nâng cao năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh đồng tháp

TRƯỜNG ĐẠO HỌC CẦN THƠ
KHOA LUẬT


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT
KHÓA 38 (2012 – 2015)
Hệ đào tạo: Chính quy
Đề tài:

NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
CỦA CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH ĐỒNG THÁP

Giảng viên hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện

ThS. Võ Duy Nam

Trần Thanh Thẩm

Bộ môn Luật hành chính

MSSV: S120085
Lớp: Luật văn bằng 2 ĐT

Cần Thơ, tháng 11 năm 2014


NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN

......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
MỤC LỤC

LỜI NÓI ĐẦU............................................................................................................ 3
1. Lý do chọn đề tài. ............................................................................................... 3
2. Mục tiêu nghiên cứu. .......................................................................................... 4
3. Phạm vi nghiên cứu. ........................................................................................... 4
4. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 4
5. Kết cấu của luận văn. ......................................................................................... 4
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ NHÀ
NƯỚC CỦA CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG

THÁP.......................................................................................................................... 5
1.1 Lý luận cơ bản về năng quản lý nhà nước và nền hành chính nhà nước....... 5
1.1.1 Khái niệm hành chính.................................................................................. 5
1.1.2 Khái niệm về quản lý nhà nước. .................................................................. 5
1.1.3 Khái niệm về cải cách hành chính................................................................ 6
1.1.4 Khái niệm chính quyền cấp xã..................................................................... 8
1.1.5 Khái niệm cán bộ, công chức chính quyền cấp xã........................................ 9
1.2 Đặc điểm năng lực quản lý nhà nước của cán bộ công chức chính quyền cấp xã 10
1.3 Cơ sở đánh giá về năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã.13
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ NĂNG LỰC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC CỦA
ĐỘI NGŨCÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG
THÁP........................................................................................................................ 19
2.1 Tổng quan về tỉnh Đồng Tháp. ...................................................................... 19
2.2 Thực trạng năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức chính quyền
cấp xã ở tỉnh Đồng Tháp...................................................................................... 19
2.2.1 Cán bộ chủ chốt chính quyền cấp xã: ........................................................ 19
2.2.2. Công chức cấp xã ...................................................................................... 29
2.3 Nâng cao năng lực cán bộ, công chức chính quyền xã, phường, thị trấn trên
địa bàn tỉnh Đồng Tháp giai đoạn 2013 - 2015 và định hướng đến năm 2020. . 38
GVHD: Th.S Võ Duy Nam

1

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
CHƯƠNG 3: THỰC TIỄN – GIẢI PHÁP VÀ NHỮNG KIẾN NGHỊ VỀ NÂNG
CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC CỦA CÁN BỘ, CÔNG CHỨC

CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG THÁP.................................................... 40
3.1 Thực tiễn về công tác cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Đồng
Tháp. ..................................................................................................................... 40
3.2 Phương hướng nâng cao năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức
chính quyền cấp xã trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp. ............................................. 42
3.3 Những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lý nhà nước của đội ngũ
cán bộ công chức cấp xã trong cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.. 43
3.3.1 Giải pháp về bố trí, sử dụng, luân chuyển cán bộ........................................ 43
3.3.2 Đẩy mạnh công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã................ 45
3.3.3 Nâng cao công tác quy hoạch, chủ động công tác tạo nguồn cán bộ, công
chức. ................................................................................................................... 46
3.3.4 Chính sánh nâng cao đời sống về vật chất và động viên về tinh thần cho cán
bộ, công chức. ..................................................................................................... 47
3.3.5 Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá chất lượng cán bộ, công chức. ...... 48
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 50
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 42

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

2

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.

LỜI NÓI ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Trong suốt quá trình hình thành và phát triển của nền hành chính nhà nước Việt

Nam, chính quyền cấp cơ sở luôn giữ một vị trí, vai trò rất quan trọng, ảnh hưởng trực
tiếp đến sự thành công hay thất bại của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước. Chính quyền cơ sở là nền tảng của toàn bộ hệ thống chính quyền, là cấp gần dân
nhất, trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ cụ thể của hoạt động quản lý nhà nước trên tất
cả các mặt ở địa phương, đảm bảo cho chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật
của Đảng và Nhà nước đi vào cuộc sống.
Tuy nhiên, chính quyền cơ sở không thể hoàn thành nhiệm vụ của mình một cách
hiệu lực và hiệu quả nếu thiếu một đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở có đủ trình độ
để đảm nhận công việc được giao. Cũng như nhân tố con người trong mọi tổ chức
khác, đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở chính là hạt nhân, là nhân tố quyết định đến
chất lượng hoạt động của chính quyền c ơ sở nói riêng cũng như toàn bộ hệ thống
chính trị cơ sở nói chung. Chính vì vậy, việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công
chức cấp cơ sở để nâng cao chất lượng hoạt động của chính quyền cấp cơ sở luôn là
vấn đề được Đảng và Nhà nước quan tâm. Mặc dù Chính phủ đã ban hành Nghị định
112/2011/NĐ – CP ngày 05 tháng 12 năm 2011 về cán bộ, công chức xã, phường, thị
trấn và một số văn bản khác nhằm từng bước chuẩn hoá, nâng cao chất lượng đội ngũ
cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn. Tuy nhiên, một thực tế khách quan là chất
lượng của đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở, đặc biệt là cán bộ, công chức xã, thị
trấn ở các vùng nông thôn và miền núi tương đối thấp, không tương xứng với vị trí, vai
trò của họ cũng như đáp ứng đầy đủ các chức danh theo quy định của Nhà nước.
Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền
cấp cơ sở; nghiêm trọng hơn là dẫn đến nhiều sai phạm, làm mất lòng tin của nhân dân
đối với Đảng và Nhà nước, gây ra tình trạng mất ổn định cục bộ tại một số địa phương
như một số vụ việc ở Đồ Sơn, Thái Bình, Phú Quốc, Tuần Châu, Do đó việc nâng cao
chất lượng của cán bộ, công chức cấp cơ sở để đáp ứng tiêu chuẩn chức danh và đòi
hỏi của thực tế khách quan ngày càng cao là nhiệm vụ trọng tâm hiện nay trong công
tác cán bộ cấp cơ sở. Từ những lý do trên, người viết đã chọn đề tài “Nâng cao năng
lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.”
làm bài viết luận văn tốt nghiệp cho khóa học của mình.

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

3

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
2. Mục tiêu nghiên cứu.
Đề tài tập trung vào nghiên cứu, phân tích về thực trạng quản lý nhà nước của cán
bộ, công chức trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp. Từ đó thấy được những mặt tích cực, tiêu
cực của công tác cán bộ, công chức. Qua đó kiến nghị một số giải pháp nhằm năng cao
năng lực quản lý nhà nước ở cấp cơ sở nhằm đáp ứng công cuộc cải cách hành chính
công của địa phương.
3. Phạm vi nghiên cứu.
Trong giới hạn đề tài, người viết tập trung vào việc tìm hiểu quá trình đánh giá,
đào tạo, quản lý nhà nước của đội ngũ cán bộ, công chức trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp,
trong đề án cao năng lực cán bộ, công chức chính quyền xã, phường, thị trấn trên địa
bàn tỉnh Đồng Tháp giai đoạn 2013 - 2015 và định hướng đến năm 2020 của tỉnh
Đồng Tháp.
4. Phương pháp nghiên cứu
Trên nền tảng của chủ nghĩa Mác-Lênin về phương pháp luận duy vật biện chứng,
duy vật lịch sử để làm cơ sở lý luận, trong quá trình nghiên cứu người viết còn vận
dụng phương pháp nghiên cứu khoa học luật để suy luận và phương pháp nghiên cứu
luật viết để tìm hiểu và nhằm nắm bắt nội dung của các điều luật, các văn bản có liên
quan để tổng hợp, phân tích và so sánh đối chiếu giữa lý luận và thực tiễn.
5. Kết cấu của luận văn.
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục các tài liệu tham khảo thì nội dung của
luận văn được chia làm 03 chương:

Chương 1: Lý luận chung về nâng cao năng lực quản lý nhà nước của cán bộ,
công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.
Chương 2: Thực trạng về năng cực quản lý nhà nước của đội ngũ cán bộ, công
chức trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.
Chương 3: Thực tiễn – giải pháp và những kiến nghị về nâng cao chất lượng quản
lý nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

4

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.

CHƯƠNG 1
LÝ LUẬN CHUNG VỀ NÂNG CAO NĂNG LỰC
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC CỦA CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG THÁP.
1.1 Lý luận cơ bản về năng quản lý nhà nước và nền hành chính nhà nước.
1.1.1 Khái niệm hành chính.
Theo từ Latinh cổ, thuật ngữ “hành chính”(administration) có hai nghĩa phân
biệt nhau: giúp đỡ, hỗ trợ hay phục vụ - (một người hay một nhóm người dành cho
một người hay một nhóm người khác) và quản lý, hướng dẫn hay cai trị (một người
hay một nhóm người đối với một người hay một nhóm người khác). Kết hợp hai nghĩa
này với nhau ta thấy thuật ngữ “hành chính” vừa có nghĩa là phục vụ, hổ trợ lại vừa
có nghĩa là quản lý, điều hành.1 Và được hiểu theo hai nghĩa:
Hành chính theo nghĩa hẹp: Là nền hành chính nhà nước (hay còn gọi là nền

hành chính công) là tổng thể các tổ chức và định chế hoạt động của bộ máy hành pháp
có trách nhiệm quản lý công việc hằng ngày của nhà nước do cơ quan có tư cách pháp
nhân công quyền tiến hành bằng các văn bản dưới luật nhằm thực thi chức năng quản
lý nhà nước giữ gìn bảo vệ quyền lợi công và phục vụ nhu cầu hằng ngày của công dân
trong mối quan hệ của công dân và nhà nước. Với nghĩa trên thì hành chính là hành
động quản lý thực tiễn và cũng là một môn khoa học.
Hành chính theo nghĩa rộng có thể được hiểu là sự phối hợp những nổ lực của
các nhóm, các cá nhân trong tổ chức nhằm thực hiện các chính sách công. Hành chính
công chủ yếu bao trùm lên các hoạt động hằng ngày của chính phủ và cả bộ máy hành
chính nhà nước từ trung ương đến địa phương và cơ sở dưới sự quản lý thống nhất của
chính phủ.
Theo nghĩa thông dụng nhất, hành chình là hoạt động quản lý, Các hoạt động
này được thực hiện bởi các cơ quan hành chính nhà nước. Đó là những cơ quan thực
hiện các hoạt động chấp hành, điều hành các mặt hoạt động của đời sống xã hội. Hệ
thống các cơ quan hành chình Nhà nước cũng chính là hệ thống cơ quan quản lý Nhà nước.
1.1.2 Khái niệm về quản lý nhà nước.
Để nghiên cứu khái niệm quản lý nhà nước, trước hết cần làm rõ khái niệm “quản
lý”. Thuật ngữ “quản lý” thường được hiểu theo những cách khác nhau tuỳ theo góc
độ khoa học khác nhau cũng như cách tiếp cận của người nghiên cứu. Quản lý là đối
GVHD: Th.S Võ Duy Nam

5

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học xã hội và khoa học tự nhiên. Mỗi lĩnh vực
khoa học có định nghĩa về quản lý dưới góc độ riêng của mình và nó phát triển ngày

càng sâu rộng trong mọi hoạt động của đời sống xã hội.
Như vậy, quản lý nhà nước là hoạt động mang tính chất quyền lực nhà nước,
được sửa dụng quyền lực nhà nước để điều chỉnh các quan hệ xã hội. Quản lý nhà
nước được xem là một hoạt động chức năng của nhà nước trong quản lý xã hội và có
thể xem là hoạt động chức năng đặc biệt.uản lý nhà nước được hiểu theo hai nghĩa.
Theo nghĩa rộng: quản lý nhà nước là toàn bộ hoạt động của bộ máy nhà nước,
từ hoạt động lập pháp, hoạt động hành pháp, đến hoạt động tư pháp.
Theo nghĩa hẹp: quản lý nhà nước chỉ bao gồm hoạt động hành pháp.
Quản lý nhà nước mang tính quyền lực đặc biệt, tính tổ chức cao và tính mệnh lệnh
đơn phương của nhà nước. Quản lý nhà nước được thiết lập trên cơ sở mối quan
hệ “quyền uy” và “sự phục tùng”.
Quản lý nhà nước mang tính tổ chức và điều chỉnh. Tổ chức ở đây được hiểu
như một khoa học về việc thiết lập những mối quan hệ giữa con người với con người
nhằm thực hiện quá trình quản lý xã hội. Tính điều chỉnh được hiểu là nhà nước dựa
vào các công cụ pháp luật để buộc đối tượng bị quản lý phải thực hiện theo quy luật xã
hội khách quan nhằm đạt được sự cân bằng trong xã hội.
Quản lý nhà nước mang tính khoa học, tính kế hoạch. Đặc trưng này đỏi hỏi
nhà nước phải tổ chức các hoạt động quản lý của mình lên đối lên đối tượng quản lý
phải có một chương trình nhất quán, cụ thể và theo những kế hoạch được vạch ra từ
trước trên cơ sở nghiên cứu một cách khoa học.
Quản lý nhà nước là những tác động mang tính liên tục, và ổn định lên các quá
trình xã hội và hệ thống các hành vi xã hội. Cùng với sự vận động biến đổi của đối
tượng quản lý, hoạt động quản lý nhà nước phải diễn ra thường xuyên, liên tục, không
bị gián đoạn. Các quyết định của nhà nước phải có tính ổn định, không được thay đổi
quá nhanh. Việc ổn định của các quyết định của nhà nước giúp cho các chủ thể quản lý
có điều kiện kiện toàn hoạt động của mình và hệ thống hành vi xã hội được ổn định.
1.1.3 Khái niệm về cải cách hành chính.
Cải cách hành chính là một khái niệm đã được nhiều học giả, các nhà nghiên
cứu hành chính trên thế giới đưa ra, dựa trên các điều kiện về chế độ chính trị, kinh tế
– xã hội của mỗi quốc gia, cũng như phụ thuộc vào quan điểm và mục tiêu nghiên cứu,

do đó hầu hết các định nghĩa này là khác nhau. Tuy nhiên, qua xem xét, phân tích dưới
GVHD: Th.S Võ Duy Nam

6

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
nhiều góc độ định nghĩa của khái niệm, có thể thấy các khái niệm về cải cách hành
chính được nêu ra có một số điểm thống nhất sau:
Cải cách hành chính là một sự thay đổi có kế hoạch, theo một mục tiêu nhất
định, được xác định bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Cải cách hành chính không làm thay đổi bản chất của hệ thống hành chính, mà
chỉ làm cho hệ thống này trở nên hiệu quả hơn, phục vụ nhân dân được tốt hơn so với
trước, chất lượng các thể chế quản lý nhà nước đồng bộ, khả thi, đi vào cuộc sống hơn,
cơ chế hoạt động, chức năng, nhiệm vụ của bộ máy, chất lượng đội ngũ cán bộ, công
chức làm việc trong các cơ quan nhà nước sau khi tiến hành cải cách hành chính đạt
hiệu quả, hiệu lực hơn, đáp ứng yêu cầu quản lý kinh tế - xã hội của một quốc gia.
Cải cách hành chính tuỳ theo điều kiện của từng thời kỳ, giai đoạn của lịch sử,
yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội của mỗi quốc gia, có thể được đặt ra những trọng
tâm, trọng điểm khác nhau, hướng tới hoàn thiện một hoặc một số nội dung của nền
hành chính, đó là tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, công chức, thể chế pháp lý, hoặc tài
chính công.
Ở Việt Nam hiện nay, chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào chính thức định
nghĩa khái niệm cải cách hành chính là gì. Tuy nhiên, nhiều văn bản quan trọng của
Đảng đã đề cập đến thuật ngữ này, như Nghị quyết Đại hội VII, Nghị quyết TW 8 khoá VII, Nghị quyết Đại hội VIII v.v... đã nêu ra các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể cho
công cuộc cải cách hành chính nhà nước. Đồng thời, Chương trình tổng thể cải cách
hành chính nhà nước giai đoạn 2001 -2010 của Chính phủ được ban hành kèm theo

Quyết định số 136/2001/QĐ-TTg ngày 17/9/2001 của Thủ tướng Chính phủ cũng đã
nêu 4 nội dung cơ bản của cải cách hành chính Việt Nam, đó là cải cách thể chế, cải
cách tổ chức bộ máy hành chính, đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công
chức và cải cách tài chính công. Mục tiêu của cải cách hành chính nhà nước đến 2010
theo Chương trình tổng thể là “Xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch,
vững mạnh, chuyên nghiệp, hiện đại hoá, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả theo nguyên
tắc của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng; xây dựng
đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm chất và năng lực đáp ứng yêu cầu của công cuộc
xây dựng, phát triển đất nước. Đến năm 2010, hệ thống hành chính về cơ bản được cải
cách phù hợp với yêu cầu quản lý nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa.”.

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

7

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
1.1.4 Khái niệm chính quyền cấp xã.
Chính quyền cấp xã có vị trí vai trò quan trọng trong công cuộc phát triển kinh
tế - xã hội của đất nước đặc biệt là trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa của đât nước hiện nay.
Chính quyền cấp xã là nơi trực tiếp tổ chức và thực hiện đường lối, chính sách
của Đảng và pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống. Thực tiễn cho thấy có hệ thống
đường lối, chính sách pháp luật đúng đắn, khoa học nhưng ở đó chính quyền cấp xã
hoạt động yếu kém thì đường lối, chính sách pháp luật chưa thực sự đi vào cuộc sống,
chưa phát huy được sức mạnh của chính mình. Ở đâu chính quyền cấp xã hoạt động có

hiệu quả thì ở đó đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước được thực
thi nghiêm minh, chính trị ổn định, kinh tế - xã hội phát triển, đời sống nhân dân ngày
càng được nâng cao. Chính quyền cấp xã là nơi thể hiện chính xác đường lối, chính
sách pháp luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
Chính quyền cấp xã là cách quản lý các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội,
an ninh quốc phòng trên địa bàn cơ sở hiệu quả quản lý hoạt động của chính quyền cấp
xã là cơ sở quan trọng để đánh giá hiệu lực hiệu quả hoạt động trong cả bộ máy nhà
nước.
Chính quyền cấp xã là cấp chính quyền trực tiếp với người dân, gần dân, sát dân nhất,
là cấp chính quyền giải quyết và chăm lo mọi mặt đời sống nhân dân, trực tiếp nắm bắt
tâm tư, nguyện vọng tình cảm của nhân dân.
Chính quyền cấp xã là cấp hướng dẫn giám sát hoạt động tự quản của nhân dân
nhằm tạo điều kiện cho nhân dân phát huy mọi khả năng phát triển kinh tế - xã hội.
Đây là nét đặc thù của chính quyền cấp xã so với các cấp chính quyền khác.
Chính quyền cấp xã là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Chính quyền
cấp xã là cấp trực tiếp tuyên truyền, phổ biến giáo dục đường lối chính sách của Đảng
và pháp luật của Nhà nước cho nhân dân hiểu và thực hiện đường lối chính sách pháp
luật đó và chính quyền cấp xã là cấp nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, ý chí của nhân dân
để phản ánh với cấp trên.
Cấp xã là nơi lưu giữ các giá trị truyền thống, phong tục tập quán của dân tộc
Việt Nam. Chính quyền cấp xã có vai trò rất quan trọng trong việc giữ gìn bản săc văn
hóa dân tộc, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, xây dựng đời sống văn hóa mới
nông thôn mới.Chính quyền cấp xã là bộ máy mang tính quyền lực Nhà nước điều
hành, quản lý hành chính Nhà nước trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã
hội, an ninh quốc phòng trên địa bàn cơ sở. Chính quyên cấp xã chỉ bao gồm Hội đồng
GVHD: Th.S Võ Duy Nam

8

SVTH: Trần Thanh Thẩm

Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
Nhân dân và Ủy ban Nhân dân. Trong đó Hội đồng Nhân dân là cơ quan quyền lực
nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân
dân do nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ
quan Nhà nước cấp trên, Ủy ban Nhân dân do Hội đồng Nhân dân bầu ra là cơ quan
chấp hành của Hội đồng Nhân dân, là cơ quan hành chính Nhà nước ở địa phương,
chịu trách nhiệm trước Hội đồng Nhân dân cùng cấp và cơ quan Nhà nước cấp trên.
Qua phân tích trên có thể khái niệm: chính quyền cấp xã là cấp thấp nhất, cấp
gần gũi nhân dân nhất, bao gồm Hội đồng Nhân dân và Ủy ban Nhân dân thực hiện
quyền lực Nhà nước đại diện cho ý chí nguyện vọng quyền làm chủ cho nhân dân ở cơ
sở, quyết định và thực hiện những chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội,
củng cố an ninh quốc phòng trên địa bàn theo quy định của Hiến pháp, pháp luật là tổ
chức phát huy tính tự quản của nhân dân.
1.1.5 Khái niệm cán bộ, công chức chính quyền cấp xã.
Từ cán bộ được hiểu với nhiều nghĩa khác nhau trong từng giai đoạn lịch sử cụ
thể. Dù cách hiểu, cách dùng khác nhau nhưng về cơ bản từ cán bộ bao hàm nghĩa
chính của nó là bộ khung là nòng cốt, là chỉ huy. Quan niệm một cách chung nhất, cán
bộ là khái niệm chỉ với những người có chức vụ, vai trò và cương vị nòng cốt trong
một tổ chức có tác động ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức và các quan hệ trong
lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, điều hành, góp phần định hướng sự phát triển của tổ chức.
Cán bộ cấp xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) là công dân Việt
Nam, được bầu cử giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong Thường trực Hội đồng nhân dân,
Ủy ban nhân dân, Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy, người đứng đầu tổ chức chính trị - xã
hội; công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh
chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương
từ ngân sách nhà nước.
Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức

vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính
trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội
nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng;
trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan
chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của
Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là
đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối
với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương
GVHD: Th.S Võ Duy Nam

9

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp
luật.
1.2 Đặc điểm năng lực quản lý nhà nước của cán bộ công chức chính quyền cấp xã.
Trong mỗi giai đoạn lịch sử của cách mạng, đòi hỏi từ thực tiễn phải có đội ngũ
cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn (gọi chung là cán bộ, công chức cấp xã) về
năng lực, trình độ, khả năng thích ứng với nhiệm vụ đảm nhiệm. Trước yêu cầu của sự
nghiệp đổi mới đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ngày càng phải đạt tiêu
chuẩn theo chức danh, chương trình và nhiệm vụ. Đó chính là căn cứ để các cấp ủy
Đảng thực hiện tốt công tác quy hoạch, tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng
cán bộ và các chế độ, chính sách khác.
Xuất phát từ chức trách, nhiệm vụ của cán bộ, công chức chính quyền cấp xã, năng
lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã phải thể hiện ở những điểm sau:
- Năng lực của Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân cấp xã thể hiện:

+ Năng lực chủ tọa, triệu tập các kỳ họp, chủ trì tham dựng nghị quyết, giám
xác đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các nghị quyết của Hội đồng Nhân dân.
+ Năng lực tiếp xác cử tri, lấy ý kiến cử tri, tổ chức tiếp dân, đôn đốc, kiểm tra
các kiến nghị, việc giải quyết các khiếu nại tố cáo của nhân dân.
+ Năng lực quan hệ với đại biểu Hội đồng Nhân dân phối hợp công tác với Ủy
ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp, báo cáo công tác với cơ quan hữu quan.
+ Năng lực quan chủ trì phối hợp với Ủy ban Nhân dân trong việc quyết định
đưa ra bãi nhiệm đại biểu Hội đồng Nhân dân theo đề nghị của Ủy ban Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam cùng cấp.
- Năng lực của Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã thể hiện:
+ Năng lực triệu tập, chủ tọa các phiên họp của Ủy ban Nhân dân, giải quyết
các vấn đề thuộc thẩm quyền của Chủ tịch, Phó Chủ tịch, tham gia giải quyết các vấn
đề thuộc thẩm Ủy ban Nhân dân xã, chỉ đạo, đôn đốc kiểm tra việc thực hiện các chính
sách, pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên, nghị quyết của Hội đồng Nhân dân và
các quyết định của Ủy ban Nhân dân xã.
+ Năng lực tiếp dân, giải quyết các kiến nghị, khiếu nại tố cáo của, năng lực
giải quyết, trả lời đối với các kiến nghị của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng
cấp và các đoàn thể ở xã, phường, thị trấn.

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

10

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
+ Năng lực áp dụng các biện pháp cải tiến lề lối làm việc, quản lý điều hành bộ
máy hành chính ở cơ sở, trực tiếp quản lý chỉ đạo, thực hiện một số nhiệm vụ theo quy

định của pháp luật, nghị quyết của Hội đồng Nhân dân cùng cấp, quyết định của Ủy
ban Nhân dân cấp trên.
+ Năng lực tổ chức quản lý, điều hành hoạt động của trưởng, phó thôn, tổ
trưởng tổ dân phố theo quy định của pháp luật.
- Năng lực của công chức Tài chính- Kế toán:
+ Xây dựng thực hiện dự toán thu, chi ngân sách quyết toán ngân sách, kiểm tra
hoạt động tài chính của xã.
+ Thực hiện quản lý các dự án đầu tư xây dựng cơ bản, tài sản công của xã.
+ Tham mưu cho Ủy ban Nhân dân khai thác các nguồn thu thực hiện các hoạt
động tài chính theo đúng quy định của pháp luật.
+ Kiểm tra các hoạt động tài chính, ngân sách, thực hiện chi tiền theo lệnh chi,
thực hiện đúng các quy định về quản lý tiền mặt và giao dịch với kho bạc Nhà nước
+ Báo cáo tài chính ngân sách.
- Năng lực của cán bộ Tư pháp- Hộ tịch.
+ Giúp Ủy ban Nhân dân cấp xã soạn thảo ban hành văn bản quản lý, lấy ý kiến
của nhân dân đối với các dự án luật, pháp lệnh. Phổ biến pháp luật trong nhân dân trên
địa bàn.
+ Giúp Ủy ban Nhân dân cấp xã chỉ đạo cộng đồng dân cư xây dựng hương
ước, quy ước và đồng thời kiểm tra việc thực hiện quy ước, hương ước. Thực hiện việc
trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng chính sách, quản lý tử sách pháp luật,
tổ chức phục vụ, hướng dẫn nhân dân nghiên cứu pháp luật phối hợp hướng dẫn đối
thoại với tổ hòa giải.
+ Thực hiện việc đăng ký và quản lý hộ tịch, thực hiện chứng thực và thực hiện
một số công việc về hộ tịch theo quy định của pháp luật.
+ Thực hiện quản lý tư pháp, thống kê tư pháp, thi hành một số biện pháp giáo
dục tại xã phường theo sự phân công.
+ Giúp Ủy ban Nhân dân xã thực hiện về công tác Thi hành án theo nhiệm vụ
được phân cấp.

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

11

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
+ Giúp Ủy ban Nhân dân xã thực hiện đăng ký giao dịch đảm bảo về quyền sử
dụng đất, bất động sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật.
+ Quản lý hồ sơ, tài liệu, chế độ báo cáo công tác theo quy định, năng lực thực
hiện một số nhiệm vụ tư pháp khác theo quy định của pháp luật.
- Năng lực của cán bộ Địa chính- Xây dưng
+ Quản lý hồ sơ địa chính của xã, phường, thị trấn. Giải quyết một số vấn đề
liên quan đến lĩnh vực đất đai theo quy định của pháp luật.
+ Tham gia xây dựng, kiểm tra việc thực hiện các quy hoạch, kế hoạch sử dụng
đất của xã phường thị trấn, tiến hành kiểm kê việc sử dụng đất đai, tuyên truyền về
việc phổ biến cách chính sách pháp luật liên quan đến lĩnh vực mình đảm nhiệm.
+ Tham gia hòa giải các vụ việc tranh chấp về đất đai, nhận đơn tố cáo về lĩnh
vực đất đai để giúp cho Ủy ban Nhân dân có hướng giải quyết, báo cáo Ủy ban Nhân
dân ra các quyết định xử lí các trường hợp vi phạm về việc sử đụng đất trên địa bàn.
+ Phối hợp cơ quan chuyên môn cấp trên đo đạc lập bản đồ địa chính, bản đồ
hành chính và giải phóng mặt bằng.
- Năng lực của công chức Trưởng công an xã
+ Tổ chức lực lượng công an xã, nắm tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, kịp
thời đấu tranh, ngăn ngừa tội phạm.
+ Tham mưu đề xuất các chủ trương nhằm đảm bảo an ninh trên địa bàn và
thực hiện ngay sau khi được cấp trên đồng ý.
+ Tiến hành phối hợp với các cơ quan khác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về
an ninh trật tự cho nhân dân, hướng dẫn quần chúng làm công tác an ninh trên địa bàn.

+ Tổ chức công tác phòng cháy chữa cháy, quản lý vũ khí, công cụ hổ trợ, an
toàn giao thông và quản lý hộ khẩu trên địa bàn.
+ Tổ chức bảo vệ hiện trường, phối hợp truy bắt các đối tượng truy nã, bắt giữ
người phạm tội quả tang, cấp cứu người bị nạn…..
+ Bảo vệ mục tiêu quan trong về kinh tế, chính trị-xã hội, tham gia xây dựng
nội bộ công an trong sạch vựng mạnh,
- Năng lực của chỉ huy trưởng Quân sự xã.
+ Tham mưu đề xuất chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo và trực tiếp thực hiện nhiệm
vụ Quốc phòng, quan sự. Thực hiên công tác xây dựng lực lượng dân quân, dân quân
GVHD: Th.S Võ Duy Nam

12

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
tự vệ, dự bị động viên, phối hợp với các cơ quan đoàn thể khác thực hiện nhiệm vụ an
ninh quốc phòng trên địa bàn.
+ Chỉ đạo dân quân phối hợp với công an xã và các lực lượng khác thường
xuyên bảo vệ an ninh trật tự và tiến hành khắc phòng chống, khắc phục thiên tai thảm họa….
+ Thực hiện các chính sách hậu cần quân đội, các tiêu chuẩn, chế độ, chính sách
cho dân quân tự vệ, quân nhân dự bị theo quy định.
1.3 Cơ sở đánh giá về năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã.
Đánh giá cán bộ, công chức cấp xã nói riêng và cán cán bộ, công chức nói
chung là khâu quan trọng đầu tiên của công tác cán bộ, đó là việc làm khó, rất nhạy
cảm vì có ảnh hưởng đến tất cả các khâu khác của công tác cán bộ, có ý nghĩa quyết
định trong việc phát hiện, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng, đề bạt, khen
thưởng, kỷ luật và thực hiện các chế độ, chính sách đối với cán bộ cũng như giúp cán

bộ phát huy ưu điểm, khắc phục nhược điểm, tiến bộ không ngừng trong việc nâng cao
phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, năng lực và hiệu quả công tác của cán bộ.
Đánh giá cán bộ đúng sẽ tạo điều kiện cho cán bộ phát huy được sở trường hoàn thành
tốt nhiệm vụ được giao. Đánh giá cán bộ không đúng thì không những bố trí, sử dụng
cán bộ không đúng mà quan trọng hơn là làm mai một dần động lực phát triển, có khi
thui chột những tài năng, làm cho chân lý bị lu mờ, vàng thau lẫn lộn, xói mòn niềm
tin của đảng viên, quần chúng đối với cơ quan lãnh đạo, ảnh hưởng không nhỏ đến
việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị.
Công tác cán bộ gồm nhiều khâu như: đánh giá, quy hoạch, luân chuyển, đào
tạo, bồi dưỡng và bố trí, sử dụng cán bộ. Mỗi khâu có một vị trí nhất định và các khâu
có quan hệ mật thiết với nhau, trong đó đánh giá là khâu tiền đề đầu tiên, có ý nghĩa
quan trọng và là cơ sở của các khâu khác. Cụ thể là, nếu đánh giá đúng thì sẽ có cơ sở
cho lựa chọn, quy hoạch, bố trí cán bộ đúng; ngược lại, nếu đánh giá sai thì sẽ lựa
chọn, quy hoạch, bố trí sai cán bộ và hậu quả thật khôn lường. Trong những năm qua,
công tác cán bộ đã có chuyển biến cả về nhận thức và cách làm, trong đó công tác
đánh giá cán bộ có những mặt tiến bộ, nhất là từ khi Bộ Chính trị ban hành Quy chế
đánh giá cán bộ, công tác này nhìn chung đã thực hiện đúng quy trình và thủ tục theo
hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, mở rộng dân chủ hơn nên đánh giá cán bộ
sát hơn. Tuy vậy, đánh giá cán bộ vẫn là khâu hạn chế nhưng chậm được khắc phục;
Báo cáo kiểm điểm nửa đầu nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội IX của Ban Chấp
hành Trung ương Đảng khóa IX đánh giá: Đánh giá cán bộ là khâu rất yếu, do chưa

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

13

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn

tỉnh Đồng Tháp.
xây dựng được phương pháp đánh giá cán bộ thật sự công tâm, khách quan và đáng tin
cậy.
Đánh giá đúng cán bộ thì toàn bộ quy trình công tác cán bộ sẽ chính xác, hiệu
quả trong chọn người xếp việc được chính xác, giúp cán bộ phát huy tốt sở trường,
đồng thời không bỏ sót người tốt, chọn nhầm người xấu... Vì vậy sẽ đổi mới và nâng
cao chất lượng đội ngũ cán bộ, sẽ tốt cho công việc chung. Ngược lại, nếu đánh giá
không đúng cán bộ thì các khâu tiếp theo trong công tác cán bộ sẽ chệch hướng như sử
dụng sai, đề bạt sai, bản thân cán bộ được đánh giá không thực chất, có thể sinh ra chủ
quan, tự cao tự mãn hoặc trái lại sinh ra bất mãn, tự ti, nhụt chí phấn đấu, làm thiệt cho
cán bộ và thậm chí có hại lớn cho Đảng, gây mâu thuẫn, mất đoàn kết nội bộ, làm xói
mòn lòng tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng. Nhận thức rõ tầm quan
trọng của công tác đánh giá cán bộ cho nên trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng
ta luôn coi trọng việc lãnh đạo, chỉ đạo sát đối với công tác này. Nhờ đó, Đảng đã lựa
chọn xây dựng được đội ngũ cán bộ đông đảo có đủ đức, đủ tài để gánh vác hoàn
thành nhiệm vụ cách mạng vẻ vang mà lịch sử giao phó. Hội nghị Trung ương 9, khóa
IX tiếp tục nhấn mạnh nhiệm vụ đổi mới công tác cán bộ, trong đó “Cần tập trung đổi
mới phương pháp đánh giá cán bộ thông qua việc xây dựng và thực hiện hệ thống các
quy chế đánh giá cán bộ”.
Các tiêu chí cơ bản để đánh giá về năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công
chức chính quyền cấp xã bao gồm: Phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ, kỹ năng và
phương pháp quản lý nhà nước.
Thứ nhất, về phẩm chất chính trị.
Phẩm chất chính trị là tiêu chí quan trọng nhất, quyết định đến năng lực quản lý
nhà nước của cán bộ, công chức. Phẩm chất chính trị là động lực tinh thần thúc đẩy
cán bộ các cấp vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao hay nói cách khác là
hoàn thành nhiệm vụ với hiệu quả cao nhất,là yêu cầu cơ bản nhất đối với người cán
bộ. Phẩm chất chính trị là lòng nhiệt tình cách mạng, lòng trung thành tuyệt đối với lý
tưởng của Đảng, với Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, tinh thần tận tuỵ
với công việc, hết lòng hết sức vì sự nghiệp của nhân dân; là bản lĩnh chính trị vững

vàng, kiên định với mục tiêu và con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội. Phẩm chất chính
trị đòi hỏi người cán bộ, công chức phải thấm nhuần chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng
Hồ Chí Minh, quán triệt đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của
Nhà nước, có tinh thần cương quyết đấu tranh chống lại các hiện tượng lệch lạc, những
biểu hiện mơ hồ, sai trái đường lối, chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật của
Nhà nước và các hành vi xâm phạm quyền lợi chính đáng của nhân dân. Người cán bộ,
GVHD: Th.S Võ Duy Nam

14

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
công chức chính quyền cấp xã có phẩm chất chính trị tốt là người tích cực tuyên
truyền, vận động gia đình, bà con nhân dân thực hiện tốt đường lối, chủ trương, chính
sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Là người luôn luôn trăn trở băn khoăn và
tìm cách tháo gỡ những khó khăn ở cơ sở, từng bước nâng cao đời sống vật chất và
tinh thần cho nhân dân. Người có phẩm chất chính trị tốt là người một lòng phục vụ
Nhà nước, phục vụ nhân dân.
Thứ hai, về đạo đức cách mạng.
Đạo đức cách mạng là nền tảng, là gốc, là sức mạnh của người cán bộ, công
chức, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy: "Cũng như sông thì có nguồn mới có nước,
không có nguồn thì sông cạn; cây phải có gốc không có gốc thì cây héo; người cách
mạng phải có đạo đức cách mạng, không có đạo đức thì có tài giỏi mấy cũng không
lãnh đạo được nhân dân " 1 "sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được xa, người
cách mạng phải có đạo đức cách mạng mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng".
cán bộ, công chức chính quyền cấp xã là người trực tiếp làm việc và sinh hoạt cùng
với người dân. Cho nên đạo đức của người cán bộ, công chức sẽ có tác động rất lớn

đối với người dân, có ảnh hưởng rất lớn đối với hiệu quả quản lý nhà nước của chính
quyền cấp xã. Nếu người cán bộ, công chức có đầy đủ các phẩm chất "Cần, kiệm,
liêm, chính, chí công vô tư" thì nhân dân sẽ tin tưởng họ, tin tưởng vào sự nghiệp cách
mạng của Đảng, từ đó nhân dân tự giác thực hiện đường lối, chính sách của Đảng và
pháp luật của Nhà nước. Ngược lại, nếu người cán bộ, công chức không có đủ các
phẩm chất trên thì họ sẽ bị mất niềm tin của nhân dân, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng,
nhiệm vụ của cách mạng, họ trở thành "sâu mọt của dân".
Người cán bộ, công chức chính quyền cấp xã chỉ tuyên truyền, phổ biến đường
lối, chính sách thôi chưa đủ mà họ phải là người tiền phong gương mẫu trong việc
chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách đó, họ phải "nói đi đôi với làm", họ phải
là tấm gương sáng để nhân dân noi theo như Bác Hồ đã dạy "Một tấm gương sáng còn
giá trị hơn một triệu bài diễn văn tuyên truyền".Người cán bộ, công chức có đạo đức
cách mạng là người phải tích cực đấu tranh chống lại các tiêu cực của xã hội như:
Tham nhũng, lãng phí, quan liêu, tha hoá, sa sút về đạo đức lối sống chạy theo địa vị
danh lợi, tranh giành kèn cựa lẫn nhau mất đoàn kết nội bộ, dối trá, lười biếng, suy
thoái về tư tưởng chính trị, phai nhạt lý tưởng cách mạng...

1

Hồ Chí Minh Toàn tập, Tập 5, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, năm 1995.

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

15

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.

Người cán bộ, công chức chính quyền cấp xã muốn được dân tin yêu (nói dân
nghe, làm dân tin) thì phải thường xuyên rèn luyện tu dưỡng đạo đức trong mọi lúc,
mọi nơi như Bác Hồ đã từng khuyên "đạo đức cách mạng không phải từ trên trời sa
xuống. Nó do đấu tranh rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng
như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong"1
Thứ ba, về trình độ (trình độ học vấn, trình độ lý luận chính trị, trình độ chuyên
môn nghiệp vụ, trình độ quản lý hành chính nhà nước).
Trình độ học vấn (trình độ văn hoá) không phải là yếu tố duy nhất quyết định
hiệu quả hoạt động của cán bộ, công chức cơ sở nhưng đây là tiêu chí quan trọng ảnh
hưởng đến hoạt động quản lý trong đội ngũ này. Nó là nền tảng cho việc nhận thức,
tiếp thu đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; là tiền
đề tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật vào trong cuộc sống.
Hạn chế về trình độ học vấn sẽ hạn chế về khả năng nhận thức và năng lực tổ chức
thực hiện các chủ trương, chính sách, các quy định của pháp luật, cản trở việc thực
hiện chức năng, nhiệm vụ của cán bộ, công chức chính quyền cấp xã. Do đó, trình độ
học vấn là tiêu chí quan trọng để đánh giá năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công
chức chính quyền cấp xã.
Trình độ lý luận chính trị: Lý luận chính trị là cơ sở xác định quan điểm, lập
trường giai cấp công nhân của cán bộ, công chức nói chung và cán bộ, công chức
chính quyền cấp xã nói riêng. Thực tế cho thấy nếu cán bộ, công chức có lập trường
chính trị vững vàng, hoạt động vì mục tiêu, lý tưởng cách mạng thì sẽ được nhân dân
kính trọng, tin yêu và họ sẽ vận động được nhân dân thực hiện tốt các chủ trương,
chính sách, pháp luật góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Ngược lại, nếu
cán bộ, công chức nào lập trường chính trị không vững vàng, hoạt động vì lợi ích cá
nhân, thoái hoá, biến chất sẽ đánh mất lòng tin ở nhân dân dẫn đến hiệu quả quản lý
nhà nước thấp. Vì vậy, để nâng cao năng lực quản lý nhà nước thì cần thiết phải nâng
cao trình độ lý luận chính trị cho cán bộ, công chức chính quyền cấp xã.
Trình độ quản lý nhà nước: quản lý nhà nước là hệ thống tri thức khoa học về
quản lý xã hội mang tính quyền lực Nhà nước. Đó là những kiến thức đòi hỏi các nhà
quản lý phải có, để giải quyết các vụ việc cụ thể đặt ra trong quá trình điều hành, quản

lý. Quản lý vừa là hoạt động khoa học, vừa là hoạt động nghệ thuật, cho nên yêu cầu
các cán bộ, công chức phải am hiểu sâu sắc về kiến thức quản lý và phải vận dụng linh
hoạt các kiến thức đó vào giải quyết những vụ việc cụ thể. Thực tế cho thấy trong quá
trình quản lý chỉ dựa vào kinh nghiệm thôi chưa đủ mà phải được trang bị đầy đủ kiến
thức và kỹ năng quản lý nhà nước, để qua đó nâng cao năng lực quản lý nhà nước.
GVHD: Th.S Võ Duy Nam

16

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
Hiện nay hạn chế lớn nhất của cán bộ, công chức chính quyền cấp xã là trình độ quản
lý nhà nước, để nâng cao năng lực quản lý nhà nước thì cần phải nhanh chóng đào tạo,
bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước cho cán bộ, công chức chính quyền cấp xã.
Trình độ chuyên môn nghiệp vụ: Trình độ chuyên môn nghiệp vụ được hiểu là
những kiến thức chuyên sâu về một lĩnh vực nhất định được biểu hiện qua những cấp
độ: Sơ cấp, trung cấp, cao đẳng, đại học. Đây là những kiến thức mà cán bộ, công
chức chính quyền cấp xã không được thiếu khi giải quyết công việc của mình. Nếu
thiếu kiến thức này thì cán bộ, công chức sẽ lúng túng trong việc giải quyết công việc,
chắc chắn sẽ khó hoàn thành công việc, hiệu quả quản lý nhà nước sẽ thấp.
Thứ tư, về kỹ năng quản lý nhà nước.
Kỹ năng quản lý nhà nước của cán bộ, công chức chính quyền cấp xã là khả
năng vận dụng khéo léo, thành thạo những kiến thức và kinh nghiệm vào thực hiện
chức trách, nhiệm vụ quản lý nhà nước trên các lĩnh vực ở cơ sở: Kỹ năng quản lý nhà
nước bao gồm: Kỹ năng xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch cấp xã.
Kỹ năng tổ chức kỳ họp và ra nghị quyết của Hội đồng Nhân dân cấp xã; kỹ năng tổ
chức và điều hành hoạt động của Ủy ban Nhân dân cấp xã: Kỹ năng tuyên truyền, phổ

biến pháp luật, thi hành và áp dụng pháp luật trong quản lý nhà nước; kỹ năng lập và
quản lý thực hiện dự án cấp xã; kỹ năng tổ chức kiểm tra hành chính, xử phạt và
cưỡng chế hành chính ở cấp xã; kỹ năng phát hiện, xử lý tình huống phát sinh trên địa
bàn cấp xã; kỹ năng soạn thảo văn bản ở cấp xã, kỹ năng nghiệp vụ văn phòng và
thống kê cấp xã; kỹ năng phối hợp và chỉ đạo trưởng ấp, bản trong việc thực hiện một
số nhiệm vụ của chính quyền cấp xã, kỹ năng ứng dụng khoa học công nghệ vào quản
lý nhà nước ở cấp xã... Nếu kỹ năng quản lý nhà nước trong cán bộ, công chức chính
quyền cấp xã không tốt thì giải quyết công việc mất rất nhiều thời gian và hiệu quả
quản lý nhà nước thấp; nếu kỹ năng quản lý nhà nước của cán bộ, công chức chính
quyền cấp xã tốt, thì họ sẽ giải quyết công việc nhanh chóng và hiệu quả quản lý nhà
nước sẽ cao.
Thứ năm, về phương pháp quản lý nhà nước.
Phương pháp quản lý nhà nước của cán bộ, công chức chính quyền cấp xã là
cách thức mà cán bộ, công chức chính quyền cấp xã sử dụng để thực hiện chức năng,
nhiệm vụ quản lý nhà nước trên các lĩnh vực ở cơ sở có hiệu quả cao. Các phương
pháp quản lý nhà nước được chia làm 2 nhóm:

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

17

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
Nhóm thứ nhất: Các phương pháp chủ yếu của khoa học quản lý gồm: Phương
pháp giáo dục tư tưởng, đạo đức Xã hội chủ nghĩa; phương pháp tổ chức; phương pháp
kinh tế ; phương pháp hành chính.
Nhóm thứ hai: Các phương pháp của các môn khoa học khác được sử dụng

trong quản lý nhà nước gồm: phương pháp kế hoạch hoá; phương pháp thống kê;
phương pháp tâm lý- xã hội học; phương pháp toán học; phương pháp sinh lý học.
Nếu cán bộ, công chức chính quyền cấp xã có phương pháp quản lý nhà nước
tốt thì công việc được giải quyết nhanh chóng, được nhân dân đồng tình ủng hộ, hiệu
quả quản lý nhà nước cao; ngược lại nếu cán bộ, công chức chính quyền cấp xã không
có phương pháp quản lý nhà nước tốt thì công việc bị ứ đọng, làm phát sinh mâu thuẫn
trong nhân dân, hiệu quả quản lý nhà nước thấp.
Ngoài ra, còn có các yêu tố như: Sức khoẻ, tác phong làm việc, kiến thức thực
tế... cũng có ảnh hưởng tới năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức chính
quyền cấp xã.

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

18

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG VỀ NĂNG LỰC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC CỦA ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG THÁP.
2. 1 Tổng quan về tỉnh Đồng Tháp.
Đồng Tháp là một tỉnh của vùng đồng bằng sông Cửu Long, ở đầu nguồn sông
Tiền, phía Bắc giáp Long An, phía Tây Bắc giáp tỉnh Preyveng – Campuchia, phía
Nam giáp An Giang và Cần Thơ. Tổng diện tích tự nhiên 3.238 km2 (có 2/3 diện tích
tự nhiên thuộc khu vực Đồng Tháp Mười. Địa hình Đồng Tháp được chia thành 2
vùng lớn: vùng phía Bắc sông Tiền (có diện tích tự nhiên 250.731 ha, thuộc khu vực
Đồng Tháp Mười, địa hình tương đối bằng phẳng, hướng dốc Tây Bắc – Đông Nam);

vùng phía Nam sông Tiền (có diện tích tự nhiên 73.074 ha, nằm kẹp giữa sông Tiền và
sông Hậu, địa hình có dạng lòng máng, hướng dốc từ hai bên sông vào giữa)2
2.2 Thực trạng năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức chính quyền
cấp xã ở tỉnh Đồng Tháp.
2.2.1 Cán bộ chủ chốt chính quyền cấp xã: 3
* Bí thư kim Chủ tịch Hội đồng Nhân dân và Phó bí thư kim Chủ tịch Hội đồng
Nhân dân cấp xã:
Bí thư kim Chủ tịch Hội đồng Nhân dân gồm có: 109 người.
- Về giới tính: 103 người nam (94,49%), 6 người nữ (5,51%).

2

/>introduction&provinceId=1358 Truy cập ngày 22/7/2014
3
Số liệu theo: Quyết định số 751/QĐ-UBND tỉnh Đồng Tháp ngày 02/8/2013, bản phụ lục số 01,02 về Thống kê
số lượng cơ cấu cán bộ, công chức chính quyền cấp xã. Số liệu tính tới ngày 31/12/2012

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

19

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
- Về độ tuổi: Dưới 40 tuổi: 15 người (13,76%), từ 41 - 45 tuổi: 28 người
(25,68%), từ 46 - 60 tuổi: 66 người (60,55%).

- Về trình độ văn hoá: THCS: 0 người (0%), THPT: 109 người (100%).

- Về trình độ chuyên môn: Sau đại học: 1 người (0.91% ), Đại học - cao đẳng:
84 người (77,06%), trung cấp: 21 (19,26%), sơ cấp: 3 người (2,75%), chưa học gì: 0 (0%).

- Về trình độ lý luận: Sơ cấp: 3 người (2.75%), trung cấp: 24 người (22,01%),
cao cấp: 78 người (71,55%), chưa qua đào tạo: 4 người (3,66%).

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

20

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
Phó bí thư kim Chủ tịch Hội đồng Nhân dân gồm có: 30 người.
- Về giới tính: 28 người nam (93,33%), 2 người nữ (6,77%).

- Về độ tuổi: Dưới 40 tuổi: 6 người (20%), từ 41 - 45 tuổi: 4 người (13,33%), từ
45 - 60 tuổi: 20 người (66,66%).

- Về trình độ văn hoá: THCS: 0 người (0%), THPT: 30 người (100%).
- Về trình độ chuyên môn: Đại học - cao đẳng: 11 người (36,66%), trung cấp:
16 (53,33%), sơ cấp: 3 người (10%), chưa học gì: 0 (0%).

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

21

SVTH: Trần Thanh Thẩm

Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
- Về trình độ lý luận: Sơ cấp: 1 người (3,33%), trung cấp: 22 người (73.33%),
cao cấp: 6 người (20%), chưa qua đào tạo 1 (3,33%).

Chủ tịch Hội đồng Nhân dân (không kiêm nhiệm các chức danh khác) gồm có:
3 người.
- Về giới tính: 3 người nam (100%).

- Về độ tuổi: Dưới 40 tuổi: 0 người (0%), từ 41 - 45 tuổi: 2 người (66,66%), từ
45 - 60 tuổi: 1 người (33,33%).

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

22

SVTH: Trần Thanh Thẩm


Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn
tỉnh Đồng Tháp.
- Về trình độ văn hoá: THCS: 0 người (0%), THPT: 3 người (100%).
- Về trình độ chuyên môn: Đại học - cao đẳng: 2 người (66,66%), trung cấp: 1
(33,33%), sơ cấp: 0 người (0%), chưa học gì: 0 (0%).

- Về trình độ lý luận chính trị: Sơ cấp: 2 người (16,66%), trung cấp: 0 người
(0%), cao cấp: 9 người (75%), chưa qua đào tạo 1 (8,33%).

Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân gồm có: 143 người.
- Về giới tính: nam 110 người (76,92%), nữ 33 người (23,07%)

GVHD: Th.S Võ Duy Nam

23

SVTH: Trần Thanh Thẩm