Tải bản đầy đủ (.doc) (25 trang)

Vấn đề thất nghiệp của nước ta từ năm 2000 đến nay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (225.95 KB, 25 trang )

Website: Email : Tel : 0918.775.368
Lời nói đầu
Kinh tế nước ta đang trong thời kỳ phát triển rất cao.Đặc biệt, từ khi nước ta
chính thức tham gia vào Tổ chức thương mại thế giới, sự phát triển đó mang lại cho
chúng ta nhiều kết quả tuyệt vời như tốc độ tăng GDP cao, nhu cầu đời sống của đại
bộ phận người dân được nâng lên.... Tuy nhiên, những vấn đề tiêu cực mà nó mang
lại cũng đang đặt chúng ta trước những thách thức khó khăn lớn mà tiêu biểu trong
đó là vấn đề thất nghiệp gia tăng. Trước tình hình đó, em đã viết đề án này để có thể
đưa ra 1 cái nhìn khách quan về "Vấn đề thất nghiệp của nước ta từ năm 2000
đến nay". Đề án này gồm có 3 phần chính sau:
Phần đầu: Cơ sở lý luận về vấn đề thất nghiệp
Phần hai: Thực trạng thất nghiệp ở Việt Nam
Phần ba: Định hướng giải quyết việc làm trong thời gian tới
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Mục lục
Lời nói đầu....................................................................................................2
Chương I: Cơ sở lý luận................................................................................3
I. Khái niệm về thất nghiệp.....................................................................3
II. Các hình thức thất nghiệp....................................................................3
III. Đối tượng thất nghiệp.........................................................................5
IV. Mối quan hệ giữa thất nghiệp và lạm phát.........................................5
V. Các vấn đề khác có liên quan..............................................................8
1. Luật về tiền lương tối thiểu........................................................8
2. Công đoàn và thương lượng tập thể...........................................8
3. Lý thuyết về tiền lương hiệu quả...............................................8
4. Các vấn đề xã hội khác...............................................................8
Chương II: Thực trạng thất nghiệp ở Việt Nam............................................9
I. Tổng quan về thất nghiệp và việc làm...................................................9
1. Lực lượng lao động....................................................................9
2. Việc làm.....................................................................................14


II. Thực trạng thất nghiệp Việt Nam.........................................................15
Chương III. Định hướng giải quyết việc làm trong thời gian tới..................18
I. Định hướng và mục tiêu giải quyết việc làm ở Việt Nam.....................18
II. Thị trường lao động..............................................................................19
III. Giải pháp.............................................................................................20
IV. Khuyến nghị của Tổ chức Lao động Quốc tế đối với các nước đang
phát triển.......................................................................................................23
Lời kết ........................................................................................................24
Các tài liệu tham khảo...................................................................................25
Website: Email : Tel : 0918.775.368
2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Chương I: Cơ sở lý luận
I.Khái niệm về thất nghiệp
Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO): Thất nghiệp là tình trạng tồn tại khi một
số người trong độ tuổi lao động muốn có việc làm nhưng không thể tìm được việc
làm ở mức tiền công nhất định
II.Các hình thức thất nghiệp:
a.Thất nghiệp tự nhiên: là mức thất nghiệp bình thường mà nền kinh tế
phải chịu,bao gồm:
Thất nghiệp tạm thời: đây là hình thức thất nghiệp xuất hiện khi một số
người thay đổi việc làm và bị thất nghiệp trong thời gian ngắn từ lúc rời công việc
làm này đến khi tìm được công việc làm khác. Họ thường kiếm được công việc trong
cùng lĩnh vực
Nguyên nhân: Trong thị trường lao động luôn có một dòng người lao
động có/mất việc làm, gia nhập/thoát ra khỏi lực lượng lao động.
Đối tượng: những người tốt nghiệp đại học, người làm việc gia đình,
những người rời bỏ/mất công việc.
Giải pháp: Cần tìm việc tư nhân, quảng cáo của các doanh nghiệp cũng
như người tìm việc, và các trung tâm tìm việc tư nhân,

Chính phủ cần mở các trung tâm dịch vụ việc làm, dạy nghề của chính phủ, và cố
gắng giảm việc tăng thêm những khoản Bảo hiểm Thất nghiệp.
Thất nghiệp cơ cấu: là sự mất việc kéo dài trong các ngành hoặc vùng có sự
giảm sút kéo dài về nhu cầu lao động do thay đổi cơ cấu nền kinh tế
Nguyên nhân:
Khi có sự thay đổi về cơ cấu trong nền kinh tế, chúng ta thường có các ngành
phát triển cùng với sự tăng lên về nhu cầu lao động cũng như các ngành có sự suy
giảm.
Sự dịch chuyển các ngành nghề xuất khẩu và nhập khẩu do thương mại quốc tế
tự do hơn - trong 10 năm qua cả xuất khẩu và nhập khẩu của chúng ta đã tăng lên
đáng kể trong phần trăm của nền kinh tế, báo hiệu một sự dịch chuyển lớn trong thị
trường lao động trong các ngành xuất khẩu và ngành nhập khẩu cạnh tranh.
Những vi mạch máy tính rẻ dẫn đến sự nở rộ về tự động hoá và robot hoá
Những vấn đề trong các ngành dựa trên nguồn lực như là đánh cá và đốn gỗ.
Những thay đổi trong thị trường thế giới đối với các sản phẩm nông nghiệp.
Tính cứng nhắc của tiền lương(hay thất bại của tiền lương trong việc điều chỉnh
về trạng thái cân bằng cung cầu về lao động. đôi khi tiền lương bị mắc ở mức cao
hơn mức làm cân bằng thị trường, vì thế lượng cung về lao động lớn hơn lượng cầu
Đối tượng: những lao động ở không đúng khu vực hoặc có kỹ năng
không phù hợp
Giải pháp:
Họ phải tự thân cố gắng đào tạo lại, tự thân thay đổi chỗ ở hoặc nghỉ hưu
Chính phủ cần trợ cấp đào tạo lại, trợ giúp việc phân bổ lại theo vùng
Thất nghiệp theo mùa: thường do thực tế là một số công việc chỉ thực hiện
được theo mùa nhất định
Website: Email : Tel : 0918.775.368
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Nguyên nhân: do tính chất của công việc hoặc do thời tiết
Giải pháp: tìm việc tư nhân, quảng cáo của các doanh nghiệp cũng như

người tìm việc, và các trung tâm tìm việc tư nhân,trung tâm dịch vụ việc làm của
chính phủ, và cố gắng giảm việc tăng thêm những khoản Bảo hiểm Thất nghiệp
b.Thất nghiệp tiềm ẩn: người có khả năng và muốn làm việc ko đi tìm việc
làm và ko đăng ký thất nghiệp nên ko nằm trong số liệu thống kê chính thức về thất
nghiệp
Nguyên nhân: họ không gặp áp lực lớn khi không tìm được việc, việc
đăng ký thất nghiệp không có lợi ích gì cho họ
Đối tượng: phụ nữ làm nội trợ tại gia đình,…
c.Thất nghiệp chu kỳ: xảy ra khi có sự giảm sút của hoạt động kinh doanh
trong giai đoạn suy thoái hay đình trệ của chu kỳ kinh tế
Nguyên nhân:
Sự sụt giảm nhu cầu lao động phát sinh từ việc giảm tổng sản phẩm trong nền
kinh tế
Thực tế mức lương có xu thế ít thay đổi, và giảm xuống dần dần – mức lương
thực tế trở nên quá cao trong thời kỳ suy thoái, từ đó dẫn đến việc doanh nghiệp thuê
ít lao động hơn
Giải pháp:
đàm phán lại mức lương cuối cùng ở một mức thấp hơn
Cần tăng chi tiêu của chính phủ nên hiệu ứng số nhân sẽ dẫn đến tăng nhu cầu về
lao động
Chính phủ cũng cần thực hiện chính sách tài chính ngược chu kỳ và chính sách
tiền tệ ngược chu kỳ làm giảm mức lương thực tế bằng cách tăng giá lên
d.Thất nghiệp hữu hình: mức lương ko đáp ứng đc nhu cầu hoặc kỳ vọng
của người lao động
e.Thất nghiệp trá hình: thời gian lao động thực tế ít, thiếu việc làm hoặc
năng suất lao động thấp, ko góp phần tạo ra thu nhập cho xã hội.
Nguyên nhân: do giới hạn về đất đai nông nghiệp, do khu vực kinh tế phi
nông thôn chậm phát triển
Đối tượng: chủ yếu xảy ra ở khu vực nông thôn(trình bày nơi cư trú, đặc
điểm của mỗi loại đối tượng

III.Đối tượng thất nghiệp:
Người lao động có trình độ, kỹ năng thấp ko đáp ứng yêu cầu công việc
Nông dân thiếu và mất đất sản xuất
Công nhân bị thay thế công việc bằng máy móc hoặc công nghệ tiên tiến hơn
Lao động nc ngoài về nc nhưng có yêu cầu về thu nhập quá cao
Người về hưu nhưng có nhu cầu lao động
Học sinh viên viên mới ra trường
Người trong thời gian chuyển chỗ làm việc
IV.Mối quan hệ giữa thất nghiệp và lạm phát
Từ những năm 1960 của thế kỉ trước, người ta đã khám phá ra mối quan hệ tỉ lệ
nghịch giữa lạm phát và thất nghiệp, kiểm chứng bởi hàng loạt các dữ liệu thống kê
ghi nhận từ nhiều nền kinh tế. Điều này có nghĩa, các nhà hoạch định chính sách kinh
tế buộc phải đánh đổi thất nghiệp cao để giảm lạm phát hay ngược lại. Tức là họ
Website: Email : Tel : 0918.775.368
4
Website: Email : Tel : 0918.775.368
buộc phải chấp nhận tăng cầu thông qua các chính sách tài khóa và tiền tệ để đổi
được khả năng giảm thất nghiệp và điều này đồng nghĩa với việc chấp nhận một mức
giá mới cao hơn. Tuy nhiên có một vài vấn đề liên quan tới quan điểm này khi người
ta nhìn vào lý thuyết kinh tế vi mô về hành vi từng doanh nghiệp, từng hộ gia đình.
Và nếu theo đó thì xem ra theo lý thuyết thất nghiệp chẳng bao giờ giảm tới con số 0.
Tuy nhiên trên khía cạnh khác, tỉ lệ thất nghiệp lại được đo bởi mức cân bằng cung
cầu của thị trường lao động. Thế nên, bắt đầu từ cuối những năm 60 của thế kỷ trước
Edumnd Phelps đã có cái nhìn khác về lý thuyết mối quan hệ nghịch giữa lạm phát và
thất nghiệp. Ông cho rằng, lạm phát không chỉ lệ thuộc vào thất nghiệp mà còn phụ
thuộc vào dự tính của doanh nghiệp, của người lao động về khả năng tăng lên của giá
cả, của mức lương. Từ đó ông xây dựng lý thuyết mà sau lễ trao giải Nobel Kinh tế
2006 này chúng ta được biết tới với cái tên Đường cong Phillips Bổ sung Kỳ vọng
(Expectation - augmented Phillips).
Khác với trước đây, lý thuyết mới cho thấy, với một tỉ lệ thất nghiệp cho trước,

1% tăng thêm trong dự kiến về lạm phát sẽ dẫn tới việc tăng thêm 1% lạm phát trên
thực tế. Lý thuyết mới về lạm phát và thất nghiệp từ đó cũng đưa ra cái nhìn mới trái
ngược với quan điểm về sự ổn định của việc mở rộng chính sách tài khóa, chính sách
tiền tệ sẽ giúp tăng công ăn việc làm. Cũng theo Edmund S.Phelps, về dài hạn không
có mối quan hệ giữa lạm phát, thất nghiệp và cân bằng trong thất nghiệp chỉ được
định đoạt bởi các nhân tố từ thị trường lao động. Điều này cũng đồng nghĩa với việc,
lạm phát cao của hôm nay là nguồn gốc cho khả năng gia tăng lạm phát trong tương
lai. Hay nói cách khác, để chặn lạm phát trong tương lai, tốt hơn hết là tìm giải pháp
xóa bỏ những lo lắng về tương lai lạm phát ở hiện tại. Từ lý thuyết mới của Edmund
S.Phelps cũng cho ta hiểu tại sao có thời điểm như những năm 1970, cả lạm phát và
thất nghiệp ở nhiều nền kinh tế đều tăng. Hay lý giải việc nhiều Ngân hàng TƯ chống
thất nghiệp bằng con bài tỉ giá song hiệu quả đôi lúc chẳng thấy đâu.
Từ việc nhìn nhận về lạm phát và thất nghiệp, Giáo sư Phelps cũng đưa ra cái
nhìn mới cho những nhận định về cái gọi là quy tắc vàng trong thông tin vốn. Theo
đó sự thay đổi của tỉ lệ tiết kiệm từ cấp độ này lên cấp độ khác có khả năng phát sinh
xung đột phân phối. Tuy nhiên, theo Edmund S.Phelps, có khả năng phát sinh cái gọi
là Bất hiệu quả năng động - khi việc dự trữ tiền ở một số nền kinh tế là quá lớn và
người ta có thể tăng phúc lợi cho nhiều thế hệ trong khi vẫn giảm tỉ lệ tiết kiệm. Nói
khác đi, dù lượng tiền dư thừa có thấp, sản xuất có giảm, song trong một nền kinh tế
tiết kiệm ít vẫn có tác động kích thích tiêu dùng - để từ đó đẩy nhanh tốc độ phát
triển, và nới rộng quy mô kinh tế.
Trong các công trình nghiên cứu của mình, Giáo sư Phelps, người từng làm việc
nhiều năm với nhà kinh tế nổi tiếng Richard Nelson hồi giữa thập kỉ 60 cũng khẳng
định tầm quan trọng của việc đầu tư cho giáo dục. Con người, cùng với công nghệ là
chìa khóa để các nước nghèo “bắt kịp” tốc độ phát triển của các nước giàu. Điều này
cũng lý giải tại sao tăng trưởng GDP ngày càng bộc lộ rõ sự phụ thuộc vào nguồn
vốn nhân lực, thay vì chỉ dựa vào tốc độ tăng trưởng kinh tế đơn thuần.
Không có người thất nghiệp, giá cả ổn định và tăng trưởng kinh tế cao là mục
đích trọng tâm của chính sách kinh tế. Nhưng những người ra chính sách luôn phải
đối mặt với sự xung đột: Làm sao để cân bằng giữa lạm phát và thất nghiệp? Làm sao

để cân bằng giữa tiêu phí hiện nay và tích lũy sau này? Edmund S. Phelps đã đưa ra
kiến thức về sự cân bằng trong 2 lĩnh vực trên. Ông đã nêu ra không chỉ công thức về
Website: Email : Tel : 0918.775.368
5
Website: Email : Tel : 0918.775.368
tích lũy vốn mà còn cả về cách cân bằng giữa lạm phát thất nghiệp là vấn đề cơ bản
để phân phối phúc lợi qua các thời kỳ. Phân tích của Phelps có tầm sâu sắc trong lý
thuyết kinh tế cũng như chính sách kinh tế vĩ mô.
Theo quan điểm thịnh hành hồi những năm 60, giữa lạm phát và thất nghiệp tồn
tại mối liện hệ ổn định ngầm được được thể hiện trong biểu đồ Phillips (Phillips
curve). Mối liên hệ đó được xác nhận bằng dữ liệu kinh tế ở vài quốc gia. Ngụ ý của
nó là, trong chính sách kinh tế, người ta có thể lựa chọn giữa hoặc là lạm phát thấp,
hoặc là thất nghiệp thấp, và thông qua chính sách tài chính và tiền tệ thì có thể giảm
thất nghiệp. Theo biểu đồ Phillip, điều đó sẽ phải trả giá bằng lạm phát đột xuất (one-
time increase).
Nhưng có vài trục trặc với quan điểm trên. Biểu đồ Phillip chỉ thể hiện được mối
liên hệ thuần túy giữa các thống kê mà chưa chỉ ra mối liên hệ rõ ràng nào với các
thuyết kinh tế vi mô về thói quen của người sản xuất và tiêu dùng. Nó cũng không
đưa ra được lý thuyết về giảm thiểu tối đa số thất nghiệp. Nhìn chung người ta chấp
nhận rằng tỷ lệ thất nghiệp không thể nào giảm tới “zero”, nhưng chưa có ai chỉ ra
được tỷ lệ thất nghiệp nào thì cân bằng với thị trường lao động.
Khung lý thuyết mà Phelps dựng nên từ cuối những năm 60 giúp giải thích vì sao
cả lạm phát lẫn thất nghệp đều gia tăng trong những năm 70.
Cuối những năm 60, Edmund Phelps đã thách thức những quan điểm trước đó về
mối liên hệ giữa lạm phát và thất nghiệp. Ông nhận ra, lạm phát không chỉ phụ thuộc
vào thất nghiệp mà còn phụ thuộc vào kì vọng của các công ty và người lao động về
biến động giá và tăng lương. Ông đưa ra mô hình mà ban đầu được gọi là “Biểu đồ
gia tố kỳ vọng Phillips” (expectations-augmented Phillips curve). Nó cho thấy, ở một
tỷ lệ thất nghiệp nhất định, tỉ lệ lạm phát kỳ vọng (expected inflation) tăng lên sẽ
khiến lạm phát thực sự tăng lên. Khi đặt giá và thương thảo lương, ông chủ và người

làm công dựa trên sự kì vọng tăng giá và tăng lương nói chung. Giả thiết đó được
chấp nhận rộng rãi và được củng cố bởi kết quả các nghiên cứu dựa trên kinh nghiệm
(empirical research).
Phân tích của Phelps trái ngược với quan điểm trước đó cho rằng có thể dùng
chính sách tài chính và tiền tệ để khống chế tỷ lệ thất nghiệp. Ông kết luận rằng
không có sự cân bằng dài hạn giữa lạm phát và thất nghiệp trong khi lạm phát kì
vọng đang trở thành lạm phát thật sự. Về lâu dài, nền kinh tế sẽ tiếp cận tới tỷ lệ thất
nghiệp cân bằng (equilibrium unemployment rate), khi mà mức lạm phát thật sự trùng
khớp với lạm phát kì vọng. Thị trường lao động sẽ quyết định mức cân thất nghiệp
cân bằng như thế nào. Nỗ lực làm giảm tỷ lệ thất nghiệp xuống dưới mức cân bằng sẽ
chỉ gây lạm phát liên tiếp. Chính sách làm ổn định vẫn có vai trò quan trọng việc
kiềm chế dao động tỷ lệ thất nghiệp quanh mức cân bằng.
Các nghiên cứu của Phelps nhấn mạnh việc phân tích các chính sách kinh tế hôm
nay sẽ ảnh hưởng tới sự ổn định trong tương lai như thế nào: lạm phát cao ngày hôm
nay có nghĩa là lạm phát kì vọng sẽ cao hơn trong tương lai, vì thế phác thảo các
chính sách cho tương lai càng khó khăn hơn. Chính sách duy trì lạm phát ở mức thấp
cũng có thể xem là để giảm mức lạm phát kỳ vọng - một lựa chọn có lợi cho mức lạm
phát và thất nghiệp trong tương lai hơn là các phương án khác.
Phelps cũng đưa ra mô hình đầu tiên về những yếu tố quyết định tới cân bằng
thất nghiệp. Trong mô hình đó, các công ty định ra mức lương để tác động tới số lao
động. Càng nhiều công ty muốn tăng lực lượng lao động thì tỷ lệ thất nghiệp càng
Website: Email : Tel : 0918.775.368
6
Website: Email : Tel : 0918.775.368
giảm, mức lương đưa ra phải càng cao. Phelps chỉ ra sự tồn tại của tỷ lệ thất nghiệp
cân bằng duy nhất được tính theo mức tăng lương của công ty và mức tăng lương kỳ
vọng. Sự sáng tạo của Phelps là đã bắt đầu từ những giả định về hành vi hay các yếu
tố cá nhân trong thị trường lao động. Phelps cũng là người đầu tiên tích hợp giả thiết
về hiệu lực của lương vào lý thuyết kinh tế vĩ mô. Giả thuyết đó cho rằng đầu tư sinh
lời nhất của một công ty là trả lương cao để nâng cao tinh thần người lao động, giảm

thiểu số người chuyển việc và thu hút lao động có kĩ năng cao hơn. Cơ chế đó cũng
giúp đưa tỷ lệ thất nghiệp về mức cân bằng.
Phelps không phải là người duy nhất chỉ trích biểu đồ Phillips hồi cuối thập kỷ
60. Milton Friedman (giải Nobel năm 1976) cũng nhấn mạnh tới vai trò của lạm phát
kỳ vọng. Khác với Friedman, Phelps nhấn mạnh tới sự tác động từ thất nghiệp tới
lạm phát (không định trước).
Đóng góp của Phelps đã thay đổi cơ bản quan điểm của các nhà kinh tế về cách
thức điều hành kinh tế vĩ mô. Khung lý thuyết mà ông dựng nên từ cuối những năm
60 giúp giải thích vì sao cả lạm phát lẫn thất nghệp đều gia tăng trong những năm 70.
Ông cũng làm sáng tỏ tính hạn chế của các chính sách kinh tế vĩ mô. Một ví dụ là
ngày nay các ngân hàng trung ương thường quyết định tỷ lệ lãi suất dựa trên đánh giá
tỷ lệ thất nghiệp cân bằng và sự cân bằng giữa tác động của chính sách tới các lĩnh
vực khác nhau.
V. Các vấn đề khác có liên quan
1.Luật về tiền lương tối thiểu
Luật tiền lương tối thiểu tạo ra mức tối thiểu bắt buộc của tiền lương mà các
doanh nghiệp phải trả cho người lao động của mình, bất kể thị trường có cân bằng
hay không. Với hầu hết người lao động mức lương này không có ý nghĩa ràng buộc
nhưng với lao động không lành nghề và không có kinh nghiệm mức lương này cao
hơn giá trị sức lao động mà họ bỏ ra và cũng cao hơn mức cân bằng của thị trường.
Các công trình nghiên cứu của nhiều nhà kinh tế đã phát hiện ra rằng: khi tiền lương
tối thiểu tăng 10% thì số người có việc làm trong đội ngũ không lành nghề này giảm
từ 1 – 3 %
2.Công đoàn và thương lượng tập thể
Công đoàn là hội đoàn của những người lao động (“nlđ”) cùng một ngành nghề,
hay cùng một công xưởng, để bảo vệ cho quyền lợi của thành viên. Công đoàn không
chỉ làm tăng tiền lương mà còn làm tăng sức mạnh của người lao động trong các cuộc
thương lượng về nhiều vấn đề khác nữa chẳng hạn số giờ lao động và điều kiện làm
việc. Tiền lương của người lao động tham gia công đoàn không phải do trạng thái
cung cầu, mà do các cuộc thương lượng tập thể giữa những người lãnh đạo công

đoàn và hội đồng quản trị doanh nghiệp quyết định. Kết quả số lượng người lao động
được thuê giảm xuống và số người thất nghiệp tăng lên
3.Lý thuyết về tiền lương hiệu quả
Những lý thuyết này quả quyết rằng tiền lương cao làm cho năng suất cao hơn.
Ảnh hưởng của tiền lương đối với hiệu qủa của lao động dẫn đến thất bại của doanh
nghiệp trong việc cắt giảm tiền lương ngay cả khi tồn tại tình trạng dư cung về lao
động:
Tiền lương ảnh hưởng đến dinh dưỡng và sức khỏe của người lao động từ đó ảnh
hưởng đến năng suất lao động
Website: Email : Tel : 0918.775.368
7
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Tiền lương cao làm giảm tình trạng bỏ việc qua đó giảm thời gian tuyển mộ và
đào tạo người lao động mới
Chất lượng bình quân của lực lượng lao động trong doanh nghiệp phụ thuộc vào
mức lương mà nó trả cho người lao động của mình. Thông qua việc trả lương trên
mức cân bằng, doanh nghiệp có thể giảm bớt sự lựa chọn bất lợi là những lao động
giỏi nhất tìm việc ở nơi khác và nâng cao chất lượng bình quân của lực lượng lao
động qua đó làm tăng được năng suất lao động của họ
Mức lương cao làm tăng nỗ lực của người lao động: tiền lương cao, tổn thất mà
người lao động phải chịu khi bị phát hiện trốn việc và đuổi việc càng lớn
4. Các vấn đề xã hội khác
Vấn đề trợ cấp thất nghiệp: trợ cấp thất nghiệp giúp người lao động bị thất
nghiệp giảm bớt gánh nặng về tài chính nhưng nó cũng khiến cho tỷ lệ thất nghiệp
tăng lên do động lực đi tìm việc của họ bị giảm bớt đi. Cùng với đó, khi nền kinh tế
lâm vào khủng hoảng, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao thì khoản trợ cấp thất nghiệp sẽ ảnh
hưởng rất lớn đến toàn nền kinh tế
Tỉ lệ ăn theo: tỷ lệ này luôn tỷ lệ thuận với tỷ lệ thất nghiệp vì với toàn nền kinh
tế khi có một người thất nghiệp thì cũng có nghĩa là có 1 người “ăn theo”. Mặc dù
trong những người “ăn theo” không chỉ gồm những người thất nghiệp nhưng nó cũng

chiếm một tỷ lệ không nhỏ. Tỷ lệ ăn theo cũng là một chỉ số quan trọng cùng với tỷ
lệ thất nghiệp để đánh giá mức độ lành mạnh của nền kinh tế
Bất bình đẳng: khi vấn đề bất bình đẳng được giải quyết thì sẽ có nhiều hơn
những người trong độ tuổi lao động tham gia vào thị trường lao động. Nếu nền kinh
tế không giải quyết tốt thì cũng làm cho tỷ lệ thất nghiệp tăng lên. Tuy nhiên đây là
vấn đề tất yếu khách quan khi các quốc gia đang trên con đường phát triển.
Các tệ nạn xã hội: một tỷ lệ lớn số tội phạm hiện nay là do thiếu tiền, thất
nghiệp. Vì vậy có thể nói thất nghiệp là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến
việc các tệ nạn xã hội gia tăng
Website: Email : Tel : 0918.775.368
8
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Chương II:
Thực trạng thất nghiệp ở Việt Nam
I.Tổng quan về lao động và việc làm
1. Lực lượng lao động
Các chỉ tiêu chủ yếu về xã hội
Chỉ tiêu (đến năm 2005) Đơn vị
tính
Chỉ tiêu
kế hoạch
2001-2005
Ước thực hiện
2001-2005
1. tỷ lệ sinh giảm % .05 .04
2. tốc độ tăng dân số % 1.2 1.42
3. Tạo việc làm mới (tổng số 5
năm)
Tr.
Người

7.5 7.5
4. tỷ lệ lao động qua đào tạo % 30 25
5. tỷ lệ trẻ em đi học THC Strong
độ tuổi
% 80 80
6. tỷ lệ trẻ em đi học THPT trong
độ tuổi
% 45 40
7. tỷ lệ hộ đói nghèo % Dưới 10% Dưới 7%
8. tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng
dưới 5 tuổi
% 22-25 24
9. tuổi thọ bình quân Tuổi 70 71.3
10. cung cấp nước sạch nông thôn % 62 62
Với dân số khoảng 86 triệu người trong đó lực lượng lao động chiếm 54,8%
(tương đương 46,61 triệu người), nước ta được coi là 1 nước có cơ cấu dân số trẻ với
lực lượng lao động dồi dào. Mặc dù có 45,6 triệu lao động đang làm việc trong các
ngành kinh tế nhưng chúng ta có cơ cấu lao động các ngành chưa hợp lý với đa số lao
động làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp và ở khu vực nông thôn. Điều này càng
khẳng định nước ta vẫn là 1 nước nông nghiệp.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
9
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Chất lượng lao động của nước ta là vấn đề đánh lo ngại trong quá trình phát triển
kinh tế của nước ta hiện nay. Chất lượng lao động được nghiên cứu dựa trên nhiều
tiêu chí như: kỹ năng nghề nghiệp, sức khỏe, ý thức của người lao động,…
Chất lượng đào tạo nhân lực nhất là ở bậc đại học nhìn chung còn thấp so với
mục tiêu giáo dục, với yêu cầu phục vụ phát triển kinh tế xã hội và với trình độ các
nước trong khu vực có mặt còn non kém. Nội dung, phương pháp dạy đại học chưa
đáp ứng tốt yêu cầu chuẩn bị nhân lực cho công nghiệp hóa rút ngắn và trình độ chưa

theo kịp phát triển khoa học công nghệ hiện đại. Việc học tập ở mọi cấp học bị chi
phối nặng nề bởi tâm lý bằng cấp; phương pháp giáo dục nặng về áp đặt, chưa
khuyến khích sự năng động, sáng tạo của người học, chưa coi trọng năng lực tư duy
và năng lực thực hành
Hiện nay lao động đã qua đào tạo của nước ta mới chỉ có 32% và chỉ có 14,4%
lao động thấp.có chứng chỉ đào tạo ngắn hạn- đây là 1 tỷ lệ rất thấp. Mỗi năm chúng
ta đào tạo ra hơn 1 triệu lao động chủ yếu từ các trường đại học, cao đẳng, trung học
chuyên nghiệp, trường nghề nhưng đội ngũ lao động này chỉ được dạy nhiều về lý
thuyết chứ ko được đào tạo nhiều về kỹ năng chuyên môn vì thế khi ra trường họ
chưa có đủ trình độ đáp ứng được ngay yêu cầu của công việc.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
10
Dịch vụ
28.26%
Công nghiệp
18.93%
Nông nghiệp
52.80%

×