H C VI N CHNH TR QU C GIA H
CH MINH
NGUY N TH KIM LIấN
CÔNG NGHIệP VĂN HóA
ở THàNH PHố Hồ CHí MINH HIệN NAY
(QUA KHảO SáT MộT Số LĩNH VựC NGHệ THUậT BIểU DIễN)
Chuyờn ngnh: V n húa h c
Mó s : 62 31 06 40
TểM T T LU N N TI N S V N HểA H C
H N I
2015
Công trình
c hoàn thành t i:
H C VI N CHÍNH TR QU C GIA H
Ng
ih
CHÍ MINH
ng d n khoa h c: 1. PGS,TS. NGUY N TH H
NG
2. PGS,TS. NGUY N TOÀN TH NG
Ph n bi n 1: .............................................................
.............................................................
Ph n bi n 2: .............................................................
.............................................................
Ph n bi n 3: .............................................................
.............................................................
Lu n án s
c b o v tr
cH i
ng ch m lu n án
c p H c vi n t i H c vi n Chính tr qu c gia H Chí Minh
Vào h i ........ gi ...... ngày ......... tháng ..........n m 2015
Có th tìm hi u lu n án t i: Th vi n qu c gia
và th vi n H c vi n Chính tr qu c gia H Chí Minh
1
M
U
1. Tính c p thi t c a tài
Th nh t, hi n nay nhi u qu c gia trên th gi i, công nghi p v n
hóa ang óng vai trò là m t trong nh ng ngành kinh t m i nh n c a
n n kinh t tri th c, có kh n ng to l n trong vi c truy n bá, b o v ,
phát huy b n s c và giá tr v n hóa dân t c. Trong khi ó, Vi t Nam,
c v lý lu n và th c ti n phát tri n công nghi p v n hóa ch m i giai
o n u.
Th hai, Vi t Nam ang th i k phát tri n n n kinh t th tr ng
nh h ng XHCN, phát tri n công nghi p v n hóa là t t y u khách
quan.Trong nh h ng phát tri n v n hoá c a
ng và Chi n l c
phát tri n v n hóa t nay n n m 2020, v n
phát tri n công nghi p
v n hoá ã
c t ra. Tuy nhiên, cho n nay chúng ta v n ch a ban
hành Chi n l c phát tri n các ngành công nghi p v n hóa. i u này s
h n ch vi c c th hóa nh ng quan i m i m i c a ng v phát tri n
v n hóa, phát huy s c m nh n i sinh c a dân t c trong giai o n i m i,
h i nh p hi n nay.
Th ba, Tp. H Chí Minh là m t trong nh ng ô th l n c a c
n c, n i có nhi u c s , n v trong l nh v c ngh thu t bi u di n
b c u ã có nh ng ho t ng phát tri n theo h ng công nghi p.
Tuy nhiên,
phát tri n công nghi p v n hóa nói chung và l nh v c
ngh thu t bi u di n nói riêng trong c ch th tr ng, c n ph i có s
chuy n i c b n h n n a, c v c ch chính sách c ng nh ho t ng
c a các n v , doanh nghi p trên l nh v c này. Vi c nghiên c u ánh
giá và tìm ra nh ng gi i pháp phát tri n công nghi p v n hóa n c
ta hi n nay, c v lý lu n và th c ti n là v n c p thi t.
T nh ng lý do trên ây, nghiên c u sinh l a ch n
tài nghiên
c u c a lu n án: Công nghi p v n hóa Thành ph H Chí Minh
hi n nay (Qua kh o sát m t s l nh v c ngh thu t bi u di n). Hy
v ng k t qu nghiên c u c a lu n án s góp ph n làm sáng t c s lý
lu n và th c ti n c a phát tri n ngành công nghi p v n hóa trong l nh v c
ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh và Vi t Nam hi n nay.
2
2. T ng quan tình hình nghiên c u
có cách nhìn h th ng v công nghi p v n hóa nói chung, l nh
v c ngh thu t bi u di n nói riêng, nghiên c u sinh b c u t ng
quan v nh ng công trình nghiên c u trong và ngoài n c liên quan
n nh ng v n
lý thuy t và th c ti n v công nghi p v n hóa và
ngh thu t bi u di n trong th i gian qua (xin
c trình bày c th
ch ng 1 lu n án).
3. M c ích và nhi m v nghiên c u
3.1. M c ích nghiên c u
Lu n án góp ph n làm rõ c s lý lu n nghiên c u công nghi p
v n hoá, l nh v c ngh thu t bi u di n; trên c s ó kh o sát th c tr ng
công nghi p v n hoá qua m t s l nh v c ngh thu t bi u di n Tp. H
Chí Minh; khuy n ngh m t s gi i pháp phát tri n l nh v c ngh thu t
bi u di n Tp. H Chí Minh th i gian t i.
3.2. Nhi m v nghiên c u
- T ng quan tình hình nghiên c u liên quan n tài c a lu n án
- Làm rõ c s lý lu n v phát tri n công nghi p v n hóa và l nh
v c ngh thu t bi u di n Vi t Nam trong th i k phát tri n kinh t
th tr ng và h i nh p qu c t .
- Kh o sát, ánh giá th c tr ng l nh v c ngh thu t bi u di n Tp.
H Chí Minh hi n nay.
- D báo xu h ng v n ng, phát tri n c a công nghi p v n hóa
Vi t Nam nói chung, ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh nói
riêng trong th i gian t i; khuy n ngh m t s gi i pháp nh m phát
tri n ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh trong i u ki n kinh t
th tr ng và h i nh p qu c t .
4. i t ng và ph m vi nghiên c u
4.1. i t ng nghiên c u
Ngh thu t bi u di n bao g m nhi u l nh v c khác nhau. Lu n án
ch t p trung nghiên c u, kh o sát ba l nh v c: Âm nh c, Sân kh u
K ch nói và Múa m t s
n v công l p và ngoài công l p trên a
bàn Tp. H Chí Minh.
3
4.2. Ph m vi nghiên c u
Lu n án nghiên c u v n
t n m 2008 n 2015, vì ây là giai
o n mà ng và Nhà n c có ch tr ng, chính sách rõ h n t o i u
ki n cho ngành công nghi p v n hoá phát tri n. ây c ng là giai o n
mà th tr ng v n hoá Tp. H Chí Minh có b c phát tri n m i so
v i th i kinh t bao c p. M t s l nh v c c a ngh thu t bi u di n
Thành ph nh K ch nói, Âm nh c và Múa phát tri n khá r m r , theo
h ng công nghi p.
5. C s lý lu n và ph ng pháp nghiên c u
5.1. C s lý lu n
Lu n án
c th c hi n d a trên c s ph ng pháp lu n mác xít
và quan i m,
ng l i c a
ng C ng s n Vi t Nam v xây d ng
và phát tri n n n v n hóa Vi t Nam tiên ti n, m à b n s c dân t c,
m i quan h bi n ch ng gi a phát tri n v n hoá và kinh t .
5.2. Ph ng pháp nghiên c u
Luân an s dung m t s ph ng pháp sau: Ph ng pháp l ch s logic: nh m i sâu tìm hi u quá trình v n ng và phát tri n c a công
nghi p v n hóa Tp. H Chí Minh; khái quát logic c a s v n ng
này theo nh ng n i dung v n c n nghiên c u ph c v cho tri n khai
th c hi n lu n án. Ph ng pháp phân tích và t ng h p: Lu n án t p
trung nghiên c u phân tích các tài li u, các s li u, các k t qu i u
tra, nghiên c u ã có có th khái quát hóa, t ng h p hóa, a ra các
nh n nh khoa h c v công nghi p v n hóa Tp. H Chí Minh hi n
nay. Ph ng pháp nghiên c u tr ng h p: Lu n án ch n m t s lo i
hình ngh thu t bi u di n
kh o sát, ánh giá d i góc nhìn công
nghi p v n hóa. Ph ng pháp phân tích SWOT: nh m ch ra i m
m nh, i m y u, th i c , thách th c, tri n v ng
phát tri n công
nghi p v n hóa Tp. H Chí Minh; t ó
xu t gi i pháp
gi i
quy t nh ng v n
ang
c t ra.
c bi t lu n án chú ý n
Ph ng pháp i u tra xã h i h c
nh m phát hi n: nh n th c, thái
, hành vi c a các nhóm ch th khác nhau i v i l nh v c ngh
4
thu t bi u di n Tp. H Chí Minh hi n nay. Ngoài ra, lu n án còn s
d ng ph ng pháp th ng kê so sánh, ph ng pháp d báo.
6. K t qu và óng góp m i c a lu n án
6.1. óng góp v m t lý lu n
Góp ph n làm rõ nh ng v n
lý lu n liên quan n công nghi p
v n hoá và l nh v c ngh thu t bi u di n trên th gi i và Vi t Nam
hi n nay.
6.2. óng góp v m t th c ti n
- Phân tích, ánh giá th c tr ng m t s l nh v c ngh thu t bi u
di n Tp. H Chí Minh trong n n kinh t th tr ng nh h ng xã
h i ch ngh a và h i nh p qu c t hi n nay. T ó d báo xu h ng
phát tri n công nghi p v n hoá Vi t Nam nói chung và Tp. H Chí
Minh nói riêng.
- K t qu nghiên c u c a lu n án có th góp ph n cung c p tài li u
tham kh o cho các tr ng i h c, cao ng, các nhà nghiên c u, c
quan nghiên c u, ho ch nh chính sách xây d ng và phát tri n công
nghi p v n hoá n c ta.
7. K t c u c a lu n án
Ngoài ph n m
u, k t lu n, tài li u tham kh o, ph l c, n i dung
c a lu n án
c k t c u thành 4 ch ng, 13 ti t:
Ch ng 1. T ng quan tình hình nghiên c u liên quan n tài
Ch ng 2. C s lý lu n ti p c n nghiên c u công nghi p v n hoá
và ngh thu t bi u di n Thành ph H Chí Minh
Ch ng 3. Th c tr ng l nh v c ngh thu t bi u di n Thành ph H
Chí Minh hi n nay
Ch ng 4. Nh ng v n
t ra i v i phát tri n ngh thu t bi u
di n Thành ph H Chí Minh hi n nay và m t s khuy n ngh .
Ch
ng 1
T NG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN C U LIÊN QUAN
N
TÀI
1.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN C U TRÊN TH GI I
Có th th y, cho n nay, các nhà khoa h c trên th gi i ã có khá
nhi u các công trình nghiên c u v công nghi p v n hoá c ng nh
5
ngh thu t bi u di n. Các v n
c các h c gi nghiên c u t p
trung m t s m t sau:
V nghiên c u lý thuy t: Xu t phát t các góc
ti p c n c ng
nh i u ki n l ch s , a lý, kinh t , v n hoá khác nhau nên các nhà
nghiên c u v công nghi p v n hoá u a ra nh ng cách hi u khác
nhau v quan ni m c ng nh cách phân lo i l nh v c này. V n còn
nhi u tranh lu n xoay quanh tên g i: công nghi p v n hoá, công
nghi p sáng t o, công nghi p v n hoá và sáng t o, công nghi p ngh
thu t, công nghi p b n quy n, công nghi p gi i trí... M c d u tên g i
khác nhau nh ng t t c các qu c gia u nhìn nh n công nghi p v n
hoá là m t ngành công nghi p. Ngh a là, công nghi p v n hoá c ng
bao g m các ho t ng s n xu t, khai thác, phân ph i và tiêu th s n
ph m nh các ngành công nghi p khác. Ch khác là i t ng c a quá
trình sáng t o, s n xu t và khai thác
ây không ph i là s n ph m v t
ch t thông th ng mà là s n ph m v n hoá.
Ngoài nh ng tác ph m
c p n khái ni m khác nhau liên quan
n công nghi p v n hoá, các h c gi còn kh ng nh vai trò c a ngành
công nghi p v n hoá và phân lo i các ngành công nghi p v n hoá. V i
t cách là m t c quan v n hoá c a Liên H p Qu c, UNESCO ã a
ra nh ng quan i m, ch tr ng, chính sách c ng nh kh ng nh t m
quan tr ng c a vi c phát tri n công nghi p v n hoá.
Riêng v khái ni m công nghi p ngh thu t bi u di n, cho n nay
ch a th y
c p công trình nghiên c u nào. Tuy nhiên, ti p c n
quy trình ho t ng lo i hình ngh thu t bi u di n nh các ngành công
nghi p v n hoá c th thì ã có r t nhi u tác gi
c p t i. C ng nh
các nhà nghiên c u ã bàn nhi u n nh ng v n
chung c a ngh
thu t bi u di n và h th ng lý thuy t trong kinh t c a ngh thu t bi u
di n; vai trò c a ngh thu t bi u di n.
V nghiên c u th c ti n: Các công trình nghiên c u ã phân tích
chính sách công c a chính ph trong vi c tác ng n l nh v c công
nghi p v n hoá, l nh v c ngh thu t bi u di n nh m áp ng các nhu
6
c
c
v
v
u v n hoá, tinh th n c a ng i dân trong xã h i, nh n m nh khía
nh kinh t c a các ho t ng v n hoá, m i quan h gi a kinh t và
n hoá, tính c thù c a các s n ph m hàng hoá v n hoá, th tr ng
n hoá ph m. V n
chi phí, ngân sách, th tr ng, t ch c ho t
ng, xây d ng th ng hi u, ti p th và phát tri n khán gi
trong
công nghi p v n hoá, c bi t là l nh v c ngh thu t bi u di n u
c các tác gi quan tâm. Ngoài ra, các nhà khoa h c còn phân tích
các quan i m v chính sách công, v th c ti n phát tri n, qu n lý
phát tri n ho t ng ngh thu t bi u di n và m t s kinh nghi m các
n c v l nh v c này.
1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN C U TRONG N
C
óng góp c a các nghiên c u v l nh v c công nghi p v n hoá,
trong ó có ngh thu t bi u di n Vi t Nam có th ánh giá chung
nh sau:
V nghiên c u lý thuy t:
- Các nghiên c u ã làm rõ tính t t y u khách quan và c thù c a
phát tri n công nghi p v n hoá trong c ch th tr ng nh h ng xã
h i ch ngh a và h i nh p c a Vi t Nam.
- Lý lu n phát tri n công nghi p v n hoá nh : quan ni m công
nghi p v n hoá, c u trúc c a công nghi p v n hoá trên th gi i và
n c ta ngày càng
c nh n th c sâu s c, toàn di n h n.
- B c u nghiên c u vai trò, ý ngh a c a phát tri n công nghi p
v n hoá nói chung và l nh v c ngh thu t bi u di n nói riêng i v i
vi c xây d ng và phát tri n n n v n hoá Vi t Nam tiên ti n, m à
b n s c dân t c và phát tri n kinh t . Phân tích nh ng v n
t ra
trong vi c xây d ng, phát tri n công nghi p v n hoá n c ta.
V nghiên c u th c ti n:
B c u ã có m t s công trình kh o sát ánh giá v th c tr ng
ho t ng c a m t s l nh v c công nghi p v n hoá, trong ó có ngh
thu t bi u di n m t s
a ph ng nh Hà N i, Tp. H Chí Minh và
ã a ra khuy n ngh c n thi t h u ích cho phát tri n l nh v c này.
Ngoài ra, các công trình ã c p n kinh nghi m qu n lý, phát tri n
7
l nh v c ngh thu t bi u di n trong n n kinh t th tr ng
xã h i ch ngh a và h i nh p qu c t sâu r ng hi n nay.
1.3. NH NG V N
nh h
ng
C N TI P T C NGHIÊN C U
Trên c s k th a và ch n l c nh ng k t qu nghiên c u ã
công b , lu n án ti p t c gi i quy t nh ng v n
c th sau:
M t là, v m t lý lu n, lu n án góp ph n làm sáng t khái ni m,
c i m, c u trúc, vai trò c a công nghi p v n hoá và lo i hình ngh
thu t bi u di n.
Hai là, v m t th c ti n, lu n án t p trung vào các v n sau:
- Phân tích nh ng y u t ch quan và khách quan tác ng n
l nh v c ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh.
- Kh o sát, ánh giá th c tr ng ho t ng c a m t s lo i hình
ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh trong nh ng n m qua.
- Ch ra nh ng m t tích c c, h n ch trong l nh v c ngh thu t
bi u di n Tp. H Chí Minh hi n nay, tìm ra nguyên nhân.
Ba là, lu n án d báo xu h ng v n ng, phát tri n c a công nghi p
v n hoá nói chung, ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh nói riêng
trong th i gian t i. T ó a ra m t s khuy n ngh nh m phát tri n l nh
v c ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh trong i u ki n phát tri n
kinh t th tr ng và h i nh p qu c t .
Nh v y, trên th gi i, quan ni m, c c u, ch c n ng, vai trò c a
công nghi p v n hoá và ngh thu t bi u di n ã
c bàn n khá
nhi u. Nh ng v n
m i trong công tác qu n lý ngh thu t nh : xây
d ng th ng hi u, ti p th và phát tri n khán gi ; nh ng mâu thu n v
giá tr kinh t v i giá tr v n hoá, ngh thu t; phân tích nh ng tác ng
c a công ngh
i v i công nghi p v n hoá c ng
c gi i nghiên c u
chú ý.
trong n c, th i gian g n ây công nghi p v n hoá ã
c bàn
n khá sôi n i. Nh ng n i dung
c a bàn th o ch y u v quan
ni m, vai trò, ý ngh a c a công nghi p v n hoá và s tác ng c a xu
th toàn c u hoá, h i nh p c ng nh kinh t th tr ng i v i l nh v c
này. n nay v n ch a có công trình nào nghiên c u v công nghi p
8
ngh thu t bi u di n mà ch d ng l i nh ng bài vi t chuyên sâu v
t ng lo i hình ngh thu t n l , ch a có s k t n i gi a các nhân t
sáng t o, s n xu t, qu ng bá, ti p nh n nh m t h th ng th ng nh t
c a công nghi p ngh thu t bi u di n.
Khái ni m công nghi p v n hoá còn khá m i m
Vi t Nam.
Nghiên c u xây d ng và phát tri n ngành công nghi p v n hoá nói
chung, l nh v c ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh nói riêng có
ý ngh a quan tr ng c v m t lý lu n l n th c ti n. K th a và v n
d ng nh ng thành t u lý lu n và th c ti n ã t
c, lu n án i sâu
kh o sát, phân tích và ánh giá th c tr ng m t s l nh v c ngh thu t
bi u di n Tp. H Chí Minh trong th i gian v a qua, t ó có th phát
hi n ra nh ng v n
ang t ra c n gi i quy t trong th i gian t i.
Ch
ng 2
C S LÝ LU N TI P C N NGHIÊN C U
CÔNG NGHI P V N HOÁ VÀ NGH THU T BI U DI N
THÀNH PH H CHÍ MINH
2.1. M T S KHÁI NI M CÔNG C
2.1.1. Khái ni m, c c u và c tr ng c a công nghi p v n hoá
2.1.1.1. Khái ni m công nghi p v n hoá
Vi t Nam, công nghi p v n hoá ang còn là m t khái ni m khá
m i. Khái ni m và vai trò c a công nghi p v n hoá m i
c bàn n
m t s công trình nghiên c u và m t s cu c h i th o. Nhóm tác gi
nghiên c u
tài: Phát tri n công nghi p v n hoá Vi t Nam - Th c
tr ng và gi i pháp (PGS,TS. Nguy n Th H ng làm ch nhi m) ã a
ra khái ni m v công nghi p v n hoá nh sau:
Công nghi p v n hoá là ngành công nghi p sáng t o, s n xu t, tái
s n xu t, ph bi n tiêu dùng các s n ph m và các d ch v v n hoá b ng
ph ng th c công nghi p hoá, tin h c hoá, th ng ph m hoá, nh m
áp ng nhu c u v n hoá a d ng c a xã h i, các ho t ng ó
c
b o v b i b n quy n.
9
ây là m t trong nh ng nh ngh a ã nêu
c nh ng c tr ng c
b n c a ngành công nghi p v n hoá. Công nghi p v n hoá
c th hi n
nh ng s n ph m t o ra có s k t h p ch t ch gi a k thu t cao v i
các giá tr v n hoá, giá tr kinh t , các s n ph m ó ph i h ng t i ph c
v s ông. Tính ch t c a h th ng công nghi p v n hoá bao gi c ng
g n v i nh ng mô hình s n xu t nh t nh.
2.1.1.2. C c u c a ngành công nghi p v n hoá
V c c u c a ngành công nghi p v n hoá cho n nay v n có
nhi u ý ki n khác nhau. Tr c ây, theo quan ni m ph bi n trên th
gi i, l nh v c công nghi p v n hoá g m: qu ng cáo, ki n trúc, th
tr ng
c và ngh thu t, th công nghi p, thi t k , th i trang, i n
nh, video và nhi p nh, âm nh c, ngh thu t bi u di n và th
giác,xu t b n, ph n m m, trò ch i máy tính và xu t b n i n t ,
truy n hình và ài phát thanh. Các n c châu Âu a ra 11 l nh v c,
các n c châu Á a ra 7 l nh v c thu c ngành công nghi p v n hoá.
Vi t Nam hi n nay, các nhà nghiên c u cho r ng c c u c a
ngành công nghi p v n hoá bao g m các l nh v c ch y u sau: Công
nghi p truy n thông i chúng, Công nghi p i n nh, Công nghi p
ngh thu t bi u di n, Công nghi p m thu t, Công nghi p d ch v vui
ch i, gi i trí, Ho t ng kinh doanh th ng m i các v t t chuyên
ngành v n hoá và các ho t ng s n xu t, kinh doanh d ch v v n hoá.
2.1.1.3. c tr ng c a công nghi p v n hoá
Công nghi p v n hoá có m t s
c tr ng sau:
Th nh t, công nghi p v n hoá là thành t u c a cu c cách m ng
khoa h c - công ngh
Th hai, công nghi p v n hoá ho t ng theo c ch th tr ng,
ch u s tác ng c a quy lu t th tr ng
Th ba, công nghi p v n hoá ph i
c b o v b i b n quy n
Th t , công nghi p v n hoá v t ra ngoài gi i h n c a quan ni m
truy n th ng phân bi t v n hoá tinh hoa, v n hoá bác h c v i v n hoá
bình dân, v n hoá i chúng
10
2.1.2. Khái ni m và c c u c a ngh thu t bi u di n
2.1.2.1. Khái ni m ngh thu t bi u di n
Ngh thu t bi u di n là m t trong nh ng l nh v c quan tr ng có
tính c thù c a công nghi p v n hoá. S n ph m c a ngh thu t bi u
di n tr c h t liên quan n sáng t o giá tr v n hoá ngh thu t - giá tr
mà không m t hình thái ý th c nào có th thay th
c trong vi c tác
ng n t t ng, tình c m, lý t ng th m m , góp ph n phát tri n
hoàn thi n nhân cách con ng i.
Theo quan i m c a NCS, n u quan ni m công nghi p v n hoá là
s ng d ng c a ti n b khoa h c công ngh và k n ng kinh doanh,
s d ng n ng l c sáng t o, v n v n hoá t o ra s n ph m và d ch v
v n hoá áp ng nhu c u tiêu dùng và h ng th v n hoá c a ng i
dân, thì ngh thu t bi u di n là ngành công nghi p c thù, quan tr ng
c a công nghi p v n hoá. M t s l nh v c ngh thu t bi u di n n c ta
hi n nay c ng ã
c sáng t o, s n xu t, phân ph i và tiêu dùng theo quy
trình c a m t ngành công nghi p. Nh ng khác v i m t s thành t khác
trong i s ng v n hoá ngh thu t, ngh thu t bi u di n
c th hi n thông
qua h th ng các ph ng ti n (sân kh u, âm thanh, ánh sáng, trang ph c,
o c ), t p trung nhà hát, sân kh u, r p xi c, múa r i, nhà chi u phim,
v tr ng.
2.1.2.2. C c u c a ngh thu t bi u di n
Trong các lo i hình ngh thu t, ngh thu t bi u di n có th là
nh ng sáng t o cá nhân, hay m t nhóm nh các cá nhân ho c là k t
qu c a m t t p th ông ng i, song xét v t ng th , ngh thu t bi u
di n là m t ngành ngh thu t mang tính t p th , m i m t tác ph m sân
kh u, âm nh c, múa... u là k t qu c a s sáng t o cá nhân (biên
o, nh c s , k ch tác gia...) và t p th ( o di n, âm thanh, ánh
sáng...), v i s k t h p ch t ch c a 3 thành ph n: sáng t o (ngh s ,
di n viên), t ch c bi u di n (âm thanh, ánh sáng), qu n tr (bán vé,
marketing, PR...). Do ó, ây là m t ngành òi h i ph i có s quan
tâm b i 3 bình di n: ngh thu t, t ch c bi u di n và qu n tr . Chính 3
11
bình di n này t o nên ngành ngh thu t bi u di n, v t qua khái ni m
thông th ng khi ch coi ngành này n thu n là ngh thu t.
2.2.
C I M VÀ VAI TRÒ C A NGH THU T BI U DI N
2.2.1. c i m c a ngh thu t bi u di n
Là ngành công nghi p v n hoá mà các ho t ng th hi n s sáng
t o mang tính t ng h p, g n quá trình s n xu t v i các d ch v , sàn
di n, lo i hình ngh thu t bi u di n có nh ng c i m chung và c
thù sau:
2.2.1.1. S n ph m c a l nh v c ngh thu t bi u di n là k t qu c a
quá trình sáng t o, s n xu t mang tính t ng h p và liên k t.
2.2.1.2. Quá trình phân ph i, tiêu th các s n ph m ngh thu t
bi u di n di n ra ng th i
2.2.1.3.
c thù trong b o qu n các s n ph m hàng hoá v n hoá
cho l n khai thác ti p theo
2.2.1.4. Ngh thu t bi u di n ho t ng theo lu t doanh nghi p
nói chung cùng v i s qu n lý c a c quan ch c n ng v n hoá
2.2.1.5. Kh n ng ánh giá và i u ch nh ho t ng c a ngh
thu t bi u di n ph thu c ch t ch vào khán gi
2.2.2. Vai trò c a ngh thu t bi u di n
2.2.2.1. Ngh thu t bi u di n áp ng nhu c u gi i trí c a xã h i
2.2.2.2. S n ph m ngh thu t bi u di n ch t l ng có tác d ng giáo
d c th m m , hoàn thi n nhân cách con ng i
2.2.2.3. Phát tri n l nh v c ngh thu t bi u di n góp ph n gi i
quy t m i quan h bi n ch ng gi a v n hoá và kinh t
2.2.2.4. Phát tri n ngh thu t bi u di n theo h ng công nghi p là
con
ng hi n i hoá n n v n hoá dân t c và h i nh p qu c t
2.3. NH NG NHÂN T
DI N
THÀNH PH
H
TÁC
NG
N NGH
CHÍ MINH HI N NAY
THU T BI U
Quá trình phát tri n ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh ang
ch u nhi u nhân t tác ng. Nh ng nhân t này v a là th i c , v a là
thách th c nh h ng l n n s phát tri n l nh v c ngh thu t bi u
di n n i ây. Nh ng nhân t ó là:
12
2.3.1. i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i và l ch s - v n hoá ô th
2.3.2. Tác ng c a khoa h c công ngh , kinh t tri th c
2.3.3. Toàn c u hoá, h i nh p qu c t và phát tri n công nghi p
v n hoá
2.3.4. Ch tr ng, chính sách phát tri n ngành công nghi p v n
hoá Vi t Nam
Ch
ng 3
TH C TR NG L NH V C NGH THU T BI U DI N
THÀNH PH H CHÍ MINH HI N NAY
Lu n án kh o sát th c tr ng l nh v c Âm nh c, Sân kh u K ch
nói và Múa m t s
n v ngh thu t công l p và ngoài công l p, ó
là: Nhà hát Giao h ng - Nh c - V k ch Tp. H Chí Minh, Nhà hát
K ch Tp. H Chí Minh, Nhà hát K ch Sân kh u nh 5B, Nhà hát Ca
múa nh c dân t c Bông Sen, Sân kh u Idecaf, Sân kh u K ch H ng
Vân và Sân kh u Superbowl, Sân kh u ca nh c 126, Sân kh u ca nh c
Tr ng
ng. ây là nh ng n v ngh thu t ang ho t ng khá sôi
n i t i Tp. H Chí Minh. N i dung kh o sát, ánh giá bao g m nh ng
khía c nh sau: ho t ng sáng t o/s n xu t; ho t ng t ch c bi u di n
và doanh thu; ho t ng phân khúc th tr ng và v n b n quy n.
3.1. TH C TR NG HO T
NG SÁNG T O/ S N XU T NGH
THU T BI U DI N THÀNH PH H CHÍ MINH
3.1.1. V
i ng sáng t o/s n xu t
Ngu n nhân l c trong ho t ng sáng t o/s n xu t là y u t quan
tr ng c a công nghi p ngh thu t bi u di n. V ngu n nhân l c c a
th tr ng này, có th th y Tp. H Chí Minh là n i t p trung l ng ca
s , nh c s , nhóm ban nh c ông o nh t so v i c n c. Bên c nh
ó, th tr ng này còn thu hút nhi u ca s , nhóm ban nh c trong
n c, ca s h i ngo i và c bi t là các ca s , nhóm nh c n i ti ng
trên th gi i. L c l ng di n viên, o di n, nhà biên k ch, nhà qu n lý
trong l nh v c k ch nói và múa c ng khá ông o và chuyên nghi p.
13
3.1.2. V cách th c k t h p sáng t o/ s n xu t
i v i l nh v c Âm nh c, ó là s k t h p c a ca s nh c s t o
nên nh ng c p ôi chuyên nghi p, h ng t i s hoàn thi n trong sáng
t o âm nh c. Các ca s k t h p
làm liveshow , xu h ng chuy n
t các d án làm ch ng trình l n sang các ch ng trình bi u di n v a
và nh
các t i m ca nh c, phòng trà, nhà hàng, khách s n cao
c p ngày càng
c các ca s và các nhà t ch c quan tâm trong
th i bu i kinh t ang ngày càng khó kh n.
i v i l nh v c sân kh u K ch nói,
áp ng nhu c u a d ng
c a khán gi , các n v sân kh u k ch ã a d ng hoá s n ph m. ó
là xu h ng chuy n th tác ph m v n h c sang k ch b n sân kh u, xu
h ng k t h p y u t i n nh v i k ch nói, xu h ng phát tri n hài
k ch, xu h ng cung c p ý t ng k ch b n
i v i l nh v c Múa, s k t h p sáng t o/s n xu t gi a di n viên
múa - v oàn - ca s và các công ty t ch c s ki n có các ch ng
trình bi u di n di n ra khá ph bi n. M i quan h này là m t chu i
m t xích vô cùng ch t ch . Các v oàn mu n t n t i và phát tri n,
ngoài vi c luôn có nh ng s n ph m áp ng
c yêu c u còn ph i
thi t l p m i quan h th t t t v i các ca s , công ty t ch c s ki n.
Ng c l i, các ca s , công ty t ch c s ki n mu n có m t ch ng
trình hoành tráng, toàn di n thì c ng không th thi u s có m t c a các
v oàn.
3.1.3.
u t c s v t ch t, khoa h c, công ngh trong sáng
t o/s n xu t
Hi n nay, có trên 12 sân kh u k ch ang ho t ng t i a bàn Tp.
H Chí Minh, riêng sân kh u K ch H ng Vân là n v kinh doanh s
h u nhi u i m bi u di n nh t (3 i m di n: sân kh u Phú Nhu n, sân
kh u Superbowl và sân kh u VM
c u t h th ng gh ng i, âm
thanh, ánh sáng, sân kh u cùng các trang thi t b chuyên d ng m
b o ph c v t t nh t cho các êm di n). Sân kh u Idecaf có n 2
i m di n u
c u t khá hi n i.
14
Thành ph H Chí Minh hi n có kho ng 20 a i m có th ph c
v bi u di n ngh thu t ca nh c: Nhà hát Hoà Bình - Nhà hát hi n i
nh t Vi t Nam v i s c ch a 2.400 ch . Nhà hát B n Thành, s c ch a
kho ng 1.046 ch . Nhà hát Thành ph là a i m lý t ng cho các
ch ng trình ngh thu t hàn lâm. Có l , trên a bàn thành ph hi n
nay, sân kh u Lan Anh
c xem là a i m bi u di n lý t ng nh t
v i s c ch a kho ng 2.500 ch cùng h th ng âm thanh, ánh sáng
t ng i t t. Nhà hát Giao h ng và V k ch Tp. H Chí Minh, Sân
kh u ca nh c Tr ng
ng, Sân kh u ca nh c C u Vòng 126, Nhà hát
i ng, CLB Phan ình Phùng, nhà thi u Nguy n Du và sân v n
ng Quân khu 7 c ng là a i m bi u di n th ng xuyên c a h u h t
các ngh s trong l nh v c âm nh c.
Riêng l nh v c ngh thu t Múa cho n nay v n ch a có m t sân
kh u hay a i m nào dành riêng cho l nh v c này. Các ch ng trình
bi u di n ngh thu t Múa u ph i thuê a i m ho c bi u di n cùng
v i các ch ng trình ca nh c.
Các n v ngh thu t ã u t mua s m trang thi t b và s d ng
các trang thi t b k thu t cho bi u di n ngh thu t t ng i hi n i
(nh t là các n v ngoài công l p). ào t o i ng k thu t viên v
lý thuy t âm thanh, ánh sáng, gi i mã công ngh , thi t b âm thanh,
ánh sáng hi n i trên th gi i
khai thác các tính n ng c a thi t b .
Ngoài ra còn ào t o nhân viên h u ài, hoá trang, ph c trang...ph c
v trong bi u di n ngh thu t.
3.2. TH C TR NG CÔNG NGH T CH C BI U DI N VÀ
DOANH THU
3.2.1. Công ngh t ch c bi u di n
Thành ph H Chí Minh là n i các doanh nghi p, n v ngh thu t
có công ngh t ch c bi u di n âm nh c phát tri n m nh nh t so v i c
n c. S phát tri n c a công ngh t ch c và bi u di n trong l nh v c
âm nh c th hi n s g n k t ch t ch gi a ca s - nhóm/ban nh c nh c s - công ty t ch c s ki n. Ngoài ra, công ngh t ch c bi u di n
này còn
c góp s c b i m t l c l ng l n phóng viên, nhi p nh c a
15
các kênh truy n thông, báo chí có trình
tác nghi p cao; s phát tri n
dây chuy n ti p th - PR chuyên nghi p c a nhà t ch c, m t h th ng
nhà hát, sân kh u l n cùng h t ng c s k thu t cao.
m t s ch ng trình ca nh c do t nhân t ch c ho c có tài tr
t i m t s sân kh u Tp. H Chí Minh ã gây
c ti ng vang i v i
l ng khán gi tr . Có
c nh ng thành công này là nh m t ph n
không nh c a các y u t k thu t công ngh . Y u t k thu t công
ngh âm thanh, ánh sáng, trang ph c, hoá trang h th ng trang thi t
b hi n i óng vai trò không th thi u i v i m t ch ng trình bi u
di n ngh thu t.
Trong ngành ngh thu t bi u di n, do c i m c a ho t ng
bi u di n tr c ti p nên quá trình di n viên, ngh s bi u di n trên sân
kh u và quá trình a s n ph m ngh thu t ó n v i công chúng x y
ra song song.
nh ng tác ph m ngh thu t n
c v i ng i tiêu
dùng m t cách r ng rãi, nhi u
n v sân kh u ã t ch c l u
di n.Trong vài n m tr l i ây, sân kh u k ch không ch phát tri n t i
th tr ng thành ph mà nhi u n v ã m nh d n u t cho nh ng
chuy n l u di n trong và ngoài n c.
l nh v c Múa, trong khi c n c ang g p lúng túng trong phát
tri n l nh v c này thì Tp. H Chí Minh ã tìm
c h ng i riêng.
Các di n viên múa (ch y u là múa minh ho ) không còn ho t ng
c l p nh tr c mà th ng t p h p nhau thành nhóm. Sau m t th i
gian l n m nh, nhóm này phát tri n thành nh ng v oàn chuyên
nghi p. Th m chí hi n nay, m t s v oàn l n ã l p công ty riêng
d dàng trong khâu t ch c tr n gói kiêm luôn vai trò ào t o các di n
viên cho v oàn nh v oàn Ph ng Vi t, ABC, R ng ông...
3.2.2. Doanh thu
Khi nhìn nh n ngh thu t bi u di n d i góc nhìn c a m t ngành
công nghi p v n hoá thì không th không bàn n v n
doanh thu
c a các n v ngh thu t. ây là m c ích u tiên c a các doanh
nghi p s n xu t kinh doanh trong ngành công nghi p không khói này.
16
Sân kh u k ch Tp. H Chí Minh v n n ng ng nh t c n c v i
nhi u i m di n do t nhân b v n u t luôn sáng èn m i êm nh ng
c ng là n i th y rõ nh t kho ng cách gi a ngh thu t và doanh thu. M c
d u nh ng ng i làm sân kh u luôn mang trong mình nhi u tâm huy t.
K t qu th ng kê t n m 2009 n 2013 cho th y doanh thu c a
Sân kh u K ch H ng Vân luôn t ng m c trung bình 13.9%/n m. ây
là m c t ng mà r t ít sân kh u k ch nói t i Tp. H Chí Minh t
c
trong b i c nh kh ng ho ng kinh t ã và ang có tác ng m t cách
toàn di n và sâu s c n i s ng xã h i.
i v i Sân kh u K ch Ideaf, g n 20 n m ho t ng, n nay sân
kh u này ã t o
c ch
ng và th ng hi u trong lòng khán gi .
V i nguyên t c làm vi c nghiêm túc và tâm huy t v i ngh , quan
ni m t ngh thu t i tr c, kinh t theo sau, quan tâm gi gìn th ng
hi u và ch m sóc khách hàng c a Giám c Hu nh Anh Tu n, càng
ngày khán gi
n v i sân kh u này càng ông h n. Chính vì v y,
trong nh ng n m g n ây, doanh thu c a Sân kh u k ch Ideaf liên t c
t ng tr ng. C th : Doanh thu n m 2011: 13.504.768.194 ng, n m
2012: 56.873.325.648 ng, n m 2013: 36.968.580.395 ng, n m
2014: 53.653.805.137 ng [Ngu n: Chi c c Thu Thành ph ]
Hay m t s các ch ng trình ngh thu t t
c doanh thu khá
cao nh ch ng trình C m tay mùa hè c a nh c s Qu c Trung, bán
vé t i 1,8 tri u ng, t ng thu hai êm là 1,6 t
ng
3.3. TH C TR NG PHÂN KHÚC TH TR NG VÀ V N
B N QUY N
3.3.1. Phân khúc th tr ng
L nh v c Âm nh c:
Th tr ng ti p nh n/tiêu th c a ngh thu t bi u di n th hi n
vi c phân khúc th tr ng, nh t là trong môi tr ng c nh tranh ngày
càng gay g t nh hi n nay.
Theo k t qu nghiên c u cho th y, n u c n c vào
tu i và trình
th ng th c âm nh c thì thành ph ang t n t i các phân khúc th
tr ng c b n sau:
17
+ Th tr ng nh c nh : có phân khúc th tr ng m c tiêu là nh ng
ng i tr có tu i t 15 n 25;
+ Th tr ng nh c dân gian
ng i, nh c c i n - thính phòng:
có phân khúc th tr ng m c tiêu là nh ng ng i có trình
th ng
th c âm nh c;
+ Th tr ng nh c ti n chi n, nh c cách m ng: có phân khúc th
tr ng m c tiêu là nh ng ng i l n tu i;
+ Th tr ng nh c h i ngo i: có phân khúc th tr ng m c tiêu là
nh ng ng i trong tu i trung niên.
Tuy nhiên, n u c n c vào m c thu nh p c a ng i dân thì th tr ng
âm nh c Thành ph ang t n t i hai phân khúc th tr ng c b n là:
+ Phân khúc nh ng ng i có thu nh p trên trung bình - ây là phân
khúc có biên h p h n so v i phân khúc còn l i;
+ Phân khúc nh ng ng i có thu nh p th p và trung bình - ây là
phân khúc có biên r t l n.
L nh v c K ch nói:
Sân kh u nào thì khán gi ó, xét m t cách t ng i thì:
- Sân kh u Idecaf dành cho khán gi tr cá tính, nh ng ng i làm
v n phòng, thi u nhi.
- Sân kh u K ch H ng Vân thì khán gi g c B c qu n Phú Nhu n,
Gò V p.
- Sân kh u nh 5B dành cho t ng l p trí th c và ng i l n tu i.
- Sân kh u K ch Sài Gòn thì khán gi bình dân, ti u th ng,
ng i Hoa.
L nh v c Múa r i:
i v i th c tr ng phân khúc th tr ng c a l nh v c Múa, qua
quá trình i kh o sát, tác gi lu n án nh n th y lo i hình Múa r i n c
ang phát tri n khá m nh Tp. H Chí Minh theo h ng công nghi p.
Các nhà hát múa r i ã bi t ch n th tr ng m c tiêu
khai thác và
ph c v khán gi . Tiêu bi u là Nhà hát múa r i R ng Vàng do ông
Hu nh Anh Tu n làm giám c.
18
N u phân tích góc
phân khúc th tr ng c a Nhà hát Múa r i
n c R ng Vàng thì Nhà hát này ã ch n úng th tr ng m c tiêu
chính là i t ng khán gi khách du l ch, nh t là khách du l ch qu c
t . Ngoài ra, Múa r i còn nh m vào i t ng khán gi là các em thi u
nhi, h c sinh. S phân khúc này c ng th y rõ Nhà hát Múa r i n c
Th ng Long, Hà N i.
3.3.2. V n b n quy n
Phát tri n công nghi p v n hoá trong c ch th tr ng và h i
nh p qu c t nh hi n nay, thì b n quy n là v n
s ng còn i v i
các doanh nghi p v n hoá.
V k ch nói, nhìn chung, các doanh nghi p sân kh u k ch Tp.
H Chí Minh ch p hành nghiêm túc Lu t B n quy n và S h u trí tu .
Hi n nay, Vi t Nam ã có Ch k ch b n.
l nh v c âm nh c, Trung tâm B o v quy n tác ph m âm nh c
Vi t Nam (VCPMC) chi nhánh phía Nam trong su t 10 n m ho t
ng (2004 -2014), ã t
c nh ng k t qu áng trân tr ng. S l ng
nh c s , tác gi thành viên tin t ng và ký h p ng u thác cho Trung
tâm ngày càng t ng theo t ng n m. N m 2004 có 148 thành viên; n m
2010 có 979 thành viên và n n m 2014 có 1.963 thành viên. S ti n
thù lao s d ng quy n tác gi âm nh c mà Trung tâm ã thu cho các
nh c s , tác gi thành viên t ng t con s 497 tri u ng (n m 2004) n
h n 20 t
ng (n m 2010) và 39 t
ng (n m 2014). T ng s ti n thu
c cho các nh c s 10 n m qua ã lên n h n 180 t
ng.
Tuy v y, hi n nay vi c vi ph m b n quy n âm nh c t i Tp. H Chí
Minh v n di n ra khá ph c t p.
3.4. ÁNH GIÁ CHUNG
Trong quá trình i m i, h i nh p phát tri n c a t n c, ng ta
ã có nh h ng quan tr ng v
m b o s g n k t gi a phát tri n
kinh t và v n hoá. Cùng v i chính sách xã h i hoá, y m nh các
ho t ng s n xu t, kinh doanh s n ph m v n hoá trong c ch kinh t
th tr ng, b c u ã t o i u ki n cho các ch th và m t s l nh v c
v n hoá ho t ng theo h ng phát tri n c a ngành công nghi p.
19
Thành ph H Chí Minh là m t trong nh ng n v i u c
n c v phát tri n th tr ng hàng hoá v n hoá. Công nghi p v n hoá
trong l nh v c ngh thu t bi u di n Thành ph ang trong giai o n
u c a s phát tri n, tuy non tr , nh ng ã kh ng nh
c v trí và
t ng b c phát tri n theo h ng công nghi p gi i trí, công nghi p v n
hoá. Các ch th tham gia vào quá trình sáng t o/s n xu t, t ch c bi u
di n c ng nh qu n lý trong l nh v c này ang ngày càng mang tính
chuyên nghi p h n. Kh o sát th c tr ng l nh v c ngh thu t bi u di n
Thành ph cho th y:
3.4.1. L nh v c ngh thu t bi u di n ã có nh ng b c i ban
u h ng n phát tri n ngành công nghi p v n hoá
- S ch
ng c a các ch th , c bi t là m t s
n v ngoài
công l p tham gia s n xu t, kinh doanh trên l nh v c này.Tính chuyên
nghi p, ào t o c b n, n ng ng c a i ng sáng t o/s n xu t; s
phân hoá c a i ng ngh s trong c ch th tr ng.
- Thành ph H Chí Minh là a ph ng so v i c n c, có s
ut
i m i k thu t - công ngh ph c v cho l nh v c ngh thu t bi u di n.
- Phát tri n th tr ng: phân khúc, l a ch n th tr ng m c tiêu t t
- L nh v c ngh thu t bi u di n c a Thành ph ã ph n nào gi i
quy t
c m i quan h gi a v n hoá và kinh t trong c ch th
tr ng, áp ng nhu c u i s ng v n hoá tinh th n c a ng i dân.
3.4.2. Nh ng h n ch so v i yêu c u phát tri n ngành công
nghi p v n hoá l nh v c ngh thu t bi u di n
3.4.2.1. S n ph m ngh thu t bi u di n còn chi u theo th hi u
t m th ng, t nh t. Th tr ng ngh thu t bi u di n thi u nh ng s n
ph m có ch t l ng cao áp ng nhu c u c a công chúng
3.4.2.2. Tình tr ng phát tri n manh mún, không có s liên minh,
liên k t v i nhau
3.4.2.3. Thi u nh h ng chi n l c phát tri n b n v ng
Vi c thi u nh h ng chi n l c phát tri n b n v ng th hi n
m t s ph ng di n sau:
20
M t là, ch a s d ng hi u qu công c marketing
Hai là, ch a quan tâm gi i quy t m i quan h gi a ngh thu t
bi u di n v i phát tri n du l ch
Ba là, ch a quan tâm gi i quy t m i quan h gi a ngh thu t bi u
di n v i doanh nghi p kinh t
3.4.2.4. V n
qu n lý và chính sách c a Nhà n c còn nhi u
b tc p
3.4.2.5. S thi u th n, l c h u v h th ng c s v t ch t
3.4.2.6. V n ngu n nhân l c còn h n ch
Ch
ng 4
NH NG V N
T RA
I V I PHÁT TRI N
NGH THU T BI U DI N THÀNH PH H CHÍ MINH
HI N NAY VÀ M T S KHUY N NGH
4.1. NH NG V N
THU T BI U DI N
T RA
THÀNH PH H
I V I PHÁT TRI N NGH
CHÍ MINH HI N NAY
Qua quá trình nghiên c u, kh o sát th c tr ng, tác gi lu n án
nh n th y m t s v n
t ra i v i phát tri n ngh thu t bi u di n
Tp. H Chí Minh hi n nay nh sau:
4.1.1. Mâu thu n gi a nhu c u h ng th c a công chúng và kh
n ng áp ng c a l nh v c ngh thu t bi u di n Thành ph
4.1.2. Mâu thu n gi a yêu c u phát tri n ngành công nghi p v n
hoá và th c tr ng c a l nh v c ngh thu t bi u di n
4.1.3. Mâu thu n gi a yêu c u phát tri n công nghi p ngh thu t
bi u di n và s b t c p v th ch liên quan
4.1.4. Kho ng cách l n v ngu n nhân l c
phát tri n công
nghi p v n hoá c a Thành ph so v i khu v c và th gi i
4.2. D BÁO XU H
NG V N
NG, PHÁT TRI N CÔNG
NGHI P V N HOÁ VÀ NGH THU T BI U DI N VI T NAM NÓI
CHUNG VÀ THÀNH PH H CHÍ MINH NÓI RIÊNG
tr
V i kinh nghi m phát tri n các l nh v c v n hoá ngh thu t t
c t i nay, thêm vào ó là quá trình i m i nh n th c và chính
21
sách, c ch qu n lý hi n nay, k t h p v i nghiên c u và v n d ng
linh ho t, sáng t o kinh nghi m c a các n c trên th gi i, ch c ch n
Vi t Nam s t ng b c phát tri n các ngành công nghi p v n hoá,
óng góp tích c c vào s phát tri n kinh t và phát tri n v n hoá, xã
h i c a t n c; phát tri n n n v n hoá Vi t Nam tiên ti n, m à
b n s c dân t c.
L nh v c ngh thu t bi u di n Tp. H Chí Minh s ngày càng có
nh ng b c phát tri n m i, s nhanh chóng phát tri n thành công
nghi p ngh thu t bi u di n chuyên nghi p, áp ng
c nhu c u
th ng th c v n hoá ngh thu t ngày càng phong phú và a d ng, òi
h i cao h n v ch t l ng ngh thu t c a ng i dân.
4.3. KHUY N NGH V CÁC GI I PHÁP NH M PHÁT TRI N
L NH V C NGH THU T BI U DI N THÀNH PH H CHÍ MINH
4.3.1. Thay i nh n th c v vai trò c a công nghi p v n hoá
Mu n phát tri n ngành công nghi p m i m này c n ph i thay i
nh n th c. Tr c h t, ó là s thay i nh n th c c a nh ng ng i
lãnh o trong m t s c quan qu n lý Nhà n c v v n hoá, ngh
thu t, các c quan ho ch nh chính sách, các n v , doanh nghi p
ho t ng trong l nh v c v n hoá ngh thu t (nh t là n v công l p)
Tp. H Chí Minh
h hi u v khái ni m công nghi p v n hoá,
nh n th c
c s c n thi t ph i phát tri n ngành công nghi p v n hoá
nói chung, công nghi p ngh thu t bi u di n nói riêng. Ph i coi ây là
m t ngành s n xu t c bi t mang l i hi u qu kinh t - xã h i cao,
trong ó có l nh v c ngh thu t bi u di n.
4.3.2. Hoàn thi n các v n b n pháp lu t v phát tri n v n hoá,
ngh thu t trong c ch th tr ng
Tr c th c tr ng ho t ng ngh thu t bi u di n còn m c nhi u
sai ph m, c n nhanh chóng ban hành Lu t ngh thu t bi u di n nh m
ph c v công tác qu n lý nhà n c và t o i u ki n thu n l i cho các
ho t ng bi u di n ngh thu t phát tri n phong phú.
l nh v c ngh
thu t bi u di n phát tri n úng h ng, òi h i pháp lu t ph i nghiêm
22
minh, các lu t v v n hoá ph i phù h p v i các thông l và các công
c qu c t ; ng th i, ph i tôn tr ng nh ng quy t c th tr ng phù
h p, b o m công b ng, h p lý trong vi c b o h quy n s h u trí
tu , chuy n giao công ngh , th ng hi u, qu n lý các lo i ngành, ngh
v n hoá theo pháp lu t.
4.3.3. Chú tr ng u t xây d ng c s v t ch t k thu t
Vi c c th hoá các chính sách khuy n khích phát tri n các c s
ngoài công l p nh cho thuê, xây d ng c s v t ch t, giao t...cho
các n v ngh thu t xã h i hoá Tp. H Chí Minh là m t yêu c u
r t c p thi t, các n v ch
ng h n trong u t , trong xây d ng
k ho ch ho t ng lâu dài, ng th i
s c c nh tranh v i các i
tác n c ngoài trong giai o n m i, ho c ch tr ng t ch c u th u
công khai
tìm n v (không phân bi t t nhân hay nhà n c) th c
hi n t t nh t, hi u qu nh t i v i nh ng công trình ngh thu t l n
c a nhà n c.
4.3.4. Quan tâm ào t o ngu n nhân l c
C n i m i n i dung ch ng trình ào t o c a các tr ng v n
hoá ngh thu t theo h ng áp ng yêu c u c a n n kinh t th tr ng
và h i nh p qu c t ; trao i, h c t p kinh nghi m c a các n c có
n n công nghi p ngh thu t bi u di n phát tri n. Có nh v y m i kh c
ph c
c tình tr ng ch p vá, thi u chuyên nghi p và b t ch c n c
ngoài m t cách máy móc nh hi n nay.
4.3.5. y m nh xã h i hoá l nh v c ngh thu t bi u di n
Nhân r ng nh ng mô hình xã h i hoá ngh thu t thành công Tp.
H Chí Minh. y m nh h n n a ho t ng xã h i hoá không ch l nh
v c sân kh u k ch nói mà c l nh v c âm nh c và múa. Nhà n c c n
quan tâm, t o i u ki n cho các doanh nghi p t nhân, các n v
ngh thu t xã h i hoá ng v ng và phát tri n. T o nên m t sân ch i
lành m nh các n v này cùng c nh tranh phát tri n. M t khác, c n
t ng c ng qu n lý Nhà n c, thanh tra, ki m tra
cho các n v
ngh thu t luôn h ng t i các giá tr Chân Thi n - M .
23
4.3.6. nh h ng th hi u th m m cho công chúng
- Quan tâm n giáo d c th m m trong nhà tr ng, chú tr ng ch t
l ng gi ng d y nh ng môn ngh thu t trong các tr ng ph thông.
- Nâng cao ch t l ng ho t ng lý lu n và phê bình ngh thu t.
- Nh ng ng i tham gia qu n lý, nh ng ng i tr c ti p sáng t o ra
các s n ph m ngh thu t ph i quan tâm n th hi u th m m c a công
chúng h n ai h t. B i chính h là nh ng ng i nh h ng giá tr cho
t ng l p khán gi .
Nh v y, vi c th c hi n ng b và toàn di n các gi i pháp trên
ây ã góp ph n nâng cao ch t l ng và hi u qu c a m t ngành công
nghi p v n hoá còn non tr là ngành ngh thu t bi u di n Tp. H
Chí Minh hi n nay. Vi c nh n m nh gi i pháp này hay gi i pháp khác
tu thu c vào hoàn c nh c th c a t ng th i i m và t ng công ty,
t ng oàn ngh thu t bi u di n.
K T LU N
Ngh quy t s 23 c a B Chính tr v ti p t c xây d ng và phát
tri n v n h c, ngh thu t trong th i k m i ã
c p n th tr ng
v n h c, ngh thu t; c bi t Ngh quy t H i ngh l n th chín Ban
Ch p hành Trung ng khoá XI v xây d ng và phát tri n v n hoá,
con ng i Vi t Nam áp ng yêu c u phát tri n b n v ng t n c
ã
ra ph ng h ng, nhi m v phát tri n ngành công nghi p v n
hoá Vi t Nam. Nghiên c u phát tri n công nghi p v n hoá n c ta
là t t y u và mang tính c p thi t.
Lu n án Công nghi p v n hoá Tp. H Chí Minh hi n nay (Qua
kh o sát m t s l nh v c ngh thu t bi u di n) nh m làm sáng t
nh ng v n lý lu n công nghi p v n hoá và l nh v c ngh thu t bi u
di n. T ó, lu n án kh o sát, phân tích và ánh giá th c tr ng phát
tri n công nghi p v n hoá trong l nh v c ngh thu t bi u di n Tp.
H Chí Minh hi n nay, khuy n ngh m t s gi i pháp. Lu n án ã t
c m t s k t qu sau ây: