Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (hồi hương ngẫu thư)

TRƯỜNG THCS THỊ TRẤN TUẦN GIÁO

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy
c« gi¸o
vÒ dù héi gi¶ng

M«n: Ng÷ V¨n 7


KIỂM TRA BÀI CŨ
Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ “Cảm nghĩ trong đêm
thanh tĩnh” của Lí Bạch.( Bản phiên âm và dịch thơ). Nêu ý
nghĩa văn bản?


Bµi 10- V¨n b¶n

NgÉu nhiªn viÕt nh©n buæi míi vÒ
quª
(Håi h ¬ng ngÉu th )
-H¹ Tri Ch ¬ngTiÕt 38: Đọc- Hiểu văn bản


Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
(Hồi hơng ngẫu th)
-Hạ Tri Chơng-

Tác giả:
- Hạ Tri Chơng ( 659 - 744 ); Quê: Vĩnh Hng, Việt Châu (nay
thuộc huyện Tiêu Sơn, tỉnh Chiết Giang), đỗ tiến sĩ năm 695.
- Ông có trên 50 năm làm quan ở kinh đô Trờng An

- Để lại cho đời hơn 20 bài thơ. Trong đó có hai bài Hồi h
ơng ngẫu th.
Tỏc phm:

Vit trong lần về quê cuối cùng, sau 50 năm xa quê
(năm 744)


Bµi 10: NgÉu nhiªn viÕt nh©n buæi míi vÒ quª
(Håi h¬ng ngÉu th)
-H¹ Tri Ch¬ngPhiên âm:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn:Khách tòng hà xứ lai?
Dịch nghĩa:
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?

Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau
Trẻ cười hỏi: “Khách từ đâu đến làng?”

(TRẦN TRỌNG SAN dịch, trong THƠ ĐƯỜNG,
tập I, BẮC ĐẨU,SÀI GÒN,1966)

(PHẠM SĨ VĨ dịch, trong THƠ ĐƯỜNG, tập I
NXB Văn học, HÀ NỘI, 1987)


Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
(Hồi hơng ngẫu th)
-Hạ Tri Chơng-

Hơng âm:
Vô cải:
Mấn mao:
Tồi:
Tơng:

Giọng quê
Không đổi
Tóc mai
Hỏng, rụng
Cùng nhau


Bµi 10: NgÉu nhiªn viÕt nh©n buæi míi vÒ quª
(Håi h¬ng ngÉu th)
-H¹ Tri Ch¬ngPhiên âm:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,

Tiếu vấn:Khách tòng hà xứ lai?
Dịch nghĩa:
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng : Khách ở chốn nào lại chơi?

Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau
Trẻ cười hỏi: “Khách từ đâu đến làng?”
(TRẦN TRỌNG SAN dịch, trong THƠ ĐƯỜNG,
tập I, BẮC ĐẨU,SÀI GÒN,1966)

(PHẠM SĨ VĨ dịch, trong THƠ ĐƯỜNG, tập I
NXB Văn học, HÀ NỘI, 1987)


Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
(Hồi hơng ngẫu th)
-Hạ Tri Chơng-Thể thơ

:

Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đờng luật

Bản dịch bài thơ: Thể thơ lục bát.
- Nhan đề bài thơ:
- Ngẫu nhiên viết chứ không phải tình cảm của ông đối với
quê hơng là ngẫu nhiên, là bất chợt.
- Từ ngẫu không làm giảm giá trị của bài thơ mà còn làm
tăng ý nghĩa của bài lên gấp bội.


Bµi 10: NgÉu nhiªn viÕt nh©n buæi míi vÒ quª
(Håi h¬ng ngÉu th)
-H¹ Tri Ch¬ng-

Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
(PHẠM SĨ VĨ dịch, trong THƠ ĐƯỜNG, tập I
NXB Văn học, HÀ NỘI, 1987)


1. Hai câu thơ đầu:

Khi đi trẻ, lúc về già.
Giọng quê v n th , tóc đà khác bao
( Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi
Hơng âm vô cải, mấn mao tồi )
? Biện pháp nghệ thuật nào đợc tác giả sử dụng 2 câu u?

- Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi
Hơng âm vô cải, mấn mao tồi
- Dịch thơ
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao
(Phạm Sĩ Vĩ)

Hai giả
câunêu
thơ lên
đầuthay
là kểđổi
hay
ai? khi trở
Tác
gì tả?
củaNói
bảnvề
thân
Em
hiểuhơng?
thế nào
là có
giọng
quê?
quê
lại quê
Tại sao
sự thay

đổiGiọng
đó? Còn
không
nói lên điều gì?
điều gì thay
khôngđổi
đổi đã
thay?


Hai câu thơ đầu:

Khi đi trẻ, lúc về già.
Giọng quê không đổi, tóc đà khác bao
( Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi
Hơng âm vô cải, mấn mao tồi )
-> Nghệ thuật: đối, tơng phản.
=>Li k ca tỏc gi v quóng ng di xa quờ lm
quan
=> i sut cuc i vn nh v quờ hng, ging núi
khụng h thay i dự túc mai ó bc



Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
(Hồi hơng ngẫu th)
-Hạ Tri Chơng-

2. Hai câu thơ cuối:

Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
(Nhi đồng tơng kiến, bất tơng thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai? )
Có
tình
huống
nào
đã
xảy
ra lại
khi
giả
vừa
Việc
bọnnghĩ
trẻthơ
vui
cời
hỏi
khách
tác
động
gìxem
đến
thái
Tại1 suy
Em
Nếu
sao

nhà
nhà
thơ
gì
thờng
về
vốn
tình
xuyên
quê
yêu
ở thăm
đó
quê
hquê
ơng
bịtác
lũthì
trong
trẻliệu
thời
cóđặt
là
xảy
đại độ
chân
về
đến
và
tâm

trạng
của
thơ? lạ không?
khách?
hiện
ra
cảnh
nay?
tợnglàng?
bị
coinhà
là khách


Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
(Hồi hơng ngẫu th)
-Hạ Tri Chơng-

2. Hai câu cuối
Nhi đồng tơng kiến, bất tơng thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai ?
(Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi? )
-> Nghệ thuật: tình huống bất ngờ, câu hỏi tu từ, ging iu bi
hi
=> Cm giỏc thm thớa ca tỏc gi khi cht thy mỡnh l ngi
xa l ngay trờn mnh t quờ hng.

=> Nỗi ngậm ngùi, chua xót của tỏc gi.

Bài 10:

Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
(Hồi hơng ngẫu th)
- Hạ Tri Chơng-

III. Tổng kết:

* Nghệ thuật:
- S dng yu t t s
- Sử dụng phép đối, cu t c ỏo.
- Giọng điệu bi hi.
* Nội dung, ý ngha vn bn:
- Ni dung: Bài thơ thể hiện tình yêu thắm thiết của tác
giả với quê hơng.
- í ngha vn bn: Tỡnh yờu quờ hng l mt trong
nhng tỡnh cm lõu bn v thiờng liờng nht ca mi
con ngi.


Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
(Hồi hơng ngẫu th)
-Hạ Tri Chơng-

IV. Luyện tập

Bi 1. Bài thơ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
và bài Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
khác nhau về tác giả nhng có điểm chung về tình

cảm. Đó là điểm chung nào?
Cả hai bài thơ đều diễn tả tình quê hơng
thắm thiết của con ngời.


Bài 2: Em hãy so sánh với bài Cảm nghĩ trong
đêm thanh tĩnh của tác giả Lí Bạch để chỉ ra
những điểm giống nhau và khác nhau về nội
dung của hai bài thơ này ?
- Bi th Cm ngh trong ờm thanh tnh l tỏc gi t xa
nh v quờ hng, mong cú tỡnh quờ i vi mỡnh. Cũn
bi Ngu nhiờn vit nhõn bui mi v quờ tỏc gi t quờ
hng ngh v quờ hng, ngay trờn mnh t quờ
hng nh th nh ó thy mt tỡnh quờ hng. Ni
au, ni nh ca H Tri Chng cũn xút xa hn nhiu
so vi Lý Bch


Về nhà:
- Học thuộc lòng bài thơ (phiên âm và dịch thơ)
- Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về quê hơng.
- Soạn bài: Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Đỗ Phủ).


Ngêi thiÕt kÕ:
DƯƠNG THỊ NGỌC HÀ
Gi¸o viªn trêng THCS THỊ TRẤN