Phân tích hệ số gini theo nguồn thu nhập ở việt nam giai đoạn 2002 2012

Phan ttch he so Gini theo nguon thu nhqp
d Viet Norn giai doqn 2002 -
2012
TRAN QUANG TUYEN
Sdi
vie't nghien
cihi mdi
quan he
giiia
cdc ngudn thu nhap va
bdt
binh
ddng
thu nhap d Viet
Nam trong thdi gian
ti£
2002-2012.
Vdi bo
dU
lieu khao sdt
mitc
sdng ho gia dinh cdc nam
2006-2012,
s^
dung
phUcfng
phdp phdn tach he
so'Gini
ve bdt binh ddng thu nhap vd
di/a
vdo

Mt
qud nghien citu
thUc
nghiem, bdi viet
diXa
ra bdng
chiing thitc
nghiem mdi ve dong gop va
tdc dong cua cdc ngudn thu nhap tdi bdt binh ddng trong cdc ndm gan ddy, dong thdi di xuat
mot
sdgdi
y chinh sdch giup ndng cao
mi2c
sdng
ngiidi
dan trong khi khong
Idm.
gia tdng ddng
ke tinh trang bdt binh ddng ve phdn phdi thu nhdp
6
Viet Nam.
1.
Gicfi thi§u
Bang chUng thiic te' eho tha'y viec tham
gia vao cac boat ddng phi ndng nghiep, bao
gdm viec lam cdng an
lUdng va
tU lam, cd
tac dpng tdi giam ddi ngheo
va

nang cao
cha't lupng cudc sdng eho rapt bd phan
Idn
cae hd gia dinh Viet Nam (Ngan hang The
gidi-WB,
2012). Ty le vide lam phi ndng
nghiep
d
ndng thdn da tang
tii
20%
nam
2001 len tdi 40% vao
nam
2011
va
khoang
37%
trong tdng so' hd d ndng thdn cd ngudn
thu nhdp chinh
tU
hoat dpng phi ndng
nghiep (Tong cue Thdng ke-GSO, 2011a).
Bang chUng
tU
nghien cUu kinh te'
lUdng
cua Van de
Walle
va Cratty (2004) eho tha'y

kha nang rdi vao tinh trang ddi ngheo eao
hdn nhieu vdi cac hd khdng tham gia vao
boat ddng phi ndng nghiep tU lam. Ben
canh do, Pham va cpng
sii
(2010) Ude tinh
rflng,
tinh trung binh va
giU
nguyen cac
nhan to' khac khdng doi, mdt hd gia dinh
ehuyen tU mdt ddn vi san xua't thuan ndng
sang mdt ddn vi san
xud't
thuan phi ndng se
gia tang them mUe chi tieu binh quan tren
dau ngUdi, va ket qua nay cd xu hUdng tdng
deu theo thdi gian.
Tuy nhien, trong khi da dang hda thu
nhap theo cac ngudn phi ndng nghiep cd tac
ddng tich cUe tdi giam ngheo va cai thien
thu nhap cho hd gia dinh, qua trinh nay lai
lam eho gia tang bat binh dang thu
nhSp.
S\t
dung cae bd dii lieu tii hai cudc dieu tra
mUc sd'ng hd gia dinh Viet Nam (VHLSS)
cac nam 1993 va 1998 va phUdng phap
phan tach he so' Gini ba't dinh dang theo
ngudn thu nhap, Gallup (2002) chi ra rang,

thu nhap
tU
viec lam edng an
lUdng
ddng
gdp vao he sd' Gini ve thu nhap vdi mUc do
tUdng dUdng so vdi cac ngudn thu nhap phi
ndng nghiep khac (chu ye'u la thu nhap tii
doanh nghiep hd gia dinh va cae khoan thu
nhap
tu
tien giii ve eua ngUdi than trong va
ngoai nUdc). Ben canh do, nghien ciiu nay
chi ra rang, thu nhap tU ndng nghiep la
ngudn duy nha't lam giam ba't binh dang
thu nhap.
S\i
dung bd dii lieu tU cudc dieu
tra mUc sd'ng bp gia dinh Viet Nam
nSm
2002 va 2004 vdi phUdng
phap
nghien cdu
gid'ng vdi Gallup (2002), Cam va Akita
(2008) cung thu dUdc mot sd' ke't qua
nhil
tren. Nghien cUu ciia hai tac gia
nay
cho
thay thu nhap ndng nghiep lam giam tinh

trang ba't binh dang, trong khi dd thu
nhfip
tu boat ddng phi ndng nghiep tU lam
v&
ngudn thu nhap khac ngoai lao ddng
lam
gia tang ba't binh dang. Xu hUdng tUdng
tii
eiing dUde phat hien trong nghien ciiu cua
Ngan hang The gidi qua viec sii dung bp dii
Trfin
Quang
Tuye^n,
TS.,
Tnrcmg
dai hoc Kinh
t^,
Dai
hpc
Qudc gia Ha
Nfli.
14
Ptian
tich
he
sd
Gini
heu VHLSS eac
nam
2004 va 2010 (WB, 2012).

Hdn niia, nghien ciiu ciia Ngan hang The
gidi (2012) con phat
hi$n
ra rang thu nhap
tir hoat dpng ndng
nghi$p
ed vai trd quan
trpng nha't trong viec giam thieu chenh
lech thu nhap nhUng vai trd
nay
da giam
d^n
tii nam 2004 tdi
nam
2010.
Viec
tdng
quan tai lidu ndi tren cho tha'y
hien cdn thieu cac nghidn
ciiu
cung ca'p
bang
chUng
vi ba't binh
ding
do ngudn thu
nhap
cac
nam
g^n

day d Viet Nam. Cu the,
vdi
de
lieu
sin
cd, chung ta ed the
tinh toan
ba't binh dang theo ngudn thu nhap cae
nam
2006, 2008 va 2012. Hdn
nUa,
hien
chUa cd cdng trinh nao nghien ciiu ba't binh
dang theo nguon thu nhap d Vidt Nam mdt
each
lien tuc trong mdt khoang thdi gian
dai hdn de
lam
rd dupc xu hudng ddng gdp
va
xu hudng tac ddng
ciia
cae ngudn thu
nhap khac nhau tdi ba't binh ddng trong
thap ky qua. Day chinh la ly do de tac gia
thiic hidn nghien
ciiu
nay.
Bai vie't nay sii
dung phUdng

ph^p
phan tach hd sd' Gini
theo nguon thu nhap (Gini decomposition
by income source) vdi bd
dU
lieu khao sat
mUc
scTng
hd gia dinh Viet Nam cae nam
2006,
2008, 2010
va
2012. Ben canh dd,
tac
gia Cling
sii
dung cac phat hien nghien eUu
trUdc do de xem
xdt
tac ddng eiia
tUng
ngudn thu nhap tdi bat binh dang trong
mdt thap ky qua d Viet Nam. Do vay, edng
trinh nghien
nay
ed nhflng ddng gdp mdi ve
mat
khoa hoc nhU sau:
thU
nhd't, nghien

eflu
nay
cung ca'p cac bang chUng thiie
nghiem mdi ve mdi quan he gifla ngudn thu
nhap va ba't binh dang thu nhap d Viet
Nam trong thdi gian gan day; thU hai,
thdng qua viec nghien eflu ba't binh dang
theo ngudn thu nhap trong vdng 10 nam
qua, bai viet
chi
ra xu hudng ddng gdp cung
nhu xu hudng tac ddng ciia eac ngudn thu
nb^p
khac nhau tdi ba't binh dang d Viet
Nam trong thap ky qua. Cac phat hien
nghien eflu nky se gdp
ph^n
nang cao sU
hieu
bid't
ve ba't binh dang thu nhap. cd
tac
di^ng
hflu ich cho boat ddng phan tich
chfnh sach kinh te, thie't ke cac chUdng
trinh giam ngheo va binh dang xa hdi d
Viet Nam.
2.
Phifdng
phap nghien ciiu

2.1.
Nguon
da
lieu
Nghien cUu nay sii dung dfl lieu tfl khao
sat
mUe sd'ng hd dinh d Viet Nam (Tdng cue
Thd'ng ke thiie hien) cac nam 2006, 2008,
2010
va
2012. Trong nghien cUu nay, thu
nhap binh quan hd gia dinh
va cac
ngudn
thu nhap dupc
tinh
toan tU
mau
khao sat
hd gia dinh dai dien cho 64 tinh, thanh eua
ea nUdc. Day ciing la ngudn dfl lieu tin cay
dUdc Chinh phu Viet Nam va nhieu td
chUe
qud'c td' sii dung dd tinh toan
cac
chi so'
ciing nhu phuc vu muc tieu nghien eflu,
hoach dinh, ban banh eac ehinh sach va
thie't ke'cae ehUdng trinh giam ngheo.
2.2.

Phuang phdp phdn tich
dU
lieu
Bat binh dang thu nhap cd the dUdc do
ludng theo nhieu phUdng phap khac nhau
(Babatunde, 2008). Trong eac phUdng phap
dd, he so' Gini dUdc sii dung phd bie'n nha't
de do ludng bat binh dang phan phdi thu
nhap,
tieu dung va cac ehi sd' phuc
Idi
khac
(Ldpez-Feldman,
2006),
Bai vie't nay ap
dung
each
tiep can nghien cUu ciiaVan Den
Berg
va
Kumbi (2006) de phan tich md'i
quan he giUa ngudn thu nhap va ba't binh
dang, vdi viec
sii
dung phUdng phap phan
tach he sd' Gini theo ngudn thu nhap
(Lerman va Yitzhaki,
1985;
Shorrocks, 1982).
Lerman va Yitzhaki

(1985)
da phat trien
ket qua nghien cUu cua Shorrocks (1982) va
chi ra rang be sd' Gini cua bat binh dang
thu nhap (G) ed the dUde bieu thi nhu sau:
^ =
2fe=i-5^
G^.
fi^
Qj
Trong dd
S^
la ty le eua nguon thu nhap
k trong tdng thu nhap,
G^
la he sd' Gini eua
phan phdi thu nhap tfl ngudn thu nhap k,
va
i?;i
la md'i quan he giUa thu nhap tfl
ngudn k va
phan
phdi cua tdng thu nhap
(R.
=
C<,v{y^,F(,,}/C<^{y;„F(^„}) ^^^^^ ^,.
^"^i"
wJ
la hiep
phKdng

sai cua so luong
thu nhap
tuC
nguon thu nhap
k
va
thil
hang
NghiincOuKinht6s6435-
Tn6ng8/2014
15
Phan tich he
sdGini
cua tdng thu nhap;
Coviyj^.F^j^^jla hipp
phUdng sai ciia sd
lUdng
thu nhap tfl nguon
thu nhap k va thfl hang thu nhap cua ngudn
k (Adams, 1991).
Ci
=
GkRk dupc
biet nhu la ty le
tdp
trung
eua ngudn thu nhap k, trong khi do
W*
la ty
le hay ddng gdp cua ngudn thu nhap k tdi

tdng ba't binh dang (G) dUdc bieu thi la:
W'fc^C^fcGAVG
(2)
Theo Adams (1991) thi ty le tap trung
tUdng ddi eua ngudn thu nhap k trong tdng
ba't binh ding dUde
tinh
bang cdng thUc sau:
^"^
G G (3)
Neu
gk>
1 thi nguon thu nhap k se lam gia
tang ba't binh dang; neu
gk
<
1
thi ngudn thu
nhap k se lam giam ba't binh dang; va neu
gk
=
1 thi ngudn thu nhap k se khdng cd tac dpng
tdi bat binh dang
(Adams,1991;
WB, 2012).
Ldpez-Feldman (2006)
chi
ra rang tac ddng
cua mdt ngudn thu nhap
nao

dd tdi tdng ba't
binh dang phu thude vao ba yeu to: ty trpng
cua ngudn thu nhap do trong td'ng thu nhap
(iSJ;
mUc dp binh ding trong phan phdi ciia
ngudn thu nhap dd
(G*);
md'i quan he giiia thu
nhap tfl nguon k va tdng thu nhap
{Rj).
Neu mdt ngudn thu nhap ddng gdp phan
Idn
vao tdng thu nhap, nd cd the ed tae ddng
dang ke tdi ba't binh dang. Tuy nhien ne'u
ngudn thu nhap nay phan phd'i hoan toan
binh dang thi nd khdng the tac ddng tdi ba't
binh dang. Ne'u mdt ngudn thu nhap
chie'm
ty trpng
Idn
va phan phd'i ba't
binh
dang, nd
cd the
lam
tang hoac giam ba't binh dang va
dieu dd tuy thude vao ngudn thu nhap do
dupc phan phd'i tap trung cho ngUdi giau hay
ngUdi ngheo. Neu mot ngudn thu nhap cd
phan phd'i bat binh dang va tap trung vao

nhflng hd giau cd thi ngudn thu nhap nay se
lam gia tang ba't binh dang. NgUpc lai, ne'u
ngudn thu nhap do tuy phan phd'i ba't binh
dang nhung tap trung ve phia ngUdi ngheo
thi ngudn thu nhap dd cd the lam giam ba't
binh dang (Ldpez-Feldman, 2006). Trong
nghien
ciiu
nay, phan mem STATA phien
ban 11 dupe
si
dung
di ti'nh
toan cae
chi e&
neu tren'. Ben canh dd, phin mem Excel
dUde
sLt
dung
d^
lap eac bang bieu minh hoa
ve xu hudng van ddng cua cae chi so ndi tren.
3.
Ket qua tinh toan va thao
luan
Trong cac nghien cUu trUde day ve phan
tach ba't binh dang theo ngudn thu nhap
h
Viet Nam, thu nhap hd gia dinh thUdng
dUdc

phan chia theo eac ngudn khac nhau, bao
gdm thu nhap tfl lam cdng an
lUdng,
thu
nhap tu viec lam phi ndng nghiep tU lam, thu
nhap tfl ndng nghiep va
cac
ngudn thu
nh|ip
khie
(Adger, 1999; Cam va Akita, 2008;
Gallup, 2002). Day cung la each phan chia
cd
ban ve" ngudn thu nhap
eiia
ho gia dinh
dU^c
Tdng
cue
Thd'ng ke
sk
dung de phan
tich
ve
ed ca'u thu nhap cua hd gia dinh trong cac
bao cao ke't qua dieu tra mUc sd'ng hd gia
dinh^.
Dua theo each phan chia nay, bai
vig't
cung phan chia ngudn thu nhap eua ho gia

dinh theo bdn ngudn sau day (bang 1).
BANG 1: Thu nhap ho gia dinh theo
cac nguon khac nhau
Nguon
l.NOng
nghiep
2.
Phi nflng
nghiSp
tu
lam
3.T11U
nhap tii viec
lam cflng
an
luong
(tien
cflng)
4.'niu
nhap khac
Mfl ta nguon thu nhap tir cac cong
viec
Viec tu lam cua
hfl gia
dinh trong
trong trot, chan
nuoi,
thuy san,
lam
nghiep, san bat va

thuSn
dudng dflng vat,
va cac hoat dflng djch vu
nOng
nghifip.
Viec lam
X\i
lam trong ciia thanh
vifin
hfl gia dinh va cua ho gia dinh trong cac
hoat dflng phi
nOng
nghiSp.
Vi6c
lam cong an luong cua cac
thanli
vien hfl trong khu vuc nha
nuflc,
tit
nhan,
nudc ngoai va cac td chiic khac.
Thu nhap
tilr
cac ngudn khac
ngoM
ba
ngufln neu tren nhu thanh toan chuyen
nhuong
til Chi'nh phu hay
ur

nh^n,
thu
nhap tit tien giii, cho thue nha va
dS't,
Nguon: Tong hop cua tac gia tir Cam va Akita (2008)
va
GSO (2010, 2013a).
1 Cach
tinh
loan cac chi sfl' phan
t^ch
Gini theo
nguon
ihu
nhap bang
phii mSm
STATA cfl
th^
lha»
khao tai lieu cua
Lopez-Feldman
(2006).
2.
Xem them tai

tabid=444&idmid=5
16
Nghiin
cOu Kinh
t^s(S435

- Thing
8/20**
Phdn tich
he stf
6ini ,
Bang 2 trinh bay ket qua phan tach hd
50*
Gini ve bat binh dang theo ngudn thu nhap
cac
nam tH
2002 tdi 2012. Dl de theo ddi hdn
xu
hiidng van
ddng ciia cae
chi
sd 6 bang 2,
tac gia da lap hinh 1 (cd ca'u thu nhap eua
hp),
hinh 2 (gia tri he sd' Gini), hinh 3 (ddng
gdp vao ba't binh dang theo ngudn thu nhap)
va hinh 4 (tac ddng cua nguon thu nhap vao
ba't binh dang). Ve cd ca'u ngudn thu nhap,
HINH 1:
Cd
cau thu nhap cua
hinh 1 cho tha'y ty trpng thu nhap tii ndng
nghiep da giam manh
va
ddng thdi ty trong
thu nhap tii viec lam edng da tang dang ke

trong thdi gian 2002-2012. Ty trpng thu
nhap tii boat ddng phi ndng nghiep
tii
giam 2
diem
ph^n
tram thdi ky tren. Trong khi dd,
ty trpng thu nhap tii cac ngudn khac da tang
dang ke vao cac nam 2004
va
2006 va sau dd
giam dang ke cac nam gan day.
ho gia dinh giai doan 2002-2012
1,0-1
0,9-
&
0,8-
f
0,7-
t
0,6-
•s
0,5-
1
0,4-
3!-
0,3-
•^
0,2 •
0,1

•
Q
Ndng
nghiSp
_-_
F-
W\
M
0,18
0,3
0,22
0,3
• ,-1-
j 1 j j
i
D Phi n6ng
nghidp
0,24
- 0,28
1
0,21
;
0,27
^
0,225
0,305
0,208
0,262
m
, : ! :

a Tien cong
0,217
0,311
0,205
0,267
_-_-_-
»»
-r!
^
0,163
0,407
0,211
0,219
13
Khac
X-X-!
-»>;
",",'"'/.
0,164
0,42
0,202
0,214
2001 2004 2006 2008
2010 2012
NguSn:
Tinh
toSn
cua tac gi
BANG 2: Phan tach he
a

c^c
nam
2006-2012 va tmh toan cua Cam va Akita (2008) cac
nam
2002-2004.
so'
Gini ve bat binh dang theo ngudn thu nhap tii
2002-2012
Ngu6n thu
nh$p
Ndng
nghiep/n^m
2012
2010
2008
2006
2004
2002
Phi ndng nghiep tu
Ikn/nSm
2012
2010
2008
2006
2004
2002
Ty le trong
t^ng
thu
nhap

S,
0,214
0,219
0,267
0,262
0,270
0,300
0,202
0,211
0,205
0,208
0,210
0,220
Gini
0,
0,72
0,72
0,67
0,64
0,61
0,58
0,85
0,85
0,85
0,83
0,83
0,83
Tuong quan vdi
phan
ph6'i

cda
tong thu
nh$p
R^
0,31
0,32
0,36
0,29
0,27
0,27
0,62
0,64
0,67
0,65
0,65
0,66
Dong gop vao
tong bat binh
dang
IV.
0,120
0,116
0,146
0,120
0,120
0,110
0,262
0,266
0,266
0,280

0,280
0,310
He
so
tap
trung
tuomg
dtfig.
0,600
0,530
0,540
0,460
0,400
0,400
1,300
1,260
1,300
1,320
1,330
1,390
Afc/i«n aiu Kinh
Ifsias-
nOng SOOit
17
Phan
tich
h$ s(eini
Nguon thu nhap
Thu nhap
tu

lam cOng
(tien cfing) /nam
2012
2010
2008
2006
2004
2002
Cac ngu6n
khac/nam
2012
2010
2008
2006
2004
2002
T6ng/nam
2012
2010
2008
2006
2004
2002
Tj
te trong
tong thu
nhap
St
0,420
0.407

0,311
0,305
0,280
0,300
0,164
0,163
0,217
0,225
0,240
0,180
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
Gmi
0,65
0,68
0,72
0,71
0,72
0,73
0,76
0,79
0,77
0,75
0,76
0,79
0,407

0,433
0,437
0407
0,410
0,390
Tuong quan vdi
phan phoi
ciia
tong thu nhap
R^
0,66
0,69
0,64
0,61
0,59
0,61
0,57
0,62
0,68
0,67
0,72
0,65
Dong gop vao
tdng bat binh
ding
W,
0,443
0,436
0,327
0,320

0,290
0,340
0,175
0,182
0,261
0,280
0,320
0,240
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
He so tap
trung
tuong
doig,
1,054
1,071
1,050
1,060
1,040
1,113
1,072
1,127
1,210
1,230
1,350
1,300

Ngudn:
Ti'nh
toan cua tac gia cac
nam 2006-2012 dita
2004 tii Cam va Akita (2008). Tinh
toin
Hinh
2 cho tha'y he sd Gini thu nhap la
0,407 vao nam 2012, tha'p hdn so
miic
0,433
nam
2010 va
miie
0,437 nam 2008. Dieu dd
eho tha'y
miie
dp ba't binh dang trong phan
phd'i thu nhap eua eac hd gia dinh Viet Nam
da giam nhe trong thdi ky
tii
nam 2008 tdi
nay. Kd't qua
tUdng tii
ciing dUde phan anh
trong phan phd'i ve chi tieu khi he so' Gini chi
tieu giam tii 0,393 nam 2010 xud'ng cdn
0,356
vao nam
2012 (GSO, 2013b). Ve phan phoi

eiia tiing ngudn thu nhap, hinh 2 eho tha'y
gia tri cua he sd Gini theo tiing ngudn thu
nhap
Idn
hdn kha nhieu so vdi gia tri he so'
Gini cua tdng thu nhap. Dieu
nay
bat ngudn
tii thiic te' la ed nhieu hd
ehi
tap trung vao
mdt boat ddng kinh te' nha't dinh va do vay
hp se khdng ed hoac cd it thu nhap
tii
cac
ngudn khac. Chinh vi vay, phan phd'i ciia
tiing ngudn thu nhap se bat binh dang bdn
theo
da
lieu
tCr
VHLSS
2006-2012.
Ti'nh toan
cSc nSm 2002 vi
dua
trgn miic
thu nhap binh
quan/ngir6i/nam.
so vdi phan phd'i eua tdng thu nhap. Hinh 2

cho tha'y ngudn thu nhap tii ndng nghidp nay
cang
dUde
phan phd'i ba't binh dang hdn, the
hien qua vide gia tang gia tri cua he so'
Groi
til
0,58
nam 2002 len 0,72
nam
2012.
Dieu do
cd the dupc ly giai do da't ndng nghiep ngay
cang
dUde
phan phd'i ba't binh dang hdn
(GSO,
2013b) do qua trinh tich tu va tap
trung rudng da't trong san xua't ndng
nghie|^
thdi gian qua. Ngudn thu nhap tii phi nong
nghiep
tii
lam ludn dUde phan phd'i it cong
bang nhat va
miic
dp bat binh dang gan
nhil
khdng thay ddi trong thdi ky 2OO2-2012.
Tudng

tii,
thu nhap
tii
cac ngudn khac cung
cd
miic
dp bat binh dang eao va
hin rM
khdng thay ddi trong ciing thdi gian tren.
Sau cilng,
miic
dp binh dang dupc cai
thifin
dang
ke trong phan phd'i thu nhap
tit lam
cdng an
lUdng
khi he sd' Gini eiia ngudn thu
18
Nghiin
ciiu Kinh tgsS435 -
Thing
8/201*
Phan lich he so Gini
nhdp aky
da giam trong thdi gian gin day va c6 gia tri thap nhat vao nam 2012.
HINH 2: He so Gini tong thu nhap va theo nguon thu nhap giai doan 2002-2012
1,0
0,8

•s
0,6
i
0,4
.
0,2
-
0,0
*
2002
a
=*=
2004
=«=
2006
M
—
M
j^
2008
C3
2010
o
=»
2012
nghiSp
—Q—
Phr
nong
nghigp

—*—Tien cdng
—»<—Thunhgp
khac
—•-
T6ng thu
Nguon:
Ti'nh
toSn
cua tac gia cac nam 2006-2012 va ti'nh toan ciia Cam
va
Akita (2008) cac nam 2002-2004.
Nhu da phan
tich
d muc 2.2, viec
sii
dung
phUdng phap
phan
tach hd so Gini theo
ngudn thu nhap cho phdp chiing ta biet
diidc:
thU
nhdt,
miic
dp ddng gdp eua tiing
ngudn thu nhap va tdng ba't
binh
dang;
thiC
hai, ngudn thu nhap nao se lam tang hay

giam hoac khdng thay doi tdng
bd't
binh
d^ng.
Hinh 3 cho tha'y thu nhap tii lam cdng
ddng gdp nhilu nha't vao he sd' Gini va
miie
dp ddng gdp nay gia tang theo thdi gian
tcf
2002-2012. Didu nay cd the dupc giai thich
rang do ngudn thu nhap tii vide
lam
edng an
luong ngay cang chie'm ty trong cao trong
tdng thu nhap. Tuy nhien, hinh 4 cho tha'y
thu nhap
tii
lam cdng cd tae ddng kha nhd
tdi ba't binh
d&ng
so vdi thu nhap
tir
phi
ndng nghiep
tii lam
va thu nhap khac, thd
hien d gia tri ciia
chi
sd'^^
Idn

hdn 1 ra't it
trong thdi gian
tif
2004-2012. Dieu nay ed
the dupc ly giai rang, mac
dii
ngudn thu
nhap nay chie'm ty trpng
Idn
nha't, nhung lai
ed phan phd'i kha binh dang hdn eac ngudn
khac nhu phi ndng nghiep
tii lam
va thu
nhap khac.
HINH 3: Ty le dong gop vao tong bat binh dang (Gini) cua cac nguon thu nhap giai
doan 2002-2012
•E
0,9-
(9
0,8
"S
0,7
S-
0,6-
1
0,5
%
0,4-
S

0,3-
S
0,2-
•»
0,1
-
Q
Ndng
nghi$p
SS:
i
0,24
0,34
0,31
0,11
-:-:-:-:
'::
• Phi
nOng
0,31
0,29
0,28
0,12
ss
=
ngtligp
0,28
0,32
0,28
0,12

-_
_-_
:>:>
:; "
:;;;;;;;;
HTI^ncdng
0,26
0,33
0,27
0,15
:o:>^
W?:
'"""",
DKhSc
0,18
0,44
0,27
0,12
2002 2004 2006 2008 2010
:-:-;-:
-_
'"/////;,
0,18
0,44
0,26
0,12
2012
Ngudn
• Tinh
todn cua tic gia

c5c
nam
2006-2012
va tinh toan cua Cam
vS
Akita (2008) cac
nam
2002-2004.
Nghiin
CAJ
Kinh
t^s6435
-
Thing
8/2014
19
Phan tich
he so
Gini
HINH 4: Tac dong cua cac nguon thu nhap vao tong bat binh dang (Gini) giai
dojin
2002-2012
-
Phi
ndng
nghiep
2002 2004 2006 2008 2010 2012
Ghi chu:
gi-l:
khong tac dong t6i Gmi;

g^
>I: tang Gini
vhgt<l:
giam
Gmi.
Nguon.
Ti'nh toan cua tac gia cac nam 2006-2012 va
tinh
toan
ciia
Cam va Akita (2008) cac nam 2002-2004.
Hinh 3 cho
thliy
thu
nhap
td phi ndng
nghiep
tii lam
ddng gdp nhieu
thii
hai vao
tdng bat binh dang va hinh 4
ehi
ra
rang
ngudn thu nhap nay lam gia tang dang ke ba't
binh dang bdi gia tri
g/,
ludn ed gia tri trung
binh Idn

nha't trong thdi ky 2002-2012. Ly do
la
vi ngudn thu nhap
nay
tuy chie'm ty trpng
khdng nhieu nha't trong tdng thu nhap
nhUng
lai cd miie dp phan phdi bat binh dang nha't
va ngudn thu nhdp nay phan phd'i tap trung
ve phia cae hd gia dinh kha gia hdn
(R/,
ed gia
tri
tUdng
doi cao). Hinh 3 va 4 cho tha'y miic
dp ddng gdp vao tong ba't binh dang cua ngudn
thu nhap khac da giam 6 diem phan
tram
tii
nam 2002 tdi
nam
2012 va tac ddng lam gia
tang ba't binh dang ciia ngudn nay da giam
dan va xud'ng tha'p nha't vao nam 2012. Dd la
vi ty trpng
ciia
ngudn thu nhap khac trong
tdng thu nhap giam dan trong thdi gian tren
(hinh 1)
va

ngudn thu nhap ndy ngay cang
phan
phdi
tap trung cho eac hp ngheo hdn
(Rf,
cua ngudn nay giam dan) trong thdi ky tren.
Sau Cling, hinh 3 cho tha'y ddng gdp vao tdng
bat binh dang
ciia
ngudn thu nhap ndng
nghiep gan
nbu
khdng thay ddi trong thdi ky
2002-2012.
Tuy nhien hinh 4
chi
ra
rang
ngudn thu nhap ndng nghiep lai lam giam
manh bat binh dang vi he
sd'^^
ludn cd gia tri
nhd hdn 1 ra't nhieu trong thdi ky nay. He so'
tifdng
quan giiia ngudn thu nhap ndng nghiep
va tdng thu nhap ludn cd gia tri thap
nhS^t
so
vdi cae ngudn khac va dieu dd chi ra
r^g

ngudn thu nhap nay tap trung ve
phia
cac ho
gia dinh ngheo hdn. Tuy nhien tac dpng lam
giam ba't binh dang eua ngudn nay da giam
dan bdi gia tri
g/,
tang tir 0,4
nam
2002 len 0,6
nam 2012. Dieu nay cd the dUdc ly giai rling
ty trpng
ciia
ngudn thu nhap ndng nghiep tuy
giam dang ke nhiing miic dp ba't binh dang
ciia ngudn nay da tang manh trong thdi
1^
tren.
Ve cd ban, phat hien trong nghien citu eua
tae gia ddng thuan vdi cac nghien
ciiu
tntdc
day eua Gallup (2002), Cam va Akita (2008)
va WB (2012) khi cac nghien citu nay eho
thliy
trong khi thu nhap ndng nghiep lam giam
h&
binh dang, thu nhap td phi ndng nghiep tti
lam va cac ngudn khac lam gia tang ba't binh
dang thu nhap d Viet Nam. Bo sung them cho

cac phat hien nghien ciiu eua Cam va Akita
(2008)
vao
nam 2002 va 2004, nghien ciiu
nky
chi ra rang ngudn thu nhap tii lam cdng
Sn
lUdng
Men dang ddng gdp nhieu nha't vao
tdng
bat binh dang, do ngudn nay chie'm ty trong
cao nha't trong thu nhap. Tuy nhien,
ngu5n
thu
nhap
tic lam cdng
an lUdng
lai khdng
\kJS
ba't binh ddng gia tang
nhie'u
trong thdi
)s^
2004-2012. Hdn niia, nghien
ciiu nay
chi ra
rang
tac ddng lam giam ba't binh dang
cua
thu nhap ndng nghiep da giam dan trong

giai
20
Nghiin aiu
Kinh
t^sd
435
- Thing
8/20i*
Phan tich
he so
Gini
doan 2002-2012.
Do
vay,
nhiing phat hien
nay
bo sung them nhiing phat hien nghien
ciiu
ctia
WB
(2012)
cac nam
2004
va
2010. Sau
ciing, nghien
ciiu
nay chi ra
rang, ngudn
thu

nhap
phi
ndng nghiep
tii
lam da lam gia
tang
tihieu
nha't
tdi ba't
binh ding. Dieu
dd
ham
y
rang,
ed hdi
tiep
can
viec
lam phi
ndng nghiep
tii lam
tap
trung nhie'u
hdn eho
cac
nhdm giau
cd
hdn.
Phat hien tren phan
nae

hd trd gia
thuye't
cua
Adger (1999)
eho
rang,
da
dang
hda
thu
nhap
vao cac
boat ddng
phi
ndng
nghiep
se
gay
ra ba't
binh dang
cao hdn ne'u
nhiing
cd hdi
vide
lam phi
ndng nghiep
dd
thien lech
tdi cac hd kha gia hdn.
4.

Ket
luan
va ham y
chinh sach
Thdng
qua
viec phan
tach
he sd'
Gini theo
ngudn
thu
nhap
vdi
viec
sii
dung
dii
lieu dieu
tra
ve
miic
sd'ng
hd gia
dinh trong
cac nam
tii
2006
tdi
2012,

bai
vie't
nay da
cung
cap
nhQng
bang chiing thiic nghiem
mdi ve"
ddng
gdp
Cling
nhu tac
ddng eiia tiing nguon
thu
nhap
tdi td'ng
ba't
binh dang trong
cac nam
g^n
day.
Dac
biet,
vdi
vide
sii
dung
phUdng
phap phan
tach

he
sd' Gini theo ngudn
thu
nhap,
tae gia
da
ly
giai
dUdc
nguyen nhan thay
ddi ve
miic
dp ddng
gdp va
miic
dp tdc
ddng
cua
tiing
ngudn
thu
nhap
tdi ba't
binh dang trong thap
ky qua.
Nghien
ciiu
nay cho
tha'y ngudn
thu

nhap
tix
lam
cdng
ngay cang
chie'm
vi tri
quan trpng
trong sinh
ke hd gia
dinh.
Ty le hd
tham
gia
vao
viec
lam
cdng
da
tang
til
61%
nam
2006
len
67%
nam
2012''
va ty
trpng

thu
nhap
ciia
lam
edng trong
thu
nhap
ciia
hd gia
dinh
da
gia tang dang
ke va
ddng
gdp
nhieu nha't
cho
tdng
thu
nhap
hd gia
dinh trong thdi gian
2002-2012.
cac
bang
chifng
kinh
te
liidng
da

khang dinh ngudn
thu
nhap
tii
vide
lam
cdng
cd
vai trd
quan trpng trong giam ngheo
d
Viet
Nam trong thdi
ky dd'i mdi
(Ravallion
va Van
de Walle, 2008).
NhU
da
phan tich
d
tren.
ngudn
thu
nhap
tif
lam
edng khdng
lam gia
tang dang

ke bat
binh dang trong thdi gian
td
2002-2012. Dieu
nay ham y
rang
cae
chi'nh
sach eiia
Nha
niidc treng khuyen khich
tao
viec
lam,
dac
biet
la
viec
lam
cdng
ndi
chung
36
giup giam ngheo.
cai
thien
thu
nhap
cho
cae

hd gia
(finh
nhiing
cd the
khdng
lam
gia
tang nhieu
tdi bat
binh dang
ve thu
nhap
d
Viet
Nam.
Ke't
qua
nghien
ciiu
cho
thay ndng nghiep
la ngudn
duy
nhat
lam
giam
bat
binh dang
thu nhap.
Tuy

nhien, trong
bdi
canh
da't
ndng
nghiep ngay cang
bi thu hep do qud
trinh
dd
thi
hda va
cdng nghiep
hda, thi ty
trong ciia
ngudn
nay
trong tdng
thu
nhap
bi
giam
di la
khd tranh khdi.
Can cd mdt
sd' ehinh sach
kha
thi
de
giam
bdt

tinh trang
ba't
binh dang
thu
nhap
va
nang
cao thu
nhap ciia
ngUdi
dan d
cac vung ndng thdn
va ven dd bi thu hdi dat
ndng nghiep
d
Viet./.
TAI LIEU THAM
KHAO
1. Adams,
R. H.
(199i),T/ie
effects
of
international
remittances
on
poverty,
inequality,
and
development

in
rural
Egypt'
(Vol. 86)
Washington
D.C:
Intematinal
Food Policy Research Institute.
2.
Adger,
W N.
(1999), Exploring
mcome
inequality
in
rural, coastal Viet
Nam , The
Journal
of
Development
Studies.
35(5),
96-\\9.
3.
Babatunde,
R. O.
(2008), Income inequality
in
Rural Nigeria: Evidence from farming households survey
data

,
Australian Journal
of
Basic
and
Applied Sciences.
2(1).
134-140.
4.
Cam, T. V.
C,
and
Akua,
T.
(2008), Urban
and
rural dimensions
of
income inequality
in
Vietnam.
(GSIR
working paper). Gradua'_e School
of
Intemaiional
Relations, Intemational
UmversUy
of
Japan.
5.

Gallup,
J.
(2002),
The
wage labor market
and
inequality
in
Vietnam
in the
1990s, World Bank Policy
Research Working paper
No
2896.
The
World Bank.
Washington.
D.C.
6.
GSO
(2008). Section
9:
Participalion
in
poverty
reduction programs,
In GSO
(Ed.),
The
result

of
\urvey
on household living standards
2008.
Hanoi, Vietnam,
Statistical Publishing House.
7.
GSO
(2011a),
The
results
of the
2011
rural,
agricultural
and
fishery
cencus,
Hanoi, Vietnam:
Statistical Publishing House.
8.
GSO
(2011b), Data results
of the
Viet
Nam
Household Living Standards
Sun-ey
2010,
Hanoi,

Viemam: Statistical Publishing House
9.
GSO
(2013a). Data results
of the
Viei
Nam
Household Living Standards
Suney
2012.
Hanoi,
Vietnam Statistical Publishing House
10.GSO.
(2013b), Poverty Profile. Hanoi,
Vicmam:
Staiistical
Publishing House ,
3.
Tfnh loan
ciia
tac
gia
lir
Au
heu
VHLSS
:006
v:i
Nghiin
ciiu

Kmh
ti
s6
435
•
Thing
8/2014