Một só giải pháp thúc đảy quá trình chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế ở nước ta27

MỤC LỤC
A. LỜI MỞ ĐẦU....................................................................................4
B. NỘI DUNG.........................................................................................6
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA MỐI QUAN HỆ GIỮA TĂNG
TRƯỞNG VÀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU
NGÀNH KINH TẾ.................................................................................6
I. Các khái niệm...........................................................................................6
1. Tăng trưởng kinh tế. .............................................................................6
2. Phát triển kinh tế...................................................................................7
3. Khái niệm về cơ cấu ngành của một nền kinh tế..................................7
4. Khái niệm về chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế...................................9
II. Mối quan hệ qua lại giữa tăng trưởng kinh tế và chuyển dịch cơ cấu
ngành kinh tế.............................................................................................10
1. Mối quan hệ giữa tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế ...........10
2. Vai trò của cơ cấu kinh tế trong quá trình phát triển...........................12
3. Xu hướng chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế trong quá trình tăng
trưởng và phát triển ................................................................................12
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VÀ
CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU NGÀNH KINH TẾ Ở VIỆT NAM GIAI
ĐOẠN 1996 ĐẾN NAY........................................................................14
I. Thực trạng tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam giai đoạn 1996 đến nay
.....................................................................................................................14
1. Nền kinh tế nước ta đã liên tục tăng trưởng với tốc độ khá cao và
tương đối ổn định....................................................................................14
2. Tăng trưởng kinh tế đã dựa trên sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế - xã hội
theo hướng CNH, HĐH, từng bước hội nhập vào sự phân công của nền
kinh tế khu vực và thế giới .....................................................................14
SV: Cấn Thị Thanh Phương 1 Lớp: KTPT47B_QN
3. Tăng trưởng và phát triển kinh tế đã đưa đến nâng cao trình độ và chất
lượng sống của các tầng lớp dân cư........................................................16
4. Tăng trưởng và phát triển kinh tế đi đôi với giải quyết việc làm, gắn

liền với tiến bộ và công bằng xã hội.......................................................17
II. Thực trạng về tác động của chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế đến
tăng trưởng giai đoạn 1996 đến nay........................................................17
1. Những thành tựu đã đạt được..............................................................17
1.1. Cơ cấu ngành kinh tế dần chuyển dịch theo hướng CNH-HĐH..17
1.2. Công cuộc đổi mới và chuyển dịch cơ cấu tạo cho nền kinh tế
mức tăng trưởng ngày càng cao........................................................19
1.3. Đóng góp của các ngành công nghiệp và dịch vụ vào tốc độ tăng
trưởng kinh tế chiếm tỷ trong cao......................................................20
1.4. Cơ cáu kinh tế đã chuyển dịch dần theo hướng hướng vào xuát
khẩuđòng thời thay thế nhập khẩu.....................................................22
2. Những bất cập còn tồn tại...................................................................23
3. Nguyên nhân ......................................................................................24
CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY QUÁ TRÌNH
CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU NGÀNH KINH TẾ TRONG QUÁ TRÌNH
PHÁT TRI ỂN Ở VIỆT NAM.............................................................26
I. Xác định mục tiêu của chuyển dịch cơ cấu trong mối quan hệ với
tăng trưởng trong giai đoạn nhất định....................................................26
1. Mục tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành phải tiến tới một cơ cấu
hợp lý, đó là một cơ cấu đa ngành, trong đó hình thành các ngành trọng
điểm mũi nhọn.........................................................................................26
2. Kết hợp tối ưu giá cơ cấu ngành với cơ cấu vùng lãnh thổ và cơ cấu
thành phần kinh tế...................................................................................26
3. Hình thành và phát triển các ngành trọng điểm và mũi nhọn trong quá
trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá........................................................27
SV: Cấn Thị Thanh Phương 2 Lớp: KTPT47B_QN
II. Một só giải pháp thúc đảy quá trình chuyển dịch cơ cấu ngành kinh
tế ở nước ta.................................................................................................28
1. Cần lựa chọn mô hình phát triển hợp lý, nâng cao chất lượng các chiến
lược, quy hoạch phát triển ngành............................................................28

2. Phát triển mạnh mẽ thị trường.............................................................28
3. Đầu tư, chuyển dịch cơ cấu đầu tư và nâng cao hiệu quả đầu tư........29
4. Đổi mới và phát triển công nghệ.........................................................29
5. Về cơ sở hạ tầng:.................................................................................29
6. Về chính sách vĩ mô:...........................................................................29
7. Về quan hệ quốc tế:.............................................................................30
C. KẾT LUẬN......................................................................................31
Tµi liÖu tham kh¶o..............................................................................32
SV: Cấn Thị Thanh Phương 3 Lớp: KTPT47B_QN
A. LỜI MỞ ĐẦU
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là một trong những nội dung quan trong nhất trong đường
lối CNH-HĐH của Đảng ta trong giai đoạn phát triển từ nay đến năm 2020. Thực tiễn cho
thấy, trình độ phát triển càng cao, quá trình hội nhập kinh tế càng sâu thì việc điều chỉnh cơ
cấu kinh tế sao cho phù hợp càng trở nên quan trọng. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là yếu tố
tác động trực tiếp đến quá trình tăng trưởng và phát triển, là thuộc tính của hệ thống kinh tế,
nó quy định tính chất và trình độ phát triển của nền kinh tế. Nếu có được cơ cấu kinh tế hợp
lý sẽ có khả năng tạo ra tăng trưởng nhanh và hiệu quả cao. Ngược lại khi có tốc độ tăng
trưởng kinh tế cao sẽ có khả năng tăng mức tích lũy để đầu tư cải tạo cơ cấu kinh tế. Sự hợp
lý của cơ cấu kinh tế đảm bảo cho tăng trưởng nhanh và bền vững, mà dạng quan trọng nhất
của nó chính là chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế.
Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, từ năm 1986 đến nay, rõ nhất là từ năm 1990
cơ cấu kinh tế nước ta đã có sự chuyển dịch theo hướng tích cực phù hợp với tiến trình công
nghiệp hoá, hiện đại hoá. Tỷ trọng các ngành công nghiệp và dịch vụ tăng nhanh và chiếm tỷ
trọng lớn. Những chuyển biến đó đã góp phần tạo đà cho nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng
nhanh và ổn định.
Tuy nhiên, những tiến bộ trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế đó cũng mới chỉ là bước đầu và
nhìn chung sự chuyển dịch cơ cấu còn chậm. Cho đến nay, nước ta vẫn là nước nông nghiệp,
dân cư sống ở nông thôn và lao động nông nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng lớn. Để đạt được mục
tiêu đến năm 2020: “Đưa nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp có cơ sở vật chất
kỹ thuật hiện đại, có cơ cấu kinh tế ngành hợp lý với tỷ trọng ngành nông nghiệp chiếm dưới

10%, công nghiệp 35 – 40%, dịch vụ chiếm 50 – 60% trong tổng GDP”. Mà Đại hội VIII đã
đề ra thì còn nhiều vấn đề phải được tiếp tục nghiên cứu và có giải pháp sát thực.
Với lý do đó, em chọn đề tài: “Mối quan hệ giữa tăng trưởng với chuyển dịch cơ
cấu ngành kinh tế. Liên hệ ở Việt Nam trong giai đoạn từ 1996 đến nay”. Đề tài này
nhằm nghiên cứu mối quan hệ giữa chuyển dịch cơ cấu kinh tế với tăng trưởng. Kết cấu của
bài viết này gồm:
Chương I: Cơ sở lý luận của mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và chuyển dịch cơ
cấu ngành kinh tế.
SV: Cấn Thị Thanh Phương 4 Lớp: KTPT47B_QN
Chương II: Phân tích về thực trạng tăng trưởng kinh tế và chuyển dịch cơ cấu ngành
tác động đến tăng trưởng kinh tế từ đó đưa ra đánh giá về những thành tựu và bất cập còn
tồn tại
Chương III: Đưa ra những định hướng và giải pháp nhằm thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu
kinh tế một cách hiệu quả, tác động tích cực đến tăng trưởng kinh tế trong sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước
Em xin trân thành cảm ơn Cô giáo Th.s Nguyễn Quỳnh Hoa đã hướng dẫn em và giúp
đỡ em hoàn thành đề án này
Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng do thời gian và thông tin có hạn nên bài viết không
tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong được sự đóng góp của Cô giáo
SV: Cấn Thị Thanh Phương 5 Lớp: KTPT47B_QN
B. NỘI DUNG
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA MỐI QUAN HỆ GIỮA
TĂNG TRƯỞNG VÀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU
NGÀNH KINH TẾ
I. Các khái niệm
1. Tăng trưởng kinh tế.
Theo nghĩa chung nhất, tăng trưởng kinh tế thường được quan niệm là sự tăng lên hay
gia tăng về quy mố sản lượng của nền kinh tế trong một thời kỳ nhất định (thường là một
năm). Hay nói một cách khác cụ thể hơn, tăng trưởng kinh tế là do tăng thu nhập quốc dân
và thu nhập quốc dân đầu người.

Tăng trưởng kinh tế được xác định bằng cách so sánh quy mô sản lượng giữa các thời
kỳ. Có hai cách so sánh tuyệt đối và tương đối.
- Mức tăng tuyệt đối:
∆
y
= Y
n
– Y
0
Trong đó: Y
n
là sản lượng của năm n, còn Y
0
là sản lượng của năm so sánh (năm gốc).
Như vậy, mức tăng trưởng tuyệt đối phản ánh mức độ tăng quy mô sản lượng.
- Mức tăng trưởng tương đối hay là tốc độ tăng trưởng (g
y
)
g
y =
Y
n
/Y
o
hay (Y
n
– Y
o
)/Y
o

Trong kinh tế vĩ mô, Y chính là tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hoặc tổng sản phẩm
quốc dân (GNP).
Có thể nói, tăng trưởng kinh tế phản ánh sự thay đổi về lượng của nền kinh tế. Càng
ngày thì tăng trưởng kinh tế càng được gắn với yêu cầu tính bền vững hay việc bảo đảm chất
lượng tăng trưởng ngày càng cao. Tức là tăng trưởng không những phải nhanh mà phải đảm
bảo liên tục, có hiệu quả của các chỉ tiêu quy mô và tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu
người. Hơn thế nữa quá trình ấy phải được tạo nên bởi nhân tố đóng vai trò quyết định là khoa
học công nghệ và vốn nhân lực trong điều kiện một cơ cấu kinh tế hợp lý.
SV: Cấn Thị Thanh Phương 6 Lớp: KTPT47B_QN
2. Phát triển kinh tế.
Phát triển kinh tế có thể hiểu là một quá trình lớn lên (tăng tiến) về mọi mặt của nền
kinh tế trong một thời kỳ nhất định. Trong đó bao gồm cả sự tăng thêm về quy mô sản lượng
(tăng trưởng) và sự tiến bộ về cơ cấu kinh tế - xã hội. Phát tiển kinh tế là quá trình biến đổi
cả về lượng và về chất của nền kinh tế, nó là sự kết hợp một cách chặt chẽ quá trình hoàn
thiện của hai vấn đề về kinh tế và xã hội ở mỗi quốc gia.
Phát triển kinh tế bao gồm các nội dung chủ yếu sau:
Thứ nhất, sự tăng lên của tổng thu nhập nền kinh tế và mức gia tăng thu nhập bình
quân đầu người..
Thứ hai, sự thay đổi (tiến bộ) về cơ cấu kinh tế, đặc biệt là cơ cấu ngành. Đây là tiêu
thức phản ánh sự biến đổi về chất của nền kinh tế quốc gia.
Thứ ba, sự tiến bộ về mặt xã hôi. Mục tiêu cuối cùng của sự phát triển kinh tế trong
các quốc gia không phải là tăng trưởng hay chuyển dịch cơ cấu kinh tế, mà là việc xoá bỏ
nghèo đói, suy dinh dưỡng, khẳ năng tiếp cận tới các dịch vụ y tế, nước sạch, trình độ dân
chí giáo dục của quảng đại quần chúng nhân dân,…làm cho con người ngày càng có cuộc
sống tốt hơn.
Nếu nền kinh tế chỉ nhìn theo khía cạnh tăng trưởng thì chưa đủ, để nhìn toàn diện
phải nhìn trên phương diện phát triển kinh tế. Tăng trưởng kinh tế là lượng thì phát triển
kinh tế phải là cả lượng và chất. Như vậy, đánh giá về phát triển kinh tế phải dựa trên đánh
giá của các khía cạnh: Đánh giá sự thay đổi về lượng, đánh giá về sự biến đổi trong cơ cấu
của nền kinh tế, đánh giá về sự thay đổi trong các vấn đề xã hội.

Ngày nay khi nói đến phát triển người ta thường nhắc đến khái niệm phát triển bền
vững, nghĩa là “phải có tính liên tục, mãi mãi hoặc các lợi ích của nó phải được duy trì
không hạn định”.
3. Khái niệm về cơ cấu ngành của một nền kinh tế.
Cơ cấu ngành kinh tế là sự tương quan giữa các ngành trong tổng thể nền kinh tế, thể
hiện mối quan hệ hữu cơ và sự tác động qua lại cả về số lượng và chất lượng giữa các ngành
với nhau.
Mối quan hệ này được hình thành trong những điều kiện kinh tế xã hội nhất định, luôn
vận động và hướng vào những mục tiêu cụ thể.
SV: Cấn Thị Thanh Phương 7 Lớp: KTPT47B_QN