NGUỒN GỐC, BẢN CHẤT CỦA TƯ BẢN THƯƠNG NGHIỆP, LỢI NHUẬN THƯƠNG NGHIỆP VÀ TƯ BẢN CHO VAY, LỢI TỨC CHO VAY. LIÊN HỆ THỰC TIỄN VIỆT NAM

NGUỒN GỐC, BẢN CHẤT CỦA TƯ BẢN THƯƠNG
NGHIỆP, LỢI NHUẬN THƯƠNG NGHIỆP VÀ TƯ
BẢN CHO VAY, LỢI TỨC CHO VAY. LIÊN HỆ THỰC
TIỄN VIỆT NAM.

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
MÔN HỌC: NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC - LÊNIN
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
GIẢNG VIÊN: TS. NGUYỄN VĂN SÁNG
NHÓM THỰC HIỆN: NHÓM 5
1/ CHIM LÊ TÂN
2/ NGUYỄN THỊ BÍCH PHƯƠNG
3/ NGUYỄN VĂN TUẤN
4/ TRẦN THỊ BÍCH HẠNH
5/ NGÔ KIM VẸN
DANH SÁCH THÀNH VIÊN NHÓM 5
BỐ CỤC
I. TƯ BẢN THƯƠNG NGHIỆP:
1. TƯ BẢN THƯƠNG NGHIỆP LÀ GÌ?
2. NGUỒN GỐC CỦA TƯ BẢN THƯƠNG NGHIỆP
3. BẢN CHẤT CỦA TƯ BẢN THƯƠNG NGHIỆP
4. LỢI NHUẬN THƯƠNG NGHIỆP
5. VAI TRÒ VÀ TÁC ĐỘNG CỦA TB THƯƠNG NGHIỆP
TRONG NỀN KINH TẾ
II. TƯ BẢN CHO VAY:
1. KHÁI NiỆM
2. ĐẶC ĐIỂM
3. LỢI TỨC CHO VAY VÀ TỶ SUẤT LỢI TỨC
III. LIÊN HỆ THỰC TiỄN ViỆT NAM:

1. XEM LẠI VỊ TRÍ VÀ VAI TRÒ CỦA TB THƯƠNG
NGHIỆP QUA TỪNG THỜI KỲ Ở VIỆT NAM
2. Ý NGHĨA NGHIÊN CỨU – BÀI HỌC KINH NGHIỆM
3. KẾT LUẬN
NỘI DUNG
I. TƯ BẢN THƯƠNG NGHIỆP:
1. TƯ BẢN THƯƠNG NGHIỆP LÀ GÌ?
TRONG CHỦ NGHĨA TƯ BẢN, TB
THƯƠNG NGHIỆP LÀ MỘT BỘ PHẬN CỦA
TB CÔNG NGHIỆP TÁCH RA CHUYÊN ĐẢM
NHẬN KHÂU LƯU THÔNG HÀNG HÓA.
CÔNG THỨC: T – H – T'
2. NGUỒN GỐC CỦA TB
THƯƠNG NGHIỆP:

TƯ BẢN THƯƠNG NGHIỆP XUẤT
THÂN TỪ TƯ BẢN CÔNG NGHIỆP.

RA ĐỜI DO SỰ PHÁT TRIỂN CỦA
PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG XÃ HỘI.
3. BẢN CHẤT CỦA TB THƯƠNG NGHIỆP:

TB THƯƠNG NGHIỆP LÀ MỘT BỘ PHẬN ĐƯỢC TÁCH RA TỪ
QUÁ TRÌNH TUẦN HOÀN CỦA TB CÔNG NGHIỆP, CÓ NHIỆM VỤ
CHUYỂN HÀNG THÀNH TIỀN (H’ – T’) NHƯNG NÓ KHÔNG
MANG HÌNH THÁI TB SẢN XUẤT MÀ NÓ CHỈ HOẠT ĐỘNG
TRONG LĨNH VỰC LƯU THÔNG.

VỚI CHỨC NĂNG CHUYÊN MÔN RIÊNG, TB THƯƠNG NGHIỆP
VỪA PHỤ THUỘC VỪA ĐỘC LẬP VỚI TB CÔNG NGHIỆP.

4. LỢI NHUẬN THƯƠNG NGHIỆP:

NÓI MỘT CÁCH ĐƠN GIẢN THÌ LỢI NHUẬN
THƯƠNG NGHIỆP CHÍNH LÀ PHẦN CHÊNH LỆCH
GIỮA GIÁ MUA VÀ GIÁ BÁN MÀ NHÀ TB THƯƠNG
NGHIỆP ĐÃ THỰC HIỆN.

NGHIÊN CỨU SÂU HƠN, TA THẤY LỢI NHUẬN CỦA
TB THƯƠNG NGHIỆP CHÍNH LÀ MỘT PHẦN GIÁ TRỊ
THẶNG DƯ MÀ NHÀ TB CÔNG NGHIỆP PHẢI
“NHƯỢNG LẠI” CHO NHÀ TB THƯƠNG NGHIỆP VÌ
NHÀ TB THƯƠNG NGHIỆP ĐẢM NHIỆM KHÂU LƯU
THÔNG HÀNG HÓA CHO HỌ.
5. VAI TRÒ VÀ TÁC ĐỘNG CỦA TB THƯƠNG NGHIỆP
TRONG NỀN KINH TẾ:

TB THƯƠNG NGHIỆP CÓ VAI TRÒ VÀ LỢI ÍCH TO LỚN ĐỐI
VỚI XÃ HỘI.

“ SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TB THƯƠNG NGHIỆP ĐÃ
LÀM CHO LƯU THÔNG HÀNG HÓA THUẬN LỢI, THỊ
TRƯỜNG MỞ RỘNG, TỐC ĐỘ CHU CHUYỂN CỦA TƯ BẢN
TĂNG LÊN VÀ TỪ ĐÓ THÚC ĐẨY SỰ PHÁT TRIỂN CỦA NỀN
SẢN XUẤT TƯ BẢN CHỦ NGHĨA”(SGK/T70)
II. TƯ BẢN CHO VAY:
1. KHÁI NIỆM:
TƯ BẢN CHO VAY LÀ TB TIỀN TỆ TẠM THỜI NHÀN
RỖI MÀ NGƯỜI CHỦ CỦA NÓ CHO NGƯỜI KHÁC SỬ
DỤNG TTRONG MỘT KHOẢNG THỜI GIAN NHẤT ĐỊNH
NHẰM THU ĐƯỢC MỘT KHOẢN LỢI TỨC (Z).

2. ĐẶC ĐIỂM:

TB CHO VAY LÀ MỘT LOẠI HÀNG HÓA ĐẶC
BIỆT, THỂ HIỆN Ở CHỖ: QUYỀN SỞ HỮU VÀ
QUYỀN SỬ DỤNG TÁCH RỜI NHAU.

TƯ BẢN CHO VAY VẬN ĐÔNG THEO CT: T – T’
TRONG ĐÓ T’= T + Z
3. LỢI TỨC CHO VAY VÀ TỶ SUẤT LỢI
TỨC:

LỢI TỨC CHO VAY: LỢI TỨC CHO VAY LÀ MỘT
PHẦN CỦA LỢI NHUẬN BÌNH QUÂN MÀ NHÀ TB
ĐI VAY PHẢI TRẢ CHO NHÀ TB CHO VAY.

NGUỒN GỐC CỦA LỢI TỨC CHO VAY CHÍNH LÀ
PHẦN GIÁ TRỊ THẶNG DƯ DO CÔNG NHÂN TẠO
RA TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT.

TỶ SUẤT LỢI TỨC (Z’):
TỶ SUẤT LỢI TỨC (Z’) LÀ TỶ LỆ TÍNH THEO PHẦN TRĂM
GIỮA TỔNG SỐ LỢI TỨC VÀ TỔNG SỐ TB TIỀN TỆ CHO VAY.

TỶ SUẤT LỢI TỨC CÓ THỂ TÍNH THEO THÁNG,QUÝ HOẶC
NĂM.

CÔNG THỨC: Z’= Z / Kcv x 100%
TRONG ĐÓ : Z : Tổng lợi tức
Kcv: Tổng vốn TB cho vay
III. LIÊN HỆ THỰC TIỄN VIỆT NAM:

1. ĐIỂM LẠI VỊ TRÍ VÀ VAI TRÒ CỦA TB
THƯƠNG NGHIỆP QUA TỪNG THỜI KỲ Ở VIỆT
NAM?


TRƯỚC ĐÂY, THƯƠNG NGHIỆP KHÔNG
ĐƯỢC COI TRỌNG. TRONG XÃ HỘI
PHONG KIẾN, TẦNG LỚP THƯƠNG NHÂN
BỊ XẾP VÀO THỨ HẠNG CUỐI CÙNG THEO
THỨ TƯ SĨ, NÔNG, CÔNG, THƯƠNG.
VÌ SAO?

THỨ NHẤT, NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN VỚI
CƠ CHẾ TẬP TRUNG, BAO CẤP HƯỚNG
HẲN NỀN KINH TẾ VÀO NÔNG NGHIỆP

THỨ HAI, NỀN GIÁO DỤC PHONG KIẾN
VIỆT NAM CHỈ NHẰM ĐÀO TẠO KẺ SĨ LÀ
NHỮNG ÔNG QUAN CÓ TRÌNH ĐỘ HIỂU
BIẾT VỀ THỜI THẾ NHÂN SỰ HƠN LÀ
NHỮNG KẺ BIẾT CÁCH LÀM GIÀU CHO
DÂN CHO NƯỚC.

THỨ BA, Ở CÁC LÀNG XÃ, CƠ CHẾ TỰ
CUNG TỰ CẤP – SẢN PHẨM CỦA LỐI
SỐNG KHÉP KÍN THEO ĐỊA BÀN CƯ
TRÚ – ĐÃ LÀM CHO THƯƠNG NGHIỆP
KHÔNG CÓ CHỖ ĐỨNG.

THỨ TƯ, NÔNG DÂN THAM GIA NGHỀ

BUÔN PHỔ BIẾN DƯỚI HÌNH THỨC BUÔN
BÁN NHỎ, CHỈ MONG “ LẤY CÔNG LÀM
LỜI” VÀ XEM ĐÓ LÀ MỘT NGHỀ
PHỤ,NGHỀ TAY TRÁI.

THỨ NĂM, LẼ THƯỜNG, MUỐN THƯƠNG
NGHIỆP HOẠT ĐỘNG THEO HƯỚNG TÍCH
CỰC THÌ CẦN PHẢI CÓ SỰ QUẢN LÍ,ĐIỀU
PHỐI CỦA NHÀ NƯỚC, PHẢI CÓ ĐIỀU
LUẬT. ĐIỀU NÀY THIẾU HẲN TRONG THỜI
ĐÓ.

THỨ SÁU, RÕ RÀNG VỀ MẶT KHÁCH
QUAN, THƯƠNG NGHIỆP TRUYỀN THỐNG
VIỆT NAM PHẢI ĐỐI MẶT VỚI NHỮNG
KHÓ KHĂN KHÔNG DỄ GÌ VƯỢT QUA
ĐƯỢC.

THỨ BẢY, Ở GÓC NHÌN KHÁC, THƯƠNG
NGHIỆP TRUYỀN THỐNG CHỦ YẾU GẮN
VỚI LỢI ÍCH CỦA MỘT SỐ BỘ PHẬN GIAI
TẦNG TRONG XÃ HỘI.
=> Chính bảy lí do nêu trên đã kìm hãm
thương nghiệp Việt Nam, kéo vị thế thương
nhân xuống hàng dưới cùng trong xã hội cũ.

Từ sau cách mạng tháng Tám, Đảng và nhà
nước chủ trương xây dựng nền thương nghiệp xã
hội chủ nghĩa.


Thành tựu lớn nhất có ý nghĩa chính trị - xã hội
là Việt Nam đã chuyển hướng thương nghiệp vào
lợi ích của nhân dân, phục vụ kháng chiến.