B GIÁO DC VẨ ẨO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
LÊ TH OAN VI
TệN DNG NHẨ CHO NGI Cị THU NHP THP TI
NGÂN HẨNG TMCP U T VẨ PHÁT TRIN VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2013
B GIÁO DC VẨ ẨO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
LÊ TH OAN VI
TệN DNG NHẨ CHO NGI Cị THU NHP THP TI
NGÂN HẨNG TMCP U T VẨ PHÁT TRIN VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mư s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS. TRN HUY HOẨNG
TP. H Chí Minh – Nm 2013
LI CAM OAN
Tôiăcamăđoanăđâyălàăcôngătrìnhănghiênăcuăcaăriêngătôi.
Cácăsăliu,ăktăquănêuătrongălunăvnălàătrungăthcăvàăchaătngăđcăaiăcôngăbă
trong btăkăcôngătrìnhănàoăkhác.
Tp.HCM,ăngàyă30ăthángă09ănmă2013
LÊăTHăOANăVI
MC LC
DANH MC CÁC HỊNH V VẨ BIU i
DANH MC CÁC BNG ii
DANH MC CÁC CH VIT TT iii
LI M U 1
CHNG 1 C S LÝ LUN V TÍN DNG NHÀ CHO NGI CÓ THU
NHP THP 3
1.1 Ngi thu nhp thp 3
1.2 Tín dng nhƠ 4
1.2.1 Khái nimătínădngănhàă 4
1.2.2 căđimăcaătínădngănhàă 5
1.2.3 Nguyênătcăcaătínădngănhàă 6
1.2.4 Vaiătròăcaătínădngănhàă 6
1.2.5ăRiăroăcaătínădngănhàă 8
1.2.5.1 Nguyên nhân t phía môi trng pháp lý 8
1.2.5.2 Nguyên nhân t phía khách hàng 8
1.2.5.3 Nguyên nhân t phía ngân hàng cho vay 9
1.2.5.4 Các nguyên nhân gây ri ro t vn đ bo đm tin vay 10
1.3 S cn thit ca tín dng nhƠ cho
ngi thu nhp thp 10
1.4 Mt s kinh nghim gii quyt vn đ nhà cho ngi thu nhp thp ti các
quc gia và bài hc kinh nghim ti Vit Nam 11
1.4.1. KinhănghimăphátătrinănhàăătiăSingapore 11
1.4.2. CácătăchcătrungăgianătàiăchínhănhàăătiăChâuăÁă– TháiăBìnhăDng 12
1.4.3. CácăcôngăcătàiăchínhănhàăăchoăngiănghèoătiăChâuăÁ 15
1.4.4. Bàiăhcăkinhănghimăgiiăquytăvnă đănhàă ăchoăngiăthuănhpăthpătiă
VităNam 17
KT LUN CHNG 1 20
CHNG 2 THC TRNG HOT NG TÍN DNG NHÀ CHO NGI CÓ THU
NHP THP TI NGÂN HÀNG TMCP U T VẨ PHÁT TRIN VIT NAM 21
2.1 Thc trng v tín dng nhà cho ngi thu nhp thp ti Vit Nam 21
2.1.1 Thc trng v nhà choăngi thu nhp thp ti Vit Nam 21
2.1.2 Cácăquyăđnh, chính sách h tr caăNhàănc v tín dng nhà ngi có thu
nhp thp 24
2.1.3 Thc trng tín dng nhà choăngi có thu nhp thp ti các Ngân hàng
thngămi 31
2.2 Thc trng hot đng tín dng nhà cho ngi thu nhp thp ti Ngân hàng
TMCP u t vƠ Phát trin Vit Nam 36
2.2.1 Tng quan v hotăđng kinh doanh caăNgânăhàngăTMCPăuătăvàăPhátă
trin Vit Nam 36
2.2.2 Thc trng trin khai hotăđng tín dng nhà choăngi có thu nhp thp
ti ngân hàng TMCP uăTăvàăPhátăTrin Vit Nam 40
2.3 Mt s khó khn, vng mc trong quá trình trin khai hot đng tín dng
nhà cho ngi có thu nhp thp ti Ngơn hƠng TMCP u t vƠ Phát trin Vit
Nam 46
2.3.1 Vng mcătrongăquyăđnhătrongăcăch cho vay: 46
2.3.2 Vng mc trong vic qun lý chtălngădăn: 48
2.3.3 Khóăkhnăđn t vic thiu cung 50
2.3.4 Khóăkhnăđn t phía doanh nghip 51
2.3.5 Khóăkhnăđn t phíaăngiăđiămua 52
2.3.6 Vng mc trong vic thc hin ti các B ngành,ăđaăphng 54
2.4 Mt s tn ti, nguyên nhân hn ch s phát trin trong hot đng tín dng nhƠ
cho ngi thu nhp thp ti Ngơn hƠng TMCP u t vƠ Phát trin Vit Nam:
2.4.1 Tn ti, nguyên nhân hn ch t phía BIDV 56
2.4.2 Các nguyên nhân khách quan t bên ngoài 58
KT LUN CHNG 2 61
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN TÍN DNG NHÀ CHO NGI CÓ
THU NHP THP TI NGÂN HẨNG TMCP U T VẨ PHÁT TRIN VIT
NAM 62
3.1. nh hng phát trin nhà cho ngi có thu nhp thp giai đon 2010-2020
62
3.1.1 To lp qu đt schăđ xây dng nhà choăngi có thu nhp thp 62
3.1.2 Phân khúc nhà cho tngăđiătng vi tng mc thu nhp khác nhau 62
3.1.3 Phát trinăđng b 62
3.1.4 Phát trin th trng vn cho s phát trin nhà 63
3.2. Nhn đnh tim nng phát trin hot đng cho vay đi vi th trng nhà cho
ngi có thu nhp thp 63
3.3. Gii pháp phát trin tín dng nhà cho ngi thu nhp thp ti Ngân hàng
TMCP u t vƠ Phát trin Vit Nam: 64
3.3.1. Ngunăvnădàiăhn 64
3.3.2. Lưiăsut,ăthiăhn,ăhnămcăvayăvàăphngăánătrăn 64
3.3.3. măboătinăvayăvàăxălỦătàiăsnăthăchp 65
3.3.4. Nângăcaoănngălc,ănghipăv 66
3.3.5. Mtăsăgiiăphápăkhác 67
3.4. Kin ngh 69
KT LUN CHNG 3 74
KT LUN 75
DANH MC TẨI LIU THAM KHO iv
PH LC VẨ MU BIU vi
i
DANH MC CÁC HỊNH V VẨ BIU
Biuăđ 2.1: Tình hình thc hin gói h tr tín dng 30.000 t đngăchoăNXHăđi vi
khách hàng cá nhân 34
Biuăđ 2.2: Tình hình thc hin gói h tr tín dng 30.000 t đngăchoăNXHăđi vi
khách hàng doanh nghip 35
Biuăđ 2.3: Mt s ch tiêu hotăđng kinh doanh ca BIDV 37
Biuăđ 2.4: Mt s ch tiêu hotăđng tín dng ca BIDV 37
Biuăđ 2.5: Mt s ch tiêu hotăđngăhuyăđng vn ca BIDV 38
Biuăđ 2.6: Mt s ch tiêu hotăđng thu dch v ròng ca BIDV 39
Biuăđ 2.7: Tình hình thc hin gói h tr tín dng 30.000 t đng cho nhà xã hi đi
vi khách hàng cá nhân ti BIDV 44
Biuăđ 2.8: Tình hình thc hin gói h tr tín dng 30.000 t đng cho nhà xã hi đi
vi khách hàng cá nhân ca BIDV so vi các ngân hàng khác (ti ngày 31/08/2013) 44
ii
DANH MC CÁC BNG
Bngă2.1:ăDanhăsáchă59ădăánăNhàăăxưăhiăBăXâyădngăphêăduyt 27
Bng 2.2: Tình hình thc hin gói h tr tín dng 30.000 t đng cho nhà xã hi đi
vi khách hàng cá nhân 33
Bng 2.3: Tình hình thc hin gói h tr tín dng 30.000 t đng cho nhà xã hi đi
vi khách hàng doanh nghip 34
Bng 2.4: Mt s ch tiêu hotăđng kinh doanh ca BIDV 36
Bng 2.5: Tình hình thc hin gói h tr tín dng 30.000 t đng cho nhà xã hi đi
vi khách hàng cá nhân ti BIDV 43
Bng 2.6: Tình hình thc hin gói h tr tín dng 30.000 t đng cho nhà xã hi đi
vi khách hàng cá nhân ca BIDV so vi các ngân hàng khác ti ngày 13/08/2013 44
Bng 2.7: Tình hình thc hin gói h tr tín dng 30.000 t đng cho nhà xã hi đi
vi khách hàng doanh nghip ca BIDV so vi các ngân hàng khác ti ngày 13/08/2013
45
Bng 2.8: Tătrngădănăthcăhinăgóiăhătrăđiăviădănăcamăktăvàătngădănăchoă
vayăcaăBIDV 47
Bngă2.9:ăTìnhăhìnhădăn tín dngătheoălnhăvc 50
iii
DANH MC CÁC CH VIT TT
Ký hiu
Ting Vit
Ting Anh
BS
Btăđng sn
BIDV
Ngân hàng TMCPăuătăvàăPhátă
trin Vit Nam
GHLC
Tpăđoànăchínhăph cho vay nhà
Government Housing Loan
GHB
Ngân hàng nhà chính ph
Government Housing Bank
HDB
Căquanăphátătrin nhà Singapore
Housing development board
HKMC
Tpăđoànăbtăđng sn Hong Kong
Hongkong Mortgage
MBSs
Th trng chng khoán hóa bt
đ
Mortgage back securities
NHNN
Ngânăhàngănhàănc
NHTM
Ngânăhàngăthngămi
Commercial Bank
NXH
Nhà xã hi
PCI
Thu nhpăbìnhăquânăđuăngi
Per Capital Incomme
KHFC
Tpăđoànătàiăchínhănhàă Hàn Quc
The Korea Housing Finance
Corporation
UNDP
Chngătrìnhăphátătrin Liên hip
quc
United Nations Development
Programme
1
LI M U
1. t vn đ nghiên cu
Giiăquytăvnăđănhàăăchoăngiăcóăthuănhpăthpălàămtătrongănhngămcă
tiêuăuătiênăhàngăđuăcaăhuăhtăcácăqucăgiaăđcăbitălàănhngăncăđangăphátătrină
nhăVităNam.ăóăchínhălàămtătrongănhngătinăđăđăVităNamăcóăthăthcăhină
thànhăcôngăcácămcătiêuăphátătrinăkinhăt-xưăhiăvàănăđnhăđiăsngănhânădân.
ăgiiăquytăvnăđănêuătrênăkhôngăthăkhôngăkăđnăvaiătròăvôăcùngăquană
trngăcaăhăthngăcácăNgânăhàngăthngămiătrong vicăthcăhinăcácăchínhăsáchăhă
trăcaăNhàăncăvàăchínhăphăđiăviăchoăvayănhàăăchoăngiăcóăthuănhpăthp.ă
âyăcngălàămtătrongănhngănhimăvătrngătâmăcaămtăsăcácăNHTMătrongăhotă
đngăkinhădoanhăcaămình.
Trongăbiăcnhăkhóăkhnăchungăcaănnăkinhăt,ăhotăđngătínădng nhàăăchoă
ngiăcóăthuănhpăthpătiăcácăNHTMăhinătiăvnăcònătrmălngăvàăgpăkháănhiuă
vngămc.ăTuyănhiên,ăphátătrinăhotăđngătínădng nhàăăchoăngiăcóăthuănhpă
thpăsămangăliănhiuăỦănghaăchoănnăkinhătăđngăthiăgiaătngăđcăngunăthuăchoă
các Ngân hàng.
Vàăxutăphátătănhnăthcătrên,ătácăgiăđưălaăchnănghiênăcuăđătài: “Tín
dng nhƠ cho ngi có thu nhp thp ti Ngơn hƠng TMCP u t vƠ Phát
trin Vit Nam” làmăđătàiănghiênăcuălunăvnăttănghip.
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tƠi
Kháiălcăsăcnăthităcaătínădng nhàăăchoăngiăcóăthuănhpăthpătiăVită
Nam.ăKháiăquátăcácăchínhăsáchăhătrăcaăChínhăphătrongăgiaiăđonăhinănay.ăRútăraă
mtăsăkinhănghimăgiiăquytănhuăcuănhàăăchoăngiăcóăthuănhpăthpătiăcácăncă
vàăbàiăhcătiăVităNam.ă
Phânătíchăthcătrngăhotăđngătínădng nhàăăchoăngiăcóăthuănhpăthpătiă
NgânăhàngăTMCPăuătăvàăPhátătrinăVităNam.
KinănghăcácăbinăphápăqunălỦ,ăgiiăphápăphátătrinătínădng nhàăăchoăngiă
cóăthuănhp thpătiăNgânăhàngăTMCPăuătăvàăPhátătrinăVităNam.
3. i tng vƠ phm vi nghiên cu
2
iătngănghiênăcuăcaălunăvnălàătínădng nhàăăchoăngiăthuănhpăthpă
tiăNgânăhàngăTMCPăuătăvàăPhátătrinăVităNamătrongăđiuăkinătìnhăhìnhăkinhă
tăkhóăkhn.
iătng tác gi nghiên cu là nhngăngi có thu nhp có mong mun có
nhà tht s đ ,ănhngăthuănhp hin tiăchaăđ điu kin hin thcăhoáăđiuăđó.ă
ătàiătpătrungănghiênăcuăvăhotăđngătínădng nhàăănóiăchungăvàătínădngă
nhàăăchoăngiăcóăthuănhpăthpătiăNgânăhàngăTMCPăuătăvàăPhátătrinăVită
Nam trong giaiăđonăhinănay.
4. Phng pháp nghiên cu
ăhoànăthànhămcătiêuănghiênăcu,ăđătàiăđưăsădngăphngăphápăđnhătính,ă
trongăđóăchăyuălàăphngăphápăphânătíchăvàătngăhp.ă
5. im mi ca đ tƠi
ătàiăđăcpăđn hotăđngătínădng nhàăăchoăngiăthuănhpăthp,ăhinăđâyă
làăvnăđ đangăđcăNhàănc,ăcácăNHTM nói chung và NgânăhàngăTMCPăuătă
vàăPhátătrinăVităNamănói riêng quanătâm,ătipăcn.ăQuaăquáătrìnhănghiênăcu,ăcă
mtălỦălunăvàăthcătinătiăNgânăhàngăTMCPăuătăvàăPhátătrinăVităNam,ălună
vnăđưăđaăraămtăsăgiiăphápămangătínhăthităthc,ănhmăphátătrinăhotăđngătín
dng nhàăăchoăngiăthuănhpăthp,ăgópăphn nângăcaoăhiuăquăhotăđng,ăquaăđóă
gópăphnăgiiăquytănhuăcuănhàăăchoăngiăcóăthuănhpăthpătiăncătaănóiăchung.
6. Kt cu ca lun vn
Lunăvnăđcăchiaăthànhă3ăchng:
Chng 1: C s lý lun v tín dng nhà cho ngi có thu nhp thp
Chng 2: Thc trng hot đng tín dng nhà cho ngi có thu nhp
thp ti Ngân hàng TMCP u t và Phát Trin Vit Nam
Chng 3: Gii pháp phát trin tín dng nhà cho ngi có thu nhp thp
ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam
3
CHNG 1
TNG QUAN V TÍN DNG NHÀ CHO NGI CÓ THU NHP
THP TI NGÂN HẨNG THNG MI
1.1. Ngi thu nhp thp:
nhănghaăchínhăxácăvăngiăthuănhpăthpăkhôngăphiălàămtăvicădădàng.ă
Nhiuănghiênăcuăđưăkhôngăthăđaăraănhngătiêuăchunăđăđnhănghaăngiăthuănhpă
thpădoăvnăđănàyătuăthucăvàoăđiuăkinăsngăcaătngăhăgiaăđình,ăvàoătìnhăhìnhă
phátătrinăkinhătăxưăhiăvàăphongătcătpăquánăcaătngăđaăphng,ătngădânătc.ă
Diăđâyălàămtăsăkháiănimăcăbnăvăngiăthuănhpăthp:
- TheoăquanăđimăcaăngânăhàngăthăgiiăvàăUNDP,ăngiăthuănhpăthpălàă
nhngăngiăchiătiêuăítănhtă66%ăthuănhpăchoănăungăđătnăti,ă34%ăthuănhpăcònă
liădànhăchoănhàă,ăvnăhoá,ăgiáoădc,ăyăt,ăđiăli,ăquanăhăticătùng
- Làănhngăngiăcóămcăsngăthucănhómătrungăbìnhătrăxung.ă
- Xétătrênăphngădinăciăthinănhàă,ăngiăthuănhpăthpălàănhngăngiă
phiăchiămtăphnăthuănhpăđăthuêănhàăhocătrăgópătinăsaănhà,ămuaănhàăngoàiăvică
chiătiêuăchoănhuăcuăcăbn.
- Làănhng ngiăhinăđangăsngătrongănhngăngôiănhàăquáăcănátămàăkhôngă
cóăđiuăkinăsaăsangăhayăciătoăli.ă
- Làănhngăngiăcóămcăthuănhpănăđnhăvàăcóăkhănngătíchăluăvnăđă
ciăthinăđiuăkină,ăviăsăhătrăcaăNhàăncăvăvayăvnădàiăhnătrăgóp,ătoăđiuă
kinăuăđưiăvăchínhăsáchăđtăđaiăvàăcăsăhătngă(ngiăvayăvnăcóăkhănngăhoànă
trătinăvay).
- Làănhngăngiăchaăcóănhàăhocăcóănhàănhngădinătíchăăchtăhp,ădină
tíchădiă4m2/đuăngi.
Theo cách hiuăthôngăthngăngi có thu nhp thpălàăngi có mc thu nhp
trung bình caăngiădânăđôăth, bao gm c nhngăngiănghèoăđóiăvàănhngăngi
có mc thu nhp tip cn vi mc thu nhp trung bình.
Tuy nhiên, cn phân bităngi thu nhp thp viăngiănghèo.ăNgi nghèo là
ngi có thu nhp thp nhngăngi có thu nhp thpăchaăhnălàăngi nghèo. Ch
4
là thu nhp ca h thpăhnămtăcáiăngngănàoăđóăthôi.ăVnăđ làăđnhălngăngng
y là bao nhiêu.
Theo t chc Y t th gii và UNDP, mtăngi là nghèo khi thu nhp hàng
nmăítăhnămt na mc thu nhpăbìnhăquânătrênăđuăngiăhàngănmă(PerăCapitală
Incomme, PCI) ca quc gia. Vyăngi thu nhp thp có th tm hiuălàăngi có
thu nhp bình quân thpăhnăPCI.ă
1.2. Tín dng nhà :
1.2.1. Khái nim tín dng nhà :
Trong hot đng kinh doanh ngân hàng, tín dng đc đnh ngha là quanăh
chuynănhngăquyn s dng vn t ngân hàng cho khách hàng trong mtăkhonă
thi hn nht đnh vi mt khonăphí nht đnh.
Hot đngătín dngăđc xem là hot đng kinh doanh mang liăliănhun ch
yuăcho ngân hàng, thng đi vi hu ht các ngân hàng, d n tín dng chim
đnăhn ½ tng tài sn có và thu nhp t hot đng tín dng chimăkhong t ½ đnă
hn 70% tng thu nhpăca ngân hàng. Vì tín dngălà khon mcăsinh li ch yuă
trongăhot đng ngân hàng nên đâyăcng chính là khon mc ri ro ch yu caăngân
hàng thng mi.
Ngân hàng cung cp nhiu loi tín dng cho nhiu đi tng khách hàngăvi
nhng mc đích s dng khác nhau. Nhiu tài liu phân loi tín dng ngân hàng
da vào mt s các tiêu chí khác nhau, tng quan, tín dngăngân hàng có thăđc
chia làm nhiu loi. Căth:
- Da vào mc đích tín dng: Cho vay phc văSXKD; Cho vay tiêu dùng
cá nhân; Cho vay bt đng sn;ăCho vay nông nghip;ăCho vay kinh doanh xut nhpă
khu
- Da vào thi hnătín dng: Cho vay ngnăhnă(di 1 nm): Cho vay trung
hnă(tă1ăđnă5ănm); Cho vay dài hnă(trên 5 nm);
- Daăvàoăphngăthcăchoăvay:ăChoăvayătheoămón;ăChoăvayătheoăhnămc;
- Daăvàoăphngăthcăhoànătrănăvay:ăChoăvayătrănămtălnăkhiăđáoăhn;ă
Choăvayănhiuăkăhnătrănă- trăgóp;ăChoăvayătrănănhiuălnănhngăkhôngăcóăkă
hnănăcăth;ă
5
Trongăđó, tín dng bt đng sn đc đnh ngha là nhngăkhonătín dngăđc
đmăbo bng bt đng sn, bao gm tín dng ngn hn vi các hot đngăcho vay
sa cha, xây dng nhà và tín dng dàiăhn viăhot đng cho vay đ muaăđt đai,
nhà ca, cn h, trang tri và ngayăc hot đng mua bt đng sn nc ngoài.
“Tín dng nhà ” là khon cho vay bt đng sn đc cung cp cho khách
hàng cá nhân nhm mc đích mua nhà ca, cn h, đc xác đnh là khon vay
tr góp trong thi gian dài và là khon vay theo món có tài sn đm bo.
Vi nhngăđnh nghaănh trên, tín dng nhàă đc xác đnh là mt snăphm
trong hot đng tín dng ca ngân hàng, do đó ngoài vic phi tuân th mi nguyên
tc và quy trình cho vay ca hot đng tín dng nói chung, tín dng nhà ăcòn phi
đáp ng nhng yêu cu, điu kin đc ngân hàng xây dng riêng cho sn phm
này.
1.2.2. c đim ca tín dng nhà :
Ngoàiănhngăđcăđimăcaăthătrngătínădngăthôngăthngăthìătínădngănhàăă
cóănhngăđcătrng,ădoătínhăchtăđcăbităcaăhàngăhóaăbtăđngăsnămangăliănh:ă
Thătrngătínădngănhàăăthngălàăthătrngătínădngădàiăhnădoăbtăđngăsnă
làănhngăhàngăhóaăcóăthiăgianăhìnhăthànhădài.ăTheoăphânătíchăcaăcácăchuyênăgiaă
btăđngăsn,ăquáătrìnhăhìnhăthànhămtădăánăđòiăhiătrungăbìnhătă5ănmătrălên.ăMtă
khác,ăbt đngăsnălàănhngăhàngăhóaăcóăgiáătrălnădoăvyătínădngănhàăăthngălàă
cácăkhonătínădngăcóăgiáătrălnănênăvicăhoànătínădngătrongămtăthiăgianăngnă
mangătínhăkhăthiăthp.ă
Ngiăđiăvayăthngăgiiăngânătheoătinăđăcaădăán:ăVnăđuătăchoădăán
nhàăăcnăvnălnănhngăvnăđuătăsădànătriătheoătngăgiaiăđon:ăđnăbùăgiiătaăă
đt,ăxâyădngăhătng,ănnămóng,ăxâyăthôăvàăhoànăthin…Vìăth,ănhàăđuătăcnă
khonătinălnăchoădăán,ănhngănhngăkhonătinănàyăcnătheoătngăgiaiăđonăkhácă
nhauădoăđóănuăgiiăngânătheoătngăgiaiăđonăsăgimăápălcăvălưiăsut.ăCònănuăhuyă
đngăvnămtălnăthìăvnăkhôngăđcăsădngăngayămtălúcănhngăvnăphiătrălưiă
choăngiăchoăvayădnăđnăvicăsădngăvnăkhôngăhiuăqu.ă
Làăthătrngăcóăđăriăroăcao:ăđiuănày xutăphátătăbnăthânăthătrngăbtă
đngăsnălàămtăthătrngătimănănhiuăriăroănh:ăđuăc,ătngăgiáăo,ămtăcânăđiă
6
cungăcu…ăMtăkhiăthătrngăbtăđngăsnăchuynătătngănóngăsangăđóngăbng,ă
giáăbtăđngăsnăsănhanhăchóngăbăđiuăchnhăgim,ăcácăgiaoădchăvăbtăđngăsnă
gnănhăkhôngăcóălàmăchoăcácănhàăđuătăgpărtănhiuăkhóăkhnăvătàiăchínhăthmă
chíăcóăthăbăpháăsn.ăiuănàyălàmăchoăkhănngăthanhătoánăcaăcácăkhonătínădngă
caăngiăđiăvayăgpărtănhiuăkhóăkhnăcóăthămtăluônăkhănng thanh toán. Do
vy,ăvicăthuăhiăcácăkhonătínădngălàămtăvnăđănanăgii,ănăxuătngălênămtăcáchă
nhanhăchóng,ănguyăcăđăvătínădngălàărtăcao.ă
1.2.3. Nguyên tc ca tín dng nhà :
Vnăvayăphiăđcăsădngăđúngămcăđích,ăcóăhiuăqu:ăquanăhăchoăvayăphát
sinhăkhiăbênăvayăăđangăthiuăhtăvnătmăthiăvàăvayămnătăbênăchoăvayătrongăthiă
gianănhtăđnh.ăDoăvy,ăvnăđcăsădngăvàoămcăđíchănàoăđưăđcăxácăđnhăngayă
tăbanăđuăthiăđimăvayămn.ăTrngăhp,ăbênăvayăsădngăvnăvayăvàoăcácămcă
đíchăkhácădnăđnăkémăhiuăquăhocăkhiămcăđíchăvayăxácăđnhăbanăđuăvnăchaă
đcăbăsungăvnăsăliăcàngăthiuăvnădoăvnăvayăđưădùngăchoămcăđíchăkhác.ăKhiă
đó,ăbênăvayăsăkhóăkhnăvàăkhóăthuăhiăvnăđăhoànătrăchoăbênăchoăvay.ăăcăbit,ă
vnăvayănuăăđcădùngăvàoămcăđíchăđuăcăbtăđngăsnăsăcàngăkhóăthuăhiăvnă
doăriăroăcaămcăđíchănàyăkháăcao.ăDoăvy,ătuânăthănguyênătcăsădngăvnăvayă
đúngămcăđíchălàăđiuăquanătrngănhmăđmăboăkhănngăthuăhiăvnăcngănhălàă
toăđiuăkinănângăcaoăhiuăquăsădngăvnăđuătăbanăđuăđătrănăvayăđúngăhn.ă
Vnăvayăphiăđcăhoànătrăvnăvàălưiăđúngăhn:ăthiăhnătrănăvayăthngă
đcăxácăđnhărõăràngătheoăthaăthunăbanăđuăgiaăbênăchoăvayăvàăbênăvay.ăKhiăđó,ă
bênăvayăphiăcóătráchănhimăhoànătrăvnălnălưiăchoăbên choăvayăđúngăthiăhnăđưă
đnh.ăiuănàyăkhôngănhngăđmăboăkhănngăboătoànăvàăxoayătipăđngăvnăchoă
bênăchoăvayămàăcònăthăhinăuyătínăcaăbênăvayăchoăcácălnăvayămnăsauănày.ă
âyălàănguyênătcăctălõiănhtătrongăquanăhătínădng.ă
1.2.4. Vai trò ca tín dng nhà :
Quan đimăv nhà trong c ch th trngălà mt th hàng hóa, vì vy, giá
nhà trong c ch th trngăphi khác nhau. Trong c ch thătrng,ăvn đ nhà
ph thuc vào thu nhp ca mi ngi và h t quyt đnhăvic thuê hoc mua nhà
theo kh nng, nhu cu và s thích. Nhà nc có thăgiúp ngiănghèoătrong
7
vic gii quyt vn đ nhà nhngăđiu này hoàn toàn khác so vi vic phân phi
nhà trong c ch k hoch hóa tp trung.
Trong nn kinh t th trngăđư phát trin hoàn chnh,ăvn xây dng nhà do
ngiăcó nhu cuăv nhà góp vào các công ty kinh doanh nhà và c ch mua bán
cng đc th trng điu chnh theo quy lut cungăcu. iu này cng có th hiu
là vic xây dng nhà ch yu do vn t
có
và
n lc ca mi ngi, mi gia đình.ă
Tuy nhiên, đi vi ngi nghèo, ngi có thuănhp thp và nhng gia đình trong
din chính sách thì vn đ tr giúp ca nhà nc vàăcng đng là rt cn thit.ăVic
phát trin nhà cho ngiăcó thu nhp thp đòi hi nhà nc phi có chính sách huy
đng mi ngunăvnătham gia. Trong đó, không th không kăđn vai trò ca các tă
chc tài chính trung gian, đc bit là các ngân hàng thng mi (vit tt NHTM)
trong vic cung ngăvn cho ngi dân đăgii quyt bài toán tài chính. Vic cp tín
dng cho ngi có nhu cu vay đ mua nhà là ht sc cn thit, mang ý ngha quan
trng v kinh tăvà xã hi.
ChoăvayăbtăđngăsnăcàngălàăhotăđngămangăỦănghaăthităthcătrongăvicăkhiă
thôngădòngăchyăvnătrongănnăkinhăt,ătoăđàăchoăthătrngăbtăđngăsnăphátătrin,ă
tăđóătoăđiuăkinăcngăhngăchoănnăkinhătăphátătrinăbnăvng.ăCăth:ă
Khaiăthácătrităđăcácăngunăvnănhànări:ăchoăvayănhàăăgópăphnăkhaiăthácă
trităđăcácăngunăvnănhànăriătrongăxưăhi,ăthúcăăđyăvicăsădngăvnătităkimăvàă
cóăhiuăqu.ă
Phátătrinănnăkinhăt:ăthôngăquaăvicăchoăvayănhàă,ădòngăvnăđcăluăchuynă
vàoăthătrngăbtăđngăsn nhanhăhnăgópăphnăphátătrinănnăkinhătătrongăđiuă
kinăphátătrinăđngăbăgiaăcácăthătrng.ă
yănhanhătcăđăđôăthăhoá:ăchoăvayăbtăđngăsnăgiúpăchoăcácăchăđuătăchă
đngăhnăvăvn,ăgópăphnăđyănhanhătcăđăđôăthăhóaătrongăquáătrìnhăcôngănghipă
hoá,ăhinăđiăhoáăcaăđtănc.ă
Toăđiuăkinăchoăngiădânăcóăđiuăkinăsngăttăhn:ănhăcóăcácăchngătrìnhă
hătrăchoăvayănhàă,ăngiăcóăthuănhpăthp,ăcánăbăcôngăchc,ăcôngănhânăcóăđiuă
kinănângăcp,ăxâyădngăhayăsăhuănhàă,ănăđnhăcucăsngăhn.ă
GiaătngădănăvàăliănhunăchoăNgânăhàng:ăchoăvayănhàăăgópăphnăđaădngă
8
hoáăsnăphm,ăthuăhútăkháchăhàngăbênăcnhămcătiêuălàmăcôngăcăđăgiaătngădănă
choăvayăkhiăcnăthit,ătngăliănhunăNgânăhàng.ă
GiúpănhàăncăqunălỦăthătrngăbtăđngăsn:ăthôngăquaămcădănăchoăvayă
btăăđngăsn,ănhàăncăsăcóăcáchănhìnătngăquátăhnăvăsăphátătrinăcaăthătrngă
btăđngăsnăđăcóăcáchăđiuătităhpălỦ.ă
Nângăcaoăhiuăquăcaădăánăđuăt:ăngânăhàngăđưăgópăphnănângăcaoătínhăhiuă
quăcaădăánăđuătăbtăđngăsnăbiăngânăhàngălàănhàătăvn,ănhàăcungăcpădchăvă
thanhă toán,ă nhàă đuă tă gópă vnă cùngă viă doanhă nghipă kinhă doanhă btă đngă
sn iuănàyăđưătoănênămtăsăgnăktăgiaăcungăvàăcuăbtăđngăsnătrênăthă
trng,ăgópăphnătoănênăsăphátătrinăchoăthătrngăbtăđngăsn.ă
Nhìnăchung,ătínădngănhàăăcóătínhănhăhngălnăđnăquáătrìnhăphátătrinăđtă
nc.ăMcădùănnăkinhătăcóănhiuăgiaiăđonăphátătrinăkhácănhau,ăthătrngăbtă
đngăsnăcóănhngăbinăđngăthngătrmăkhácănhauănhngăhnăbaoăgiăhtătínhăthită
yuăcaăhotăđngăchoăvayănhàăăluônăcnăthităchoănhngănhuăcuăthităthcătrongă
xưăhi,ătrongănnăkinhăt.ă
1.2.5 Ri ro ca tín dng nhà :
Hotăđngăchoăvayănhàăăcngătimănănhngăriăroăvnăcóănhătrongăhotăđngă
choăvayăthôngăthngănhăriăroăphápălỦ,ăriăroătrongăthmăđnh,ăriăroădoăkhôngăthcă
hinăđúngăcácăquyăđnhăcaăngânăhàng,ăriăroădoăkháchăhàngăsădngăvnăkhôngăđúngă
mcăđích…Cácănguyênănhânădnăđnăriăroăcăth:
1.2.5.1 Nguyên nhân t phía môi trng pháp lý:
Hotăđng kinh doanh caăcácăngânăhàngăthngămiăliênăquanăđn nhiuălnhă
vc ca nn kinh t, mang tính xã hi cao, khi h thng pháp lut năđnh và lành
mnhăthìămôiătrng kinh doanh caăngânăhàngăthngămi s có nhiu thun li.
Ngc li nu môi trng pháp lý thiuăđng b, có nhiu khe h thì rt r b li dng
gây ra tình trng tham ô, chimăđot tài sn…ăKinhăt xã hi kém năđnh dnăđn
kinh doanh gp nhiuăkhóăkhn,ăngânăhàngăchoăvayăgp ri ro.
- Môiătrngătănhiên.ă
Nhngăbinăđngălnăvăthiătit,ăkhíăhuăgâyănhăhngăhotăđngăsnăxută
kinhădoanhăđcăbitălàălnhăvcăsnăxutănôngănghip,ăđiuăkinătănhiênălàăyuătăkhóă
9
dăđoán,ănóăthngăxyăraăbtăngăviăthităhiălnăngoàiătmăkimăsoátăcaăconă
ngi.ăVìăvyăkhiăcóăthiênătaiăđchăhoăxyăraăkháchăhàngăcùngăcácăngânăhàngăchoă
vayăsăcóănguyăcătnăthtăln,ăphngăán,ădăánăkinhădoanhăkhôngăcóăngunăthuă…ă
iuăđóăđngănghaăviăcácăngânăhàngăchoăvayăphiăcùngăchiaăsăriăroăviăkháchă
hàngăcaămình.ă
- Môiătrngăkinhătăxưăhi.
Môiătrngăkinhătăxưăhiătrongămtăncăbinăđngăchuănhăhngăcaănhngă
binăđngătănnăkinhătăthăgii,ăđóălàănguyênănhânălàmăphátăsinhăriăroătrongăhotă
đngăkinhădoanhăcaănnăkinhăt,ătăđóănhăhngătiăcácălnhăvcăkinhătătrongăđóă
hotăđngăkinhădoanhătinătăchaănhiuănguyăcăriăroălnănht.
Săthayăđiăcácămiăquanăhăquc,ăcácăquanăhăngoiăgiaoăcaăchínhăphăcngă
làănguyênănhânăgâyăraăriăroălnăchoăhotăđngăchoăvayăcaăngânăhàngăchoăvay.
Bênăcnhăđóăhotăđngăchoăvayăphăthucărtănhiuăthóiăquen,ătruynăthng,ă
tpăquánăcaăngiădân.ăNhngăyuătăđóănhiêuăkhiăgâyăkhóăkhnăvàăhnăchămărngă
hotăđngăchoăvayăcaăcácăngânăhàngăchoăvay.
Ttăcănhngănguyênănhânăkháchăquanătrênănuăkhôngăđcădăbáo,ăvàăcóăbină
phápăphòngăngaăkpăthiăsăgâyănhăhngătiêuăccătiămôiătrngăkinhădoanhăvàă
điuăkinăkinhădoanhăcaăngânăhàngăchoăvayăvàăkháchăhàngăvayăvn.
1.2.5.2 Nguyên nhân t phía khách hàng.
Cácăyuătăchăquanătăphíaăbênăđiăvayăchínhănh: Khănngăkinhădoanhăyuă
kémăhayăbênăđiăvayăcóăhànhăviălaăđo,ăviăphmăphápălut…Cngăgâyănênăcácătnă
thtăchoăcácăngânăhàngăchoăvay.ăTrngăhpănàyănuăbênăchoăvayă(ngânăhàngăchoă
vay)ăphátăhinăraăsmăthìăriăroăcóăthăđcăngnăchn.
Riăroăvăkhănngătàiăchínhăcaăkháchăhàng:ăNgunăvnătăcóăhayăthuănhpă
caăkháchăhàngănh,ăkháchăhàngăsăkhôngăcóăkhănngătăvcădyăkhiăgpăkhóăkhnă
vìăvyăcngăsămtăkhănngăthanhătoánănăchoăngânăhàngăchoăvay.
NgoàiănhngănguyênănhânătrênăcònăphiăkăđnăỦăthcătrănăcaăbênăđiăvayă
nhiuăkhiăchaătt,ănhiuăđiătngăkháchăhàngăsauăkhiănhnăđcătinăvayăriăbătrnă
gâyăraăthităhiănghiêmătrngăchoăngânăhàngăchoăvay.
1.2.5.3 Nguyên nhân t phía ngân hàng cho vay.
10
Doăchínhăsáchăcaăngânăhàngăchoăvayăkhôngăphùăhp,ăthiuăsăkimăsoátăchtă
chăhocăđtămcătiêuăliănhunăquáăcao.ăChúngăta đuăbităđcăđimăcaăkinhădoanhă
tinătălà:ăLiănhunăcaoăluônăđiăcùngăviăcácăngânăhàngăchoăvayăphiăbitălaăscă
mìnhăđăxácăđnh,ăliănhunăhpălỦăchoăngânăhàngăcaămình
Trìnhăđ,ănngălc,ăphmăchtăđoăđcăcaăđiăngăcánăbăchoăvayăyuăkémă
dnăđnăcánăbăchoăvayăkhôngăđánhăgiáăchínhăxácăvăkháchăhàngăvàăphngăánăvayă
vn,ătăđóălàmăphátăsinhănhngăhpăđngăchoăvayăkémăanătoàn.ăMcăđăriăroătrongă
trngăhpănàyăsăngàyăcàngătngădnătrongăsutăquáătrìnhăkătăkhiăxétăduytăđnăkhiă
giámăsátăvàăcuiăcùngălàăthuăn.ăCùngăviăsăhnăchăvătrìnhăđălàăvnăđăphmăchtă
đoăđcăcaăcánăbăchoăvay.ăcăthùănghănghipăbucămtăcánăbătínădngăphiă
khôngănhngăcóătrìnhăđămàăcònăphiăcóăđoăđcătt.ăTrcăsăcámădăcaăvtăcht,ă
nhiuăcánăbăchoăvayăđưăxaăngư,ăcóăthăhànhăđngăvôănguyênătc,ăvôătăchc,ălàmătráiă
quyăđnh,ămócăngocăviăkháchăhàng,ăngâyătnăthtătoălnăviăngânăhàngăchoăvay.ă
1.2.5.4 Các nguyên nhân gây ri ro t vn đ bo đm tin vay:
Trongăhotăđôngăchoăvay,ăvicăđmăboătàiăsnăchoăcácăkhonăvayăđcăđnhă
giáăgcăvàăkỦăktăgiaăngânăhàngăchoăvayăvàăkháchăhàngăvay.ăRiăroăcóăthăxyăraădoă
ngânăhàngăchoăvayăkhôngăđánhăgiáăđúngăgiáătrătàiăsnăđmăboăhocăgiáătrătàiăsnă
thăchpăcóăbinăđngătheoăchiuăhngăxu.
1.3 S cn thit ca tín dng nhà cho ngi thu nhp thp:
Trong c ch k hoch hóa tp trung, nhà là phúc li xã hi, mi ngiă
có quynăxin nhà nc cp nhà và giá nhà cho thuê trong c ch bao cp gnănh
gingănhau gia ni thành và ngoi thành, tng thp và tng cao. n nhngănm
đu ca thp k 2000, mcădù đư phát trin nn kinh t theo c ch th trngămt
thi gian dài, nhng nhà ti Vit Namăvn đc xem là loi hàng hóa phânăphi
dng đc bit, nhătrng hp mt săcác căquan nhà nc khi xét cp “muaăđt”
đc gii quyt bng thang đim: chc v, thâm niên, hc hàm, hc v.
Trong khi đó, quan đimăv nhà trong c ch th trngălà mt th hàng
hóa, vì vy, giá nhà trong c ch th trngăphi khác nhau. Trong c ch thătrng,ă
vn đ nhà ph thuc vào thu nhp ca mi ngi và h t quyt đnhăvic thuê
hoc mua nhà theo kh nng, nhu cu và s thích. Nhà nc có thăgiúp ngiă
11
nghèo trong vic gii quyt vn đ nhà nhngăđiu này hoàn toàn khác so vi vic
phân phi nhà trong c ch k hoch hóa tp trung.
n nay, trong nn kinh t th trngăđư phát trin hoàn chnh hn ti Vită
Nam,ăvn xây dng nhà do ngiăcó nhu cuăv nhà góp vào các công ty kinh
doanh nhà và c ch mua bán cng đc th trng điu chnh theo quy lut cung -
cu. iu này cng có th hiu là vic xây dng nhà ch yu do vn t
có
và
n
lc ca mi ngi, mi gia đình.ăTuy nhiên, đi vi ngi nghèo, ngi có thuănhp
thp và nhng gia đình trong din chính sách thì vn đ tr giúp ca nhà nc
vàăcng đng là rt cn thit.
Trong nhng nm qua, vn đ nhà ti các đô th tng nhanh, nhng cngă
ch đáp ng đc yêu cu và nhu cu ca mt s ngi có thu nhp cao, vn đă
nhà cho ngiăcó thu nhp thp vn là vn đ khó khn ca các nc phát trin,
bi vì vn đ nhà hin nay ph thucăvào kh nng thu nhp caămi ngiăhoc
mi gia đình trong xã hi. Do đó, vic phát trin nhà cho ngiăcó thu nhp thp
đòi hi nhà nc phi có chính sách huyăđng mi ngunăvnătham gia. Trong đó,
không th không kăđn vai trò ca các tăchc tài chính trung gian, đc bit là các
NHTM trong vic cung ngăvn cho ngi dân đăgii quyt bài toán tài chính. Vic
cp tín dng cho ngi có nhu cu vay đ mua nhà là ht sc cn thit, mang ý
ngha quan trng v kinh tăvà xã hi.
1.4 Mt s kinh nghim gii quyt vn đ nhà cho ngi thu nhp thp ti
các quc gia và bài hc kinh nghim ti Vit Nam:
1.4.1. Kinh nghim phát trin nhà ti Singapore
Theoăthôngătinătătàiăliuă“25ănmăkinhănghimăphátătrinănhàăăSingapore”ăthìă
CăquanăphátătrinănhàăăSingapore (HDB – housing development board) có vai trò
quytăđnhătrongăvicăhochăđnhăchínhăsáchăvàăthcăthiăvicăphátătrinănhàăchoăđoă
quc.ăMcătiêuăkhiăthànhălpănmă1960ăcaăHDBăchăyuălàăgiiăquytăvnăđănhàăă
choăđiătngăcóăthuănhpăthp,ăngày nayăHDBăđưăphátătrinăvàăcungăcpăchoăcăđiă
tngăthuănhpătrungăbìnhăcaăcăSingapore.ăChcănngăcaăHDBăthtăsătoànădină
trongăvicăphátătrinăcácăkhuăđôăthămiăcùngăviăvicăhătrătàiăchínhăđăbánănhàătră
gópădàiăhn,ăthcăhinăchoăvayăchoăcăbênăcungăvàăbênăcuăvănhàă.
12
Ngunăvn ca HDB ch yu là vay chính ph lãi sut thp, dài hn, phát hành
trái phiu, vay thng mi, vn ngân sách. HDB cho ngi mua nhà tr góp vay dài
hn vi lãi sut khong 6,25%/nm,ăthi hn vay đn 20 nm. TiăSingapore, ngi
lao đng và s dng lao đng phi đóng góp hàng tháng vàoăQu CPF (ging
nh Qu bo him xã hi ti Vit Nam) vi t l đóng góp khá cao. Tuy nhiên,
ngi dân Sinpapore có th dùng khon tin đóng góp này đ trăkhon chi mua nhà
ban đu và tr góp hàng tháng.
Mc dù phát trin nhà và các h tr tài chính cho ngi có thu nhp trung bình
và thp vi khi lng đu t phát trin rt ln nhng HDB vn có th cânăđi tài
chính, không cn khon tr cp t Chínhăph nhiu.ăTuy nhiên, thun liăchính ca
HDB là ngun vn vay ln, dài hn, lãi sut c đnh luôn sn sàng tăchính ph.
HDB có th đa ra nhiu chngătrình tr góp dài hn, kh thi đi vi huăht
mi đi tng có thu nhp thp đng thi HDB đc tr góp t CPF và ngiămua
vi lãi sut c đnh dài hn. Chính ph Singapore cng có lut v bo himări ro
cho ngi mua nhà dùng qu CPF, trong mt s trng hp bt kh kháng không tr
đc n thì s có bo himăchu ri ro, do đó ri ro mt khănng chi tr là rt thp.
1.4.2. Các t chc trung gian tài chính nhà ti Châu Á – Thái Bình Dng
HinănayătiăcácăncăăChâuăÁănhăBangladesh,ăHongKong,ănă,ăNht,ă
Hàn Quc, Malaysia, Pakistan, Singapore, Sri-lanka, Thái Lan, chính phăđu có
nhng h tr rt ln cho vn đătàiăchính nhà thông qua các t chc trung gian
(housing finance agencies) nhm phát trin vn đănhàă ca quc gia và thcăhin
liên kt vi th trngătài chính, ch yu là th trngătrái phiu. Nhngăqucăgia còn
li đu đang trong quá trình nghiên cu và thành lp các t chc tng t.
TiăHongkong, Nht bn, Hàn Quc, Singpapore, Thái Lan, các tăchc trung
gian này s cung cp cho th trngăcác khon vay mua nhà hoc bo him nhà
cho ngi dân, tiăn đ và Malaysia, t chc trung gian vătài chính nhà có quy
môănh hn nhng vn đóng vai trò quan trng. Ti tt c các quc gia trên, các tă
chc trung gian v tài chính nhà này đ đc thànhălp vi mc tiêu chính là bù
đp ngunăthiu ht v tài chính cho phát trin nhà ca qucăgia vi ngunăvnă
ch yu đc huy đng t th trng trái phiu bt đng sn (mortgage bonds
13
market).
Tiă Nht,ă mtă tpă đoànă chínhă phă trongă vică choă vayă nhàă ă (GHLCă –
Government Housing Loan Corporation)ăđc thành lp t nm 1950 nhm đáp ng
nhu cu và n đnh các vn đ v nhà cng nh v tài chính cho lnh vc này
nhm nâng cao chtă và s lng nhà . GHLC là t chc 100% thuc s huăca
chính ph, GHLC ch yu cung cp cho các h gia đình các khon vay dàiăhn,
lãi sut c đnh đ mua nhà. Ngunăvn ch yu đc s dngăcác khon đu t t
ngân sách, chng trình cho vay FILP và phát hành trái phiu. GHLCăcngăthc hin
các dch v bo him khon vay đi vi các h gia đình vay mn t cácăđn v cho
vay t nhân (private lender). Nm 2003, GHLC bt đu thay đi t vicăcho vay trc
tip đn các h gia đình sang phát trinăth trng chng khoán hóaăbt đng sn
(MBSs – mortgage back securities). GHLC bt đu thc hin vic mua li các bt
đng sn th chp, cm c t các đn v tài chính t nhân và btăđu phát hành các
chng khoán thông qua chng trình “Monthly” MBS.
Ti Hàn Quc, KHFC (The Korea Housing Finance Corporation)ăđcăthành
lp t nm 2004, là t chc liên doanh gia Ngân hàng Hàn Quc (Bank of Korea
82%) và chính ph Hàn Quc (18%) nhm cung cp cho các h gia đìnhăcác khon
vay mua nhà dài hn. KHFC đc chính ph Hàn Quc bo lãnh cho các khon
thua l hàng nm. KHPC thc hin các khon vay có thi hn 30 nmăvi lãi sut
c đnh thông qua h thng đn v đu t bt đng sn t ngunăvnăch yu huy
đng t các chng khoán bt đng sn có bo lãnh ca KHFC (KHFC-
guaranteed MBSs). KHFC cng cung cp các dch v bo him v cácăkhonăvay
bt đng sn cho các h gia đình t các t chc tài chính khác. Trcăkhi KHFC
đc thành lp, hu ht các t chc tài chính t nhân ch cung cp choăth trng
các khon vay đ mua nhà có thi hn t 3 – 5 nm, bây gi thì nhngăt chc này
đu kéo dài thêm thi gian cho vay.
Ti Malaysia, Cagamas Berhad đc thành lp t 1986 nhmăđáp ng cácăhot
đng trong lnh vc tài chính nhà ch yu t vic phát trin th trngăcmăc, th
chp th cp. Các ngân hàng ni đa và các ngân hàng nc ngoàiătiăMalaysia nhm
gi 80% ca Cagamas (trong đó Bank Negara nm gi 20%). Cagamas thc hin
14
các chính sách ca chính ph trong vic phát trin nhà tănhân, đc bit là nhng
gia đình có thu nhp thp. Cagamas không nhn các h trăt chính ph, Cagamas
ch hot đng trên th trngăth chp th cp bng cách mua li các khon vay bt
đng sn t các t chc tài chính và phát hành các trái phiu và MBSs. Trong nhng
nm gn đây, Cagamas m rng hot đng cho vay sang călnh vc bt đng sn
công nghip và tín dng thuê mua.
HKMC (Hongkong Mortgage Corporation) đc thành lp niăy ban tinăt
HongKong nm 1997, do chính ph s hu 100%, nhm mc đích phát trin và m
rng vic s hu nhà ti Hongkong bng cách phát trin các khon tài chính cho
lnh vc nhà và phát trin th trng trái phiu Hongkong. Cng ging nhăti
Nht, HKMC không nhn đc s bo lãnh ca chính ph nhng các thànhăphn
tham gia th trng đu nhn thc đc HKMC đc s h tr rt ln tăchính ph.
HKMC cng hot đng bng cách cho vay và nghip v chng khoán hóa đ huy
đng ngun vn. Cho đn nhng nm gn đây, HKMCăđư khng đnhăvai trò quan
trng trên th trng tài chính bt đng sn ti Hongkong. HKMC thc hin các
chngătrình bo him các khon vay và th chp bt đng sn viăgiá tr ln hn,
cho phép các khon vay có th đt đn 95% mà không tính thêm phí cho phn ri
ro tng thêm,ăđng thi cng m rng các hot đng cho các giaăđình vay mc đích
khác cng nh các khon vay thng mi khác.
Cngăvi cùng mcătiêu cungăcp các sn phm tài chính v nhàă, ti Thái
Lan, ngân hàng nhà chính ph (GHB – Government Housing Bank) đc thành
lp nm 1953, ch yu chú trng đi tng có thu nhp trung bình và thp. GHB
là t chc 100% ca chính ph thuc B tài chính Thái Lan và đc chính phă
bo lãnh cho các trái phiu do GHB phát hành. GHB cung cp các dch v cho
vay, th chp cmăc bt đng sn, các dch v tài khonătin gi và h tr các hă
gia đình trong tình trng khó khn vătàiăchính táiăcu trúc các khon vay mua nhà.
Ba phn t ngunăvn hot đng ca GHB là t ngunăhuy đng tin gi t chính
ph, các công ty t nhân và h gia đình, phn còn li GHB phát hành các trái
phiu có bão lãnh ca chính ph cho th trng trong và ngoài nc.
1.4.3. Các công c tài chính nhà cho ngi nghèo ti Châu Á
15
Do s phân hóa đa dng ca th trng nhà ti khu vc Châu Á, đc bitălà
nhà cho ngi nghèo, nhóm ngi có thu nhp trung bình và thp nên các công
c tài chính áp dng ti các quc gia trong khu vc cng khác nhau. Cóănhiu
công c tài chính nhà đc nghiên cu và phát trin khu vc Châu Á, bao
gm:
1.
Ngân hàng thng mi (commercial bank): NHTM là t chc tài chính trung
gian cungăcp tín dngănhàă, đc bit là th trng cho vay nhàăăti Trung Quc,
n đ, Nht và Indonesia. Các NHTM huy đng vnătin gi hoc phát hành các
trái phiu,ăchng khoán hóa các khonăvay. NHTMăcn luôn đy mnh kh nng
huy đng đ đm bo có th qunălỦ đc s mt cân đi gia các khon huy đng
thngălà ngnăhn và các khon vay mua nhà thng là dài hn.
2.
Ngân hàng nhà (housing bank): ngân hàng nhà cóănhiu vai trò khác nhau
ti khu vc Châu Á. Ti mt s nc, ngân hàng nhàă gi vai tròăđiu chnh và
cung cp các vn đ tài chính nhà . Ti Trung Quc,ăngân hàng nhà h tr ban
đu và cui cùng cho các ngân hàng thngămi trong vic cungăcp tín dngănhà
cho dân c. Ti các nc khác, ngân hàng nhà là công c tài chính quan trngăca
chính ph trong vicăthcăhin các chính sách tài chính nhàă, ví d ngân hàng phát
trinănhàă Thái Lan (GHB) s dng vic phát hành trái phiu đ tránh s mtăcân
đi gia tin gi ngn hn và cho vay dài hn và gim thiu cácăkhon chi phí.
3.
T chc cho vay th chp nhà (mortgage institutions): Banladesh,
Pakistan, Mongolia, Hongkong, Malaysia phát trin các t chc tài chính chuyên
bit trong vic cho vay nhà .
4.
Bo him cho vay th chp nhà (mortgage insurance):ăbo him cácăkhon
vay giúp ngi dân có kh nngătip cn các ngun vn vay, đcăbit là các đi tng
gia đình có thu nhp trung bình và thp.
5.
Chng trình thuê – mua (hire-purchase programs): chng trình thuê – mua
có th giúp cho ngi có thu nhp thp và nhng ngi có đim tín dng thp
hoc nhng ngi không có khon tin phi tr ban đuăcó th mua đc nhà.
6.
Qu đu t nhà đc bit (specialized housing funds): các loi quăkhác
nhau đc thành lp và phát trin tùy vào các mc đích và nhu cuăkhác nhau v
16
nhà . Qu ngi nghèo có mc tiêu là các gia đình nghèo, trong khi các nhà
ti Trung Quc và Singaporeăti hng đnăđi tng có thu nhp trung bình.
7.
Chng trìnhăăhpă đng tită kim – cho vay mua nhà (contractual
savings and loans programs): Trung Quc, HongKong, Singapore phát trină các
chngă trình tită kim nhà ,ă ví dă tiă Singpaore, CPF (Central Provident
Fund) có chc nng nhn tin tit kim bng cáchăđóng góp t lng ca ngi lao
đng và ngi s dng lao đng. T lătrích đóng đc điu chnh qua thi gian phă
thucăvào điu kin nnăkinh t, điu kin th trng và đ tui lao đng. Khi ngi
lao đng có nhu cu mua nhà, có th s dng ngun tin tit kim này đ tr khon
tin ban đu vàăđc h tr lãi sut vay t CPF.
8.
Chng khoán hóa (securitization):ăti Châu Á, chng khoán hóa đcăxem
là công căđăhuy đng ngun vn cho phát trin nhà .ăTuy nhiên,ă các nc và
khu vc khác nhau, vic hình thành và phát trin hotăđng chng khoán hóa khác
nhau, nhiu khu vc còn rt chm phát trin. Ngoài ra, mt s nc, hot đng
tín dng nhà còn rt hnăch, ch chim khong 5% so vi các hot đng khác.
Ti Hongkong,ăNht, Nam Triu Tiên, MBSsăđc quan tâm và phát trin hn, các
tăchc tài chính nhà ca chính ph gi vai trò quyt đnh cho vic phát trin MBSs
và th trng trái phiu.
9.
Chng trình ca chính ph v vay th chp nhà (mortgage loans by
government): Chính ph Singapore cung cp các khon vay mua nhà hătr lãi sut
cho dân c vi các khon vay 20 nm, lãi sut thp. Ti Thailand và Nam Triu
Tiên, các t chc nhà ca chính ph cung cpănhiu các khon vay mua nhà hn là
các t chc tài chính t nhân.
10.
Trăcpănhàăă(housingăsubsidies):ănhiuăncătiăChâuăÁăcó chngătrình
tr cp nhà . Chng trình tr cp trc tip ti Trung Quc đc xây dng thông
qua c ch tr lng,ătrong khi Iran thì áp dng tr cpălưi sut. Ti n đ, các khon
tr cp cho ngi có thu nhp thp.
11.
Tín dng vi mô nhà (housing microfinance): Indonesia, Phillipines,
Bangladesh phát trin các chng trình tín dng vi mô, tài chính vi mô trongălnh
vc nhà đc bit cho ngiăthu nhpăthp,ăti Phillipines, các khon tín dng vi