Cái đẹp trong nghệ thuật ứng xử giữa cấp trên và cấp dưới

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Cái đ p trong ngh thu t ng x gi a c p trên và c p d

U

OBO
OK S
.CO
M

L I NĨI

i

Trong cu c s ng h ng ngày ln t n t i các m i quan h giao ti p, vì m i
con ng
đ

i là t ng th các m i quan h xã h i. Ngay t khi còn nh , chúng đã

c d y cách x ng hơ, ng x v i ng

i l n trong gia đình, trong tr

ng h c.

Theo th i gian, chúng ta l n d n lên, các m i quan h c ng ngày càng nhi u và
d

ng nh m i th tr nên ph c t p nên. Chúng ta khơng th đem ng x trong

gia đình áp d ng vào n i cơng s , chúng ta c ng ph i có m t ph

ng th c giao

ti p khác trong m i quan h b n bè… t đó “ ngh thu t ng x ” là v n đ c c
k quan tr ng giúp chúng ta có th đI u hồ các m i quan h c a b n thân. giáo
ti p th c s

là m t ngh thu t, n u b n n m đ

c chìa khố c a nó thì m i th

s tr nên đ n gi n h n. Phong cách ng x t t s giúp b n có đ
t phía m i ng

i, th m chí b n còn đ

là m t đI m quan tr ng m t b

c còn nh n s tin t

c quan tr ng, m t b

c thi n c m

ng c a ng

i, đó

c kh i đ u hồn ho theo

b t c m i quan h nào.
I. Tơn tr ng c p trên

H u h t các v lãnh đ o đ u thích ra l nh cho c p trên c a mình, đây
khơng ch là nhu c u t t y u c a m i quan h v t ch c gi a c p trên và c p
d

i, mà c ng là vi c c p trên th c hi n ch c trách c a mình, nh m có đ

b o đ m thành cơng trong cơng vi c. Các s p thơng th
mình có quy n u c u c p d

cs

ng đ u cho r ng trong

i làm m t s vi c nào đó. R t nhi u c p trên còn

KIL

cho r ng mình u tú h n trên d

i vì v y m i làm đ

c làm lãnh đ o, trong

ti m th c ln có ý ngh a r t m nh m v nét u vi t c a b n thân, ln t tin v
mình. V y thì nh ng m nh l nh mà ng

i gi i đ a ra, c p d

i nên nghe theo

ch a khơng ph i ai c ng có ý ki n c a riêng mình, cách làm c a riêng mình, làm
h ng d đ nh c a c p trên.

Câp trên có tính tơn nghiêm r t cao, khi s d ng quy n l c ban b m nh
l ch, h khơng có ý ngh là s vi c s ti n tri n theo m c tiêu mà mình đã d



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
nh. M tụn nghiờm l c m giỏc nh y bộn nh t, m m y u nh t c a con ng
ph m vo s tụn nghiờm ch ng khỏc gỡ nh c m v khinh th
Trong con m t

ng nhiờn, l vi c tuy t i khụng th coi th

i khỏc.

ng v b qua.

i s khi n c p trờn v

KIL
OBO
OKS
.CO

M

R t nhi u lỳc, s ng i v i c p d

ng ng

i,

ng vo

vũng luõn qu n, th di n b t n h i. N u mờnh l nh c a c p trờn qu th c cú ch
b t c p, n u ta dựng cỏch ch ng i i phú v i c p trờn, I u ny ch c ch n
s khi n c p trờn th y s tụn nghiờm c a mỡnh b t n h i v s l y ỏc ý i
phú s h t s c coi tr ng quy n uy c a mỡnh, ho c l ụng ta s th hi n r ng b n
cú th suy ngh a ra m t s ngh no ú, nh ng ụng ta s khụng cho
phộp b n a ra ngh ki u thỏch th c v i quy n uy c a ụng ta.
Khi c p d

i mõu thu n v i lónh o, chỳng ta th

quỏ khớch, nh t l l nh ng l i l v

ng hay núi nh ng l i

t qua m c cho phộp lm t n th

ng n

tỡnh c m. Nh ng l i l ny gi ng nh con d o nh n c a vo tim nh lónh o, s
khi n cho s b c t c trong lũng b c phỏt , khi n h nụ tr n lụi ỡnh v coi b n

nh k thự. Trong tỡnh hỡnh ny cú th b n s núi th t lũng, nh ng nh ng t ng
khụng thớch h p s khi n c p trờn ngh b n luụn b t món v i h . ễng ta s ngh
th ng cha ny gi u gi m gi i th t, dỏm l a c mỡnh y ! thỡ ra nú luụn t v
thnh kớnh v i mỡnh, nh ng l i n hai lũng, hụm nay c ng l ra r i!. Trong
lũng s p bựng lờn c m giỏc thự h n nh mu n tớnh s , m t i s suy xột bỡnh
t nh.

Tý ngh i phú khi n c p trờn m t h t lý trớ. M t khi s tụn nghiờm b
t n h i. Khi m c p trờn th y th di n b xỳc ph m, c m th y x u h th m h i thỡ
c p trờn s nhỡn s vi c d

i gúc vụ cựng nghiờm tr ng, nh t th i khụng bi t

th no l ỳng sai, ch cũn, ch cũn cỏch trỳt gi n vo i t
trờn th

ng. Lỳc ny c p

ng b kớch ng, th m chớ u úc u mờ, d n n gi n quỏ hoỏ m t khụn,

m t i s phỏn oỏn m t cỏch bỡnh t nh.

i u ny tr thnh k thự s m t c a

c p trờn, nh ng hnh vi quỏ khớch c ng t ú m phỏt sinh. Cho dự l lỳc ú cú
c g ng ki m ch , nh ng sau ú cng ngh cng u t v c p trờn tỡm cỏch tr thự
b n.

1

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
Nhìn chung s vi c đã x y ra, là c p trên d
làm g

ng.
Th i Tam Qu c, Gia Cát L

ng tr tài, dùng l a thi u cháy Bác V ng
ôn nói v i Tao Tháo: “L u B ngang

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Phu, đánh quân đ ch đ i b i. H H u
ng

i không th không l y đó

c nh v y, đúng là m i hi m ho t bên trong, không th ch gi t mình,

L u B mà ph i nh c t n g c”. Còn Tào Tháo c ng cho r ng L u B , Tôn
Quy n là v t tr ng i l n nh t cho s th ng nh t thiên h c a mình, cho nên đã
quy t đ nh xu t binh chinh ph t Giang Nam.

Có m t v đ o ph , tên là Kh ng Dung, vô cùng c h . Ông cho r ng L u

B là h u du nhà hán còn Tôn Quy n thành danh là nh đóng đô

ch có đ a

th hi m tr , ông nói Tào Tháo kh i binh m t cách vô ngh a s r ng s làm m t
đi lòng tin c a thiên h . Vi c đó khi n cho Tào Tháo t c gi n. Sau khi tan ch u,
Kh ng Dung ng a m t nhìn tr i than r ng k b t nhân đi đánh ng
ngh a, t s chu c l y th t b i. Không may b ng

i nhân

i khác nghe th y tâu v i Tào

Tháo, Tào Tháo t c gi n h l nh gi t c nhà Kh ng Dung.
Có ng

i đã s m nói v i Kh ng Dung r ng : “ông th t quá c

ng tr c,

đây s là cái\ m m gây ho cho ông”
Không Dung là ng

i có tài, nh ng ông ch a l nh h i đ

c ý đ và quy t

tâm c a ch nhân, n nói b t c n, nh t là l i đem nói Tào Tháo là k b t nhân,
đìêu này ch ng khi n cho Tào Tháo gi n d , r i sinh ra ý gi t ng
Cho nên lúc c p d

i hay sao.

i n nói c p trên, đ ng có quá xúc đ ng mà lúc nào

c ng ph i t nh c nh mình cho dù mình có đúng đi ch ng n a thì c ng ph i
chú ý thái đ , chú ý v n đ ph

ng pháp cách th c và th i c ; không nên đ ng

đ v i trên khi n c p trên b c b i d n đ n gi t mình.
ch i đá, là ng
C p d
không đ

ây là k t qu c a tr ng

id

i quy n phái ghi lòng t c d đI u này.

i tr

c tiên v thái đ ph i duy trì s tôn tr ng v i c p trên,

c đ l thái đ b t c n và nh ng ý ki n và công vi c. L u ý không đ

cách nhìn nh n công vi c bi n thành cách nhìn nhân cá nhân, t t nh t không đ
đ i ph

ng hi u l m, cho r ng mình tìm cách đ i phó v i s p. Ch có đ cho c p

trên nh n th y b n v n th a nh n quy n uy c a s p, ý ki n c a b n là nh m vào
2



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
cụng vi c ch khụng ph i m
s p. Trong tr

n cụng vi c g

ng ụng kớch tõy, cụng kớch

ng h p ny, luụn ngh , h u h t cỏc s p s bỡnh t nh tr l i v suy

ngh l i cho b n thõn, luụn ngh cho l i ớch c a c p trờn, c p trờn khụng th
b n.

c cho t t ú c a b n, ụng y s c m ng vỡ lũng trung thnh c a

KIL
OBO
OKS
.CO
M

khụng hi u

Khi c p d
ph

i th o lu n m t v n n no ú v i s p hóy chỳ ý, ỏp d ng

ng phỏp m i ph

Thụng th

ng d h p thu nh t núi rừ quan I m c a mỡnh.

ng khi núi, ng khớ ph i ụn ho, l i l trỏnh c c oan: ỡờu quan

tr ng nh t l ph I cú s phõn tớch, cú c n c , tr t t rừ rng, cú s c thuy t ph c.
C pd

i ph I chỳ ý r ng c p trờn m i l ng

cũn b n ch l ng

i cú quy n quy t nh cu i cựng,

i gúp ý m thụi Núi rừ quan Iờm v i c p trờn i nh nhng

lm t ng k t qu bi u t. Vớ d : cú l cỏch lm ny c a tụi s b sung cho
k ho ch c a ụng. Tụi th y mỡnh cú trỏch nhi m ph n ỏnh v i ụng m t s
vi c.v.v

Ngoi ra, c p d

i c ng nờn ch n th i c v th i I m thớch h p. Núi

cụng khai khụng b ng núi riờng. N u vi c ó

c quy t nh thỡ nờn chu n b

k cng, núi theo tỡnh hỡnh th c t , nờn núi lỳc c p trờn vui v bỡnh t nh, ch
khụng nờn núi lỳc cõp trờn ang b n r n, c ng th ng. Nh m lỳc cõp ang cao
h ng núi rừ s t t h n lỳc bỡnh th

ng. Túm l i, c p d

i nờn c n c vo tớnh

cỏch, tỏc phong, th i I m c p trờn d ti p thu ý ki n c a ng
trao i.

i khỏc nh t

B n khụng th núi lý v i c p trờn, õy l m t quy lu t bỡnh th
khụng cú ngh a l nh ng tr

ng, nh ng

ng h p c bi t, b n khụng th tranh th c h i

núi lý m t cỏch sõu s c nh m t

c m c ớch c a mỡnh.

i th n n i ti ng th i B c Tri u T n l tõm phỳc c a vua Vi t Khuụng
D n, ó t ng cú r t nhi u di u k mang tớnh quy t nh ton c c di n, r t

c

T ng Thỏi T tớn nghi m. Sau khi quy t nh thiờn h , tri u t n t ng ki n ngh
Thỏi T th c hi n chớnh sỏch thõn v ng cng y u, t

c b t nh ng quy n t

quan tr ng c a cỏc t

khụng quy t, cho r ng

nh ng ng

ng l nh. T ng Thỏi T do d

c

i ng h mỡnh khụng ớt, h s khụng ph n b n. Tri u T n Khuyờn
3



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
móI khụng

c, liờn núi m nh: sau ng

i l i ph n l i ch c a mỡnh. Thỏi T

t nh ng , l p t c quy t nh d t khoỏt.
Mu n th c s khụng i u v i c p trờn thỡ ph i chỳ ý khụng th ti c
Ng

KIL
OBO
OKS
.CO
M

cụng s c, cú lỳc khụng th khụng h mỡnh.

i cú ti m khụng tụn tr ng c p trờn, khụng ch m ch lm vi c thỡ

quan h v i c p trờn luụn c ng th ng. Lm nhõn viờn nờn l y ú lm g

ng,

ng cỏc nhõn viờn khỏc c i thi n m i quan h v i c p trờn.

nhỡn g

Cng l nhõn viờn cú tI thỡ cng thõn tr ng trong ng x v i c p trờn.
C ng gi ng nh cng l m t cõy to cao, cng nờn cỳi th p u m i khụng b giú
th i .

Cú m t s ng

i vỡ th y mỡnh cú ti m ki u c ng, khụng coi ai ra gỡ, luụn

c ng th ng trong quan h v i c p trờn, I u ny khụng nh ng em l i r t nhi u
b t l i cho mỡnh cú lỳc th m chớ cũn gõy ra ho l n. Trong Tam Qu c Di n
Ngh a cú o n D
ng

ng Tu l ng

i cú trớ th c, gi i n núi vỡ ki n th c h n

i nh ng do ụng ta c y tI giụng cu ng, ng ch m n To Thỏo , k t

qu l ụng ta b chớnh s thụng minh lm h i c tớnh m ng c a mỡnh.
To Thỏo mu n xõy d ng m t hoa viờn, sau khi xõy xong, To Thỏo i
tr

c tham quan, m m khụng ng t bỡnh lu n, sau ú c m bỳt vi t lờn c a m t

ch ho t r i b i. M t ng

i u khụng hi u ý c a To Thỏo. D

núi: Trong mụn thờm ch ho t chớnh l ch khoỏt, th a t
quỏ. M i ng

D

ng chờ c a to

i l p t c s a l i, sau ú l i m i To Thỏo n xem. To Tho r t

vui, h i xem ai l i cú th hi u
l.

ng Tu li n

c ai cú th hi u

c ý mỡnh. Cú ng

i núi ú

ng Tu lỳc ú To Thỏo tuy khen hay nh ng trong lũng th m ú k .

Cũn cú m t l n, cú ng

i dõng cho To Thỏo m t h p b . To Thỏo vi t

ba ch nh t h p tụ lờn trờn h p r i trờn bn. D
h p b chia m i ng

i cựng n. To Thỏo h i D

Tu núi: Trờn h p ó ghi rừ m i ng
l nh c a th a t

ng Tu trụng th y li n em

ng Tu duyờn c vỡ sao D

ng

i m t mi ng. B n th n no dỏm ch ng l i

ng. Lỳc ny, To Thỏo tuy c

l i cú ỏc ý.
4

i núi vui v nh ng trong lũng



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
V sau, t c n m Ki n An th 23, L u B xu t quõn ra nỳi
t

ng Hong Trung gi t ch t t

nh Quõn, Lóo

ng To l H H u Uyờn, To Thỏo em quõn

n Hỏn Trung giao chi n v i L u B . Mu n ti n quõn thỡ b M Siờu ng n l i,
i, trong lũng do d khụng quy t. M t

KIL
OBO
OKS

.CO
M

mu n rỳt quõn l i s quõn Th c chờ c

t i, To Thỏo ang ng i n sỳp g, nhỡn x
khụng thụi. Lỳc ny, H H u
ti n m n núi x

ng g, D

nghe th y hai ch x

ụn vo tr

ng g trong bỏt m xút xa móI

ng h i m t hi u ban ờm. To Tho

ng Tu nghe th y hai ch x

ng g, D

ng Tu

ng g li n h l nh cho cỏc quan cho cỏc quan s tu tựng

thu d n hnh trang chu n b rỳt v . H H u

ụn bi t tin s h i h i, D

tr l i: nghe hi u l nh ờm nay thỡ bi t Ngu V

ng Tu

ng s p lui binh r i. X

ng g

n thỡ ch ng cú th t v t i thỡ ti c. Bõy gi chỳng ta ỏnh c ng khụng th ng m
lui thỡ s ng

ic

i chờ,

õy c ng vụ tớch s .

Ch b ng hóy s m v . Nh ng ngy t i, NguyV
Cho nờn hóy thu d n hnh lý tr

ng s thu quõn v tri u.

c trỏnh lũng quõn hoang mang. H H u

ụn nghe xong vụ cựng c m ph c li n i thu d n hnh lý. Th l cỏc t

ng l nh

ai c ng chu n b rỳt quõn v . Bu i t i To Thỏo ra ngoi i d o, ch ng ki n

c nh t
D

ng ny gi t mỡnh kinh s . Tra h i m y phen thỡ ng

i núi l i l i c a

ng Tu cho To Thỏo bi t. To Thỏo núi gi n lụi ỡnh, gỏn cho tụi danh lm

r i lo n lũng quõn, em chộm D

ng Tu ngoI c a quan.

To Thỏo mi ng tuy khen gi i m trong lũng th m k , m t t
m trong lũng cú ỏc ý v cng nghe nh ng chuy n v D
cng c m ghột, cho nờn D
thỡ c ng ch t i D

ic

i

ng Tu thỡ trong lũng

ng Tu m i b To Thỏo gi t. Suy xột nguyờn nhõn

ng Tu c y ti ngụng cu ng khụng bi t tụn tr ng c p trờn,

khụng bi t gi th di n v c ng c a v cho c p trờn. Khụng coi c p trờn ra gỡ,
tuy ch a ng v i c p nh ng lỳc no c ng lm ng

khoang ti c a mỡnh, i u ny khụng th dung th
b . Vi c ny th c s l bi h c cho nh ng ng
kiờu ng o.

c v i c p trờn, khoe

c, t t c n nhanh chúng tr

i c y cú ti m ng ng cu ng

C y ti kiờu ng o, khụng coi ai ra gỡ, cu i cựng k ch u thi t h i chớnh
mỡnh. i u ny qu th c c c k

l b t l
5

cho k th ng ti n c a c p d

i.



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Nh ng ng

i cú ti kiờu ng o th

ng khụng tụn tr ng c p trờn, thớch b i

múc khuy t i m c a c p trờn, b n h s ch ng lm

tõm u ý h p v i c p trờn
uy tớn c a c p d
ng

c. Nh th quan h gi a c p trờn v c p d

ir t

ng. C p trờn s vỡ nguyờn nhõn ny m c lm h i

KIL
OBO
OKS
.CO
M

khú cú s ti n tri n bỡnh th

c lónh , c ng ch ng th

i. C p d

i vỡ th m s khụng c g ng, trỳt gi n lờn m i

i v c m th y b t món. Nh ng c p trờn nh tay thỡ phờ bỡnh anh ta, ng

i

no n ng tay thỡ u i vi c. N u lm cho cụng b ng m t chỳt thỡ k lu t, yờu c u
r n e anh ta, n u lm h I quỏ thỡ õu õu c ng khụng

khụng

c m i ng

c c p trờn hoan nghờnh.

Ng

i c y ti kiờu ng o hay coi th

ng n ng l c c a c p trờn, hay xột nột

m i m nh l nh c a c p trờn, khụng ch u tõm th c hi n, mi n c
Ki u ng
h p

i yờu m n,

i ny n u s ng trong on th t t s xa r i m i ng

ng t c trỏch.

i, khụng th dung

c c p trờn. Thờm vo lý do quỏ thụng minh, n m rừ vi c l i thớch kheo

khoang, c p trờn c ng ch ng mu n ti p ng
quan tr ng cho anh ta lm. Nh ng ng

i nh anh ta, cng khụng giao vi c

i nh th ny thỡ r t khú dung h p v i

c p trờn nờn c ng r t khú lm nờn cụng tr ng gỡ, cu i cựng luụn r i vo tỡnh
c nh n th

ng c mó, khụng

cú ti c ng r t khú
Ng

c ng nghi p hoan nghờnh, cho dự nh ta

c tr ng d ng, ch ng cú ti n tri n gỡ c .

i c y ti ki u ng o, th

ng hay ý m i múc khuy t i m c a c p

trờn, kheo khoang ti h c h c c a mỡn, khụng ch u ch m ch lm vi c, s ch ng
phỏt huy

c ti n ng th t s c a mỡnh, d n d n lũng yờu ngh c ng nh ti

n ng cỏ nhõn tr nờn xa l , mai m t, lõu ngy tr thnh k b t ti, khụng nh ng
h i ng

i m cũn h i c mỡnh.

Theo ỡờu tra v i b n tr m cỏn b thỡ cú 30,5% l c p d

c p trờn, tỡnh hỡnh ny r t d phỏt sinh hi n t
trờn.N u c p d
th c t

ng c p d

i c p coi th

i khụng t gi i quy t v n ny trong t t

t t s d n n vi c khinh th

c ng th ng m i quan h gi a c p d

i l co ti v

t

ng c p

ng v hnh ng

ng c p trờn, khụng nghe l i c p trờn, lm

i v c p trờn.

Lm sao gi i quy t v n ny?

6

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tr

c tiờn ph i th a nh n s khỏc bi t t n t i gi a c p trờn v c p d

i,

b n khụng ch bi t u I m c a mỡnh m cũn ph i nhỡn nh n I m m nh c a c p
trờn. S

phõn cụng gi a c p trờn v c p d
nhõn viờn t

ng i gi i v m t m t no ú nh ng

KIL
OBO
OKS
.CO
M

khụng gi ng nhau, cú th

i khụng gi ng nhau,ch c trỏch

l i khụng h i n ng l c lónh o. Do v y, c p d

i ph i th

ng xuyờn cụng

b ng xỏc dỏng, khỏch quan nhỡn nh n u I m c a c p trờn.
Cú m t ng

i lm cụng tỏc khoa h c ó t ng núi v i tụi : lỳc u tụi

luụn trỏch c p trờn l m t ng
chỳng t i l i l nh ng ng

i ngoi ngh , ci gỡ c ng khụng bi t, ng

cl i

i tinh thụng chuyờn nghnh. Bõy gi tụi ó hi u ra,

cú r t nhi u vi c chỳng tụi qu th c khụng lm

c. Cụng vi c c a c p trờn

khụng ph I l vi c n gi n, vo ki n th c chuyờn ngnh thỡ ch ng th gi i
quy t

c. Bõy gi tụi th c lũng tin t

ng

c p trờn, t p trung ton b s c l c

vo cụng tỏc nghiờn c u, t o ra chỳt thnh tớch

Trong cu c s ng c a chỳng ta t n t i tỡnh tr ng nh th ny cú m t s
nhõn viờn chuyờn mụn sau khi

c b t l i ch ng bi t lm gỡ, khụng nh ng

khụng lm t t cụng vi c, c chuyờn mụn c a mỡnh c ng b phớ.

i u ny núi rừ,

dự chuyờn mụn gi i thỡ c ng ch a ch c h p v i vai trũ lónh o.
Ti p theo, nhõn viờn cú ti nờn khi m t n, cng khiờm t n thỡ c ng
m i ng

i khỏc tụn tr ng, cng

v quy n uy c a c p trờn
phỏt huy

c

c c p trờn yờu m n. Duy trỡ s tụn nghiờm

m i n i m i cú

c tớn nhi m c a c p trờn, m i

c ti n ng c a mỡnh v t o ra thnh tớch.

Sau cựng, c p d

i nờn tớch c c ch ng ho h p v i c p trờn.Trao i ý

ki n m t cỏch th ng v i c p trờn, cú

c s tin c y c a c p trờn thụng qua vi c

giỳp c p trờn c i ti n cụng vi c, ng th i c p trờn bi t
mỡnh

c ti n ng c a

II. Lm t t tr th c a c p trờn
Mu n

c c p trờn tin yờu, ph i th t s

ng h , ph c tựng v tr thnh

m t tr th t t c a c p trờn. Ph c v c p trờn, thụng th
th lm
lm

ng m i ng

c, duy ch cú hai ch ph c tựng, tuy m i ng

c, v y m r t ớt ng

i cú th th c s lm
7

c.

i u cú

i u hi u cú th



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
T x a đ n nay, m i ng

i đ u t ng có nh ng lúc khó kh n có phút c ng

th ng v i c p trên.
“Cung kính khơng b ng tn l nh”, câu nói chí lý t ngàn x a c a Trung
i sau r ng ph c tùng c p trên đ t lên hành đ u

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Qu c này đã ân c n d n dò ng

c a vi c phát tri n cơng vi c duy m i quan h cơng vi c bình th
trên và c p d

i, là giao

c đ chung s ng hồ h p ; c ng là th

trên quan sát, đánh giá c p d

ng gi a c p
c đo đ c p

i c a mình.

Trong cu c đ i con ng

i, ln t n t i đen xen nhau khơng ng ng ngh

gi a mu n và khơng mu n, hài lòng và khơng hàI lòng. Cái c m giác h t vé mà
v n ph I c

i, quay m t mà khóc h u nh m i ng

i đ u đã n m qua.

im t

v i tình c m này, có l s ph n n i s càng có hi u qu h n n ng l c c a b n.
D a vào ngun t c ln c i m , kiên trì ph c tùng đ tr thành m t tr th đ c
l c c a c p trên là m t vi c làm thơng minh, b n hãy dùng t m lòng c i m
khống đ t, s kiên trì ph c tùng làm ngun t c hành đ u, khi n c pa trên hi u
r ng, b n tuy có s b t mãn v tình c m nh ng v n th c hi n m nh l nh c a

c p trên theo lý trí. C p trên s t kh c c m ph c phong thái qu sau đó s càng
sáng l n huy hồng. Ng

c l i mâu thu n v i c p trên khi n cho m i quan h

v i c p trên đ n m t giai đo n nh t đ nh s r i vào tr ng thái c ng th ng,
trong b u khơng khí o não. Cáo giá ph i tr đ c i thi n và làm hồ d u tình
hình này s l n g p m y l n ho c m y ch c l n so v i lúc đ u n u b n có nh n
nh n ph c tùng. L i than “ n u s m bi t ngày hơm nay thì hà t t ph I làm nh
lúc đ u” qu là đã mu n. Khơng có ai mãi thu n bu m xu i gió, đ đ

c hài

lòng mãn nguy n ph i t m th i nh n n i khéo lé ph c tùng đây c ng là m t
ph

ng châm s ng.

ng nhiên, làm tr th c ng ph i khéo léo, ng
tri n hi n ra đI u nh th này,

i nào chú ý s phát

m t c quan c ng là ph c tùng c p trên, tơn

tr ng c p trên nh ng v trí c a m i ng

i trng con m t c p trên l i khơng gi ng

nhau, ví sao v y? M u ch t c a v n đ chính là b n có n m đ

tr th khơng có ng

c ngh thu t làm

i ch u đ ng não, bi t cách th hi n, ch đ ng xu t đ u l

di n, ln khi n c p trên c m th y hài lòng vì m nh l nh c a mình đã đ
8

c hồn



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
thành t t đ p. Ng

c l i, có ng

i ch làm vi c c p trên giao cho cách đ i phó

qua loa, đôi phó m t cách b đ ng, thích làm m t “ anh hùng vô danh” nh ng
l i mu n ch i th t ân th t.
c tiên, nên ch u khó đ x

ng ý t

ng v i c p trên. Trên cánh đ ng

KIL
OBO

OKS
.CO
M

Tr

b i thu, bác nông dân có lý do đ khi n m i ng

i nh t i s lao đ ng m t nh c

không ng ng ngh và môt hôi đã đ xu ng c a mình.

ây không ph i là h

vinh, mà là s đòi h i chân th c. V y b n hãy n m ch c ngh thu t và k x o đ
làm m t ng
Th
th

i tr lý gi i.
nh t:

i v i c p trên có đI m y u rõ ràng, tích c c h p tác là

ng sách. Th i nay có th i đ i khoa h c k thu t, v n hóa phát tri n nh v

b o, có m t s c p v c b n ki n th c chuyên nghành không gi i. Nh ng c p
trên nh th này th

ng bi t mình không có v trí cao trong con m t c p d

nên h r t mãn c m v i ph n ng c a c p d

i,

i. B n c vi c n m l y nh

đ êm này. L y kinh nghi m làm vi c lâu n m c a ông ta làm g

c

ng, dùng tài

c a b n đ bù đ p vào kíên th c chuyên môn b thi u h t c a c p trên v a th
hi n thích h p kh n ng c a mình. Anh hùng tìm th y đ t dung võ, tr thành
cánh tay đ c l c c a c p trên. c p trên không nh ng s chú ý t i b n mà con r t
c m kích, b m t mà thu đ
làm.!

Th hai : C p d

c hai, v y thì sao không tình nguy n vui v mà

i n ng đ ng th

ng đ

c c p trên chú ý. S chú ý c a

c p trên s càng t p trung nhi u h n vào nh ng c p d

xu t chúng. Trình đ c a nh ng ng

i “ tinh anh”, tàI n ng

i này tr c ti p quy t đ nh s l

ng và m c

đ thi hành quy t sách c a c p trên. Cho nên, n u b n qu th t có n ng l c ,
ph

ng pháp đúng đ n không ph i coi th

ng c p trên mà là ch m ch th c hi n

nhi m v mà c p trên giao cho, bù đ p tho đáng nh ng sai sót c a c p trên, th
hi n tài trí siêu phàm trong lúc ph c tùng. Nh v y b n s giành đ
s

u đãi c a c p trên. Tài gi chính là

c u th v

ch khéo léo.

Th ba: Vi c c x c a c p trên có lúc r t khó, b n ph i d ng c m đón
nh n, th hi n n ng l c và d ng khí c a mình. Có m t nhân viên đ c thân

m t

đ n v m c b nh lao ph i, ph i n m vi n ; lãnh đ o đ ng viên m i ng

i hãy

9



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
thay nhau th

ng xuyên ch m sóc anh ta. M i ng

i đ a m t nhìn nhau, ch ng

ai t thái đ gì, khi n c p trên lúng túng. Cu i cùng, chàng trai tr L u Quân t
đ ng đ ng ra gi I quy t tình hu ng khó x

ng L u Quân trong cu c h p, t t nhiên s c m n không ch là

KIL
OBO
OKS
.CO
M

đ ng, đã bi u d

cho c p trên. C p trên vô cùng c m

l i nói. Có th th y

th i kh c m u ch t giúp c p trên gi i quy t khó kh n, s

ng m khi n c p trên c m đ ng và ghi nh trong lòng.

Th t : tranh th s phân công c a c p trên. c p trên không mu n ch ra
l nh đ đôn đ c m i ng
c pd

i làm vi c. M t ng

i thân c n c p trên đã nói : “ làm

i ph i tranh th c m tình c a c p trên, xin c p trên giao vi c ch không

ph i b đ ng ch c p trên sai b o.

ây là m t th thu t đ bi n b đ ng thành

ch đ ng, nó không nh ng th hi n tính tích c c trong công tác c a c p d

i,

mà còn t ng c h i đ c p trên bi t mình. Cách làm vi c này đã ngày càng đ

c

c p trên và c p d

i có quan đi m ti n b

ng h ”.

III. Duy trì kho ng cách h p lý
Nói đ n làm cao d

ng nh r t nhìêu ng

i ghét, cho r ng đó là bi u hi n

xa r i t p th . Nh ng trên th c t , nó đã t n t i thì t t ph i có lý do bên trong
ho c là có tính h p lý.

“Làm cao” v th c ch t là m t lo i tâm lý kho ng cách mà c p trên ph i
tranh th , nó th hi n quy n uy c a h , làm t ng v th n bí c a b n thân, khi n
cho h càng có s c thu hút, đ ng th i l i d ng nó đ đI u ti t m i quan h đ ng
nghi p và x lý công vi c.

“ C p trên vì sao c n ph I làm cao” v y? Tôi ngh , chúng ta có th ti n
hành phân tích và tìm hi u t góc đ d

i đây.

1. Làm cao là bi u hi n c a quy n uy

G i thích t “làm cao” trong Hán ng t đ ên : Tác phong t cao t đ i,
c làm ra v : đây chính là n t

ng ph bi n và nguyên.

Nhân sinh ra ác c m v i làm cao. Nh ng nhìn t góc đ khác làm cao
không ch làm m t th “tiêu c c” mà nó còn có ý ngh a t nh , tr thành m t
ph

ng pháp có tính ngh thu t r t hi u qu c a nhi u c p trên trong vi c qu n

lý c p d

i.
10



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
“Làm cao” th t ra có th hi u làm m t lo i tâm lý kho ng cách. R t nhi u
c p trên thông qua vi c c ý duy trì m t kho ng cách đ i v i c p d
c pd

i ý th c đ

c s t n t i đ ng c p quy n l c, c m nh n đ

i đ cho

c s chi ph i

KIL
OBO
OKS

.CO
M

quy n uy c a c p trên mà lo i quy n uy này r t c n thi t đ i v i lãnh đ o c ng
c đ a v , m r ng vi c thi hành chính sách và ch tr

ng c a mình. N u c p

trên quá hi n, không chú ý ra oai v i c p d

i có th coi th

trên mà l

i, c p d

ng c p

i bi ng kéo dài vi c ho c c ý phá ho i cho nên c p trên mu n thông

qua làm cao đ th hi n quy n l c, s d ng quy n l c m t cách hi u qu , đây
c ng là m t cách đ c p trên làm t t ch c trách c a mình.

“Làm cao” v a t o cho c p trên, l i v a khi n c p trên có n t
trên th hi n quy n l c b t c lúc nào đ đ t đ
c p trên thành m t ng

i đáng s khi n c p d

ng c p

c m c đích, uy quy n c ng bi n
i nh n th y ph c tùng có l là

l a ch n t t nh t, còn không ph c tùng có khi l i b t l i cho mình.
Th c ra, tác d ng c a làm cao t m y tr m n m tr
gia Machili ng

c đã đ

c chính tr

i Italia trình bày trong m t cu n sách.

“quân t lu n”. Làm kinh đ ng th gi i b ng vi c vách tr n ch n t

ng

c a chính tr , đ ng th i đ a ra r t nhi u ki n gi i th u tri t, chính xác v nh ng
k th ng tr m t cách không h l p li m. Cách k chuy n ng n g n súc tích ki u
m t m i tên trngs luôn đích có th so v i tài n ng c a Hàn Phi T . Ông vi t
trong sách r ng : “ vua bu c ph i là cáo đ bi t đ

c b y, đ ng th i c ng ph I là

s t đ khi n cho sài lang kinh s ”.
Vua n u thay đ i th t th
nhát gan thì s b coi th

ng, làm vi c khinh su t nông c n, m m y u

ng,cho nên ông ta ph I có g ng th hi n s v đ i anh

d ng, luôn nghiêm túc, kiên trinh trong hành đ ng c a mình.

Machiali không ch m t l n đ c p r ng vua ph i dùng các lo i th đo n,
th m chí gi v và dùng m t s mánh khoé nh đ giành đ
yêu và bi t đ

c c s s hãi ti m tàng c a ng

c s tôn tr ng, kính

i khác. Vi c này nh t quán v i

vi c khéo léo s d ng “ làm cao”.
Là c p d

i, n u b n hi u đ

c c p trên ch vì s d ng và phát tri n

quy n l c mà đã v t óc suy ngh , không ti c công s c, đây chính là c s đ ông
11



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
ta có hy v ng thành cơng trong s nghi p thì b n s hi u đ

c bí m t c a s làm

cao c a c p trên.
2. “Làm cao” khi n c p trên tr nên th n bí”

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Vì sao c p trên ph i làm nh v y? Vì c p trên thu c vào tiêu đi m c a các
lo i mâu thu n c ng nh l i ích.

Ơng ta mu n th c hi n đ

c m c đích c a mình thì ph i bi t cách ân

mình đ d đinh c a mình khơng b phá h ng. N u c p d
ý đ c a c p trên, anh ta có th s l i d ng nó đ đ t đ

i d dàng đốn đ

c

c m c đích nào đó, t

đó s gây h i cho vi c th c hi n ý đ c a c p trên. V a khơng đ l cách làm
h u hi u nh t c a mình mà c ng khơng làm t ng thêm kho ng cách v i c p
d

i, gi m b t ti p xúc, duy trì cho mình m t v th n bí khơng th đốn đ

c.

ây c ng chính là ngun nhân khi n cho các c p trên thích “ làm cao”.
Có th th y, “ làm cao” khơng ch vì c p trên mu n th hi n mình mà còn là
cách đ phòng c p d

i. Làm c p trên qu th t r t m t!

3." Làm cao” giúp cho vi c c p trên s lý cơng vi c thêm hi u qu ”
Nh trên đã làm th c ch t là m t lo i “tâm lý kho ng cách”. “Tâm lý
kho ng cách” khơng ch mang l i c m giác an tồn

V tâm lý cho c p trên mà còn giúp x lý m i quan h xã giao và cơng
vi c, t o, t o m t ch đ còn ti n thốI. Nhi u c p trên d a vào s đI u hồ c a
mình “tâm lý kho ng cách” đ th c hi n m c đích c a mình.
Trong các tr

ng h p, các kho ng th i gian khác nhau, áp d ng s làm

cao khác nhau v i nh ng ng
m i quan h gi a m i ng

i khác nahu s hình thành m t cách khác bi t v i

i. c p trên s c n c vào nhu c p c u đ đI u ti t

lo i kho ng cách này b t c tíên th c a nh ng nhân viên khác nhau, đ ph c v

cho vi c th c hi n ý đ c a mình. Ph i tùy c
uy khơng đ ” thì khơng nh ng khơng đ t đ

ng bi n,n u “ nhân có th a mà

c hi u qu mong mu n mà còn b t

l i cho vi c x lý nh ng v n đ ph c t p.

4.“ Làm cao” t ng thêm s c thu hút b ngồi cho c p trên

12



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Th i i phỏt tri n, ki u i trong ỏm ụng khụng bi t ai lónh o l c p
trờn d

i m t m c no ú ó khụng cũn thớch h p v i cu c súng xó h i nay

n a
i u ti p thu quan I m m i ng

i u nờn chỳ tr ng

KIL
OBO
OKS
.CO

M

Bõy gi m i ng

phong b n ngoi. Cỏc c p trờn c ng nh v y. lm cao s lm t ng khi th
v v uy nghiờm c a c p trờn, ch cõn khụng quỏ ỏng nú s khi n c p trờn cng
cú s c thu hỳt.

Cú m t chớnh tr núi r ng, m i ng

i u cú xu h

ng ph c tựng quy n

uy ; cũn c p trờn l i d a trờn s lm cao ỳng m c th hi n s t tin, chỳ
ý v trớ cao h n qu n chỳng c a mỡnh t ng thờm quy n uy khi n mỡnh cng cú
s c thu hỳt, khi n m i ng

i cng thờm kớnh ph c.

5. Lm cao khi n c p trờn cú c m giỏc hi lũng, ai c ng mu n th c hi n


c giỏ tr cu c i mỡnh
M i ng

i u cú quan I m v giỏ tr cu c i khỏc nhau, m c th c

hi n nú c ng khỏc nhau. Ng

i Trung Qu c núi trong vi c ginh quy n l c,

th c hi n giỏ tr cu c s ng v xó h i c a mỡnh luụn luụn l m t tiờu chu n so
sỏnh vụ cựng quan tr ng.

C p trờn c n cú c m giỏc hi lũng vỡ giỏ tr cu c i

c th c hi n,

nhi u lỳc c p trờn cũn t ra vụ cựng c ý v v n ny v vụ tỡnh th hi n s
lm cao.

Nớch- X n ó vi t trong tỏc ph m m i ki m c a mỡnh r ng : m t c p
trờn ph i khi n c p d

i cú lũng tin v bi t cỏch gi quy n l c c a mỡnh i u

quan tr ng nh t l n u khụng cú v th n bớ thỡ khụng th uy tớn, vỡ th n u
c p trờn d

i hi u mỡnh quỏ rừ thỡ b n thõn s b coi th

ng.

M t c p trờn khụng cú uy tớn thỡ s khụng cú quy n uy, tr khi anh ta duy
trỡ kho ng cỏch v i c p d

i.

Cho nờn s lm cao c a c p trờn khụng ph i l v n o c n

gi n m nú cũn bao hm ý k di u v m t tõm lý h c.
V

c p lm t t v n thỡ c p trờn d

thớch h p v i c p trờn.
13

i ph I duy trỡ m t kho ng cỏch



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
6. Nói n ng nh nhàng, bi t gi th di n cho c p trên
Ng

i Trung Qu c r t chú ý gi di n trong m i quan h giao ti p v i

đơng nghi p. c p trên b x u m t thì ơng ta s ngh b n có x u v i ơng y và
i khi góp ý v i c p

KIL
OBO
OKS
.CO
M

c m th y quy n l c b uy hi m và t n h i. Cho nên c p d
trên thì ph i chú ý gi th di n cho c p trên.
u đI m c a nó khi n m i ng

Trên có tr i xanh, n u m i ng
vui v . hào thu n.
giao, m t ph

i t an ph n thì s

ây là cách th c nên đ

ch ng x y ra chuy n gì, s

c áp d ng trong m i quan h xã

ng th c đ c đáo đ ch nh h p tồn xã h i.

T vi c tranh nhau tr ti n
đã th hi n đ

i ln hồ nhã v i nhau, d hồ vi q.

qn c m đ n vi c xem m t trong ti c c

c tính tri t lý v gi th di n.

gi th di n cho mình và cho ng
nên làm mãi th di n c a ng

i

nh ng n i cơng c ng nên chú ý

i khác, tr phi b t đ c d nh ng quy t khơng

i khác. Cho dù k đ ng tr

c m t là k đ i đich

v i mình, trong lòng b n đang vơ cùng t c b c, th m chí đã tính m u trình bày
k hãm h i k đó thì m t v n nên t ra t

ic

i vui v . Còn n u ng

th ng khơng kiêng n , khơng gi th di n cho ng
có ý sâu xa, khiêu khích ng
m t lơgíc là :

i nào nói

i khác thì s b cho là ng

i

i khác. vì v y chúng ta r t d đ a ra suy lu n v

u tiên làm m t th di n ng

i khác đìêu này kh ng đ nh b n đã

r I vào tình hu ng c c ch ng đã, ho c là b n b ng

lòng b n đang ốn h n khơng nói khơng đ

i khác

c hi p ho c trong

c.

Cho nên khi b n khơng có đ ng quan đi m v i c p trên v m t v n đ nào
đó thì đ ng đ a ra m t cách làm ch c ch n hãy gi a chút th di n cho c p trên.
Th nh t:
trên, n u c p d

n i cơng c ng ph i chú ý tơn nghiêm c a c p trên . V i c p

i c a mình làm mình khó x , m t m t thì nhân viên này ch c là

có thành ki n ho c thù ốn v i mình. úng nh v y, m t nhà tâm lý h c đã nói
: “m i ng

i đ u thích nh ng ng

i q anh ta, ghét nh ng ng

v y k t qu c a vi c làm m t m t c p trên

ch đơng ng

i ghét anh ta”

i s là, ho c là s

dùng đòn “ n mi ng tr mi ng”, s d ng quy n l c đ đòi l i chút th di n ho c
là b ng sau này s tính n .

14



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
ây t t nhiên khơng ph i là k t qu mà c p d
c ng trái ng

i mong mu n x y ra, nó

c v i ý mu n ban đ u c a anh ta.

C p trên vơ cùng chú ý gi th di n c a mình
i có m t.

i,nh t là

ây khơng ph i là xu t t ti m

KIL
OBO
OKS
.CO
M

lúc có c p trên khác và nhi ù c p d

ch đơng ng

th c mà xu t phát t góc đ th c thi quy n l c và duy trì b o v s uy nghiêm
c a mình.

Uy tín b t n h i s m t đi hi u qu thi hành c a quy n l c. Nó nh h
t i quy t đ nh v th c hành, giám sát các m t v quy t sách tr
trên. N u m i ng

ng

c sau c a c p

i c c h i thì c p trên tr l i li u có đúng khơng? Li u có

h i thì c p trên tr l i li u có đúng khơng? N u c p d

i t ra h i hồi nghi khi

thi hành m nh l nh thì t t s làm gi m tính h u hi u v quy n l c c a c p trên.
C ng t ra ph c tùng thì c ng ch ng t đ

c hi u l c m nh l nh c a c p trên.

Thi hành l nh r t ph i l y ph c tùng có hi u qu làm ti n đ khơng có
ph c thì m nh l nh c a c p trên c ng khơng ch ng t đ
T tr ng b t n th

ng gây nh h

ch m đ n ch m n c m nh t c a con ng
Th

c tác d ng.

ng l n nh t đ n m i ng

i vì nó đ ng

i, làm t n.

ng đ n lòng t tr ng c a con ng

im tm t

n i đơng ng

i, đI u

này ph n ánh c p trên đang làm m t đang m t kh n ng ki m sốt h u hi u v i
c pd

i, khi n m i ng

c p trên.

Do v y c p d

i nghi ng n ng l c làm vi c c ng nh nhân cách c a

i n u làm m t m t c p trên thì dù đang

trong hồn c nh

nào đi ch ng n a, ph n ánh đ u tiên c a lãnh đ o v n là gi n cháy lòng ch
khơng th bình t nh phân tích ý ki n c a c p d

iđ

c. Cho dù c p trên r t có ý

s di n, che gi u đúng m c chuy n này thì s b c b i trong lòng v n khơng tiêu
tan, bóng đen này s d n thay th

n t

ng t t đ p v b n, khi n m i ng

i

nhi u l n phi n tối, v sau h i c ng khơng k p.
Do v y, làm c p trên mà b c p d

i làm x u m t tr

c trong lòng ng

i

cho dù khơng ti n n i cáu t i ch thì sau này c ng có chút k m t, th m chí còn
tr thù vì n u ơng ta khơng làm nh v y thì c ng b ng

i khác

khi n c p trên day d t, “ gi t dà do kh ” c ng b t ngu n t đây!
15

đó trách m c



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Luụn th di n cho c p trờn ch ng t b n cú thi n ý v i c p trờn, quan tõm
yờu m n c p trờn, mong mu n c p trờn lm t t cụng vi c c a mỡnh. Cú nh th
c p trờn m i ch u phõn tớch theo lý trớ ý ki n c a b n.

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Gi th di n cho c p trờn cũn th hi n b n tụn tr ng c p trờn, nghe theo
c p trờn, ý ki n c a b n khụng ph I ch trớch c p trờn m vỡ lo ngh cho cụng
vi c c a ụng ta.

Gi th di n cho c p trờn c ng chớnh l gi cho b n m t ch ng. C p
d

i nh vo ch ng ny m cũn cú m t quan h sõu s c h n c p trờn.

th i ch ng ny cũn th hi n c p d
nh, cũn c p trờn m i l ng
Gi

ng

i ch th c hi n m t s quy n gúp ý nh t

i quy t nh.

c ch ng cũn gỳp c p d

i tớờn thoỏi t nhiờn. M t khi ý ki n

a ra khụng h chu n xỏc thỡ mỡnh v n gi

c th di n.

T t nhiờn chỳng tụI khụng núi gúp ý v i c p trờn

n i ụn ng

i ph i

nờn chý ý g th di n cho c p trờn nh ng khụng cú ngh l khuy n khớch cỏc
b n giú chi u no che chi u y, lm ng

i ba ph i m chỳng t i r t tỏn thnh

b n a ra nh ng ki n ngh quý bỏu, ụng th i c ng r t kớnh tr ng nh ng ng
dỏm núi th ng.

i

i m chỳng tụi mu n l u ý l khi ki n ngh ph I chỳ ý tỡnh

hu ng, ch ng m c v cỏch th c.

Kinh nghi m l ch s ch ng mớnh n u ch chỳ ý n s h p lý n i dung
c a ý ki n m khụng ngh n hi u qu th c t c a nú thỡ s gúp ý ú ch mang
l i ho cho c p d
c p trờn

i. Chỳng tụi th c lũng khuyờn cỏc b n n u gi th di n cho

n i ụng ng

i.

Th hai: ki n ngh theo ki u th nh giỏo ki n c p trờn nghe h n, khi n
c p trờn th y mỡnh
lm t ng s tin t

c tụn tr ng, nờn d ti p thu ý ki n c a b n nh t, t ú s

ng l n nhau gi a c p trờn v b n,s lm gi m mõu thu n v

nh ng ý ngh i ich, giỳp cho ý ki n c a b n cng d dng
ch p nh n

Khi c p d

c ng

i khỏc

i gúp ý, c p trờn cú ti p thu hay khụng, i u ny khụng ch

ph thu c vo s h p lý c a n i dung ý ki n m cũn ph thu c vo cỏch m c p
d

i a ra ý ki n chớnh l lỳc no c ng ph I chỳ ý s c m nh n v tam lý v
16



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
s thay đ i t p trung c a c p trên, t c là lúc c p d

i góp ý ph I đ

c th a nh n

v tâm lý c a c p trên.
R t nhi u kinh nghi m cho th y, góp ý theo ki u th nh giáo càng d đ
i khác ti p thu. Th nh giáo ph n ánh c p d

i tr

c lúc góp ý đã nghiên

KIL
OBO
OKS
.CO
M

ng

c u, cân nh c c n th n ph

ng án và k ho ch c a c p trên, tìm h êu t t

suy ngh c a c p trên m t cách khoa h c. Do v y, ý ki n c a c p d
quan đI m c a c p trên, n t

c

i là c

ng
s

ng này s khi n c p trên c m th y tinh th n tho I

máI và s gi m ý ngh đ i đ ch v i b n.

Khi b n h c c p III, b n s g p các em h c sinh c p II và chúng s khâm
ph c h i b n các v n đ v ph

ng pháp h c t p b n s tr l i t ng câu h i c a

chúng m t cách nhi t tình và giành đ
ng

c s hài lòng v tâm lý t trong ánh m t

ng m c a b n chúng. Bình t nh phân tích s vi c này ta s c m giác g t

háI đã c m r s m và kiên c trong tâm hôn m i con ng
khác th nh giáo , đI u này ch ng t mình là ng
đó, chúng ta đ
nhi u đ

i

c v m t s m t nào

c sùng báI đI u này có l h i quá nh ng nói chung ta đã ít

c coi tr ng và có m t s

nào. Khi đ

i đi tr

i chúng ta. Ng

nh h

ng nh t đ nh thì qu không sai chút

c th nh giáo, trong lòng chúng s trào dâng lên c m giác vui s

ng,

t hào, đây là đI u mà chúng ta không t ý th c đ

c và nó chi ph i tình c m

c a chúng ta th m chí có lý trí, m i ng

ng đ u r t vui khi có c m

i bình th

giác này, c c p trên c ng không ngo i l .

Th nh giáo không ph i ch là m t vi c tìm ra đi m chung gi a ng
I m chung này v a bao g m tính th ng nh t v ph
thu l n nhau v m t tâm lý c a c p d

ng án, l i bao g m s ti p

i và c p trên.

Nhi u nhà tâm lý đã phát hi n “ch p nhân” là ph

đ ng c m gi a hai ng
ng

i.

i, c ng là m t ph

ng pháp hi u qu đ

ng pháp h u hi u đ thuy t ph c

i khác. N u b n mu n th thay đ i s thích cá nhân c a m t ng

i nào đó

thì b n ph I khi n mình gi ng anh ta, nh v y b n s càng có s c thuy t ph c.
Do v y m t ng
t u c a mình t
ông ch x

ng r

i bán hàng gi i thì luôn c làm cho thanh đI u, âm l

ng, ti t

ng x ng v i khách hàng. úng nh nhà tâm lý h c đã nói “ m t
u có th b o b n lo i r
17

này ngon h n lo i kia, nh ng b n



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
c a b n cho dù là ng
h

i có ki n th c un thâm hay h c v n kém c i l i có nh

ng làm đ n vi c làm ch n lo i r

u nào”, mà s

nh h

ng là ti n đ c a s

thuy t ph c.
i có kinh nghi m thuy t ph c th

ng s tìm hi u tr

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Nh ng ng

s tình hình c a đ i ph

ng tr

c khi s

cm t

vi c x y ra, đ ng th i d a vào nh ng

s vi c đã bi t đ t o m t s ch đ ng v ng cho mình. Sau đó, trong lúc ti p
xúc v i đ i ph

ng s tìm đ

c đi m chung gi a hai ng

i, dân dân các đI m

chung t ng lên, hai bên ngày càng thân m t, càng g n g i v tâm lý, m i nghi
ng c nh giác s dân dân tiêu tan, t đó đ i ph
ki n c a b n.
Tr

c khi c p d

ng s càng d tin và ti p thu ý

i đ xu t ý ki n thì hãy th nh giáo c p trên c a mình đ

tìm ra đ êm chung gi a hai ng

i, xây d ng lên tâm lý hồ h p gi a hai bên.

N u ý ki n c a b n là ý ki n b sung thì tr

c tiên b t đ u t cái chung là xác

nh n ý ki n c a c p ;ý kiên mà b n đ a ra là đ giúp cho cách lam , ph

ng án

c a c p trên thêm hồn thi nm càng có s c thuy t ph c, càng có hi u qu thi
hành h n.

N u ý ki n c a b n là ý ki n ph n đ i. V y thì làm sao tìm đI m chung?
Th c ra đI m chung khơng ch h n ch
có vun đ p tâm lý đ

đ i ph

đ i thì b n càng d khi n ng
lý vi c này.

Th nh giáo làm t ng s

b n thân n i dung c a ý ki n mà còn

ng ch u nghe. H n n a , khi b n có ý ki n ph i

i khác có ý đ i đ ch v i b n,đ th a nh n v tâm
uy tín c a c p trên v i b n, n u b n t o ra s

đ ng c m v i c p trên b ng thái đ thành kh n, c p trên d n d n tiêu tan nh ng
suy đốn v s b t kính c a b n, d n hi u đ
nhi m c a b n.

c đ ng c c a b n và h i ph c tín

Các nhà tâm lý xã h i h c cho r ng tín nhi m là “ cái máy l c” c a s
đ ng c m gi a con ng

i. Ch có đ i ph

c t t đ p c a b n còn ng

c l i, đ i ph

ng tín nhi m b n m i hi u đ

c đ ng

ng khơng tin b n, cho dù đ ng c đ a

ra ki n ngh là t t thì c ng s qua “ l c” khơng tin t

ng mà bi n thành th

khác. i u này ln ln b méo mó và mang màu s c c a ch ngh a hồI nghi,

18



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
khớờn c p trờn khụng th phõn tớch b ng lý trớ ý ki n c a b n v m i cõu núi c a
b n u s g n li n v i ng c khụng t t p.
IV. Cỏch lm khộo lộo can ng n, khuyờn gi i c p trờn

KIL
OBO
OKS
.CO
M

1. L y l i khuyờn gi i

Dựng l i núi c a c p trờn lm m t tiờu chu n ỏnh giỏ s v t, s giỳp b n
cú

c m t v trớ an ton v cú l i trong lỳc khuyờn gi I c p trờn. Vỡ c p trờn

tuy t i khụng ph n i ng
khi n cho c p trờn cú

i khỏc d n ra quan m c a mỡnh, h n n a nú

c c m giỏc thnh cụng v s th a nh n, khi ú trong

lũng s c m th y vui v ho c ớt nh t c ng khụng gõy ra ỏc c m no. Khi ng h

quan I m c a c p trờn, cu i cựng c ng s cso
s lm cho lónh o cú
c a b n cú

c k t lu n kh thi th hi n rừ,

c s t nh tỏo v ng th i c ng lm cho quan I m

c s th hi n khụn khộo. M t c p d

i thụng minh l khụng coi

nh cỏch khuyờn gi I khộo lộo nh ng c c k hi u qu .

Trong c kim m khỏi cú vi t cõu chuy n th ny : khi chu n b chu
di chớn t c nh Chõu Th ch Ph , m i ng

i trong nh Chõu Th ch Phu ó n

c u c u NgóI T . NgóI T ó n g p t tuyờn v h i : k ph n ngh ch ch cú
m t mỡnh Chõu Th ch Ph , m i ng
u?

Ngói T núi: th n c ng bi t
th n nghe núi tr

c õy cụng t

ch ng ph I l c u c a
lu t thỡ

iV

iV

i h hng cú t i vỡ õu m ph I chộm

iV

Vu Hm

ng lm nh v y c ng l b t c d ,

an u hnh tr

c T n. Cụng t Vu

ng c ng l h hng c a k ph n ngh ch. N u theo

ng c ng m c t i, hy v ng

iV

ng hóy lm ỳng ch ng vỡ

l i ớch riờng mỡnh m lm sai lu t

Núi xong, bốn a s i giõy th ng cho T Duyờn. T Duyờn d c
khúc, nh núi : Tiờn sinh,

c r i, ta s b qua cho h ,

id

ck ch a no!.

Trong cõu chuy n ny, ngh thu t khuyờn gi i c a Ngói T c c khụn
khộo.

c ton b cõu chuyờn, m c dự khụng cú n a l i van l n no xin tha

tụI cho h hnh nh Chõu Th ch Ph
mỡnh hi u

nh ng cu i cựng vua T Tuyờn c ng t

c v nh ph i tho thu n v i i ph

hon ton d a vo vi c Ngó T n m ch c
19

ng. CỏI khụn khộo

õy l

c l i núi c a T Tuyờn, dựng cõu



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

gi t h t nh ng ng

i h hàng c a k ph n ngh ch” làm ngun t c và tiêu chu n

phán đốn. Sau đó d n đ n nh ng vi c c a vua T tun, t đó đã k t lu n
hoang đ

ng là T tun t sát.

ng nhiên, vua T khơng th t sát đ

c s linh ho t c a l p lu n mình. Nh

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Ngãi T ch mu n d a vào đó đ có đ
v y là Ngãi T đã đ t đ

c, mà

c m c đích c u s ng đ

c m i ng

i nhà Th ch

Ph m khun can đam vua T Tun.
c s c nh t là
l y kíên ngh t k d

ch khi T tun đang “d khóc d c

i” thì ph I nh n

i quy n nh ng l i khơng th n i gi n nh tr

cđ

c.

Khó là ch T Tun khơng th ph nh n l i nói c a mình và c ng khơng mu n
t mình tìm đ n lu n khơng ph I cho mình chính. L a ch n t t nh t c a T
Tun là nghe theo khuy n cáo c a đ i ph

ng.

2. L y hành đ ng làm c n c đ khun gi i

Nhi u khi, có nh ng ch khơng nh t trí gi a l i nói và vi c làm c a lãnh.
đI m này thì t ng

Mà
d

i lãnh đ o c ng có th ch a ý th c đ

c. Lúc đó, c p

i có th l y nh ng đI m thi u sót trong quan đI m nào đó, giúp c p trên t nh

ng đ

c.

M t đ i th n đ i B c T ng là Tri u Ph đã nói r t rõ quan đI u này sau
khi l p tri u, trong th i gian đ u tiên, Tri u Ph đã t ng k t đ
c a nh ng tri u đình tr

c kinh nghi m

c đã b suy vong. Ngun nhân ch y u là: “c

p đo t

quy n binh c a tr ng th n đ i t

ng”. T đó, ơng đã nhi u l n khun T ng

TháI T hãy đem nh ng k đI ng

c l i v i T ng Thái T đ khun gi I, đem

T ng Thái T đã ch p nhân ki n ngh c a Tri u Ph . Sau đó, khi xem xong v
k ch n i ti ng “ chén r
các t

u thâu tóm binh quy n”, t

ng T ng Thái T đã nói v i

ng l nh nh ng đI u lo âu c a minh: “n u m t ngày nào đó, qn lính c a

các ng

i mang hồng bào dâng các ng

Trong câu nói này, chúng ta có th hi u đ

i, thì các ng

i có t ch i khơng?”

c r ng l i nói c a Tri u Ph đã đ ng

ch m đ n tim đen c a T ng Thái T . Câu chuy n này c ng cho ta th y r ng
Tri u Ph đã làm cho T ng Thái T ph i xem l i mình, t đó khi n T ng Thái
T bi t đ

c nh ng l i h i và nh ng nguy c quy n l c ti m n

20

trong đó.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
3. Hóy khuyờn b o b ng nh ng l i chõn th t
Khi ng

i lónh o xem xột v x lý v n , do nhi u nguyờn nhõn, cú

lỳc do ch a n m v ng cụng vi c m d n t i k t c c t i t . Nh ng lỳc th ny,
i th hi n lũng trung thnh, tỡm

nh t l y

c lũng tin c a lónh o, l n sau nh t nh khụng v p ph I sai

l m. Hóy núi ớt lm nhi u, nh th s cú
s coi b n nh ng
b n.

c bi n phỏp thỡ ú l c h i t t

KIL
OBO
OKS
.CO
M

n uc pd

c thi n c m t phớa lónh o. V h

i b n trung thnh, tri k c a h . H s nh

Th ký Ti u V

mói cụng lao c a

ng ó tr i qua kinh nghi m nh th ny : m t l n trong

c c cú tri u t p cu c h p i v i nh n ng

i cú trỏch nhi m c a t ng khoa,

phũng chu n b s p x p nhi m v cụng tỏc cho giai o n sau, trong bỏo cỏo
khi khai m c, cú m t v tr
thnh cụng vi c
cho c c tr

ng khoa thi u tinh th n trỏch nhi m ó khụng hon

c giao, h n th l i tr n trỏnh trỏch nhi m. K t qu l khi n

ng ph i phỏt cỏu, khụng khớ cu c h p h t s c c ng th ng.

4. Nhõn lỳc c p trờn vui v , hóy a ra ý ki n

Lỳc lónh o ang cú tõm tr ng vui v , n u a ra ý ki n thỡ s d dng cú


c s ti p nh n t phớa h . Nh ng lỳc ny, b n cú th s d ng cỏch chuy n

ch núi Lỳc lónh o ang cú tõm tr ng vui v , n u a ra ý ki n thỡ s d

dng cú

c s ti p nh n t phớa h . chuy n bn vo cụng vi c chớnh c a

mỡnh. Nh ng ph i r t khộo lộo v ph I chỳ ý r ng nh t nh khụng

c lm

cho c p trờn m t h ng.

Tõm lý h c hi n i ó ch ng minh. Khi con ng
t t trong lũng khụng

c nh th lỳc bỡnh th

i cú tõm tr ng khụng

ng d sinh ra th t v ng v cú

nh ng suy ngh thi u sỏng su t. Tõm lý khụng n nh c ng d gõy ra nh ng
hnh vi qỳa khớch. i u ny núi rừ r ng, con ng

i l ng v t cú c tr ng tõm

lý v sinh lý ph c t p. T duy suy ngh s b tỏc ng b i m t tr ng thỏi tõm lý
no ú. Vỡ th trong khi giao ti p gi a con ng
ph i chỳ ý n thay i tỡnh c m c a i ph
l cú

c l i ớch. T ú chi m

i v i con ng

i, chỳng ta c ng

ng trỏnh nh ng tỏc h i v c ng

c s ch ng v u th trong ph

21

ng



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
di n tõm lý no ú, trỏnh

c cho mỡnh nh ng t n th

ng tiờu c c khụng ỏng

cú.
Nh lónh o c ng l ng


trờn.

ng c a quy

i u ny ó nh c nh chỳng ta r ng nh t nh khụng

KIL
OBO
OKS
.CO
M

lu t t duy ó núi

i, c ng khụng thoỏt kh i nh h

c a ra ý ki n khi tõm tr ng c a lónh o khụng vui.

ng th i c ng g i ý

cho chỳng ta r ng khi lónh o cú tõm tr ng vui v , n u chỳng ta a ra ý ki n
thỡ s cú th cú

c hi u qu r t t t.

Trong c hai cu c i chi n th gi i, nh ng ng
m t quõn s c a Stalin g m hai ng
m t ng

i l t ng tham m u tr

M i ng

i. M t ng

i cú vai trũ quan tr ng v

i l thiờn tI quõn s Giu- C p,

ng H ng quõn Liờn Xụ Ha xi- lin.

i u bi t, trong nh ng n m cu i i, Stalin d n tr nờn c ti,

cỏ tớnh c tụn c a chớnh mỡnh ó khi n cho ụng ta khụng th cho phộp ng
khỏc gi i h n ụng ta, cng khú m ch p nh n
mỡnh t

phớa c p d

i

c nh ng ý ki n khụng gi ng

i. Trong i chi n th gi i th

hai, s

t

mỡnh tụn

nghiờm quỏ m c ny c a Stalin ó t ng khi n cho H ng Quõn nhi u phen v t
v v ó g p ph i nh ng t n th t to l n m cú l ra cú th trỏnh

c. Giu-C p

cú l n a ra ngh chớnh xỏc nh ng ó b Stalin u i ra kh i i b n doanh.
Nh ng cú m t ng

i ng ai l Ha-xi-lin cú th lm cho Stalin nhanh chúng ti p

nh n k ho ch tỏc chi n ỳng n c a ụng, t ú ó phỏt huy
l n. M t trong nh ng tuy t chiờu c a ụng ú l gõy nh h
cỏch t

c tỏc d ng to

ng cho Stalin m t

t . Lỳc Stalin trong phũng lm vi c, ụng thớch núi nh ng chuy n phi m

v c ng th

ng núi t i vi c quõn m t cỏch r t t nhiờn tho i mỏi. Nh ng cõu

chuy n ú v a núi m t cỏch khụng c ng th ng, vựa núi khụng ra u ra a gỡ
c .

Nh ng i u k di u l, i sau khi Ha- xin- lin i r i thỡ Stalin l i th
ngh ra m t k ho ch hay. Sau th i gian khụng lõu, Stalin cú th
k ho ch ny t i h i ngh quõn s . Vỡ th , m ng

tuyờn b

ng
c

i u tỏn thnh v khõm ph c

nh ng suy ngh sõu xa c a Stalin, nh ng ch cú Stalin v t ng TMT bi t rừ ai l
ng

i g i ý v ai l ng

i suy ngh .

22



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
ỳng l trong lỳc hn huyờn v i nhau thỡ Ha-xi-lin ó dựng suy ngh c a
mỡnh g i ý cho suy ngh c a Stalin, khi n cho ngay c Stalin c ng cho r ng ý
ki n hay l do chớnh mỡnh ngh ra. Nh ng dự nh th no nhỡn t hi u qu c ng
c Ha-xi-lin ó t

ụng ta c ng

c m c ớch c a ụng ta, khi n cho ki n ngh c a

KIL
OBO
OKS
.CO

M

th y

c Stalin s d ng v ụng ó tr thnh m t trong nh ng ch d a

v ng ch c c a Stalin.

V. C h i c ng gi ng nh con cỏ bờn c nh ta
i v i nh ng ng

ic pd

v i n v i i. Ch nh ng ng

i, c h i gi ng nh con cỏ bờn c nh mỡnh,

i cú

c tỡnh c m t t t phớa lónh o thỡ m i cú

nhi u c h i. V y lm th no cú

c thi n c m t phớa lónh o.

1. Hóy t ng ti p xỳc v i lónh o, t ng thờm hi u bi t l n nhau
Cú

c thi n c m c a lónh o, tr thnh b n thõn c a lónh o thỡ c n

ph I quan h nhi u v i h . Ti p xỳc v i lónh o thỡ n núi ph i t tin, c ch
hnh ng ph i t nhiờn. Con
do mỡnh t

ng do ng

i i l i m hỡnh thnh, cụng vi c l

lm nờn. Cỏch ti p c n v i lónh o thỡ ph i tớch c c sỏng t o, m

n u dựng tỡnh c m thỡ hi u qu s r t cao.

G n m c thỡ en, g n ốn thỡ sỏng, cõu ny mang ý ngh a: ti p xỳc v i
m t ng

i hay l m t nhúm ng

i thỡ s cú kh n ng l chỳng ta ho ng v i

h . Khi cựng sinh s ng v lm vi c v i c p trờn c ng v y, núi chung m i lónh
o u cú ph

ng phỏp, phong thỏi v cỏch suy ngh trong cụng vi c riờng c a

mỡnh. Nh ng ng
Nh ng c p d

i h thớch v tr ng d ng a s l nh ng ng

i nh th ny thỡ th t n quỏ, vi c gỡ c ng n gi n thụi, ch

ch ng ph I h i qua h i l i. N u mu n cú
d

i ph i th

v h .

ih pv ih .

c I u ki n ny thỡ nhn nờn c p

ng xuyờn cú m t bờn c nh lónh o, t ng thờm hi u bi t c a mỡnh

Trong cụng tỏc thỡ t t x u lónh o xa r i qu n chỳng th
phờ phỏn, trong bỏo chớ c ng nh trong v n ch
t i cỏI t t l nhõn viờn xa r i lónh o

23

ng hay b

ng. Nh ng ng th i c ng t n



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Hóy quan sỏt xung quanh m t chỳt. Xa r i lónh o, ớt giao ti p v i lónh
o, thi u nh ng hi u bi t v lónh o, nh ng ng
d

i nh th ny cú nh ng d ng

i õy:

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Th nh t : T cao ti n ng c a mỡnh, luụn cho mỡnh l ỳng nờn khụng
thớch quan h v i lónh o, h cho r ng ch ng c n lónh o c ng
Th hai : Th t th, lo i ng

i ny s r ng quan h nhi u v i lónh o thỡ

s sinh ra nhi u I u ti ng ny n . Nh ng ng
c ng khụng

c.

i ki u ny thỡ ớt cú c h i v

c lónh o tr ng d ng.

Th ba : T ng l p nhõn viờn lm nh ng cụng vi c n gi n v n ng nh c,
thi u c h i ti p xỳc v i lónh o.

Th t : Trỡnh khỏ kộm, c h i gỏnh tr ng trỏch c ng ớt khụng

c

lónh o tr ng d ng v giao nhi m v .

Lm th no ti p xỳc v i lónh o nhi u h n, t ng thờm hi u bi t v
h ?

Th nh t : ph i cú s t tin c n thi t

S t tin ny s giỳp b n s v a cú th bỡnh ng ho ng v i lónh o,
bỡnh ng trong bn b c cụng vi c, l i cú th d p i
qua

c l i di ngh t ng nghi p. Khi m t n v n ang t t ch c liờn hoan

trong d p t t thỡ
tr

cỏc bn khỏc cú r t nhi u ng

ng l ch cú m t mỡnh c c tr

chng thanh niờn n, c c tr
xung quanh r i b
tr

c nh ng v t c n v b

ng. C c tr

ng,

i, riờng ch cú bn c a c c

ng nhiờn l r t cụ n. Lỳc ú, cú hai

ng g i hai anh l i cựng ng i n. M t ng

c t i bn khỏc, ng

i nhỡn

i kia thỡ do d r i c ng ng i l i cựng c c

ng th di l c u v núi : n ng i n cựng tụi cũn khụng

dỏm thỡ núi gỡ n lm vi c l n c ch

N u khụng cú s t tin c n thi t thỡ ỳng nh l i c c tr
ch ng lm

ng ó núi, s

c vi c gỡ c .

Th hai : Ti p xỳc v i lónh o ph i t nhiờn
R t nhi u ng

i ng tr

c m t lónh o luụn t r t rố, c ch l i núi

khụng t nhiờn, khỳm nỳm, do quỏ c ng th ng nờn th

24

ng ch a l n lnh thnh