Tải bản đầy đủ (.pdf) (107 trang)

Luận văn thạc sĩ Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại các ngân hàng thương mại cố phần đầu tư và phát triển Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.83 MB, 107 trang )



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




L
L




N
N
G
G


T
T
H
H




Á
Á
N


N
H
H


S
S




N
N
G
G





PHÁT TRIN DCH V NGỂN HÀNG IN
T TI CÁC NGỂN HÀNG THNG MI
C PHN U T PHÁT TRIN VIT NAM


LUN VN THC S KINH T


CHUYÊN NGÀNH: KINH T TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
MÃ S: 60.31.12




NGI HNG DN: PGS.TS TRN HUY HOÀNG







TP.H CHÍ MINH ậ NM 2012






LI CM N

Xin chân thành cm n QuỦ Thy Cô Vin Ơo to Sau đi hc, Khoa Ngân
hƠng trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh. c bit gi li cám n chơn
thƠnh đn PGS.TS Trn Huy Hoàng, ngi đƣ dƠnh nhiu thi gian, công sc hng
dn vƠ giúp đ tôi trong sut quá trình tip cn đ tài và hoàn thành lun vn nƠy.
Do thi gian nghiên cu và kin thc thc t hn ch, lun vn không tránh khi
nhng thiu sót, rt mong nhn đc ý kin đóng góp ca Quý Thy Cô nhm giúp
hoàn thin các gii pháp phát trin dch v ngân hàng đin t ti Ngơn hƠng Thng
mi c phn u t vƠ Phát trin Vit Nam và trin khai các gii pháp theo tình hình
thc t.





LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn nƠy lƠ do chính tôi nghiên cu và thc hin. Các
thông tin và s liu đc s dng trong lun vn đc trích dn đy đ ngun tài liu
ti danh mc tài liu tham kho là hoàn toàn trung thc.
TP.H Chí Minh, tháng nm
2012


Lng Th Ánh Sng





MC LC
TRANG PH BÌA
LI CM N
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CH VIT TT
DANH MC BNG BIU, HÌNH V
M U
Chng 1: TNG QUAN V DCH V NGỂN HÀNG IN T 1
1.1 Các khái nim 1
1.1.1 Khái nim Thng mi đin t 1
1.1.2 Khái nim Dch v ngơn hƠng đin t 3

1.2 Các dch v ngơn hƠng đin t 3
1.3 iu kin đ phát trin dch v ngơn hƠng đin t 9
1.3.1 iu kin pháp lý 9
1.3.2 iu kin c s vt cht và công ngh 12
1.3.3 iu kin v con ngi 14
1.4 Phát trin ca ngơn hƠng đin t và vai trò ca dch v ngơn hƠng đin t 15
1.4.1 Phát trin ca dch v ngơn hƠng đin t 15
1.4.2 Vai trò ca ngơn hƠng đin t trong thi k hi nhp 16
1.5 Phát trin dch v ngơn hƠng đin t  mt s nc trên th gii và bài hc kinh nghim
cho Vit Nam 19
1.5.1 Phát trin dch v ngơn hƠng đin t  mt s nc trên Th gii 19
1.5.2 Các bài hc kinh nghim cho Vit Nam 21
KT LUN CHNG 1 23


Chng 2: THC TRNG PHÁT TRIN DCH V NGỂN HÀNG IN T TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM 24
2.1 Khái quát v Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam (BIDV) 24
2.1.1 Khái quát v BIDV 24
2.1.2 Thc trng hot đng kinh doanh ca BIDV t nm 2007 đn nay 26
2.2 Thc trng phát trin dch v NHT ti BIDV 31
2.2.1 BIDV - Directbanking 31
2.2.2 Ngơn hƠng qua mng di đng (BSMS Banking) 33
2.2.3 Dch v th 36
2.2.3.1 Th ghi n ni đa 36
2.2.3.2 Th tín dng quc t 37
2.3 Cnh tranh gia BIDV vƠ các ngơn hƠng TMCP trên đa bàn TPHCM v cung cp dch
v NHT: 45
2.4 Phơn tích các điu kin thc hin dch v ti NHT ti BIDV 48
2.4.1 Pháp lý 48

2.4.2 C s vt cht và công ngh 49
2.4.3 Con ngi 50
2.5 Nhng thành công và hn ch ca BIDV trong vic phát trin ngơn hƠng đin t ti BIDV
51
2.5.1 Thành công 52
2.5.2 Hn ch 53
KT LUN CHNG 2 56
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V NGỂN HÀNG IN T TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM 57
3.1 nh hng phát trin BIDV và dch v NHT ti BIDV 57


3.1.1 nh hng phát trin BIDV đn nm 2015 57
3.1.2 nh hng phát trin dch v NHT ti BIDV đn nm 2015 61
3.2 Các gii pháp phát trin dch v NHT ti BIDV 63
3.2.1 Hoàn thin khung pháp lỦ DVNHT 63
3.2.2 Phát trin h tng c s vƠ đu t các công ngh hin đi 64
3.2.3 Xây dng phng thc qun tr, giám sát ri ro 66
3.2.4 a dng hóa, phát trin các dch v NHT 67
3.2.5 y mnh vic qung bá sn phm 69
3.2.6 Phát trin ngun nhân lc 73
3.2.7 Nâng cao cht lng dch v khách hàng 76
3.2.8 Vn đng, tuyên truyn khách hƠng thay đi thói quen 78
3.3 Mt s kin ngh đi vi Chính ph vƠ c quan qun lý 79
KT LUN CHNG 3 82

KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
PH LC










DANH MC CÁC T VIT TT

ACB : Ngơn hƠng thng mi c phn Á Châu
Agribank : Ngân hàng Nông nghip và phát trin Vit Nam
ATM : Máy rút tin t đng
CNTT : Công ngh thông tin
DV : Dch v
EAB : Ngơn hƠng thng mi c phn ông Á
KH : Khách hàng
KHCN : Khách hàng cá nhân
KHDN : Khách hàng doanh nghip
NH : Ngân hàng
NHNN : Ngơn hƠng nhƠ nc
NHTM : Ngơn hƠng thng mi
NHT : Ngơn hƠng đin t
PGD : Phòng giao dch
POS : Máy chp nhn th
PR : Quan h công chúng
QLDA : Qun lý d án
ROA : T sut li nhun / tng tài sn
ROE : T sut li nhun / vn ch s hu
SCB : Ngân hàng Standard Chartered

SP : Sn phm
SL : S lng
Techcombank: Ngơn hƠng thng mi c phn K thng
TMT : Thng mi đin t
TMCP : Thng mi c phn


VCB : Ngơn hƠng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam
VIP : Khách hàng cao cp
WTO : T chc thng mi Th gii








DANH MC BNG BIU, HÌNH V

Bng biu
Bng 2.1 Kt qu hot đng kinh doanh ca BIDV t nm 2007 đn nm 2011
Bng 2.2 Hn mc giao dch trên ATM
Bng 2.3 V trí ca BIDV trên th trng th ghi n ni đa
Bng 2.4 So sánh các tin ích ca dch v NHT ca BIDV vƠ các ngơn hƠng thng
mi c phn trên đa bàn TPHCM
Hình v
Hình 2.1 Tng tài sn BIDV t nm 2007 ậ 2011
Hình 2.2 Vn ch s hu ca BIDV trong giai đon 2007 ậ 2011
Hình 2.3 D n cho vay ca BIDV trong giai đon 2007 ậ 2011

Hình 2.4 Thu tin t dch v ca BIDV giai đon 2007 -2011
Hình 2.5 Li nhun trc thu ca BIDV giai đon 2007 -20011
Hình 2.6 S lng KH s dng Directbankingca BIDV giai đon 2008-2011
Hình 2.7 S lng KH s dng BSMS ca BIDV giai đon 2007 ậ 2011
Hình 2.8 Mu Th Tín dng Precious
Hình 2.9 Mu th Tín dng Flexi
Hình 2.10 So sánh hai loi th Tín dng
Hình 2.11 Doanh thu dch v th
Hình 2.12 H thng ATM/POS phát trin qua các nm
Hình 2.13 T trng doanh thu dch v th







M U
1. S cn thit ca đ tài
Trong xu th hin nay, khoa hc công ngh đc bit là ngành công ngh thông tin
đang phát trin vt bc. S phát trin nh v bo ca Công ngh thông tin đƣ tác đng
đn mi hot đng ca đi sng, kinh t - xã hi, lƠm thay đi nhn thc vƠ phng
thc sn xut kinh doanh ca nhiu lnh vc, nhiu ngành kinh t khác nhau, trong đó
có lnh vc Ngân hàng.
Trc bi cnh đó, mi mt hot đng ca Ngơn hƠng nh kênh phơn phi, vn
hóa bán hƠngầ đang dn dn đc xây dng, tích hp thông qua môi trng đin t,
t đó nhng khái nim Ngơn hƠng đin t, giao dch trc tuyn, thanh toán qua mng,
ầ đƣ bt đu tr thành xu th phát trin và cnh tranh ca các Ngơn hƠng thng mi
 Vit Nam. Hn na, Ngơn hƠng đin t đem li li ích rt ln cho khách hàng, Ngân
hàng, và cho nn kinh t. Do đó, vic phát trin dch v Ngơn hƠng đin t mang tính

tt yu mang tính khách quan trong nn kinh t hin đi, trong thi đi hi nhp kinh t
quc t.
Hòa nhp vi xu hng đó, Ngơn hƠng Thng mi c phn u t vƠ Phát trin
Vit Nam (BIDV) đƣ n lc ht mình đ bt kp tin trình hin đi hóa Ngân hàng. Vì
vy, BIDV phi chú trng đn dch v Ngơn hƠng đin t đ đáp ng yêu cu nâng cao
nng lc cnh tranh hi nhp và phát trin. Song thc t hin nay, các dch v Ngân
hƠng đin t còn rt hn ch ch yu là các dch v đn gin, đc thc hin qua web
nh truy vn thông tin s d, sao kê tin gi, ầdo đó vn đ đƣ vƠ đang đt ra bc
thit là BIDV cn phi tìm ra các gii pháp nhm trin khai, phát trin thành công dch
v Ngơn hƠng đin t giúp BIDV phát trin, duy trì khách hàng vi quy mô ln, tit
kim chi phí, gia tng li nhun, khng đnh v trí vƠ thng hiu ca mình.
T thc t trên, vic đánh giá li thc trng dch v Ngơn hƠng đin t ca Ngân
hƠng Thng mi c phn u t vƠ Phát trin Vit Nam cng nh giúp ngơn hƠng có
các gii pháp phát trin dch v Ngơn hƠng đin t trong thi gian ti, nhm nâng cao


nng lc cnh tranh ca Ngân hàng, tác gi đƣ quan tơm vƠ la chn nghiên cu đ tài
“Phát trin dch v ngân hàng đin t ti Ngân hàng Thng mi c phn u t
và Phát trin Vit Nam”.  tƠi đc thc hin không ngoài mc đích trên và tác gi
hy vng s nhn đc nhiu ý kin đóng góp đ vn đ nghiên cu đc hoàn thin
hn.
2. Mc tiêu nghiên cu
 ánh giá thc trng dch v ngơn hƠng đin t ti Ngơn hƠng Thng mi c
phn u t vƠ Phát trin Vit Nam.
  xut mt s gii pháp phát trin dch v ngơn hƠng đin t cho Ngân hàng
Thng mi c phn u t vƠ Phát trin Vit Nam
3. i tng, phm vi vƠ phng pháp nghiên cu
 i tng nghiên cu: dch v Ngơn hƠng đin t ti BIDV
 Phng pháp nghiên cu: Nghiên cu đnh tính. Lun vn s dng phng pháp
điu tra, thng kê, phân tích, tng hp vƠ so sánh đ có kt lun chính xác v vn đ

nghiên cu.
 Phm vi nghiên cu: S liu nghiên cu tính đn 31/12/2011 ti BIDV.
4. ụ ngha thc t ca đ tài nghiên cu
Trên c s đánh giá thc trng dch v ngơn hƠng đin t ti BIDV, t đó đ xut
các gii pháp phát trin dch v Ngơn hƠng đin t ti BIDV
5. Kt cu ca đ tài
 tài gm 3 chng:
Chng 1: Tng quan v dch v Ngơn hƠng đin t
Chng 2: Thc trng dch v Ngơn hƠng đin t ti Ngơn hƠng Thng mi c
phn u t vƠ Phát trin Vit Nam
Chng 3: Gii pháp phát trin dch v Ngơn hƠng đin t ti Ngơn hƠng Thng
mi c phn u t vƠ Phát trin Vit Nam
1

Chng 1: TNG QUAN V DCH V NGỂN HÀNG IN T
1.1 Các khái nim
1.1.1 Khái nim Thng mi đin t
Thng mi đin t (TMT) đƣ ra đi t lâu và ngày càng phát trin vt bc.
Tuy nhiên, hin nay đnh ngha TMT đc rt nhiu t chc quc t đa ra song cha
có mt đnh ngha thng nht nào v TMT, mi đnh ngha đu có nhng giá tr nht
đnh. Nhìn mt cách tng quát, các đnh ngha TMT đc chia thành hai nhóm tùy
thuc vƠo quan đim:
Theo ngha hp, TMT ch đn thun bó hp TMT trong vic mua bán hàng
hóa và dch v thông qua các phng tin đin t, nht là qua internet và các mng liên
thông khác.
- Theo T chc thng mi th gii (WTO), “TMT bao gm vic sn xut,
qung cáo, bán hàng và phân phi sn phm đc mua bán và thanh toán trên mng
Internet, nhng đc giao nhn mt cách hu hình, c các sn phm giao nhn cng
nh nhng thông tin s hóa thông qua mng Internet”.
- Theo

y ban Thng mi đin t ca T chc hp tác kinh t Châu Á ậ Thái
Bình Dng (APEC), “TMT lƠ công vic kinh doanh đc tin hành thông qua
truyn thông s liu và công ngh tin hc k thut s”.
Theo ngha rng, TMT lƠ các giao dch tƠi chính vƠ thng mi bng phng
tin đin t nh: trao đi d liu đin t, chuyn tin đin t và các hot đng nh
gi/rút tin bng th tín dng.
- Theo Lut mu v TMT ca y ban Liên hip quc v Lut thng mi
quc t (UNICITRAL), “Thut ng thng mi cn đc din gii theo ngha rng đ
bao quát các vn đ phát sinh t mi quan h mang tính cht thng mi dù có hay
không có hp đng. Các quan h mang tính thng mi bao gm, nhng không ch bao
gm, các giao dch sau đơy: bt c giao dch nào v cung cp hoc trao đi hàng hóa
hoc dch v; tha thun phân phi; đi din hoc đi lỦ thng mi, y thác hoa hng,
2

cho thuê dài hn; xây dng các công trình; t vn, k thut công trình; đu t; cp vn,
ngân hàng; bo him; tha thun khai thác hoc tô nhng, liên doanh và các hình thc
v hp tác công nghip hoc kinh doanh; chuyên ch hàng hóa hay hành khách bng
đng bin, đng không, đng st hay đng b”.
- Theo Tài liu đƠo to v TMT ca Microsoft (Fundamentals of E-business),
“TMT lƠ kinh doanh trên môi trng đin t nhm kt ni ngi bán vƠ ngi mua.
Nó tích hp d liu, liên lc đin t và dch v bo mt đ to thun li cho công vic
kinh doanh”. (Ecommerce is doing business electronically by bringing together buyers
and sellers. It intergrates data, electronic communication and security services to
facilitate business application) hoc “TMT lƠ mt tp hp công ngh, ng dng và
quy trình kinh doanh nhm liên kt t chc, khách hàng và cng đng thông qua nhng
giao dch đin t và s trao đi hàng hóa, dch v vƠ thông tin”. (Economerce is a
dynatic set of technologies, applications and business process that link enterprise,
consumer and communities through electronics transactions and the electronic
exchanges of goods, services and information).
- Theo Công ty TNHH u t vƠ phát trin phn mm mng Vit Nam ca

S k hoch vƠ đu t HƠ Ni, “TMT lƠ hình thái hot đng thng mi bng
phng pháp đin t, là vic trao đi thông tin thng mi thông qua công ngh đin
t nói chung”.
Tóm li, TMT có th đc khái nim vi mt khái nim tng đi toàn din là:
TMT là mt khái nim dùng đ ch quá trình mua và bán mt sn phm (hu hình)
hoc dch v (vô hình) thông qua mt mng đin t (electronics network), phng tin
trung gian (medium) ph bin nht ca TMT là Internet. Qua môi trng mng,
ngi ta có th thit lp giao dch, thanh toán, mua bán bt c sn phm gì t hàng
hóa cho đn dch v, k c dch v ngân hàng.
3

Nh vy, có th thy rng phm vi ca TMT rt rng, bao quát hu ht các lnh
vc hot đng kinh t, vic mua bán hàng hóa và dch v ch là mt trong hàng ngàn
lnh vc áp dng ca TMT.
1.1.2 Khái nim Dch v ngân hàng đin t
Quan đim ca Th gii:
Dch v NHT lƠ mt h thng phn mm vi tính cho phép khách hàng tìm hiu
hay mua bán dch v ngân hàng thông qua vic ni mng máy vi tính ca mình vi
ngân hàng (How the Internet redefines banking, Tp chí the Australian Banker, tuyn
tp 133, s 3, 6/1999).
Quan đim ca Vit Nam:
Dch v NHT đc gii thích nh lƠ kh nng ca mt khách hàng có th truy
cp t xa vào mt ngân hàng nhm: thu thp thông tin, thc hin các giao dch thanh
toán, tài chính da trên các khon lu ký ti ngơn hƠng đó, đng kỦ s dng dch v
mi (Trng c Bo, NHT vƠ các phng tin giao dch đin t, Tp chí tin hc
ngân hàng, s 4 (58), 7/2003).
Quan đim ca Tác gi lun vn:
Dch v NHT lƠ dch v do ngân hàng cung cp qua mt kênh phân phi dch
v, theo đó, khách hàng không cn đn quy giao dch ca ngân hàng mà thông qua các
kênh nh Internet, đin thoi,ầ khách hàng có th s dng các sn phm, dch v ca

ngân hàng.
Phát trin dch v NHT lƠ đa dng hóa và m rng các sn phm ca dch v
NHT
1.2 Các dch v ngơn hƠng đin t
1.2.1 Ngân hàng trên mng Internet
Internet ậ banking là dch v ngân hàng trên mng, cung cp t đng các thông
tin sn phm và dch v ngơn hƠng thông qua đng truyn Internet. Vi máy vi tính
kt ni Internet, khách hàng có th truy cp vào website ca ngơn hƠng đ đc cung
4

cp các thông tin, hng dn đy đ các sn phm, dch v ca ngân hàng. Không
nhng th, vi mã s truy cp và mt khu đc cp, khách hƠng cng có th thc hin
các yêu cu ca mình  mi lúc mi ni nh xem s d tƠi khon, in sao kê, thanh
toán, chuyn tinầ Các dch v Internet-banking cung cp:
 Xem s d tƠi khon ti thi đim hin ti.
 Vn tin lch s giao dch.
 S ph, giy báo có các giao dch t tài khon.
 Xem thông tin t giá, lãi sut tin gi tit kim, giá chng khoán, giá vàng.
 Thanh toán hóa đn đin, nc, đin thoi.
 Thanh toán trc tuyn trên mng.
Bên cnh đó, Internet-banking còn là mt kênh phn hi thông tin hiu qu gia
khách hàng và ngân hàng, cho phép khách hàng có th gi tt c các thc mc, góp ý
v sn phm, dch v ca ngơn hƠng vƠ đc gii quyt nhanh chóng.
Chu trình s dng Internet-banking bao gm các bc c bn sau:
- Bc 1: ng kỦ dch v: Khách hàng phi cung cp các thông tin cn thit và ký
hp đng s dng dch v Internet-banking. Sau đó, khách hàng s đc cung cp 2 s
đnh doanh (duy nht) là mã khách hàng và mã truy cp h thng.
- Bc 2: Thc hin yêu cu dch v (truy vn thông tin tài khon, chuyn khon
trong h thng, thanh toán th tín dng, thanh toán hàng hóa trên mngầ).
- Bc 3: Xác nhn giao dch, kim tra thông tin, và thoát khi mng (thông qua

ch kỦ đin t, xác nhn đin t, chng t đin t,ầ) khi giao dch đc hoàn tt,
nhng thông tin chng t cn thit s đc qun lỦ, lu tr và gi ti khách hàng khi
có yêu cu.
1.2.2 Ngân hàng ti nhà
Home-banking là dch v ngân hàng ti nhƠ, theo đó khách hàng giao dch vi
ngân hàng qua mng nhng lƠ mng ni b (Intranet) do ngân hàng xây dng riêng.
5

Các giao dch đc tin hành ti nhƠ, vn phòng, công ty thông qua h thng máy vi
tính ni vi h thng máy vi tính ca ngân hàng.
Ch cn có máy vi tính (ti nhà hoc tr s) kt ni vi h thng máy vi tính ca
ngân hàng, khách hàng có th thc hin giao dch v chuyn tin, lit kê giao dch, t
giá, lãi sut, giy báo N, giy báo Có, truy vn s d tƠi khon, thanh toán chuyn
tin,ầ
Chu trình s dng dch v ngân hàng ti nhà bao gm các bc c bn sau:
- Bc 1: Thit lp kt ni (khách hàng kt ni máy vi tính ca mình vi h thng
máy vi tính ca ngân hàng qua mng Internet (dial-up, Direct-cable, LAN, WAN), sau
đó truy cp vào trang web ca ngân hàng phc v mình (hoc giao din ngi s dng
ca phn mm). Sau khi kim tra và xác nhn khách hàng, khách hàng s đc thit lp
mt đng truyn bo mt (https) vƠ đng nhp (login) vào mng máy vi tính ca ngân
hàng.
- Bc 2: Thc hin yêu cu dch v (khách hàng có th s dng rt nhiu dch v
NHT phong phú vƠ đa dng nh truy vn thông tin tài khon, chuyn tin, hy b
vic chi tr sec, thanh toán đin t,ầ vƠ có rt nhiu dch v trc tuyn khác.)
- Bc 3: Xác nhn giao dch, kim tra thông tin và thoát khi mng (thông qua
ch kỦ đin t, xác nhn điên t, chng t đin t,ầ) khi giao dch đc hoàn tt,
nhng thông tin chng t cn thit s đc qun lỦ, lu tr và gi ti khách hàng khi
có yêu cu.
1.2.3 Ngơn hƠng qua đin thoi
Phone-banking là dch v cung cp thông tin ngơn hƠng qua đin thoi. Qua

Phone-banking, khách hàng có th s dng rt nhiu dch v ngơn hƠng nh: hng
dn s dng dch v, gii thiu thông tin v dch v ngân hàng, cung cp thông tin tài
khon và bng sao kê các giao dch, báo N, báo Có, cung cp thông tin ngơn hƠng nh
lãi sut, t giá hi đoái, chuyn tin, thanh toán hóa đn vƠ dch v h tr khách
hƠng,ầ vƠ nhiu dch v khác. Tuy nhiên, ti Vit Nam, các dch v ngân hàng mi
6

tm thi cung cp dch v tra cu thông tin tài khon và cung cp thông tin tài chính
ngân hàng.
Quy trình s dng dch v Phone-banking nh sau:
- ng kỦ s dng dch v: Khách hàng phi cung cp các thông tin cn thit và ký
hp đng s dng dch v Phone-banking. Sau đó, khách hàng s đc cung cp 2 s
đnh danh (duy nht) là mã khách hàng và mã truy nhp h thng.
- X lý giao dch: khi khách hàng gi đn tng đƠi, nhp mã khách hàng và khóa
truy nhp dch v, theo li nhc trên đin thoi, khách hàng chn phím chc nng
tng ng vi dch v mình cn giao dch. Khách hàng có th thay đi, chnh sa trc
khi xác nhn giao dch vi ngân hàng, chng t giao dch s đc in ra và gi ti
khách hàng khi giao dch đc x lý xong.
1.2.4 Ngân hàng qua mng di đng
Mobile-banking là dch v ngơn hƠng qua đin thoi di đng. Vi Mobile-
banking, khách hàng có th s dng rt nhiu dch v nhm gii quyt nhu cu thanh
toán giao dch có giá tr nh hoc nhng dch v t đng không có ngi phc v.
Quy trình s dng dch v Mobile-banking nh sau:
- ng kỦ dch v: Khách hàng phi đng kỦ đ tr thành thành viên chính thc
trong đó quan trng là cung cp nhng thông tin c bn nh: s đin thoi di đng, s
tài khon cá nhân dùng trong thanh toán. Sau đó, khách hƠng đc nhà cung ng dch
v thông qua mng này cung cp mt mã s đnh danh. Mã s này không phi s đin
thoi và nó s đc chuyn thành mã vch đ dán lên đin thoi di đng, giúp cho vic
cung cp thông tin khách hƠng khi thanh toán nhanh chóng, chính xác vƠ đn gin hn
các thit b đu cui ca đim bán hàng hay cung ng dch v. Cùng vi mƣ đnh danh,

khách hƠng còn đc cp mt mã s cá nhơn đ khách hàng xác nhn giao dch thanh
toán khi nhà cung cp dch v thanh toán yêu cu. Sau khi hoàn tt các th tc cn thit
thì khách hàng s là thành viên chính thc vƠ đ điu kin đ thanh toán qua đin thoi
di đng.
7

- X lý giao dch: Khách hàng nhn tin theo cú pháp quy đnh đn tng đƠi, nhp
mã khách hàng và khóa truy cp dch v, khách hàng có th thc hin các dch v mình
cn giao dch bt c lúc nào.
1.2.5 Call centre
Do qun lý d liu tp trung nên khách hàng có tài khon ti bt k chi nhánh nào
vn gi v mt s đin thoi c đnh ca trung tơm nƠy đ đc cung cp mi thông tin
chung và cá nhân. Khác vi Phone-banking ch cung cp các loi thông tin đc lp
trình sn, call centre có th linh hot cung cp thông tin hoc tr li thc mc ca
khách hƠng. Nhc đim ca call centre là phi có ngi trc 24/24 gi.
Call centre là dch v ngơn hƠng qua đin thoi vi nhim v:
- Cung cp tt c các thông tin v sn phm, dch v ca ngân hàng, bao gm tin
gi thanh toán, tit kim, cho vay, chuyn tinầ
- Gii thiu qua đin thoi các sn phm th ca ngân hàng.
- ng kỦ lƠm th qua đin thoi.
- ng kỦ vay cho khách hƠng cá nhơn qua đin thoi.
- Tip nhn qua đin thoi các khiu ni, thc mc t khách hàng khi s dng sn
phm, dch v ca ngân hàng.
- Khách hàng s cung cp thông tin v các sn phm, dch v ca ngân hàng mt
cách đy đ.
- T vn s dng th, thông báo và gii đáp s d th, hng dn đng kỦ th.
- Thc hin thanh toán các hóa đn tin đin, nc, đin thoi, Internet, truyn
hình cáp, bo himầ vƠ các hình thc chuyn tin khác.
- Dch v chuyn tin t tài khon cá nhân vào th thanh toán rt thun tin cho
khách hƠng đang  xa không có chi nhánh ca ngân hàng hoc đang công tác, du lch 

nc ngoài cn chuyn tin vào th đ đáp ng kp thi nhu cu chi tiêu ca khách
hàng.
1.2.6 Kiosk ngân hàng
8

Kiosk ngân hàng là s phát trin ca dch v ngơn hƠng hng ti vic phc v
khách hàng vi cht lng cao nht và thun tin nht. Trên đng ph hoc ti mt
đa đim thun tin s đt các trm làm vic vi đng kt ni Internet tc đ cao. Khi
khách hàng cn thc hin giao dch hoc yêu cu dch v, h ch cn truy cp, cung cp
s chng nhn cá nhân và mt khu đ s dng dch v ca h thng ngân hàng phc
v mình. ơy cng lƠ mt hng phát trin đáng lu tơm cho các nhƠ lƣnh đo ca các
Ngơn hƠng thng mi Vit Nam. Hin nay, Ngân hàng K thng đƣ th nghim dch
v này ti hi s ngân hàng.
i vi các ngân hàng khác nhau, quy trình nghip v cng tng t cùng vi
mt vƠi đc trng riêng ca mi ngân hàng.
1.2.7 Dch v cung cp thông tin v tài khon cho khách hàng
Dch v cung cp thông tin v tài khon cho khách hàng cho phép khách hàng
thc hin các giao dch trc tuyn sau:
 Tóm lc v nhng sn phm, dch v đƣ giao dch vi ngân hàng, xem s
d tƠi khon.
 Kim tra chi tit các nghip v đƣ giao dch.
 Kim tra tình trng các th ghi N, th ghi Có.
 Kim tra tình trng các Séc đƣ phát hƠnh, xem chúng đƣ đc thanh toán
hay cha, b t chi thanh toán hay đang trong tình trng ch đi chi tr.
1.2.8 Th ghi n
Debit Card là Th ghi n, đc s dng ti nhng máy ATM hay máy thanh toán
ti nhng đim bán hàng (Point of sale ậ POS), cho phép khách hàng s dng đc
bng cách ghi N trc tip vào tài khon ca h.
1.2.9 Th tín dng
Credit Card là Th tín dng, đc s dng ti nhng máy ATM hay POS, cho

phép khách hàng s dng s tin mà ngân hàng ng trc cho h.
1.2.10 Gi vƠ thanh toán hóa đn đin t
9

EBPP là mt hình thc hóa đn thanh toán đc gi trc tip đn khách hàng
bng email hoc bng mt thông báo trên tài khon NHT. Sau đó, khách hàng s ra
thông báo đng ý chi tr, vic thanh toán đc đin t hóa trc tip tài khon khách
hàng.
1.2.11 Ghi n đc y quyn trc
Preauthorized debit là hình thc thanh toán mà cho phép khách hàng y quyn
cho ngân hàng t đng thanh toán các khon thng xuyên, các hóa đn có tính cht
đnh k t tài khon ca h vào ngày c th vi mt s tin c th. Khon thanh toán
này s đc chuyn đin t t tài khon khách hƠng đn tài khon ngi th hng.
1.2.12 Dch v đu t
Investment Services cung cp nhiu loi sn phm và dch v đu t tƠi chính
trc tuyn nh đu t chng khoán, m tài khon tit kim qua mngầ
1.2.13 Dch v cho vay t đng
Khách hàng có th vay tin ca ngân hàng thông qua các máy cho vay t đng
ALM (Automated Loan Machines). Vic duy nht mà khách hàng làm là nhp vào máy
các thông tin cn thit và tr li mt s câu hi do máy đa ra.
1.2.14 Dch v ngân hàng t phc v
Khách hàng s thao tác vi các máy giao dch t phc v, đó lƠ nhng máy ATM
(Autmated Teller Machines) vi nhiu chc nng, cho phép khách hàng rút tin t tài
khon, np tin vào tài khon, kim tra s d, chuyn khon, vay, đu t c phiu, m
tài khon, phát hành Sec, cung cp cng nh truy cp thông tin,ầ  các nc phát
trin các máy ATM có chc nng gn bng mt chi nhánh ngân hàng.
1.3 iu kin đ phát trin dch v ngân hàng đin t
1.3.1 iu kin pháp lý
Môi trng pháp lý là nn tng đu tiên đ xây dng các dch v NHT. Do đó,
đ phát trin dch v NHT thì môi trng pháp lý phi phù hp vi Lut giao dch

10

đin t s 51/2005/QH11 và các Ngh đnh hng dn v giao dch đin t, thng mi
đin tầ c th:
Th nht, tin hành giao dch đin t phi theo các nguyên tc sau:
- T nguyn la chn s dng phng tin đin t đ thc hin giao dch.
- T tha thun v vic la chn loi công ngh đ thc hin giao dch đin t.
- Không mt loi công ngh nƠo đc xem là duy nht trong giao dch đin t.
- Bo đm s bình đng và an toàn trong giao dch đin t.
- Bo v quyn và li ích hp pháp ca c quan, t chc, cá nhân, li ích ca Nhà
nc, li ích công cng.
- Giao dch đin t ca c quan nhƠ nc phi tuân th các nguyên tc quy đnh
sau:
+ Các nguyên tc đc quy đnh ti khon 3,4,5 ca ni dung này.
+ Vic giao dch đin t ca c quan nhƠ nc phi phù hp vi quy đnh ca Lut
giao dch đin t vƠ các quy đnh khác ca pháp lut có liên quan.
+ C quan nhƠ nc trong phm vi nhim v, quyn hn ca mình ch đng thc
hin tng phn hoc toàn b giao dch trong ni b c quan hoc vi c quan khác ca
NhƠ nc bng phng tin đin t.
+ Cn c vƠo điu kin phát trin kinh t - xã hi và tình hình c th, c quan nhƠ
nc xác đnh mt l trình hp lý s dng phng tin đin t trong các loi hình giao
dch: giao dch đin t trong ni b c quan nhƠ nc, gia các c quan nhƠ nc vi
nhau, gia c quan nhƠ nc vi c quan, t chc, cá nhân.
+ C quan, t chc, cá nhân có quyn la chn phng thc giao dch vi c quan
nhƠ nc nu c quan nhƠ nc đó đng thi chp nhn giao dch theo phng thc
truyn thng vƠ phng tin đin t, tr trng hp pháp lut có quy đnh khác.
+ Khi tin hành giao dch đin t, c quan nhƠ nc phi quy đnh c th v:
 nh dng, biu mu ca thông đip d liu.
11


 Loi ch kỦ đin t, chng thc ch kỦ đin t trong trng hp giao dch đin
t cn có ch kỦ đin t, chng thc ch kỦ đin t.
 Các quy trình đm bo tính toàn vn, an toàn và bí mt ca giao dch đin t.
 Vic cung cp dch v công ca c quan nhƠ nc di hình thc đin t đc
xác lp trên c s quy đnh ca c quan đó nhng không trái vi quy đnh ca Lut này
vƠ quy đnh khác ca pháp lut có liên quan.
Th hai, phng tin giao dch thanh toán đin t phi hot đng da trên công
ngh đin, đin t, k thut s, t tính, truyn dn không dây, quang hc, đin t hoc
công ngh tng t bao gm:
- Tin đin t: tin đin t lƠ phng tin thanh toán trên Internet. Ngi mun s
dng tin đin t gi yêu cu ti ngân hàng. Ngân hàng phát hành tin đin t s phát
hành mt bc đin đc ký phát bi mã cá nhân ca ngơn hƠng đc mã hóa bi khóa
công khai ca khách hàng. Ni dung bc đin bao gm thông tin xác đnh ngi phát
hƠnh, đa ch internet, s lng tin, s seri, ngày ht hn (nhm tránh vic phát hành
hoc s dng hai ln). Ngân hàng s phát hành tin vi tng khách hàng c th. Khách
hàng ct tin đin t trong máy vi tính cá nhân.
- Khi thc hin giao dch mua bán, khách hàng gi ti nhà cung cp mt thông
đip đin t đc mã hóa bi khóa công khai ca nhà cung cp hàng hóa dch v. Nhà
cung cp dùng khóa riêng ca mình đ gii mã thông đip, đng thi kim tra tính xác
thc ca thông đip thanh toán này vi ngân hàng phát hành bng mã khóa công khai
ca ngân hàng phát hành và kim tra s seri tin đin t.
- Sec đin t: cng s dng k thut tng t nh trên đ chuyn Sec và hi phiu
đin t trên mng Internet. Sec đin t có ni dung ging nh Sec thông thng, ch
khác bit duy nht lƠ Sec nƠy đc kỦ đin t (tc là vic mƣ hóa thông đip bng mt
mã cá nhân ca ngi ký Sec). Khi ngân hàng ca ngi th hng thc hin nghip
v nh thu Sec, h s đánh du lên thông đip đin t và vic thông đip nƠy đc mã
12

hóa bi mã hóa công khai ca ngân hàng phát hành Sec s lƠ c s cho vic thanh toán
Sec đin t này.

- Th thông minh ậ Ví đin t: là loi th nha gn vi mt b vi x lý (micro ậ
processor chip). Ngi s dng np tin vào th và s dng trong vic mua hàng. S
tin ghi trong th s đc tr lùi cho ti khi bng không (0). Lúc đó ch s hu có th
np tin hoc vt b th. Ví đin t đc s dng rt nhiu trong giao dch nh ATM,
Internet banking, Home banking, Phone banking hoc mua hàng trên Internet vi mt
đu đc th thông minh kt ni vào máy tính cá nhân.
- Giao dch đin t ca ngân hàng: h thng thanh toán đin t ca ngân hàng là
mt h thng ln gm nhiu h thng nh:
+ Thanh toán gia ngân hàng vi khách hƠng qua đin thoi, Internet, th, giao dch
ti gia đình, tr s khách hàng.
+ Thanh toán gia ngân hàng vi các i lý thanh toán (nhà hàng, siêu th,ầ)
+ Thanh toán ni b mt h thng ngân hàng.
+ Thanh toán liên ngân hàng.
1.3.2 iu kin c s vt cht và công ngh
Th nht, đu t c s vt cht là nn tng đ các ngân hàng phát trin các dch
v NHT đáp ng tt nht các nhu cu ca khách hàng và nn kinh t, kinh doanh bo
đm an toàn và hiu qu. Không đu t c s vt cht và công ngh hin đi thì không
th phát trin bn vng và hot đng hiu qu. Do đó:
- Máy móc và thit b k thut phi phù hp vi tiêu chun an ninh, an toàn quc
gia.
- ng truyn, h tng k thut mng, Internet phi n đnh, đ mnh, nhanh.
- Kh nng kt ni đng b ngân hàng vi cng thanh toán.
- Gia các ngân hàng cn có s liên thông cao qua cng trung gian thanh toán đin
t vi nng lc hot đng mnh. ng thi h thng an toàn bo mt trong thanh toán
đin t cng cn phi đc thit lp xuyên sut t Trung ng đn tng ngân hàng.
13

- Tr s khang trang, hin đi.
- im giao dch hot đng ngoài gi.
- Trung tâm dch v khách hàng hot đng liên tc 24h/ngƠy đ t vn, gii đáp

thc mc và x lý thông tin cho khách hàng.
Th hai, công ngh hin đi
- S dng ch kỦ đin t xác nhn tính toàn vn ca ni dung thông đip và tên
ngi vit nó đ đáp ng s tin cy cho ni dung, xut x ca thông đip và mã hóa
nhng thông tin nhy cm. Ch kỦ đin t đc chng thc bi mt t chc cung ng
dch v chng thc ch kỦ đin t, đc kim chng bng mt quy trình kim tra an
toàn do các bên giao dch tha thun vƠ đáp ng đc các điu kin sau:
+ D liu to ch kỦ đin t ch gn duy nht vi ngi ký trong bi cnh d liu đó
đc s dng.
+ D liu to ch kỦ đin t ch thuc s kim soát ca ngi ký ti thi đim ký.
+ Mi thay đi đi vi ch kỦ đin t sau thi đim kỦ đu có th b phát hin.
+ Mi thay đi đi vi ni dung ca thông đip d liu sau thi đim kỦ đu có th
b phát hin.
- Xây dng an ninh, an toàn, bo v, bo mt trong giao dch đin t
+ An ninh, an toàn, bo v, bo mt trong giao dch đin t là vn đ cc k quan
trng, mang Ủ ngha quyt đnh đn s tn ti và phát trin ca mi ngơn hƠng, nó đƣ
tr thành vn đ sng còn ca ngành ngân hàng trong thi đi đin t hóa. An ninh, an
toàn, bo v, bo mt trong giao dch đin t cng lƠ mi quan tơm hƠng đu ca khách
hàng khi quyt đnh la chn hình thc thanh toán phi tin mt. Ri ro ln nht trong
hot đng NHT lƠ h thng b xâm phm, b gi mo, la đo trong thanh toán, chi
tr. Vn đ này ph thuc rt ln vào các gii pháp công ngh, gii pháp k thut, các
chng trình phn mm v mã khóa, ch kỦ đin t, cng nh h thng pháp lý v hot
đng ca NHT. Vì vy, nu thiu nhng bin pháp an ninh, an toàn trong giao dch
đin t thì vic phát trin dch v NHT không th thc hin đc.
14

+ C quan, t chc, cá nhân có quyn la chn các bin pháp bo đm an ninh, an
toàn phù hp vi quy đnh ca pháp lut khi tin hành giao dch đin t.
+ C quan, t chc, cá nhân khi tin hành giao dch đin t có trách nhim thc hin
các bin pháp cn thit nhm đm bo s hot đng thông sut ca h thng thông tin

thuc quyn kim soát ca mình; trng hp gây ra li k thut ca h thng thông tin
thit hi cho c quan, t chc, cá nhân khác thì b x lý theo quy đnh ca pháp lut.
1.3.3 iu kin v con ngi
Môi trng pháp lỦ, c s vt cht và công ngh là mt trong nhng điu kin đ
phát trin dch v NHT. Tuy nhiên, không có con ngi thì dch v NHT cng
không th thc hin và phát trin đc. Do đó:
1.3.3.1 i vi ngi s dng dch v:
Th nht, mc sng đc ci thin
Vi bn, phi sng vi thu nhp thp, hay nói cách khác ít có tin thì bn có quan
tơm đn các dch v ngân hàng không? Chc chn là không. Bn s dùng tin mt thay
vì các dch v thanh toán đin t. Qua đó ta thy, mc sng là mt nhân t quan trng
đ phát trin các dch v thanh toán đin t. Do vy, phát trin kinh t và ci thin mc
sng luôn luôn là nhng yu t tiên quyt cho vic phát trin các dch v NHT.
Th hai, hiu bit và chp nhn các dch v NHT
Các dch v NHT lƠ các dch v hin đi và tt. Tuy vy, chúng ta không th
cho rng có các dch v tt lƠ đ, không cn quan tơm đn s chp nhn ca khách
hƠng. Hn na, hin nay thói quen và s a thích tin mt, tính “ì” ca khách hàng
trc các dch v mi có th là nhng tr ngi chính cho vic phát trin các dch v
NHT. S ph bin các dch v NHT liên quan cht ch ti s chp nhn ca khách
hƠng hn lƠ nhng gì mà phía nhà cung ng dch v đa ra. Do đó, vic gii thiu và
hng dn cho đông đo khách hàng hiu bit v dch v NHT, li ích ca các dch
v này và chp nhn các dch v NHT lƠ ht sc cn thit.

×