hợp đồng ủy quyền theo quy định của pháp luật việt nam – lý luận và thực tiễn

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA LUẬT
BỘ MÔN TƯ PHÁP
----------

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
(Niên khóa 2011 – 2015)

HỢP ĐỒNG ỦY QUYỀN THEO QUY ĐỊNH CỦA PHÁP
LUẬT VIỆT NAM – LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

Giảng viên hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện:

ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Phạm Thị Kiều
MSSV: 5115984
Lớp: Thương mại 2 – K37

Cần Thơ, ngày 30 tháng 11 năm 2014


LỜI CẢM ƠN
Trong suốt khoảng thời gian bắt đầu học tập ở giảng đường đại học đến nay, tôi đã
nhận được rất kiến thức, kinh nghiệm cũng như nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của q Thầy
Cơ, gia đình và bạn bè. Với lịng biết ơn sâu sắc, tơi xin được gửi lời cám ơn đến Ban
giám hiệu Trường Đại học Cần Thơ, Ban chủ nhiệm Khoa Luật cùng quý Thầy Cơ là
giảng viên Khoa Luật đã tận tình dạy bảo, truyền đạt những kiến thức, những kinh
nghiệm quý báu trong học tập và cả những kỹ năng sống ngoài xã hội, để tơi có được

hành trang cần thiết bước vào đời.
Chân thành cám ơn! Cô Nguyễn Thị Ngọc Tuyền là giảng viên hướng dẫn tôi
thực hiện đề tài trong suốt thời gian vừa qua. Tuy cô luôn bận rộn với công việc giảng
dạy, song cô vẫn giành thời gian, tâm huyết, tận tình hướng dẫn để tơi có điều kiện thuận
lợi hoàn thành luận văn tốt nghiệp này. Trong q trình thực hiện bài viết tơi đã gặp rất
nhiều khó khăn, nhưng nhờ sự động viên chỉ bảo và những góp ý chân thành của cơ đã
giúp tơi hồn thành được bài viết một cách tốt nhất. Một lần nữa, tôi xin chân thành cám
ơn cô đã hướng dẫn tơi trong suốt khoảng thời gian qua.
Trong q trình thực hiện bài viết và tìm hiểu đề tài, tơi đã vận dụng hết những
kiến thức đã tìm hiểu được và các góp ý của giảng viên hướng dẫn. Nhưng do vốn kiến
thức còn hạn hẹp và thiếu kinh nghiệm nên mặc dù đã rất cố gắng nhưng vẫn còn nhiều
nên sai sót trong q trình thực hiện đề tài. Vì vậy, rất mong sẽ nhận được góp ý, nhận
xét quý báu của q Thầy Cơ để bài viết được hồn thiện hơn.
Một lần nữa tôi xin chân thành cám ơn!
Cần Thơ, ngày 18 tháng 11 năm 2014
Sinh viên thực hiện
Phạm Thị Kiều


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................

............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Cần Thơ, ngày ... tháng ... năm 2014


NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG BẢO VỆ LUẬN VĂN
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................

............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
Cần Thơ, ngày ... tháng ... năm 2014


MỤC LỤC
Trang

LỜI NĨI ĐẦU ................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................................2
3. Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................... 2
5. Bố cục của đề tài .........................................................................................................3

CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN CHUNG VỀ HỢP ĐỒNG ỦY QUYỀN .................4
1.1 Khái niệm về hợp đồng ủy quyền ...........................................................................4
1.2 Đặc điểm của hợp đồng ủy quyền ...........................................................................7
1.3 Một số hợp đồng ủy quyền đặc biệt ......................................................................11
1.3.1 Dịch vụ mua bán nhà đất .................................................................................12
1.3.2 Ủy quyền quản lý tài sản ..................................................................................12

1.3.3 Đại diện cho thương nhân ...............................................................................14
1.4 So sánh hợp đồng ủy quyền và hợp đồng dịch vụ ...............................................15
1.5 Ý nghĩa của việc nghiên cứu hợp đồng ủy quyền ...............................................17
1.6 Lịch sử hình thành và phát triển của chế định hợp đồng ủy quyền trong hệ
thống pháp luật Việt Nam ........................................................................................... 18

CHƯƠNG 2 QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VỀ HỢP
ĐỒNG ỦY QUYỀN ....................................................................................................20
2.1 Điều kiện của hợp đồng ủy quyền........................................................................20
2.1.1 Điều kiện về chủ thể ......................................................................................... 20
2.1.2 Điều kiện về nội dung của hợp đồng ủy quyền ...............................................23
2.1.3 Hình thức của hợp đồng ủy quyền ..................................................................24
2.2 Hiệu lực của hợp đồng ủy quyền ..........................................................................27
2.2.1 Thời điểm phát sinh hiệu lực của hợp đồng ủy quyền ...................................27
2.2.2 Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng ủy quyền ............................. 28
2.2.2.1 Quyền và nghĩa vụ của bên ủy quyền ......................................................... 28
2.2.2.2 Quyền và nghĩa vụ của bên được ủy quyền ................................................29
2.3 Thời hạn của hợp đồng ủy quyền và vấn đề ủy quyền lại ..................................33


2.3.1 Thời hạn ủy quyền ............................................................................................ 33
2.3.2 Ủy quyền lại ......................................................................................................34
2.4 Các trường hợp chấm dứt hợp đồng ủy quyền ...................................................35
2.4.1 Hợp đồng ủy quyền hết hạn .............................................................................35
2.4.2 Công việc ủy quyền đã hoàn thành..................................................................36
2.4.3 Các bên ủy quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng ủy quyền ......36
2.4.3.1 Bên ủy quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng ủy quyền .......................... 36
2.4.3.2 Bên được ủy quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng ủy quyền .................37
2.4.4 Bên ủy quyền, bên được ủy quyền chết, bị Tòa án tuyên bố mất năng lực
hành vi dân sự, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết .....38

2.4.4.1 Bên ủy quyền, bên được ủy quyền chết ...................................................... 38
2.4.4.2 Bên ủy quyền, bên được ủy quyền bị Tòa án tuyên bố hạn chế hoặc mất
năng lực hành vi dân sự .......................................................................................... 38
2.4.4.3 Bên ủy quyền và bên được ủy quyền bị Tịa án tun bố mất tích hoặc
chết .......................................................................................................................... 39

CHƯƠNG 3 THỰC TIỄN ÁP DỤNG VÀ HƯỚNG HOÀN THIỆN CÁC
QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG ỦY QUYỀN .............................42
3.1 Thực tiễn áp dụng những quy định của pháp luật về hợp đồng ủy quyền .......42
3.1.1 Thuận lợi của việc giao kết hợp đồng ủy quyền..............................................42
3.1.2 Khó khăn của việc giao kết hợp đồng ủy quyền ..............................................44
3.2 Một số vướng mắc và kiến nghị hoàn thiện quy định pháp luật về hợp đồng ủy
quyền ............................................................................................................................. 46
3.2.1 Một số vướng mắc............................................................................................. 46
3.2.1.1 Vấn đề công chứng hợp đồng ủy quyền ..................................................... 46
3.2.1.2 Hợp đồng ủy quyền bị lợi dụng để che đậy một hợp đồng khác.................49
3.2.1.3 Hợp đồng ủy quyền bị lợi dụng để chiếm đoạt tài sản ............................... 52
3.2.1.4 Hợp đồng ủy quyền trong giao dịch chứng khoán .....................................55
3.2.2 Kiến nghị hoàn thiện những vấn đề về hợp đồng ủy quyền ........................... 58
3.2.2.1 Kiến nghị trong lĩnh vực công chứng hợp đồng ủy quyền .......................... 59
3.2.2.2 Kiến nghị đối với tình trạng lạm dụng hợp đồng ủy quyền để che giấu hợp
đồng khác và chiếm đoạt tài sản .............................................................................60
3.2.2.3 Kiến nghị trong lĩnh vực chứng khoán ....................................................... 62


KẾT LUẬN.................................................................................................... 63
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


LỜI NĨI ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Với sự phát triển của nền kinh tế nhiều thành phần theo cơ chế thị trường có sự quản
lý của nhà nước. Q trình phát triển kinh tế ln gắn liền với nhu cầu xã hội, kinh tế
phát triển cao thì nhu cầu xã hội ngày càng tăng theo một thông số tỉ lệ thuận. Ngày nay
trong nền kinh tế thị trường những giao dịch dân sự, thương mại diễn ra rất phổ biến. Tuy
nhiên, không phải lúc nào những chủ thể cũng có thể tham gia trực tiếp vào việc thực
hiện các giao dịch này. Vì vậy pháp luật cho phép một chủ thể có quyền trao quyền đó
cho người khác để thực hiện thay mình để đạt được mục đích mong muốn bằng cơ chế ủy
quyền.
Có thể nói hợp đồng ủy quyền là một trong những căn cứ pháp lý cho việc thực hiện
các giao dịch do người đại diện theo ủy quyền thực hiện nhân danh người ủy quyền, pháp
luật về hợp đồng ủy quyền là một trong những biện pháp thúc đẩy các giao dịch dân sự
phát triển
Vấn đề hợp đồng ủy quyền được pháp luật quy định khá chi tiết cụ thể là Bộ Luật
Dân Sự 2005 đã quy định về khái niệm, những vấn đề về trình tự, thủ tục cũng như quyền
và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ hợp đồng ủy quyền và đây cũng được xem là
những khuôn khổ pháp lý điều chỉnh hiệu quả quan hệ dân sự. Bên cạnh đó việc đánh giá
và tìm hiểu các vấn đề về hợp đồng ủy quyền là một vấn đề cần thiết với tính chất, mức
độ và phạm vi để nắm vững các quy định pháp luật hiện hành về hợp đồng ủy quyền. Thế
nhưng trong thực tế có những chủ thể tham gia vào quan hệ ủy quyền đã không tôn trọng
pháp luật khi có những hành vi sai trái trong quá trình áp dụng pháp luật làm xâm hại đến
lợi ích của các cá nhân, tổ chức, gây thiệt hại cho nhà nước và ảnh hưởng đến xã hội. Cụ
thể nhiều người đã lợi dụng tính chất thỏa thuận về phạm vi của của hợp đồng ủy quyền
trong định đoạt tài sản để chiếm đoạt tài sản hoặc che đậy hợp đồng khác với mục đích
trốn thuế gây thất thốt cho nguồn thu của ngân sách nhà nước.
Thực trạng trên diễn ra sôi nỗi trong lĩnh vực bất động sản như ủy quyền mua bán,
thế chấp nhà ở, quyền sử dụng đất, ủy quyền giao dịch chứng khoán. Đồng thời do người
dân thiếu kiến thức pháp luật, bằng việc chưa có nhận thức sâu sắc quy định về hợp đồng
ủy quyền nên họ sẵn sàng chấp nhận tham gia vào quan hệ ủy quyền mà không lường
trước được những rủi ro khi người khác lợi dụng hợp đồng ủy quyền để trục lợi. Bên

cạnh đó, thực tiễn cơng chứng, chứng thực hợp đồng ủy quyền cũng phát sinh nhiều bất
cập, có những điểm nhập nhằng giữa Luật công chứng 2006 với Bộ Luật Dân Sự 2005.
Ngoài ra trong lĩnh vực chứng khốn, hợp đồng ủy quyền cịn bị lợi dụng để các cá nhân
hay cơng ty chứng khốn chiếm đoạt chứng khoán, tiền gửi của nhà đầu tư khiến cho nhà
đầu tư e ngại khi tham gia vào thị trường chứng khốn. Một thực tế khơng thể phủ nhận
GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

-1-

SVTH: Phạm Thị Kiều


đó là pháp luật về hợp đồng ủy quyền chưa được hoàn thiện ở mức độ tuyệt đối, hơn nữa
trong bối cảnh các quan hệ dân sự diễn ra ngày càng phổ biến, đa dạng và phức tạp nên
thấy được sự cần thiết tiếp tục hoàn thiện quy định của pháp luật về hợp đồng ủy quyền.
Do đó, để nhận dạng những rủi ro và tìm hiểu những vướng mắc trong hợp đồng ủy
quyền trên cơ sở phân tích những quy định pháp lý về hợp đồng ủy quyền để đưa ra
những ý kiến đề xuất giải quyết vướng mắc- đó là lý do người viết chọn đề tài “Hợp
đồng ủy quyền theo quy định của pháp luật Việt Nam- Lý luận và thực tiễn” để
nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Trên cơ sở những quy định của pháp luật về hợp đồng ủy quyền, người viết
nghiên cứu đề tài “Hợp đồng ủy quyền theo quy định của pháp luật Việt Nam- Lý
luận và thực tiễn” với mục đích chỉ ra những vướng mắc thực tế khi áp dụng hợp đồng
ủy quyền, đồng thời người viết đề xuất một số kiến nghị góp phần để giải quyết các
vướng mắc trên. Từ đó giúp cho các chủ thể tham gia vào quan hệ ủy quyền có được kiến
thức pháp luật vững vàng hơn để bảo vệ lợi ích chính đáng của bản thân cũng như tránh
gây phương hại cho bên còn lại khi tham gia vịa quan hệ ủy quyền. Ngồi ra có thể giúp
các cơ quan thi hành pháp luật có những biện pháp, để hạn chế hoặc chống lại những tiêu
cực phát sinh.

3. Phạm vi nghiên cứu
Hợp đồng ủy quyền là một trong những hợp đồng thơng dụng có ý nghĩa quan trọng
trong nhiều lĩnh vực như dân sự, hành chính, tố tụng, kinh tế,…Tuy nhiên với kiến thức
hạn hẹp người viết khơng có tham vọng nghiên cứu tất các các lĩnh vực liên quan đến
hợp đồng ủy quyền mà chỉ tập trung phân tích những quy định của hợp đồng ủy quyền
trong Bộ Luật Dân Sự 2005. Cụ thể như khái niệm, đặc điểm, thời hạn ủy quyền, ủy
quyền lại, quyền và nghĩa vụ của các bên,… Song song đó người viết đã tìm hiểu những
bất cập, vướng mắc trong thực tế khi áp dụng hợp đồng ủy quyền như việc công chứng,
chứng thực, việc lợi dụng hợp đồng ủy quyền để che đậy hợp đồng khác hoặc chiếm đoạt
tài sản. Cuối cùng người viết đưa ra đề xuất của mình với mong muốn góp phần hồn
thiện những quy định của pháp luật về hợp đồng ủy quyền cũng như hạn chế được những
tiêu cực có thể xãy ra.
4. Phương pháp nghiên cứu
Nhằm hoàn thiện luận văn một cách tốt nhất, người viết đã vận dụng phương pháp
để phục vụ mục đích nghiên cứu của mình như phương pháp phân tích luật viết dựa trên
những quy định của pháp luật hiện hành cụ thể là các quy định của Bộ Luật Dân Sự 2005,
phương pháp đánh giá, so sánh, nhận định các quy định pháp luật từ đó đưa ra các điểm

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

-2-

SVTH: Phạm Thị Kiều


hạn chế trong quy định của pháp luật hiện hành, phương pháp tổng hợp thông tin qua các
bài viết, các cơng trình nghiên cứu có giá trị pháp lý và tạp chí chuyên ngành trên nền
tảng phương pháp luận theo quan điểm duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác- Lê Nin.
Cùng với đó là tham khảo ý kiến của các nhà soạn thảo nghiên cứu luật, các giảng viên
trường Đại học Cần Thơ.

5. Bố cục của đề tài
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
nghiên cứu của đề tài gồm ba chương.
Chương một: Lý luận chung về hợp đồng ủy quyền
Chương hai: Quy định của pháp luật hiện hành về hợp đồng ủy quyền
Chương ba: Thực tiễn áp dụng và hướng hoàn thiện các quy định của pháp
luật về hợp đồng ủy quyền

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

-3-

SVTH: Phạm Thị Kiều


CHƯƠNG 1
LÝ LUẬN CHUNG VỀ HỢP ĐỒNG ỦY QUYỀN
Cùng với sự phát triển vượt bậc của nền kinh tế - xã hội hiện nay, quan hệ xã hội
ngày càng trở nên rộng rãi và phức tạp, nhu cầu xác lập quan hệ của con người cũng trở
nên cần thiết. Tuy nhiên trong chừng mực nào đó các chủ thể sẽ không thể đáp ứng được
cùng lúc khối lượng công việc mà chính các quan hệ trên đem lại, do đó cần phải có
người đứng ra làm thay, xuất phát từ đó mà hợp đồng ủy quyền ra đời, với tính chất công
việc được thực hiện dựa trên sự ủy quyền, chứ không do cá nhân tham gia vào quan hệ
thực hiện. Do vậy để biết bản chất thật sự của hợp đồng ủy quyền, dưới dây người viết sẽ
khái quát về hợp đồng ủy quyền trong đó có khái niệm, đặc điểm, lịch sử hình hành cũng
như ý nghĩa của việc nghiên cứu chế định hợp đồng ủy quyền.
1.1 Khái niệm về hợp đồng ủy quyền
Pháp luật về hợp đồng là một trong những chế định trung tâm của mọi hệ thống
pháp luật, là cơ sở pháp lý điều chỉnh các quan hệ dân sự - kinh tế phát sinh trong đời
sống xã hội, dựa vào đó hướng đến việc bảo đảm cơng bằng, minh bạch và lành mạnh

hóa các quan hệ hợp đồng giữa các chủ thể.
Trong cuộc sống hiện tại hợp đồng được biết đến như một giao dịch không thể
thiếu, là công cụ chủ yếu để xác lập quan hệ giữa người với người liên quan đến tài sản
trong một xã hội có tổ chức.1 Hầu hết mọi hoạt động của con người khi tham gia vào một
quan hệ xã hội đều được xem là hợp đồng, từ việc mua thức ăn, xem hát hay mua đồ
dùng sinh hoạt, suy cho cùng để thực hiện được các cơng việc nói trên thì chủ tham gia
nói chung sẽ phải xác lập với đối phương một giao dịch và giao dịch đó được gọi là hợp
đồng.
Thuật ngữ “hợp đồng” trước tiên được hiểu là “sự cam kết giữa hai hay nhiều
người để làm một việc gì đó, là việc xác lập trách nhiệm, quyền lợi”2. Với việc xuất hiện
sự cam kết của hai hay nhiều người, có thể nói hợp đồng chính là sự giao kết mà trong đó
có sự xuất hiện của từ hai chủ thể trở lên khi tham gia vào quan hệ hợp đồng. Đồng thời
làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên chủ thể cũng như quyền lợi của bên thứ ba
khi tham gia quan hệ hợp đồng.
Hợp đồng dân sự theo pháp luật Việt Nam được định nghĩa tại Điều 388 Bộ Luật
Dân Sự (BLDS) hiện hành theo đó: “Hợp đồng dân sự là sự thỏa thuận giữa các bên về
việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự”. Khái niệm này cũng đã
được ghi nhận tại Điều 394 BLDS 19953. Từ khái niệm trên cho thấy hợp đồng dân sự có
Nguyễn Ngọc Điện, Giáo trình luật Dân Sự Việt Nam (tập 1), Tủ sách Đại học Cần Thơ, 2004, trang 4.
Quang Hùng, Từ điển Tiếng Việt, NXB Từ điển Bách khoa, TP.HCM, 2006, trang 45.
3
Điều 394 Bộ luật Dân sự 1995: “Hợp đồng dân sự là sự thoả thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc
chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.”
1
2

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

-4-

SVTH: Phạm Thị Kiều


các yếu tố cơ bản như sau: thứ nhất hợp đồng dân sự phải là sự thỏa thuận và gặp gỡ ý
chí giữa các bên, đây là đặc điểm chủ đạo, bởi có ý kiến cho rằng “yếu tố thỏa thuận của
các chủ thể là tiền đề của hợp đồng và được xem là tuyệt đối” 4. Thứ hai hợp đồng dân sự
là sự ràng buộc pháp lý giũa các bên tức là sự thỏa thuận giữa các bên trong hợp đồng
dân sự phải tạo ra nghĩa vụ pháp lý dân sự.
 Yếu tố thỏa thuận và sự gặp gỡ ý chí giữa các bên
Sự thỏa thuận: Luật tơn trọng quyền tự do định đoạt của đương sự, cho nên yếu tố
thỏa thuận được ghi nhận đầu tiên trong định nghĩa về hợp đồng dân sự theo pháp luật
Việt Nam hiện hành, đồng thời là yếu tố bắt buộc để hợp đồng có hiệu lực pháp lý. Nếu
khơng đáp ứng được yếu tố thỏa thuận như bị lừa dối, ép buộc thì hợp đồng sẽ bị vơ hiệu
vì đã vi phạm nguyên tắc cơ bản trong giao kết hợp đồng, nguyên tắc này được ghi nhận
tại Điều 389 BLDS như sau: “Tự do giao kết hợp đồng nhưng không được trái pháp luật,
đạo đức xã hội; tự nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác, trung thực và ngay thẳng”.
Sự gặp gỡ ý chí và hiệu lực tương đối của hợp đồng: hợp đồng làm phát sinh nghĩa
vụ theo một cơ chế chung, các bên giao kết thống nhất ý chí về việc ràng buộc lẫn nhau
trong một quan hệ đặc trưng bằng thái độ xử sự của một bên nhằm đáp ứng yêu cầu của
bên kia. Đồng thời hợp đồng chỉ phát sinh hiệu lực ràng buộc đối với các bên giao kết mà
khơng tạo ra bất kì một nghĩa vụ nào đối với người thứ ba5.
 Yếu tố hợp đồng là sự ràng buộc pháp lý giữa các bên
Hợp đồng sẽ không được thừa nhận nếu trong phạm vi thực hiện khơng có sự tồn
tại của các quyền và nghĩa vụ của các bên với nhau, vì khi xác lập hợp đồng phải có các
chủ thể tham gia xác lập mối quan hệ nhằm làm phát sinh, chấm dứt thay đổi về các
quyền và nghĩa vụ theo quy định tại Điều 388 BLDS6, không thể giao kết một hợp đồng
mà chẳng có mục đích, chỉ giao kết mà khơng làm phát sinh quyền và nghĩa vụ. Mặt khác
nghĩa vụ phát sinh phải là nghĩa vụ pháp lý dân sự, tức là các nghĩa vụ được đảm bảo
thực hiện bằng sự cưỡng chế của bộ máy nhà nước, chứ không phải là nghĩa vụ tự nhiên,
đạo đức hay nghĩa vụ của lòng nhân ái, của tâm hồn cao thượng và thơng thường nghĩa

vụ phải có tính chất tài sản, nghĩa là định giá được bằng tiền. Tóm lại, muốn tồn tại một
hợp đồng, thì phải có sự thỏa thuận và sự thỏa thuận phải có giá trị pháp lý nhằm làm
phát sinh nghĩa vụ pháp lý dân sự trong hợp đồng.
Song song đó hợp đồng ủy quyền được ghi nhận trong xã hội đương đại như là
một công cụ đắc lực thúc đẩy các giao dịch trong điều kiện sự phân công lao động ngày
càng chặt chẽ và tinh vi, và được hình dung trong quan niệm truyền thống như một kỹ
Đinh Văn Thanh, Đặc trưng pháp lý của hợp đồng dân sự, Tạp chí Luật học, số 4/1999, trang 20.
Nguyễn Thị Ngọc Tuyền, Bài giảng Luật dân sự 2, năm 2010, trang 5.
6
Điều 388 Bộ luật Dân sự 2005: “Hợp đồng dân sự là sự thoả thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc
chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.”
4
5

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

-5-

SVTH: Phạm Thị Kiều


thuật pháp lý đặc biệt, cho phép một người không thể tự mình thực hiện được các giao
dịch mà mình đã giao kết, do vướng bận, bệnh tật, trình độ chun mơn hay do ở xa…có
thể thực hiện được cơng việc một cách gián tiếp thơng qua vai trị của một người khác,
nhưng phải hành động nhân danh mình và vì lợi ích của mình. Xuất phát từ đó mà dần
dần chế định hợp đồng ủy quyền được hình thành. Tuy nhiên trong cuộc sống hiện tại, ủy
quyền được biết đến nhiều hơn như là một dịch vụ được cung ứng bởi một người có năng
lực chun mơn, cũng như có điều kiện vật chất cần thiết, và được thực hiện theo yêu cầu
của người ủy quyền đồng thời là khách hàng, trong điều kiện người ủy quyền đồng thời là
khách hàng khơng có đủ năng lực chun mơn, chứ khơng chỉ đơn giản là khơng có thì

giờ, để tự mình thực hiện cơng việc đó hoặc thực hiện cơng việc đó một cách ít tốn kém
về thời gian cũng như tiền bạc.7
Với định nghĩa trong Luật La Mã: “hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận theo đó,
một người (gọi là người ủy quyền) giao cho người khác (được gọi là người được ủy
quyền) trách nhiệm thực hiện một cơng việc vì lợi ích của người ủy quyền. Cơng việc có
thể mang tính chất tổng qt hoặc cụ thể”.8 Với khái niệm trên cho thấy hợp đồng ủy
quyền là việc một chủ thể nào đó khơng thể tham gia trực tiếp vào quan hệ dân sự với
những lý do khách quan hay chủ quan hoặc khi tham gia vào quan hệ dân sự nhưng
khơng có đủ điều kiện để thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình (thiếu kinh nghiệm,
khơng có khả năng chun mơn…). thì có thể thông qua quan hệ ủy quyền để nhờ một
chủ thể khác nhân danh mình thực hiện các giao dịch dân sự với người thứ ba.
Do đặt dưới chế độ chung về hợp đồng dân sự nên nền tảng của hợp đồng ủy
quyền cũng được xây dựng dựa trên sự thỏa thuận, theo đó các bên cùng gặp gỡ và thống
nhất ý chí với nhau một cách tuyệt đối hóa. Sự thống nhất ý chí sẽ làm phát sinh quyền và
nghĩa vụ pháp lý dân sự như một hệ quả tất yếu của việc làm phát sinh, thay đổi hoặc
chấm dứt các quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng theo đó khái niệm hợp đồng
ủy quyền được pháp luật Việt Nam ghi nhận tại Điều 581 như sau: “hợp đồng uỷ quyền là
sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên được uỷ quyền có nghĩa vụ thực hiện cơng việc
nhân danh bên uỷ quyền, cịn bên uỷ quyền chỉ phải trả thù lao, nếu có thoả thuận hoặc
pháp luật có quy định”. Với khái niệm trên thì “ủy quyền” trước hết là việc một người có
quyền trao quyền đó cho một người khác để thực hiện thay mình như giao kết hợp đồng
mua bán thay người bán, ra trước Tịa án thay ngun đơn,…Có thể thấy cơ chế ủy quyền
rất rộng, chẳng hạn người giám hộ của người chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi
dân sự, người đại diện của người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự là những người được
ủy quyền của của người mà mình đại diện, được chỉ định theo quy định của pháp luật
Nguyễn Ngọc Điện, Bình luận các hợp đồng thông dụng trong luật Dân sự Việt Nam, NXB Trẻ TP.HCM, trang
398.
8
Nguyễn Ngọc Điện, Giáo trình luật la Mã, NXB chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2009, trang 55.
7

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

-6-

SVTH: Phạm Thị Kiều


hoặc quyết định của Tòa án,…tuy nhiên trong phạm vi đề tài của mình người viết chỉ tìm
hiểu quan hệ ủy quyền phát sinh từ hợp đồng như được định nghĩa tại Điều 581 BLDS
hiện hành.
Như vậy có thể thấy rằng theo quy chế pháp lý của BLDS hiện hành thì hợp đồng
ủy quyền có sự xuất hiện của ý chí chủ quan của các bên trong quan hệ hợp đồng, từ đó
làm xuất hiện các quyền và nghĩa vụ của các bên, tuy nhiên với tính chất của chương này
chỉ là khái quát chung về hợp đồng ủy quyền người viết sẽ khơng trình bày cụ thể quyền
và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng mà sẽ dành thời gian trình bày ở chương tiếp
theo.
1.2 Đặc điểm của hợp đồng ủy quyền
Vì là một trong các loại hợp đồng dân sự thông dụng nên về cơ bản hợp đồng ủy
quyền sẽ có các tính chất giống như các loại hợp đồng khác như giao kết dựa trên sự thỏa
thuận, sự tự nguyện của các bên, song hợp đồng ủy quyền cịn có một số đặc điểm riêng
dưới đây:
 Chủ thể được phép tham gia giao dịch với tư cách là người nhận ủy quyền, chỉ
có thể là cá nhân, con người cụ thể
Điều này có nghĩa chủ thể tham gia vào giao dịch này phải là một con người cụ thể
có đủ năng lực hành vi và năng lực pháp luật theo quy định tại Điều 143 BLDS9, và đây
chính là điểm đặc biệt của chế định hợp đồng ủy quyền so với các chế định hợp đồng
khác, bởi lẽ khi tham gia vào các giao dịch quan hệ dân sự khác chủ thể tham gia rất đa
dạng có thể là cá nhân, pháp nhân, hộ gia đình, tổ hợp tác… tùy vào giao dịch mà chủ thể
đó tham gia, tuy nhiên đối với chủ thể tham gia vào quan hệ ủy quyền thì chủ thể tham

gia với tư cách là người nhận ủy quyền chỉ có thể là cá nhân, con người cụ thể và phải có
năng lực dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật.
Năng lực pháp luật của cá nhân chính là khả năng của cá nhân có quyền và nghĩa
vụ dân sự, nó có từ khi con người sinh ra cho đến khi chết đi và không thể đương nhiên bị
tước bỏ, hoặc hạn chế, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác, điều đáng nói là năng
lực pháp luật của mọi cá nhân đều bình đẳng như nhau.10 Vì vậy người đại diện khơng có
năng lực pháp luật thì đương nhiên không thể làm đại diện. Khác với cá nhân, năng lực
pháp luật của pháp nhân, tổ chức không mặc nhiên mà có, nó chỉ tồn tại khi pháp nhân, tổ
chức đó tồn tại và chấm dứt khi tổ chức, pháp nhân đó khơng cịn nữa. Đồng thời năng
lực pháp luật của pháp nhân, tổ chức phải phù hợp với hoạt động của nó, điều này sẽ dẫn
9

Điều 143 BLDS 2005: “1. Cá nhân, người đại diện theo pháp luật của pháp nhân có thể uỷ quyền cho người khác
xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có thể là người đại diện theo uỷ quyền, trừ trường hợp
pháp luật quy định giao dịch dân sự phải do người từ đủ mười tám tuổi trở lên xác lập, thực hiện.”
10
Điều 14 Bộ luật Dân sự 2005.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

-7-

SVTH: Phạm Thị Kiều


đến năng lực pháp luật của các pháp nhân, tổ chức khác nhau sẽ khác nhau phụ thuộc vào
chính mục đích và lĩnh vực hoạt động mà điều lệ của tổ chức đó ghi nhận và cho phép.
Về năng lực hành vi dân sự của cá nhân được định nghĩa như sau: “Năng lực hành
vi dân sự của cá nhân là khả năng của cá nhân, bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện

quyền, nghĩa vụ dân sự.”11 Chỉ có thể thơng qua hành vi cụ thể của mỗi cá nhân con
người mới có thể tác động đến những chủ thể khác, tác động đến tài sản và xác lập các
quyền và nghĩa vụ của họ đối với người khác. Tuy nhiên đối với các chủ thể không phải
là cá nhân thì tự thân họ khơng thể có hành vi, mà phải thơng qua người đại diện thì mới
có thể thiết lập các mối quan hệ với các chủ thể khác. Các hoạt động của pháp nhân, tổ
chức hoặc một nhóm người đối với người thứ ba phải thơng qua người đại diện để đảm
bảo tính thống nhất trong hoạt động, và về nguyên tắc sẽ chỉ có duy nhất một người đại
diện. Tuy nhiên suy cho cùng nguyên tắc thì phải có ngoại lệ, có thể thấy một tổ chức
nhưng cùng lúc và cùng thời điểm có nhiều hoạt động khác nhau thì có thể có nhiều
người đại diện để hồn tất mọi cơng việc của pháp nhân hay tổ chức mà mình đại diện.
Tất cả các tư cách đại diện đó đều xuất phát từ cơ chế ủy quyền của người đại diện theo
pháp luật mà có, và người đại diện này cũng phải luôn đảm bảo có năng lực dân sự đầy
đủ. Theo phân tích ở trên thì cá nhân mới có thể làm đại diện cho pháp nhân, tổ chức
khác. Tuy nhiên trong một số trường hợp đặc biệt thì pháp nhân vẫn có thể trở thành đại
diện cho cá nhân hay tổ chức nhưng những trường hợp không chỉ đơn thuần là cơ chế đại
diện theo ủy quyền, mà được pháp luật ghi nhận, vì mục tiêu, nhiệm vụ nhất định nào đó,
Nhà nước sẽ giao quyền đại diện cho các tổ chức nhưng trong phạm vi những quan hệ
khá đặc biệt (các tổ chức bảo vệ quyền lợi phụ nữ và trẻ em....). Song có một số trường
hợp cơ chế đại diện này có thể là những hợp đồng của các bên nhưng nó chỉ có thể gói
gọn trong phạm vi ngành nghề đăng ký kinh doanh như hoạt động đấu giá, hoạt động
kinh doanh bất động sản, dịch vụ chứng khốn...Thơng thường, những hoạt động đại diện
này mặc dù thuộc phạm vi hoạt động của một tổ chức nhưng lại gắn chặt với từng con
người cụ thể, thỏa mãn một số yêu cầu, điều kiện của pháp luật thì mới có khả năng thực
hiện được, hoặc người thực hiện nghiệp vụ của tổ chức phải thỏa mãn một số yêu cầu,
điều kiện của pháp luật.
 Hợp đồng ủy quyền là hợp đồng có hoặc khơng có đền bù
Sở dĩ hợp đồng ủy quyền có đặc điểm điểm này là xuất phát từ định nghĩa tại Điều
581 BLDS hiện hành “Hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên ủy
quyền có nghĩa vụ thực hiện cơng việc ủy quyền nhân danh bên ủy quyền, còn bên ủy
quyền chỉ phải trả thù lao, nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định”. Từ đó cho

thấy trên nguyên tắc, hợp đồng ủy quyền là một hợp đồng khơng có đền bù, một dịch vụ
11

Điều 17 Bộ luật Dân sự 2005.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

-8-

SVTH: Phạm Thị Kiều


miễn phí và mang tính chất hữu hảo, tương trợ. Hẳn nguyên tắc này được xây dựng dựa
trên quan niệm truyền thống về hợp đồng ủy quyền như đã nói ở trên. Tuy nhiên áp dụng
một nguyên tắc rất chung của luật học – luật dừng lại ở nơi dừng lại của các lý lẽ. Ta sẽ
có một quy tắc khác: một khi việc ủy quyền khơng mang tính chất hữu hảo, tương trợ, thì
ủy quyền là một hợp đồng có đền bù, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật
có quy định khác.12 Có thể lý giải như sau, nếu người được ủy quyền là người hoạt động
đại diện chuyên nghiệp, thì việc thực hiện nhiệm vụ của người ủy quyền phải luôn được
trả thù lao, các quan hệ đại diện này có thể là đại diện cho thương nhân, đại lý mua bán
hàng hóa, đại lý vé máy bay…Với cơ chế phát triển của nền kinh tế thị trường hiện nay,
thì việc đại diện có thù lao trở nên phổ biến hơn nhiều so với quan hệ đại diện khơng có
thù lao. Do vậy hợp đồng ủy quyền với tính chất là hợp đồng có đền bù nhiều hơn với
tính chất khơng có đền bù.
 Cơng việc ủy quyền phải có tính chất pháp lý
Với đặc điểm này có thể thấy người ủy quyền khơng thể ăn thay, uống thay, điều
khiển phương tiện giao thông thay cho người ủy quyền và nhân danh người sau này.
Công việc mà người được ủy quyền thực hiện thay cho người ủy quyền và nhân danh
người sau này phải là một giao dịch có tính pháp lý, có nghĩa phải được pháp luật điều
chỉnh mà chủ yếu là pháp luật dân sự, cụ thể như giao kết một hợp đồng, trả một số tiền,

tham gia kiện cáo với tư cách nguyên đơn, bị đơn hoặc người có quyền và lợi ích liên
quan...Khác với người được ủy quyền người môi giới không phải là người được ủy quyền
của bên này hay bên kia, mà chỉ giữ vai trị trung gian, cơng việc của người mơi giới
mang tính vật chất nhiều hơn, nhờ có người mơi giới, các bên có thể tiếp xúc và trao đổi
thông tin, thương lượng với nhau. Do vậy có thể thấy vai trị của người mơi giới sẽ mang
tính chủ động hơn so với người được ủy quyền, bởi lẽ người môi giới sẽ chủ động giúp
các bên gặp gỡ, thương lượng và trao đổi thông tin, sau đó khi hai bên đạt đươc mục đích
của mình thì người mơi giới sẽ được hưởng hoa hồng của một trong hai bên hoặc có thể
là cả hai bên.
Ví dụ: A có một mảnh đất ở quê, A muốn bán để lấy tiền lên thành phố lập nghiệp,
trong khi đó B ở trên Sài Gịn lại muốn về q mua một mảnh đất để an hưởng tuổi già,
thấy vậy C ở gần nhà A đã chủ động liên lạc với B và đưa B về quê để gặp A mua đất,
sau đó A và B đã đạt được mục đích của mình, một bên bán được và một bên mua được,
và C sẽ được hưởng hoa hồng từ A và B hoặc được hưởng từ cả hai người. Trong khi đó
với vai trị là người được ủy quyền thì sẽ được người ủy quyền yêu cầu làm đại diện thì
mới có thể làm thay cơng việc của người này, nhưng phải với điều kiện chỉ được làm
Nguyễn Ngọc Điện, Bình luận các hợp đồng thơng dụng trong luật Dân sự Việt Nam, NXB Trẻ TP.HCM, trang
399.
12

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

-9-

SVTH: Phạm Thị Kiều


công việc mà người ủy quyền yêu cầu và phải nhân danh người ủy quyền, và chỉ được
hưởng thù lao từ người ủy quyền mà thôi.

 Thực hiện công việc thay cho người ủy quyền phải phải vì mục đích của người
ủy quyền
Pháp luật Việt Nam quy định “1. Người đại diện theo pháp luật có quyền xác lập,
thực hiện mọi giao dịch dân sự vì lợi ích của người được đại diện, trừ trường hợp pháp
luật có quy định khác. 2. Phạm vi đại diện theo uỷ quyền được xác lập theo sự uỷ quyền.
3. Người đại diện chỉ được thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện. 4. Người
đại diện phải thông báo cho người thứ ba trong giao dịch dân sự biết về phạm vi đại diện
của mình. 5. Người đại diện khơng được xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự với
chính mình hoặc với người thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ
trường hợp pháp luật có quy định khác” (Điều 144 BLDS 2005).
Dựa vào khái niệm trên cho thấy, khi thực hiện công việc được chỉ định trong hợp
đồng ủy quyền, người được ủy quyền đứng vào vị trí của người ủy quyền và làm thay
người sau này. Cụm từ “làm thay” được hiểu người được ủy quyền hành động trước hết
phải vì lợi ích của người ủy quyền; khơng thể có người được ủy quyền đứng trung lập
giữa hai bên đối tác, như người giám định hoặc trọng tài.13 Bởi vậy hợp đồng ủy quyền
khơng thể có đối tượng là những cơng việc gắn liền với nhân thân như: ủy quyền thực
hiện công việc của cha, mẹ đối với con cái, của vợ đối với chồng; không thể ủy quyền để
đăng ký kết hôn;…Do đó khoản 2 Điều139 BLDS quy định: “cá nhân khơng được để
người khác đại diện cho mình, nếu pháp luật quy định họ phải tự mình xác lập, thực hiện
giao dịch đó.” Ở đây “giao dịch đó” có nghĩa là những giao dịch về nhân thân như đã nói
ở trên: đăng ký kết hôn, thực hiện công việc của cha, mẹ đối với con cái, của vợ đối với
chồng…Chế định ủy quyền hiện đang được áp dụng rất nhiều ở nước ta cũng như các
nước trên thế giới, song với đà phát triển đó nên chế định hợp đồng ủy quyền rất phức
tạp. Không loại trừ khả năng người được ủy quyền, khi thực hiện cơng việc vì lợi ích của
người ủy quyền, nhắm đến những lợi ích dành riêng cho mình, có thể lợi dụng việc ủy
quyền để thu lợi bất chính, hoặc những mục đích khác,…
 Thực hiện công việc ủy quyền phải nhân danh người ủy quyền
“Đại diện là việc một người (sau đây gọi là người đại diện) nhân danh và vì lợi
ích của người khác (sau đây gọi là người được đại diện), xác lập thực hiện giao dịch dân
sự trong phạm vi đại diện.”14 Điều này có nghĩa, trường hợp các bên giao kết hợp đồng

để chỉ định người đại diện thì người đại diện chỉ được phép thực hiện chính xác các cơng
Nguyễn Ngọc Điện, Bình luận các hợp đồng thơng dụng trong luật Dân sự Việt Nam, NXB Trẻ TP.HCM, trang
402.
14
Khoản 1 Điều 139 Bộ luật Dân sự 2005.
13

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

- 10 -

SVTH: Phạm Thị Kiều


việc được giao trong hợp đồng ủy quyền, người đại diện không thể thực hiện các công
việc không được ghi nhận. Đồng thời trong hợp đồng công việc được ủy quyền được ghi
nhận như thế nào thì người được ủy quyền chỉ được phép thực hiện như thế đó, khơng
được biện hộ hay suy luận rằng các công việc này liên quan đến những cơng việc được
ủy quyền thì được phép thực hiện. Mặc dù người đại diện có thể có những quyền năng rất
lớn (theo thỏa thuận hoặc pháp luật cho phép) nhưng tất cả mọi công việc, hoạt động,
hành vi của người đại diện luôn phải được thực hiện vì lợi ích của người được đại diện.
Bản chất của đại diện đã là vì người khác, vì vậy người đại diện phải nỗ lực hết mình để
thực hiện các cơng việc được đại diện sao cho có lợi nhất (trong điều kiện có thể), vì lợi
ích của người mà mình đã đại diện. Với tính chất của việc ủy quyền vừa được thể hiện ở
trên thì những quan hệ được xác lập với người thứ ba từ công việc được thực hiện theo
hợp đồng ủy quyền sẽ là những quan hệ trực tiếp giữa người ủy quyền và người thứ ba,
những hệ quả về tài sản của công việc được thực hiện theo hợp đồng ủy quyền sẽ ràng
buộc sản nghiệp của người ủy quyền chứ không phải sản nghiệp của người được ủy
quyền. Vả lại, nếu muốn về mặt lý thuyết người ủy quyền theo hợp đồng có thể trực tiếp
xác lập giao dịch với người thứ ba mà khơng cần đến vai trị của người được ủy quyền,

người ủy quyền theo hợp đồng cũng có thể chọn một người khác để giao một công việc.
Tức nếu tư cách của người được ủy quyền của giao dịch đã rõ, thì người cùng giao dịch
có thể chỉ quan tâm đến người ủy quyền mà không cần để ý đến người được ủy quyền
cùng giao dịch với mình, đặc biệt là đến nhân thân và tình trạng tài sản của người sau
này. Mặc dù pháp luật quy định người đại diện khi thực hiện công việc ủy quyền phải
nhân danh người đại diện, tuy nhiên vẫn có những trường hợp người đại diện nhân danh
chính mình để xác lập hoặc thực hiện giao dịch vì lợi ích của người ủy quyền. Khi đó đối
với người thứ ba, chính người được ủy quyền, chứ không phải người ủy quyền, phải chịu
trách nhiệm về những hệ quả phát sinh từ giao dịch đó.
1.3 Một số hợp đồng ủy quyền đặc biệt
Hợp đồng ủy quyền thường được biết đến với những việc ủy quyền thông thường
như ủy quyền mua bán, ủy quyền tham gia tố tụng, nhưng nay do nhu cầu của xã hội mà
hợp đồng ủy quyền còn được thể hiện ở những hình thức khá đặc biệt, dưới đây là sự
phân tích của người viết
1.3.1 Dịch vụ mua bán nhà đất
Dịch vụ mua bán nhà đất, được hiểu như một loại ủy quyền trong quan hệ mua bán
nhà và chuyển nhượng quyền sử dụng đất (gọi tắt là mua bán nhà đất). Điểm đặc biệt của
loại dịch vụ này chính là ở đối tượng của hợp đồng đó là cơng việc phải thực hiện liên
quan đến việc mua bán nhà và đất. Khác với môi giới nhà đất, người môi giới, như ta đã
biết chỉ đứng trung gian giữa hai bên giao kết hợp đồng; trong khi người làm dịch vụ mua
GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

- 11 -

SVTH: Phạm Thị Kiều


bán nhà đất thay mặt người mua hoặc người bán (người chuyển nhượng) tìm bên đối tác,
thảo luận rồi đi đến giao kết hợp đồng nhân danh người mà mình đại diện, sau đó được
hưởng thù lao. Sở dĩ trong phần này người viết khơng đi sâu vào phân tích điểm khác

nhau giữa môi giới mua bán nhà đất và ủy quyền trong quan hệ mua bán nhà đất mà chỉ
nêu những điểm khác nổi bậc giữa hai loại giao dịch này, là do đã được trình bày khá rõ ở
phần đặc điểm của hợp đồng ủy quyền. Hiện nay dịch vụ mua bán nhà đất phát triển một
cách tự phát theo sự phát triển của kinh tế thị trường và đơ thị hóa, nhưng cho đến nay,
cịn chưa phổ biến lắm so với dịch vụ môi giới mua bán nhà đất. Nhìn chung trong khung
cảnh của luật thực định, dịch vụ mua bán nhà đất chịu sự chi phối của chế định chung về
hợp đồng ủy quyền, bởi vì suy cho cùng thì người làm dịch vụ mua bán nhà đất cũng chỉ
đóng vai trị của một người được ủy quyền mà thôi. Cụ thể công việc mà người làm dịch
vụ mua bán nhà đất phải làm là được sự ủy quyền từ người được đại diện và phải nhân
danh người này, vì lợi ích của họ mà thực hiện.
Ví dụ: Những người có đất muốn bán sẽ thơng qua các cá nhân hoặc tổ chức
chuyên làm dịch vụ để tìm kiếm và giới thiệu người đến mua đất, khi này các cá nhân hay
tổ chức làm dịch vụ sẽ đóng vai trị như người được ủy quyền cịn những người có đất
muốn bán sẽ có vai trị là người ủy quyền.
1.3.2 Ủy quyền quản lý tài sản
Có thể hiểu ủy quyền là việc giao cho một người khác thay mặt mình sử dụng
quyền mà mình có được một cách hợp pháp, để làm các cơng việc mà mình yêu cầu. Ủy
quyền quản lý tài sản là việc quản lý theo đó, người ủy quyền giao cho người được ủy
quyền một hoặc một khối tài sản mà mình có quyền sở hữu để người sau này thay người
ủy quyền và nhân danh người ủy quyền quản lý tài sản (hoặc khối tài sản) đó. Việc ủy
quyền quản lý tài sản thường có đối tượng là một hoặc nhiều bất động sản.15
Người được ủy quyền quản lý tài sản có những quyền và nghĩa vụ được xác định
trong hợp đồng ủy quyền. Thơng thường người này có quyền xác lập và thực hiện tất cả
các giao dịch mang tính chất quản trị tài sản, kể cả cho thuê, thu tiền thuê và cho thuê
tiếp. Nhưng người được ủy quyền quản lý tài sản khơng có quyền để định đoạt tài sản, trừ
trường hợp quyền định đoạt được ghi nhận một cách rành mạch trong hợp đồng ủy
quyền. Những tính chất trên đã khiến cho hợp đồng ủy quyền quản lý tài sản trở nên rất
đặc biệt, bởi lẽ đối tượng của loại hợp đồng này là một hoặc nhiều bất động sản, hơn nữa
có thể thấy người được ủy quyền gần như có đầy đủ các quyền của chủ sở hữu, chỉ trừ
quyền định đoạt. Trong khi đó với đặc điểm chung của hợp đồng ủy quyền được pháp

Nguyễn Ngọc Điện, Bình luận các hợp đồng thơng dụng trong luật Dân sự Việt Nam, NXB Trẻ TP.HCM, trang
440.
15

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

- 12 -

SVTH: Phạm Thị Kiều


luật Việt Nam thừa nhận thì người được ủy quyền chỉ có được các quyền khi người ủy
quyền yêu cầu mà thôi, nếu người được đại diện chỉ ủy quyền cho người đại diện quản lý
một tài sản nào đó thì người đại diện chỉ có quyền quản lý và khơng đương nhiên có các
quyền năng khác. Tuy nhiên kể từ khi chế định về ủy quyền quản lý tài sản ra đời, với
nhiều quyền năng mà người đại diện có được khi giao kết hợp đồng đại diện, thì nhiều
người lầm tưởng người đại diện sẽ trở thành chủ của tài sản đó một cách mặc nhiên khi
đã được người ủy quyền giao quyền quản lý tài sản quá lâu.
Có thể xem xét ví dụ sau: Ơng C được ông D uỷ quyền quản lý ngôi nhà của ông
D trong thời gian ơng D ở nước ngồi, hai bên thỏa thuận Ơng C sẽ quản lý ngơi nhà của
Ơng D đến khi nào Ông D trở về Việt Nam. Nhưng đã hơn 30 năm ơng C khơng có tin
tức gì của ơng D. Trong trường hợp này, nhiều người đã lợi dụng việc xác lập quyền sở
hữu theo thời hiệu để được trở thành chủ sở hữu tài sản, bởi lẽ Khoản 1 Điều 247 BLDS
quy định: “Người chiếm hữu, người được lợi về tài sản khơng có căn cứ pháp luật nhưng
ngay tình, liên tục, cơng khai trong thời hạn mười năm đối với động sản, ba mươi năm
đối với bất động sản thì trở thành chủ sở hữu tài sản đó, kể từ thời điểm bắt đầu chiếm
hữu, trừ trường hợp tài sản đó thuộc hình thức sở hữu nhà nước.” Tuy nhiên, theo quy
định của pháp luật thì “khi chủ sở hữu uỷ quyền quản lý tài sản cho người khác thì người
được uỷ quyền thực hiện quyền chiếm hữu tài sản đó trong phạm vi, theo cách thức, thời

hạn do chủ sở hữu xác định.”
Người được uỷ quyền quản lý tài sản không thể trở thành chủ sở hữu đối với tài
sản được giao theo căn cứ về thời hiệu quy định tại khoản 1 Điều 247 BLDS hiện
hành”.16 Như vậy, mặc dù ông C đã chiếm hữu ngôi nhà của ông D đã hơn 30 năm nhưng
theo quy định của pháp luật ông C là người đã được ông D uỷ quyền quản lý ngơi nhà đó
nên ơng C khơng thể trở thành chủ sở hữu đối với ngơi nhà đó theo căn cứ về thời hiệu
nêu trên.
1.3.3 Đại diện cho thương nhân
Ở Việt Nam, đại diện trong lĩnh vực thương mại là một vấn đề pháp lý tương đối
mới mẻ cả về lý luận và thực tiễn. Theo đó Đại diện thương mại là hình thức đại diện
theo ủy quyền, bên nhận ủy quyền sẽ thay mặt cho bên ủy quyền thực hiện các hoạt động
thương mại trong phạm vi ủy quyền. Các hoạt động trong đại diện thương mại có thể là
đại diện đàm phán, ký kết hợp đồng; đại diện kiểm tra giám sát quá trình thực hiện hợp
đồng. Về định nghĩa, Điều 139 BLDS 2005 quy định: “đại diện là việc một người (sau
đây gọi là người đại diện) nhân danh và vì lợi ích của người khác (sau đây gọi là người
được đại diện) xác lập, thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện.”

16

Điều 185 Bộ luật Dân sự 2005.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

- 13 -

SVTH: Phạm Thị Kiều


“Đại diện cho thương nhân là việc một thương nhân nhận ủy nhiệm (gọi là bên đại
diện) của thương nhân khác (gọi là bên giao đại diện) để thực hiện các hoạt động với

danh nghĩa, theo sự chỉ dẫn của thương nhân đó và được hưởng thù lao về việc đại diện”
(Khoản 1 Điều 141 Luật thương mại 2005). Người đại diện cho thương nhân là một
người được ủy quyền thật sự chứ không phải người làm công ăn lương, và mặc dù phải
tuân theo sự chỉ dẫn của người được đại diện, nhưng người đại diện thực hiện công việc
được giao một cách tương đối độc lập.
Người đại diện có những nghĩa vụ của một người được ủy quyền được xác lập
theo luật chung và theo Điều 145 Luật thương mại hiện hành. Một trong những nghĩa vụ
đặc biệt của người đại diện cho thương nhân là không được tiết lộ hoặc cung cấp cho
người khác các bí mật liên quan đến hoạt động thương mại của người đại diện trong thời
gian làm đại diện và trong thời hạn hai năm, kể từ khi hợp đồng đại diện chấm dứt.
Người đại diện được hưởng thù lao, để đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ trả thù lao của
người được đại diện, người đại diện được quyền lưu giữ tài sản được giao. Bên cạnh đó,
người được đại diện, về phần mình, có nghĩa vụ thực hiện các cam kết do người đại diện
xác lập trong khuôn khổ hợp đồng đại diện và phải trả tiền thù lao cho người sau này theo
thỏa thuận.
Hợp đồng đại diện cho thương nhân có thể chấm dứt trước thời hạn do quyết định
đơn phương đình chỉ thực hiện của bên này hay bên kia (khoản 2 Điều 144 Luật thương
mại 2005).17 Bên quyết định đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng đại diện phải thông
báo cho bên kia biết về quyết định của mình chậm nhất là 60 ngày trước ngày chấm dứt
hợp đồng. Nếu quyết định chấm dứt hợp đồng ủy quyền là của bên giao đại diện, thì bên
đại diện có quyền yêu cầu bên giao đại diện trả những khoản thù lao mà đáng lẽ mình
được hưởng. Trong trường hợp quyết định chấm dứt hợp đồng xuất phát từ bên đại diện,
thì bên này mất quyền hưởng thù lao đối với các giao dịch và đáng lẽ mình được hưởng
nếu khơng có thỏa thuận (khoản 3, 4 Điều 144 Luật thương mại 2005).
1.4 So sánh hợp đồng ủy quyền và hợp đồng dịch vụ
Như đã biết hợp đồng ủy quyền là một dạng hợp đồng khá đặc biệt so với các loại
hợp đồng khác, từ đối tượng của hợp đồng, đặc điểm, quyền và nghĩa vụ của các bên cho
đến chế độ pháp lý khi hợp đồng chấm dứt. Tuy nhiên là một dạng của hợp đồng dân sự
nên ngồi những đặc tính riêng biệt thì hợp đồng ủy quyền cũng có những điểm chung
của hợp đồng dân sự như một số hợp đồng dân sự khác. Để minh chứng cho điều này, sau

Khoản 2 Điều 144 Luật Thương mại 2005: “Trường hợp khơng có thỏa thuận, thời hạn đại diện chấm dứt khi bên
giao đại diện thông báo cho bên đại diện về việc chấm dứt hợp đồng đại diện hoặc bên đại diện thông báo cho bên
giao đại diện về việc chấm dứt hợp đồng.”
17

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

- 14 -

SVTH: Phạm Thị Kiều


đây chúng ta lần lượt đi tìm những điểm giống và khác giữa hợp đồng ủy quyền và hợp
đồng dịch vụ.
“Hợp đồng dịch vụ là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cung ứng dịch vụ
thực hiện cơng việc cho bên thuê dịch vụ, còn bên thuê dịch vụ phải trả tiền dịch vụ cho
bên cung ứng dịch vụ.”18
“Hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên được ủy quyền có
nghĩa vụ thực hiện cơng việc nhân danh bên ủy quyền, cịn bên ủy quyền chỉ phải trả thù
lao, nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định khác.”19
Dựa vào hai khái niệm trên có thể dễ dàng nhận thấy điểm giống nhau cơ bản nhất
giữa hợp đồng ủy quyền và hợp đồng dịch vụ chính là sự thỏa thuận và đối tượng của hợp
đồng. Cả hai hợp đồng đều được xác lập dựa vào sự thỏa thuận giữa các bên, không bị ép
buộc, nếu các bên không thỏa thuận thống nhất ý chí với nhau thì hợp đồng sẽ khơng tồn
tại. Bên cạnh đó về phần đối tượng thì cả hai hợp đồng trên đều có đối tượng là cơng việc
phải làm. Người làm dịch vụ và người được ủy quyền đều thực hiện một công việc theo
yêu cầu của người giao kết hợp đồng và đều có quyền hưởng thù lao khi cơng việc được
giao đã hồn thành theo đúng như trong hợp đồng đã giao kết.
Về điểm khác nhau mặc dù người làm dịch vụ hay người được ủy quyền đều được

hưởng thù lao thông qua các giao dịch mà mình đã thực hiện. Tuy nhiên, người được ủy
quyền lại thực hiện công việc dưới danh nghĩa người ủy quyền, khơng được nhân danh
chính mình dù với bất kỳ lý do nào trong khi người làm dịch vụ nhân danh mình khi xác
lập các giao dịch nhằm thực hiện hợp đồng dịch vụ, mặc dù cả hai đều vì lợi ích của đối
phương mà thực hiện. Hơn nữa, người được ủy quyền xác lập và thực hiện các giao dịch
phải có tính pháp lý như giao kết hợp đồng mua bán, ra trước Tòa án với tư cách người
đại diện,…có nghĩa các giao dịch mà người đại diện xác lập, thực hiện đều chịu sự điều
chỉnh của pháp luật, mà cụ thể là pháp luật dân sự. Trong khi người người làm dịch vụ
xác lập và thực hiện các giao dịch có tính vật chất như sữa chữa, xây dựng, vận chuyển,
…hoặc có tính trí tuệ: tư vấn pháp lý, soạn thảo kế hoạch,…và hành động dưới danh
nghĩa của chính mình.
Về phần hình thức khơng có quy định cụ thể đối với hai loại hợp đồng này, tuy
nhiên dựa vào tính chất của hợp đồng cho thấy hợp đồng dịch vụ thường được giao kết
bằng lời nói, hoặc văn bản, cịn hình thức hợp đồng ủy quyền hầu hết đều bằng văn bản,
đơi lúc cịn phải cơng chứng đối với hợp đồng buộc phải cơng chứng. Bởi vì đặc tính của
hợp đồng ủy quyền khá đặc biệt, người được ủy quyền có thể đóng vai trị như là một chủ
sở hữu nhưng phải nhân danh người ủy quyền, thế nên nếu như hợp đồng ủy quyền
18
19

Điều 518 Bộ luật Dân sự 2005.
Điều 581 Bộ luật Dân sự 2005.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

- 15 -

SVTH: Phạm Thị Kiều

khơng được lập dưới hình thức văn bản, thì dễ dẫn đến trường hợp người được ủy quyền
sẽ vượt quá phạm vi đại diện, nhưng người gánh chịu những hậu quả pháp lý do việc thực
hiện công việc lại là người được đại diện, trong khi đó người làm dịch vụ khi thực hiện
cơng việc phải nhân danh mình, nên họ sẽ là người phải gánh chịu hậu quả pháp lý nếu
như tự mình làm sai cơng việc.
Song song đó đối với hợp đồng dịch vụ thì người thuê dịch vụ không bị ràng buộc
bởi các giao dịch do người làm dịch vụ xác lập với người thứ ba nhằm thực hiện công
việc đã thỏa thuận với người thuê dịch vụ, ngược lại người được đại diện bị ràng buộc
bởi các giao dịch mà người đại diện xác lập, thực hiện với người thứ ba. Đồng thời người
ủy quyền phải thanh tốn cho người được ủy quyền các chi phí hợp lý mà người sau này
đã bỏ ra để thực hiện công việc theo hợp đồng ủy quyền, trong khi người th dịch vụ,
ngồi tiền cơng, khơng phải trả cho người làm dịch vụ khoản tiền gì khác.
Một điểm khác biệt nữa giữa hợp đồng dịch vụ và hợp đồng ủy quyền là người ủy
quyền, người được ủy quyền có thể đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng ủy quyền
theo ý mình, nếu quyết định đơn phương đình chỉ hợp đồng là của người ủy quyền, đối
với trường hợp ủy quyền có thù lao thì người ủy quyền phải trả cho người được ủy quyền
một khoản thù lao, tương ứng với công việc mà bên được ủy quyền đã thực hiện cũng
như bồi thường thiệt hại, còn nếu quyết định đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng là
của bên ủy quyền thì đương nhiên bên được ủy quyền sẽ mất khoản thù lao mà đáng lẽ ra
mình được nhận. Trong khi người làm dịch vụ, người thuê dịch vụ chỉ có quyền đơn
phương chấm dứt hợp đồng dịch vụ trong trường hợp nếu việc tiếp tục duy trì hợp đồng
khơng mang lại lợi ích cho mình. Khác với người làm dịch vụ, người được ủy quyền
không được phép ủy quyền lại mà khơng có sự đồng ý của người ủy quyền, nhưng người
làm dịch vụ sẽ có được quyền năng này, ví dụ người làm dịch vụ gia cơng có quyền giao
kết hợp đồng gia cơng thứ cấp mà người đặt gia cơng khơng có quyền phản đối, trừ
trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác. Đồng thời hợp đồng ủy
quyền chấm dứt khi người ủy quyền hoặc người được ủy quyền chết, nhưng hợp đồng
dịch vụ không nhất thiết chấm dứt khi người thuê dịch vụ chết.
1.5 Ý nghĩa của việc nghiên cứu hợp đồng ủy quyền
Đứng trước nhu cầu xã hội phát sinh từ các giao dịch dân sự thông qua hợp đồng

ủy quyền, việc nghiên cứu hợp đồng ủy quyền là một trong những yếu tố của quá trình
tìm hiểu và đánh giá các quy định của pháp luật hiện hành trong hệ thống pháp luật dân
sự Việt Nam. Trong khuôn khổ các quan hệ xã hội phát sinh, quan hệ về hợp đồng ủy
quyền đã dần dần hình thành và trở nên là các chế định pháp lý đặc biệt, làm phong phú
các quan hệ dân sự. Đồng thời thông qua các giai đoạn phát triển sự vận hành về hợp

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

- 16 -

SVTH: Phạm Thị Kiều


đồng ủy quyền thể hiện sự phát triển vượt bậc của pháp luật nước ta mà cụ thể là pháp
luật về dân sự.
Nghiên cứu hợp đồng ủy quyền mang ý nghĩa đặc biệt, có tác động rất tích cực
vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước tạo cơ sở cho các chủ thể tham gia vào các
quan hệ xã hội trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện, tự thỏa thuận và tự chịu trách
nhiệm, hạn chế tối đa sự can thiệp hành chính của nhà nước vào giao dịch mà các bên ủy
quyền đã xác lập, tôn trọng và phát huy sự tự thỏa thuận, tự quyết định của các chủ thể,
phát huy vai trò to lớn trong việc tạo lập hành lang pháp lý điều chỉnh các quan hệ dân
sự, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá
nhân, tổ chức, lợi ích nhà nước và lợi ích cơng cộng.
Có thể nói ý chí và sự thỏa thuận của các chủ thể tham gia vào hợp đồng ủy quyền
thể hiện tính gắn kết trong việc xác lập các mối quan hệ xã hội bền vững và đánh giấu
bước ngoặc phát triển mạnh mẽ của quá trình vận hành các quan hệ xã hội trở nên phong
phú và đa dạng, thơng qua đó thể hiện tinh thần, trách nhiệm với nhau giữa người nhận
ủy quyền và người ủy quyền.
Song song đó nghiên cứu về hợp đồng ủy quyền có ý nghĩa đặc biệt làm sáng tỏ
các quy định pháp luật một cách rõ ràng, từ đó thúc đẩy các quan hệ xã hội diễn ra ngày

càng phong phú, đa dạng đáp ứng nhu cầu của các quan hệ xã hội trong nước được diễn
ra thuận lợi nhằm tạo tiền đề cho sự phát triển các mối quan hệ xã hội có tính quốc tế
trong giai đoạn hội nhập.
Tóm lại, từ những ý nghĩa trên cho thấy việc nghiên cứu hợp đồng ủy quyền có ý
nghĩa trong thực tiễn cũng như lý luận hết sức to lớn, nó thể hiện những quan điểm cơ
bản nhất của nhà nước trong điều chỉnh các quan hệ pháp luật tư, thiết lập các nguyên tắc
quan trọng nhất cho các mối quan hệ trong đời sống dân sự, đồng thời xác lập các quy tắc
điều chỉnh cho quan hệ dân sự phát sinh, đồng thời là một trong những tiền đề quan trọng
đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ các quan hệ xã hội trong đời sống, đáp ứng nhu cầu phát
triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn hiện nay nhất là trong giai đoạn hội nhập.
1.6 Lịch sử hình thành và phát triển của chế định hợp đồng ủy quyền trong hệ
thống pháp luật Việt Nam
Giai đoạn từ thế kỉ XV đến thời Pháp thuộc
Trong giai đoạn nhà nước phong kiến, Luật Dân sự Việt Nam không được tách ra
thành một bộ luật riêng mà được tìm thấy trong các điều khoản của các bộ luật phong
kiến như Lê Triều hình Luật (Luật Hồng Đức), Nguyễn Triều hình Luật (Hồng Việt
Luật lệ), do đó khơng thấy quy định về việc chủ sở hữu ủy quyền định đoạt tài sản mặc
dù có những bước phát triển trong quy định về sở hữu. Bên cạnh đó trong giai đoạn này

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

- 17 -

SVTH: Phạm Thị Kiều


pháp luật thời Lê, thời Nguyễn đã có quy định cụ thể về khế ước như khế ước mua bán,
khế ước vay nợ, khế ước cho thuê động sản, bất động sản mà khơng có quy định về khế
ước ủy quyền. Đến khi người Pháp chiếm đóng Việt Nam thì các bộ luật dân sự được áp
dụng riêng rẽ ở ba kỳ lần lượt xuất hiện. Ví dụ ở Nam Kỳ thì bộ luật dân sự Nam Kỳ giản

yếu ra đời năm 1883, bộ dân luật Bắc Kỳ ra đời năm 1931 và tại Trung Kỳ là bộ dân luật
Trung Kỳ (Hoàng Việt Trung Kỳ hộ luật) ra đời năm 1936, khi này các quy định về chế
định khế ước có bước phát triển nhưng vẫn khơng thấy quy định về khế ước ủy quyền. 20
Sau ngày 2 tháng 9 năm 1945 do hoàn cảnh chiến tranh với người Pháp nên chính
phủ của chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn áp dụng các bộ luật dân sự này. Ngày 22 tháng 5 năm
1950, chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 97/SL để “sửa đổi một số quy lệ và chế định
trong dân luật” nhằm sửa đổi một số điều trong các bộ dân luật cũ này. Tại miền Bắc Việt
Nam, ngày 10 tháng 7 năm 1959 tòa án tối cao ra chỉ thị số 772/TATC để “đình chỉ việc
áp dụng luật pháp cũ của phong kiến đế quốc.” Từ thời điểm đó trở đi, tại miền Bắc Việt
Nam thiếu hẳn bộ luật dân sự thực thụ.
Giai đoạn từ sau Cách mạng Tháng tám năm 1945 đến năm 1991
Sau cách mạng tháng tám 1945 thành công, nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa
được thành lập, gần ba mươi năm sau ngày đất nước ta hồn tồn giải phóng 30/04/1975.
Do hậu quả của chiến tranh và việc hình thành nền kinh tế bao cấp, nên đã ảnh hưởng
không nhỏ đến đời sống nhân dân và đồng thời ảnh hưởng đến nhận thức của các nhà làm
luật mà các quy định về hợp đồng không phát huy hiệu quả, kéo theo các quy định về hợp
đồng ủy quyền chưa được thể hiện rõ.
Giai đoạn từ 1991 đến 1995
Đến khi Đại hội đảng lần thứ VI năm 1986 đã chỉ định đường lối đổi mới nền kinh
tế, xóa bỏ nền kinh tế tập trung bao cấp, chuyển sang nền kinh tế thị trường, theo định
hướng xã hội chủ nghĩa. Từ đó đưa nền kinh tế phát triển theo một hướng mới, làm phát
triển nhiều mối quan hệ trong xã hội. Nhằm quản lý và điều chỉnh các quan hệ đó, nhà
nước ta đã ban hành pháp lệnh về hợp đồng dân sự năm 1991. Trong quá trình áp dụng
pháp lệnh này đã bộc lộ nhiều hạn chế và không đáp ứng nhu cầu đời sống. Nên tại kỳ
họp thứ tám Quốc Hội khóa IX nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ nghĩa Việt Nam ngày
28/10/1995 đã thông qua Bộ luật Dân sự đầu tiên là Bộ luật Dân sự 1995 (có hiệu lực
ngày 01/07/1996), đã quy định cụ thể hơn về hợp đồng dân sự. Đặc biệt, Bộ luật dân sự
1995 đã dành mười điều quy định về hợp đồng ủy quyền (từ Điều 585 đến Điều 594).
Giai đoạn từ năm 1995 đến nay

Bộ Tư pháp, Viện nghiên cứu khoa học pháp lý, Một số vấn đề về pháp luật dân sự Việt Nam từ thế kỷ XV đến
thời Pháp thuộc, NXB Chính trị quốc gia, 1998.
20

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

- 18 -

SVTH: Phạm Thị Kiều