Mối quan hệ giữa thanh khoản của chứng khoán quản trị công ty và giá trị doanh nghiệp nghiên cứu các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán thành phố hồ chí minh

B GIÁO D C VĨ ĨO T O
TR

NG

I H C KINH T TP.HCM
---- ----

NG L U BệCH PH

NG

M I QUAN H GI A THANH KHO N C A CH NG
KHOÁN – QU N TR CÔNG TY VÀ GIÁ TR DOANH
NGHI P – NGHIÊN C U CÁC DOANH NGHI P NIÊM
Y T TRÊN TH TR
NG CH NG KHỐN THÀNH
PH H CHÍ MINH

LU N V N TH C S KINH T

Thành ph H Chí Minh ậ N m β015


B GIÁO D C VĨ ĨO T O
TR NG
I H C KINH T TP.HCM
--------

NG L U BệCH PH

NG

M I QUAN H GI A THANH KHO N C A
CH NG KHOÁN – QU N TR CÔNG TY VÀ GIÁ TR
DOANH NGHI P – NGHIÊN C U CÁC DOANH
NGHI P NIÊM Y T TRÊN TH TR
NG CH NG
KHỐN THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Tài chínhậ Ngân hàng
Mã ngành: 60340201

LU N V N TH C S KINH T
NG

IH

NG D N KHOA H C:
TS. PH M QU C VI T

Thành ph H Chí Minh – N m 2015


C NG HÒA XÃ H I CH NGH A VI T NAM
c l p ậ T do ậ H nh phúc

L I CAM OAN
H tên h c viên:

ng L u Bích Ph

ng
N i sinh: Phú Yên

Ngày sinh: 01/08/1990

Là tác gi c a đ tài lu n v n: ắM i quan h gi a thanh kho n c a ch ng khốn ậ
Qu n tr cơng ty và giá tr doanh nghi p ậ Nghiên c u các doanh nghi p niêm y t trên
th tr

ng ch ng khoán Thành ph H Chí Minh”.

Chuyên ngày: Tài chính - Ngân hàng

Mã ngành: 60340201

Tôi xin cam đoan lu n v n nƠy lƠ tôi nghiên c u, t t c n i dung c a lu n v n đ

c

hình thành và phát tri n t nh ng quan đi m c a chính cá nhân tơi, khơng sao chép c a
các tác gi khác. S li u s d ng trong lu n v n có ngu n g c rõ ràng, trung th c là do
tơi t tìm ki m và x lý. N u sai tôi xin ch u trách nhi m tr
b o v lu n v n vƠ tr

c NhƠ tr

ng, H i đ ng

c c quan pháp lu t.
Thành ph H Chí Minh, ngày 29 tháng 5 n m 2015

Ng

i cam đoan

(Ký và ghi rõ h tên)

ng L u Bích Ph

ng


TRANG PH BÌA
L I CAM OAN
M CL C
DANH M C CÁC T

VI T T T

DANH M C CÁC B NG BI U, BI U

M CL C
TÓM T T ....................................................................................................................... 1
Ch

ng 1. GI I THI U............................................................................................. 2

1.1.

Lý do th c hi n nghiên c u này ................................................................... 2

1.2.

M c tiêu nghiên c u...................................................................................... 3
it

1.3.

ng và ph m vi nghiên c u ................................................................ 3

1.4.

Ph

1.5.

N i dung bài nghiên c u ............................................................................... 5

Ch

ng pháp nghiên c u.............................................................................. 4

ng β. T NG QUAN LÝ THUY T VÀ CÁC NGHIÊN C U TR

C ỂY 6

Các lý thuy t liên quan đ n đ tài ............................................................... 6

2.1.

2.2. Các b ng ch ng th c nghi m - T ng k t các nghiên c u v m i quan h

gi a tính thanh kho n c a ch ng khốn, qu n tr cơng ty và giá tr doanh
nghi p ..................................................................................................................... 10
2.3.
Ch

Tóm t t các k t qu nghiên c u: ............................................................... 20

ng γ. PH

NG PHÁP VĨ N I DUNG NGHIÊN C U .............................. 22

3.1.

D li u nghiên c u ...................................................................................... 22

3.2.

Các bi n s d ng trong mơ hình ................................................................ 23

3.3.

Gi thuy t vƠ ph

ng pháp .............................................................................. 31

3.3.1.

Ki m đ nh ph

ng sai c a các sai s thay đ i ........................................... 31

3.3.2.

Ki m đ nh t t

ng quan: .......................................................................... 32


3.3.3.

Ph

3.3.4.

H i quy có v khơng liên quan ậ Seemingly Unrelated Regression (SURE)
36

Ch

ng 4.

ng trình h i quy: ................................................................................ 33

CÁC K T QU NGHIÊN C U ......................................................... 39

4.1.

Mô t các bi n s d ng trong mơ hình ............................................................. 39

4.2.

H s t

4.3.

K t qu ki m đ nh ph

4.4.

Phân tích các k t qu nghiên c u ..................................................................... 45

Ch

ng quan gi a các bi n ....................................................................... 42

ng 5. K T LU N VÀ H

ng sai sai s thay đ i và t t

ng quan ..................... 43

NG NGHIÊN C U TI P THEO....................... 56

5.1. K t lu n ................................................................................................................ 56
5.2. Nh ng h n ch c a lu n v n ................................................................................ 57
5.2.1. H n ch v xây d ng ch s qu n tr công ty CGI ........................................ 57
5.2.2. H n ch v vi c không th ng nh t

k t qu h i quy ................................... 57

5.3. Các khuy n ngh c a lu n v n ............................................................................. 58
5.3.1. V phía các c quan qu n lỦ nhƠ n

c: ........................................................ 58

5.3.2. V phía các doanh nghi p: ............................................................................ 59
5.3.3. V phía nhƠ đ u t ......................................................................................... 59
5.4. G i Ủ h

ng nghiên c u ti p theo ....................................................................... 60

DANH SÁCH TÀI LI U THAM KH O
PH L C


DANH M C CÁC T

VI T T T

STT

Tên vi t
t t

Tên đ y đ

1

HOSE

S giao d ch ch ng khoán TP. H Chí Minh

2

CGI

Corporate Govemance Index: Ch s qu n tr cơng ty

3

TD

Transparency and Disclosure: Tính minh b ch và cơng khai

4

IFC

International Finance Corporation ậ T ch c tài chính qu c t

5

GDP

Gross Domestic Product: T ng s n ph m qu c n i

6

VN

7

SURE

ng Vi t Nam
Seemly Unrelated Regession Estimation: Ph
quy có v khơng liên quan

8

QTCT

Qu n tr cơng ty

9

HC

10

H QT

H i đ ng qu n tr

11

BKS

Ban Ki m sốt

12

BG

Ban Giám đ c

i h i c đơng

ng trình h i


DANH M C CÁC B NG BI U, BI U
B ng
B ng 3.1

Tên b ng
Tóm t t các bi n s d ng trong mơ hình

B ng 4.1

K t qu th ng kê mô t các bi n s
ph

B ng 4.2

Trang
21
d ng trong các h

37

ng trình h i quy

Ma tr n t

ng quan c a đi m qu n tr cơng ty, tính thanh

40

kho n và các bi n ki m soát
B ng 4.3

Ki m đ nh ph

ng sai thay đ i và t t

ng quan (Xem

43

thêm ph l c 3, 4 cho các k t qu c th t Eviews) đ i v i
các sai s t các
B ng 4.4

cl

ng c a các ph

K t qu h i quy c a tính thanh kho n, đi m qu n tr công
ty và giá tr Tobin’s Q theo h ph

B ng 4.5

B ng 4.7

46

ng trình (β)

K t qu h i quy c a tính thanh kho n, đi m qu n tr công
ty và giá tr Tobin’s Q theo ph

44

ng trình (1)

K t qu h i quy c a tính thanh kho n, đi m qu n tr công
ty và giá tr Tobin’s Q theo h ph

B ng 4.6

ng trình

47

ng trình (γ)

K t qu ki m đ nh Wald v s c n thi t c a các bi n đ a

48

vào mơ hình (Xem ph l c 5 cho các k t qu t Eviews)
B ng 4.8

B ng t ng h p k t qu h i quy theo 3 h ph

ng trình

49


1

TÓM T T
Bài nghiên c u ki m đ nh gi thuy t tính thanh kho n c a ch ng khoán làm c i
thi n ch t l

ng qu n tr cơng ty và t đó qu n tr t t h n góp ph n nâng cao giá tr

doanh nghi p. D li u c a các công ty đang niêm y t trên th tr
Thành ph H Chí Minh (ắHOSE”) đ đ i di n cho th tr
đ

ng ch ng khoán

ng ch ng khoán Vi t Nam

c s d ng trong các mơ hình. HOSE b t đ u nh ng giao d ch đ u tiên t tháng 7

n m β000. BƠi nghiên c u s d ng ch s CGI1 đ

c a IFC2 nh m t bi n thay th cho ch s TD3 đ

c xây d ng d a trên ph

ng pháp

c cung c p b i Standard&Poor4

mà nhóm tác gi Wei-Xuan Li, Clara Chia-Sheng Chen vƠ Joseph J. French đư s d ng
đ th c hi n nghiên c u đ i v i các doanh nghi p

Nga. K t qu cho th y có m i

quan h nhân qu gi a tính thanh kho n theo các cách đo l
công ty.

ng th i, nghiên c u c ng ch ra nh h

ng khác nhau v i qu n tr

ng tích c c và m nh m c a qu n

tr công ty đ i v i giá tr doanh nghi p. Tuy nhiên, đ i v i th tr

ng ch ng khoán Vi t

Nam, ch a có b ng ch ng thuy t ph c v m i quan h gi a tính thanh kho n và qu n
tr cơng ty. Ch có m i quan h gi a qu n tr công ty và giá tr doanh nghi p lƠ đ

c

th hi n rõ trong các mơ hình h i quy, c 1% t ng lên trong ch s qu n tr cơng ty thì
giá tr doanh nghi p t ng 0,4γ%. K t qu nghiên c u đư lƠm sáng t vai trị c a qu n tr
cơng ty và giá tr doanh nghi p, góp ph n vào kho tài li u Vi t Nam trong vi c kh ng
đ nh t m quan tr ng c a qu n tr công ty, giúp các nhà qu n lý hi u rõ h n v vai trò
trách nhi m trong đi u hành doanh nghi p.

1

Ch s qu n tr doanh nghi pậ Corporate Governance Index
T ch c Tài chính Qu c t và Di n đƠn Qu n tr Cơng ty Tồn c u ậ International Finance
Corporation
3
Ch s minh b ch và công khai - Transparency and disclosure
4
Standard & Poor ậ S&P là m t trong ba c quan x p h ng tín d ng l n và uy tín nh t (bên c nh
Moody’s vƠ Fitch Ratings)
2


2

Ch
1.1.

ng 1. GI I THI U

Lý do th c hi n nghiên c u này
B t đ u phiên giao d ch đ u tiên ngƠy β8 tháng 7 n m β000, th tr

ng ch ng

khoán Vi t Nam ngày càng phát tri n m nh m v i s tham gia c a g n 850 t ch c
niêm y t, đ ng kỦ giao d ch trên hai S Giao D ch Ch ng Khoán Hà N i và Thành ph
H Chí Minh; h n 1000 cơng ty đ i chúng ch a niêm y t; trên 1,2 tri u tài kho n giao
d ch c a các nhƠ đ u t . V i quy mô ngày càng m r ng, th tr
kênh trung gian gi a doanh nghi p vƠ nhƠ đ u t .

ng ch ng khốn nh

t ng tính hi u qu và t o đi u

kiên thu n l i cho các giao d ch, tính thanh kho n ch ng khốn là m t y u t mà các
doanh nghi p c n quan tơm. Trong đó, y u t qu n tr cơng ty góp ph n phát tri n th
tr

ng ch ng khốn. Qu n tr cơng ty t t giúp c i thi n tính thanh kho n, lƠm t ng kh

n ng ti p c n ngu n v n bên ngoƠi c ng nh nơng cao giá tr doanh nghi p. Qu n tr
công ty t t lƠm t ng kh n ng đ ng v ng c a doanh nghi p nói riêng và n n kinh t nói
chung tr

c nh h

trong vƠ ngoƠi n

ng c a các cu c kh ng ho ng, vƠ lƠm t ng lòng tin nhƠ đ u t

c đ i v i th tr

ng ch ng khoán.

Trên th gi i đư có khá nhi u nghiên c u v v n đ này và kh ng đ nh t m quan
tr ng c a qu n tr công ty. Các tác gi đư đ a ra nhi u l p lu n lý thuy t c ng nh
b ng ch ng th c nghi m d a trên phân tích s li u t i các qu c gia. Các k t qu đ u
cho th y có m i quan h gi a các y u t thanh kho n ch ng khốn, qu n tr cơng ty và
giá tr doanh nghi p. Tuy nhiên,

Vi t Nam v n đ qu n tr v n ch a đ

c quan tâm

đúng m c. Còn nhi u b t c p trong khuôn kh pháp lý v vi c qu n lý và nâng cao
ch t l

ng qu n tr công ty. VƠ c ng ch a có nhi u tác gi tìm hi u, nghiên c u v v n

đ này. Chính vì th , các nhà qu n lý c a các công ty
đ

c trách nhi m c a mình.

Vi t Nam khơng nh n th y


3

1.2.

M c tiêu nghiên c u

Bài nghiên c u đ

c th c hi n nh m ki m đ nh m i quan h gi a thanh kho n

c a c phi u và qu n tr công ty t đó phơn tíchtác đ ng c a qu n tr công ty đ i v i
giá tr doanh nghi p. K t qu t các mơ hình s đ

c so sánh v i các cơng trình nghiên

c u c a các tác gi trên th gi i, đ a ra các h n ch c ng nh h

ng nghiên c u ti p

theo c a đ tài.
n mb tđ

c các khía c nh khác nhau nƠy, ba cách đo l

ng đ

c s d ng

d a trên các lý thuy t v tính thanh kho n. Tác gi s d ng ba cách đo l
thanh kho n khác nhau l n l

ng tính

t trong ba mơ hình h i quy nh sau: Logarit c s t

nhiên c a giá tr giao d ch tính b ng tri u VN

(Lnvolume); ch s kém thanh kho n

Amihud (2002) (ILQ) và t l ngày khơng có t su t sinh l i (PZR). Nh ng ph n sau
c a lu n v n s mô t chi ti t cách xây d ng các bi n này. Các bi n đ
ph

c đ a vƠo các

ng trình đ tìm câu tr l i cho các câu h i nghiên c u:
 Thanh kho n c a ch ng khốn có c i thi n qu n tr công ty?
 Qu n tr công ty t t h n có mang l i giá tr doanh nghi p cao h n?

1.3.

it

ng và ph m vi nghiên c u

D li u m u đ

c t ng h p cho 130 cơng ty phi tài chính (khơng bao g m các

cơng ty tài chính, ngân hàng, ch ng khoán và b o hi m) niêm y t trên sàn giao d ch
ch ng khốn Thành ph H Chí Minh (ắHOSE”), có th i gian niêm y t trong kho ng
th i gian t n m β000 đ n 2008, đ

c công b trên website />
Các s li u và các tính tốn t s đ

c s d ng trong các mơ hình h i quy đ

th p t các báo cáo tƠi chính hƠng n m, báo cáo th

ng niên, các thơng tin đ

c thu
c cơng

b chính th c trên trang đi n t c a các công ty c ng nh các trang web v ch ng
khoán. Th i gian m u đ

c ch n t n m β009 ậ β01γ đ đ m b o s cân b ng c a b


4

d li u t sau kh ng ho ng kinh t th gi i n m β008. Thông tin vƠ d li u đ n n m
β01γ c ng khá đ y đ đ th c hi n các ki m đ nh.
1.4.

Ph

ng pháp nghiên c u
tìm hi u m i quan h gi a tính thanh kho n c a ch ng khốn, qu n tr cơng

ty và giá tr doanh nghi p, tác gi đư s d ng k t h p m t s ph

ng pháp trong nghiên

c u khoa h c.
1.4.1. Ph

ng pháp th ng kê, phân tích s li u
đo l

ng ch t l

ng qu n tr công ty, nghiên c u xây d ng b d li u ch s

CGI d a trên các báo cáo và b ng đi m c a IFC, b ng vi c thu th p các thông tin trên
báo cáo tƠi chính, báo cáo th
nh các thơng tin đ

ng niên, thông tin v các k đ i h i đ ng c đơng c ng

c cơng b chính th c trên trang đi n t c a công ty.

Các bi n đ nh l

ng khác nh tính thanh kho n c a phi u, t l ngày không có t

su t sinh l i, quy mơ cơng ty, địn b y tƠi chính, Tobin’s Q đ

c thu th p t các báo

cáo tài chính, l ch s giao d ch, s li u t các tranh đi n t v ch ng khốn c ng nh
tính tốn các t s c n s d ng trong các mô hình.
Ph n m m phân tích s li u: Ph n m m excel đ x lý d li u thô đư đ
th p và ph n m m Eview đ phơn tích t

c thu

ng quan, h i quy và th c hi n ki m đ nh s

phù h p c a mơ hình.
1.4.2. Ph

ng pháp xây d ng và ki m đ nh mơ hình nghiên c u

Nghiên c u s

d ng ph

ng pháp h i quy d

ng nh

khơng có liên quan

(ắSURE”)5 đ xây d ng hàm h i quy. Nhi u hàm h i quy s đ
d ng mơ hình phù h p. Ngồi ra, tác gi còn ki m tra hi n t
5

SURE là vi t t t c a c m t seemly unrelated regression estimation

c th c hi n đ xây

ng t t

ng quan b ng


5

ki m đ nh Breusch ậ Godfrey (BG), ki m đ nh ph
White đ quy t đ nh ph
thi t c a các bi n đ
1.5.

ng sai thay đ i b ng ki m đ nh

ng pháp h i quy phù h p và th c hi n ki m đ nh v s c n

c s d ng trong các mơ hình.

N i dung bài nghiên c u
nghiên c u m i quan h gi a các y u t , tr

c h t nghiên c u ph i tìm hi u các

lý thuy t liên quan. Ti p đó s d ng các mơ hình th c nghi m đ ki m đ nh các m i
quan h này. T k t qu c a mơ hình, phân tích và tìm ra h n ch c a lu n v n, c ng
nh các h
lƠm 5 ch

ng nghiên c u ti p theo. V i nh ng n i dung trên, nghiên c u đ
ng nh sau:

Ch

ng 1: Gi i thi u

Ch

ng β: T ng quan lý thuy t và các nghiên c u tr

Ch

ng γ: Ph

Ch

ng 4: Các k t qu nghiên c u

Ch

ng 5: K t lu n

ng pháp vƠ n i dung nghiên c u

c đơy

c chia


6

Ch

ng 2. T NG QUAN LÝ THUY T VÀ CÁC NGHIÊN C U TR

C ỂY

Nghiên c u tìm hi u các lý thuy t v thanh kho n c a ch ng khốn, qu n tr
cơng ty và giá tr doanh nghi p. T đó phơn tích m i quan h gi a ba y u t này d a
trên các kêt qu nghiên c u c a nhi u tác gi trên toàn th gi i.
2.1.

Các lý thuy t liên quan đ n đ tài

2.1.1. Lý thuy t v thanh kho n c a ch ng khoán
Theo Andrew Crockett (2008) trong nghiên c u ắMarket liquidity and financial
stability”, thanh kho n là s d dàng chuy n đ i giá tr c a tài s n. C th trong nghiên
c u này, thanh kho n ch ng khoán (thanh kho n th tr

ng ch ng khoán) đ

c s

d ng nh lƠ kh n ng th c hi n giao d ch đ đi u ch nh danh m c và r i ro mà không
b nh h


ng b i giá giao d ch. Các nhân t c a thanh kho n th tr
sâu c a th tr

ng bao g m:

ng ch ng khoán: là kh n ng th c hi n các giao d ch l n

mà khơng có nh h
 Chi phí giao d ch: th

ng đ n giá ch ng khoán;
ng đ

c đo l

ng b ng chênh l ch giá đ t mua và

giá bán ch ng khốn (ắbid-ask spread”);
 Tính t c thì: t c đ mà giao d ch có th th c hi n đ
 Kh n ng ph c h i c a th tr

c, và

ng: t c đ mà giá c có th tr l i tr ng thái

cân b ng sau m t cú s c ng u nhiên trong dòng giao d ch.
2.1.2. Lý thuy t v qu n tr công ty
Qu n tr công ty là vi c xây d ng h th ng đ đi u hành và ki m soát doanh
nghi p. C u trúc qu n tr công ty ch ra cách th c phân ph i quy n và trách nhi m, quy
t c và th t c nh m giúp cho vi c ra các quy t đ nh v n hành doanh nghi p. Qua đó,
qu n tr cơng ty là vi c thi t l p m c tiêu c a doanh nghi p vƠ c ch giám sát hi u qu


7

ho t đ ng c a doanh nghi p. (Biên d ch và trích d n t sách ắPrinciples of Corporate

Governance” c a t ch c OECD6 n m β004).
NgoƠi ra, ắQu n tr cơng ty có th đ

c hi u theo ngh a h p là quan h c a m t

doanh nghi p v i c đông, vƠ theo ngh a r ng là v i toàn xã h i” (T p chí Financial
Time n m 1997). James D.Wolfensohn (1999) c ng có phát bi u ắQu n tr công ty
nh m t i m c tiêu thúc đ y s cơng b ng, tính minh b ch vƠ n ng l c ch u trách
nhi m”. Theo đó, nghiên c u ti p c n khái ni m qu n tr công ty theo β ph

ng di n:

b t cân x ng thông tin và lý thuy t đ i di n.
2.1.3. Lí thuy t v giá tr doanh nghi p
Theo lý thuy t tài chính doanh nghi p hi n đ i, giá tr doanh nghi p đ

c đ nh

ngh a lƠ s bi u hi n b ng ti n t i th i đi m nh t đ nh v các kho n thu nh p mà doanh
nghi p có th mang l i cho nhƠ đ u t .
Giá tr th c s c a doanh nghi p ph thu c vào nh ng quan ni m v giá tr
doanh nghi p khác nhau c a t ng đ i t

ng khác nhau.

M t cách chung nh t, giá tr doanh nghi p đ

c đo b ng đ l n c a kho n thu

nh p mà doanh nghi p đem l i cho nhƠ đ u t . Do đó giá tr doanh nghi p khác v i giá

bán doanh nghi p - đ

c đo b ng cung, c u ắhƠng hóa doanh nghi p”. Giá tr doanh

nghi p v n t n t i ngay c khi khơng có ho t đ ng mua-bán doanh nghi p, mà nó ch
y uđ

c coi nh m t tiêu chí đánh giá các kho n thu nh p doanh nghi p có kh n ng

mang l i. Giá tr doanh nghi p ch u nh h

ng c a r t nhi u y u t , trong đó nhi u

nhân t địi h i s đánh giá ch quan, bi n đ ng, khó đ nh l

6

ng.

T ch c H p tác và Phát tri n kinh t - Organization for Economic Co-operation and Development,
bao g m 34 thành viên là các qu c gia có n n kinh t phát tri n nh t th gi i, cùng nhau bàn b c và
trao đ i kinh nghi m đ gi i quy t các v n đ kinh t c ng nh các v n đ chung khác.


8

2.1.4. Lý thuy t chi phí đ i di n
Lý thuy t đ i di n c a Jensen vƠ Meckling, 1976 đ c p đ n m i quan h h p
đ ng gi a m t bên lƠ ng
lý - ng

i ch s h u v n c a công ty và m t bên khác lƠ ng

i qu n

i đ i di n th c hi n các quy t đ nh c a công ty. Lý thuy t đ i di n nêu ra v n

đ chính là làm th nƠo đ ng

i đ i di n làm vi c vì l i ích cao nh t cho ng

khi h có l i th v thơng tin h n ng

i ch

i ch và có nh ng l i ích khác v i l i ích c a

nh ng ơng ch này.
Lý thuy t v chi phí đ i di n đ

c Jenshen và Meckling nghiên c u n m 1976.

Trong qu n tr tài chính, v n đ đ i di n luôn ch a đ ng mâu thu n ti m tang v l i ích
gi a trái ch , c đông vƠ ng
sinh mà ng

i qu n lý doanh nghi p. Chi phí đ i di n là chi phí phát

i s h u doanh nghi p ph i gánh ch u khi có s tách b ch gi a quy n s

h u và quy n qu n lý.
Trong m t doanh nghi p s phơn đ nh gi a quy n s h u và quy n qu n
lý là h t s c c n thi t. Tuy nhiên, vi c phơn đ nh gi a quy n s h u và quy n qu n lý
s n y sinh nhi u v n đ ph c t p liên quan đ n quy n l i các bên. Các c đơng thì
ln mu n t i đa hóa giá tr doanh nghi p, giá tr ph n v n góp c a mình. Trong khi
đó, nhƠ qu n lỦ có xu h

ng đ u t vƠo nh ng d án lƠm t ng quy mô doanh nghi p

nh ng ch a đ ng nhi u r i ho c theo quy t đ nh ch quan c a h nh ng khơng lƠm
t ng l i ích c a c đơng. Jeshen vƠ Meckling cho r ng có hai d ng mâu thu n v đ i
di n: mâu tu n gi a c đông vƠ nhƠ qu n lý doanh nghi p và m u thu n gi a c đơng
và ch n . Chính s mâu thu n nƠy đư t o nên chi phí đ i di n. Các ch n và c đông
do quy n l i khác nhau trong dòng ti n thu nh p c a doanh nghi p, khơng ph i ln
ln có cùng ph

ng h

ng ho t đ ng c a doanh nghi p. Khi m t công ty s d ng n ,

các c đơng vƠ trái ch s có s mâu thu n v m t l i ích. Doanh nghi p càng vay n
nhi u cƠng lƠm gia t ng chi phí ki t qu tài chính. Các trái ch đư k p th i chi t kh u


9

các m c r i ro vào trong lãi su t các kho n cho vay. Các c đông c a công ty ph i tr
lãi vay nhi u h n, ph i gánh ch u s gi m giá th tr

ng c a c ph n s h u. Nh v y,

lý thuy t chi phí đ i di n gi i thích vì sao các cơng ty có quy mơ l n, có dịng t n t do
càng nhi u th

ng có khuynh h

ng s d ng nhi u n h n trong c c u v n c a mình.

Lý thuy t đ i di n cho r ng s h u t p trung có t

ng quan ng

c chi u v i t

l n c a công ty. Wiwattanakantang (1999) ch ng minh s h u c đơng l n có t
quan ng
th

c chi u v i địn b y tài chính. Nh ng cơng ty có s h u nhƠ n

ng s d ng nhi u n h n nh ng cơng ty có s h u nhƠ n

lãnh c a nhƠ n

c nên h th

đ ut n

c cao

c th p. Do có s b o

ng t n d ng l i th này khi vay n . (Li và c ng s n m

β009). C ng theo Li, s h u n
Nh ng công ty có s h u n

ng

c ngồi có quan h ng

c ngoƠi cao th

c chi u v i đòn b y tài chính.

ng có địn b y tài chính th p do các nhà

c ngoài mu n gi m b t cân x ng thông tin vƠ t ng n đ ki m soát v n đ

đ i di n.
2.1.5. Lý thuy t b t cân x ng thông tin
Thông tin b t cân x ng đ

c hi u là m c đ thông tin ph n nh không k p th i

vƠ đ y đ , ho c không chính xác v th tr

ng. Thơng tin b t cân x ng x y ra do có

nhi u ngu n thông tin khác nhau, th i đi m nh n thông tin khác nhau ho c do cách ti p

nh n x lý thông tin c a m i đ i t

ng khác nhau. Nghiên c u ti p c n khái ni m này

theo George Akerlof (1970), lƠ ng

i đ u tiên gi i thi u v lý thuy t b t cân x ng

thông tin, cho r ng trên th tr

ng, ban qu n tr công ty là nh ng ng

i có đ thơng tin

trong khi phía các nhƠ đ u t thì khơng n m rõ tình hình c a doanh nghi p.
Chính s b t cân x ng thơng tin tác đ ng đ n tính thanh kho n c a c phi u.
Nhi u nghiên c u cho th y, c phi u d dàng giao d ch h n đ i v i các th tr

ng có

thơng tin minh b ch, hay đ i v i nh ng công ty công khai thông tin nhi u h n v i th
tr

ng.

n l

t mình, thanh kho n th tr

ng l i tác đ ng đ n qu n tr công ty.

10

Nh ng phơn tích sơu h n các nghiên c u c a các tác gi trong ph n sau s cho th y tác
đ ng hai chi u này gi a thanh kho n c a c phi u và qu n tr công ty.
2.1.6. Lý thuy t đánh đ i
Lý thuy t đánh đ i c u trúc v n gi i thích r ng có m t s đánh đ i gi chi phí
ki t qu tài chính và t m ch n thu c a n đ đ a đ n m t c u trúc v n t i u. Giá tr
doanh nghi p có vay n b ng giá tr doanh nghi p tài tr hoàn toàn b ng v n c ph n
c ng v i hi n giá t m ch n thu tr đi hi n giá chi phí ki t qu tài chính. Khi doanh
nghi p vay n

m c v a ph i, xác su t ki t qu tƠi chính khơng đáng k , hi n giá c a

chi phí ki t qu tƠi chính c ng nh và l i th thu v

t tr i, vì v y doanh nghi p có th

vay thêm n đ gia t ng l i th c a mình.
Trên c s lý thuy t đánh đ i, Burtler và c ng s (2005) cho th y nh ng cơng ty
có c phi u thanh kho n cao thì có chi phí s d ng v n ch s h u th p. Do đó cơng ty
có xu h

ng t ng v n thông qua phát hành c phi u h n lƠ đi vay. Theo lý thuy t đánh

đ i, lá ch n thu không n cao s làm gi m nh ng l i ích v thu khi s d ng n .
DeAngelo và c ng s (1980) cho r ng nh ng cơng ty có lá ch n thu khơng n cao có
xu h

ng s d ng n th p tuy nhiên công ty s ph i gánh ch u chi phí ki t qu tài

chính khi s d ng n . Lúc đó giá tr cơng ty cịn tính đ n l i ích c a t m ch n thu và
tr đi ph n chi phí này.
Ngồi ra, vi c s d ng n vay c ng đi kèm v i vi c gia t ng ngh a v đ i v i
ch n . T su t sinh l i mà các ch n đòi h i ph thu c vào nhi u y u t nh quy mơ
cơng ty, đ tín nhi m c a th tr

ng đ i v i hi u qu ho t đ ng c a công ty và Ban

giám đ c. Các phân tích nghiên c u tr
2.2.

c đơy s lƠm rõ h n v m i quan h này.

Các b ng ch ng th c nghi m - T ng k t các nghiên c u v m i quan h gi a

tính thanh kho n c a ch ng khốn, qu n tr cơng ty và giá tr doanh nghi p


11

Nghiên c u phân tích m i quan h gi a ba y u t này theo t ng nhóm 2 y u t :
thanh kho n và qu n tr công ty; thanh kho n và giá tr doanh nghi p; qu n tr công ty
và giá tr doanh nghi p.
2.2.1. Thanh kho n và qu n tr công ty
Có m t m i quan h hai chi u gi a thanh kho n và qu n tr công ty.
H u h t các nghiên c u th c nghi m nghiên c u v
ty t i tính thanh kho n th tr

nh h

ng c a qu n tr công

ng c a c phi u. Phát hi n ban đ u ch ra r ng s c i

thi n trong c u trúc qu n tr làm gi m b t cân x ng thông tin và làm c i thi n tính
thanh kho n th tr

ng. Ch ng h n, Jain (2003) ki m đ nh m i quan h gi a c u trúc t

ch c và tính thanh kho n c a cơng ty. Jain tìm th y r ng chênh l ch giá mua và giá bán
các n

c có quy n c đơng cao h n thì h p h n. Brockman vƠ Chung (β00γ) kh o

sát quan h gi a v n đ b o v nhƠ đ u t vƠ thanh kho n, cho th y có m t m i quan
h ngh ch gi a ch t l
th y r ng th tr
kh i l

ng c a vi c b o v nhƠ đ u t và chi phí thanh kho n. H tìm

ng có ít s b o h h n thì có chênh l ch giá mua và bán l n h n vƠ

ng giao d ch ít h n b i vì các nhƠ đ u t th t b i trong vi c t i thi u hoá b t

cân x ng thông tin. Chen và c ng s (2007), Chung và c ng s (2012), Jain và c ng s
(2008), và Tang và Wang (2011) ki m đ nh nh h

ng c a tính minh b ch và công

khai c a các c phi u niêm y t trên S&P 5007 t i chênh l ch giá c phi u. K t qu
nghiên c u c a h cho th y v i m c đ công khai và minh b ch cao h n thì doanh
nghi p có tính thanh kho n th tr
s qu n tr đ ki m đ nh nh h

ng t t h n. Chung vƠ c ng s (2012) xây d ng ch
ng c a qu n tr công ty đ i v i tính thanh kho n. K t

qu nghiên c u c a h cho th y tính thanh kho n thay đ i theo th i gian có th đ

c

gi i thích m t cách có Ủ ngh a th ng kê b ng s thay đ i theo th i gian c a ch s qu n
Ch s S&P 500 (vi t đ y đ trong ti ng Anh là Standard & Poor's 500 Stock Index - Ch s c phi u
500 c a Standard & Poor) là m t ch s c phi u d a trên c phi u ph thông c a 500 công ty có v n
hóa th tr ng l n nh t niêm y t trên NYSE ho c NASDAQ. T l và lo i c phi u s d ng đ tính
tốn ch s S&P 500 đ c quy t đ nh b i hãng S&P Dow Jones Indices.
7


12

tr . Jain và c ng s (2008) ki m đ nh nh h

ng c a SOX8, m t d ng khác c a qu n tr

doanh nghi p t bên ngoƠi, đ n tính thanh kho n. Gi ng nh k v ng, h tìm th y
b ng ch ng r ng tính thanh kho n có t

ng quan d

ng v i ch t l

ng báo cáo tài

chính. Mangena và Tauringana (2007) tìm th y quan h tích c c gi a qu n tr công ty,
s h un

c ngồi và tính thanh kho n

logic lƠ nhƠ đ u t n

c ngoƠi có xu h

Nam Phi. Các k t qu c a h phù h p v i
ng đ u t vƠo các cơng ty có qu n tr hi u qu

vƠ do đó nơng cao h n n a tính thanh kho n c a các cơng ty này. Trong m t nghiên
c u th c nghi m c p qu c gia

Trung Qu c, Tang vƠ Wang (β011) đư ki m đ nh m i

quan h gi a qu n tr công ty và giá tr doanh nghi p. H tìm th y b ng ch ng m nh
m v m i quan h thu n gi a qu n tr và thanh kho n. K t qu c a h hàm ý r ng,
vi c tuân th các nguyên t c qu n tr t t t ng c

ng giá tr doanh nghi p và c i thi n

tính thanh kho n.
Nghiên c u này s phân tích chi u tác đ ng cịn l i là li u thanh kho n ch ng
khốn có nh h
h

ng đ n qu n tr công ty hay không. Lý thuy t này phát tri n theo hai

ng tranh lu n chính. M t nghiên c u h tr cho h

ng tranh lu n đ u tiên là c a

Bhide (1993). Bhide cho r ng vi c gia t ng thanh kho n th tr

ng đi kèm v i m t

kho n chi phí đ làm cho vi c qu n tr có hi u qu . Bhide phân tích nh ng lu t l
M ,đ

c thi t k đ khuy n khích thanh kho n đ i v i các nhƠ đ u t b đ ng. M c

dù t l s h u và s giám sát t bên ngoài c a các nhƠ đ u t t ch c đ i v i công ty
đ i chúng có gia t ng, nh ng h l i khơng có cùng m c đ giám sát nh nh ng nhà
đ u t ch đ ng. NhƠ đ u t ch đ ng, nh ng ng

i ng i trong h i đ ng qu n tr c a

công ty có nh ng thơng tin chi ti t v ho t đ ng c a cơng ty vƠ do đó, có s giám sát
các nhà qu n lý hi u qu t bên trong. Do s l
tr

ng các nhƠ đ u t t ng lên khi th

ng thanh kho n m nh, đ c bi t là các c đông l n, nên s có xu h

ng gia t ng

giám sát. S gia t ng trong giám sát t o ra chi phí cho doanh nghi p. Nh v y, nghiên
o lu t Sarbanes ậ Oxley (SOX) c a M quy đ nh tính minh b ch cao h n trong báo cáo tƠi chính
c a các cơng ty đ i chúng; các công ty không th c hi n s b ph t ti n.
8


13

c u c a Bhide cho th y s gia t ng thanh kho n làm gi m ho t đ ng giám sát vì đi
kèm m t kho n chi phí. Burkart và các c ng s (1997) đư h tr cho l p lu n này và
gi i thích cho s giám sát ch t ch c a các c đông l n. C đông l n là nh ng ng

i

đ có kh n ng, kinh nghi m và ti m l c đ giám sát ho t đ ng c a công ty m t cách
hi u qu nh t. Tuy nhiên, th tr

ng thanh kho n s lƠm gia t ng s l

ng các c đông

nh l , làm loãng quy n c a các c đơng l n, vì th ho t đ ng qu n tr c ng ph n nào
b suy gi m. Kahn và Winton (1998) c ng phân tích m i quan h gi a thanh kho n và
s giám sát c a các c đông l n. Nghiên c u c a các tác gi ch ra r ng tính thanh

kho n th tr

ng s làm suy y u hi u qu ki m sốt c a các c đơng l n do có nhi u

đ ng l c đ đ u c h n lƠ giám sát. C ng cho cùng k t qu , nghiên c u c a Kerry
Back, Tao Li Và Alexander Ljungqvist (2014) ch ra r ng thanh kho n càng cao càng
làm ho t đ ng qu n tr công ty kém hi u qu . Các tác gi s d ng mơ hình chu i th i
gian liên t c theo Kyle, trong đó, các c đơng l n có xu h

ng giao d ch trên nh ng

thông tin riêng đ n m vai trò ch đ ng trong vi c qu n tr cơng ty.
tính b t cân x ng c a tr tr
H

i u nƠy lƠm t ng

ng.

ng tranh lu n th hai đ

c phân tích b ng nghiên c u c a Maug (1998).

Maug xu t phát t mơ hình c a quá trình ra quy t đ nh c a c đông l n đ giám sát
công ty và phân tích m i quan h gi a thanh kho n th tr

ng ch ng khốn và qu n tr

cơng ty. Mơ hình lý thuy t c a Maug ng ý r ng thanh kho n th tr
có xu h

ng h tr cho vi c qu n tr công ty hi u qu . Th tr

các c đông l n kh c ph c đ

c v n đ ng

ng ch ng khoán

ng thanh kho n giúp

i n theo (ắfree rider”).

Nghiên c u c a William Cheung, Richard Chung và Scott Fung (2012) th c
hi n nghiên c u trên ngành công nghi p b t đ ng s n (REITs)

M t n m 199β đ n

n m β008, s d ng ch s kém thanh kho n Amihud, đư cho th y nh h

ng tích c c

c a tính thanh kho n đ n qu n tr công ty. Ch ng khoán thanh kho n lƠm gia t ng s
tham gia c a các nhƠ đ u t t ch c đ i v i ho t đ ng c a doanh nghi p vì h d dàng


14

ti p c n v i c phi u công ty và nâng cao t l s h u c ph n. Vì v y, các nhƠ đ u t
t ch c, nh ng đ i t

ng có kinh nghi m giám sát ho t đ ng c a các nhà qu n tr hi u

qu .K t lu n nƠy c ng đ

c h tr b i các nghiên c u c a Norli, Ostergaard, và

Schindele (2009). Phơn tích, đ nh l

ng d a trên d li u c a các công ty niêm y t trên

y ban ch ng khoán M trong giai đo n 1994- 2007, nghiên c u cho th y thanh kho n
khuy n khích các nhƠ đ u t quan tơm đ n vi c gián sát nhà qu n lỦ, đ gia t ng hi u
qu ho t đ ng c a công ty.

i u này, t o ra m t ph n ng ng

c l i, ch ng khốn

cơng ty s tr nên h p d n vƠ thu hút các nhƠ đ u t . Bên c nh đó, nghiên c u c a
Alex Edmans, Vivian W.Fang, Emanuel Zur, (2012) v tác đ ng c a thanh kho n
ch ng khoán đ n quy t đ nh c a các Qu đ u t linh ho t (Hedge Fund) v vi c mua
m tl

ng l n c ph n công ty c ng nh l a ch n b máy qu n lý cơng ty. Ch ng

khốn thanh kho n t t thu hút s quan tâm c a các Qu đ u t , lƠ nh ng đ n v đ

c

thành l p b i các nhƠ đ u t chun nghi p có trình đ cao, m t khi tr thành c đơng
l n s tích c c trong vi c tham gia vào ho t đ ng qu n lý cơng ty. C ng tìm hi u đ ng
thái c a các c đông l n, nghiên c u c a William Christopher Gerken (2014) c ng cho
th y ch ng khốn thanh kho n có tính h p d n h n đ i v i các c đông l n.
2.2.2. Thanh kho n c a ch ng khoán và giá tr doanh nghi p
Lý thuy t v quan h gi a tính thanh kho n và giá tr doanh nghi p thì ít gây
tranh cưi h n. D a trên mơ hình đ nh giá tài s n, các nghiên c u th c nghi m đ u
th ng nh t r ng, tính thanh kho n th p đòi h i m t t su t sinh l i cao h n. T su t
sinh l i cao h n đ bù đ p r i ro thanh kho n cho các nhƠ đ u t . T su t sinh l i yêu
c u cao h n cho th y giá tr th p h n c a các công ty kém thanh kho n.
Amihud và Mendelson (2008) đư ch ng minh r ng thanh kho n ch ng khốn
c a cơng ty có nh h

ng t i giá tr doanh nghi p. S d ng d li u ch ng khoán c a

các công ty niêm y t trên S giao d ch ch ng khoán New York t n m 1960 đ n 1979,
Amihud và Mendelson (2008) k t lu n các chính sách c a cơng ty nh m nâng cao tính


15

thanh kho n có tác đ ng tích c c đ n giá tr th tr

ng vì t su t sinh l i địi h i khơng

q cao khi c phi u có r i ro thanh kho n th p, nên giá tr th tr

ng c a doanh

nghi p c ng cao h n. Fang (β009) c ng tìm th y m i quan h tích c c gi a thanh

kho n và giá tr doanh nghi p do l i nhu n ho t đ ng cao h n vƠ đ nh y c m gi a
hi u su t ho t đ ng v i thù lao c a nhà qu n lý. S d ng t su t sinh l i ch ng khoán
hàng ngày và hàng tháng t

Trung tâm nghiên c u giá c

phi u (the Center of

Research in Security Prices ậ CRSP), d li u giao d ch ch ng khoán ng n h n t Trade
and Quote database (TAQ), d

li u v quy n c

đông t

Investor Responsibility

Research Center (IRRC), … m u nghiên c u bao g m 8,290 quan sát trên 2,642 công
ty trong các n m 199γ, 1995, 1998, 2000, và 2004. Thơng tin mà giá ch ng khốn
ph n ng đ i v i các nhà qu n lý và các ch doanh nghi p là trách nhi m c i thi n
thành qu công ty khi th tr

ng thanh kho n thông qua kh n ng gia t ng l i nhu n t

ho t đ ng kinh doanh. Tác gi c ng tìm th y r ng thanh kho n c a ch ng khoán gia
t ng giá tr công ty thông qua vi c thúc đ y hi u qu c a nh ng ắh p đ ng” v i các
nhà qu n tr . Nghiên c u t n m β007 đ n n m β01β, m u ch n bao g m 108 công ty
niêm y t trên Sàn ch ng khoán Tehran đ n n m β006 vƠ có n m tƠi chính k t thúc
ngày 31 tháng 3, các tác gi Omid Arian, Somayeh Galdipur và Javad Kiamehr (2014)
cho th y có m i quan h đ ng bi n gi a kh i l

Tobin’s Q. L

ng giao d ch ch ng khoán và ch s

ng giao d ch l n th hi n tính thanh kho n cao c a ch ng khoán.

đ nh nh giá tr th tr

c

ng c a tài s n, Tobin’s Q l n ch ng t giá tr doanh nghi p cao.

S d ng 48.679 quan sát t n m β005 đ n n m β008 trên th tr
Loan, Chimi Wu và I-Hsuan Liu c ng cho ra k t qu t

ng ch ng khoán

Ơi

ng t khi phân tích ch s

Tobin’s Q theo ba thƠnh ph n: giá ch ng khoán đ i v i thu nh p t ho t đ ng kinh
doanh, đòn b y tài chính và l i nhu n c a cơng ty.
M t s nghiên c u lý thuy t g n đơy v
tr doanh nghi p b t đ u xem xét nh h

nh h

ng c a tính thanh kho n t i giá

ng c a vi c gia t ng s l

ng c đông chi


16

ph i (blockholder) t i giá tr doanh nghi p. M t trong s các nghiên c u đó lƠ Bharath
và c ng s và Edmans và Manso (2011). Các tác gi ch ra r ng, các công ty M v i
nhi u c đông chi ph i h n thì có giá tr cao h n (đo b ng Tobin’s Q) các cơng ty ch
có m t c đơng chi ph i. H ch ra r ng, đa c đơng chi ph i có th qu n lý doanh
nghi p m t cách có k lu t. Trong mơ hình c a h , các c đơng chi ph i giao d ch m t
cách c nh tranh đ tìm ki m l i nhu n. Vi c t ng c

ng giao d ch s bao g m nhi u

thông tin vào giá c h n vƠ ph n ánh giá tr c b n c a doanh nghi p.

i u này là

nguyên nhân làm cho các nhà qu n lý n l c h n vƠ do dó lƠm t ng giá tr doanh
nghi p. Trong mơ hình đa c đông chi ph i, hai nghiên c u trên đư mơ t vai trị tích
c c quan tr ng c a thanh kho n đ i v i giá tr doanh nghi p.
Vivian W.Fang, Thomas H. Noe, Sheri Tice (2009) nghiên c u m i quan h
gi a thanh kho n c a ch ng khoán và giá tr doanh nghi p. Ch ng khoán thanh kho n
t t thì giá tr doanh nghi p kh quan h n khi đ
s sách.

nh h

tìm hi u v

c đo l

ng b ng t l th tr

ng trên

ng c a thanh kho n đ n công ty, các tác gi c ng

nghiên c u các tác đ ng bên ngoƠi đ n thanh kho n ậ d ng th p phân c a giao d ch
ch ng khoán và th y r ng s t ng lên tính thanh kho n đư lƠm gia t ng giá tr doanh
nghi p. Thanh kho n lƠm t ng n i dung hàm ch a thông tin c a giá c th tr
c a kho n ti n th

ng và

ng cho các c p qu n lý. Cu i cùng, các giao d ch l n, ho t đ ng

phân tích thơng tin, hƠnh đ ng c a các nhƠ đ u t , vƠ tính thanh kho n c a ch ng
khốn có nh h

ng đ n t su t chi t kh u hay t su t mong đ i.

2.2.3. Qu n tr công ty và giá tr doanh nghi p
Nhi u nghiên c u đ

c th c hi n đ làm rõ quan h gi a giá tr doanh nghi p

và qu n tr công ty. Gompers và c ng s (2003) nghiên c u các công ty M th p niên

1990 và th y r ng, các cơng ty có quy n c đơng m nh có giá tr doanh nghi p, l i
nhu n và m c t ng tr

ng doanh thu cao h n. Xây d ng ch s qu n tr G d a trên 24

nguyên t c qu n tr cho 1.500 doanh nghi p l n, các tác gi c ng ch ra r ng cơng ty có


17

quy n c đơng cao h n có chi phí s d ng v n th p h n vƠ ít b mua l i h n. Bebchuk
(β005, What matter in corporate governance?) c ng đư thi t l p ch s qu n tr d a trên
ch s G, vƠ c ng tìm th y k t qu t

ng t . C Gompers vƠ Bebchuk đ u d a trên d

li u IIRC9, t p trung vào các y u t qu n tr bên ngoài và giá c ph n.

n n m β006,

L.D Brown, M.L Caylor (Journal of Accounting and Public Polivy) đư thi t l p ch s
qu n tr công ty Gov-Score, đ

c đo l

ng d a trên 51 đ c đi m doanh nghi p theo

ISS (Institutional Shareholder Services) t p trung c y u t qu n tr bên trong và bên
ngoài. Nghiên c u đ

c th c hi n cho 1.868 công ty c ph n niêm y t l n

M ,k t

qu đ u cho th y c y u t bên trong vƠ bên ngoƠi đ u có m i quan h đ ng bi n v i
thành qu c a công ty.
Klapper và Love (2004) s d ng d li u đánh giá qu n tr công ty c a 14 th
tr

ng m i n i và tìm th y b ng ch ng r ng qu n tr công ty t t có t

hi u qu ho t đ ng và giá tr th tr

ng cao h n.

ng quan cao v i

a vƠo nghiên c u y u t qu c gia,

tác gi đư cho th y r ng, các cơng ty thu c qu c gia có s b o v nhƠ đ u t t t h n,
thì đ

c các nhƠ đ u t đánh giá quan tơm h n, nên giá tr th tr

ng vì th c ng cao

h n.
Anmann và c ng s (2011) s d ng d li u t 22 qu c gia phát tri n, tìm th y
m it

ng quan d

ng m nh m gi a qu n tr công ty và giá tr doanh nghi p. Chi phí

đ th c hi n c ch qu n tr d

ng nh lƠ nh h n l i ích thu đ

c t vi c qu n tr t t,

và t đó dịng ti n vào s cao h n vƠ chi phí s d ng v n c ng th p h n. Ngoài ra, h
cịn ch ra quan h tích c c gi a trách nhi m xã h i c a doanh nghi p v i giá tr doanh
nghi p. S

d ng d

li u kh o sát trên các doanh nghi p

n

trong n m β006,

Balasubramanian và c ng s (β010) đư xơy d ng ch s qu n tr (CGI) cho các công ty
The International Integrated Reporting Council là c u n i gi a các nhà làm lu t, nhƠ đ u t , các cơng

9

ty, các chun gia k tốn, thi t l p các chu n m c c ng nh các t ch c chính ph . IIRC thi t l p các
báo cáo chung cho các lo i hình cơng ty.

18

t i

n

. H tìm th y t

ng quan d

ng gi a ch s qu n tr (CGI) và giá tr doanh

nghi p. Ho t đ ng qu n tr t t đư t o nên các c h i t ng tr
doanh nghi p

n

. Trong m t nghiên c u

ng cao h n đ i v i các

Thái Lan, Connelly và c ng s (2012)

phát tri n m t ch s qu n tr doanh nghi p toàn di n t d li u kh o sát cho các n m
2002, 2004 và 2005. K t qu nghiên c u c a h cho th y các cách đo l
qu n tr cơng ty thơng th

ng khơng có t

nhiên, h tìm th y r ng, ch s qu n tr có t

ng ch t l

ng

ng quan v i giá tr doanh nghi p. Tuy
ng quan tích c c v i giá tr Tobin’s Q c a

các công ty không s d ng c u trúc qu n tr hình kim t tháp10. K t qu c a h ch ng
minh r ng, các doanh nghi p theo đu i c u trúc ki m sốt hình kim t tháp thì qu n tr
doanh nghi p khơng có tác đ ng đ n giá tr doanh nghi p.
Trong m t nghiên c u xuyên qu c gia, Lang và c ng s (2012) ki m đ nh quan
h gi a m c đ minh b ch c a cơng ty, tính thanh kho n c phi u và giá tr doanh
nghi p

46 qu c gia trong giai đo n t 1994-2007. Lang và c ng s s d ng nhi u

bi n đ i di n cho tính minh b ch. H ch ra r ng m c minh b ch cao h n t

ng quan

v i giá tr doanh nghi p cao h n vƠ tính thanh kho n là nhân t có Ủ ngh a mƠ thơng
qua đó, tính minh b ch nh h

ng t i giá tr doanh nghi p.

Black (2001) ki m đ nh li u qu n tr cơng ty có nh h

ng t i giá tr th tr

ng

c a các doanh nghi p Nga. K t qu cho th y đ l ch chu n trong x p h ng qu n tr
đ

c c i thi n thì giá tr doanh nghi p t ng g p 8 l n. Tuy nhiên, k t qu này không

v ng do quy mô m u nh . Ti p theo nghiên c u này, Black và c ng s (2006) m r ng
nghiên c u tr

c và ki m đ nh thay đ i trong qu n tr cơng ty có nh h

nào t i giá tr th tr

ng nh th

ng c a các doanh nghi p Nga trong giai đo n 1999-2005. H tìm

Mơ hình tháp qu n tr hình kim t tháp, cách nhìn t d i lên c ng gi ng nh mơ hình kim t tháp
khi đ c xây d ng khi m i th đ c xây nên t móng, cịn n u nhìn theo cách th c qu n tr ta th y
r ng nó là s phân c p, chia nh quy n n ng, quy n h n mà t ch c có. C xu ng m i c p s đ c
phân chia ra nhi u c p d i đ ph c v cho nhu c u c a c p trên.

10