Giáo án Ngữ văn 7 tuần 29

Ngày soạn:
Bài
Tuần:29
Ngày dạy:
SỐNG CHẾT MẶC BAY
Tiết:125,126
I. MỤC TIÊU
1/ Kiến thức:
- Sơ giản về tác giả Phạm Duy Tốn
- Những thành công của nghệ thuật truyện ngắn Sống chết mặc bay một trong những tác phẩm được
coi là mở đầu cho truyện ngắn Việt nam hiện đại
- Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện nghịch lý
2/ Kỹ năng:
- Đọc –hiểu truyện ngắn hiện đại đầu thế kỷ XX
- Kể tóm tắt truyện
3/ Thái độ:
- Có ý thức học tập ,thái đô ,cách cư xử với mọi người
II. ĐỒ DÙNG DẠY VÀ HỌC
a/ Giáo viên: Sách giáo khoa ,sách giáo viên ,tranh minh họa, chân dung Phạm Duy Tốn
b/ Học sinh: Sách giáo khoa ,vở ghi, trả lời câu hỏi.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP
4’
1/ Ổn định- Kiểm tra bài cũ:
a/Nêu đặc trưng của văn nghị luận ? cho biết tên một bài văn nghị luận đã học ?
b/ Nêu nội dung nghệ thuật văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ?
2/. Giới thiệu bài mới :
1’
Văn học Việt Nam trải qua dòng văn học ( Văn học dân gian ,văn học trung đại và văn học hiện
đại ) Đây là tác phẩm được xem là mở đầu cho khuynh hướng văn học hiện thực Việt Nam
Tg
Nội dung

Họat động giáo viên
Họat động học sinh
15’ I. Giới thiệu :
H đ1
1.Tác giả : Phạm Duy Tốn ( 1883 - Nêu sơ nét về tác giả Phạm - Phạm Duy Tốn (1883 -1924)
-1924) quê tỉnh Hà Tây .Là một cây Duy Tốn ?
quê tỉnh Hà Tây .Là một cây
bút xuất sắc thể lọai truyện ngắn
bút xuất sắc của thể lọai truyện
hiện đại Việt Nam
ngắn hiện đại Việt Nam
2.Tác phẩm :
Được sáng tác 1918 là tác
a. Hòan cảnh sáng tác : được viết - Giới thiệu sơ nét về tác
phẩm mở đầu cho khuynh
1918 là tác phẩm mở đầu cho Phẩm ?
hướng văn học hiện thực Việt
khuynh hướng văn học hiện thực
Nam thế kỉ XX
Việt Nam thế kỉ XX
Đọc to rỏ và thể hiện thái độ HS: bố cục 3 phần
b. Bố cục : 3 đọan
hách dịch của quan phủ
P1:“Gần một giờ… hỏng mất”
Đ1 : “ Gần một giờ …….hỏng mất”- -Nêu bố cục của văn bản ?
-> nguy cơ vỡ đê và sự chống
> nguy cơ vỡ đê và sự chống đỡ của
đỡ của người dân
người dân
Đ2: “Aáy, lũ con dân…

Đ2 : “ Aáy ,lũ con dân ….Điếu
Điếu ,mày !” -> cảnh quan phủ
,mày !”-> cảnh quan phủ và nha lại
và nha lại đánh tổ tôm trong
đánh tổ tôm trong khi “đi hộ đê”
khi đi hộ đê
Đ3 : còn lại -> Cảnh đê vơ,õ nhân
Đ3 : Còn lại -> Cảnh đê vỡ
dân lâm vào cảnh thảm sầu
,nhân dân lâm vào cảnh ts
-Thời gian : Gần một giờ đêm
thể hiện đêm đã rất khuya
-Mưa tầm tả ,nước sông lên
tỏ ,đê đã thẩm lậu
II. Tìm hiểu văn bản :
H đ2
-Không khí cảnh tượng hộ đê :
35’ 1.Nội dung
-Tác giả miêu tả cảnh con đê Trống đánh liên hồi, ốc thổi vô
-Hiện lên bức tranh :
thẩm lậu trong thời gian nào?
hồi người gọi nhau xao xác, bì
+ Về tình cảnh nhân dân trong nạn
bỏm dưới bùn lầy …


lụt được miêu tả với nhiều chi tiết
chân thực .Hoàn cảnh (gần một giờ
đêm ,ở chổ đê xung yêu nhất )nói
lên tình thế căng thẳng nhất ,cấp

bách đe dọa cuộc sống của người
dân
10’ +Về sự lạnh lùng vô trách nhiệm của
bọn quan lại ,trong đó đáng chú ý là
quan phụ mẫu
-Thái độ của tác giả đối với con
người ,sự việc xãy ra trong truyện
+Thể hiện sự đồng cảm xót thương
người dân trong hoạn nạn do thiên
tai
+Lên án thái độ tàn nhẫn của bọn
quan lại trước tình cảnh cuộc sống
nghìn sầu muôn thãm của người dân

-Độ mưa và độ dâng của nước
sông được tác giả miêu tả ra
sao?
-Tìm chi tiết miêu tả không khí
và cảnh hộ đê của người dân ?
-Nhận xét không khí và cảnh hộ
đê ?
-Kết quả của sự chống đỡ của
người dân ?nguyên nhân đê
vỡ ?
- Quan phủ đang ở đâu ?

-Nhốn nháo, căng thẳng
-Sự bất lực của người dân và
sự yếu kém của thế đê
-trong đình vững chãi, đê vỡ

cũng không sao

-Đèn thắp sáng trưng, nha lại
lính tráng đi lại rộn ràng
-Cảnh không khí trang nghiêm
và nhàn nhã, uy nghi, tĩnh mịch
Oáng thuốc bạc ,đồng hồ
vàng ,dao chuôi ngà …
Giàu sang, sung sướng, hưởng
-Tìm chi tiết miêu tả không khí vinh hoa phú quý
và quang cảnh trong đình?
-Nhận xét không khí và quang -ngồi khểnh ,vuốt râu rung
cảnh trong đình ?
đùi ,gọi mày ,đê vỡ mặc kệ (tao
cắt cổ chúng mày )
-Miêu tả những vật dụng được -lạnh lùng tới mức tàn nhẫn vô
quan sử dụng ?
lương tâm vô trách nhiệm
-có mối quan hệ khắng khít với
-Nhận xét của em về cuộc sống nhau qua ngôn ngữ ta có thể
của quan phủ ?
đánh giá một cách chính xác
bản chất của con người
HS: Nha lại lính tráng lo lắng
-Tư thế ngồi ,giọng điệu ngôn run sợ
ngữ của tên quan?
Quan phụ mẫu thì lạnh lùng
-Nhận xét của em về quan phủ dửng dưng thờ ơ
qua ngôn ngữ đối thọai ?
-Theo em ngôn ngữ và tính cách HS:nha lại lính tráng còn nhân

có mối quan hệ với nhau như thế tính biết động lòng
nào ?
Quan hộ đê ( phụ mẫu ) tàn
-So sánh thái độ của quan phụ nhẫn mất nhân tính
mẫu và nha lại lính tráng khi HS: Rất vui vì thắng được
nghe tin vỡ đê ?
được trận bài tổ tôm -> niềm
vui phi nhân tính
H đ3
Biện pháp tăng cấp : mưa càng
-Em có nhân xét gì qua sự so ngày càng nhiều nước càng
15’ b/ Nghệ thuật:
sánh này ?
ngày càng dâng cao ,độ đam
-Xây dựng tình huống tương phản -Trong lúc nhân dân lâm vào mê bài của quan ngày càng
tăng cấp và kết thúc bất ngờ ,ngôn cảnh thảm sầu thì tâm trạng của tăng
ngữ đối thoại ngắn gọn sinh động
quan phụ mẫu ra sao? nhận xét ? Tương phản : người dân vất vả
- Lựa chọn ngôi kể sinh động
hộ đê ,lâm vào cảnh thảm sầu
-Lựa chọn ngôn ngữ kể , tả khắc họa
>< quan sung sướng vui chơi
chân dung nhân vật sinh động
nhàn nhã
-vạch trần bản chất tên quan,
đời sống nhân dân lận đận; cảm
thương của tác giả và lên án
H đ4
bọn quan lại
-Nêu biện pháp nghệ thuật được -Nước tràn lênh láng ,nhà trôi

5’ III. Tổng kết :
tác giả sử dụng chủ yếu trong lúa ngập …


Bằng lời văn cụ thể sinh động văn văn bản ?
-Sống không chổ ở ,chết không
bản lên án gay gắt tên quan phụ mẫu Qua biện pháp nghệ thuật tác nơi chôn
và bày tỏ niềm thương cảm của nhân giả thể hiện dụng ý gì ?
->Thật đáng thương và đáng
dân và lên án thái độ vô trách nhiệm
trách cho những tên quan vô
-Tìm chi tiết miêu tả cảnh đê tránh nhiệm
vỡ ?
-Đảng luôn chăm lo cho nhân
dân bằng nhữn chính sách hỗ
trợ thiết thực nhằm nâng cao
mức sống cho nhân dân
-Nêu tình cảnh của nhân dân khi -Bằng lời văn cụ thể sinh động
đê vỡ ?nêu suy nghĩ của em về bài văn lên án quan phụ mẫu và
tình cảnh này ?
bày tỏ niềm cảm thương trước
So sánh đất nước ta ngày nay cuộc sống của người dân
dưới sự lãnh đạo của Đảng ?
-Nêu đặc sắc về nội dung và
nghệ thuật của văn bản ?

4’ 3/.Củng cố:
a/ Nêu cảm nghĩ của em về tựa bài Sống chết mặc bay?
b/ Nêu nghệ thuật văn bản vừa học?
1’ 4/ . Dặn dò :

-Kể sáng tạo truyện bắng cách đổi sang ngội kể thứ nhất là quan phụ mẫu
- Nhận xét tính cách của quan phụ mẫu .
- Tìm một số câu thàng ngữ ,tục ngữ gần nghĩa với thành ngữ sống chết mặc bay
-Học chuẩn bị bài Những trò lố hay là Va- ren và Phan Bội Châu trang 89
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ngày soạn:
Bài
Tuần:29
Ngày dạy:
CÁCH LÀM VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
Tiết:127
I. MỤC TIÊU
1/ Kiến thức:
- Các bước làm bài văn lập luận giải thích.
2/ Kỹ năng:
- Tìm hiểu đề, tìm ý ,lập dàn ý và viết các phần ,đoạn trong bài văn giải thích
3/ Thái độ:
- Có ý thức học tập và vận dụng kiến thức để làm một bài văn giải thích theo yêu cầu
II. ĐỒ DÙNG DẠY VÀ HỌC
a/ Giáo viên: Sách giáo khoa ,sách giáo viên ,bảng phụ
b/ Học sinh: Sách giáo khoa, vở ghi, trả lời câu hỏi.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP
4’
1/ Ổn định- Kiểm tra bài cũ:

a/ Giải thích trong văn nghị luận là gì ? Người ta thường giải thích bằng cách nào ?
b/ Muốn giải thích tốt người giải thích cần đạt những yêu cầu gì ?
2/Dạy bài mới :

1’
Ở tiết trước ta đã tìm hiểu sơ nét về văn giải thích ở tiết này ta tìm hiểu cụ thể để làm được
bài giải thích thì cần có những bước nào đó là nội dung ta sẽ tìm hiểu trong buổi học hôm nay.
Tg
Nội dung
Họat động giáo viên
Họat động học sinh
20’ I. Các bước làm bài văn lập luận Hđ1
giải thích
- Giải thích là gì ?
- Là làm cho hiểu rỏ những
Có bốn bước làm bài văn lập Cho đề : Nhân dân ta có câu điều cưa biết trong mọi
luận giải thích :
tục ngữ : “ Đi một ngày lĩnh vực
1.Tìm hiểu đề và tìm ý :
đàng học một sàng khôn” - tìm hiểu đề tìm ý /lập dàn
Đề yêu cầu giải thích câu tục Hãy giải thích câu tục ngữ bài /Viết bài /đọc và sửa
ngữ có ý nghĩa khuyên chúng ta đó .
bài
nên đi nhiều để học hỏi mở mang Nêu các bước để làm một -Định nghĩa câu tục ngữ
trí tuệ ( nghĩa đen ,nghĩa bóng, bài văn giải thích?
/giải thích nghĩa đen
liên hệ )
-Để giải thích câu tục ngữ ta ,bóng /ước mơ khát vọng
giải thích bằng cách nào?
/liên hệ
2.Lập dàn bài :
H đ2
a.Mở bài : Giới thiệu điều cần -Mở bài cần đạt yêu cầu gì?

giải thích ( Giới thiệu ý nghĩa của
-Giới thiệu điều cần giải
câu tục ngữ )
-Thân bài cần đạt yêu cầu thích và gợi ra phương
b.Thân bài : Trình bày nội dung gì ?
hướng giải thích
giải thích
-Trong bài tác giả triển khai -Trình bày các nội dung
-Nghĩa đen (nghĩa tồn tại trên bề việc giải thích câu tục ngữ cần giải thích
mặt chữ)
bằng cách nào ?
-giải thích nghĩa đen nghĩa
-Nghĩa bóng (Nghĩa ẩn bên -Kết bài cần đạt yêu cầu gì? bóng và nghĩa sâu
trong)
-Nghĩa sâu (liên hệ để hiểu sâu)
-có mấy cách mở bài ? nêu -Nêu ý nghĩa của điều cần
c.Kết bài : Ý nghĩa điều được giải đặc điểm của từng cách ?
giải thích đối với mọi
thích đối với mọi người
người
3.Viết bài:Triển khai từng ý trong -Đọan 1,2 ,3 giải thích bằng Có 3 cách mở bài ( Đi
dàn bài thành từng đoạn văn.
cách nào ?
thẳng vấn đề /Đố lập hòan
4.Đọc lại và sửa chữa :
cảnh với ý thức /nhìn từ
Dàn bài:
H đ3
chung đến riêng )
-Mở bài: Giới thiệu điều cần giải

-Đ1:Giải thích nghĩa đen
thích và gợi ra phương hướng -Kết bài có nội dung gì ?
của câu tục ngữ
giải thích.
Đ2:Nêu nghĩa bóng và liên
-Thân bài:Lần lượt trình bày các -Nêu tác dụng của công hệ để khắc sâu
nội dung giải thích.Cần sử dụng đọan đọc lại và sửa chữa n? Đ3:Khẳng định lại vấn đề
các cách giải thích phù hợp.
-Nêu giá trị của điều giải
-Kết bài:Nêu ý nghĩa của điều
thích
được giải thích đối với mọi
Nhằm kiểm tra lại để bài
người.
hòan chỉnh hơn
Lời văn giải thích cần sáng
sủa, dễ hiểu.Giữa các phần các -Viết các cách viết bài khác
đoạn cần có sự liên kết.
cho đề bài trên ?
15’ II.Luyện tập:
H đ4
Đi một ngày đàng học một
sàng khôn quả là một chân
lí sâu sắc và tiến bộ nhưng


chân lí ấy không chỉ sâu
sắc và tiến bộ ……
4’
1’

3.Củng cố :
a/ Nêu các bước làm bài văn lập luận giải thích ?
b/ Bước nào quan trọng nhất?vì sao?
4.Dặn dò :
- Sưu tầm thêm một số văn bản giải thích để làm tài liệu hướng học tập
- Xác định nội dung giải thích và phương pháp giải thích trong một văn bản viết theo
phương pháp lập luận giải thích cụ thể.
- Học bài ,chuẩn bị bài Luyện tập lập luận giải thích trang 87

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ngày soạn:
Ngày dạy:

Bài
LUYỆN TẬP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

Tuần:29
Tiết:128

I. MỤC TIÊU
1/ Kiến thức:
- Cách làm bài văn lập luận giải thích một vân đề
2/ Kỹ năng:
- Tìm hiểu đề, lập ý ,lập dàn ý , và viết các phần đoạn trong bài văn giải thích
3/ Thái độ:
- Có ý thức xây dựng một bài văn theo bố cục đã dạy
II. ĐỒ DÙNG DẠY VÀ HỌC
a/ Giáo viên: Sách giáo viên ,sách giáo khoa ,bảng phụ

b/ Học sinh: Sách giáo viên ,vở ghi, trả lời câu hỏi
III. CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP
4’
1/ Ổn định- Kiểm tra bài cũ:
a/ Nêu các bước của bài văn giải thích ?Bố cục bài văn giải thích ?
b/ Bước nào quan trọng nhất?vì sao?
2/ Dạy bài mới :
1’
Bác Hồ đã từng dạy “ học đi đôi với hành” nên ở tiết này ta cùng vận dụng kiến thức đã học để
thực hành một bài lập luận giải thích cụ thể
Tg
Nội dung
Họat động giáo viên
Họat động học sinh
10’ I. Chuẩn bị ở nhà :
H đ1
HS: có 4 bước
Cho đề : Một nhà văn có nói : - Đọc đề và cho biết các bước
“ sách là ngọn đèn sáng bất làm văn giải thích ?
HS: Sách là ngọn đèn sáng bất
diệt của trí tuệ con người” Hãy -Đề yêu cầu giải thích điều diệt
giải thích nội dung câu đó .
gì?
HS: 3 phần
- Bài giải thích có bố cục như
thế nào ?
HS: Sách luôn là ngườibạn
1.Tìm hiểu đề ,tìm ý
H đ2
giúp ta nhìn rỏ TG

Giá trị của sách
-Nêu điều cần giải thích ?
HS: sách có một giá trị hết sức
2.Lập dàn bài :
H đ3
đặc biệt đó là kiến thức ở mọi
a.Mở bài :
-Tìm nghĩa bóng ?
lĩnh vực và kiến thức đó được
-sách là ngọn đèn sáng bất diệt
trường tồn theo thời gian
b.Thân bài :
HS: sách lưu trữ những tinh
-Nghĩa bóng : giá trị to lớn mà
hoa của nhân lọai mọi thời đại
sách mang lại cho con người
HS: sách mở ra trước mắt ta
Chỉ có kiến thức là trường tồn -Vì sao nói đến sách người ta những chân trời mới


25’

4’
1’

mãi theo thời gian
nghĩ là trí tuệ con người?
HS: chăm đọc sách
-Sách lưu lại tất cả tinh hoa
Chọn lựa sách phù hợp

,hiểu biết của nhân lọai
Làm theo lời dạy trong sách
-ví dụ : sách mở ra trước mắt -Tìm ví dụ cho nhận định?
ta những chân trời mới …( giải
thích )
-Tình cảm và thái độ của em?
c.kết bài :
-phải chăm đọc sách ,lựa chọn
sách thích hợp ,hiểu và làm
theo sách
3.Viết bài
4.Đọc và sửa bài :
H đ4
II. Thực hành :
Học sinh lần lượt trình bày
HS: Cần trình bày theo các nội
Học sinh trình bày cần đảm Các bạn khác lắng nghe ghi dung đã hướng dẫn
bảo những yêu cầu :
nhận và nhận xét
-Đọc to rỏ
Giáo viên nhận xét tổng hợp
-Chú ý lỗi chính tả
và sưa để bài học sinh hòan
-cách giải thích và dẫn chứng chỉnh
cần rỏ ràng và hợp lí
3.Củng cố :
a/ Nêu yêu cầu của các phần trong bố cục một bài văn giải thích ?
b/ Nêu các bước làm bài văn lập luận chứng minh?
4.Dặn dò :
- Đọc đề văn nghị luận giải thích và cho biết vấn đề cần giải thích trong bài

- Xác định các nội dung cụ thể cần giải thích tuần tự giải thích các nội dung
- Lập dàn ý cho bài văn nghị luận giải thích cụ thể.
-Yêu cầu HS về nhà làm bài viết số 6: Đề số 5 SGK trang 88, tuần sau nộp.
VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 6 (HỌC SINH LÀM Ở NHÀ)

I. Mục tiêu :
-Làm bài văn nghị luận chứng minh
-Tổng hợp các kiến thức về văn nghị luận chứng minh
-Có ý thức học tập và hiểu biết những kiến thức khác để hòan thành bài kiểm tra
-Vận dụng kiến thức về văn nghị luận chứng minh để hòan chỉnh bài kiểm tra
II. Tiến trình kiểm tra :
Đề: Hãy chứng minh bảo vệ rừng là bảo vệ cuộc sống của chúng ta.