Phân tích các nhân tố tác động đến hoạt động huy động tiền gửi tại ngân hàng thương mại cổ phần công thương việt nam khu vực thành phố hồ chí minh

B
TR

GIỄOăD CăVÀă ÀOăT O
NGă

I H C KINH T TP.HCM

------------------------------

NGUY N TH HUY N

PHỂNăTệCHăCỄCăNHỂNăT
HO Tă

NGăHUYă

HÀNG TH
TH

TỄCă

NGă

N

NG TI N G I T I NGỂNă

NGăM I C

PH N CỌNGă

NGăVI T NAM - KHU V C THÀNHăPH
H

CHệăMINH

CHUYểNăNGÀNH:ăTÀIăCHệNHăậ NGỂNăHÀNG
MÃăS : 60340201

LU NăV NăTH C S KINH T

Ng

iăh

ng d n khoa h c:

TS.ăTHỂNăTH THU TH Y

TP. H Chí Minh – N m 2015


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan lu n v n th c s kinh t “Phân tích các nhân t tác đ ng đ n
ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t

Nam - Khu v c thành ph H Chí Minh” là k t qu c a quá trình h c t p, nghiên c u
khoa h c đ c l p c a cá nhân tôi, d

is h

ng d n c a TS. Thân Th Thu Th y.

Các s li u, thông tin s d ng trong lu n v n có ngu n g c rõ ràng, đáng tin
c y. K t qu kh o sát th c t đ

c x lý hoàn toàn trung th c, k t qu nghiên c u

trong lu n v n là trung th c và ch a đ

c công b trong b t k cơng trình nghiên

c u nào khác.
Tơi xin cam đoan ch u trách nhi m hồn tồn v tính xác th c c a lu n v n.
TP. H Chí Minh, ngày 09 tháng 10 n m 2015

H c viên: Nguy n Th Huy n


M CăL C
TRANG PH BỊA
L IăCAMă OAN
M CL C
DANH M C T

VI T T T

DANH M C B NG BI U
DANH M CăHỊNHăV ,ăS ă
L IăM ă
CH

U ............................................................................................................. 1

NGă1: T NG QUAN V
NGăHUYă

CỄCă NHỂNă T

TỄCă

NG TI N G I T IăNGỂNăHÀNGăTH

NGă

N HO T

NGăM I ................. 5

1.1. Ho tăđ ngăhuyăđ ng ti n g i t iăngơnăhƠngăth ngăm i ................................. 5
1.1.1. Khái ni m v ho t đ ng huy đ ng ti n g i ....................................................... 5
1.1.2. Các nguyên t c trong ho t đ ng huy đ ng ti n g i .......................................... 6
1.1.3. Phân lo i các lo i hình ti n g i ......................................................................... 7
1.1.3.1. Ti n g i phi giao d ch .................................................................................... 7
1.1.3.2. Ti n g i giao d ch ........................................................................................... 8
1.1.4. Vai trò c a ho t đ ng huy đ ng ti n g i ........................................................... 9

1.1.4.1.
i v i n n kinh t ......................................................................................... 9
1.1.4.2.

i v i ngân hàng ........................................................................................ 10

1.1.4.3.

i v i khách hàng ...................................................................................... 10

1.2. Cácă nhơnă t tácă đ ngă đ n ho tă đ ngă huyă đ ng ti n g i t iă ngơnă hƠngă
th ngăm i ................................................................................................................ 10
1.2.1. Nhân t bên ngồi ........................................................................................... 10
1.2.1.1. Tình hình chính tr - xư h i........................................................................... 10
1.2.1.2. Chính sách qu n lý và môi tr

ng pháp lý .................................................. 11

1.2.1.3. Dân s và trình đ dân trí ............................................................................. 12
1.2.1.4. Trình đ phát tri n c a kinh t , l m phát, lưi su t th tr

ng ....................... 12

1.2.1.5. Tâm lý, thói quen c a khách hàng ................................................................ 14
1.2.2. Nhân t bên trong ............................................................................................ 15
1.2.2.1. Hi u qu ho t đ ng....................................................................................... 15
1.2.2.2. Th

ng hi u c a ngân hàng ......................................................................... 16

1.2.2.3. C s h t ng và h th ng chi nhánh ........................................................... 17
1.2.2.4. S l

ng và ch t l

ng nhân viên ................................................................ 17


1.2.2.5. S n ph m ti n g i .........................................................................................18
1.3. S c n thi tăphơnătíchăcácănhơnăt tácăđ ngăđ n ho tăđ ngăhuyăđ ng ti n g i
t i ngơnăhƠngăth ngăm i ........................................................................................18
1.4. Cácă nghiênă c uă trênă th gi i v cácă nhơnă t tácă đ ngă đ n ho tă đ ng huy
đ ng ti n g i t iăngơnăhƠngăth ngăm i .................................................................20
1.4.1. Nghiên c u c a Bruce C. Cohen và George G. Kaufman ...............................20
1.4.2. Nghiên c u c a Herald Finger và Heiko Hesse ...............................................21
1.4.3. Nghiên c u c a Wubitu ...................................................................................21
1.4.4. M t s nghiên c u trong n c .........................................................................22
1.5. BƠiăh c kinh nghi mătrênăth gi iănơngăcaoăho tăđ ngăhuyăđ ng ti n g i ...23
1.5.1. Kinh nghi m c a Nh t B n ..............................................................................23
1.5.2. Kinh nghi m c a Ngân hàng Autralia (ANZ Bank) ........................................24
K t lu n ch ng 1 .......................................................................................................25
CH
HUYă
TH

NGă2: PHỂNă TệCHă CỄCă NHỂNă T

TỄCă

NG TI N G I T I NGỂNăHÀNGăTH

NGăVI T NAM - KHU V CăTHÀNHăPH

NGă

N HO Tă

NGăM I C
H

NG

PH NăCỌNGă

CHệăMINH .................26

2.1. Gi i thi uă cácă chiă nhánhă Ngơnă hƠngă Th ng m i c ph nă Côngă Th ngă
Vi t Nam - Khu v c TP.HCM .................................................................................26
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n ...................................................................26
2.1.2. L nh v c ho t đ ng kinh doanh .......................................................................26
2.1.3. K t qu ho t đ ng kinh doanh .........................................................................27
2.2. Th c tr ng ho tă đ ngă huyă đ ng ti n g i t iă cácă chiă nhánhă Ngơnă hƠngă
th ngăm i c ph năCôngăTh ngăVi t Nam - Khu v c TP.HCM .....................29
2.2.1. T ch c ho t đ ng huy đ ng ti n g i ..............................................................29
2.2.2. Các lo i s n ph m ti n g i ...............................................................................30
2.2.3. Th c tr ng ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i các chi nhánh Ngân hàng Th ng
m i c ph n Công Th ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM ........................................32
2.2.3.1. Tình hình ho t đ ng huy đ ng ti n g i .........................................................32
2.2.3.2. Phân tích c c u ti n g i ...............................................................................33
2.2.3.3. Lưi su t huy đ ng ti n g i.............................................................................37
2.2.3.4. D ch v h tr ho t đ ng huy đ ng ti n g i .................................................38

2.2.3.5. ánh giá ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i các chi nhánh Ngân hàng Th ng
m i c ph n Công Th ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM ........................................39
2.3. Cácă nhơnă t tácă đ ngă đ n ho tă đ ngă huyă đ ng ti n g i t iă Ngơnă hƠngă
Th ngăm i c ph năCôngăTh ngăVi t Nam - Khu v c TP.HCM...................41
2.3.1. Nhân t bên ngoài ............................................................................................41
2.3.1.1. Mơi tr ng chính tr - xư h i.........................................................................41


2.3.1.2. Chính sách qu n lý ho t đ ng huy đ ng ti n g i ......................................... 42
2.3.1.3. Dân c và trình đ dân trí ............................................................................. 43
2.3.1.4. Tình hình kinh t .......................................................................................... 44
2.3.1.5. Tâm lý, thói quen c a khách hàng ................................................................ 45
2.3.2. Nhân t bên trong ............................................................................................ 47
2.3.2.1. Hi u qu kinh doanh..................................................................................... 47
2.3.2.2. Th

ng hi u ngân hàng ................................................................................ 49

2.3.2.3. Nhân viên ngân hàng .................................................................................... 49
2.3.2.4. S n ph m ti n g i ......................................................................................... 51
2.3.2.5. M ng l

i đi m giao d ch và c s h t ng ................................................. 51

2.4. Phơnătíchă cácă nhơnăt tácă đ ngăđ n ho tă đ ngăhuyă đ ng ti n g i t iă Ngơnă
hƠngăTh ngăm i c ph năCôngăTh ngăVi t Nam - Khu v c TP.HCM ......... 52
2.4.1. Ph ng pháp nghiên c u................................................................................. 52
2.4.2. Thi t k nghiên c u ......................................................................................... 55
2.4.3. Xây d ng b ng câu h i kh o sát ..................................................................... 57
2.4.4. Mô t m u kh o sát ......................................................................................... 58

2.4.5. K t qu nghiên c u ......................................................................................... 59
2.4.5.1. ánh giá thang đo b ng h s tin c y Cronbach’s Alpha ............................ 59
2.4.5.2. Phân tích khám phá EFA cho t ng nhân t .................................................. 61
2.4.5.3. Phân tích t

ng quan tuy n tính các nhân t ............................................... 63

2.4.5.4. K t qu ph

ng trình h i quy tuy n tính ..................................................... 64

2.5. ánhăgiáăs tácăđ ng c aăcácănhơnăt đ n ho tăđ ngăhuyăđ ng ti n g i t i
NgơnăhƠngăTh ngăm i c ph năCôngăTh ngăVi t Nam - Khu v c TP.HCM 65
K t lu n ch ng 2 ...................................................................................................... 67
CH

NGă3: GI Iă PHỄPă GIAă T NGă CỄCă NHỂNă T

NỂNGă CAOă HO Tă
TH

NGă M I C

THÀNHăPH

H

TệCHă C C NH M

NG HUY D NG TI N G I T Iă NGỂNă HÀNGă

PH Nă CỌNGă TH

NGă VI T NAM - KHU V C

CHệăMINH ............................................................................... 69

3.1. nhă h ng ho tă đ ngă huyă đ ng ti n g i t iă Ngơnă hƠngă Th ngă m i c
ph năCôngăTh ngăVi t Nam - Khu v căTP.HCMăđ n 2015 .............................. 69
3.2. Gi iăphápăgiaăt ngăcácănhơnăt tíchăc c nh mănơngăcaoăho tăđ ngăhuyăđ ng
ti n g i t iăNgơnăhƠngăTh ngăm i c ph năCôngăTh ngăVi t Nam - Khu v c
TP.HCM .................................................................................................................... 71
3.2.1. Nâng cao th ng hi u, uy tín .......................................................................... 71
3.2.2. M r ng m ng l i và nâng cao ch t l ng c s h t ng ............................. 72


3.2.3. Tác đ ng đ n tâm lý, thói quen c a khách hàng..............................................73
3.2.4. Nâng cao ch t l ng ph c v c a nhân viên ...................................................76
3.2.5. a d ng hóa và c i thi n ch t l ng s n ph m ti n g i ..................................78
3.3. Gi iăphápăh tr .................................................................................................81
3.3.1.
i v i Ngân hàng Th ng m i c ph n Công Th ng Vi t Nam ................81
3.3.2.
i v i Ngân hàng Nhà n c ..........................................................................82
3.3.3.
i v i chính ph ............................................................................................83
K t lu n ch ng 3 .......................................................................................................84
K TăLU N ................................................................................................................85
TÀI LI U THAM KH O
PH L C
Ph l c 1: H th ng các chi nhánh, PGD c a Vietinbank – Khu v c TP.HCM

Ph l c 2: Các s n ph m ti n g i c i ti n trên s n ph m truy n th ng t i Vietinbank
Ph l c 3: B ng câu h i kh o sát
Ph l c 4: K t qu th ng kê mô t m u nghiên c u
Ph l c 5 : K t qu đánh giá thang đo b ng h s tin c y Cronbach’s Alpha
Ph l c 6 : K t qu phân tích các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i
Ph l c 7: Phân tích t

ng quan gi a các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng

ti n g i
Ph l c 8: K t qu phân tích h i quy xây d ng mơ hình đ nh l

ng


DANH M C T

VI T T T

Agribank

: Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Vi t Nam

ATM

: Máy giao d ch t đ ng

EUR

:

GDP

: T ng s n ph m trong n

NHNH

: Ngân hàng Nhà n

c

NHTW

: Ngân hàng Trung

ng

PGD

: Phòng giao d ch

TCTD

: T ch c tín d ng

TMCP

: Th

TP.HCM

: Thành ph H Chí Minh

USD

:

Vietcombank

: Ngân hàng Th

ng m i c ph n Ngo i Th

ng Vi t Nam

Vietinbank

: Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam

VIP

: Khách hàng r t quan tr ng (Very important person)

VN

: Vi t Nam đ ng

ng Euro
c (Gross Domestic Product)

ng m i c ph n
ng ô la M


DANH M C B NG BI U
B ng 2.1: K t qu ho t đ ng kinh doanh c a Vietinbank - Khu v c TP.HCM giai
đo n 2010-2014 ..........................................................................................................27
B ng 2.2: Huy đ ng ti n g i t i Vietinbank - Khu v c TP.HCM giai đo n 2010-2014
.....................................................................................................................................32
B ng 2.3: C c u ti n g i theo đ i tu ng t i Vietinbank - Khu v c TP.HCM giai
đo n 2010 - 2014 ........................................................................................................33
B ng 2.4: C c u ti n g i theo lo i hình ti n g i t i Vietinbank - Khu v c TP.HCM
giai đo n 2010-2014 ...................................................................................................34
B ng 2.5: C c u ti n g i theo k h n t i Vietinbank - Khu v c TP.HCM giai đo n
2010-2014 ...................................................................................................................35
B ng 2.6: C c u ti n g i theo lo i ti n t i Vietinbank - Khu v c TP.HCM giai đo n
2010-2014 ...................................................................................................................36
B ng 2.7: So sánh lưi su t ti n g i VN

c a Vietinbank so v i các ngân hàng khác

trong tháng 12/2014 ....................................................................................................37
B ng 2.8: Các ti n ích khác c a s n ph m ti n g i t i Vietinbank ............................38
B ng 2.9: Các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i trong mơ hình
nghiên c u ...................................................................................................................57
B ng 2.10: K t qu th ng kê m u nghiên c u ............................................................59

B ng 2.11:

ánh giá thang đo h s tin c y các nhân t quan sát trong m u nghiên

c u ...............................................................................................................................60
B ng 2.12: Phân tích t

ng quan gi a các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng

ti n g i ........................................................................................................................63
B ng 2.13: K t qu ph

ng trình h i quy tuy n tính .................................................64


DANH M C HỊNHăV ,ăS ă
Bi u đ 2.1: L i nhu n tr

c thu c a Vietinbank t n m 2010 đ n n m 2014 ........48

Bi u đ 2.2: L i nhu n tr

c thu n m 2014 c a các NHTM l n t i Vi t Nam .......48

S đ 2.3: Mơ hình nghiên c u đ ngh ......................................................................53
S đ 2.4: Quy trình nghiên c u .................................................................................55


1

L IM

U

1. Tínhăc păthi tăc aăđ ătƠi nghiênăc u
Trong th c t ti n trình phát tri n n n kinh t
l

Vi t Nam, vi c huy đ ng

ng ti n nhàn r i trong dân c , các doanh nghi p là m t trong các bi n pháp h u

hi u nh m đáp ng k p th i nhu c u v n cho n n kinh t .

huy đ ng đ

c ngu n

v n nhàn r i, ngân hàng c n ph i ti n hành nhi u ho t đ ng khác nhau, trong đó ho t
đ ng huy đ ng ti n g i gi m t vai trò đ c bi t quan tr ng. Tuy nhiên, do ch u s
nh h

ng c a bi n đ ng kinh t , thay đ i c a chính sách tài chính ti n t và s c nh

tranh gay g t gi a các ngân hàng trên th tr

ng nên ho t đ ng huy đ ng ti n g i c a

các ngân hàng ngày càng tr nên kh c li t.
Ngân hàng Th

đ

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam là m t ngân hàng

c dân c , doanh nghi p, t ch c tài chính trong n

nhìn nh n là m t trong nh ng th
nh ng n m g n đây, Ngân hàng Th

c và qu c t bi t đ n và đ

c

ng hi u ngân hàng l n nh t Vi t Nam. Trong
ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam đư

không ng ng đ y m nh và phát huy th m nh n i t i đ d n đ u trong nhi u l nh v c
kinh doanh ti n t đ ng th i th c hi n t t các chi n l

c kinh doanh trong ng n h n

c ng nh trong dài h n. Tuy nhiên, cùng v i s t ng tr

ng m nh m c a nhi u hình

th c huy đ ng v n ti n g i thì vi c tranh giành th ph n huy đ ng ti n g i không ch

di n ra gi a các ngân hàng trong n
b tđ

c mà còn v i các ngân hàng n

c t m quan tr ng c a ho t đ ng huy đ ng ti n g i c ng nh hi u rõ m c đ

c nh tranh gay g t trong l nh v c ngân hàng, Ngân hàng Th
Th

c ngoài. N m

ng Vi t Nam đư và đang t ng c

ng m i c ph n Cơng

ng tìm ki m các kênh huy đ ng v n nhàn r i

và th c hi n nhi u chính sách u đưi đ ch m sóc và gi chân khách hàng.
Các chi nhánh c a Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam -

Khu v c TP.HCM là m t trong nh ng chi nhánh gi vai trò quan tr ng trong ho t
đ ng huy đ ng ti n g i nói riêng và huy đ ng ngu n v n nói chung c a ngân hàng.
Trong đó, v i đ i t

ng khách hàng r t đa d ng t cá nhân, h gia đình đ n doanh

nghi p trong và ngoài n
nh h

c, ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i khu v c không ch ch u

ng t ho t đ ng bên trong c a ngân hàng mà còn ch u nh h

ng c a nhi u


2

nhân t khác nhau. Vì lý do trên thì vi c ch n đ tài "Phân tích các nhân t tác đ ng
đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

ng

Vi t Nam - Khu v c thành ph H Chí Minh" đ nghiên c u nh m phân tích m c đ
tác đ ng c a các y u t xu t phát t nhân t bên trong đ n khách hàng s d ng các
gói s n ph m ti n g i và tác đ ng t môi tr
pháp đ Ngân hàng Th

ng m i c

ng v mơ; qua đó, đ xu t m t s gi i

ph n Công Th

ng Vi t Nam - Khu v c

TP.HCM khai thác t i đa ho t đ ng này và đáp ng t t h n nhu c u c a khách hàng.
2. M cătiêuănghiênăc u
M c tiêu nghiên c u c a đ tài bao g m các v n đ sau:
úc k t lý lu n t ng quan v các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng

-

ti n g i t i các ngân hàng th
-

Nghiên c u nh ng nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i Ngân

hàng Th
-

ng m i.

ng m i c ph n Cơng Th

Phân tích m c đ

g i t i Ngân hàng Th

nh h

ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM.

ng c a t ng nhân t đ n ho t đ ng huy đ ng ti n

ng m i c

ph n Công Th

ng Vi t Nam – Khu v c

TP.HCM.
xu t các gi i pháp gia t ng các nhân t tích c c nh m nâng cao ho t đ ng

-

huy đ ng ti n g i t i Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

Khu v c TP.HCM nh m đ t m c tiêu huy đ ng đ

ng Vi t Nam –

c ngu n v n v i chi phí r , n

đ nh và phù h p v i c c u ngu n v n huy đ ng phù h p, có s t ng tr

ng v quy

mô.
3.

iăt

ngănghiênăc u
it

ng nghiên c u là các nhân t bên ngoài và bên trong tác đ ng đ n ho t

đ ng huy đ ng ti n g i c a khách hàng cá nhân, doanh nghi p t i Ngân hàng
Th

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM.

4. Ph măviănghiênăc u
Ph m vi nghiên c u v các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i
t i Ngân hàng Th
đ

c gi i h n đ i t

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM

ng là các ho t đ ng huy đ ng ti n g i đ i v i khách hàng cá

nhân và khách hàng doanh nghi p, không th c hi n nghiên c u ho t đ ng huy đ ng

3

ti n g i đ i v i khách hàng t ch c tín d ng, t ch c tài chính có quan h ti n g i
v i Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM.

i v i d li u th ng kê tình tr ng huy đ ng ti n g i, th c hi n phân tích d
li u t n m 2010 đ n 2014.

i v i kh o sát các nhân viên tr c ti p th c hi n ho t

đ ng huy đ ng ti n g i t i Vietinbank – Khu v c TP.HCM, th c hi n kh o sát trong
kho ng th i gian tháng 03/2014 đ n tháng 06/2014.
5. Ph

ngăphápănghiênăc u
th c hi n phân tích các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i

t i Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM, bài

nghiên c u ng d ng mơ hình c a các nghiên c u trên th gi i. Bài nghiên c u s
d ng m t s ph
-

Ph

ng pháp nghiên c u nh sau:

ng pháp nghiên c u:

Nghiên c u đ nh tính: S d ng ph
tr ng các y u t

nh h

m i c ph n Công Th
ph

ng pháp th ng kê mô t đ mô t th c

ng đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i Ngân hàng Th

ng

ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM. Bên c nh đó cịn s d ng

ng pháp phân tích t ng h p, so sánh đ phân tích các nhân t tác đ ng đ n ho t

đ ng huy đ ng ti n g i t i Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam

- Khu v c TP.HCM.
Nghiên c u đ nh l

ng: T ng h p, phân tích s li u k t qu ho t đ ng huy

đ ng ti n g i t i Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam - Khu v c

TP.HCM; s d ng ph n m m SPSS 18.0 đ th c hi n phân tích Cronbach’s Alpha,
phân tích nhân t khám phá EFA, h i quy đa bi n đ đánh giá m c đ
t ng nhân t đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i Ngân hàng Th
Công Th
-

Ph

nh h

ng c a

ng m i c ph n

ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM.
ng pháp thu th p d li u: D li u th c p đ

c ng nh thông tin chung v Ngân hàng Th

c thu th p t m t s tài li u

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t

Nam trên website, t p chí, các báo cáo n i b liên quan đ n ho t đ ng huy đ ng ti n
g i…; d li u s c p đ

c thu th p t đi u tra ph ng v n tr c ti p nhân viên đang

làm vi c t i các chi nhánh Ngân hàng Th
Khu v c TP.HCM. S l

ng m i c ph n Công Th

ng m u l a ch n kho ng 200 m u đ

ng Vi t Nam -

c th c hi n kh o sát


4

t tháng 03/2014 đ n tháng 06/2014.
6. ụăngh aăth căti năc aăđ ătƠi
K t qu nghiên c u này mang đ n m t s ý ngh a sau:
-

Xác đ nh m c đ

nh h

ng c a t ng nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy

đ ng ti n g i t i các chi nhánh Ngân hàng Th

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t

Nam - Khu v c TP.HCM.
-

Trên c s phân tích th c tr ng các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng

ti n g i và k t qu kh o sát th c t , đ xu t m t s gi i pháp gia t ng các nhân t tác
đ ng tích c c đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i các chi nhánh Ngân hàng Th
m i c ph n Công Th

ng

ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM.

7. K tăc uăc a đ ătƠi
Ngoài l i m đ u và ph n k t lu n, n i dung lu n v n bao g m 03 ch
Ch

ng 1: T ng quan v các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng ti n

g i t i ngân hàng th
Ch

ng m i;

ng 2: Phân tích các nhân t tác đ ng đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i t i

Ngân hàng Th
Ch

ng:

ng m i c ph n Công Th

ng Vi t Nam - Khu v c TP.HCM;

ng 3: Gi i pháp gia t ng các nhân t tích c c nh m nâng cao ho t đ ng

huy đ ng ti n g i t i Ngân hàng th
v c TP.HCM.

ng m i c ph n Công th

ng Vi t Nam - Khu


5

CH

NGă1: T NG QUAN V

NGăHUYă

CỄCă NHỂNă T

TỄCă

NG TI N G I T I NGỂNăHÀNGăTH

1.1. Ho t đ ngăhuyăđ ng ti n g i t iăngơnăhƠngăth

NG

N HO T

NGăM I

ngăm i

1.1.1. Kháiăni m v ho tăđ ngăhuyăđ ng ti n g i
V n c a NHTM là nh ng giá tr ti n t do NHTM t o l p ho c huy đ ng đ

c

dùng đ đ u t , cho vay ho c th c hi n các d ch v kinh doanh khác. V n c a
NHTM chi ph i toàn b ho t đ ng c a NHTM, quy t đ nh s t n t i và phát tri n
c a ngân hàng. Ngu n v n c a NHTM bao g m v n ch s h u là ngu n v n góp

hình thành t ban đ u, ngu n v n b sung trong quá trình ho t đ ng, các qu , ngu n
vay n có th chuy n đ i thành v n c ph n; v n n là ti n g i và các nghi p v huy
đ ng ti n g i, ti n vay và nghi p v đi vay c a NHTM và v n n khác nh ti n y
thác, ti n trong thanh toán, các kho n n khác ch a thanh toán nh thu ch a n p,
l

ng ch a tr ,…
Trong các lo i ngu n v n c a NHTM thì có th th y, ti n g i là ngu n v n

quan tr ng và chi m t tr ng l n trong t ng ngu n v n c a NHTM. Mahendra
(2005) đ c p đ n ti n g i là các tài s n đ c bi t ch có duy nh t trên b ng cân đ i k
toán c a ngân hàng, dùng đ phân bi t ngân hàng v i các lo i hình doanh nghi p
khác.
ng trên ph

ng di n khách hàng, ti n g i là kho n ti n đ

c các doanh

nghi p và cá nhân g i vào NHTM nh m m c đích ph c v các thanh tốn khơng
dùng ti n m t ho c m c đích tích l y cho nhu c u s d ng ti n cho t
trên ph

ng di n ngân hàng, ti n g i là kho n ti n đ

hàng b t lu n d

ng lai.

ng

c ngân hàng nh n t khách

i danh t nào, dù ph i tr lưi hay không tr lưi, kèm theo quy n s

d ng s ti n đó cho ho t đ ng kinh doanh c a ngân hàng và v i ngh a v cung c p
nghi p v ngân qu cho ng
nh ng l nh tr ti n c a ng

i g i trong gi i h n s ti n nh n đ

c, bao g m t t c

i g i b ng séc, l nh chuy n kho n, th tín d ng,… hay

b t c b ng cách nào khác và l nh ghi nh n t ng thêm s d ti n g i v i m i kho n
ti n mà ngân hàng nh n t ng

i g i. Theo đ nh ngh a t i t đi n tài chính tr c tuy n

trên đ a ch website: www.investopedia.com, “Ti n g i đ
m t ngân hàng, d

c gi trong tài kho n t i

i hình th c ti n g i không k h n, ti n g i có k h n, ti n g i ti t


6

ki m và các hình th c khác. Ch tài kho n có quy n rút ti n theo quy đ nh t i đi u
kho n đư th ng nh t”. Ti n g i đ
tr cho ng

ch

ng lưi ho c khơng h

ng lưi và ph i hồn

i g i ti n.

Nh v y, các khái ni m v ti n g i theo các đ nh ngh a nêu trên có m i liên
h m t thi t v i tài kho n c a khách hàng t i các ngân hàng. Ng
l a ch n các lo i hình ti n g i khác nhau theo m c đích và đ
do ngân hàng cung c p, đ

ch

ch

ng lưi phát sinh t kho n ti n g i.

i g i ti n có th
ng các d ch v
ng th i, khách

hàng có ngh a v ph i cho phép ngân hàng s d ng s ti n g i cho m c đích kinh
doanh c a ngân hàng v i cam k t ch th c hi n hoàn tr vào ngày đáo h n đ i v i
ti n g i có k h n ho c theo yêu c u c a khách hàng đ i v i ti n g i không k h n,

ti n g i có k h n.
Nh v y, có th nh n đ nh ho t đ ng huy đ ng ti n g i là các ho t đ ng đ

c

NHTM t ch c nh m m c đích nh n ti n c a khách hàng cá nhân, doanh nghi p
d

i nhi u hình th c khác nhau nh ti n g i không k h n, ti n g i có k h n, ti n

g i ti t ki m, phát hành ch ng ch ti n g i, k phi u, tín phi u và các hình th c nh n
ti n g i khác theo ngun t c có hồn tr đ y đ ti n g c, lưi (n u có) cho ng

ig i

ti n theo th a thu n.
1.1.2. Cácănguyênăt c trong ho tăđ ng huyăđ ng ti n g i
Trong ho t đ ng huy đ ng ti n g i, NHTM ph i ch p hành các nguyên t c
sau:
– Tuân th đúng các quy đ nh c a pháp lu t và c quan qu n lý trong quá trình
tìm ki m ngu n ti n g i nh không đ

c huy đ ng ti n g i và v n quá nhi u so v i

v n t có nh m đ m b o kh n ng chi tr v sau, áp d ng lưi su t huy đ ng phù h p
v i c ch qu n lý v lưi su t c a NHNN;
–

mb ođ

c hai yêu c u chi phí th p và quy mô đa d ng c a ngu n ti n g i

huy đ ng t khách hàng;
–

áp ng m t cách k p th i nhu c u thanh kho n c a ngân hàng, h n ch đ n

m c t i đa s s t gi m đ t ng t v ngu n ti n g i;
– S d ng các công c và s n ph m ti n g i đa d ng đ h n ch r i ro và phù
h p v i đ c đi m ho t đ ng c a NHTM.


7

1.1.3. Phơnălo i cácălo iăhình ti n g i
Có r t nhi u ph

ng th c phân lo i ti n g i trong NHTM nh theo đ i t

ng

huy đ ng (cá nhân, doanh nghi p, t ch c tín d ng), theo th i gian huy đ ng (ng n
h n, trung h n, dài h n), theo lo i ti n huy đ ng (n i t , ngo i t , vàng),… nh ng
ch y u NHTM chú tr ng vi c phân lo i theo b n ch t ho t đ ng huy đ ng ti n g i.
1.1.3.1. Ti n g i phi giao d ch
Ti n g i phi giao d ch là lo i ti n g i mà giao d ch trên tài kho n b c m ho c
b h n ch ho c mu n giao d ch c n ph i thông qua s ch p nh n c a t ch c tín
d ng, ngân hàng.
 Ti n g iăcóăk h n
Ti n g i có k h n là lo i ti n g i đ

c y thác t i ngân hàng, trong đó có s

th a thu n v th i gian rút ti n gi a khách hàng và ngân hàng. Nh v y, v nguyên
t c, khách hàng g i ti n ch đ
h n có th b ph t ti n và v

c rút ti n khi đ n h n th a thu n. Vi c rút ti n tr
t quá ti n lưi đ

ch

c

ng, tính đ n ngày đ n h n. Ti n

g i có k h n là lo i ti n g i phi giao d ch, chi m t tr ng l n trong t tr ng ti n g i
c a NHTM. Lưi su t ti n g i đ i v i lo i hình này cao h n so v i các lo i hình khác
và chi phí qu n lý t

ng đ i th p. Ti n g i có k h n có tính n đ nh cao h n so v i

các hình th c ti n g i cịn l i. Ti n g i có k h n th

ng t n t i d

i các hình th c

nh (1) các ch ng ch ti n g i, (2) ch ng th ti t ki m, (3) trái phi u ti t ki m và (4)
tài kho n h u trí cá nhân.

 Ti n g i ti t ki m
Ti n g i ti t ki m là lo i hình ti n g i đ

c l p ra nh m m c đích thu hút v n

c a nh ng cá nhân mu n dành riêng m t kho n ti n cho m c tiêu hay cho nhu c u v
tài chính trong t

ng lai.

ng th i, ti n g i ti t ki m c ng chi m vai trò quan tr ng

trong ngu n v n huy đ ng c a NHTM. Thông th

ng có 2 lo i chính là ti n g i ti t

ki m có k h n và ti n g i ti t ki m khơng có k h n:
– Ti n g i ti t ki m có k h n: khách hàng s d ng s n ph m này v i m c đích
ki m l i. Khách hàng không đ

c rút tr

c, n u rút tr

c h n thì s b ph t.

ây là

nh ng kho n ti n có tính n đ nh cao nên ngân hàng ph i tr khách hàng v i lưi su t
cao.

8

– Ti n g i ti t ki m không k h n: s n ph m đ

c thi t k dành cho khách hàng

cá nhân ho c t ch c có ti n t m th i nhàn r i mu n g i ngân hàng vì m c tiêu an
tồn và sinh l i nh ng khơng thi t l p đ

c k ho ch s d ng ti n trong t

ng lai.

Khách hàng có th rút b t c lúc nào nên ngân hàng khó lên k ho ch s d ng ngu n
v n đ c p tín d ng, cho nên ngân hàng th
Ti n g i ti t ki m th

ng t n t i d

ng tr lưi th p cho lo i ti n g i này.
i các hình th c sau:

– Ti t ki m l p s (s ti t ki m, th ti t ki m): đ
d

i d ng ch ng t gi y, khách hàng ch đ

c cung c p cho khách hàng

c rút ti n khi xu t trình ch ng t .

– Ti t ki m thơng báo (ti t ki m đi n t ): đ
các thi t b đi n t vi n thông, khách hàng đ

c xác nh n thông tin giao d ch qua
c nh n các b n th ng kê th hi n s

ti n g i, l nh rút ti n, lưi và s d tài kho n đ nh k ho c theo yêu c u qua các thi t
b trên.
1.1.3.2. Ti n g i giao d ch
Ti n g i giao d ch là lo i ti n g i mà ng
ti n ho c th c hi n các giao d ch khác t

i g i ti n có th rút ti n, chuy n

ng t mà không b b t c gi i h n nào.

Ngân hàng ph i duy trì t l d tr nh t đ nh đ đ m b o thanh toán đ i v i b t c
yêu c u nào liên quan đ n kho n ti n g i này.
 Ti n g i giao d chăkhôngăh

ngălưi

Ti n g i giao d ch không h

ng lưi là lo i ti n giao d ch g i t i NHTM khơng

nh m m c đích ti t ki m, m c đích chính là làm gi m thi u l u thông ti n m t trên

th tr

ng, khách hàng g i ti n khơng đ

c thanh tốn lưi nh ng đ

b t c khi nào có yêu c u. Ti n g i giao d ch không h
M , khi đ o lu t Glass – Steagall đ
M không đ
th

c phép rút ti n

ng lưi ra đ i l n đ u tiên t i

c thông qua n m 1933. Khi đó, các ngân hàng

c phép chi tr lưi đ i v i các tài kho n phát hành b ng séc thông

ng. Qu c h i M lúc đó e ng i r ng chi tr lưi cho ti n g i giao d ch s gây nguy

hi m cho s an toàn c a ngân hàng. Do không đ
hàng, ti n g i giao d ch không h

c chi tr ti n lưi khi g i t i ngân

ng lưi là m t trong nh ng ngu n v n bi n đ ng

nhi u nh t và ngân hàng khó có th d báo quy mơ ti n g i giao d ch có th huy
đ ng. Do khách hàng có th rút ra b t c lúc nào có nhu c u nên k h n ti m n ng

c a ti n g i giao d ch không h

ng lưi th

ng r t ng n.


9

 Ti n g i giao d chăh

ngălưi

Ti n g i giao d ch h

ng lưi đ u tiên ra đ i

Anh n m 1970, là s k t h p

gi a ti n g i ti t ki m và ti n g i giao d ch không h
NOW – negotiable of withdrawal. Ti n g i giao d ch h

ng lưi d

i tên g i tài kho n

ng lưi là các lo i ti n hoàn

toàn theo quy t c kh d ng, ngh a là khách hàng g i có th rút ti n b t c khi nào có
nhu c u. Ngân hàng x p lo i ti n g i này vào nhóm ti n g i không k h n, ngh a là

các kho n ti n g i khơng có th i h n xác đ nh.
tính n đ nh th p, do đó lưi su t th

ây đ ng th i c ng là lo i ti n có

ng th p ho c khơng đáng k . Hình th c ph

bi n c a lo i hình ti n g i này bao g m:
– Ti n g i không k h n: lo i ti n g i này ln có s d Có, khách hàng ch
đ

c s d ng trong ph m vi ti n đư g i;
– Ti n g i trên tài kho n vưng lai: ti n g i trên tài kho n có th d Có ho c d

N , ngh a là khách hàng ngoài s d ng s ti n đư g i còn đ

c dùng kho n ti n do

ngân hàng cho vay theo s th a thu n gi a ngân hàng và khách hàng thông qua h p
đ ng vay, h p đ ng tín d ng có ho c khơng có tài s n b o đ m;
– Ti n g i ký qu : ti n g i trên tài kho n có s d Có, là ti n g i không k h n
nh m đ m b o th c hi n m t ngh a v tài chính c a khách hàng ho c các bên liên
quan đ i v i NHTM.
1.1.4. Vaiătròăc a ho tăđ ngăhuyăđ ng ti n g i
1.1.4.1.

i v i n n kinh t

Huy đ ng ti n g i là m t trong các ho t đ ng giúp t p trung các ngu n v n
nhàn r i trên th tr

ng. Thông qua ho t đ ng huy đ ng ti n g i và ho t đ ng cho

vay, NHTM tr thành kênh trung gian giúp các cá nhân, doanh nghi p có th ti p c n
ngu n v n đ thúc đ y đ u t s n xu t, đáp ng nhu c u v n đ u t c a n n kinh t .
Huy đ ng ti n g i góp ph n th c hi n chính sách qu n lý v mơ c a nhà n
Thông qua ho t đ ng huy đ ng ti n g i, NHTM góp ph n làm gi m kh i l
m t trong l u thông trên th tr
l

ng ti n

ng, t o đi u ki n quan tr ng cho vi c ki m soát kh i

ng ti n giao d ch thanh toán c a dân c và c a c n n kinh t , do đó gi m đ

các ho t đ ng r a ti n, đ ng th i qua đó có th tính tốn đ
t ng c

c.

ng tính ch đ o c a nhà n

cl

c trong n n kinh t v mô.

c

ng ti n cung ng,

10

i v iăngơnăhƠng

1.1.4.2.

Ho t đ ng huy đ ng ti n g i là m t trong nh ng ho t đ ng ch y u và quan
tr ng nh t c a NHTM, bên c nh các ho t đ ng khác nh vay v n thông qua nghi p
v đi vay, phát hành gi y t có giá. Ti n g i là ngu n v n chính c a các NHTM đ
th c hi n ho t đ ng tín d ng. Ch t l
g i nh h

ng đáng k t i ch t l

ng và s l

ng và s l

ng c a ho t đ ng huy đ ng ti n

ng c a các kho n cho vay và đ u t

c a NHTM.
i m đ c bi t c a ho t đ ng huy đ ng ti n g i so v i các hình th c huy đ ng
v n khác là ho t đ ng huy đ ng ti n g i t o ngu n v n r h n so v i ngu n v n ch
s h u c a NHTM. Do đó ho t đ ng huy đ ng ti n g i hi u qu làm gi m chi phí
huy đ ng v n ngân hàng và gia t ng hi u qu ho t đ ng c a NHTM.
1.1.4.3.

i v i kháchăhƠng

Ho t đ ng huy đ ng ti n g i đáp ng đa d ng nhu c u tích l y v n cho khách
hàng hi n t i và ph c v cho nhu c u ti n m t trong t

ng lai.

ng th i, ho t đ ng

huy đ ng ti n g i c a NHTM tr thành m t trong nh ng kênh đ u t sinh l i cho
khách hàng thông qua nh n lưi ti n g i đ nh k .
Bên c nh vi c đáp ng nhu c u ti t ki m, đ u t , ho t đ ng huy đ ng ti n g i
đ m b o an toàn l
ho c trên đ

ng ti n m t, gi m thi u r i ro m t c p ti n m t do d tr t i nhà

ng v n chuy n, l u thông c a khách hàng.

Nh m đáp ng nhu c u c a khách hàng, NHTM thi t k nhi u s n ph m, d ch
v liên quan đ n s n ph m ti n g i. i u này t o c h i cho khách hàng ti p c n các
d ch v khác c a NHTM nh ATM, ngân hàng đi n t , d ch v thanh toán, d ch v
chuy n ti n, s n ph m b o hi m liên quan ho t đ ng tín d ng. Khách hàng đang g i
ti n t i NHTM có th s d ng ti n g i có k h n đ chi t kh u, c m c , b o lưnh
nh m ph c v nhu c u v n ng n h n.
1.2. Cácă nhơnă t tácă đ ngă đ n ho tă đ ngă huyă đ ng ti n g i t i ngơnă hƠngă
th

ngăm i

1.2.1. Nhơnăt bênăngoƠi
1.2.1.1. Tìnhăhìnhăchínhătr - xưăh i
Nh ng thay đ i trong đi u ki n môi tr

ng nh các v n đ chính tr , xư h i -


11

v n hóa d dàng tác đ ng đ n s t n t i c a m t t ch c, doanh nghi p, trong đó bao
g m c ngân hàng (Ansoff và McDonnell 1990). Scholes và Whittington (2005), xác
đ nh s

n đ nh c a chính ph , chính sách thu , các quy đ nh th

ng m i qu c t và

phúc l i xư h i, chính sách là y u t chính đóng m t vai trị quan tr ng trong mơi
tr

ng chính tr . Các m i lo ng i chính tr , s c nh tranh, c i cách xư h i, ti n b

cơng ngh và tồn c u hóa là m t trong nh ng thách th c có nh h
phát tri n c a ngành ngân hàng. Tình hình chính tr

ng l n đ n s

n đ nh thúc đ y s phát tri n

c a các ho t đ ng kinh t , đ y m nh các ho t đ ng thu hút v n đ u t n

c ngoài,

t ng thu nh p qu c dân, t ng ti t ki m và khuy n khích đ u t . Nh đó, ho t đ ng tài
chính ngân hàng nói chung và ho t đ ng huy đ ng v n nói riêng s phát tri n theo.
Ng

c l i, tình hình chính tr b t n s kìm hưm s phát tri n c a các ho t đ ng kinh

t , các ho t đ ng đ u t , gi m thu nh p qu c dân, gi m t l ti t ki m. Vì th , ho t
đ ng huy đ ng v n c a các NHTM s g p nhi u khó kh n.
1.2.1.2. Chínhăsáchăqu nălỦăvƠămơiătr

ngăphápălỦ

Ngành ngân hàng là m t trong nh ng ngành d b t n th
nh h

ng c a kh ng ho ng kinh t .

is

ó là lý do t i sao ngành ngân hàng là m t

trong nh ng ngành ch u s chi ph i c a nhi u quy đ nh
m t m ng l

ng nh t d

i ho t đ ng tài chính an tồn, b o v ng

m c đ cao nh m đ m b o
i dân và t ch c kinh t . Khi

các đi u lu t, chính sách qu n lý gi i h n trong ho t đ ng c a NHTM đ

c gi m nh

có th khuy n khích các NHTM tham gia vào các hình th c huy đ ng ti n g i r i ro
h n đ đánh đ i v i l i nhu n cao h n. Nh ng đi u đó c ng t o ra nhi u r i ro khó
mà đo l

ng cho NHTM. N u

ch n và nhà n
ch th tr

c phát tri n, ng

c có ni m tin và kh n ng t

i tiêu dùng có nhi u s l a

n đ nh cân b ng, ho t đ ng theo c

ng thay cho s can thi p c a chính ph (Asher, 1998) thì

phát tri n, th tr
nhà n

các n

ng ch a hoàn thi n, ng

n

c đang

i tiêu dùng v n d a trên s can thi p c a

c đ b o v quy n l i (Al-Ghamdi, Sohail, & Al-Khaldi, 2007).
Chính vì v y, ho t đ ng c a NHTM đ

đ ng th i ho t đ ng d

c qu n lý b i NHTW c a các n

i các đi u lu t ch t ch . Môi tr

ng pháp lý có nh h

c,
ng

r t l n đ n hi u qu ho t đ ng c a NHTM. M t s thay đ i 1% trong d tr b t bu c
có th thay đ i m nh m ngu n v n và chi n l

c c p tín d ng c a NHTM. Trong

12

khi đó, NHTM ho t đ ng và có liên quan đ n m i l nh v c trong n n kinh t , do đó
t t c các lu t liên quan đ u có tác đ ng đ n ho t đ ng c a NHTM nh Lu t Dân s ,
Lu t Th

ng m i, Lu t TCTD, Lu t NHNN, Lu t B o hi m ti n g i…Ngoài ra, ho t

đ ng huy đ ng ti n g i c a NHTM c ng ch u nh h

ng c a chính sách nhà n

c

nh chính sách ti n t , chính sách lưi su t, chính sách tín d ng… b ng r t nhi u công
c nh lưi su t, t l d tr b t bu c, các quy đ nh hành chính…
1.2.1.3. Dơnăs vƠătrìnhăđ dơnătrí
Mahendra (2005) cho r ng, s l

ng tài kho n ti n g i là quan tr ng vì đ m

b o xác su t c a ch tài kho n rút ti n m t t i m t th i đi m gi m khi s l

ng tài

kho n ti n g i gia t ng, t đó t o ra l i th cho các ngân hàng gia t ng kích th
c a kho n huy đ ng ti n g i. Vì v y, vi c s l
th cho các ngân hàng. S l

Chính vì v y, quy mơ dân c , ch t l
h

ng đ n s l

ng tài kho n ti n g i l n h n là l i

ng tài kho n ti n g i ph thu c vào s ng

kho n ti n g i hay nói cách khác là s l

c

i s h u tài

ng dân trong qu c gia có s h u ti n g i.

ng đ i s ng c a ng

i dân c ng là y u t

nh

ng k t c u các s n ph m d ch v c a ngân hàng và là y u t r t

quan tr ng đ xây d ng và đi u ch nh ho t đ ng huy đ ng v n c a ngân hàng.
Khi n n kinh t phát tri n thì trình đ dân trí c a dân c và doanh nghi p c ng
đ

c nâng cao và kh n ng ti p nh n và s d ng các d ch v c a NHTM c ng ph

bi n h n. Khi khách hàng có am hi u sâu h n v d ch v ngân hàng s giúp NHTM
ti t ki m các kho n chi phí ph c v , chi phí ho t đ ng đ h
đ ng th i cung c p đ

ng d n khách hàng,

c nhi u s n ph m d ch v h n đ n khách hàng c a mình. T

đó, ngân hàng d dàng, thu n l i trong vi c ti p c n, gi i thích và ti p th các s n
ph m huy đ ng ti n g i.
V i trình đ dân trí cao và quy mô dân c đông đúc, khu v c thành th chính
là n i t p trung đ i t

ng khách hàng ti m n ng. Vì v y, NHTM ph i t p trung vào

các khu v c này đ thu hút v n. Ng

c l i, khu v c xa xôi h o lánh ho c trình đ

dân trí th p thì kh n ng ti p c n v i nh ng d ch v ngân hàng ít h n và kh n ng có
ngu n ti n nhàn r i c ng ít h n.
1.2.1.4. Trìnhăđ phátătri n c a kinh t , l măphát,ălưiăsu t th tr

ng


13

NHTM là đ nh ch trung gian tài chính, ho t đ ng c a NHTM ch u nhi u tác

đ ng t các y u t thu c n n kinh t . Trình đ phát tri n c a n n kinh t s tác đ ng
m nh m và quy t đ nh m t ph n trình đ phát tri n c a NHTM. Khi n n kinh t
phát tri n và ngày càng hòa nh p vào n n kinh t th gi i c ng thúc đ y NHTM phát
tri n, đ y m nh đ i m i. N n kinh t phát tri n thúc đ y nhu c u v ti t ki m v n
nhàn r i, v d ch v ngân hàng t ng lên, t o đi u ki n đ NHTM m r ng ho t đ ng
huy đ ng ti n g i. T ng tr

ng kinh t

n đ nh, thu nh p bình quân đ u ng

t ng là nhân t tác đ ng m nh m đ n nhu c u c a ng

i gia

i dân v i d ch v NHTM

trong đó bao g m c d ch v ti n g i, thúc đ y NHTM m r ng ho t đ ng và phát
tri n thêm nhi u s n ph m d ch v khác. Theo King và Levine (1993), Jim (2008),
nh ng thay đ i v GDP th c t bình quân đ u ng

i theo th i gian th

ng đ

c hi u

nh là m t bi n pháp thay đ i cu c s ng trung bình c a m t qu c gia. N u cá nhân,
h gia đình, các doanh nghi p mong mu n tích l y nhi u ti n h n, ti n g i s t ng
(Evan, 2006). Vì v y, m i quan h gi a thu nh p và ti n g i là quan h cùng chi u,

đó là khi thu nh p c a xư h i t ng thì ti n g i NHTM c ng t ng t
Edmister and Merriken (1989) đo l
h

ng đ n ng

ng t .

ng m c đ nh y c m c a lưi su t nh

i g i ti n, k t qu cho th y s thay đ i c a lưi su t góp ph n hình

thành các kh i ti n g i. Lưi su t th tr

ng nh h

ng đ n l

ng ti n g i c a khách

hàng, đ n d n tín d ng và c kh n ng tr n c a khách hàng. N u lưi su t quá cao,
ti n g i s nhi u nh ng d n tín d ng s khó t ng tr
ch u chi phí lưi vay quá cao, nh h

ng, khách hàng đi vay ph i

ng đ n kh n ng hoàn tr n vay c a khách

hàng, làm gia t ng r i ro cho NHTM.
N u l m phát cao s làm m t giá đ ng ti n, làm thay đ i hành vi c a dân

chúng và làm nh h

ng đ n ho t đ ng c a NHTM. Williams và Defris (1981) đư

ch ng minh r ng l m phát cùng t l th t nghi p làm gia t ng m c đ nh y c m c a
ng

i tiêu dùng nói chung, t đó nh h

cao, đ ng ti n m t giá, ng

ng đ n m c chi tiêu và ti t ki m. L m phát

i dân có xu h

ng d tr các tài s n b o toàn đ

c giá

tr h n, làm đ ng ti n càng m t giá và t ng r i ro t giá cho NHTM. Ngoài ra, lưi
su t th c đ

c tính b ng lưi su t danh ngh a tr đi l m phát là nhân t quy t đ nh

nh t đ n l

ng ti n g i và k h n g i c a khách hàng. Nghiên c u c a Ngân hàng


14

Deutsche (2012) cho th y khi l m phát gia t ng, g i ti n ngân hàng có ph i là kênh
đ u t h p d n hay không s ph thu c vào lưi su t th tr

ng. N u biên đ gi a lưi

su t huy đ ng và l m phát cao thì kh i ti n g i gia t ng và ng

c l i, n u biên đ

gi a lưi su t huy đ ng và l m phát th p, g i ti n tr nên kém h p d n nên kh i ti n
g i ngân hàng ch duy trì

m c c n thi t.

1.2.1.5. TơmălỦ,ăthóiăquenăc aăkháchăhƠng
Nghiên c u hành vi tiêu dùng giúp gi i thích q trình mua hay khơng mua
m t lo i hàng hóa nói chung và ch n l a s n ph m d ch v ti n g i t i NHTM nói
riêng. Theo Bennett (1989), hành vi tiêu dùng là s t
h

ng, nh n th c, hành vi và môi tr

ng tác gi a các y u t

nh

ng mà qua đó thay đ i cu c s ng c a b n thân.

Hành vi tiêu dùng c a khách hàng s d ng s n ph m ti n g i th

ng đ

c gi i thích

b i các nhân t sau:
– Thói quen thanh tốn khi mua hàng hố c ng góp ph n làm t ng hay gi m
ngu n v n huy đ ng c a ngân hàng.

nhi u n

c phát tri n, vi c thanh tốn khơng

dùng ti n m t là ph bi n, ph n l n cá nhân đ u có tài kho n trong ngân hàng nên
ho t đ ng huy đ ng ti n g i d dàng h n. Ng

c l i,

m ts n

c, thói quen thanh

tốn b ng ti n m t thì ngu n v n huy đ ng c a ngân hàng s g p khó kh n.
– Thói quen ti t ki m, tiêu dùng c ng nh h

ng l n đ n vi c g i ti n vào ngân

hàng. Vì n u có thu nh p bao nhiêu, tiêu dùng h t b y nhiêu thì c ng khơng có ti n
đ g i ti t ki m. Nh ng n i ng
thì ngân hàng s huy đ ng đ

i dân th

ng có thói quen g i ti t ki m ngân hàng

c d dàng h n nhi u

nh ng n i ng

i dân th

ng

hay c t tr ti n trong nhà b ng vàng, ngo i t …
– Thái đ c a khách hàng đ i v i các ho t đ ng truy n thông, tác đ ng t ng
quen c ng nh h
tr

i

ng l n đ n quy t đ nh g i ti n c a khách hàng, đ c bi t trong th

ng có nhi u đ i th c nh tranh và s n ph m t

ng đ ng trên th tr

ng. Ho t

đ ng truy n thông giúp NHTM qu ng cáo hình nh c a ngân hàng, gi i thi u v các
ho t đ ng d ch v , v các s n ph m huy đ ng v n, v ch t l

hàng, gi i thi u v các ch

ng d ch v c a ngân

ng trình khuy n m i, t ng quà… giúp khách hàng bi t

đ n ngân hàng, hi u rõ v các s n ph m d ch v c a ngân hàng, l a ch n s d ng s n
ph m d ch v c a ngân hàng. Ngoài ra, con ng

i th

ng có xu h

ng tr

c khi


15

quy t đ nh th

ng tham kh o ý ki n t nh ng ng

i thân, ng

nhân t này đ

c l a ch n đ a vào mơ hình đ ki m đ nh s

i quen tr
nh h

c. Vì v y,

ng c a nó t i

quy t đ nh c a khách hàng.
– M c đ trung thành c a khách hàng khi l a ch n s n ph m ti n g i nh
h

ng l n đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i. Trong th tr

ng s n ph m ti n g i ngân

hàng ít có s khác bi t, khách hàng có m c đ trung thành th p d dàng t b
NHTM hi n h u đ ch n s n ph m c a NHTM đ i th có m c u đưi ho c thu n
ti n h n cho khách hàng. Ng

c l i, khách hàng có m c đ trung thành cao ít t b

NHTM hi n h u đ tìm ki m l i ích trong ng n h n.
1.2.2. Nhơnăt bênătrong
1.2.2.1. Hi u qu ho tăđ ng
Hi u qu ho t đ ng c a m t doanh nghi p nói chung và c a NHTM nói riêng
đ

c đo l

ng theo nhi u y u t nh quy mô tài s n, quy mô v n ch s h u, l i

nhu n sau thu và qu n tr r i ro ho t đ ng. Ho t đ ng huy đ ng v n góp ph n t o
hi u qu ho t đ ng c a NHTM và hi u qu ho t đ ng c a NHTM c ng nh h

ng

tích c c đ n ho t đ ng huy đ ng ti n g i c a NHTM.
Quy mô NHTM có nh h

ng đ n quy t đ nh ch n l a ngân hàng khi s d ng

d ch v ngân hàng (Katircioglu, 2011). Quy mô tài s n t ng lên đi kèm v i vi c m
r ng ho t đ ng c a NHTM, kh n ng ti p c n đ n nhi u đ i t
m r ng khu v c ho t đ ng giúp NHTM t ng c

ng khách hàng h n,

ng cung c p các s n ph m đ n v i

khách hàng nhanh chóng và hi u qu . T đó, thúc đ y doanh thu và l i nhu n c a
NHTM và góp ph n gia t ng hình nh c a NHTM v i khách hàng khác.
M c dù chi m t tr ng nh trong t ng tài s n c a NHTM nh ng v n ch s
h u có vai trị r t quan tr ng. Ngồi ch c n ng chính là tài tr cho mua s m tài s n
c đ nh, v n ch s h u cịn có vai trò khác r t quan tr ng là h p th thua l ho t
đ ng, t m ch n cu i cùng b o v ch n ng n và dài h n, b o v ng

i ti n g i khi

có kh ng ho ng x y ra (Rose, 1999). B i v y, các nhà l p pháp quy đ nh trong Basel
I, Basel II, Basel III đư nâng d n t l an toàn v n t i thi u c a v n t có c a NHTM

nh m đ m b o NHTM ho t đ ng hi u qu và an toàn. Khi quy mô NHTM t ng lên,
ho t đ ng đ

c m r ng thì r i ro c ng t ng lên, đòi h i kh n ng phòng ch ng r i


16

ro c a NHTM ph i t ng. V n t có tr thành y u t then ch t trong phòng ch ng r i
ro. Ngu n v n t có cao và n đ nh s giúp NHTM n đ nh ho t đ ng, t o ra ni m
tin trong khách hàng, giúp ho t đ ng c a NHTM hi u qu h n.
Theo Herald Finger và Heiko Hesse, có m t m i liên h gi a r i ro ngân hàng
và m c t ng tr

ng s d huy đ ng ti n g i. Ngân hàng r i ro cao h n ch có th thu

hút ti n g i khi tr lưi su t cao h n. S an toàn c a các ngân hàng có tác đ ng đ n s
h p d n c a ngân hàng đ i v i khách hàng g i ti n.

ng th i, s t n t i c a b o

hi m ti n g i giúp khách hàng g i ti n khơng cịn lo ng i v ho t đ ng c a NHTM,
vì ti n g i đ

c b o hi m trong tr

ng h p ngân hàng phá s n. Vì v y, các ngân

hàng c n đ m b o an toàn h th ng đ huy đ ng ti n g i nhi u h n, thu hút ng
g i ti n m i và duy trì l

i

ng ti n g i.

L i nhu n ngân hàng cao là m t trong các tín hi u đo lu ng m c đ phát tri n
lành m nh c a ngân hàng, nh đó các ngân hàng d dàng thu hút ti n g i (Herald và
Heiko, 2009). Tuy nhiên, nh h
hàng đ

ng c a l i nhu n ngân hàng và quy mô c a ngân

c xác đ nh là khơng đáng k . Vì v y, nh h

ng c a l i nhu n và quy mô

ngân hàng v ti n g i NHTM là th p h n so v i các nhân t khác.
1.2.2.2. Th

ngăhi u c aăngơnăhƠng

Ngân hàng Deutche (2012) nh n đ nh r ng ni m tin vào ngân hàng có nh
h

ng đ n s

n đ nh ho t đ ng huy đ ng ti n g i. Các h th ng ngân hàng đ m b o

đáng tin c y, t o ni m tin cho ng
gia t ng. Th t v y, th

i dân, t đó kh i ti n g i ngân hàng có xu h

ng

ng hi u ngân hàng và d ch v ngân hàng là hai m t c a m t

v n đ . M t ngân hàng có d ch v t t s t o l p và t ng thêm uy tín đ i v i khách
hàng, t đó gia t ng giá tr th
thu hút đ

ng hi u; đ ng th i ngân hàng có th

ng hi u t t s

c nhi u khách hàng m i đ n ngân hàng, t o đi u ki n ngân hàng m r ng

và phát tri n các ho t đ ng d ch v . Theo Katircioglu (2011), danh ti ng, hình nh và
th

ng hi u c a ngân hàng đóng vai trị chính trong quy t đ nh ch n l a ngân hàng.

Ngh a là, ph n l n khách hàng có nhu c u g i ti n ngân hàng ln tìm ki m ngân
hàng có danh ti ng, th

ng hi u uy tín. Th

hàng. Uy tín c a ngân hàng đ

ng hi u chính là giá tr n i t i c a ngân

c th hi n ch y u qua s tin c y, ch n l a c a khách

hàng khi s d ng s n ph m. Nh ng ngân hàng có uy tín t t ln chi m đ

c lịng tin