MỤC LỤC
TT Nội dung Trang
1 I. Thực trạng của công tác giảng dạy môn Tin học trong trường
THCS Quán Toan
2
2 1.Thuận lợi 2
3 2. Khó khăn 3
4 II. Một số giải pháp 3
5 1.Giải pháp 1 3
6 2. Giải pháp 2 10
7 3. Giải pháp 3 13
8 III. Kết luận 23
9 1.Kết quả 23
10 2. Bài học 25
I. THỰC TRẠNG CỦA CÔNG TÁC GIẢNG DẠY MÔN TIN HỌC
TRONG TRƯỜNG THCS QUÁN TOAN
1. Thuận lợi
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
Từ năm học 2009-2010, đã có SGK cho cả 4 khối 6, 7, 8, 9. Chương trình
và SGK Tin học 6, 7, 8, 9 được biên soạn theo hướng đổi mới lựa chọn kiến
thức cơ bản, hiện đại, cập nhật có nhiều ứng dụng cho thực tế, hướng dẫn các
thao tác rõ ràng mạch lạc đã tạo điều kiện thuận lợi cho GV trong quá trình
giảng dạy. Cụ thể kênh chữ, kênh hình đều rất rõ ràng, chính xác, sống động,
kiến thức được tinh giản theo hướng cụ thể hoá, hệ thống hoá. Hệ thống câu hỏi
và bài tập trong SGK phong phú và mang tính thực tiễn. Ở mỗi chương đều có
một số bài đọc thêm, cung cấp thêm những kiến thức phong phú minh hoạ cho
chương đó đã tạo cho HS hứng thú học tập.
Dưới sự chỉ đạo của đồng chí chuyên viên Tin học phòng Giáo dục, nhóm
Tin học của cả quận thường xuyên sinh hoạt chuyên môn, dự giờ thăm lớp đồng
nghiệp góp phần trau dồi nghiệp vụ chuyên môn. Hơn nữa, đội ngũ giáo viên
Tin học trong nhà trường đều đã đạt chuẩn về trình độ, say sưa chuyên môn,
thường xuyên được lãnh đạo nhà trường và phòng giáo dục cử đi tập huấn các
lớp bồi dưỡng nghiệp vụ.
Mặt khác trường THCS Quán Toan chúng tôi đã được trang bị 1 phòng
tin học với 1 máy chủ và 36 máy con. Ngoài hệ thống mạng Internet cáp quang,
trường còn trang bị hệ thống mạng Lan tạo điều kiện thuận lợi trong quản lý
cũng như trong giảng dạy. Chúng tôi thường xuyên quản lý và hướng dẫn HS
bằng phần mềm Net of school qua hệ thống mạng Lan.
Chính vì vậy, trong những giờ lên lớp, GV cũng chú ý đến việc hướng
dẫn HS học tập theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động tìm hiểu và nắm bắt
kiến thức qua việc quan sát GV làm mẫu kết hợp thuyết trình và kết hợp với các
hình thức hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm để hoàn thành kiến thức. Điều này
đã thực sự gây hứng thú học tập cho HS và thu hút các em. Bên cạnh đó đời
sống người dân ngày càng nâng cao nên rất nhiều em có máy tính và nối mạng
Internet. Đó là điều kiện thuận lợi giúp nâng cao chất lượng dạy học môn tin học
cho GV trong quá trình giảng dạy.
2. Khó khăn
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 2 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
Bên cạnh những thuận lợi nêu trên, cũng còn không ít những khó khăn mà
chúng tôi gặp phải qua quá trình giảng dạy.
Đối với giáo viên không ít đồng chí chưa thực sự coi trọng môn học này,
nhất là với nền kinh tế hiện nay mà ngành giáo dục đang phải đối mặt với tình
trạng dạy thêm, học thêm thì môn Tin học bậc THCS vẫn chỉ coi là môn học
tự chọn.
Mặc dù nhà trường đã trang bị phòng máy với 36 máy nhưng chất lượng
và cấu hình máy vẫn chưa đảm bảo phục vụ cho 100% các tiết dạy. Cấu hình
máy tính thấp nên tốc độ máy còn chậm nên khi dạy các phần mềm còn khó
khăn cho GV trong quá trình chia sẻ và cài đặt và hướng dẫn HS qua mạng Lan.
Từ thực trạng trên, tôi xin đưa ra một số giải pháp góp phần nâng cao
chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan.
II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC
MÔN TIN HỌC Ở TRƯỜNG THCS QUÁN TOAN
1. Giải pháp 1: Đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá
để nâng cao chất lượng dạy-học môn Tin học.
1.1. Tăng cường rèn tinh thần tự học và học theo nhóm để phát huy
tính tích cực của HS.
Mục đích chính của dạy học theo nhóm là thông qua cộng tác làm việc
trong một nhiệm vụ học tập nhằm phát triển tính tự lực, sáng tạo cũng như năng
lực xã hội, đặc biệt là khả năng cộng tác làm việc, thái độ đoàn kết của HS.
Dạy học nhóm nếu được tổ chức tốt, đặc biệt với môn Tin học, sẽ thực
hiện được những chức năng và công dụng khác với dạy học toàn lớp, do đó có
tác dụng bổ sung cho dạy học toàn lớp:
a) Phát huy tính tích cực, tự lực và tính trách nhiệm của HS:
Trong học nhóm HS phải tự giải quyết nhiệm vụ học tập, đòi hỏi sự tham
gia tích cực của các thành viên, trách nhiệm với nhiệm vụ được giao là kết quả
làm việc của mình. Dạy học nhóm hỗ trợ tư duy, tình cảm và hoạt động độc lập,
sáng tạo của HS.
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 3 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
- Ví dụ: ở bài Thực hành 2: Tìm kiếm thông tin trên Internet, GV giao bài
tập sau: Sử dụng công cụ tìm kiếm google để tìm kiếm những hình ảnh về du
lịch ba miền. Xây dựng thành một kho tư liệu ảnh với các thư mục danh thắng
du lịch của từng vùng miền.
GV cho các em làm việc theo 3 nhóm với yêu cầu:
+ Nhóm 1: tìm những danh thắng du lịch nổi tiếng của miền Bắc.
+ Nhóm 2: tìm những danh thắng nổi tiếng của miền Trung.
+ Nhóm 3: tìm những danh thắng nổi tiếng của miền Nam.
Với yêu cầu trên, GV sẽ phát huy được tính tích cực, tự lực và tính trách
nhiệm của từng HS. Các nhóm các em phải tự giải quyết nhiệm vụ mà giáo viên
giao, để làm tốt được yêu cầu của giáo viên đòi hỏi sự tham gia tích cực, trách
nhiệm làm việc của từng thành viên trong nhóm.
Với nhóm 1, để xây dựng được một thư viện hình ảnh những danh thắng
nổi tiếng của miền Bắc thì nhóm trưởng cần phân công nhiệm vụ cho từng thành
viên trong nhóm. Mỗi thành viên sẽ chịu trách nhiệm tìm danh thắng nổi tiếng
của 1 tỉnh hay thành phố. Ví dụ: Bạn A tìm danh thắng nổi tiếng của thành phố
Hải Phòng, bạn B tìm danh thắng nổi tiếng của Hà Nội, bạn C tìm danh thắng
nổi tiếng của tỉnh Hà Giang
Với nhóm 2 và nhóm 3 cũng làm việc tương tư như thế.
b) Phát triển năng lực cộng tác làm việc:
Công việc nhóm là phương pháp làm việc được HS ưa thích. HS được luyện
tập những kĩ năng cộng tác làm việc như tinh thần đồng đội, sự quan tâm đến những
người khác và tính khoan dung.
Cũng với VD trên với Bài thực hành số 2. Tìm kiếm thông tin trên
Internet. Sau khi các thành viên trong nhóm đã hoàn thành nhiệm vụ của mình
thì lúc này đòi hỏi các em phải cộng tác để làm việc tiếp. Cả nhóm sẽ phải xây
dựng tất cả các thư mục hình ảnh về danh thắng của mỗi tỉnh, thành phố thành
một cây thư mục về vùng miền mà mình dảm nhận.
c) Phát triển năng lực giao tiếp
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 4 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
Thông qua cộng tác làm việc trong nhóm, giúp HS phát triển năng lực
giao tiếp như biết lắng nghe, chấp nhận và phê phán ý kiến người khác, biết
trình bày, bảo vệ ý kiến của minh trong nhóm.
d) Hỗ trợ quá trình học tập mang tính xã hội:
Dạy học nhóm là quá trình hỗ trợ mang tính xã hội. HS học tập trong mối
tương tác lẫn nhau trong nhóm, có thể giúp đỡ lẫn nhau, tạo lập, củng cố các
mối quan hệ xã hội và không cảm thấy phải chịu áp lực của giáo viên.
d) Tăng cường sự tự tin cho HS
Vì HS được liên kết với nhau qua giao tiếp xã hội, các em sẽ mạnh dạn
hơn và ít sợ mắc phải sai lầm. Mặt khac, thông qua giao tiếp sẽ giúp khác phục
sự thô bạo, cục cằn.
f. Phát triển năng lực làm việc có phương pháp
Thông qua quá trình tự lực làm việc và làm việc nhóm giúp HS rèn
luyện, phát triển phương pháp làm việc.
g. Dạy học nhóm tạo khả năng dạy học phân hoá
Lựa chọn nhóm theo hứng thú chung hay lựa chọn ngẫu nhiên, những đòi
hỏi như nhau hay khác nhau về mức độ khó khăn, cách học tập như nhau hay
khác nhau, phân công công việc như nhau hoặc khác nhau.
- Ví dụ: ở bài 3, bài 4 của BTH số 2: Tìm kiếm thông tin trên Internet.
GV có thể chia nhóm cho các em làm việc theo sở trường và hứng thú để
thu được kết quả học tập tốt nhất.
+ ở nhóm 1: GV sẽ tập hợp các em HS có sở thích và khả năng học tập
các môn xã hội, đặc biệt môn lịch sử, văn học để thực hiện bài tập số 3:
Bài 3: Tìm kiếm thông tin trên Web về lịch sử dựng nước:
Thực hiện các tìm kiếm sau:
1.Tìm kiếm với từ khoá lịch sử dựng nước.
2. Tìm kiếm với từ khoá “lịch sử dựng nước”. Quan sát và so sánh số
lượng các trang web tìm được trong 2 lần tìm kiếm.
3. Tìm kiếm với từ khoá “Lịch sử dựng nước” “Vua Hùng”. Quan sát và
so sánh số lượng các trang web tìm được với các lần tìm kiếm trên.
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 5 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
4. Thêm vào từ khoá cụm từ “Văn Lang” để thu hẹp phạm vi tìm kiếm và
nhận xét về kết quả nhận được.
5. Duyệt qua các kết quả tìm được, mở một vài trang web trên danh sách
kết quả để tra cứu thông tin về đề tài lịch sử dựng nước của dân tộc ta. Cuối
cùng lưu thông tin tra cứu được vào máy tính.
+ ở nhóm 2, GV sẽ tập hợp những em có sở thích về lĩnh vực CNTT, tin
học ứng dụng để thực hiện bài tập số 4:
Bài 4: Tìm kiếm thông tin trên web về ứng dụng tin học.
Sử dụng máy tìm kiếm Google để tìm kiếm thông tin trên web về ứng
dụng của tin học trong những lĩnh vực khác nhau của đời sống. Lưu thông tin tra
cứu được vào tệp Word.
Có thể dùng các từ khoá sau: tin học, ứng dụng, ứng dụng của tin học…
Sử dụng thêm các từ khoá khác theo từng lĩnh vực ứng dụng để thu hẹp phạm vi
tìm kiếm, ví dụ: “nhà trường”, “dạy và học”, “văn phòng”….
Với việc chia nhóm theo hứng thú như trên sẽ giúp các em có cùng hứng
thú, sở thích cộng tác làm việc tốt hơn
h) Nâng cao kết quả học tập: Từ kết quả nghiên cứu so sánh thành tích
học tập của HS cho thấy: những lớp học đạt kết quả dạy học đặc biệt tốt là
những lớp có áp dụng và tổ chức tốt hình thức dạy học nhóm.
Tóm lại khi dạy học theo nhóm, GV có thể chia thành 3 giai đoạn cơ bản
như sau:
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 6 -
2. Làm việc nhóm
- Chuẩn bị chỗ làm việc.
- Lập kế hoạch làm việc
- Thoả thuận quy tắc làm việc
- Tiến hành giải quyết nhiệm vụ
- Chuẩn bị báo cáo kết quả
Nhập đề và giao nhiệm vụ
Giới thiệu chủ đề
Xác định nhiệm vụ các nhóm
Thành lập các nhóm
Làm việc toàn lớp
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
2. Đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá để nâng cao chất lượng dạy
học môn tin học trong trường THCS
Đánh giá là 1 khâu quan trọng không thể thiếu được trong quá trình giáo
dục. Có thể nói, đổi mới kiểm tra đánh giá là một phần của đổi mới phương
pháp dạy học. Đánh giá thường nằm ở giai đoạn cuối cùng của một giai đoạn
giáo dục tiếp theo với yêu cầu cao hơn, chất lượng hơn trong cả một
quá trình giáo dục.
Đánh giá quá trình giáo dục là quá trình thu thập và xử lý thông tin về
trình độ, khả năng thực hiện mục tiêu học tập của học sinh về tác động và
nguyên nhân của tình hình đó, nhằm tạo cơ sở cho những quyết định sư phạm
của giáo viên và nhà trường, cho bản thân HS để HS học tập ngày một tiến bộ
hơn. Đổi mới phương pháp dạy học được chú trọng để dấp ứng những yêu cầu
mới của mục tiêu, nên việc kiểm tra đánh giá phải chuyển biến mạnh theo hướng
phát triển trí thông minh, sáng tạo của HS, khuyến khích HS vận dụng những
kiến thức kĩ năng đã học thực hành, những tình huống thực tế. Kiểm tra, đánh
giá là một trong những khâu quan trọng có tác động giúp phát triển dạy và học
tích cực. Để kiểm tra đánh giá công bằng khách quan kết quả học tập của HS,
GV cần chú ý hơn tới đánh giá cả quá trình lĩnh hội tri thức của HS, quan tâm
tới mức độ hoạt động tích cực, chủ động của HS trong từng tiét học, kể cả tiết
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 7 -
3. Trình bày kết quả/đánh giá
- Các nhóm trình bày kết quả
- Đánh giá kết quả
Làm việc toàn lớp
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
tiếp thu tri thức mới lẫn tiết thực hành. Điều này đòi hỏi giáo viên bộ môn đầu
tư nhiều công sức hơn cũng như công tâm hơn. Hệ thống câu hỏi kiểm tra đánh
giá cũng cần thể hiện sự phân hoá, đảm bảo 70% câu hỏi bài tập phản ánh được
mức độ trình độ chuẩn- mặt bằng về nội dung học vấn dành cho mọi HS THCS
và 30 % còn lại phản ánh mức độ nâng cao, dành cho HS có năng lực trí tuệ và
thực hành cao hơn.
Với bộ môn Tin học bên cạnh những giờ học lý thuyết thì những giờ dạy
thực hành hết sức quan trọng trong việc rèn kĩ năng, thao tac trên máy cho HS.
Tuy nhiên mục đích tiết thực hành là tiết học chứ không phải tiết kiểm tra đánh
giá. Như vậy trong tiết thực hành GV cần dành thời gian công sức để hướng dẫn
HS lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kĩ năng. Trong một tiết thực hành, GV không
nhất thiết phải cho điểm đánh giá tất cả các học sinh. Có thể trong một tiết thực
hành chỉ đánh giá một hoặc một số học sinh. Tuỳ tình hình thực tế của lớp học,
có thể thông báo hoặc không thông báo trước khi nào và học sinh nào sẽ được
tiến hành đánh giá cho điểm. Tuy nhiên với mục đích sử dụng kiểm tra đánh giá
như một phương pháp dạy học thì khuyến khích việc thông báo trước cho HS và
động viên HS tiếp tục phấn đấu để có điểm cao hơn. Có thể chấm nhiều điểm
giờ thực hành và lấy trung bình cộng các điểm này làm điểm tính học lực của
HS. Không nhất thiết mọi học sinh phải có cùng số lần chấm điểm giờ
thực hành.
Một số kĩ năng cần kiểm tra bằng cách thực hành trên máy. Ví dụ kiểm tra
về kĩ năng gõ bàn phím, kĩ năng soạn thảo văn bản, kĩ năng lập trình, phát hiện
sửa lỗi chương trình, kĩ năng sử dụng hệ điều hành, kĩ năng truy cập Internet, sử
dụng Email…
Tuy nhiên các kiến thức chung về ngành Khoa học máy tính, thông tin và
dữ liệu, bài toán và thuật toán, tin học và xã hội, các kiến thức về ngôn ngữ lập
trình, cấu trúc câu lệnh, quy tắc đặt tên biến, tên tệp…nên tiến hành kiểm tra
đánh giá trên giấy. Việc lựa chọn hình thức kiểm tra phù hợp là rất quan trọng,
nếu lựa chọn hình thức kiểm tra không đúng có thể dẫn đến việc kiểm tra đánh
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 8 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
giá không đạt mục đích, kết quả kiểm giá không phản ánh đúng
năng lực của HS.
- Ví dụ 1: Để kiểm tra kiến thức của HS về cú pháp của câu lệnh trong
ngôn ngữ lập trình Pascal, giả sử bài kiểm tra sử dụng hình thức trắc nghiệm và
được tiến hành trên máy tính. Như vậy, HS có thể chạy phần mềm Pascal để thử
và dựa trên thông báo của phần mềm để lựa chọn đáp án mà không biết nguyên
nhân tại sao lại lựa chọn đáp án đó. Trong trường hợp này, lựa chọn hình thức
kiểm tra trắc nghiệm trên máy tính là không phù hợp dẫn đến bài kiểm tra không
đánh giá được kiến thức của HS về cú pháp câu lệnh như mục tiêu đặt ra.
- Ví dụ 2: Đề kiểm tra sử dụng công cụ tìm kiếm và thay thế của chương
trình soạn thảo văn bản Word, giả sử bài kiểm tra trên giấy yêu cầu như sau:
Hãy nêu các bước sử dụng bảng chọn để thực hiện thao tác tìm kiếm và thay thế.
Để thấy được khó khăn của học sinh khi làm câu hỏi này, hãy thử dành
một chút thời gian để tự tìm đáp án cho câu hỏi này mà không mở
phần mềm Word.
Rõ ràng bước đầu tiên cần thực hiện là mở bảng chọn, có thể HS sẽ gặp
khó khăn khi nhớ được tên của bảng chọn là Edit. Sau đó HS lại gặp khó khăn là
trong bảng chọn Edit chọn mục nào, ở đây phải chọn Replace Tiếp đến khi
hộp thoại hiện ra thì gõ từ hay cụm từ cần tìm vào ô Find What, gõ từ hoặc cụm
từ cần thay thế vào ô Replace with Như vậy, khi làm bài có thể HS gặp khó
khăn do phải nhớ lại thao tác thực hiện hoàn toàn mang tính kĩ thuật, do phải
nhớ chính xác những từ tiếng Anh. Những khó khăn này có thể là nguyên nhân
HS bị điểm kém ở câu hỏi này. Những HS bị điểm kém ở câu hỏi này, trên thực
tế rất có thể các em sử dụng được công cụ tìm kiếm và thay thế khi thực hành
trên máy tính. Như vậy, hình thức tự luận trên giấy ở câu hỏi này là không phù
hợp dẫn đến đánh giá không đúng năng lực thực sự của HS.
Vậy tuỳ vào các tình huống và nội dung kiến thức, kĩ năng cần kiểm tra
đánh giá, giáo viên cần linh hoạt đổi mới phương pháp cũng như các hình thức
kiểm tra đánh giá để thu được những kết quả học tập chính xác và tốt nhất của
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 9 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
HS, giúp các em tự tin hơn với kết quả học tập của mình. Điều đấy sẽ góp phần
nâng cao chất lượng dạy học môn tin học trong nhà trường.
2. Giải pháp 2 : Tích hợp CNTT vào các môn học góp phần nâng cao
chất lượng dạy học.
2.1. Rèn cho HS khả năng trình bày bằng ngôn ngữ CNTT, tích hợp
kiến thức liên môn
Như chúng ta đã biết, ngôn ngữ là phương tiện, là hình thức biểu đạt của tư
duy. Ngôn ngữ cố định lại các kết quả của tư duy, nhờ đó làm khách quan hoá chúng
cho người khác và cho cả bản thân chủ thể tư duy. Không có ngôn ngữ thì bản thân
quá trình tư duy không thể diễn ra được, đồng thời các sản phẩm của tư duy cũng
không thể sử dụng, truyền bá được. Năng lực ngôn ngữ của con người gồm 2 mặt là :
- Tiếp nhận, lĩnh hội (nghe, đọc) văn bản của người khác.
- Tạo lập, chế tác (nói, viết) ra văn bản của mình.
Hoạt động ngôn ngữ nói được HS thực hiện khi họ được yêu cầu phát
biểu, giải thích 1 định nghĩa, một mệnh đề nào đó, đặc biệt là bằng lời lẽ của
mình tường thuật lại nội dung bài học.
- Ví dụ: Ta yêu cầu HS phát biểu bằng lời câu lệnh lặp với số lần định trước:
FOR biến:= Biểu thức1 TO (DOWNTO) Biểu thức 2 DO câu lệnh.
Ta chờ đợi HS phát biểu như sau: “Từ biểu thức 1 đến biểu thức 2 biến
nhận bao nhiêu giá trị thì câu lệnh được thực hiện bấy nhiêu lần”
- Ví dụ 2: Với câu hỏi lựa chọn sau: Mục nào dưới đây sắp xếp theo thứ
tự đơn vị xử lý văn bản từ nhỏ đến lớn?
A. Kí tự – câu – từ - đoạn văn bản.
B. Từ – kí tự – câu - đoạn văn bản
C. Từ – câu - đoạn văn bản – kí tự.
D. Kí tự – từ – câu - đoạn văn bản.
HS sẽ dễ dàng lựa chọn phương án đúng là D nếu các em vận dụng kiến
thức đã học ở môn ngữ văn, đó là khái niệm văn bản và các thành phần cơ bản
của văn bản.
- Ví dụ 3: Với các câu hỏi sau:
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 10 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
1. Khi con trỏ soạn thảo nằm ở giữa dòng, muốn nó về đầu dòng thì:
A. Gõ phím Home
B. Gõ phím End
C. Gõ phím Page up
D. Gõ phím Page Down
2. Ghi rõ chức năng của các biểu tượng trong Control Panel ở cột A phù
hợp vào cột B:
Biểu tượng (A) Chức năng (B)
1. Printers and Other Hardware
2. Sounds, Speech and Audio Devices
3. Appearance and Themes
Với dạng bài tập này, HS học tốt môn tiếng Anh sẽ không khó để tìm ra
câu trả lời.
Ta có thể cho HS ngồi theo nhóm thảo luận về 1 vấn đề nào đó, sau đó
nhóm cử đại diện trình bày vấn đề đó trước lớp. Trước đó, ta thông báo yêu cầu
mọi người sau khi nghe bạn trình bày, mỗi người phải cho ý kiến phản hồi trong
đó có 3 điều tốt, 3 điều chưa tốt và 3 điều đề nghị cải tiến để họ chuẩn bị trong
khi họ nghe bạn trình bày vấn đề đã được thảo luận ở các nhóm.
Hoạt động ngôn ngữ viết được rèn luyện khi ta cho HS thực hành soạn
thảo văn bản. Ta cho HS soạn giấy mời, đơn từ, thông báo, báo cáo, tường
trình tập trung vào những kiểu văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, lâp luận Để
làm tốt điều này các em cần tích hợp những kiến thức đã được học từ môn văn.
Kĩ năng tạo lập các loại văn bản thông thường cũng rất cần cho HS, tạo lập
những bộ phận cấu thành văn bản, rồi tạo lập văn bản chính, giúp HS làm chủ
ngôn ngữ của họ để học tập trong nhà trường và tạo nền tảng cho việc giao tiếp
đúng đắn, mạch lạc, tự nhiên, tự tin trong cuộc sống. Hoạt động ngôn ngữ còn
được luyện tập ở những tình huống:
- Ghi tốc kí để tóm tắt bài giảng
- Sắp xếp từ khoá, câu lệnh, những khai báo để có chương trình cho máy
tính giải bài toán cụ thể nào đó.
- Nhìn hình vẽ gọi tên, nói những chức năng, cách thức hoạt động của
từng bộ phận của máy tính, của những thiết bị ngoại vi của nó.
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 11 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
- Làm việc với bảng tính Excel.
2.2. Giúp HS vận dụng những kiến thức, kĩ năng CNTT để học tốt các
môn học khác.
VD: Khi học Bài 8. Quan sát Trái Đất và các vì sao trong hệ mặt trời –
SGK Quyển 1 – Tin học 6.
Khi học bài này, làm quen với phần mềm mô phỏng hệ mặt trời Solar
System 3D Simulartor, HS sẽ giải đáp được những thắc mắc: Trái đất của chúng
ta quay xung quanh mặt trời như thế nào? Vì sao lại có hiện tượng nhật thực,
nguyệt thực? Hệ mặt trời của chúng ta có những hành tinh nào?
Giải đáp được những thắc mắc này cùng với những hình ảnh trực quan sẽ
giúp các em thêm yêu thích và học tốt hơn bộ môn địa lý.
Với những HS yêu thích môn toán học các em có thể truy cập vào trang
Violympic.vn để giải toán trên Internet với phần mềm Violympic.
2.3. HS ứng dụng CNTT vào các hoạt động khác như: các phong trào
ngoại khoá và các tiết ngoài giờ lên lớp, báo cáo các chuyên đề chuyên môn.
Trong một năm học các em có rất nhiều phong trào ngoại khoá và các tiết
ngoài giờ lên lớp như: chương trình phòng chống ma tuý và các tệ nạn xã hội,
các chuyên đề ngaọi khoá tìm hiểu thông tin văn hoá các vùng miền, tìm hiểu
lịch sử địa phương, các chủ điểm của môn ngoại giờ lên lớp Với khả năng làm
việc với phần mềm trình chiếu và sử dụng các máy tìm kiếm để khai thác thông
tin trên Internet giúp các em xây dựng được các buổi ngoại khoá và các tiết
NGLL hết sứ phong phú về nội dung và đa dạng về hình thức. Điều đó cuốn hút
các em hoạt động tích cực hơn ở sân chơi này.
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 12 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
- Ví dụ: Chuyên đề ngoại khoá: Tuyên truyền phòng chống ma túy và các
tệ nạn xã hội. Nhờ ứng dụng những kiến thức CNTT đã học các em đã tìm hiểu
được rất nhiều thông tin về những chất gây nghiện, tác hại của chúng đối với hệ
thần kinh, cách phòng chống và những giải pháp giúp mọi người tránh xa ma tuý
và hoà nhập cộng đồng.
Mặt khác, trong một năm học có rất nhiều các chuyên đề chuyên môn cấp
Quận, cấp trường, cấp tổ nhóm Việc ứng dụng CNTT để báo cáo các chuyên
đề chuyên môn là việc được làm thường xuyên và hiệu quả trong nhà trường.
3. Giải pháp 3 : Phát huy hiệu quả của công tác ứng dụng CNTT
trong dạy học tin học.
CNTT là một trong những phương tiện quan trọng nhất của sự phát triển,
đang làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế, văn hoá, xã hội, giáo dục của thế
giới hiện đại trong đó có Việt Nam. Chúng ta đang ở thời kì thông tin kĩ thuật
số, thời đại Internet.
Bộ giáo dục và Đào tạo cho rằng, dạy Tin học và ứng dụng CNTT trong
trường phổ thông là một trong những biện pháp tạo nguồn nhân lực CNTT cho
tương lai. Việc dạy tin học và ứng dụng CNTT trong trường phổ thông còn là
biện pháp thiết thực để đáp ứng nhu cầu lao động kĩ thuật cao, tạo điều kiện hội
nhập kinh tế quốc tế, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân và tạo khả
năng đi tắt đón đầu thực hiện thắng lời sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
3.1. Giáo viên cần tìm kiếm và khai thác thông tin trên Internet cùng
với việc sử dụng các phần mềm phổ biến để mở rộng và làm phong phú việc
ứng dụng CNTT trong dạy học môn tin học.
Ở các môn học khác như Toán, lý, hoá, sinh giáo viên có thể sử dụng
các phần mềm chuyên môn cho các môn học. Đó là các phần mềm mô phỏng,
minh hoạ để giúp trực quan hoá, mô phỏng, giả lập những nội dung khó, trìu
tượng. Với môn tin học, giáo viên cần sử dụng thành thạo một số phần mềm
công cụ sau để thiết kế bài giảng điện tử: Microsoft Powepoint, Violet,
Macromedia Flash, Snagit, Multimedia, Geometer’s Sketchpad, Adobe
Presenter, Adobe Captivate LectureMaker, Isping…
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 13 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
- Với phần mềm đơn giản Microsoft Powepoint, GV tin học trường tôi đã
xây dựng một thư viện giáo án điện tử để nâng cao chất lượng giảng dạy
môn tin học.
- Với phần mềm Violet, giáo viên có thể dùng để thiết kế bài giảng như
nhập các dữ liệu văn bản, công thức, multimedia (hình ảnh, âm thanh, phim, file
flash ), sau đó lắp ghép dữ liệu, sắp xếp thứ tự, căn chỉnh hình ảnh tạo ra các
hiệu ứng chuyển động và các tương tác cơ bản tương tự các phần mềm thiết kế
thông dụng kiểu Powerpoint.
Đặc biệt phần mềm Violet có thể hỗ trợ tạo ra các kiểu bài tập gây hứng
thú cho học sinh:
+ Bài tập trắc nghiệm: gồm các loại một lựa chọn, nhiều lựa chọn, ghép
đôi, chọn đúng sai,
Ví dụ:
Dạng 1: Chọn đáp án đúng: Ta biết rằng, để máy tính có thể thực hiện một
công việc theo mong muốn của mình, con người phải đưa ra những chỉ dẫn
(lệnh) thích hợp cho máy tính. Những thiết bị nào dưới đây thường được sử
dụng để ra lệnh cho máy tính?
A. bàn phím
B. Màn hình
C. Microphone
D. Chuột máy tính.
Dạng 2: Hãy ghép mỗi mục ở cột trái với mỗi mục ở cột phải để có phát
biểu đúng.
a. Người lập trình 1. người ta sử dụng chương trình bảng tính
b. Để soạn một tài liệu 2. là những chương trình giải trí
c. Basic, Pascal, C
+
3. là người viết chương trình cho máy tính
d. Trò chơi điện tử 4. là tập hợp các lệnh để máy tính thực hiện
một nhiệm vụ nhất định.
e. Chương trình 5. ta có thể dùng chương trình soạn thảo văn
bản
f. Để trình bày thông tin dưới 6. thuộc về chương trình hệ thống.
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 14 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
dạng bảng và tính toán với
những con số
g. Hệ điều hành 7. là tên một số ngôn ngữ lập trình
Dạng 3: Những phát biểu sau đúng hay sai?
1. Bảng tính ít được dùng trong cuộc sống.
2. Có thể thực hiện tính toán tự động trên các bảng tính thực hiện bằng tay
3. Khi dữ liệu ban đầu thay đổi thì kết quả tính toán trong các bảng tính
điện tử được thay đổi một cách tự động mà không cần tính toán lại.
4. Chương trình bảng tính chỉ có thể xử lý dữ liệu dạng số.
5. Các bảng tính cho phép sắp xếp dữ liệu theo những tiêu chuẩn khác nhau.
+ Bài tập kéo thả chữ: kéo thả chữ, điền khuyết, ẩn/hiện chữ.
- Ví dụ:
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 15 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
Ví dụ: Điền các cụm từ sau vào chỗ trống để được câu hoàn chỉnh: ngôn
ngữ lập trình, ngôn ngữ máy, chương trình, dãy bit, chương trình dịch.
1. Các lệnh trong ngôn ngữ máy được viết dưới dạng……………….
a) ………………… được sử dụng để viết chương trình.
b) Chương trình thường được viết bằng ngôn ngữ lập trình, sau đó được
…………………chuyển đổi sang ngôn ngữ máy.
c)……………….là ngôn ngữ duy nhất máy tính có thể hiểu được trực tiếp.
d) Dãy các lệnh để máy thực hiện một nhiệm vụ nào đó được gọi
là………………….
+ Bài tập ô chữ: trả lời các ô chữ ngang để suy ra ô chữ dọc.
- Dùng Multimedia tạo một đoạn phim cho HS quan sát khi hướng dẫn
học sinh các thao tác thực hành.
Ví dụ:
- Khi dạy HS khối 6 bài 20 – Thêm hình ảnh để minh hoạ
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 16 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
GV sử dụng Multimedia tạo đoạn phim quay thao tác chèn hình ảnh minh
hoạ cho nội dung.
- Khi dạy HS khối 6 ở bài thực hành 7- Em tập trình bày văn bản.
GV có thể sử dụng Multimedia để quay các thao tác căn chỉnh định dạng
đoạn văn bản mẫu Biển đẹp trong SGK cho HS quan sát. Điều này sẽ có tác
dụng khắc sâu những kĩ năng thực hành cho HS mà GV lại không mất nhiều thời
gian thao tác thực hành.
Ví dụ: Ở bài thực hành 6- Trình bày bảng điểm lớp em tin học 7:
GV có thể sử dụng phần mềm Multimedia quay phim các thao tác khi
hướng dẫn HS làm bài tập 1:
- Bài tập 1: Thực hành định dạng văn bản và số, căn chỉnh dữ liệu, tô màu
văn bản, kẻ đường biên và tô màu nền.
HS sẽ quan sát và nhận biết các thao tác :
+ Định dạng phông chữ, kiểu chữ, cỡ chữ và màu sắc khác nhau, dữ liệu
số được căn giữa.
+ Hàng 1 có các ô từ A1 đến G1 được gộp thành 1 ô và nội dung được
căn giữa bảng.
+ Các cột và các hàng được tô các màu nền và kẻ đường biên để dễ phân biệt.
3.2. Cần tạo thói quen sử dụng phần mềm học tập để kích thích lòng
say mê môn học đồng thời rèn khả năng tư duy cho HS.
Phần mềm học tập là một chương rất cuốn hút HS trong chương trình SGK
của cả 4 khối 6, 7, 8, 9. Đây là một nội dung mà học sinh có thể vừa học vừa chơi.
Tuy nhiên với sân chơi này sẽ kích thích lòng say mê học tập đồng thời rèn khả năng
tư duy cho các em. Lúc này giáo viên phải là người thường xuyên tạo cho các em
thói quen sử dụng phần mềm học tập sau những bài tập khó, căng thẳng, trong
những giờ giải lao hay ở nhà để các em tránh xa những trò chơi bạo lực. Khi đã có
thói quen sử dụng phần mềm học tập đòi hỏi các em cần có những thao tác nhanh,
chuẩn xác và một tư duy nhanh nhạy, sáng tạo mới có thể thắng trong các trò chơi.
Tâm lý muốn thắng hay nhanh chóng vượt qua các chướng ngại vật để về đích
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 17 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
nhanh nhất sẽ khiến các em học sinh có ý chí phấn đấu, quyết tâm cao hơn trong học
tập.
Xuyên suốt chương trình SGK 6, 7, 8, 9 Bộ Giáo dục và Đào tạo đều đưa
vào 1 chương là Phần mềm học tập.
a) Luyện gõ phím : Phần mềm Mario, Typing Test, Finger Break out.
- Phần mềm Mario : Với phần mềm này các em có thể luyện gõ phím với
nhiều bài luyện tập khác nhau :
+ Bài chỉ luyện tập với các hàng phím cơ sở.
+ Bài luyện thêm các phím ở hàng trên.
+ Bài luyện thêm các phím ở hàng dưới.
+ Bài luyện thêm các phím ở hàng phím số
+ Bài luyện thêm các phím kí hiệu.
+ Bài luyện tập kết hợp toàn bộ bàn phím.
Với những phần luyện tập này các em sẽ thích thú hơn với những người
dẫn đường đáng yêu như: Nàng công chúa, chú hề mũ xanh, chú hề mũ đỏ.
- Phần mềm Finger Break out: ở phần mềm này, khu vực chơi sẽ có các ô
dạng khối. Nhiệm vụ của người chơi là di chuyển những thanh ngang bằng cách
gõ những kí tự tương ứng trên bàn phím để bắn những quả cầu lên làm biến mất
các ô khối khỏi màn hình. Các em sẽ phải gõ các phím tương ứng nhanh và
chính xác để điều khiển khéo léo những quả cầu không chạm đất, nếu quả cầu
lớn chạm đất em sẽ mất lượt chơi. Ở mức độ khó hơn còn có những con vật lạ.
Các em sẽ di chuyển thanh ngang bằng các kí tự tương ứng trên bàn phím sao
cho không để các con vật này chạm vào thanh ngang, nếu không các em sẽ mất
lượt chơi.
- Phần mềm Typing Test: Đây là một phần mềm luyện gõ phím nhanh
thông qua 1 số trò chơi đơn giản nhưng rất hấp dẫn:
+ Trò chơi Bubbles (bong bóng): Trên màn hình của trò chơi này sẽ xuất hiện
các bọt khí bay theo chiều từ dưới lên trên. Trong các bọt khí có các chữ cái. Em cần
gõ chính xác chữ cái đó. Nếu gõ đúng bọt khí sẽ biến mất. Nếu gõ không đúng bọt khí
sẽ chuyển động lên trên chạm vào khung trên màn hình và biến mất (bị tính là bỏ qua)
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 18 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
+ Trò chơi ABC (bảng chữ cái): Một dãy các chữ cái hiện theo thứ tự một
vòng tròn. Xuất phát từ vị trí ban đầu em cần gõ chính xác các chữ cái có trên
vòng tròn này theo đúng thứ tự xuất hiện của chúng. Thời gian có hạn em cần gõ
nhanh và chính xác để hoàn thiện công việc gõ trong vòng 5 phút.
+ Trò chơi Clouds (đám mây): Trên màn hình sẽ xuất hiện các đám mây
và chúng chuyển động từ phải sang trái màn hình. Có một đám mây được đóng
khung đó là vị trí làm việc hiện thời. Nếu xuất hiện chữ tại vị trí đám mây em có
nhiệm vụ gõ đúng theo từ vừa xuất hiện. Nếu gõ đúng, đám mây sẽ biến mất.
Dùng phím Space hoặc Enter để chuyển sang đám mây tiếp theo. Nếu muốn
quay lại đám mây đã đi qua thì nhấn phím backspace. Em chỉ được phép bỏ qua
nhiều nhất là 6 từ không kịp gõ.
+ Trò chơi Wordtris (gõ từ nhanh): Có một khung hình chữ U chỉ cho
phép chứa được 6 thanh chữ. Các thanh chữ sẽ lần lượt xuất hiện tại trung tâm
màn hình và trôi dần xuống khung chữ U. Khi thanh chữ xuất hiện em cần gõ
nhanh và chính xác dòng chữ hiện trên thanh. Nếu gõ xong trước khi thanh chữ
rơi xuống đáy khung, thanh chữ sẽ biến mất. Ngược lại thanh chữ sẽ nằm lại
trong khung gỗ.
Bằng cách chơi các trò chơi trên với máy tính các em sẽ luyện được kĩ
năng gõ bàn phím nhanh bằng 10 ngón.
b) Học địa lý thế giới: Phần mềm mô phỏng Hệ Mặt trời Solar System,
phần mềm tìm hiểu thời gian Suntimes, phần mềm học địa lý thế giới Earth
Explorer.
+ Phần mềm Solar System: Với phần mềm này sẽ giúp các em quan sát các
hành tinh trong hệ mặt trời. Các em sẽ giải thích được vì sao lại có hiện tượng Nhật
thực, Nguyệt thực, Trái đất của chúng ta quay xung quanh mạt trời thế nào?
+ Phần mềm tìm hiểu thời gian Suntimes: Với phần mềm này các em sẽ
quan sát được bản đồ của các nước trên thế giới đồng thời các em sẽ nhận biết
được thời gian hiện tại của các vùng này là ngày hay đêm.
+ Phần mềm học địa lý thế giới Earth Explorer: Là phần mềm chuyên
dùng để xem và tra cứu bản đồ thế giới. Đây là sản phẩm của công ty Mother
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 19 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
Planet, một công ty nổi tiếng chuyên cung cấp các loại bản đồ thế giới trực
tuyến. Phần mềm sẽ cung cấp cho chúng ta bản đồ Trái đất cùng toàn bộ 250
quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Phần mềm có rất nhiều chức năng hữu
ích để xem, duyệt và tìm kiếm thông tin bản đồ theo nhiều chủ đề khác nhau.
Phần mềm thực sự hay và hấp dẫn giúp các em học tốt hơn môn Địa lý trong nhà
trường phổ thông.
c) Học Toán: Phần mềm Toolkit Math, Geogebra, Yenka
+ Phần mềm Toolkit Math: là một phần mềm học Toán đơn giản nhưng
rất hữu ích cho học sinh cấp THCS. Phần mềm được thiết kế như một công cụ
hỗ trợ giải bài tập, tính toán và vẽ đồ thị. Làm quen với phần mềm này các em
sẽ được học và hiểu hơn được sức mạnh của máy tính và phần mềm máy tính hỗ
trợ cho việc học tập hàng ngày của mình.
+ Phần mềm Geogebra: Là phần mềm cho phép vẽ và thiết kế các hình dùng
để học tập hình học trong chương trình môn Toán ở phổ thông. Phần mềm Geogebra
dùng để vẽ các hình hình học đơn giản như điểm, đoạn thẳng, đường thẳng. Đặc
điểm quan trọng nhất của của phần mềm này là khả năng tạo ra sự gắn kết giữa các
đối tượng hình học, được gọi là quan hệ như thuộc, vuông góc, song song. Đặc điểm
này giúp cho phần mềm có thể vẽ được các hình rất chính xác và có khả năng tương
tác như chuyển động nhưng vẫn giữ được mối quan hệ giữa các đối tượng.
+ Phần mềm Yenka: là một phần mềm nhỏ, đơn giản nhưng rất hữu ích khi
mới làm quen với các hình không gian như hình chóp, hình nón, hình trụ. Ngoài việc
tạo ra các hình này, các em còn có thể thay đổi kích thước, màu, di chuyển và sắp
xếp chúng. Từ những hình không gian cơ bản các em còn có thể sáng tạo ra các mô
hình hoàn chỉnh như công trình xây dựng, kiến trúc theo ý mình.
d) Luyện tập chuột: phần mềm Mouse skill: để luyện tập thao tác với chuột. Phần
mềm này giúp các em luyện tập thao tác sử dụng chuột lần lượt theo 5 mức sau:
+ Mức 1: Luyện thao tác di chuyển chuột
+ Mức 2 : Luyện thao tác nháy chuột.
+ Mức 3 : Luyện thao tác nháy đúp chuột
+ Mức 4 : Luyện thao tác nháy nút phải chuột
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 20 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
+ Mức 5 : Luyện thao tác kéo thả chuột.
e) Tạo ảnh động: phần mềm Beneton Movie Gif
f) Ghi âm và xử lý âm thanh: phần mềm Audacity
3.3. Tăng cường rèn kĩ năng thực hành cho học sinh thông sử dụng
phần mềm Net of School trên máy chủ để quản lý các máy học sinh trong giờ
thực hành.
Khi hướng dẫn học sinh thực hành, việc quản lý và rèn rũa kĩ năng thực
hành cho các em là cực kì quan trọng. Điều này sẽ quyết định GV có rèn cho HS
thao tác thực hành chuẩn mực hay không. Rất nhiều em trong giờ thực hành có
thể không thực hiện được thao tác giáo viên yêu cầu. Điều này rất cần sự uốn
nắn kịp thời của GV.
Ví dụ:
- Bài thực hành số 6 – TH6: Em tập chỉnh sửa văn bản.
Với HS lớp 6, việc sử dụng chuột để chọn một phần văn bản và sử dụng
các nút lệnh: Copy, Cut, Paste với một số em còn lúng túng. Có thể các em chọn
không hết phần văn bản hoặc còn nhầm lẫn giữa các nút lệnh thì việc phát hiện
uốn nắn kịp thời của GV thông qua phần mềm Net of school là rất cần thiết.
- Bài thực hành 8 – TH6: Em “viết” báo tường.
Các em sẽ thực hành soạn thảo một bài báo tường với nội dung tự chọn,
sau đó chèn hình ảnh minh hoạ nội dung. Với bài thực hành này, có thể các em
sẽ mắc phải một số lỗi sau: hình ảnh chèn vào che mất một phần nội dung văn
bản hoặc tách văn bản ra không hợp lý. Nguyên nhân là do các em quên chưa
thay đổi cách bố trí hình ảnh trên trang văn bản. Cũng có thể các em mắc phải
lỗi hình ảnh chèn vào không phù hợp với nội dung văn bản. Trong những trường
hợp này, GV thông qua phần mềm Net of School để uốn nắn, hướng dẫn và tư
vấn cho các em.
- Bài thực hành 3 – TH7: Bảng điểm của lớp em.
Với bài thực hành này có thể HS sẽ gặp một số lỗi sau: Nhập công thức
sai dẫn đến kết quả sai hoặc không tính được kết quả. Cũng có thể các em không
chú ý đến độ rộng cột quá nhỏ không hiển thị hết dãy số dài dẫn đến hiển thị các
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 21 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
kí hiệu ### trong ô. Nếu sử dụng phần mềm Net of school để quan sát, GV sẽ
khắc phục những lỗi này kịp thời cho các em.
- Bài thực hành 2 – TH 8: Viết chương trình để tính toán.
Với bài thực hành viết chương trình để tính toán đầu tiên trong Pascal, rất
nhiều em có thể sẽ mắc những lỗi sau: gõ sai hoặc thiếu từ khoá, thiếu các dấu
nháy, ngoặc dẫn đến lỗi chương trình không thực hiện được. GV có thể quan sát
và uốn nắn ngay trên từng máy qua phần mềm Net of school.
III. KẾT LUẬN
1. Kết quả
* Để thực hiện tốt chuyên đề, chúng tôi đã đưa ra một số giải pháp, trong
đó mỗi giải pháp có ưu điểm riêng:
- Giải pháp 1: Đây là một trong những giải pháp tích cực và đem lại hiệu
quả cao trong quá trình nâng cao chất lượng dạy - học môn tin bậc THCS. Đồng
thời với giải pháp này sẽ khẳng định được kết quả thực hiện chuyên đề thông
qua kết quả kiểm tra đánh giá. Điều này có ý nghĩa tích cực và tạo khí thế say
mê học tập của HS khi các em được đánh giá đúng khả năng của mình.
- Giải pháp 2: Nhằm khai thác một cách triệt để vốn kiến thức HS tích
hợp được từ những môn học khác để học tốt môn tin học đồng thời các em có
thể sử dụng môn tin học như một công cụ hỗ trợ để học tốt các môn học khác.
- Giải pháp 3: Đây là giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy của
giáo viên nhằm kích thích tính tích cực của HS trong quá trình học tập. Đây là
một giải pháp tích cực giúp giáo viên dễ dàng quản lý HS hơn trong giờ thực
hành. Giải pháp này giúp GV rèn kĩ năng thực hành cho HS tốt hơn. áp dụng
giải pháp này, chất lượng giờ dạy thực hành được nâng cao rất nhiều.
* Kết quả thử nghiệm đối với HS:
Khi triển khai chuyên đề này, chúng tôi đã áp dụng với một số giờ dạy lý
thuyết và thực hành và một số buổi sinh hoạt chuyên môn:
+ Thảo luận nhóm:
- Tiết 5- Bài 3: Em có thể làm được gì nhờ máy tính (Tin học 6)
- Tiết 14- Thực hành: Sử dụng phần mềm Mario để luyện gõ phím.
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 22 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
+ Lên lớp thi GV giỏi cấp trường:
- Đ/c Trương Văn Hải: Tiết 23. Häc ®Þa lý thÕ giíi víi Earth Eplorer - Tin 7
- Đ/c Đỗ Văn Khánh: Tiết 17. Lệnh liên quan đến tệp tin - Tin 8
Kết quả các tiết dạy đều tốt.
Qua các tiết dạy trên, chúng tôi nhận thấy điều đáng mừng là mọi đối tượng HS
đều hứng thú học tập, hình thành được niềm tin, các em tự tin vào năng lực của chính
mình làm không khí lớp học sôi nổi hơn. Bước đầu xây dựng cho HS tính ham học,
say sưa tìm kiếm kiến thức, thích nghiên cứu, khám phá. Đồng thời rèn cho HS một số
kĩ năng của môn học, biết vận dụng kiến thức vào thực tế : sử dụng thư điện tử để gửi
thư cho bạn bè, sử dụng một số hàm để tính điểm trung bình môn cho mình…Đặc biệt
là rèn cho HS ý thức vươn lên trong học tập, không lùi bước trước khó khăn.
* Kết quả thử nghiệm đối với GV
- GV thực sự chủ động góp phần nâng cao nhận thức về đổi mới phương
pháp học tập theo hướng tích cực và đạt được mục tiêu của bài học đề ra.
- Nâng cao chất lượng giảng dạy, năng lực chuyên môn ngày càng tốt
hơn, giờ dạy đạt hiệu quả ngày càng cao hơn.
Trong khi thực hiện chuyên đề, chúng tôi áp dụng dạy thử nghiệm ở một
số lớp, kết quả thể hiện tiến bộ rõ rệt :
Với 2 lớp 7 có chất lượng HS như nhau, cùng một giáo viên dạy và dạy
cùng 1 bài Tiết 23. Häc ®Þa lý thÕ giíi víi Earth Eplorer, một lớp dạy áp dụng
chuyên đề còn lớp kia dạy không áp dụng chuyên đề, kết quả là :
Lớp Sĩ số Điểm dưới TB Điểm TB Điểm khá giỏi
Đạt TB
trở lên
7A (dạy áp dụng
chuyên đề)
37
3
(8.1%)
9
(24%)
25
(67.5%)
34
(91.5%)
7B (Dạy không áp
dụng chuyên đề)
36
7
(19.4%)
14
(37.8%)
15
(41.6%)
29( 79.4
%)
Với hai lớp 8 cũng có chất lượng HS như nhau, cũng cùng một giáo viên
dạy và dạy cùng một bài: Tiết 17. Lệnh liên quan đến tệp tin kết quả là:
Lớp Sĩ số Điểm dưới TB Điểm TB Điểm khá giỏi
Đạt TB
trở lên
8B (dạy áp dụng 39 0 10 29 100%
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 23 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
chuyên đề) (0%) (25,6) (74.4)
8C (dạy không áp
dụng chuyên đề)
36
0
(0%)
12
(33,3)
24
(66,7)
100 %
2. Bài học
Qua quá trình nghiên cứu, phát triển nội dung chuyên đề chúng tôi nhận
thấy kiến thức tin học nói chung và tin học bậc THCS nói riêng rất lí thú và có
tính ứng dụng thực tế cao. Điều này đặc biệt thu hút các em. Tuy nhiên để nâng
cao chất lượng dạy học môn tin bậc THCS người thầy cần:
- Phải xem tính tự giác, tích cực, sáng tạo là những phẩm chất quan trọng
của con người mới, nên nhà trường ngoài nhiệm vụ quan trọng là truyền thụ tri
thức cho học sinh còn phải giáo dục rèn luyện cho các em những phẩm chất trên
thông qua quá trình dạy học.
- Nhìn nhận, đánh giá đúng đắn bản chất của quá trình dạy học, không nên
quá nặng nề về kiến thức mà bắt học sinh phải học quá sức của các em, truyền
thụ tri thức một cách có khoa học, kết hợp hài hoà giữa lý thuyết và thực hành
để gây hứng thú học tập cho các em.
- Không ngừng học hỏi, nghiên cứu để trau dồi chuyên môn; đặc biệt người
thầy khi lên lớp còn phải chú ý đến tính nghệ thuật trong việc sử dụng các phương
pháp dạy học, phương tiện dạy học, khai thác triệt để các phương tiện dạy học hiện
đại. Mỗi giáo viên cần sử dụng phương tiện dạy học một cách sáng tạo trong quá
trình giảng dạy để nâng cao chất lượng giờ lên lớp, hơn nữa với mỗi giáo viên tin
cần phải biết dự đoán và xử lý tốt những tình huống có thể xảy ra trong mỗi tiết học
và có những biện pháp khắc phục phù hợp. Giáo viên cần thường xuyên điều chỉnh
phương pháp dạy học của mình cho phù hợp với yêu cầu đổi mới. Tránh cứng nhắc
trong quản lý và chỉ đạo chuyên môn, vì nếu không giáo viên chỉ chịu trách nhiệm
với quy chế chuyên môn mà ít quan tâm đến việc học của học sinh.
Trên đây là toàn bộ chuyên đề mà nhóm Tin trường THCS Quán Toan qua
một thời gian nghiên cứu tìm tòi và đã vận dụng thành công ở một số lớp.
Chúng tôi sẽ cố gắng áp dụng chuyên đề này tới toàn bộ các khối lớp trong năm
học này và những năm học tiếp theo.
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 24 -
Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tin học ở trường THCS Quán Toan
Để hoàn thành và báo cáo với các đồng nghiệp chuyên đề ngày hôm nay phải kể
đến sự cố gắng không mệt mỏi của các đồng chí trong nhóm tin và sự hỗ trợ của các
đồng chí trong tổ KHTN. Đặc biệt là sự giúp đỡ và tạo điều kiện của BGH nhà trường,
sự chỉ đạo đúng đắn, sát sao của các đồng chí lãnh đạo, chuyên viên phòng GD Quận
Hồng Bàng. Cho phép chúng tôi gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới các đồng chí.
Phạm vi chuyên đề còn rộng, thời gian hoàn thành chuyên đề có hạn nên
còn nhiều vấn đề có thể chuyên đề chưa đề cập tới, cần được thảo luận. Rất
mong nhận được sự góp ý chân thành của các đồng chí để việc giảng dạy chuyên
đề của chúng tôi trong thời gian tới đạt kết quả cao hơn.
Xin chân thành cảm ơn.
Hải Phòng, ngày 19 tháng 9 năm 2014
Người viết
Đỗ Văn Khánh
Người thực hiện: Đỗ Văn Khánh – giáo viên trường THCS Quán Toan - 25 -