t lãnh th ca mt
nc thành viên sang lãnh th ca nc thành viên khác, ch có bn thân dch v di
chuyn qua biên gii mà không có s di chuyn ca con ngi.
-10-
+ Tiêu dùng dch v nc ngoài: các dch v đc cung cp trong lãnh th ca
mt nc thành viên cho ngi tiêu dùng dch v ca bt k nc thành viên nào
khác.
+ Hin din thng mi: các dch v đc cung cp thông qua s hin din thng
mi ca mt nc thành viên trên lãnh th ca bt k nc thành viên nào khác.
+ Hin din ca t nhiên nhân: các dch v đc cung cp thông qua các th nhân
ca mt nc thành viên này trên lãnh th ca bt k nc thành viên nào khác, ví
d nh hot đng ca ngi mu thi trang hoc nhƠ t vn.
Bn phng thc cung cp dch v này th hin nét đc trng riêng trong các cam
kt tip cn th trng vƠ đi ng quc gia trong danh mc ca tng nc.
1.2.1.2 c tính:
Tính vô hình: Dch v không có hình dáng c th, không nhìn thy đc, không
nm đc, không ngi đc cng nh không nghe thy đc trc khi mua. Hu
ht các dch v không th đo, đm, th nghim trc khi cung cp đ đm bo cht
lng dch v.
Tính không th tách ri: Tính không th tách ri ngha lƠ quá trình sn xut cung
ng dch v và tiêu dùng dch v xy ra đng thi. Quá trình cung ng dch v gn
lin vi tiêu dùng dch v.
Tính không đng nht: Vic thc hin dch v thng khác nhau tùy thuc vào cách
thc phc v, nhà cung cp dch v, ngi phc v, thi gian thc hin, lnh vc
phc v, đi tng vƠ đa đim phc v. Khách hƠng lƠ ngi quyt đnh cht lng
dch v da vào cm nhn ca h.
Tính không th ct tr: Do vic sn xut và tiêu dùng dch v din ra đng thi nên
chúng ta có th u tiên thc hin dch v theo th t trc sau nhng không th đem
ct dch v ri sau đó đem ra s dng vì dch v thc hin xong là ht, không th đ
-11-
dành cho vic tái s dng. Chính vì vy, dch v là sn phm đc s dng khi to
thành và kt thúc ngay sau đó.
1.2.2 Tng quan v dch v logistic:
1.2.2.1 Khái nim:
Logistics đu tiên đc phát minh và ng dng trong lnh vc quân s. Logistics
đc các quc gia ng dng rt rng rãi trong 2 cuc i chin th gii đ di
chuyn lc lng quơn đi cùng vi v khí có khi lng ln vƠ đm bo hu cn
cho lc lng tham chin Tri qua quá trình phát trin, logistics đc nghiên cu và
áp dng sang lnh vc kinh doanh.
Theo ESCAP (United Nations Economic and Social Commission for Asia and the
Pacific) logistics phá trin qua 3 giai đon:
+ Giai đon 1: Phân phi vt cht, vào nhng nm 60-70 ca th k 20: cung ng
sn phm vt cht hay Logistics đu ra.Các hot đng bao gm: vn ti, phân phi,
bo qun, thành phm, đnh mc tn kho, bao bì đóng góiầ
+ Giai đon 2: H thng Logistics, nhng nm 80-90 ca th k 20: kt hp gia
hai mt đu vào-gi là qun lý nguyên liu vi đu ra-gi là phân phi vt cht đ
tit kim tit kim chi phí, tng hiu qu.
+ Giai đon 3: Qun lý chui cung ng, hin nay: qun lý dãy ni tip các hot đng
t nhà cung cp-đn nhà sn xut-đn khách hàng cùng vi vic làm chng t liên
quan, h thng theo dõi, kim tra, nhng công đon lƠm tng thêm giá tr sn phm,
qun lý và phi hp gia công ty sn xut vi nhà cung cp, vi khách hàng và
nhng bên liên quan nh các công ty vn ti, lu kho vƠ nhƠ cung cp IT.
Hin nay, có rt nhiu khái nim khác nhau v logistics trên th gii vƠ đc xơy
dng cn c trên ngƠnh ngh vƠ mc đích nghiên cu v dch v logistics, tuy
nhiên, có th nêu mt s khái nim ch yu sau:
-12-
- Theo Hi đng qun tr logistics Hoa K-1988: Logistics lƠ quá trình liên k
hoch, thc hin vƠ kim soát hiu qu, tit kim chi phí ca dòng lu chuyn vƠ
lu tr nguyên vt liu, hƠng tn, thƠnh phm vƠ các thông tin liên quan t đim
xut x đn đim tiêu th, nhm mc đích tha mƣn nhng yêu cu ca khách
hàng.
Theo Lut thng mi VN 2005, Quy đnh ti iu 233: ắ Dch v logistics lƠ hot
đng thng mi, theo đó thng nhơn t chc thc hin mt hoc nhiu công đon
bao gm nhn hƠng, vn chuyn, lu kho, lu bƣi, lƠm th tc hi quan, các th tc
giy t khác, t vn khách hƠng, đóng gói bao bì, ghi ký mƣ hiu, giao hƠng hoc
các dch v khác liên quan đn hƠng hóa theo tha thun vi khách hƠng đ hng
thù lao. Dch v logistics đc phiên ơm trong ting Vit lƠ dch v lô-gi-stíc.
1.2.2.2 Phân loi:
Phân loi theo hình thc hot đng:
Logistics bên th nht (1PL ậ First Party Logistics): ngi ch s hu hàng hóa t
mình t chc và thc hin các hot đng logistics đ đáp ng nhu cu bn thân.
Logistics bên th hai (2PL ậ Second Party Logistics): ngi cung cp dch v cho
hot đng đn l đ đáp ng nhu cu cho ch hƠng, cha tích hp hot đng
logistics.
Logistics bên th ba (3PL ậ Third Party Logistics): ngi thay mt cho ch hàng
qun lý và thc hin các dch v logistics cho tng b phn chc nng. 3PL bao
gm nhiu dch v khác nhau, kt hp cht ch vic luân chuyn, tn kho hàng hóa,
x lý thông tin, ầ vƠ có tính tích hp vào dây chuyn cung ng ca khách hàng.
Logistics bên th t (4PL ậ Fourth Party Logistics): ngi gn kt, tích hp các
ngun lc tim nng vƠ c s vt cht khoa hc k thut ca mình vi các t chc
khác đ thit k, xây dng và vn hành các gii pháp chui logistics. 4PL hng đn
qun tr c quá trình logistics, có liên quan vƠ đc phát trin trên nn tng 3PL
nhng bao gm các lnh vc rng hn.
-13-
Logistics bên th nm (5PL ậ Fifth Party Logistics): 5PL phát trin phc v cho
thng mi đin t. Các nhà cung cp dch v 5PL lƠ các 3PL vƠ 4PL đng ra qun
lý toàn chui cung ng trên nn tng thng mi đin t.
Phân loi hng vn đng vt cht:
Logistics đu vào (Inbound Logistics): là các hot đng đm bo cung ng tài
nguyên đu vào (nguyên liu, thông tin, vn, ầ) mt cách ti u c v v trí , thi
gian và chi phí cho quá trình sn xut.
Logistics đu ra (Outbound Logistics): là các hot đng đm bo cung cp thành
phm đn tay ngi tiêu dùng mt cách ti u v v trí, thi gian và chi phí nhm
đem li thun li ti đa cho doanh nghip.
Logistics thu hi (Reverse Logistics): quá trình thu hi các ph phm, ph liu, ph
phm, các yu t nh hng đn môi trng phát sinh t quá trình sn xut, phân
phi và tiêu dùng tr v đ tái ch hoc x lý.
Phân loi theo quá trình nghip v:
Hot đng mua (Procurement): các hot đng liên quan đn vic to ra các sn
phm và nguyên vt liu t các nhà cung cp bên ngoài. Mc tiêu chung là h tr
các nhà sn xut hoc thng mi thc hin tt vic mua hàng vi chi phí thp.
Hot đng h tr sn xut (Manufacturing Support): tp trung vào hot đng qun
lý dòng lu tr mt cách hiu qu gia các bc trong quá trình sn xut.
Hot đng phân phi ra th trng (Market Distribution) liên quan đn vic cung
cp dch v khách hàng. Mc tiêu c bn ca phân phi là h tr to ra doanh thu
qua vic cung cp mc đ dch v khách hƠng mong đi có tính chin lc mc
chi phí thp nht.
Phân loi theo đi tng hàng hóa:
Các hot đng logistics c th gn lin vi đc trng vt cht ca các loi sn phm.
Các sn phm có tính cht, đc đim khác nhau đòi hi các hot đng logistics khác