ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC KHAI THÁC NƯỚC DƯỚI ĐẤT ĐẾN TRỮ LƯỢNG, CHẤT LƯỢNG CỦA TẦNG CHỨA NƯỚC PLIOCEN TRÊN VÀ PLIOCEN DƯỚI KHU VỰC TÂY NAM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
TÊN ĐỀ TÀI: ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC KHAI THÁC NƯỚC
DƯỚI ĐẤT ĐẾN TRỮ LƯỢNG, CHẤT LƯỢNG CỦA
TẦNG CHỨA NƯỚC PLIOCEN TRÊN VÀ PLIOCEN
DƯỚI KHU VỰC TÂY NAM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ
MINH.
MỤC LỤC

TÊN TÀI: NH H NG C A VI C KHAI THÁC N C D I T NĐỀ Ả ƯỞ Ủ Ệ ƯỚ ƯỚ ĐẤ ĐẾ
TR L NG, CH T L NG C A T NG CH A N C PLIOCEN TRÊNỮ ƯỢ Ấ ƯỢ Ủ Ầ Ứ ƯỚ
VÀ PLIOCEN D I KHU V C TÂY NAM THÀNH PH H CHÍ MINH.ƯỚ Ự Ố Ồ .......1
M C L CỤ Ụ .........................................................................................................1
CH NG M UƯƠ Ở ĐẦ ........................................................................................5
I. T V N :ĐẶ Ấ ĐỀ ............................................................................................5
II.M C ÍCH-YÊU C U:Ụ Đ Ầ ...............................................................................5
III.N ÂI DUNG NGHIÊN C U:Ộ Ứ ......................................................................5
IV.Ý NGH A KHOA H C VÀ TH C TI N:Ĩ Ọ Ự Ễ ...................................................6
1.Ý ngh a khoa h c:ĩ ọ ....................................................................................6
2.Ý ngh a th c ti n:ĩ ự ễ ....................................................................................6
V.PH NG PHÁP NGHIÊN C U:ƯƠ Ứ .................................................................6
CH NG I: KHÁI QUÁT C I M T NHIÊN-KINH T - NHÂN V N VÙNG ƯƠ ĐẶ Đ Ể Ự Ế Ă
NGHIÊN C UỨ ....................................................................................................6
I. I U KI N A LÝ T NHIÊN:Đ Ề Ệ ĐỊ Ự ..................................................................7
1.V trí đ a lý:ị ị ...............................................................................................7
2. a hình:Đị .................................................................................................7
3.M ng l i th y v n:ạ ướ ủ ă ..............................................................................8
4.Khí h u- khí t ng: ậ ượ .............................................................................11
5.Giao thông:...........................................................................................15
6.Tài nguyên n c:ướ .....................................................................................15
7.Th m th c v t:ả ự ậ .....................................................................................16
II. C I M KINH T -XÃ H I:ĐẶ Đ Ể Ế Ộ ................................................................16

1.Dân c :ư ...................................................................................................16
2.C s h t ng:ơ ở ạ ầ ......................................................................................16
3.C c u kinh t :ơ ấ ế .....................................................................................17
4. nh h ng phát tri n kinh t trong nh ng n m t i:Đị ướ ể ế ữ ă ớ ............................19
CH NG II: L CH S NGHIÊN C U A CH TƯƠ Ị Ử Ứ ĐỊ Ấ ........................................20
I.L CH S NGHIÊN C U A CH T:Ị Ử Ứ ĐỊ Ấ ........................................................21
1.Tr c n m 1975:ướ ă ..................................................................................21
2.Sau n m 1975:ă ......................................................................................21
II.L CH S NGHIÊN C U A CH T TH Y V N:Ị Ử Ứ ĐỊ Ấ Ủ Ă ..................................22
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
1
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
1.Tr c n m 1975:ướ ă ..................................................................................22
2.Sau n m 1975:ă ......................................................................................22
III.L CH S NGHIÊN C U A CH T CÔNG TRÌNH:Ị Ử Ứ ĐỊ Ấ ............................23
1.Tr c n m 1975:ướ ă ..................................................................................23
2.Sau n m 1975:ă ......................................................................................23
CH NG III: C U T O A CH T VÀ C I M A CH T TH Y V NƯƠ Ấ Ạ ĐỊ Ấ ĐẶ Đ Ể ĐỊ Ấ Ủ Ă
.........................................................................................................................24
I. A T NG KHU V C:ĐỊ Ầ Ự ............................................................................24
II. KI N T O:Ế Ạ .............................................................................................32
1.Các h th ng đ t gãy:ệ ố ứ ...............................................................................32
2.Ho t đ ng ki n t o:ạ ộ ế ạ ..............................................................................34
II. L CH S PHÁT TRI N A CH T:Ị Ử Ể ĐỊ Ấ ........................................................35
1.Giai đo n Miocen mu n – Pliocen:ạ ộ .......................................................35
2.Giai đo n T :ạ Đệ ứ ..................................................................................36
III. A CH T TH Y V N:ĐỊ Ấ Ủ Ă ........................................................................39
1.N c trong các tr m tích b r i Kainozoi:ướ ầ ở ờ ............................................39
2.N c trong đá Mezozoi:ướ ..........................................................................44
CH NG IV: C I M A HÌNH, A M O VÀ CÁC HI N T NG AƯƠ ĐẶ Đ Ể ĐỊ ĐỊ Ạ Ệ ƯỢ ĐỊ

CH T CÔNG TRÌNH NG L C Ấ ĐỘ Ự ...............................................................45
I.CÁC HI N T NG A CH T CÔNG TRÌNH NG L C: Ệ ƯỢ ĐỊ Ấ ĐỘ Ự ..............45
1.Hi n t ng đ a ch t t nhiên:ệ ượ ị ấ ự .................................................................45
2.Hi n t ng đ a ch t công trình đ ng l c: ệ ượ ị ấ ộ ự .............................................47
II. C I M A HÌNH, A M O:ĐẶ Đ Ể ĐỊ ĐỊ Ạ ........................................................49
1.Ki u đ a hình xâm th c b c mòn r a trôi: ể ị ự ố ử ..............................................49
2.Ki u đ a hình xâm th c tích t :ể ị ự ụ ...............................................................50
3.Ki u đ a hình tích t :ể ị ụ .............................................................................50
CH NG V: KHOÁNG S N VÀ V T LI U XÂY D NGƯƠ Ả Ậ Ệ Ự .................................51
CH NG VI: HI N TR NG KHAI THÁC N C D I T VÙNG TÂY ƯƠ Ệ Ạ ƯỚ ƯỚ ĐẤ
NAM THÀNH PHỐ...........................................................................................53
I.S L NG GI NG KHOAN:Ố ƯỢ Ế .................................................................53
II.L U L NG KHAI THÁC:Ư ƯỢ ....................................................................56
III.CH T L NG N C KHAI THÁC:Ấ ƯỢ ƯỚ ....................................................57
1.T ng ch a n c Holocen:ầ ứ ướ ....................................................................57
2.T ng Pleistocen:ầ ...................................................................................58
3.T ng Pliocen trên:ầ ..................................................................................58
4.T ng ch a n c Pliocen d i:ầ ứ ướ ướ ............................................................58
CH NG VII: TÁC NG C A KHAI THÁC N C D I T N TRƯƠ ĐỘ Ủ ƯỚ ƯỚ ĐẤ ĐẾ Ữ
L NG, CH T L NG C A CÁC T NG CH A N C PLIOCEN TRÊN ƯỢ Ấ ƯỢ Ủ Ầ Ứ ƯỚ
VÀ PLIOCEN D IƯỚ .........................................................................................60
I.S TÁC NG C A KHAI THÁC N C N TR L NG:Ự ĐỘ Ủ ƯỚ ĐẾ Ữ ƯỢ ...............60
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
2
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
II.S TÁC NG C A KHAI THÁC N C D I T N CH T Ự ĐỘ Ủ ƯỚ ƯỚ ĐẤ ĐẾ Ấ
L NG N C:ƯỢ ƯỚ ........................................................................................63
1.Nhi m b n h p ch t nit :ễ ẩ ợ ấ ơ ....................................................................63
2.Xâm nh p m n:ậ ặ ......................................................................................65
CH NG VIII: CÁC GI I PHÁP KHAI THÁC H P LÝƯƠ Ả Ợ .....................................66

1.Gi i pháp lu t pháp:ả ậ ................................................................................66
2.Gi i pháp qu n lý:ả ả ..................................................................................67
3.Gi i pháp quy ho ch:ả ạ .............................................................................67
4.Gi i pháp k thu t:ả ỹ ậ ................................................................................67
CH NG IX: K T LU N-KI N NGHƯƠ Ế Ậ Ế Ị........................................................68
I.K T LU N:Ế Ậ ..............................................................................................68
II.KI N NGH :Ế Ị ............................................................................................69
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả ...................................................................................70
PH L CỤ Ụ ........................................................................................................74
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
3
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
CẤU TRÚC BẢN KHÓA LUẬN

TÊN TÀI: NH H NG C A VI C KHAI THÁC N C D I T NĐỀ Ả ƯỞ Ủ Ệ ƯỚ ƯỚ ĐẤ ĐẾ
TR L NG, CH T L NG C A T NG CH A N C PLIOCEN TRÊNỮ ƯỢ Ấ ƯỢ Ủ Ầ Ứ ƯỚ
VÀ PLIOCEN D I KHU V C TÂY NAM THÀNH PH H CHÍ MINH.ƯỚ Ự Ố Ồ .......1
M C L CỤ Ụ .........................................................................................................1
CH NG M UƯƠ Ở ĐẦ ........................................................................................5
CH NG I: KHÁI QUÁT C I M T NHIÊN-KINH T - NHÂN V N VÙNG ƯƠ ĐẶ Đ Ể Ự Ế Ă
NGHIÊN C UỨ ....................................................................................................6
CH NG II: L CH S NGHIÊN C U A CH TƯƠ Ị Ử Ứ ĐỊ Ấ ........................................20
CH NG III: C U T O A CH T VÀ C I M A CH T TH Y V NƯƠ Ấ Ạ ĐỊ Ấ ĐẶ Đ Ể ĐỊ Ấ Ủ Ă
.........................................................................................................................24
CH NG IV: C I M A HÌNH, A M O VÀ CÁC HI N T NG AƯƠ ĐẶ Đ Ể ĐỊ ĐỊ Ạ Ệ ƯỢ ĐỊ
CH T CÔNG TRÌNH NG L C Ấ ĐỘ Ự ...............................................................45
CH NG V: KHOÁNG S N VÀ V T LI U XÂY D NGƯƠ Ả Ậ Ệ Ự .................................51
CH NG VI: HI N TR NG KHAI THÁC N C D I T VÙNG TÂY ƯƠ Ệ Ạ ƯỚ ƯỚ ĐẤ
NAM THÀNH PHỐ...........................................................................................53
CH NG VII: TÁC NG C A KHAI THÁC N C D I T N TRƯƠ ĐỘ Ủ ƯỚ ƯỚ ĐẤ ĐẾ Ữ

L NG, CH T L NG C A CÁC T NG CH A N C PLIOCEN TRÊN ƯỢ Ấ ƯỢ Ủ Ầ Ứ ƯỚ
VÀ PLIOCEN D IƯỚ .........................................................................................60
CH NG VIII: CÁC GI I PHÁP KHAI THÁC H P LÝƯƠ Ả Ợ .....................................66
CH NG IX: K T LU N-KI N NGHƯƠ Ế Ậ Ế Ị........................................................68
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả ...................................................................................70
PH L CỤ Ụ ........................................................................................................74
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
4
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
CHƯƠNG MỞ ĐẦU
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Nước luôn là vấn đề đáng quan tâm của mọi quốc gia. Nước cần trong mọi
hoạt động của con người từ nhu cầu bình thường nhất là phục vụ cho ăn uống đến
nhu cầu cao hơn trong sản xuất, phát triển kinh tế xã hội.
Trước đây nguồn nước phục vụ cho nhân dân Thành phố chủ yếu là nguồn
nước mặt, song từ đầu thế kỷ XX nước dưới đất đã dần trở thành nguồn cung cấp
nước quan trọng. Và với tốc độ phát triển nhanh như hiện nay của một Thành phố
năng động như Thành phố Hồ Chí Minh thì nhu cầu ngày càng tăng.
Việc sử dụng nguồn tài nguyên nước dưới đất sao cho hợp lý, tiết kiệm để
có thể sử dụng lâu dài là vấn đề cần được quan tâm và cần có giải pháp thiết thực.
Để đánh giá đúng tầm quan trọng của nguồn tài nguyên nước dưới đất từ đó
có những giải pháp, kế hoạch để khai thác hợp, đề tài sẽ đề cập đến “Ảnh hưởng
của việc khai thác nước dưới đất đến trữ lượng, chất lượng của tầng chứa
nước Pliocen trên và Pliocen dưới khu vực Tây Nam Thành phố Hồ Chí
Minh”.
II. MỤC ĐÍCH-YÊU CẦU:
Đánh giá tác động của khai thác nước dưới đất đến động thái của hai tầng
chứa nước Pliocen trên và Pliocen dưới.
Đề xuất một số giải pháp quản lý.
III. NỘÂI DUNG NGHIÊN CỨU:

Đánh giá được tình hình khai thác nước dưới đất hiện nay của Thành phố Hồ
Chí Minh nói chung và khu vực Tây Nam Thành phố nói riêng.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
5
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Đánh giá các ảnh hưởng từ việc khai thác nước dưới đất đến trữ lượng, chất
lượng nước trong hai tầng khai thác Pliocen trên và Pliocen dưới.
Đề suất một số giải pháp phù hợp cho tình hình khai thác nước dưới đất hiện
nay.
IV. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN:
1. Ý nghĩa khoa học:
Góp phần trong việc xem xét mối quan hệ giữa khai thác và môi trường
xung quanh.
Làm sáng tỏ sự thay đổi động thái của nước dưới đất vùng nghiên cứu do
các hoạt động kinh tế, xã hội.
2. Ý nghĩa thực tiễn:
Kết quả của đề tài là cơ sở tài liệu cho những nghiên cứu tiếp theo về động
thái nước dưới đất trong khu vực.
Kết quả nghiên cứu là cơ sở cho việc đề ra các giải pháp giúp khai thác tài
nguyên nước tốt hơn.
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Thu thập tài liệu địa chất, địa chất thuỷ văn, địa hình địa mạo có liên quan
đến khu vực nghiên cứu.
Thực hiện các bản vẽ thể hiện về đặc điểm địa chất thuỷ văn, đánh giá hiện
trạng khai thác nước dưới đất trong khu vực Tây Nam Thành phố Hồ Chí Minh.
Phân tích tổng hợp các tài liệu.


CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN-KINH TẾ- NHÂN
VĂN VÙNG NGHIÊN CỨU

SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
6
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
I. ĐIỀU KIỆN ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN:
1. Vị trí địa lý:
Khu vực nghiên cứu nằm về phía Tây Nam Thành phố Hồ Chí Minh, gồm
các quận 6, quận 8 và huyện Bình Chánh.
 Phía Bắc giáp các xã còn lại của huyện Bình Chánh, TP.Hồ Chí Minh.
 Phía Đông giáp các quận nội thành như: quận 1, quận 5…và huyện Nhà Bè.
 Phía Nam giáp các huyện Bến Lức và Cần Giuộc tỉnh Long An.
 Phía Tây giáp tỉnh Long An.
Với vị trí địa lý là cửa ngõ phía Tây Thành phố Hồ Chí Minh với các trục
giao thông quan trọng như quốc lộ 1A, huyện Bình Chánh nói riêng và vùng Tây
Nam nói chung là cầu nối giao lưu kinh tế và giao thương đường bộ giữa Thành
phố Hồ Chí Minh với đồng bằng sông Cửu Long và các vùng trọng điểm phía
Nam.
2. Địa hình:
Vùng Tây Nam có dạng địa hình nghiêng và thấp dần theo hai hướng Đông
Bắc -Tây Nam và Tây Bắc-Đông Nam, với độ cao giảm dần từ 3m đến 0,3m so
với mực nước biển. Có ba dạng địa hình chính như sau:
Trong huyện Bình Chánh dạng đất gò có cao trình từ 2-3m, phân bố tập
trung tại các xã Vĩnh Lộc A, Vĩnh Lộc. Đây là dạng địa hình thoát nước tốt, phù
hợp với các loại cây rau màu và có thể bố trí các cơ sở công nghiệp.
Dạng đất bằng phẳng có độ cao xấp xỉ 2m, phân bố ở các xã: Tân Quý Tây,
An Phú Tây, Bình Chánh, Tân Kiên, Bình Hưng, Phong Phú, Đa Phước, Quy Đức,
Hưng Long và thị trấn Tân Túc của huyện Bình Chánh. Dạng địa hình này phù
hợp với trồng lúa 2 vụ, cây ăn trái, rau màu và nuôi trồng thủy sản.
Dạng trũng thấp, đầm lầy có độ cao từ 0,5m -1m, thuộc các xã Tân Nhựt,
Bình Lợi, Lê Minh Xuân, Phạm Văn Hai. Vùng này thoát nước kém, hiện nay
trồng lúa là chính.

SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
7
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
3. Mạng lưới thủy văn:
Trong khu vực có hệ thống sông, kênh, rạch chính gồm: sông Cần Giuộc,
Chợ Đệm, Rạch Đôi, Rạch Sậy, Kênh Ngang, Kênh C…
Phần lớn sông rạch của trong khu vực nằm ở khu vực hạ lưu, nên nguồn
nước bị ô nhiễm bởi nước thải từ các khu công nghiệp của Thành phố đổ về như từ
Kênh Tàu Hủ, kênh Tân Hóa – Lò Gốm, kênh Đôi, rạch Nước Lên, rạch Cần
Giuộc… gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp (đặc biệt là nuôi trồng thủy
sản) cũng như môi trường sống của dân cư.
Nhìn chung, hệ thống sông kênh rạch, của trong khu vực chịu ảnh hưởng
của chế độ thủy triều của ba hệ thống sông lớn: Nhà Bè-Xoài Rạp, Vàm Cỏ Đông
và sông Sài Gòn. Mùa khô nước mặn xâm nhập nội đồng, mùa mưa mực nước cao
nhất lên đến 1,1m gây lụt cục bộ ở các vùng trũng của vùng.

Sông Cần Giuộc:
 Sông Cần Giuộc gồm nhiều chi nhánh, trong đó có hai nhánh chính là rạch
Cần Giuộc và sông Bà Lào. Sông Cần Giuộc chạy quanh co uốn khúc theo chiều
hướng khác nhau. Sông rộng từ 100 – 200m, sâu từ 8 – 10m.
 Kết quả quan trắc cho thấy sông có chế độ bán nhật triều. Về thành phần
hóa học của nước, kết quả phân tích cho thấy hàm lượng Clo từ 425,4-
5184,56mg/l, tổng khoáng hóa từ 0,83-9,28 g/l, độ pH từ 6,90-8,32.
 Chất lượng nước sông Cần Giuộc thay đổi theo mùa rõ rệt, mùa mưa nước
nhạt hơn mùa khô. Do ảnh hưởng mạnh mẽ của thủy triều nên nước sông có chất
lượng kém, nước đục, mặn và rất bẩn, không thể dùng cho sinh hoạt và kỹ thuật.

Sông Chợ Đệm:
 Sông Chợ Đệm ở phía Tây Bắc vùng canh tác, phía Tây nối liền với sông
Bến Lức và Rạch Tam, phía Đông Bắc nối liền với rạch Cần Giuộc, kênh Đôi và

kênh Lò Gốm. Sông Chợ Đệm dài khoảng 5km, sâu từ 5 – 10m, rộng từ 80 –
120m.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
8
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
 Sông Chợ Đệm chịu ảnh hưởng của chế độ bán nhật triều. Về chất lượng
nước: hàm lượng Clo từ 418,31 – 4564,19 mg/l, độ khoáng hóa từ 0,82 – 8,20 g/l,
pH từ 6,88 – 7,33.
 Do chịu ảnh hưởng của thủy triều nên nước sông Chợ Đệm có chất lượng
kém, nước đục, mặn và rất bẩn, không thể dùng cho ăn uống và kỹ thuật.
Ngoài hai con sông chính kể trên, trong vùng còn có các hệ thống dòng mặt rất
phát triển. Kết quả khảo sát cho thấy chúng đều chịu ảnh hưởng trực tiếp của triều.
Chất lượng nước xấu, mặn, đục và rất bẩn, không có ý nghĩa cho việc sử dụng cho
sinh hoạt và kỹ thuật.
Với một số hệ thống kênh rạch, sông ngòi chằng chịt như trên, đưa nước từ trên
cao xuống thung lũng sông để đưa ra biển, đây là nước chảy theo triền, theo trọng
lực các rạch con nối với rạch lớn đưa nước từ biển vào đất liền, chảy từ trũng thấp
nước mặn vào trũng nước ngọt cao hơn. Sông, rạch, kênh hoạt động theo triều,
nhờ vậy mà không gây ra ngập lụt ngay cả khi lũ lớn từ thượng nguồn đổ về gặp
triều cường từ biển xâm nhập vào.
Triều cường ở đây là chế độ bán nhật triều có hai đỉnh và hai chân triều, với
thời gian cách nhau là 12 giờ. Sự giao lưu giữa nước mặn và nước nhạt là ranh
giới chuyển tiếp, nó thay đổi tùy theo tương quan thủy áp giữa hai nguồn nước
trên, nó thay đổi theo mùa và cũng phụ thuộc vào cả lượng mưa ở thượng nguồn,
ngoài ra cũng còn có cả sai biệt liên quan đến quỹ đạo mặt trăng.
Khu vực Tây Nam cũng như các vùng khác trong Thành phố đều chịu ảnh
hưởng của thuỷ triều. Trên bản đồ, ta thấy sông Vàm Cỏ Đông được bắt nguồn từ
biên giới Campuchia, có lưu vực sông, có những kênh rạch thông thương giữa các
sông của khu vực như là: rạch Cần Giuộc thông thương với các sông ngòi, cửa
sông Vàm Cỏ Đông, cửa sông Sài Gòn, do đó ta có thể nói chúng đều ảnh hưởng

cả thủy triều.
Theo tóm tắt địa chất đô thị vùng kinh tế trọng điểm Đông Nam Bộ do cơ quan
chủ trì đề án Liên đoàn Địa chất 8 thì sự chuyển triều của các sông như sau:
 Sông Đồng Nai: 150km.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
9
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
 Sông Sài Gòn: 180km.
 Sông Vàm Cỏ Đông thì lên đến biên giới Campuchia.
Thời gian nước lớn và nước ròng trong khu vực nghiên cứu là:
- Nước lớn từ 9 – 14giờ và 20 – 2giờ.
- Nước ròng từ 4 – 8giờ và 15 – 19giờ.
Tình hình nhiễm mặn: kênh rạch huyện Bình Chánh từ tháng 1 – 6 toàn bộ khu
vực đều bị nhiễm mặn, độ mặn 3 ‰ đến 18 ‰ không thể sử dụng cho sinh hoạt và
cây trồng, tại sông Chợ Đệm độ mặn 4 ‰ từ ngày 3/1 – 14/1. Phổ biến hiện tượng
này ở khu vực Bình Hưng, Phong Phú và Phú Xuân.
Tình hình nhiễm chua phần lớn ở huyện Bình Chánh (An Lạc đến Lê Minh
Xuân). Những đoạn sông rạch gần cửa sông lớn (Nhà Bè – Sài Gòn) nhiễm chua
hai kì rõ rệt:
- Cuối mùa mưa, nước trung bình có pH ≤ 4 – 4,5.
- Đầu mùa mưa và mùa khô, nước hơi chua pH < 5,5.
Càng về phía sông Vàm Cỏ Đông nước càng chua, thời gian nhiễm mặn càng
dài có khi quanh năm, trên cầu An Hạ nước có pH <4.
Kết quả quan trắc nhiều năm của cục khí tượng thuỷ văn và theo tính toán của
ban phân vùng kinh tế Thành phố thì vào mùa lũ biên mặn 4 ‰, lùi xa đến khúc
Nhà Bè đến nông trường Đỗ Hòa trên sông Đồng Tranh và xã An Thới Đông trên
sông Nhà Bè.
Nói chung, sông rạch khu vực có chế độ bán nhật triều. Mực nước trung bình
cao nhất (tháng 10 – 11), biên độ dao động thủy triều từ 123 – 155cm, thấp nhất là
tháng 6 – 7 biên độ thủy triều 84cm.

Nguồn nước của khu vực bị nhiễm mặn rất nặng. Hệ thống nước ngầm của
khu vực cũng bị nhiễm mặn và nhiễm phèn. Mức độ nhiễm mặn nguồn nước ở
phía Đông Nam tương đối cao hơn phía Tây Nam. Khu vực phía Đông Nam: thời
gian nhiễm mặn từ tháng 12 – tháng 6, khu vực phía Tây Nam từ tháng 1 – tháng
6, khu vực phía Tây – Tây Bắc: từ tháng 2 – tháng 5. Khu vực phía Bắc: do địa
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
10
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
hình cao ít chịu ảnh hưởng nước mặn. Ngược lại, vào các tháng mùa kiệt, biên
mặn ấy tiến theo sông Đồng Nai vào tới khu vực phà Cát Lái đến Long Phước và
theo sông Sài Gòn lên đến Lái Thiêu.
Các quận, huyện trong khu vực gặp khó khăn không nhỏ về nước sinh hoạt,
phải dùng nước mưa hoặc nước nơi khác mang đến. Vì vậy, việc tận dụng nguồn
nước sông, kênh rạch ở trong khu vực là rất hạn chế vì thời gian nguồn nước bị
nhiễm mặn quá dài, trung bình từ 4 – 7 tháng/năm. Nguồn nước chỉ tận dụng được
trong các mùa mưa khoảng 4 – 5 tháng nên gây khó khăn cho vấn đề nước sinh
hoạt cũng như tưới tiêu trên địa bàn.
4. Khí hậu- khí tượng:
Khu vực Tây Nam cũng như các quận nội thành của Thành phố Hồ Chí
Minh có chế độ khí hậu của miền Đông Nam Bộ, thuộc khí hậu nhiệt đới gió mùa
cận xích đạo, nóng ẩm và mưa nhiều, nhiệt độ khá ổn định.
Khí hậu chia thành hai mùa rõ rệt, mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, mùa
khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau, với đặc trưng chủ yếu là:
Nhiệt độ tương đối ổn định, cao đều trong năm và ít thay đổi, trung bình
năm khoảng 26,6
0
C. Nhiệt độ trung bình tháng cao nhất là 28,8
0
C (tháng 12). Tuy
nhiên biên độ nhiệt giữa ngày và đêm chênh lệch khá lớn, vào mùa khô có trị số 8-

10
0
C.
Độ ẩm không khí trung bình năm khá cao 79,5%, cao nhất vào các tháng
7,8,9 là 80-90%, thấp nhất vào các tháng 12,1 là 70%.
Tổng số giờ nắng trong năm là 2100-2920 giờ.
Khu vực Tây Nam nằm trong vùng chịu ảnh hưởng của hai hướng gió mùa
chủ yếu phân bố vào các tháng trong năm như sau:
Từ tháng 2 đến tháng 5 gió tín phong có hướng Đông Nam hoặc Nam với
vận tốc trung bình từ 1,5-20m/s.
Từ tháng 5 đến tháng 9 thịnh hành là gió Tây-Tây Nam, vận tốc trung bình
từ 1,5-3,0m/s.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
11
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Ngoài ra, từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau có gió Đông Bắc, vận tốc trung
bình 1-1,5m/s.



Nhiệt độ:

Nhiệt độ thay đổi theo thời gian và không gian tại các xã phía Nam huyện Bình
Chánh như Bình Hưng, Phong Phú, An Phú Tây,…, nhiệt độ thay đổi từ 20 –
30
o
C. Tại các xã phía Bắc gần sân bay Tân Sơn Nhất (quận Tân Bình), nhiệt độ
thay đổi từ 26 – 29
o
C. Biên độ dao động giữa ngày và đêm khá cao từ 7 – 8

o
C,
nhiệt độ ban ngày từ 30 – 34
o
C, ban đêm từ 16 – 22
o
C.
-Bảng 2- Kết quả quan trắc của đài khí tượng Tân Sơn Nhất -
Như vậy, nhiệt độ không khí bình quân hàng năm tương đối cao (27
o
C) và ổn
định, nhiệt độ cao nhất là 28,9
o
C (tháng 4), thấp nhất là 23,3
o
C (tháng 2).
-Biểu đồ 3-Biểu đồ nhiệt độ-
Nhiệt độ cao nhất là 40
o
C (8/1982) và thấp nhất là 13,8
o
C (1/1937).

Lượng mưa:
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Nhiệt độ
(
o
C)

26,5 23,3 27,6 28,9 27,2 27,5 27,3 27,1 27 26,8 26,5 26
12
BIỂU ĐỒ NHIỆT ĐỘ (
O
C)
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, lượng mưa trung bình năm từ 1.300m
-1.770m, tăng dần lên phía Bắc theo chiều cao địa hình. Mưa phân bố không đều
giữa các tháng trong năm, mưa tập trung vào các tháng 7, 8, 9; vào tháng 12, 1
lượng mưa không đáng kể.
Theo tài liệu Bản đồ địa chất và tìm kiếm khoáng sản của Liên đoàn Địa chất 6
từ 1983 - 1987, lượng mưa mùa khô: 200mm; mùa mưa: 1375mm; cả năm:
1575mm. Lượng mưa trung bình các tháng, mùa, năm ở khu vực này như sau:
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Lượng mưa
(mm)
8 0 12 24 143 271 280 257 213 211 142 14
-
Biểu
đồ 1-
Bảng
số
liệu
lượng mưa-



Lượng bốc hơi:

Lượng bốc hơi lớn nhất vào những tháng khô.

Tổng lượng bốc hơi hàng năm 1350mm. Bình quân một ngày 3,7mm, lượng bốc
hơi cao nhất ở tháng 2, 3, 4 (5,7mm/ngày), thấp nhất từ tháng 6 – tháng 7
(2,3mm/ngày).
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
13
-Bảùng 1- Biểu đồ lượng mưa(mm)-
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Lượng bốc
hơi (mm)
7,9 5,8 6,3 6,0 4,2 3,7 3,7 3,7 3,0 2,7 3,4 3,8
-Bảng 2-Lượng bốc hơi(mm)-
BIỂU ĐỒ LƯỢNG BỐC HƠI (mm)
Lượng bốc
hơi
Tháng
-Biểu đồ 2-Biểu đồ lượng bốc hơi-



Độ ẩm:

Độ ẩm tương đối cao, độ ẩm cao nhất 94 – 95%, thấp nhất 68 – 71%, trung bình
78 – 79%. Độ ẩm bình quân hàng năm cao nhất là 84%, thấp nhất là 68% (Quan
trắc tại sân bay Tân Sơn Nhất, 1983 – 1987) -
Bảng3-Bảng số liệu độ ẩm(%)-
-Biểu đồ 4-Biểu đồ độ ẩm (%)-


Gió:

Hàng năm trong vùng có 3 loại gió: gió Đông Nam, gió Tây Nam và gió Tây
thổi xen kẽ nhau. Từ tháng 5 đến tháng 10 không có hướng gió nào chiếm ưu thế.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Độ ẩm (%) 71 67 69 71 78 82 82 83 84 83 80 75
14
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Hai hướng gió thịnh hành nhất là Đông Nam và Tây Nam. Tốc độ gió đặc trưng từ
2,1 – 3,6 m/s (gió Tây), từ 3 – 4 m/s (gió Đông).
5. Giao thông:

Đường bộ: Trong tổng sơ đồ lãnh thổ hành chính Thành phố Hồ Chí
Minh, trong khu vực Tây Nam có các con đường huyết mạch như: quốc lộ 1, tỉnh
lộ 10 và tỉnh lộ 50, nối liền nội ô Thành phố Hồ Chí Minh với các tỉnh miền Tây
Nam Bộ và một đường huyết mạch khác nối liền giữa nội thành và ngoại thành là
Nam Sài Gòn. Bên cạnh đó còn có mạng lưới giao thông rộng khắp.
Quốc lộ 1A là tuyến giao thông lớn chạy dài từ Bắc chí Nam, qua nhiều
vùng dân cư lớn và khu kinh tế quan trọng của cả nước và đường nối với Nam Sài
Gòn. Mặt đường trải nhựa rộng từ 10 – 16m. Hệ thống cầu cống trên đường cho
phép các loại xe có trọng tải lớn qua lại thuận tiện.

Đường thủy: vùng nằm trên ngã ba con đường thủy của sông Chợ Đệm
gặp rạch Cần Giuộc. Trong vùng không có tuyến giao thông đường thủy nào lớn,
chỉ có hệ thống sông nhỏ và kênh rạch rất phát triển, đáng chú ý là sông Cần
Giuộc, rạch Dơi, rạch Ông Lớn, kênh Tế, kênh Đôi, kênh Bến Nghé, kênh Sáng….
Các sông và kênh rạch trong vùng thường liên thông với nhau tạo thành một
hệ thống giao thông đường thủy rất thuận tiện đối với các loại phương tiện có mức
tải trọng vừa và nhỏ. Bằng đường thủy, vùng nghiên cứu có thể lưu thông kinh tế

với các vùng lân cận như Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu
và các tỉnh miền Tây Nam Bộ.
Tất cả những điểm trên đã tạo cho Bình Chánh nói riêng khu vực Tây Nam nói
riêng một hệ thống giao thông thuận lợi cả thủy lẫn bộ. Trong tương lai, khi Thành
phố phát triển về phía cực Tây Nam, Bình Chánh càng có vị trí quan trọng trong
quá trình đô thị hoá của Thành phố.
6. Tài nguyên nước:
Nguồn nước mặt trong khu vực chủ yếu là nước ở các sông, kênh rạch và ao
hồ.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
15
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Theo các kết quả điều tra khảo sát về nước ngầm trên địa bàn khu vực Tây
Nam cho thấy, nguồn nước ngầm khá dồi dào và đang giữ vị trí quan trọng trong
việc cung cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt của người dân. Tuy nhiên nguồn
nước ngầm của khu vực đều bị nhiễm phèn.
7. Thảm thực vật:
Thảm thực vật đóng vai trò quan trọng trọng quá trình làm giảm tốc độ
dòng chảy trên bề mặt tăng thời gian cho nước mặt thấm vào và bổ cấp nguồn
nước ngầm. Khu vực Thành phố Hồ Chí Minh nói chung và khu vực nghiên cứu
nói riêng thì thực vật rất nghèo nàn.
II. ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ-XÃ HỘI:
1. Dân cư:
Năm 2003 riêng huyện Bình Chánh đã có 219.340 người (trong đó nữ chiếm
51,66%), 41.909 hộ, trong đó dân số là nhân khẩu thường trú 165.613 người,
chiếm 69,9% dân số, dân số là nhân khẩu không thường trú 71.327 người, chiếm
30,1% dân số.
Những năm gần đây do làm tốt công tác kế hoạch hóa gia đình nên tốc độ tăng
dân số tự nhiên năm 2002 còn 1,34%.
Số người trong độ tuổi lao động năm 2003 có 143.740 người, chiếm 65,5% dân

số. Lao động của huyện chủ yếu làm việc trong ngành nông nghiệp chiếm 34,4%
số người trong độ tuổi lao động lao động thiếu việc làm và chưa có việc làm còn
nhiều, giải quyết vấn đề này đang là vấn đề bức xúc của huyện.
Quận 6, quận 8 cũng là hai quận có dân số khá đông.
2. Cơ sở hạ tầng:
Nghèo nàn nhất là huyện Bình Chánh, trước đây chỉ có điện ở một vài xã, mà
chủ yếu là do tư nhân chạy máy đèn, bán điện cho dân sử dụng. Qua một quá trình
cố gắng lắp đặt hệ thống điện, hiện nay cả 20 xã, thị trấn của huyện Bình Chánh
đều có điện, đáp ứng đầy đủ nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của dân chúng.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
16
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Trước năm 1975, hệ thống giao thông Bình Chánh không thuận tiện, việc đi lại
gặp nhiều khó khăn, nhiều xã vùng sâu chỉ có con đường thủy là độc đạo. Nay
điều kiện đi lại tương đối tốt hơn, cả đường sông lẫn đường bộ.
Về đường bộ, có quốc lộ 1A xuyên qua trung tâm huyện, với liên tỉnh lộ 50,
tỉnh lộ 10 và nhiều đường khác rất thuận lợi cho việc giao thông. Riêng huyện
Bình Chánh có chiều dài đường cấp phối là 81km (40%), đường đất 41,9km
(22%), đường giao thông nhựa 54km (15%), đường đá 20km (11%). Trong
197,5km đường thì Trung ương và Thành phố quản lý 117,2km; còn lại 80,3km là
huyện quản lý. Các xã Bình Lợi, Tân Nhựt, Đa Phước thuộc huyện Bình Chánh bị
sông rạch chia cắt nhiều nên việc đi lại còn khó khăn.
3. Cơ cấu kinh tế:
Trong khu vực Tây Nam thì huyện Bình Chánh có nền kinh tế tương đối phát
triển, hai ngành kinh tế chính là nông nghiệp và công nghiệp phát triển kém hơn
hai quận: Quận 6, Quận 8 nằm trong vùng.
a) Nông nghiệp:
Chủ yếu chỉ có huyện Bình Chánh có nền kinh tế nông nghiệp quan trọng
nhưng tốc độ phát triển của hoạt động này lại rất chậm, chỉ có 3 – 3,8%. Huyện
Bình Chánh chú trọng đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật như thuỷ lợi, điện cho ngành

trồng trọt. Đất ở đây là loại đất vùng đồng bằng cao (một phần) và đất vùng thấp
bị nhiễm mặn, nhiễm phèn, loại đất này chỉ trồng lúa được một vụ. Diện tích nông
nghiệp năm 2003 là 17.735,2ha. Sản lượng lương thực đạt 46.235 tấn thóc, 85.807
tấn mía và 46.980 tấn rau các loại.
Bình Chánh cũng chủ trương phát triển mạnh về chăn nuôi, chủ yếu là trâu, bò,
heo và các loại gia cầm. Hiện nay trên địa bàn huyện có tổng đàn heo là 21.191
con tăng 0,7% so với 2002, đàn bò sữa 1.770 con tăng 25,3%. Nghề nuôi trồng
thủy sản đang có dấu hiệu chậm lại do môi trường bị ô nhiễm. Năm 2003 tổng
diện tích nuôi trồng thủy sản đạt 690 ha với năng suất bình quân là 2,5-3,0 tấn/ha.
Trong vùng có hai khu kinh tế là nông trường Lê Minh Xuân và nông trường Phạm
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
17
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Văn Hai chủ yếu là trồng thơm xuất khẩu, các loại cây làm thức ăn gia súc, nuôi
heo, bò sữa.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
18
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
b) Công nghiệp :
Với vị trí cửa ngõ đi về đồng bằng sông Cửu Long, khu vực Tây Nam nói
chung và Bình Chánh nói riêng còn có tiềm năng phát triển công nghiệp chế biến
lương thực. Các ngành sản xuất công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp tăng nhanh
với quy mô ngày càng lớn với chất lượng tốt. Theo thống kê hiện nay toàn huyện
có 1.905 cơ sở sản xuất công nghiệp đã thu hút giải quyết việc làm cho hàng ngàn
người lao động.
c) Ngư nghiệp:
Ngư nghiệp là ngành đang phát triển hiện nay ở vùng Tây Nam nhưng tập
trung chủ yếu ở huyện Bình Chánh. Dịch vụ câu cá, nuôi cá cung ứng cho thị
trường đang phát triển. Các sông rạch, ao hồ, những con kênh mới đào ngoài tác
dụng cho tưới tiêu, giao thông còn được sử dụng nuôi tôm cá, cũng là một tiềm

năng cho ngành thuỷ sản.
d) Thương nghiệp - dịch vụ :
Huyện Bình Chánh có 4.917 cơ sở đăng ký kinh doanh thương mại dịch vụ và
buôn bán nhỏ trên toàn huyện. Hiện nay trên địa bàn huyện có 5 chợ ổn định, 9
nhóm chợ tự phát. Hầu hết cá xã đều có các điểm giao dịch mua bán. Năm 2003,
giá trị xuất khẩu của ngành thương nghiệp - dịch vụ đạt 812,39 triệu đồng chiếm
12,2% tổng giá trị sản xuất trên toàn địa bàn. Nhìn chung, ngành thương nghiệp
dịch vụ đã thúc đẩy lưu thông hàng hóa cơ bản đáp ứng nhu cầu về các mặt hàng
thiết yếu cho nhân dân và có khả năng trao đổi với các vùng lân cận.
Quận 6 và Quận 8 phát triển chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ mà không chú
trọng cho nông nghiệp.
4. Định hướng phát triển kinh tế trong những năm tới:
Trong những năm tới, dựa trên những thành quả đã đạt được. Khu vực Tây
Nam mới sẽ tiếp tục thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước vào các khu công
nghiệp và khu chế xuất trên địa bàn, nhất là huyện Bình Chánh có chính sách đầu
tư đúng mức cho nông nghiệp bằng việc đưa các tiến bộ khoa học vào áp dụng trên
giống cây trồng vật nuôi để tăng năng suất nông nghiệp.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
19
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Với mục tiêu của huyện là giải quyết vấn đề việc làm cho một bộ phận lớn
lao động tăng cường phát triển kinh tế góp phần đưa khu vực Tây Nam cũng như
huyện Bình Chánh trở thành một vùng kinh tế quan trọng trong chuỗi phát triển
kinh tế của Thành phố Hồ Chí Minh.
CHƯƠNG II: LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU ĐỊA CHẤT
Thành phố Hồ Chí Minh đã trải qua hơn 300 năm hình thành và phát triển
và những nghiên cứu về vùng cũng đã được tiến hành từ lâu. Trong đó, nghiên cứu
địa chất, địa chất thuỷ văn, địa chất công trình đã được bắt đầu từ những năm đầu
thế kỷ 19, toàn bộ quá trình nghiên cứu có thể chia làm hai giai đoạn: giai đoạn
trước 1975 và sau 1975.

SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
20
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
I. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU ĐỊA CHẤT:
1. Trước năm 1975:
Năm 1883, Pháp thành lập sở địa chất Đông Dương nhưng đến năm
1895-1960 Pháp bắt đầu nghiên cứu đồng bằng sông Cửu Long (với hai tác giả lỗi
lạc là J.Fromaget và E. Saurin) và cho ra đời một số mặt cắt dọc sông Đá, sông
Mã, sông Mêkông… đồng thời cho ra đời bộ bản đồ địa chất Đông Dương tỷ lệ
1:1.000.000 và 1:500.000 và được ấn hành năm 1950.
Năm 1960, Trần Kim Thạch báo cáo bậc thềm ở Thủ Đức.
Năm 1962, E.Saurin và Tạ Trần Tấn đã lập cột địa tầng vùng Châu Thới
–Biên Hòa – Sài Gòn.
Năm 1965, Nguyễn Văn Vân đã nghiên cứu và cho ra đời bài “Thềm phù
sa Sài Gòn – Chợ Lớn”.
Năm 1966, Trần Kim Thạch phát họa nét kiến tạo ở vùng hạ lưu sông
Đồng Nai và Lê Quang Tiếp xác định nét cơ bản địa tầng kiến tạo và mô tả trầm
tích, kiến trúc của trầm tích hạ lưu sông Đồng Nai.
Năm 1971, H.Fontane và Hoàng Thị Thân vẽ tờ bản đồ Sài Gòn – Thủ
Đức-Biên Hòa – Phú Cường – Nhà Bè, tỷ lệ 1:25.000 kèm theo thuyết minh.
Năm 1974, H.Fontane phát họa sơ lược về đứt gãy và lịch sử phát triển
địa chất vùng Biên Hòa.
2. Sau năm 1975:
Năm 1975, Trần Kim Thạch hoàn thành bản đồ địa chất Miền Nam tỷ lệ
1:2.000.000 nhưng chưa chi tiết và hệ thống. Cùng năm này Hồ Chín, Võ Đình
Ngộ với báo cáo “Những kết quả nghiên cứu mới về địa chất kỉ thứ tư của đồng
bằng sông Cửu Long”.
Năm 1977, Trần Kim Thạch hoàn thành tờ bản đồ địa chất kỉ thứ tư của đồng
bằng sông Cửu Long tỷ lệ 1:250.000.
Nguyễn Hữu Phước “Trầm tích phù sa ở vùng hạ lưu sông Đồng Nai”.

Phạm Hùng “Các trầm tích trẻ đồng bằng Tây Nam Bộ”.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
21
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Lê Đức An “Kiến tạo và địa mạo Miền Nam”.
Năm 1982 -1983, Trần Đức Lương, Nguyễn Xuân Bao với công trìng địa
chất khoáng sản Việt Nam đã nêu lên những nét khái quát về địa tầng, cấu trúc, địa
mạo Thành phố.
Năm 1983 -1985, Hà Quang Hải, Ma Công Cọ với công trình bản đồ địa chất
Thành phố và khoáng sản tỷ lệ 1:50.000.
Năm 1985 -1990, Đoàn Văn Tín và Liên đoàn địa chất Thành phố Hồ Chí
Minh đã lập báo cáo thành lập tờ bản đồ địa chất công trình, Địa chất thủy văn
Thành phố tỷ lệ 1:50.000.
II. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU ĐỊA CHẤT THỦY VĂN:
1. Trước năm 1975:
Năm 1936, Brenil và Molleret cho xuất bản “Lịch sử cấp nước Thành phố
Sài Gòn”. Cùng thời gian này có các tác giả Richard, Viclard, Godon,
Brashears với những bài viết: “Tiềm năng cung cấp nước Sài Gòn – Chợ Lớn”,
“Vấn đề nước uống, sự kiểm tra các hệ thống phân phối của nước mưa Sài
Gòn”.
Năm 1969 - 1975, Nguyễn Đình Viễn, Trịnh Thanh Phúc đã phát hiện
nước ngọt vùng rừng sác – duyên hải.
Năm 1970, J.A.Burgh, Đào Duy, Rassan viết về kết quả khảo sát và bơm
hút nước thí nghiệm tại trung tâm huấn luyện Quang Trung – Gò Vấp.
Năm 1970 - 1973, cuộc khảo sát nước ngầm ở Hoóc Môn để cung cấp
nước cho toàn thành phố Sài Gòn, do công ty của Nhật tiến hành dưới sự
hướng dẫn của tiến sĩ Hyromn Tana.
2. Sau năm 1975:
Tiến hành triển khai kế hoạch điều tra thăm dò nguồn nước dưới đất để khai
thác và sử dụng hợp lý.

SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
22
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Năm 1979, Võ Ngọc Tùng gợi năm vỉa nước ngọt trong Thành phố (vỉa
20m, 50m, 90m, 120m) đã được khai thác.
Năm 1983, Trần Hồng Phú, Đoàn Văn Tín và các chuyên gia Liên Xô đã
lập bản đồ địa chất thủy văn toàn quốc tỷ lệ 1:500.000.
Năm 1982, Nguyễn Hoàng Bỉnh và Lê Văn Tốt (Sở thủy lợi) đã báo cáo
về đặc điểm nguồn nước ngầm khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, Trần Kim
Thạch, Võ Ngọc Tùng và Đoàn 500N tham gia nghiên cứu, đánh giá trữ lượng,
chất lượng, nguồn cung cấp, hướng vận động và sự phân bố nước ngầm Thành
phố Hồ Chí Minh.
III. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU ĐỊA CHẤT CÔNG TRÌNH:
1. Trước năm 1975:
Tương tự như lịch sử nghiên cứu địa chất thủy văn, trước năm 1975 việc
nghiên cứu về địa chất công trình vẫn chưa được chú trọng lắm, chỉ có một số
bản đồ thạch liệu của công binh Mỹ và bộ công chánh ngụy nhưng chỉ giới hạn
một số công trình riêng lẻ nhằm phục vụ cho các căn cứ quân sự.
2. Sau năm 1975:
Năm 1980, Nguyễn Thanh lập tờ Bản đồ địa chất công trình lãnh thổ Việt
Nam tỷ lệ 1:2.000.000 hiện đang được viện quy hoạch Thành phố sử dụng.
Trong thời gian này Viện khoa học xây dựng Nhà nước cũng tiến hành lập đề
cương nghiên cứu đặc trưng cơ lý của vùng đồng bằng.
Năm 1981, đề tài lập bản đồ Địa Chất Công Trình – Địa Chất Thủy Văn
tỷ lệ 1:1.000.000 của tỉnh Đồng Nai do đoàn Địa Chất 801 thực hiện (kỹ sư
Đoàn VănTín chủ biên).
Năm 1981 - 1982, các nhà địa chất thuộc bộ xây dựng đã triển khai hoạt
động điều tra địa chất công trình phục vụ cho việc quy hoạch tổng thể mặt
bằng xây dựng lọc hóa dầu.
Viện quy hoạch Thành phố cùng Nguyễn Văn Thành - Trường Đại Học Tổng

hợp - khoa Địa Chất đã lập sơ đồ địa chất công trình khu vực Thành phố Hồ
Chí Minh, tỷ lệ 1:25.000.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
23
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Năm 1985 - 1990, công trình tổng hợp bảy tờ bản đồ do Viện kinh tế
Thành phố Hồ Chí Minh chủ trì và Liên Đoàn Địa Chất 8 thực hiện, tỷ lệ
1:50.000.
CHƯƠNG III: CẤU TẠO ĐỊA CHẤT VÀ ĐẶC ĐIỂM ĐỊA CHẤT
THỦY VĂN
Khu vực Tây Nam Thành Phố Hồ Chí Minh nằm ở phạm vi chuyển tiếp giữa
đới hoạt hoá Mezozoi (MZ) Đà Lạt ở phía Bắc và đới sụt võng Kainozoi (KZ)
Nam Bộ.
Tuy nhiên, vùng nghiên cứu chủ yếu nằm ở đới sụt võng Kainozoi nên cấu trúc
Kainozoi được thể hiện rõ hơn, các cấu trúc Mezozoi chỉ được phát hiện ở một số
công trình khoan đơn lẻ. Lịch sử nghiên cứu và cấu trúc địa chất khu vực đã được
thể hiện ở báo cáo Bản đồ Địa chất Thành phố Hồ Chí Minh tỷ lệ 1:50.000 (Ma
Công Cọ-1987) và báo cáo lập bản đồ địa chất thuỷ văn - công trình vùng Thành
phố Hồ Chí Minh tỷ lệ 1:50.000 (Đoàn Văn Tín - 1988).
I. ĐỊA TẦNG KHU VỰC:
GIỚI KAINOZOI (KZ)
a) Hệ Neogen (N):
Trầm tích Neogen lộ ra rất ít ở ấp Hàm Luông (Thủ Đức) còn hầu như chỉ gặp
trong một số lỗ khoan.
 Thống Miocen, bậc thượng, Hệ tầng Bình Trưng (N
1
3
bt):
Các thành tạo của hệ tầng này gặp tại lõi khoan 820, phường Bình Trưng,
Quận 2. Mặt cắt lõi khoan từ dưới lên có thể chia thành ba tập như sau:

Tập 1: cát, sạn sỏi chứa các mảnh dăm gắn kết yếu bởi bột sét màu lục, phủ
bất chỉnh hợp lên đá andesitobasalt của hệ tầng Long Bình, dày 3,3 m; phía trên là
sét bột kết có màu nâu, dày 0,5m.
Tập 2: cát bột kết màu xám, dày 7,6m.
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
24
 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Thầy NGUYỄN VĂN THÀNH
Tập 3: sét bột kết màu xám, phân lớp mỏng (phân lớp từ 0,5 đến 4,0 cm)
dày 8m, trên mặt lớp có thực vật hóa than màu đen, bị các trầm tích Pliocen
thượng hệ tầng Bà Miêu phủ bất chỉnh hợp bên trên. Tập này có chứa hóa thạch
bào tử phấn hoa vơí các dạng đặc trưng như: Microlepia sp., Schizea sp., Anemia
sp., Ginkgo sp., Plicea sp., Tsuga sp., Quercus sp., Castanopsis sp., Alaria sp.,
Fragus sp., Alnus sp., Juglans sp., được Nguyễn Đức Tùng xếp vào tuổi Miocene
muộn.
 Thống Pliocen – bậc dưới. Hệ tầng Nhà Bè (N
2
1
nb):
Chỉ xuất lộ ra một phần diện tích quận 9, phần Đông Bắc quận Thủ Đức,
nhưng gặp hệ tầng trong hầu hết các lỗ khoan sâu trên diện tích của Thành phố.
Khu vực nghiên cứu gặp hệ tầng này ở độ sâu từ 133,5m đến 320m (LK.808)
và từ 211,9m đến 330m (LK.812). Tại lõi khoan 812, từ dưới lên có các tập:
Tập 1: Cát sạn sỏi, cát pha bột sét chứa sạn, cát pha bột sét xen kẹp ít lớp
mỏng sét bột màu xám, cuội sỏi xen các lớp sét cát màu xám lục chứa bào tử, phấn
hoa và tảo nước mặn. Bề dày khoảng 26-50m, phủ bất chỉnh hợp lên cát kết màu
đỏ của hệ tầng Long Bình.
Dựa vào cấp hạt, đường kính trung bình, các thông số độ hạt khác cho thấy
trầm tích có độ chọn lọc trung bình, lệch về phía cấp hạt nhỏ. Phần bên dưới cát
sạn sỏi chiếm chủ yếu, phần trên trầm tích mịn hơn. Các trầm tích chọn lọc kém
phân bố lệch về cấp hạt nhỏ chế độ thủy động lực trung bình nhưng thay đổi

nhanh, dạng đồ thị đường cong hạt có 1-3 đỉnh.
Tập 2: Bột sét pha cát màu xám loang lổ nhẹ, sét bột cấu tạo khối chứa
thân cây hóa than màu xám tro, phớt tím, chứa bào tử phấn hoa và tảo nước mặn,
dày khoảng 9m (LK.812).
Tập 3: Cát, cát chứa sạn-sỏi màu xám xanh, xen ít lớp mỏng bột sét pha cát
chứa di tích thực vật hóa than, bào tử phấn hoa, tảo nước mặn, trùng lỗ, dày
khoảng 80-90m. Thành phần cấp hạt: cát sạn sỏi chiếm 60-68%, bột 6 -16%, sét
25-31%; các thông số độ hạt khác cho thấy trầm tích có độ chọn lọc kém, phân bố
lệch về phía cấp hạt lớn. Trầm tích thuộc cụm tướng tiền châu thổ, có chế độ thủy
SVTH: Lê Huỳnh Đức Năm2005
25