Nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty TNHH đầu tư công nghệ mỏ xây dựng

CH

NGă1. NH NG V Nă

LÝ LU Nă C ă B N V

D NG TÀI S N T I CÔNG TY TNHHă
M - XÂY D NG

HI U QU

S

UăT ăCỌNGăNGH

1.1. Tài s n c a doanh nghi p
1.1.1. Khái quát v doanh nghi p
1.1.1.1 Khái ni m
Doanh nghi p là ch th kinh t đ c l p, có t cách pháp nhân, ho t đ ng kinh
doanh trên th tr

ng nh m làm t ng giá tr c a ch s h u.

Doanh nghi p là m t cách th c t ch c ho t đ ng kinh t c a nhi u cá nhân. Có
nhi u ho t đ ng kinh t ch có th th c hi n đ

c b i các doanh nghi p ch không

ph i các cá nhân.
Vi t Nam, theo lu t doanh nghi p: doanh nghi p là t ch c kinh t có tên
riêng, có tài s n, có tr s giao d ch n đ nh, đ c đ ng kỦ kinh doanh theo quy đ nh

c a pháp lu t nh m m c đích th c hi n các ho t đ ng kinh doanh – t c là th c hi n
m t, m t s các công đo n c a quá trình đ u t , t s n xu t đ n tiêu th s n ph m
ho c cung ng d ch v trên th tr

ng nh m m c đích sinh l i.

1.1.1.2 Phân lo i
Các doanh nghi p

Vi t Nam bao g m: Doanh nghi p Nhà n

c, công ty c

ph n, công ty trách nhi m h u h n, công ty h p danh, công ty liên doanh, công ty t
nhân. Trong n n kinh t th tr ng, các doanh nghi p bao g m các ch th kinh doanh
sau đây:
Kinh doanh cá th
 Là lo i hình đ c thành l p đ n gi n nh t, không c n ph i có đi u l chính
th c và ít ch u qu n lý c a Nhà n c.
 Không ph i ch u thu thu nh p doanh nghi p, t t c l i nhu n b tính thu thu
nh p cá nhân.
 Ch doanh nghi p ch u trách nhi m vô h n đ i v i các ngh a v và các kho n
n , không có s tách bi t gi a tài s n cá nhân và tài s n c a doanh nghi p.
 Th i gian ho t đ ng c a doanh nghi p ph thu c vào tu i th c a ng
 Kh n ng thu hút v n b h n ch b i kh n ng c a ng

i ch

i ch .

Kinh doanh v n góp
 Vi c thành l p doanh nghi p này d dàng và chi phí thành l p th p.
iv i
các ho t đ ng ph c t p c n ph i đ c vi t tay. M t s tr ng h p c n có gi y
phép kinh doanh.
1


 Các thành viên chính th c có trách nhi m vô h n v i các kho n n . M i thành
viên có trách nhi m đ i v i ph n t ng ng v i ph n v n góp. N u nh m t
thành viên không hoàn thành trách nhi m tr n c a mình, ph n còn l i s do
các thành viên khác hoàn tr .
 Kh n ng v v n h n ch .
 Lãi t ho t đ ng kinh doanh c a các thành viên ph i ch u thu thu nh p cá
nhân.
Công ty
Công ty là lo i hình doanh nghi p mà

đó có s k t h p ba lo i l i ích: các c

đông (ch s h u), c a h i đ ng qu n tr và c a các nhà qu n lý. Theo truy n th ng,
c đông ki m soát toàn b ph ng h ng, chính sách và ho t đ ng c a công ty. C
đông b u nên h i đ ng qu n tr , sau đó h i đ ng qu n tr l a ch n ban qu n lý. Các
nhà qu n lý qu n lý ho t đ ng c a công ty theo cách th c mang l i l i ích t t nh t cho
c đông. Vi c tách r i quy n s h u kh i các nhà qu n lý mang l i cho công ty các u
th so v i kinh doanh cá th và góp v n:
 Quy n s h u có th d dàng chuy n cho c đông m i.
 S t n t i c a công ty không ph thu c vào s thay đ i s l
 Trách nhi m c a c đông ch gi i h n

ng c đông.

ph n v n mà c đông góp vào công ty

(trách nhi m h u h n).
M i lo i hình doanh nghi p có nh ng u, nh c đi m riêng và phù h p v i quy
mô và trình đ phát tri n nh t đ nh. H u h t các doanh nghi p l n ho t đ ng v i t
cách là các công ty. ây là lo i hình phát tri n nh t c a doanh nghi p.
1.1.1.3 Các ho t đ ng ch y u c a doanh nghi p
Theo quy đ nh c a lu t doanh nghi p n m 2005: Doanh nghi p ho t đ ng trong
t t c các l nh v c đ

c c p gi y phép trong gi y ch ng nh n đ ng kỦ kinh doanh.

i v i doanh nghi p s n xu t kinh doanh, quá trình ho t đ ng c a doanh nghi p
chính là quá trình hình thành, phân ph i và s d ng các qu ti n t . Tuy nhiên, đ đ t
đ c m c l i nhu n mong mu n doanh nghi p c n ph i có nh ng quy t đ nh v t
ch c ho t đ ng s n xu t và v n hành quá trình trao đ i.
Doanh nghi p luôn ph i đ i đ u v i công ngh . S phát tri n c a công ngh là
m t y u t góp ph n thay đ i ph ng th c s n xu t, t o ra nhi u k thu t m i d n đ n
nh ng thay đ i m nh m trong qu n lý tài chính doanh nghi p.

2

Thang Long University Library


Doanh nghi p là đ i t

ng qu n lý c a Nhà n

c, ch u s qu n lý c a Nhà n

S th t ch t hay n i l ng ho t đ ng c a doanh nghi p đ

c.

c đi u ch nh b ng lu t và

các v n b n quy ph m pháp lu t, b ng c ch qu n lý tài chính.
Trong n n kinh t th tr ng, doanh nghi p ph i d tính đ c kh n ng x y ra r i
ro, đ c bi t là r i ro tài chính đ tìm cách ng phó k p th i và đúng đ n. Trong th i k
này, s c nh tranh ngày càng gay g t gi a các doanh nghi p làm cho các doanh nghi p
ph i chuy n d n t chi n l c tr ng cung c đi n sang chi n l c tr ng c u hi n đ i.
Nh ng đòi h i v ch t l ng, m u mã, giá c hàng hóa, ch t l ng d ch v ngày càng
cao h n, tinh t h n c a khách hàng bu c các doanh nghi p ph i th ng xuyên thay
đ i chính sách s n ph m, b o đ m s n xu t kinh doanh có hi u qu và ch t l ng cao.
Doanh nghi p th ng ph i đáp ng đ c đòi h i c a các đ i tác v m c v n s
h u trong c c u v n. S t ng, gi m v n ch s h u có tác đ ng đáng k t i ho t đ ng
c a doanh nghi p, đ c bi t trong các đi u ki n kinh t khác nhau.
Ho t đ ng huy đ ng v n c a doanh nghi p
Ho t đ ng huy đ ng v n c a các doanh nghi p trong b t k l nh v c nào đ u g n
li n v i v n, không có v n thì không th ti n hành ho t đ ng s n xu t kinh doanh
đ c, chính vì v y ng i ta th ng nói v n là chìa khóa đ m r ng và phát tri n kinh
doanh.
Trong n n kinh t th tr ng các doanh nghi p t ch và tùy thu c vào hình th c
s h u doanh nghi p mà quy n t ch trong kinh doanh đ c m r ng trong m c đ
cho phép. Trong bình di n tài chính, m i doanh nghi p t tìm ki m ngu n v n trên th
tr ng và t ch trong vi c s d ng v n. Nhu c u v v n c a doanh nghi p đ c th
hi n khâu thành l p doanh nghi p, trong chu k kinh doanh và khi ph i đ u t them.

Giai đo n nào doanh nghi p c ng có nhu c u v v n. Vi c huy đ ng v n đ s n xu t
kinh doanh thì tùy thu c vào t ng lo i hình doanh nghi p. Theo xu h ng hi n nay,
các công ty đ u chuy n đ i mô hình ho t đ ng theo mô hình công ty C ph n. Vi c
huy đ ng v n c a các công ty C ph n th ng b ng cách bán c ph n ra công chúng
hay huy đ ng v n t th tr

ng ch ng khoán.

ây là hình th c huy đ ng v n ch y u

hi n nay. Tuy nhiên, không ph i lúc nào vi c huy đ ng v n t th tr ng ch ng khoán
c ng thu n l i do v y các doanh nghi p c n ph i có nhi u kênh huy đ ng v n khác
nh huy đ ng v n b ng cách vay t ngân hàng, vay t công ty b n, vay t cán b công
nhân viên trong công ty hay b ng hình th c liên doanh, liên k t v i các công ty có
ti m l c tài chính m nh.
Ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p
Ho t đ ng s n xu t kinh doanh là ho t đ ng ch y u và xuyên su t đ i v i các
doanh nghi p. Ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p nh m t o ra s n
3


ph m, d ch v , t o ra c a c i, v t ch t cho doanh nghi p và cho xã h i.
C ph n, ho t đ ng s n xu t và kinh doanh đ

i v i công ty

c công ty lên k ho ch và đ

cđ ih i

c đông thông qua. Hàng n m đ u có đánh giá, nh n xét c a Ban giám đ c, H i đ ng
qu n tr v ho t đ ng s n xu t c a doanh nghi p. H i đ ng qu n tr và Ban giám đ c
ph i ch u trách nhi m tr c c đông n u k ho ch kinh doanh, s n xu t c a công ty
không đ t yêu c u.
Các ho t đ ng khác c a doanh nghi p
Bên c ch các ho t đ ng s n xu t đ t o ra c a c i, v t ch t thì doanh nghi p c ng
tham gia vào các ho t đ ng xã h i đ th hi n trách nhi m c a doanh nghi p đ i v i
xã h i. Hi n nay ph n l n các doanh nghi p đ u tham gia vào các ho t đ ng xã h i
nh ng h ng i nghèo, giúp đ tr m côi, lang thang, c nh . ng h các phong
trào đ n n đáp ngh a, ng h các gia đình b thiên tai, l l t đ nâng cao uy tín,
th ng hi u c a doanh nghi p. Th c t doanh nghi p nào nhi t tình tham gia vào các
ho t đ ng xã h i hi u qu thì th ng hi u c a doanh nghi p đó s đ c nâng cao, s n
ph m, d ch v c a doanh nghi p đó s d dàng đ n đ c tay ng i s d ng.
1.1.2. Tài s n c a doanh nghi p
1.1.2.1 Khái ni m tài s n
Khái ni m tài s n l n đ u tiên đ

c quy đ nh trong B lu t dân s n m 1995,

theo đó t i i u 172 B lu t Dân s n m 1995 quy đ nh “Tài s n bao g m v t có
th c, ti n, gi y t tr giá đ c b ng ti n và các quy n tài s n”. Ti p đó, i u 163 B
lu t dân s 2005 (B lu t dân s hi n hành) quy đ nh: “Tài s n bao g m v t, ti n, gi y
t có giá và các quy n tài s n”. Khái ni m tài s n theo B lu t dân s 2005 đư m r ng
h n B lu t dân s 1995 v nh ng đ i t ng nào đ c coi là tài s n, theo đó, không
ch nh ng “v t có th c” m i đ c g i là tài s n mà c nh ng v t đ
trong t ng lai c ng đ c g i là tài s n.

c hình thành

Tài s n là c a c i v t ch t dùng vào m c đích s n xu t ho c tiêu dùng. Khi phân

lo i tài s n theo chu k s n xu t, ta có tài s n c đ nh và tài s n l u đ ng. Khi phân
lo i theo đ c tính c u t o c a v t ch t, ta có tài s n h u hình và tài s n vô hình.
Tài s n là toàn b ti m l c kinh t c a doanh nghi p, bi u th cho nh ng l i ích
mà doanh nghi p thu đ c trong t ng lai ho c nh ng ti m n ng ph c v cho công c
d ng c c a mình. Nói các khác, tài s n là t t c nh ng th h u hình ho c vô hình g n
v i l i ích trong t

ng lai c a đ n v th a mưn các đi u ki n sau:

Thu c quy n s h u ho c quy n ki m soát lâu dài c a doanh nghi p.
Có giá tr th c s đ i v i doanh nghi p.
Có giá phí xác đ nh.
4

Thang Long University Library


Tài s n c a doanh nghi p đ

c hình thành t các giao d ch ho c các s ki n đư

qua nh : v n góp, mua s m, t s n xu t, đ

c các c quan khác c p, đ

c bi u

t ngầTài s n c a doanh nghi p đ c bi u hi n d i hình thái v t ch t nh nhà
x ng, máy móc thi t b , v t t , hàng hóa ho c không th hi n d i hình thái v t ch t
nh b n quy n, b ng sáng ch nh ng ph i thu đ c l i ích kinh t trong t ng lai và

thu c quy n ki m soát c a doanh nghi p. Ngoài ra, tài s n c a doanh nghi p còn bao
g m các tài s n không thu c quy n s h u c a doanh nghi p nh ng doanh nghi p
ki m soát đ

c và thu đ

c l i ích kinh t trong t

ng lai nh tài s n thuê tài chính,ầ

Tài s n có đ c đi m:
 Thu c s h u c a ai đó
 M i tài s n đ u có đ c tính nh t đ nh
 Có th mang giá tr tinh th n ho c v t ch t
 Là nh ng th đư t n t i (tài s n tr
t

c kia) đang t n t i và có th có trong

ng lai

 Tính có th chuy n nh ng, trao đ i: M t tài s n có th đ c chuy n nh ng
gi a nh ng ng i đang s ng v i nhau. M t tài s n có th đ c mua, bán, t ng,
cho v i ng i th ba. Các quy n v tài s n có th t n t i d i d ng có th đ n
bù và không th đ n bù.
Vai trò c a tài s n:
Tài s n có vai trò r t quan tr ng trong quá trình s n xu t kinh doanh c a m t
doanh nghi p. Mu n ho t đ ng s n xu t kinh doanh di n ra thu n l i và phát tri n thì
vi c đ u t vào tài s n là r t c n thi t. Vì v y, hi u và đánh giá đúng v vai trò c a tài
s n là v n đ c n thi t đ i v i doanh nghi p.

1.1.2.2 Phân lo i tài s n
Tài s n ng n h n
Khái ni m tài s n ng n h n
Tài s n ng n h n là tài s n thu c quy n qu n lý và s h u c a doanh nghi p, có
th i gian s d ng, luân chuy n ho c thu h i ng n (trong vòng 12 tháng ho c trong m t
chu kì kinh doanh). TSNH c a doanh nghi p có th t n t i d i hình thái ti n, hi n v t
(v t t , hàng hoá), d

i d ng đ u t ng n h n và các kho n n ph i thu.

c đi m c a tài s n ng n h n
Tài s n ng n h n là nh ng tài s n th ng xuyên tham gia luân chuy n trong quá
kinh doanh. Trong b ng cân đ i k toán c a doanh nghi p, TSNH đ c th hi n các
b ph n ti n m t, các ch ng khoán, ph i thu và d tr t n kho.
5


i v i doanh nghi p kinh doanh, s n xu t thì các lo i TSNH chi m t tr ng l n,
th

ng t 25% - 50% t ng giá tr tài s n c a doanh nghi p.

Tài s n ng n h n đ c phân b đ trong t t c các khâu, các công đo n, nh m
đ m b o cho quá trình s n xu t kinh doanh đ c di n ra liên t c, n đ nh, tránh lãng
phí và t n th t v n do ng ng s n xu t, không làm nh h ng đ n kh n ng thanh toán
và đ m b o kh n ng sinh l i c a tài s n.
Tài s n ng n h n có tính thanh kho n cao nên đáp ng kh n ng thanh toán c a
doanh nghi p.
Tài s n ng n h n có th d dàng chuy n hóa t d ng v t ch t sang ti n t nên
c ng v n đ ng r t ph c t p và khó qu n lý.

Vai trò c a tài s n ng n h n
đ

Tài s n ng n h n giúp cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p luôn
c duy trì, v n hành liên t c. TSNH giúp công ty duy trì đ c kh n ng thanh toán,

vi c qu n lý t t TSNH có th giúp các doanh nghi p, công ty có đ c các kho n chi t
kh u th ng m i, chi t kh u thanh toán... T đó, giúp cho các doanh nghi p làm t ng
đ

c l i nhu n cho doanh nghi p.

Th i gian luân chuy n TSNH khi n cho vi c s d ng, qu n lý TSNH đ
ra m t cách liên t c.

c di n

Phân lo i tài s n ng n h n
Ti n và các kho n t

ng đ

ng ti n: Ti n m t t i qu , ti n g i ngân hàng và ti n

đang chuy n. Ti n là m t lo i tài s n có tính linh ho t cao, doanh nghi p có th d
dàng chuy n đ i thành các lo i tài s n khác ho c đ tr n . Các kho n t ng đ ng
ti n là các kho n đ u t ng n h n không quá ba tháng, có kh n ng chuy n đ i d dàng
thành ti n và không có nhi u r i ro trong chuy n đ i thành ti n. Do v y, trong ho t
đ ng kinh doanh đòi h i m i doanh nghi p c n ph i có m t l ng ti n c n thi t.
Các kho n ph i thu ng n h n: ch y u là các kho n ph i thu t khách hàng th

hi n s ti n mà các khách hàng n doanh nghi p phát sinh trong quá trình bán hàng,
cung ng d ch v d

i hình th c bán tr

c tr sau. Ngoài ra, v i m t s tr

mua s m v t t khan hi m, doanh nghi p còn có th
ng i cung ng, t đó hình thành kho n t m ng.

ng tr

ng h p

c ti n mua hàng cho

Hàng t n kho: bao g m v t t , hàng hóa, thành ph m, giá tr s n ph m d dang,
hàng g i bán, hàng mua đang đi đ
đ

ng,ầ

Tài s n ng n h n khác: bao g m chi phí tr tr c ng n h n, thu giá tr gia t ng
c kh u tr , thu và các kho n ph i thu nhà n c, tài s n ng n h n khácầ
6

Thang Long University Library


ti n hành s n xu t kinh doanh doanh nghi p c n ph i có các tài s n ng n h n.

Tài s n ng n h n c a doanh nghi p g m 2 b ph n: tài s n ng n h n s n xu t và tài
s n ng n h n l u thông.
Tài s n ng n h n s n xu t: G m m t b ph n là nh ng v t t d tr đ đ m b o
cho quá trình s n xu t đ c liên l c nh nguyên li u s n xu t chính, v t li u ph ,
nhiên li uầvà m t b ph n là nh ng s n ph m đang trong quá trình s n xu t nh : s n
ph m d dang, bán s n ph mầ
Tài s n ng n h n l u thông: Là nh ng tài s n ng n h n n m trong n m trong quá
trình l u thông c a doanh nghi p nh : thành ph m trong kho ch tiêu th , v n trong
thanh toánầ
Tài s n dài h n
Khái ni m tài s n dài h n
T t c các tài s n khác ngoài tài s n ng n h n đ

c x p vào lo i tài s n dài h n.

Tài s n dài h n bao g m: các kho n ph i thu dài h n, tài s n c đ nh, b t đ ng s n đ u
t , các kho n đ u t tài chính dài h n và TSDH khác.
c đi m c a tài s n dài h n
TSDH th ng là nh ng tài s n có giá tr l n, th i gian s d ng dài cho nên kh
n ng chuy n đ i thành ti n v i giá tr t ng đ ng ti n khó h n TSNH, khó đáp ng
kh n ng thanh toán c a doanh nghi p h n TSNH.
TSDH khó chuy n hóa t d ng v t ch t sang ti n t nên doanh nghi p t n ít chi
phí qu n lỦ h n TSNH. Có th i gian s d ng t m t n m tr lên và có giá tr t
30.000.000 đ ng (ba m i tri u đ ng) tr lên.
Vai trò c a tài s n dài h n
Tài s n dài h n c ng có vai trò r t quan tr ng v i m i doanh nghi p, nh có tài
s n dài h n mà doanh nghi p có th th c hi n đ c vi c s n xu t kinh doanh c ng nh
là qu n lý đ

c tình hình ho t đ ng s n xu t kinh doanh đó.

Tài s n dài h n, mà ch y u là các tài s n nh máy móc, thi t b , nhà x
ph

ng ti n giúp doanh nghi p th c hi n đ

ng,

c vi c s n xu t ra các s n ph m, kinh

doanh và đem v l i nhu n. Qu n lý và s d ng hi u qu TSDH là y u t r t quan
tr ng quy t đ nh vi c doanh nghi p có th ch đ ng nh th nào trong ho t đ ng s n
xu t kinh doanh c ng nh là nâng cao hi u qu s d ng v n c a mình.

7


Phân lo i tài s n dài h n
Tài s n c đ nh
Tài s n c đ nh là nh ng t li u lao đ ng ch y u mà nó có đ c đi m c b n là
tham gia vào nhi u chu k s n xu t, hình thái v t ch t không thay đ i t chu k s n
xu t đ u tiên cho đ n khi b sa th i kh i quá trình s n xu t.
Tài s n c đ nh c a doanh nghi p là nh ng tài s n có giá tr l n, có giá tr s
d ng dài cho các ho t đ ng c a doanh nghi p và ph i th a mưn đ ng th i t t c các
tiêu chu n c a tài s n c đ nh. Tài s n c đ nh là y u t quy t đ nh n ng l c s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p.
Tiêu chu n v th i gian: Có th i gian s d ng t m t n m tr lên
Tiêu chu n v giá tr : Ph i có giá tr l n, m c giá tr c th đ
đ nh phù h p v i tình hình kinh t c a t ng th i k .

c Chính ph quy

Phân lo i tài s n c đ nh theo hình thái bi u hi n và công d ng kinh t
Tài s n c đ nh h u hình: Là nh ng tài s n c đ nh có hình thái v t ch t c th do
doanh nghi p s d ng cho ho t đ ng kinh doanh. C n c vào công d ng kinh t có th
chia thành các nhóm
- Nhà c a, v t ki n trúc: Là toàn b các công trình ki n trúc nh nhà làm vi c, nhà
kho, hàng rào, đ ng sá,ầ
- Máy móc, thi t b : Là toàn b các lo i máy móc, thi t b dùng trong ho t đ ng c a
doanh nghi p nh máy móc thi t b chuyên dùng, máy móc thi t b công tác, dây
truy n công ngh ầ
- Ph ng ti n v n t i, thi t b truy n d n: G m các lo i ph ng ti n v n t i đ ng b ,
đ ng sông, đ ng bi nầvà các thi t b truy n d n thông tin, đi n n c, b ng truy n
t i v t t , hàng hóaầ
- Thi t b , d ng c qu n lý: Là nh ng thi t b , d ng c dùng trong công tác qu n lý
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p nh máy vi tính, thi t b đi n t , thi t b d ng
c đo l ng ki m tra ch t l ng, máy hút b i, hút mầ
Tài s n c đ nh vô hình: Là nh ng tài s n không có hình thái v t ch t nh ng xác
đ nh đ c giá tr , do doanh nghi p qu n lý và s d ng trong các ho t đ ng s n xu t
kinh doanh, cung c p d ch v ho c cho các đ i t ng khác thuê phù h p v i tiêu
chu n tài s n c đ nh vô hình.
Tài s n vô hình ch đ c th a nh n khi xác đ nh đ c giá tr c a nó, th hi n m t
l ng giá tr l n đư đ c đ u t có liên quan tr c ti p đ n nhi u chu k kinh doanh
c a doanh nghi p. Thông th ng tài s n c đ nh vô hình g m các lo i sau: Quy n s
8

Thang Long University Library


d ng đ t có th i h n, nhãn hi u hàng hóa, quy n phát hành, ph n m m máy vi tính,

b n quy n, b ng sáng ch ,ầ
Tài s n c đ nh thuê tài chính: Là nh ng tài s n c đ nh mà doanh nghi p thuê
c a công ty cho thuê tài chính. Khi k t thúc th i h n thuê, bên thuê đ c quy n l a
ch n mua l i tài s n thuê ho c ti p t c thuê theo các đi u ki n đư th a thu n trong h p
đ ng thuê tài chính. T ng s ti n thuê m t lo i tài s n quy đ nh t i h p đ ng thuê tài
chính, ít nh t ph i t ng đ ng v i giá tr c a tài s n đó t i th i đi m ký h p đ ng.
Phân lo i tài s n c đ nh theo m c đích s d ng
 Tài s n dùng trong m c đích kinh doanh: Là nh ng tài s n c đ nh đang dùng
trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh c b n và ho t đ ng s n xu t kinh doanh
ph c a doanh nghi p.
 Tài s n c đ nh dùng cho m c đích phúc l i, s nghi p, an ninh, qu c phòng:
Là nh ng tài s n c đ nh không mang tính ch t s n xu t do doanh nghi p qu n
lý s d ng cho các ho t đ ng phúc l i, s nghi p và các ho t đ ng b m b o an
ninh, qu c phòng.
Phân lo i tài s n c đ nh theo tình hình s d ng
C n c vào tình hình s d ng tài s n c đ nh, có th chia toàn b tài s n c đ nh
c a doanh nghi p thành các lo i sau:
 Tài s n c đ nh đang dùng.
 Tài s n c đ nh ch a c n dùng.
 Tài s n c đ nh không c n dùng và ch thanh lý.
Tài s n dài h n khác: bao g m chi phí tr tr
tài s n dài h n khác

c dài h n, tài s n thu thu nh p hoãn l i,

1.2. Hi u qu s d ng tài s n
1.2.1. Khái ni m hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p
Hi u qu là thu t ng ch m i quan h gi a k t qu th c hi n các m c tiêu c a
ch th và chi phí mà ch th b ra đ có k t qu đó trong đi u ki n nh t đ nh. Nh
v y, hi u qu ph n ánh k t qu th c hi n các m c tiêu hành đ ng trong quan h v i

chi phí b ra và hi u qu đ c xem xét trong b i c nh hay đi u ki n nh t đ nh, đ ng
th i đ

c xem xét d

i quan đi m đánh giá c a ch th nghiên c u.

Hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p là ph m trù kinh t ph n ánh trình đ ,
n ng l c khai thác và s d ng tài s n vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a mình
nh m m c đích t i đa hóa l i ích và t i thi u hóa chi phí. Các doanh nghi p đ u c
g ng sao cho tài s n đ c đ a vào s d ng h p lỦ đ ki m l i cao nh t đ ng th i luôn
9


tìm các ngu n tài tr , t ng TSC
và l

hi n có đ m r ng s n xu t kinh doanh c v ch t

ng, đ m b o các m c tiêu c a doanh nghi p đ ra.

1.2.2. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng c a doanh nghi p
Nhóm ch tiêu v kh n ngăthanhătoán
Tình hình tài chính doanh nghi p ch u nh h

ng và tác đ ng tr c ti p đ n tình

hình và kh n ng thanh toán c a doanh nghi p.
th y rõ tình hình tài chính c a công
ty hi n t i và t ng lai, c n xác đ nh các ch tiêu phân tích nhu c u và kh n ng thanh

toán c a doanh nghi p. Kh n ng thanh toán c a doanh nghi p đ c bi u hi n s
ti n và tài s n mà công ty hi n có, có th dùng đ trang tr i các kho n công n . Nhóm
ch tiêu này bao g m các ch tiêu ch y u sau đây:
H s thanh toán ng n h n: là t s gi a tài s n ng n h n và n ng n h n. Trong
đó, n ng n h n là các kho n n phát sinh trong quá trình ho t đ ng s n xu t, kinh
doanh mà doanh nghi p ph i tr , ph i thanh toán cho các ch n , bao g m các kho n
n ti n vay, các kho n n ph i tr cho ng i bán, cho công nhân viên và các kho n
ph i tr khác trong vòng m t n m ho c trong m t chu k kinh doanh bình th ng, h
s thanh toán ng n h n có th bi u hi n ch tiêu này b ng công th c sau đây:
Tài s n ng n h n
H s thanh toán ng n h n =
N ng n h n
Ch tiêu kh n ng thanh toán ng n h n cho bi t m t đ ng n ng n h n đ c bù
đ p b ng bao nhiêu đ ng tài s n ng n h n. Vì v y, đây là ch tiêu ph n ánh t ng quát
nh t kh n ng chuy n đ i tài s n ng n h n thành ti n đ thanh toán n ng n h n cho
doanh nghi p. Ch tiêu này cho th y đ c kh n ng đáp ng kho n n ng n h n là t t
hay kém.
i v i m i doanh nghi p, n ng n h n là nh ng kho n n ph i thanh toán
và x lý khi k t thúc m t chu k kinh doanh (m t tháng, m t quý hay m t n m).
Doanh nghi p có kh n ng thanh toán kho n n ng n h n hay có tình hình tài chính t t
khi giá tr c a ch tiêu này l n h n hay b ng m t. Ng c l i, kh n ng x lý các kho n
n c a doanh nghi p s th p khi ch tiêu này nh h n m t.
H s kh n ng thanh toán nhanh: đ

c xác đ nh b ng tài s n ng n h n tr đi

hàng t n kho và chia cho h s n ng n h n. đây, hàng t n kho b lo i tr ra b i vì
trong tài s n ng n h n, hàng t n kho đ c coi là lo i tài s n có tính thanh kho n th p
h n. H s này đ c xác đ nh b ng công th c sau:

10

Thang Long University Library


T ng tài s n ng n h n – Hàng t n kho

H s thanh toán nhanh =

N ng n h n
Ch tiêu kh n ng thanh toán nhanh cho bi t kh n ng hoàn tr các kho n n
ng n h n ph thu c vào hàng t n kho. T s này càng cao thì ch ng t công ty càng có
nhi u kh n ng hoàn tr h t các kho n n . T s này nh h n m t cho th y công ty
đang tình tr ng tài chính không t t, có kh n ng không tr đ
đáo h n.

c các kho n n khi

Ngoài hai h s trên, đ đánh giá sát h n kh n ng thanh toán c a doanh nghi p
còn có th s d ng h s thanh toán t c th i
H s kh n ng thanh toán t c th i: đ

c xác đ nh b ng ti n và các kho n t

ng

đ ng ti n chia cho n ng n h n. Ti n bao g m ti n m t, ti n g i, ti n đang chuy n.
Các kho n t ng đ ng ti n là các kho n đ u t ng n h n v ch ng khoán, các kho n
đ u t ng n h n khác có th d dàng chuy n đ i thành ti n trong th i h n ba tháng và
không g p r i ro l n, đ

c xác đ nh b ng công th c

H s thanh toán t c th i =

Ti n + các kho n t

ng đ

ng ti n

N ng n h n
Ch tiêu này cho bi t c m t đ ng n ng n h n thì có bao nhiêu ti n m t và các
kho n t ng đ ng ti n đ c chi tr các kho n n ng n h n. N u ch tiêu này l n h n
m t thì doanh nghi p đ kh n ng đ thanh toán t c th i. Ng c l i, n u nh giá tr
nh h n m t thì doanh nghi p không có kh n ng thanh toán t c th i.
Nhóm ch tiêu v n ngăl c ho tăđ ng
Vòng quay hàng t n kho
Doanh thu thu n
Vòng quay hàng t n kho =
Hàng t n kho bình quân
Ch tiêu này th hi n kh n ng qu n lý hàng t n kho c a doanh nghi p. S vòng
quay hàng t n kho cao so v i doanh nghi p trong ngành cho th y vi c t ch c qu n lý
c a doanh nghi p là t t, doanh nghi p có th rút ng n đ c chu k kinh doanh và gi m
đ c l ng v n b vào hàng t n kho. N u s vòng quay hàng t n kho th p, doanh
nghi p có th d tr v t t quá m c d n đ n tình tr ng đ ng ho c s n ph m b tiêu
th ch m. T đó, có th d n đ n dòng ti n c a doanh nghi p b gi m đi và có th đ t
doanh nghi p vào tình th khó kh n v tài chính trong t ng lai.

11

Th i gian luân chuy n kho trung bình
360
Th i gian luân chuy n kho trung bình =
Vòng quay hàng t n kho
Ch tiêu này cho bi t c m t vòng quay c a hàng t n kho s t n bao nhiêu ngày.
Vi c gia t ng t c đ luân chuy n hàng t n kho s làm vòng quay hàng t n kho t ng
cao, đ ng ngh a v i vi c th i gian hàng t n kho n m trong các khâu ho t đ ng nh d
tr , s n xu t, kinh doanh đ c rút ng n l i, t đó làm doanh thu t ng lên, ti t ki m
đ

c chi phí và đóng góp vào s phát tri n c a doanh nghi p.
Vòng quay tài s n ng n h n
Doanh thu thu n
Vòng quay TSNH trong k =
Tài s n ng n h n

Vòng quay tài s n ng n h n trong k ph n ánh s l n quay c a tài s n ng n h n
trong m t th i k nh t đ nh. ây là ch tiêu bi u hi n hi u qu s d ng tài s n b ng
ph ng pháp so sánh gi a l ng tài s n ng n h n b ra v i doanh thu thu n đ t đ c.
Ch tiêu này cho bi t m t đ ng tài s n ng n h n s đem l i cho doanh nghi p bao
nhiêu đ ng doanh thu trong m t chu k kinh doanh.
Th i gian luân chuy n tài s n ng n h n
360
Th i gian luân chuy n TSNH =
Vòng Quay TSNH
Vòng quay TSNH trong k là ch tiêu ph n ánh s l n quay c a TSNH trong m t
th i k nh t đ nh. Ch tiêu này đánh giá hi u qu s d ng TSNH trên m i quan h so
sánh gi a doanh thu thu n và s TSNH b ra trong k . Nói cách khác, ch tiêu này cho

bi t trong m t n m TSNH c a doanh nghi p luân chuy n đ c bao nhiêu vòng hay
m t đ ng TSNH mang l i bao nhiêu đ ng doanh thu. Ch tiêu này còn cho bi t s
l ng vòng quay càng l n thì tài s n ng n h n s v n đ ng càng nhanh và ho t đ ng
c a công ty đ t hi u qu cao và đang có doanh thu l n.
Vòng quay kho n ph i thu
Doanh thu thu n
Vòng quay kho n ph i thu =
Các kho n ph i thu
Ch tiêu vòng quay các kho n ph i thu ph n ánh trong k các kho n ph i thu
quay bao nhiêu vòng. Ch s vòng quay càng cao cho th y khách hàng c a doanh
nghi p tr n nhanh. N u ch tiêu này quá th p có th ph ng th c thanh toán ti n c a
doanh nghi p quá n i l ng, khi đó s nh h ng đ n v n c a doanh nghi p. Ch tiêu
12

Thang Long University Library


này còn cho bi t m c đ h p lý các kho n ph i thu đ i v i t ng m t hàng c th c a
doanh nghi p trên th tr

ng.

Th i gian thu ti n trung bình
360
Th i gian thu ti n trung bình =
Vòng quay các kho n ph i thu
Ch tiêu này cho bi t bình quân trong bao nhiêu ngày doanh nghi p có th b thu
h i các kho n ph i thu c a mình. Vòng quay các kho n ph i thu càng l n thì k thu
ti n bình quân càng nh và ng c l i. K thu ti n bình quân cao hay th p trong nhi u
tr ng h p ch a th có k t lu n ch c ch n mà còn ph i xem xét các m c tiêu và chính

sách c a doanh nghi p nh m c tiêu m r ng th tr

ng và chính sách tín d ng.

Chu k kinh doanh = Th i gian thu ti n trung bình + Th i gian luân chuy n kho trung
bình
Vòng quay các kho n ph i tr
Giá v n hàng bán + Chi phí chung, chi
phí bán hàng qu n lý
Vòng quay các kho n ph i tr

=

Ph i tr ng
ph i tr

i bán + l

ng, th

ng, thu

Ch tiêu nói lên s vòng quay các kho n ph i tr , ch tiêu này đánh giá bao nhiêu
đ ng chi phí bán hàng, chi phí qu n lý chung và giá v n hàng bán b ra thì có m t
đ ng doanh nghi p đi chi m d ng v n c a khách hàng, ng i lao đ ng. Ch tiêu này
càng th p càng t t. Vi c chi m d ng kho n v n này có th s giúp doanh nghi p gi m
đ c chi phí v v n, đ ng th i th hi n uy tín v quan h thanh toán đ i v i nhà cung
c p và ch t l ng s n ph m đ i v i khách hàng.
Th i gian tr ch m trung bình
360

Th i gian tr ch m trung bình

=
Vòng quay các kho n ph i tr

Ch tiêu này nói lên đ dài bình quân c a m t l n luân chuy n ti n hay s ngày
bình quân c n thi t đ các kho n tr ng i bán th c hi n m t vòng quay trong k .
Th i gian luân chuy n ti n càng dài càng t t.
Th i gian quay vòng ti n = Chu k kinh doanh – th i gian tr ch m trung bình

13


Nhóm ch tiêu ph n ánh kh n ngăsinhăl i
Hi u su t s d ng t ng tài s n
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng t ng tài s n =
T ng tài s n
Ch tiêu này cho bi t m t đ n v tài s n t o ra đ

c bao nhiêu đ n v doanh thu

thu n. Ch tiêu này càng cao ch ng t các tài s n v n đ ng nhanh, góp ph n t ng
doanh thu và là đi u ki n nâng cao l i nhu n cho doanh nghi p, còn n u ch tiêu này
th p ch ng t tài s n v n đ ng ch m, có th hàng t n kho và s n ph m d dang nhi u
làm cho doanh thu c a doanh nghi p gi m. Ch tiêu này ph thu c vào đ c đi m ngành
ngh kinh doanh, đ c đi m c th c a tài s n doanh nghi p.
L i nhu n ròng
H s sinh l i t ng tài s n (ROA) =
T ng tài s n

H s sinh l i t ng tài s n ph n ánh m t đ n v tài s n t o ra bao nhiêu đ n v l i
nhu n tr c thu và lãi vay. Ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng tài s n
c a doanh nghi p càng t t, góp ph n nâng cao kh n ng đ u t c a ch doanh nghi p.
Ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n ng n h n
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng TSNH =
TSNH bình quân trog k
Ch tiêu này cho bi t m i đ n v giá tr TSNH s d ng trong k đem l i bao
nhiêu đ n v doanh thu thu n. Ch tiêu này càng l n ch ng t hi u qu s d ng TSNH
càng cao.
H s sinh l i tài s n ng n h n
L i nhu n sau thu
H s sinh l i TSNH =
TSNH bình quân trong k
Ch tiêu này ph n ánh kh n ng sinh l i c a TSNH. Nó cho bi t m i đ n v giá
tr TSNH có trong k đem l i bao nhiêu đ n v l i nhu n sau thu .
Các ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n dài h n
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng TSDH =
TSDH bình quân trong k
Ch tiêu này cho bi t m t đ n v giá tr TSDH trong k t o ra bao nhiêu đ n v
doanh thu. Ch tiêu này càng l n ch ng t hi u qu s d ng TSDH càng cao.
14

Thang Long University Library


H s sinh l i tài s n dài h n
L i nhu n sau thu
H s sinh l i TSDH =

TSDH bình quân trong k
Ch s này ph n ánh kh n ng sinh l i c a TSDH. Ch tiêu này cho bi t m i đ n
v giá tr TSDH có trong k đem l i bao nhiêu đ n v l i nhu n sau thu .
Su t hao phí c a TSC

=

Nguyên giá TSC
Doanh thu thu n

Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p mu n có m t đ ng doanh thu thu n trong k
thì c n bao nhiêu đ ng nguyên giá TSC , đó là c n c đ đ u t TSC
nh m đ t đ c doanh thu mong mu n.
1.3. Nhân t

nhăh

cho phù h p

ngăđ n hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p

1.3.1. Nhóm nhân t ch quan
Trình đ cán b qu n lý và tay ngh c a công nhân
Ngoài nhân t v v t ch t ra con ng i chính là nhân t quan tr ng nh t. Trình
đ cán b qu n lý th hi n trình đ chuyên môn nh t đ nh, kh n ng t ch c, qu n lý
và ra quy t đ nh. N u cán b qu n lỦ có trình đ chuyên môn cao, kh n ng t ch c
qu n lý t t đ ng th i đ a ra quy t đ nh đúng đ n phù h p v i tình hình c a doanh
nghi p. Vì v y, trình đ cán b qu n lỦ đóng vai trò h t s c quan tr ng đ i v i vi c
nâng cao hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p.
Trình đ tay ngh c a công nhân: b ph n công nhân là b ph n tr c ti p t o ra

s n ph m, d ch v , tr c ti p ti p xúc v i khách hàng và là nhân t tr c ti p s d ng tài
s n c a doanh nghi p. Trình đ tay ngh c a công nhân càng cao thì càng làm t ng
hi u qu s n xu t và làm gi m các r i ro không đáng có.
Công tác th m đ nh d án
Công tác th m đ nh d án và đ c bi t là th m đ nh tài chính d án có vai trò r t
quan tr ng đ i v i hi u qu đ u t c a doanh nghi p, nh h

ng tr c ti p đ n hi u qu

s d ng tài s n c a doanh nghi p.
N u công tác th m đ nh d án đ

c th c hi n theo m t quy mô ch t ch v i đ i

ng cán b th m đ nh có trình đ chuyên môn v ng vàng thì d án s đ c đánh giá
m t cách chính xác v m c đ c n thi t c a d án đ i v i doanh nghi p. i u này
giúp cho doanh nghi p có nh ng quy t đ nh đ u t đúng đ n góp ph n nâng cao s c
m nh c nh tranh, m r ng th tr ng tiêu th , t ng doanh thu và t ng l i nhu n làm
cho hi u su t s d ng t ng tài s n và h s sinh l i t ng tài s n t ng ng c l i công tác
th m đ nh tài chính không hi u qu s d n đ n nh ng quy t đ nh sai l m. Quy t đ nh
15


đ u t sai làm s d n đ n h u qu nghiêm tr ng. N u đ u t quá nhi u, không đúng
h

ng ho c không đ u t đ ng b s d n đ n tình tr ng lãng phí v n, làm gi m hi u

qu ho t đ ng c a doanh nghi p.
N ng l c qu n lý tài s n c a doanh nghi p

Qu n lý tài s n t t s làm nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n, giúp
doanh nghi p s d ng h t hi u su t c a tài s n. Vi c qu n lý tài s n c a doanh nghi p
bao g m:
Qu n lý v n v hàng t n kho
i v i doanh nghi p th ng m i, hàng t n kho ch y u là d tr hàng hóa đ
bán. Vi c duy trì m t l ng v n v hàng t n kho thích h p s mang l i cho doanh
nghi p s thu n l i trong ho t đ ng kinh doanh. Tránh b tr giá cao cho vi c đ t hàng
nhi u l n v i s l ng nh và nh ng r i ro trong vi c ch m tr ho c ng ng tr s n
xu t do thi u v t t hay nh ng thi t h i do không đáp ng đ c các đ n hàng c a
khách hàng.
Vi c đ u t v n vào d tr hàng t n kho h p lý giúp doanh nghi p tránh đ

c

tình tr ng đ ng v t t , hàng hóa. T đó góp ph n đ y nhanh t c đ chu chuy n v n
l u đ ng, giúp doanh nghi p th c hi n t t nguyên t c ti t ki m, s d ng các ph ng
ti n s n xu t và nhân l c. D tr hàng t n kho h p lỦ có vai trò nh m t t m đ m an
toàn gi a các giai đo n khác nhau trong chu k kinh doanh
qu n lý t t v n d tr hàng t n kho c n ph i h p nhi u bi n pháp t khâu
mua s m, v n chuy n, d tr v t t đ n d tr thành ph m, hàng hóa đ bán. C n xác
đ nh đúng đ n l ng nguyên v t li u, hàng hóa c n mua trong k và l ng t n kho d
tr h p lý và l a ch n ph ng ti n v n chuy n phù h p đ t i thi u hóa chi phí v n
chuy n, x p d .
Qu n lý ti n m t
V n b ng ti n là y u t tr c ti p quy t đ nh kh n ng thanh toán c a m t doanh
nghi p t ng ng v i m t quy mô kinh doanh nh t đ nh đòi h i th ng xuyên ph i có
m tl

ng ti n t

tr ng thái bình th

ng x ng m i đ m b o cho tình hình tài chính c a doanh nghi p
ng.

V n b ng ti n là m t lo i tài s n có tính linh ho t và c ng d là đ i t ng c a các
hành vi tham ô, gian l n, l i d ng. M t trong nh ng yêu c u c a công tác qu n lý tài
chính doanh nghi p là ph i làm cho đ ng v n đ u t vào kinh doanh không ng ng v n
đ ng và sinh l i. Chính vì th vi c qu n lý v n b ng ti n là v n đ h t s c quan tr ng
trong công tác qu n lý tài chính doanh nghi p.

16

Thang Long University Library


Vi c xác đ nh m c t n tr ti n m t h p lỦ có Ủ ngh a quan tr ng giúp doanh
nghi p đ m b o kh n ng thanh toán b ng ti n m t c n thi t trong k , tránh đ

cr i

ro không có kh n ng thanh toán. Gi đ c uy tín v i các nhà cung c p và t o đi u
ki n cho doanh nghi p ch p đ c c h i kinh doanh t t, t o kh n ng thu đ c l i
nhu n cao.
Qu n lý ch t ch các kho n thu chi b ng ti n doanh nghi p c n ph i xây d ng
các n i quy, quy ch v qu n lý các kho n thu, chi, đ c bi t là các kho n thu chi b ng
ti n m t đ tránh s m t mát, l m d ng ti n c a doanh nghi p m u l i cho cá nhân.
C n qu n lý ch t ch các kho n t m ng ti n m t. Xác đ nh rõ đ i t ng t m ng, các
tr ng h p t m ng, m c đ t m ng và th i h n đ c t m ng. Th ng xuyên đ m
b o kh n ng thanh toán các kho n n đ n h n cho doanh nghi p.

Vì v y, doanh nghi p c n ch đ ng trong vi c qu n lý ti n m t sao cho th t t t,
s d ng ti n m t đ d tr hay đ đ u t ph i th t chính xác và h p lỦ. Khi đư bi n
ti n m t thành công c đ th c hi n m i ho t đ ng trong s n xu t hay kinh doanh thì
doanh nghi p đó hoàn toàn có th tr v ng trên th tr ng dù trong hoàn c nh khó
kh n.
Qu n lý kho n ph i thu
Qu n lý kho n ph i thu t khách hàng là m t v n đ r t quan tr ng và ph c t p
trong công tác qu n lý tài chính doanh nghi p. Kho n ph i thu t khách hàng chi m t
tr ng l n trong t ng v n l u đ ng c a các doanh nghi p.
Vi c qu n lý kho n ph i thu t khách hàng liên quan ch t ch đ n tiêu th s n
ph m. Khi doanh nghi p m r ng vi c bán ch u hàng hóa cho khách hàng s làm cho
kho n ph i thu t ng.
Vi c t ng kho n ph i thu t khách hàng kéo theo vi c gia t ng các kho n chi phí
qu n lý n , chi phí thu h i n , chi phí tr lãi ti n vay đ đáp ng nhu c u v n l u đ ng
thi u do v n c a doanh nghi p b khách hàng chi m d ng.
Doanh nghi p ph i quy t đ nh th i h n bán ch u (th i h n thanh toán) và t l
chi t kh u thanh toán
Vì v y, doanh nghi p c n ch đ ng áp d ng các bi n pháp tích c c và thích h p
thu h i các kho n n quá h n. C n xác đ nh rõ nguyên nhân d n đ n n quá h n đ có
bi n pháp thu h i thích h p. Có th chia n quá h n thành các giai đo n đ có bi n
pháp thu h i phù h p. Trích l p d phòng n ph i thu khó đòi đ ch đ ng b o toàn
v n l u đ ng.

17


Qu n lý tài s n c đ nh
Doanh nghi p ph i xác đ nh quy mô và ch ng lo i tài s n xu t – kinh doanh
tr c tiên n u mu n đ t đ c các ch tiêu v hi u qu s d ng tài s n c đ nh. ây là
v n đ thu c đ u t xây d ng c b n, đòi h i doanh nghi p ph i cân nh c k càng các

quy t đ nh đ u t d a trên c s các nguyên t c và quy trình phân tích d án đ u t .
N u mua nhi u tài s n c đ nh mà không s d ng h t s gây ra s lãng phí v n, song
n u ph ng ti n không đ so v i l c l ng lao đ ng thì n ng su t s gi m. Trên c s
m t l ng tài s n c đ nh đư mua s m, m t m t doanh nghi p ph i t n d ng t i đa th i
gian và hi u su t c a máy, th c hi n an toàn, ti t ki m trong v n hành máy, c g ng
kh u hao nhanh đ s m đ i m i và áp d ng các ti n b khoa h c k thu t tiên ti n,
hi n đ i. i u đó s t o ti n đ cho doanh nghi p luôn luôn đ i m i theo h ng tích
c c, hi n đ i, cung c p nh ng s n ph m, d ch v phù h p v i nhu c u th tr ng mang
tính c nh tranh cao.
Vi c đánh giá hi u qu s d ng tài s n c đ nh cho th y kh u hao có tác đ ng l n
đ n các ch tiêu. Do đó, doanh nghi p c n xác đ nh ph ng pháp tính kh u hao tài s n
c đ nh cho thích h p. Trong quá trình tham gia vào ho t đ ng s n xu t – kinh doanh,
do ch u nhi u tác đ ng b i các nguyên nhân khác nhau nên tài s n c đ nh b gi m d n
v giá tr , hay còn g i là hao mòn. Có hai lo i hao mòn TSC là hao mòn h u hình và
hao mòn vô hình.
 Hao mòn h u hình là lo i hao mòn do quá trình s d ng và do tác đ ng c a
môi tr ng, hình thái v t ch t c a TSC b mài mòn, bi n d ng, gãy, v ,
h ngầ
 Hao mòn vô hình là lo i hao mòn do ti n b c a khoa h c công ngh , m t lo i
máy m i, thi t b m i ra đ i u vi t h n làm TSC b gi m giá thành ho c l i
th i
Do TSC b hao mòn nh v y, doanh nghi p c n t o l p qu đ thu h i, tái đ u
t vào tài s n m i, doanh nghi p c n trích kh u hao cho TSC . Trích kh u hao TSC
là vi c chuy n m t ph n giá tr c a TSC t ng ng v i ph n hao mòn vào giá thành
s n ph m và s thu h i đ c ph n giá tr đó thông qua tiêu th s n ph m.Vi c xác đ nh
m c trích kh u hao là công vi c t ng đ i ph c t p. Tr c tiên, doanh nghi p ph i xác
đ nh t c đ hao mòn c a tài s n. i u này r t khó kh n do xác đ nh hao mòn h u hình
đư khó, xác đ nh hao mòn vô hình còn khó h n, nó đòi h i s hi u bi t, kh n ng d
đoán c a doanh nghi p. Khi đư xác đ nh đ c m c đ hao mòn, doanh nghi p c n ph i
cân nh c đ n các y u t sau:

 Tình hình tiêu th s n ph m do TSC đó ch t o trên th tr

ng. Do tình hình

tiêu th tác đ ng tr c ti p đ n giá bán s n ph m đ ng th i cho bi t l
18

Thang Long University Library

ng c u


s n ph m c a doanh nghi p là bao nhiêu và ho t đ ng c a TSC
công su t nào và kéo theo nó hao mòn

s

m c

m c đ nào.

 Ngu n v n đ u t cho TSC là v n ch s h u hay v n vay


nh h

ng c a thu đ n vi c trích kh u hao. Do vi c trích kh u hao nh

h ng tr c ti p đ n giá thành s n ph m, nh h ng đ n l i nhu n c a doanh
nghi p và nh h ng đ n thu thu nh p mà doanh nghi p ph i n p.

 Quy đ nh c a Nhà n c trong vi c tính kh u hao: Nhà n c có quy đ nh qu n
lý trong vi c trích kh u hao TSC nh ph ng pháp tính kh u hao, th i gian
s d ng đ nh m c c a TSC , tác đ ng tr c ti p đ n m c trích kh u hao hàng
k c a doanh nghi p.
 Vi c l a ch n đ c ph ng pháp tính kh u hao TSC thích h p là bi n pháp
quan tr ng đ b o toàn v n c đ nh và c ng là m t c n c quan tr ng đ xác
đ nh th i gian hoàn v n đ u t vào tài s n c đ nh t các ngu n tài tr dài h n.
Tóm l i, m c đích c a vi c t o l p qu kh u hao là đ tái đ u t , thay th , đ i
m i TSC . Khi tài s n c đ nh ch a đ c kh u hao h t, ch a đ c thay th b ng
TSC m i thì kh u hao đ c tích l y và doanh nghi p có quy n s d ng s kh u hao
l y k cho ho t đ ng s n xu t – kinh doanh c a mình.
1.3.2. Nhóm nhân t khách quan
Môi tr

ng kinh doanh

Doanh nghi p t n t i và phát tri n trong môi tr ng kinh doanh nh t đ nh. Môi
tr ng kinh doanh bao g m t t c các đi u ki n bên trong và bên ngoài nh h ng t i
ho t đ ng c a doanh nghi p: môi tr ng chính tr , môi tr ng kinh t - tài chính, môi
tr

ng công ngh , môi tr

ng v n hóa xư h i.

Tình tr ng c a n n kinh t
M t n n kinh t đang trong quá trình t ng tr

ng thì có nhi u c h i cho doanh

nghi p đ u t phát tri n, t đó đòi h i doanh nghi p ph i tích c c áp d ng các bi n
pháp huy đ ng v n đ đáp ng yêu c u đ u t . Ng c l i, n n kinh t đang trong tình
tr ng suy thoái thì doanh nghi p khó có th tìm đ c c h i t t đ đ u t .
Chính sách c a nhà n

c đ i v i doanh nghi p

Trong n n kinh t th tr

ng, vai trò c a Nhà n

c là h t s c quan tr ng. Trên

c s lu t pháp và các chính sách kinh t v mô, Nhà n c t o môi tr ng và hành
lang cho các doanh nghi p phát tri n s n xu t kinh doanh. B t kì m t s thay đ i nào
trong chính sách hi n hành đ u nh h ng tr c ti p ho c gián ti p đ n ho t đ ng c a
doanh nghi p. Nh ng chính sách mà Nhà n c tác đ ng nh h ng đ n các doanh
nghi p nh chính sách tài khóa, chính sách ti n t , chính sách tín d ng, chính sách
19


thu , chính sách khuy n khích đ u t , chính sách tài chính. Khi m t trong nh ng chính
sách này thay đ i dù ít hay nhi u đ u nh h

ng đ n n n kinh t v mô, đ ng th i nh

h ng không nh đ n các doanh nghi p trong n c. Ví d nh chính sách v lãi su t
có th tác đ ng đ n ngu n tài tr cho tài s n ng n h n, vì doanh nghi p không th ti n
hành s n xu t kinh doanh trên m i ngu n v n ch s h u mà ch y u là t ngu n v n
vay bên ngoài nh : Vay ngân hàng, các t ch c kinh t , cá nhân,... Ngoài ra chính sách

v xu t nh p kh u nguyên v t li u c a Nhà n c c ng nh h ng đ n vi c mua s m
nguyên li u đ u vào, hay đ n vi c d tr hàng hóaầ c a doanh nghi p. Vì v y, doanh
nghi p c n ph i nghiên c u k các chính sách c a Nhà n c, d đoán tr c đ c s
thay đ i c a các chính sách kinh t và đánh giá l i nh h ng c a các y u t này đ n
ho t đ ng c a doanh nghi p trong t

ng lai đ có chính sách ho t đ ng cho phù h p.

i th c nh tranh
Trong tình hình th tr

ng c nh tranh gay g t, các doanh nghi p luôn g p ph i

nh ng đ i th trên nhi u l nh v c. Vì v y, các doanh nghi p c n luôn xác đ nh rõ đ i
th c a mình là ai, đ i th c a mình có l i th nào hay có nh ng b t l i nào đ t đó
khai thác, đ a ra chi n l c kinh doanh đ đánh b i đ i th c nh tranh, chi m l nh th
tr ng. i u quan tr ng nh t chính là ph i qu n lý th tr ng th tr ng, qu n lý khách
hàng c ng nh m c tiêu kinh doanh th t t t.
tr

G n nh t t c các doanh nghi p đ u ph i s ng chung v i nhau trong m t môi
ng c nh tranh. Các đ i th có th có chung m t dòng s n ph m v i doanh nghi p,

d n đ n vi c s c nh tranh nhau v c tài s n ng n h n nh nguyên v t li u đ s n xu t
ra s n ph m và c nh tranh c v phía khách hàng. Theo đó thì các doanh nghi p c n có
nh ng b c đi chi n l c quan tr ng nh quan tâm đ n kh n ng c a đ i th c nh
tranh và các s n ph m thay th cho các s n ph m c a doanh nghi p. i u này s làm
doanh nghi p tránh đ c tr ng h p b r i vào th v đ ng, l c lõng khi mà th tr ng
luôn thay đ i t ng ngày t ng gi . N m b t rõ đ i th , hi u rõ doanh nghi p mình là
vi c làm c n thi t v i m i nhà qu n tr .

N u doanh nghi p ho t đ ng trong nh ng ngành ngh , l nh v c có m c đ c nh
tranh cao đòi h i doanh nghi p ph i đ u t nhi u h n cho vi c đ i m i thi t b , công
ngh và nâng cao ch t l ng s n ph m, cho qu ng cáo, ti p th và tiêu th s n ph mầ
Y u t Khoa h c và công ngh
M t trong nh ng nhân t quan tr ng nh t đó chính là khoa h c và công ngh .
Nhân t này g n nh đư tr thành l c l ng s n xu t tr c ti p, tr thành đ ng l c cho
s phát tri n và hình thành xã h i. Khoa h c công ngh còn giúp cho m i ho t đ ng
trong s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p tr nên nh nhàng, d dàng h n r t nhi u.
Trên th c t thì n c ta không ph i là n c d n đ u trong công ngh và càng không
20

Thang Long University Library


ph i là n

c có n n t ng khoa h c công ngh tiên ti n nh ng nh vào quá trình toàn

c u hóa, th tr

ng đ

c m c a đư làm cho nh ng ti n b v khoa h c công ngh

không còn xa v i v i chúng ta. ư xu t hi n r t nhi u doanh nghi p n m đ c nh ng
công ngh r t tiên ti n m t cách nhanh chóng và đang d n m r ng t m phát tri n vô
cùng manh m .
Không áp d ng khoa h c công ngh vào trong s n xu t kinh doanh thì chính là
đang d n th t lùi v i xã h i c ng nh đ i v i các đ i th c nh tranh trên th tr ng. Vì
v y, c p nh t khoa h c và công ngh đang là m t nhi m v c p thi t nh t đ i v i m i

doanh nghi p đ có th ph c v t t c nh ng ho t đ ng c a doanh nghi p t qu n lý
đ n s n xu t kinh doanh m t cách t t nh t, tiên ti n nh t và hi u qu nh t. c bi t là
trong vi c nâng cao hi u qu s dung tài s n ng n h n. R t nhi u lo i tài s n ng n h n
đ c doanh nghi p x lý b ng các h th ng máy móc, dây chuy n nh nguyên v t
li u, nhiên li u hay c trên các h th ng máy tính nh vi c x lý d li u v ti n, các
kho n ph i thu,ầ
Nhu c u c a khách hàng
Nhu c u khách hàng là nhân t nh h ng l n t i vi c ra quy t đ nh c a doanh
nghi p trong vi c s n xu t ra lo i s n ph m gì, ch t l ng ra sao, m u mư nh th nào.
Cùng v i s phát tri n c a kinh t - xã h i, khoa h c k thu t, nhu c u c a con ng i
ngày càng cao c v s l ng và ch t l ng, đ đáp ng nhu c u đó thì doanh nghi p
luôn ph i tìm cách nâng cao ch t l ng s n ph m c ng nh ti n hành nghiên c u th
tr ng th ng xuyên đ ph c v khách hàng m t cách t t nh t. Nh ng doanh nghi p
mà đ i ng nhân viên khéo léo, t n tình, c ng v i công tác xúc ti n th ng m i qu ng
bá s n ph m c a mình đ thâm nh p vào th tr ng m i t t giúp hình nh c a doanh
nghi p lan r ng, tìm ki m đ c nhi u khách hàng m i h n, doanh nghi p bán đ
nhi u s n ph m h n, góp ph n làm cho doanh thu trong k t ng nhanh.

21

c


CH

NGă2. TH C TR NG HI U QU
TYăTNHHă

S

D NG TÀI S N C A CÔNG

UăT ăCỌNGăNGH M

- XÂY D NG

2.1. Gi i thi u v công ty
 Tên công ty: CÔNG TY TNHH

UT

CÔNG NGH M - XÂY D NG

 English name: MINING TECHNOLOGY INVESTMENT CONSTRUCTION
CO., LTD
 Tên vi t t t: MITEC
 Tr s chính: T 6, khu 4, ph

ng B ch

ng, TP H Long, T nh Qu ng Ninh

 Header: Group 6 Block 4 – Bach Dang Ward – Ha Long City – Quang Ninh
Province


i n tho i/Tel: +84. 04.62.685.999

 Fax: +84. 04. 62.659.999
 V n phòng

Vi t Nam

D: Phòng 804, tòa nhà Artex, s 172 Ng c Khánh, TP. Hà N i,

 V n đi u l c a công ty là 18.000.000.000 đ ng ngày 25/11/2004
2.1.1. Quá trình hình thành c a công ty TNHH đ u t công ngh M - Xây d ng
Công Ty TNHH

u T Công Ngh M - Xây D ng đ

c thành l p n m 2003 -

Tên giao d ch : MITEC. Công ty ho t đ ng ch y u trong l nh v c l p đ t h th ng
đ ng l c, h th ng chi u sáng thi t k l p đ t, chuy n giao công ngh , thi t b , ho t
đ ng s n xu t, th ng m i xu t nh p kh u các thi t b m , khai khoáng, c đi n, đi n
công nghi p, ô tô, thi t b an toàn... t i m t s th tr ng l n trên th gi i nh Nh t
B n, Italy,
c, Nga, Nam Tri u Tiên, Trung Qu c, ài Loan... Công ty còn ho t
đ ng trong l nh v c kinh doanh buôn bán v t li u xây d ng, t v n đ u t , giám sát
ch t l ng thi công c a các công trình dân d ng và công nghi p. MITEC là nhà phân
ph i chính th c s n ph m c a các th ng hi u n i ti ng t i Vi t Nam, ph c v cho
l nh v c m , khai khoáng, công trình xây d ng, s n xu t và dân sinh.
Bên c nh nh ng l i th v công ngh hi n đ i, MITEC có m t đ i ng k s có
nhi u n m kinh nghi m đ c đào t o, trang b nh ng ki n th c v ng vàng, nh m ph c
v nhanh nh t và t i u nh t đ i v i khách hàng.V i nh ng th m nh s n có trong l nh
v c ho t đ ng kinh doanh c a mình, MITEC đư và đang đ c khách hàng và các đ i
tác tín nhi m đánh giá cao, tr thành m t trong nh ng nhà cung c p máy móc, thi t b
hàng đ u v t t

uy tín hàng đ u t i Vi t Nam

22

Thang Long University Library


2.1.2. C c u t ch c c a công ty TNHH đ u t công ngh M - Xây d ng
S đ 2.1 T ch c b máy qu n lý công ty TNHH đ u t công ngh M - Xây d ng
Ch t ch
h i đ ng
Giám
c

Phó giám
đ c tài
chính
Phòng
hành
chính

Phòng k
toán

Phó giám
đ ck
thu t
Phòng
xu t nh p
kh u

Phòng k
thu t

Phòng d
án

Phòng thi
công

( Ngu n phòng k toán)
Ch t ch h i đ ng
Có toàn quy n nhân danh công ty đ quy t đ nh th c hi n các quy n và ngh a v
c a công ty. Ch t ch h i đ ng thành viên có quy n quy t đ nh chi n l

c k ho ch

trung h n và k ho ch kinh doanh hàng n m, có nhi m v giám sát, ch đ o giám đ c
trong vi u đi u hành công vi c kinh doanh.
Giám đ c
Có quy n tuy n d ng, đ b t, cách ch c, cho thôi vi c, k lu t, t ng l

ng đ i

v i cán b công nhân viên trong toàn công ty. Ký k t các h p đ ng kinh t v s n xu t
- kinh doanh, ký k t các b n k ho ch th ng kê, báo cáo, giao d ch...đào t o b i d ng
ch m lo đ i s ng v t ch t, tinh th n cho cán b công nhân viên. Có nhi m v quy t
đ nh các ch tr ng, ch ng trình k ho ch và bi n pháp công tác c a công ty, lãnh
đ o và đi u hành đ n v hoàn thành nhi m v chính tr c a mình và n p ngân sách nhà
n c đ y đ . T ch c và s d ng có hi u qu lao đ ng, v t ch t k thu t, v t t tài
s n, b o toàn và phát tri n ngu n v n kinh doanh.

Phó giám đ c tài chính
Giúp giám đ c ch đ o và đi u hành tr c ti p m t s l nh v c công tác ho c m t
s phòng ban, chi nhánh, x ng thu c công ty và ch u trách nhi m k t qu công tác
đ c giao. Khi giám đ c đi v ng, Phó giám đ c thay m t giám đ c gi i quy t các công
vi c chung c a công ty và ph i báo cáo l i Giám đ c nh ng vi c đư gi i quy t khi
giám có m t. Ch đ o tr c ti p công tác chính tr t t ng c a phòng kinh doanh và
23


các t s n xu t qu n lý theo mô hình t ch c g n nh , hi u qu , hi n đ i, có lãi theo
đúng pháp lu t, đ a ho t đ ng kinh doanh ngày càng phát tri n.
Phó giám đ c k thu t
Phó giám đ c k thu t giúp giám đ c ch đ o và qu n lỦ đi u hành l nh v c công
vi c k thu t. Ngoài ra, Phó giám đ c là ng i đ xu t nh ng bi n pháp nâng cao ho t
đ ng c a công ty. Tham m u giúp vi c giám đ c công ty trong qu n lỦ đi u hành l nh
v c công vi c k thu t. Th m tra đ m b o ch t l ng các d án, thông qua các yêu c u
l p d án giao cho các phòng chuyên môn k thu t tham gia th c hi n l p d án.
Phòng hành chính
Giúp vi c cho giám đ c công ty và t ch c th c hi n các vi c trong l nh v c t
ch c lao đ ng, qu n lý và b trí nhân l c, b o h lao đ ng, ch đ chính sách, ch m
sóc s c kh e cho ng i lao đ ng, b o v quân s theo lu t và quy ch công ty. Ki m
tra, đôn đ c các b ph n trong công ty th c hi n nghiêm túc n i quy, quy ch công ty.
Làm đ u m i liên l c cho m i thông tin c a giám đ c công ty. Có nhi m v đi u hành
các ho t đ ng c a công ty đ ng th i giúp ban giám đ c c a công ty qu n lý cán b
nhân viên, t ch c tuy n d ng, đào t o, nâng b c cho ng i lao đ ng, s p x p b trí
cán b công nhân lao đ ng. Gi i quy t ch đ chính sách đ i v i ng i lao đ ng theo
quy đ nh.
Phòng k toán
Giúp vi c giám đ c công ty trong công ty qu n lý theo dõi và t ch c th c hi n
công tác th ng kê k toán, tài chính trong công ty. T ch c h ch toán kinh doanh t ng

h p t t c các ho t đ ng trong công ty. Nhi m v giúp giám đ c xác đ nh và qu n lý,
s d ng lo i v n, tài s n các lo i qu c a các xí nghi p. T ch c ho ch toán kinh
doanh t ng h p toàn công ty.
Phòng xu t nh p kh u
l

Liên h tìm đ i tác theo đúng quy trình xu t nh p kh u, đ m b o ch tiêu s
ng hàng nh p kh u và phù h p v i nhu c u kinh doanh. Ki m tra giám sát quá trình

giao nh n hàng c a nhân viên t i c ng. K p th i x lý các phát sinh v ch ng t t i
c ng.
Phòng k thu t
Có ch c n ng tham m u và giúp Giám đ c trong vi c tri n khai th c hi n đ u t
d án và xây l p. L p, ki m tra, ki m soát k ho ch ng n h n và dài h n c a Công ty.
Ki m tra xây l p qu n lí ch t l ng công trình, k thu t thi công. Phòng th c hi n các
nhi m v t ng h p quy t toán các công trình, d án l p h s đ u th u ho c m i th u
các công trình. B ph n k ho ch - k thu t c ng chính là đ n v tr c ti p ch u trách
24

Thang Long University Library


nhi m v vi c phân b các nhân l c th c hi n thi công t i các công trình và ch u trách
nhi m qu n lỦ, ch đ o các lao đ ng này. Phòng k thu t còn có nhi m v ki m tra,
giám sát ch t l ng v t t khi nh p kho và xu t kho, đánh giá chính xác ch t l ng
c a các v t t phân ph i v các công trình. ng th i là đ n v tr c ti p nh n các ph n
h i t phía các khách hàng v các công trình đư ho c đang thi công nh m có k ho ch
đi u ch nh ho c s a ch a k p th i b o đ m ch t l

ng.

Phòng thi công
Các k s ch u trách nhi m giám sát đi u hành nhân l c, máy móc thi t b thi
công l p đ t cho t ng khu v c mình qu n lỦ. m b o ti n đ thi công, hi u qu khoa
h c trong phân công công vi c, bám sát thi t k và ch t l ng trong thi công.
a ra
bi n pháp thi công xây l p c th đ m b o an toàn trong lao đ ng và báo cáo hàng
ngày cho ch huy d án.
Phòng d án
L p ra các d án, ph ng án kinh doanh. D án ph i đ m b o tính kh thi và b n
v ng. Tri n khai, hoàn thi n h s pháp lỦ liên quan t i các d án. Qu n lý và khai
thác d án có hi u qu . Ch đ ng nghiên c u, tìm tòi các bi n pháp qu ng cáo ti p th
trong kinh doanh. Tham m u v các ho t đ ng th ng m i, d ch v và ho t đ ng xu t
nh p kh u. L p k ho ch s n xu t hàng n m, hàng quỦ, hàng tháng và t ng đ n hàng.
2.1.3. K t qu ho t đ ng kinh doanh t i công ty TNHH đ u t công ngh M - Xây
d ng
đánh giá tình hình tài chính và k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a
Công ty, tr c tiên c n xem xét đ n các ch tiêu trên b ng cân đ i k toán và b ng báo
cáo k t qu kinh doanh
D i đây là b ng báo cáo k t qu kinh doanh và b ng cân đ i k toán c a Công
ty TNHH đ u t công ngh M - Xây D ng

25