B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
PHOM MA SEN BOUN MA
HOÀN THIN QUN LÝ VN U T XÂY DNG C
BN T NGÂN SÁCH NHÀ NC TNH XÊ KÔNG
NC CHDCND LÀO
CHUYÊN NGÀNH: KINH T TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH, NM 2011
O
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
PHOM MA SEN BOUN MA
HOÀN THIN QUN LÝ VN U T XÂY DNG C
BN T NGÂN SÁCH NHÀ NC TNH XÊ KÔNG
NC CHDCND LÀO
CHUYÊN NGÀNH: KINH T TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
LUN VN THC S KINH T
Mã s: 60.31.12
NGI HNG DN KHOA HC:PGS.TS Trn Hoàng Ngân
TP. H CHÍ MINH, NM 2011
O
O
LI CM N
Trc tiên, tôi xin gi li cm n ti PGS.TS Trn Hoàng Ngân đã
hng dn lun vn ca tôi, trong quá trình nghiên cu lun vn PGS.TS Trn
Hoàng Ngân đã to điu kin thun li đ giúp tôi hoàn thành tt lun vn
này. Nhân đây, tôi cng xin chân thành cm n thy cô trong khoa Kinh t Tài
chính Ngân hàng. S hiu bit sâu sc v khoa hc ca PGS.TS Trn Hoàng
Ngân và thy cô là tin đ giúp tôi đt đc nhng kin thc và kinh nghim
quý báu trong quá trình nghiên cu hoàn thành lun vn nói riêng, cng nh
vn dng kin thc trong thc tin công tác sau này.
Xin cám n Phòng sau đi hc, Trng i Hc Kinh T Thành Ph H
Chí Minh và các hc viên lp thc s khóa 18 và gia đình đã đng viên, to
điu kin cho tôi vt qua khó khn và hoàn thành tt lun vn này.
Xin chân thành cm n!
Phom Ma Sen Boun Ma
O
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn tt nghip này là công trình nghiên cu thc
s ca cá nhân tôi, đc thc hin trên c s nghiên cu lý thuyt, kin thc,
nghiên cu kho sát tình hình thc tin và di s hng dn khoa hc ca
PGS.TS Trn Hoàng Ngân.
Các s liu và nhng kt qu trong lun vn là trung thc, cha tng
đc công b di bt c hình thc nào.
Mt ln na, tôi xin khng đnh v s trung thc ca li cam kt trên.
Tp.HCM, ngày 09 tháng 07 nm 2011
Tác gi lun vn
Phom Ma Sen Boun Ma
O
DANH MC VIT TT
ADB : Ngân hàng phát trin Châu Á
CHDCND Lào : Cng hòa Dân ch Nhân dân Lào
DNNN : Doanh nghip Nhà nc
GDP : Tng sn phm quc ni
KT - XH : Kinh t - xã hi
NSNN : Ngân sách Nhà nc
NDCM : Nhân dân cách mng
NGO : T chc phi Chính ph
ODA : Vin tr phát trin chính thc
SXKD : Sn xut kinh doanh
TW : Trung ng
UBND : y ban nhân dân
UB : y ban
XHCN : Xã hi ch ngha
XDCB : Xây dng c bn
WB : Ngân hàng th gii
O
DANH MC BNG BIU
Bng biu Ni dung bng Trang
Bng 01
Tc đ tng trng GDP trong 5 nm qua (2001-
2005)
25
Bng 02
Tc đ tng trng c cu kinh t ca tnh Xê Kông
trong 5 nm qua
25
Bng 03
S vn đu t xây dng c bn trong nhng nm
qua tnh Xê Kông (2006-2010)
28
Bng 04
Ngun vn đu t t NSNN hàng nm ( 2006-2010 )
29
Bng 05
Tng cp phát vn đu t xây dng c bn thuc
NSNN tnh Xê Kông trong 5 nm (2006-2010)
36
Bng 06
D tính GDP ca tnh xê kông qua các thi k
63
Bng 07
Tng hp các hình thc qun lý d án đu t
72
O
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
I. Tài liu tham kho ca Vit Nam:
1. Lut đu thu ca Quc hi nc cng hòa xã hi ch ngha Vit Nam
s 61/2005 /QH11 ngày 29/11/2005.
2. Thông t s 130/2007/TT-BTC
v sa đi b sung mt s đim ca
thông t 27/2007/TT-BTC ngày 03/4/2007 ca B tài chính hng dn
v qun lý, thanh toán vn đu t và vn s nghip có tính cht đu t
thuc ngun vn NSNN.
3. Thông t 117/2008/TT-BTC v hng dn qun lý s dng chi phí qun
lý d án đu t ca các d án s dng vn NSNN.
4. PGS.TS S nh -Tài chính công – phân tích chính sách thu, NXB Lao
đng xã hi-2009.
5. PGS.TS S nh – TS. V Th Minh Hng: Tài chính-Tin t, NXB
Lao đng xã hi-2008.
6. TS. Nguyn Hng Thng – Giáo trình thm đnh d án đu t khu vc
công, NXB Thng kê 2010.
7. Website B tài chính Vit nam: www.mof.gov.vn
8. Web site b k hoch và đu t Vietnam :
www.mpi.gov.vn
II. Tài liu tham kho ca Lào:
1. Lut NSNN ca nc CHDCND Lào s 02/QH, ngày 26/12/2006
2. Báo cáo tng hp hàng nm cu tnh Xê Kông thc hin qun lý vn đu
t trong 5 nm qua:
a. + Nm 2005-2006
b. + Nm 2006-2007
c. + Nm 2007-2008
d. + Nm 2008-2009
e. + Nm 2009-2010
3. Chin lc phát trin kinh t - xã hi 5 nm ln th VII giai đon nm
2011-2015 ca tnh Xê Kông.
O
4. Lut khuyn khích đu t trong và ngoài nc s 11/QH ngày
22/10/2004.
5. Ngh đnh 03 /TTg ca Th tng nc CHDCND Lào, ngày 9 /1/ 2004
v vic đu thu, thuê mua t vn NSNN
6. Ngh đnh s 64/TTg ngày 24/4/2006 v thm quyn phê duyt d án
đu t.
7. Ngh đnh s 145/TTg, ngày 31/07/2006 ca Th tng chính Ph nc
CHDCND Lào v vic thc hin k hoch phát trin KT-XH và NSNN
nm 2006-2007.
8. Ngh đnh s 374/TTg, ngày 22/10/2007 ca Th tng chính Ph nc
CHDCND Lào v t chc và hot đng ca ca B k hoch và đu t.
9. Ngh đnh s 221/TTg, ngày 17/08/2007 ca Th tng chính Ph nc
CHDCND Lào v vic thc hin k hoch phát trin KT-XH và NSNN
nm 2007-2008.
10. Ngh đnh s 145/TTg, ngày 22/10/2007 ca Th tng chính Ph nc
CHDCND Lào v vic thc hin k hoch phát trin KT-XH và NSNN
nm 2008-2009.
11. Thông t 58/TC ca B tài chính Nc CHDCND Lào, ngày 22/5/2002
v vic hng dn qun lý, cp phát vn đu t t NSNN.
12. Web site B tài chính Lào: www.mof.gov.la
13. Website B k hoch và đu t Lào
: www.investlaos.gov.la
O
MC LC
Trang
DANH MC CÁC CH VIT TT
MC LC CÁC BNG BIU
LI M U
CHNG 1 C S LÝ LUN V QUN LÝ VN U T XÂY
DNG C BN T NSNN 1
1.1 U T XÂY DNG C BN T NSNN: 1
1.1.1 u t: 1
1.1.2 Vn đu t: 5
1.2 QUN LÝ VN U T XÂY DNG C BN T NSNN 7
1.2.1 Vai trò ca vn đu t xây dng c bn t NSNN 7
1.2.3 Yêu cu qun lý vn đu t t NSNN 12
1.2.4 u và nhc đim khi s dng vn đu t XDCB t NSNN 14
1.3 KINH NGHIM QUN LÝ VN U T XÂY DNG C BN
CA MT S NC TRÊN TH GII. 14
1.3.1 Kinh nghim qun lý vn đu t xây dng c bn t NSNN Canada15
1.3.2 Kinh nghim ca Vit Nam 17
CHNG 2 THC TRNG QUN LÝ VN U T XÂY NG C
BN T NSNN TNH XÊ KÔNG – NC CHDCND LÀO 23
2.1 C IM KINH T - XÃ HI TNH XÊ KÔNG 23
2.1.1 c đim v t nhiên: 23
2.1.2 c đim v kinh t - xã hi 24
2.1.3 Nhng nhân t nh hng đn đu t xây dng c bn t vn NSNN26
2.2 THC TRNG U T VÀ QUN LÝ VN U T XÂY DNG
C BN T NSNN TNH XÊ KONG – CHDCND LÀO 28
2.2.1 Tình hình đu t xây dng c bn t NSNN Tnh Xê Kông 28
2.2.2 Tình hình qun lý vn đu t xây dng c bn t NSNN cho các d án31
O
2.2.3 Tình hình qun lý khâu lp d án: 32
2.2.4 Tình hình cp phát và đu t t NSNN cho các công trình 33
2.2.5 Vic nghim thu và bàn giao các công trình đu t xây dng do NSNN
cp: 36
2.2.6 Tình hình qun lý quyt toán: 37
2.2.7 B máy qun lý và cán b qun lý: 38
2.2.8 Các c ch chính sách trong qun lý vn đu t xây dng c bn 40
2.3 ÁNH GIÁ 42
2.3.1 Kt qu đt đc: 42
2.3.2 Nhng tn ti: 44
2.3.3. Nguyên nhân: 46
CHNG 3 MT S GII PHÁP CH YU HOÀN THIN QUN LÝ
VN U T XÂY DNG C BN T NSNN 50
TNH XÊ KONG NC CHDCND LÀO. 50
3.1 NH HNG PHÁT TRIN U T XÂY DNG C BN CA
TNH XÊ KONG – CHDCND LÀO. 50
3.1.1 nh hng chung: 50
3.1.2 Mc tiêu đu t phát trin ca tnh đn nm 2015 52
3.2 GII PHÁP HOÀN THIN QUN LÝ VN U T XÂY DNG
C BN T NSNN 56
3.2.1 Gii pháp v huy đng vn đu t 56
3.2.1.1 To ngun vn và tng thu ngân sách 56
3.2.1.2 Thu hút ngun vn đu t trong tnh và trong nc 57
3.2.1.3 Thu hút ngun vn đu t ngoi Tnh và nc ngoài 57
3.2.2 i mi c ch qun lý vn đu t xây dng c bn t NSNN: 58
3.2.2.1 i mi k hoch đu t 58
3.2.2.2 i mi công tác xác đnh nhu cu v vn: 60
3.2.2.3 Hoàn thin c ch qun lý ngun vn 61
3.2.2.4 Ci tin khâu chun b và quy trình qun lý vn đu t 62
3.2.2.5 Ci tin quy trình cp phát vn 67
O
3.2.3 i mi t chc qun lý và công tác cán b 69
3.2.3.1 i mi hình thc t chc qun lý đu t 69
3.2.3.2 i mi công tác cán b qun lý 70
3.2.3.3 Ci tin công tác nghim thu và bàn giao công trình đa vào s dng71
3.3 NHNG KIN NGH: 72
3.3.1 Kin ngh đi vi các b ngành cp trung ng: 72
3.3.2. Kin ngh v quan h gia các ngành TW và chính quyn đa
phng 74
3.3.3. V khen thng và x pht 75
3.3.4. ào to, đào to li và b trí đúng ngi đúng vic cho quá trình qun
lý vn đu t và hot đng đu t: 76
KT LUN 80
O
M U
1. Tính cp thit ca đ tài:
Nhng kt qu và thành tu xây dng đt nc trong 30 nm qua đã
đc thc tin ghi nhn và khng đnh tính đúng đn v s lãnh đo ca ng
và Nhà nc Lào đang chuyn sang thi k phát trin mi, tp trung sc lc
đy mnh công nghip hoá và hin đi hoá xây dng đt nc thành mt nc
có c s vt cht, có k thut hin đi. đt đc mc tiêu đó công vic xây
dng c bn có tm quan trng ht sc đc bit.
Trong quá trình xây dng va qua, Nhà nc Lào đã chú trng huy đng
các ngun vn đu t xây dng mà trong đó vn t NSNN chim t trng rt
ln. n nay nhiu công trình đã phát huy tác dng, có hiu qu cao góp phn
làm cho nn kinh t ngày càng phát trin mt cách bn vng.
Mt khác, Nhà nc Lào đã và đang có nhiu chính sách đi mi và tng
cng qun lý vn đu t xây dng c bn nói chung và vn t NSNN nói
riêng nhm nâng cao hiu qu đu t. Tuy nhiên, v qun lý vn đu t còn
nhiu vn đ đang đc đt ra và đòi hi phi nghiên cu mt cách toàn din
nhm không ngng hoàn thin c ch qun lý trong lnh vc này. Chính vì vy,
tác gi đã quan tâm và la chn nghiên cu đ tài: "Hoàn thin qun lý vn
đu t xây dng c bn t ngân sách Nhà nc tnh Xê Kông, nc
Công hòa dân ch nhân dân Lào" làm đ tài lun vn cao hc chuyên ngành
tài chính – ngân hàng.
2. Mc đích và nhim v ca lun vn:
a. Mc đích ca lun vn: H thng hóa c s lý lun phân tích, thc
tin v c ch qun lý vn đu t xây dng c bn t ngun vn NSNN
qua đó đ xut các gii pháp hoàn thin.
O
b. Nhim v ca lun vn:
Th nht: h thng hoá c s lý lun v đu t và qun lý vn đu t
t NSNN.
Th hai: phân tích thc trng, qun lý vn đu t xây dng c bn t
NSNN tnh Xê Kông, nc CHDCND Lào.
Th ba: đ xut h thng các gii pháp hoàn thin đ tng bc thc
hin c ch qun lý vn đu t nhm phc v cho phát trin kinh t - xã hi
trong giai đon hin nay và tng lai tnh Xê Kông, nc CHDCND Lào.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
a. i tng nghiên cu:
Lun vn tp trung nghiên cu công tác qun lý vn đu t xây dng c
bn t NSNN Tnh Xê Kông ch yu tp trung vào c ch, chính sách.
Không đi vào các nghip v qun lý c th.
b. Phm vi nghiên cu:
Ch yu là nghiên cu v hot đng xây dng c bn t ngun vn ngân
sách Nhà nc trên đa bàn tnh Xê Kông, nc CHDCND Lào.
Thi gian ch gii hn trong 5 nm t 2006- 2010.
4. Phng pháp nghiên cu:
Lun vn đc áp dng các phng pháp nghiên c c bn sau: Phng
pháp thng kê so sánh, phân tích tng hp trên c s lý lun quan đim đng
li chính sách ca ng và nhà nc Lào, k tha nhng sáng kin trong và
ngoài nc có liên quan đn đ tài. Ngoài ra, còn s dng phng pháp kho
sát thc tin điu tra đ rút ra kt lun và áp dng gii quyt lun vn.
5. Kt cu ca lun vn:
Ngoài phn m đu, kt lun và danh mc tài liu tham kho lun vn
đc kt cu thành 3 chng:
O
Chng I: C s lý lun v qun lý vn đu t xây dng c bn t NSNN.
Chng II: Thc trng qun lý vn đu t xây dng c bn t NSNN
tnh Xê Kông, nc CHDCND Lào.
Chng III: Mt s gii pháp ch yu hoàn thin qun lý vn đu t
xây dng c bn t NSNN tnh Xê Kông, nc CHDCND Lào.
1
CHNG 1
C S LÝ LUN V QUN LÝ VN U
T XÂY DNG C BN T NSNN
1.1 U T XÂY DNG C BN T NSNN:
1.1.1 u t:
Khái nim đu t:
Theo ngha rng, đu t có th hiu là quá trình b vn bao gm c tin,
ngun lc, công ngh… đ đt đc mt mc tiêu hay nhiu mc tiêu đã đnh
trc mà các mc tiêu đó có th là mc tiêu v chính tr, kinh t, vn hoá, xã
hi hay ch là mc tiêu v nhân đo đn thun.
Theo ngha hp, đu t đc hiu c th hn và mang bn cht kinh t
hot đng đu t mang mc đích kim li, tính sinh li là đc trng c bn và
ch yu ca hot đng đu t trong lnh vc kinh t. Hot đng đu t khác vi
mua sm, ct gi hay nhm mc đích tiêu dùng, cng phân bit hot đng đu
t vi hot đng b vn nhm duy trì s hot đng thng xuyên ca các t
chc hoc đm bo cho quá trình sn xut đc duy trì, mà hot đng đó có th
gi là hot đng sn xut kinh doanh.
Trên quan đim ca quá trình tái sn xut m rng, khái nim đu t có
th hiu là quá trình chuyn hoá vn thành các yu t cn thit cho vic to ra
nng lc sn phm mi và các yu t c bn cho quá trình phát trin sn xut
kinh doanh. y là hot đng mang tính cht thng xuyên ca mi nn kinh
t và là nn tng ca s phát trin ca xã hi.
Hot đng đu t nhm to ra nng lc sn xut cao hn và thông qua
nhiu ngun vn mà trong đó ngun vn tích lu ca quá trình phát trin kinh
t - xã hi là đc bit ht sc quan trng.
2
Vi cách hiu trên đây, ngày nay nhiu nc đang đng trc nhng
thách thc gay gt cho đu t phát trin, do cha có tích lu hoc tích lu còn
quá thp. i vi nc CHDCND Lào đang bc vào thi k phát trin kinh t
th trng nhiu thành phn nên đòi hi phi có mt khi lng vn rt ln,
nht là vn đ đu t xây dng c bn. Nhng vi đng vn trong nc còn
quá hn hp cho nên rt cn s huy đng vn t bên ngoài đ đáp ng cho nhu
cu đu t phát trin. Vn đ này đang đt ra cho nc CHDCND Lào cng
nh các nc đang phát trin đu là tìm cách da vào các ngun vn t bên
ngoài đ đu t và phát trin nhm mc đích đem li tim lc và c hi mi đ
hoà nhp vi các khu vc và th gii, trên nguyên tc đm bo đc kinh t
Nhà nc và tr đc vn vay.
u t xây dng c bn phi tuân th tính hiu qu theo nhng mc tiêu
kinh t - xã hi nht đnh. Vy hot đng đu t trong các lnh vc đu phi
xác đnh đc mc tiêu c th v thi gian và không gian trên c s phân tích,
tính toán đ đm bo hot đng đu t mang li hiu qu ngày càng cao.
Hai phng thc đu t chính: đu t trc tip và đu t
gián tip
a u t trc tip:
Là loi hình thc hot đng đu t mà ngi có vn trc tip tham gia
qun lý thc hin đu t. Ngha là ngi b vn và ngi s dng vn là cùng
mt ch th. Loi hot đng đu t này đc ngi đu t ch đng quyt đnh
mc tiêu c th. Các hình thc hot đng đu t này đc th hin thông qua
các loi hình nh hp đng liên doanh, các công ty c phn, công ty trách
nhim hu hn…
Trong đu t trc tip có th chia thành 2 nhóm: đu t chuyn dch và
đu t phát trin.
a
1
. u t chuyn dch:
Là s chuyn dch vn t ngun này sang ngun khác thông qua vic
mua bán c phiu. Nhm tng t trng vn đ nm quyn chi phi và qun tr
3
hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Vic chuyn dch s hu các
c phn trong doanh nghip s không làm thay đi vn ca doanh nghip.
Nhng li có kh nng to ra nng lc qun lý và nng lc sn xut kinh doanh
nhm to ra sn phm có cht lng cao.
Vi hình thc đu t này ngi mua li mong mun hot đng ca
doanh nghip có hiu qu cao hn. Do đó có th to ra nhng phng thc
qun lý và bc phát trin mi cho doanh nghip.
a
2
. u t phát trin:
ây là hình thc đu t quan trng và ch yu nht, ch s hu vn đu
t gn lin vi hot đng kinh t ca quá trình đu t. Hình thc đu t này
nhm nâng cao nng lc sn xut hin có đ to ra nng lc sn xut mi v
cht lng. u t phát trin chính là hình thc đu t tái sn xut m rng.
Ngha là quyt đnh đem li vic mi đ to ra sn phm mi và thúc đy tng
trng kinh t.
Xét trên quan đim tng th nn kinh t ca khái nim đu t thì đu t
gián tip hoc đu t chuyn dch không t vn đng và tn ti lâu dài nu
không có đu t phát trin. Ngc li đu t phát trin có th đt đc trên quy
mô ln nu có s đóng góp tích cc ca các loi hình đu t khác.
Mt s trng hp ngi ta phân loi đu t thành 2 nhóm: đu t mang
tính cng bc và đu t t ch.
- u t mang tính cng bc là loi đu t sn xut nhn đc thông
tin chính xác v kh nng, nhu cu tiêu th sn phm ca h trên th trng.
đáp ng nhu cu ca th trng mt cách nhanh chóng, các nhà sn xut quyt
đnh tip tc đu t đ tng nng lc sn xut ca mình nhm tng khi lng
sn phm.
- u t t ch: loi đu t này thng xy ra khi các nhà sn xut quyt
đnh đa ra mt dây chuyn công ngh sn xut mi vào hot đng, thay th
cho dây chuyn c vi mc tiêu là nhm gim chi phí sn xut, tng cht lng
sn phm, to c hi cho sn phm ca h trên th trng và tip cn vi th
4
trng mi. Loi hot đng đu t này thng gn lin vi vic đi mi công
ngh và thng là đu t theo chiu sâu.
Nhà nc thng thc hin nhng bin pháp can thip đ đm bo cho
th trng vn đu t phát trin phù hp vi s tng trng kinh t, cng nh
t l điu tit, t l lãi sut và xây dng các chính sách khuyn khích đu t
vào các lnh vc khác nhau cho phù hp vi mc tiêu tng trng và n đnh
nn kinh t.
u t xây dng c bn là mt lnh vc ca hot đng đu t có tác
đng rt quan trng đi vi nn kinh t và góp phn hình thành c cu kinh t
hp lý trong tng giai đon phát trin ca đt nc, đm bo tc đ tng
trng kinh t nhanh và n đnh đ nâng cao sn phm xã hi và thu nhp quc
dân. Mt khác, đu t xây dng c bn là mt trong nhng nhân t có vai trò
to nên lc lng sn xut ngày càng cao và có trình đ cao hn.
u t xây dng c bn có đc đim là mang li hiu qu cho tng lai
và th hin trên 2 mt sau:
Mt là: Hiu qu trc tip đem li li ích cho ngi b vn đu t ca
nn kinh t, trong tng ngành tng vùng;
Hai là: Hiu qu gián tip đc đánh giá khi xem xét phm vi chung.
Vi nn kinh t vn đng theo c ch th trng có s qun lý ca Nhà
nc theo đnh hng XHCN, vai trò ca đu t xây dng c bn càng có ý
ngha rt quan trng trong vic thúc đy sn xut hàng hoá, phát trin và tng
sc cnh tranh trên th trng. Nhà nc th hin vai trò qun lý bng vic điu
chnh c cu đu t cho phù hp vi tng giai đon phát trin và mc tiêu cn
đt đc v kinh t - xã hi.
a. u t gián tip:
Là hình thc b vn vào hot đng kinh t và ngi s dng vn không
phi là mt ch th mà ngi b vn đó không trc tip tham gia vào điu
hành qun lý quá trình thc hin và vn hành các kt qu đu t. Loi hình
thc này ngi b vn không cn bit mc tiêu c th ca hot đng đu t mà
5
h ch cn bit là vn ca h đc s dng đâu, s dng nh th nào và mc
tiêu hot đng đu t ra sao.
Loi hình thc hot đng đu t này đc biu hin di nhiu hình
thc khác nhau nh vic mua chng ch, đn giá, trái phiu, tín phiu, c
phiu, …
Hin nay, loi hình thc đu t gián tip là loi hình thc đu t khá
phát trin, tuy nhiên có đc đim là d dn đn ri ro. S ri ro đó nm ngay
trong quá trình đu t mà nhà đu t khó đo lng mt cách chính xác nên h
cm thy yên tâm khi quyt đnh đu t.
1.1.2 Vn đu t:
Các ngun lc đc s dng cho hot đng đu t đc gi là vn đu t .
Nu quy đi thành tin thì vn đu t là toàn b chi phí hot đng đu t.
Vn đu t có th biu hin di nhiu hình thc khác nhau, cn c vào
tính cht vn đu t có th chia thành các loi sau đây:
- Vn đu t tin t: bao gm các loi tin t trong nc và ngoi t mà
ch bin thành vn khi s dng vào mc đích đu t.
- Vn đu t vt quý: nh vàng, bc, đá quý… đ đi din cho mt loi
giá tr hot đng dch v mà trong trng hp lm phát thì giá tr này không
xác đnh, vn đu t có th gim hoc thm chí không đu t.
- Vn đu t hu hình: là loi vn không th hin bng tin mà còn th
hin di dng tim nng và li th, mà c th hn ngi là hình dung có các loi
vn này nh sau: vn tài chính, vn nhân lc, vn tài nguyên thiên nhiên…
- Vn đu t vô hình: loi vn này nó th hin qua công ngh nh các
phát minh khoa hc công ngh, uy tín nhãn hiu, bí quyt công ngh…
C cu vn đu t xây dng c bn hin nay có th hình thành t các
ngun sau:
- Vn tín dng trong nc và nc ngoài:
6
Vn tín dng trong nc bao gm: trái phiu, k phiu, tín phiu, tit
kim k, tit kim không k hn… nói chung vn tín dng trong nc và
ngun vn ca tt c các thành phn kinh t đc huy đng di nhiu hình
thc khác nhau.
Vn tín dng đu t xây dng nc ngoài: là ngun vn do t chc cá
nhân nc ngoài cho Nhà nc và các doanh nghip trong nc vay nh
ngân hàng th gii (WB), ADB,… đu t cho phát trin kinh t hoc đu t
cho các chng trình khác nh phc v v mc tiêu y t, giáo dc, v sinh môi
trng, phòng chng thiên tai, xoá đói gim nghèo… Vn tín dng nc ngoài
có nhiu hình thc cho vay nh cho vay dài hn, ngn hn, trung hn hoc cho
vay khong mt thi gian mi tr lãi.
- Vn đu t t NSNN và vn vin tr:
Vn đu t t NSNN và vn vin tr thng đc tách riêng cho tng
công trình, tng d án đu t. Nhng trong thc t mt d án cng có th có c
phn NSNN và phn vn vin tr mà phn vn vin tr cng đc Nhà nc
qun lý theo lut đnh ging nh vn NSNN.
Vn vin tr thng rt ít, loi vn này ch dành cho nhng đu t nhân
đo nh rng phòng h, trng đi hc, trm xá hoc giao thông min núi.
- Vn đu t tích lu ca doanh nghip:
u t do vn tích lu ca doanh nghip các nc có nn kinh t th
trng phát trin thì do ch d án đu t đnh đot mà Nhà nc ch qun lý
bng gii pháp thu. Nhng tnh Xê Kông thì loi vn này thì hu nh cha
có hoc có rt ít.
- Vn đu t t ngun tit kim ca tng lp dân c:
Vn loi này đc hình thành t nhiu hot đng khai thác khác nhau
nh là tit kim ngn hn, dài hn, trung hn, trái phiu Nhà nc, trái phiu
doanh nghip…
- Các ngun vn huy đng ngoài nc cho đu t xây dng c bn:
7
Các ngun vn này bao gm có ngun vn h tr phát trin ODA và
ngun vn ca các t chc phi Chính ph NGO. Các loi vn này v mt khi
lng thì không ln, song vi mc đích ch yu là đu t cho các d án phúc
li xã hi, các d án to vic làm, các d án tng cng sc kho cng đng,
loi ngun vn này có ý ngha tác dng thúc đy s phát trin bn vng và góp
phn gii quyt các vn đ xã hi.
Trong các ngun vn đ phc v cho đu t xây dng c bn thì ngun
vn t NSNN là quan trng nht. Vì là ngun vn đc Nhà nc qun lý theo
lut pháp mt cách cht ch và cng là ngun vn có t trng ln nht hin nay
nc CHDCND Lào nói chung và tnh Xê Kông nói riêng. Tính quan trng
th hin ch hin nay ng và Nhà nc có ch trng phát trin kinh t
nhiu thành phn theo c ch kinh t th trng có s qun lý ca Nhà nc
theo đnh hng XHCN….
1.2 QUN LÝ VN U T XÂY DNG C BN T NSNN
1.2.1 Vai trò ca vn đu t xây dng c bn t NSNN
Ngun vn đu t xây dng c bn t NSNN là vn ca Nhà nc đc
cân đi trong d toán ngân sách hàng nm, đ cp phát và cho vay u đãi v
đu t xây dng c bn. Vn NSNN chi tiêu cp phát có các d án đu t theo
quy đnh ca Lut NSNN và điu l qun lý đu t và xây dng.
Vn đu t xây dng c bn t NSNN phc v công cuc công nghip
hoá, hin đi hoá đt nc th hin trên nhng mt sau đây:
Th nht: Cân đi nn kinh t
Trong cân đi nn kinh t đt nc nói chung và tnh Xê Kông nói riêng
thì vai trò ca vn đu t xây dng c bn t NSNN có tm quan trng ht sc
đc bit. Mt khác, do cnh tranh, nên mt s ngành kinh t s phát trin mt cân
đi nht là ngành sn xut kinh doanh (SXKD) phc v nhu cu ca qun chúng
nhân dân, nhng lnh vc này NSNN phi đu t cho tho đáng, ví d nh đu
t qua các doanh nghip công ích.
8
Th hai: Thc hin các chính sách xã hi
Trong tt c xã hi nào đu có s phân hoá v mc sng và điu kin
sinh hot, vy đ giám sát s chênh lch đó NSNN phi có đu t nht đnh. Vì
trong vic thc hin các chính sách xã hi thì vai trò vn đu t xây dng c
bn t NSNN gi vai trò quan trng bc nht và ch đng nht đ xây dng
công trình phúc li xã hi.
thc hin tt các chính sách xã hi thì NSNN phi đu t vào các
lnh vc sau:
- u t cho chng trình xoá đói gim nghèo, gii quyt vic làm cho
các đi tng nghèo đói hoc là đi tng chính sách xã hi.
- u t cho các chng trình khác nh cho các đi tng chính sách xã
hi
Th ba: nh hng phát trin nn kinh t
Trong vic đnh hng phát trin nn kinh t, ngân sách Nhà nc có vai
trò ht sc quan trng, NSNN là qu tin t tp trung ln nht trong nn kinh
t, có mi quan h cht ch vi tng sn phm xã hi thu nhp quc dân và có
mi quan h vi tt c các khâu trong h thng tài chính. NSNN không th tách
ri vi s qun lý ca Nhà nc, s dng ngân sách đ thc hin chc nng và
nhim v ca mình.
1.2.2 Ni dung qun lý vn đu t t NSNN
S vn hành ca vn NSNN trong quá trình đu t đc th hin thông
qua s đ sau:
C quan cp phát vn
Nhà nc
9
Qua s đ này cho thy vn đu t t NSNN phi vn đng qua các giai
đon:
Giai đon th nht: Nhà nc quyt đnh và cp phát vn NSNN cho
các d án đu t và thc hin qun lý theo 2 khâu:
- Khâu thm đnh, xét duyt và quyt đnh đu t:
Vn đu t t NSNN ch cp cho các d án, công trình phc v mc tiêu
phát trin kinh t - xã hi mà Nhà nc quyt đnh cho các d án thuc các
nhóm:
+ Các d án thuc kt cu h tng kinh t - xã hi nh: d án giao thông,
thy li, trng rng đu ngun, rng phòng h, vn quc gia, tri thú y,
nghiên cu ging mi, các công trình vn hoá, xã hi, th dc - th thao, d án
v khoa hc k thut, bo v môi trng sinh thái, d án an ninh quc phòng…
+ D án ca các doanh nghip Nhà nc hot đng công ích.
+ D án quy hoch ngành và lãnh th, quy hoch xây dng đô th nông thôn.
Nhng d án đó phi th hin trong k hoch hàng nm đ đc duyt
và Nhà nc cp vn.
iu kin đ d án đc cp vn NSNN:
+ Có đ các th tc v đu t xây dng.
+ c ghi k hoch vn đu t xây dng c bn theo quy đnh.
Ch đu t
C quan th hng vn
đu t (ch d án đu t)
n v thi công
n v thc hin đu t
(Thc hin các d án đu t )
n v tip nhn qun
lý khai thác d án
+ Quyt đnh thành lp ban qun lý d án, b nhim trng ban, k toán
trng, ch đu t phi m tài khon cp phát vn ti Tng cc u t phát
trin.
+ T chc đu thu, tuyn chn t vn, mua sm vt t, thit b theo quy
đnh.
+ Có khi lng xây dng c bn hoàn thành đ điu kin đc cp vn
và thanh toán.
- C ch cp phát vn:
Nhà nc quy đnh chi tit vic cp phát vn khi tin hành thc hin:
+ Quy đnh đi tng nh điu kin đc cp phát tm ng, mc tm
ng, thu hi tm ng.
+ Quy đnh cp phát theo khi lng công vic.
+ Quy đnh ch đ báo cáo, quyt toán, kim tra…
- Quy trình cp phát đc thc hin
+ Theo k hoch Nhà nc cp phát cho ch đu t
+ C quan qun lý cn c vào báo cáo ca đn v thi công đc ch đu
t xác nhn đ chuyn s vn cho đn v thi công. ây là s phi hp gia c
quan qun lý và ch đu t trong vic cp phát vn đ nhm đm bo cho tin
đ thi công liên tc, không thiu vn.
Giai đon th hai: Quá trình đu thu đ chn đn v thi công
(1)
.
Trong đu thu điu quan trng là có s kim tra, giám sát cht ch
chng các tiêu cc, gian ln trong đu thu, hu qu s dn đn tham nhng
tiêu cc v tài chính, gây tht thoát tài sn, ngun vn Nhà nc.
(1): Ngh đnh 03 /TTg ca Th tng nc CHDCND Lào, ngày 9 /1/
2004 v vic đu thu, thuê mua t vn NSNN
10
Giai đon th ba: Công tác kim tra quá trình s dng vn đu t.
ây là công vic rt quan trng đn bo đm cht lng công trình, hiu
qu và hiu lc vn đu t, trong giai đon này cn thc hin vic giám sát,
kim tra quá trình thi công và đánh giá cht lng công trình, hiu qu vn đu
t.
Giai đon th t: T chc qun lý vn đu t t NSNN
(2)
B máy thc hin qun lý vn đu t t NSNN bao gm:
- C quan qun lý Nhà nc có các B, UBND các cp.
- C quan qun lý đu t có B tài chính, kho bc Nhà nc.
- Ch đu t.
Trách nhim ca các c quan này nh sau:
Mt là: Ch đu t có trách nhim sau đây:
+ Thc hin đu t xây dng theo đúng nhim v, đm bo đúng tin đ
và đm bo cht lng theo quy đnh.
+ Cung cp h s, tài liu nhm phc v cho vic qun lý và cp phát vn.
+ S dng vn đúng mc đích, đúng đi tng, chp hành quy đnh ca
pháp lut.
+ Báo cáo quyt toán theo quy đnh.
+ Yêu cu cp vn, thanh toán và yêu cu c quan đu t phát trin gii
thích nhng đim cha tho đáng trong vic thanh toán.
(2): Thông t 58/TC ca B tài chính Nc CHDCND Lào, ngày 22/5/2002 v
vic hng dn qun lý, cp phát vn đu t t NSNN.
11