tiểu luận cao học: biên tập viên trong quá trình hình thành kế hoạch đề tài

MỞ ĐẦU
1. Lý do và mục đích chọn đề tài
Với vai trò truyền bá văn hóa, hoạt động xuất bản có ý nghĩa hết sức
quan trọng đời sống văn hóa-xã hội. Hoạt động xuất bản chính là quá trình gia
công biên tập, chỉnh lý, nhân bản các tác phẩm để cung cấp cho độc giả. Hoạt
động xuất bản bao gồm những công đoạn khác nhau. Một trong những khâu
quan trọng của hoạt động xuất bản chính là khâu tổ chức bản thảo. Khâu tổ
chức bản thảo gồm hai khâu cơ bản là tổ chức kế hoạch đề tài và tổ chức cộng
tác viên. Quá trình hình thành kế hoạch đề tài là một quá trình bao gồm nhiều
công đoạn khác nhau và có vai trò quyết định tới toàn bộ hoạt động xuất bản
sách mà người biên tập viên chính là chủ thể trong hoạt động này. Với vai trò
là chủ thể.người biên tập viên sẽ là người quyết định tới chất lượng của đề tài.
Việc hình thành kế hoạch đề tài là yêu cầu tất yếu và có ý nghĩa quan trọng
trong toàn bộ hoạt động xuất bản vì vậy lại càng khẳng định vai trò to lớn của
người biên tập viên trong quá trình hình thành kế hoạch đề tài.
Hiện nay, với những ấn phẩm được lưu thông ngày càng nhiều cho thấy
hoạt động xuất bản đang diễn ra nhịp nhàng. Để các xuất bản phẩm được đưa
tới tay đôc việc tổ chức được một kế hoạch đề tài là một khâu không thể
thiếu. Người biên tập viên sẽ phải lập các kế hoạch khác nhau hình thành nên
một kế hoạch đề tài hoàn chỉnh từ đó các khâu kế tiếp sẽ thực hiện các chức
năng nhiệm vụ của mình để cho ra một tác phẩm hoàn chỉnh. Công tác kế
hoạch đề tài ở nước ta hiện nay đang được thực hiện và ngày càng đơn giản
hóa.Nó không được thực hiện bởi các biên tập viên mà chỉ thực hiện thông
qua những người có chức năng khác. Chính vì thế mà chất lượng xuất bản
phẩm của chúng ta ngày càng kém. Độc giả không mấy quan tâm tới những
tác phẩm trong mới trong nước vì họ không tìm được nội dung mới,tất cả gần
như theo một mô tuýp.Và điều đó khiến người đọc cảm thấy nhàm chán. Kết
quả là người Việt lại thờ ơ trước những tác phẩm Việt.
1

Trong năm 2003, lượng sách xuất bản ra khá lớn nhưng cũng có nhiều
sai phạm nhất. Nguyên nhân chính do khâu biên tập hiện nay ở các nhà xuất
bản nghiệp vụ non kém.
Ông Nguyễn Đình Nhã, Cục trưởng Cục Xuất bản, cho rằng đội ngũ biên
tập viên hiện nay vừa thiếu vừa yếu, làm mất chức năng "bà đỡ" tác phẩm, trở
thành trung gian môi giới giữa tư nhân làm sách và nhà xuất bản. Đó là
nguyên nhân của những cuốn sách sai "chi chít" đến mức không sử dụng được
phải hủy bỏ để in lại như "Văn ôn thi đại học" của Nhà xuất bản Sư phạm Hà
Nội, "Hướng dẫn cách biên tập" của Nhà xuất bản Thông tấn…
Trong năm 2003, đã có hơn 20 cuốn sách có những vi phạm mà Bộ Văn
hóa thông tin đưa vào danh sách phải xử lý như "Chuyến xe ma quái", "Ai
giết anh em Ngô Đình Diệm"… Từ đầu năm 2004 đến nay cũng đã có gần 10
cuốn sách vi phạm.
Bên cạnh những sai phạm về nội dung, còn nhiều tồn tại như tình trạng
tuyển chọn tác phẩm của nhiều tác giả mà không xin phép; "đạo" văn, "đạo"
công trình nghiên cứu khoa học, vi phạm luật xuất bản và luật bản quyền tác
giả (nhiều nhất ở 2 NXB Văn học và Văn hóa thông tin).
Ông Nhã phê bình, nhiều nhà xuất bản không chuyên sâu vẫn xuất bản
các đề tài chuyên môn cao về ngoại giao, y dược, từ điển chuyên ngành…
Biến tướng sách chuyên đề thành tạp chí, lạm dụng quảng cáo... Một số nơi
cho ra các tập "Truyện ngắn tình yêu", "Truyện ngắn hay", "Truyện trẻ"…
nhưng thực chất là xào xáo một số truyện đã đăng báo và không mấy quan
tâm đến bản quyền tác giả. Sách lý luận phê bình thì "bình" nhiều hơn "phê",
đa phần viết giới thiệu ca tụng tác giả.
Truyện tranh chiếm trên 50% đầu sách dành cho thiếu nhi, nhưng có
nhiều cuốn biên tập không kỹ vẫn còn yếu tố bạo lực, ngôn ngữ cộc cằn, thiếu
2


văn minh, có cuốn không phù hợp với phong tục nếp sống của người Việt

Nam
Với tình hình xuất bản hiện nay thì lượng xuất bản phẩm khá nhiều và đa
dạng về thể loại nhưng chất lượng đề tài thì không cao. Đơn cử như loại sách
văn học nghệ thuật.Hàng năm,số sách được xuất bản ra không phải là nhỏ
nhưng tình trạng sách ế,tồn kho còn khá nhiều. Nguyên nhân ở đây là do khâu
kế hoạch đề tài không được thực hiện chu đáo dẫn tới sách xuất bản ra không
bán được gây thiệt hại cho nhà xuất bản.
Trước tình hình lượng xuất bản nhiều nhưng chất lượng của xuất bản
phẩm thì không cao. Biên tập viên có vai trò rất lớn trong công tác kế hoạch
đề tài và quyết định phần lớn đối với sản phẩm. Nghiên cứu đề tài với mong
muốn cho mọi người thấy rõ tầm quan trọng của biên tập viện trong qua trình
hình thành kế hoạch đề tài. Từ đó hiểu hơn về hoạt động biên tập xuất bản.
2. Kết cấu đề tài
Kết cấu đề tài gồm 3 phần:
-Phần 1:Mở đầu: nêu lên lý do và mục đích chọn đề tài
-Phần 2 : Nội dung gồm 3 chương:
+Chương I:Lý luận vai trò của biên tập viên trong quá trình hình thành
kế hoạch đề tài
+Chương II:Thực trạng vai trò của biên tập viên trong quá trình hình
thành kế hoạch đề tài
+Chương III:Giải pháp nhằm nâng cao chất lượng biên tập viên trong
quá trình hình thành kế hoạch đề tài
-Phần 3:Kết luận

3


NỘI DUNG

Chương I

LÝ LUẬN VỀ VAI TRÒ CỦA BIÊN TẬP VIÊN TRONG
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH KẾ HOẠCH ĐỀ TÀI
1.Khái niệm
1.1 Đề tài
-Đề tài là thiết kế tổng thể về chủ đề nội dung, tên gọi của tác phẩm
tương lai;là kết quả sang tạo tư duy của biên tập viên,kết quả phân loại, tập
hợp, xử lý thông tin nhằm phục vụ nhu cầu bạn đọc và thực hiện mục đích
truyền thông xác định.
Đề tài trong khâu biên tập không đồng nhất với đề tài trong tác phẩm
văn học. Đề tài trong tác phẩm văn học là phạm vi khía cạnh của hiện thực
được phản ánh trong tác phẩm,mang dấu ấn khách quan của hiện thực nhưng
ghi nhận dấu ấn chủ quan của tác giả
Người biên tập, phát hiện, đề xuất đề tài để làm ra các xuất bản phẩm Đó
là các đề tài cần phải được truyền bá, phổ biến theo một yêu cầu của công tác
tư tưởng, có thể đáp ứng được các tiêu chí truyền bá,Nó được hình thành nhờ
quá trình sang tạo của biên tập viên để thu thập, xử lý các thông tin gián tiếpThông tin bước hai-từ cuộc sống(các thông tin được thu thập, xử lý qua tác
giả,độc giả , những người làm công tác tư tưởng).
Đề tài trong biên tập không phải là ý muốn chủ quan mà là kết quả
nghiên cứu, xử lý thông tin nhiều chiều từ hiện thực đời sống, độc giả, tác giả
và cơ quan truyền thông đại chúng trên tinh thần chủ động, sáng tạo của
người truyền bá văn hóa.

4


1.2 Kế hoạch đề tài
-Kế hoạch là việc phạm trù tính, vạch ra, sắp đặt kế hoạch sẽ làm để thực
hiện một việc gì đó.
-Kế hoạch đề tài là một bản dự kiến khoa học về nhiệm vụ, biện pháp
xuất bản các đề tài xuất bản phẩm với các tiêu chí về số lượng, chất lượng,

thời gian cụ thể mà nhà xuất bản cần tiến hành trong một thời gian nhất định
1.3 Công tác kế hoạch đề tài
-Công tác kế hoạch đề tài là chỉ hoạt động đề xuất kế hoạch đề tài của
biên tập viên,quá trình xây dựng,quyết định và điều chỉnh kế hoạch đề tài của
nhà xuất bản, nhằm đảm bảo hoạt động của đơn vị xuất bản có chất lượng và
hiệu quả cao.
1.4 Biên tập viên
- Biên tập viên là những người trực tiếp nhận và hoàn thiện bản thảo của
các tác giả. Họ còn là những người đưa ra ý tưởng, mời người cộng tác, nắm
vai trò mắt xích chung điều phối quá trình ra đời một ấn phẩm xuất bản. Khi
bản thảo được chấp nhận, biên tập viên sẽ cùng với tác giả của cuốn sách
chỉnh sửa, điều chỉnh, hoàn thiện nội dung trước khi cuốn sách ra mắt bạn
đọc.Biên tập viên cần là chuyên gia trong lĩnh vực mình phụ trách; nhạy cảm,
có con mắt xanh, biết phát hiện vấn đề hấp dẫn bạn đọc; kiên trì, nhẫn nại,
bền bỉ cao độ; có vốn văn hoá sâu rộng; lịch thiệp, tinh tế trong giao tiếp.
Ngoài ra, họ cần phải xây dựng được một hệ thống cộng tác viên thật tốt
2.Những đặc trưng của kế hoạch đề tài và biên tập viên
2.1 Đặc trưng cơ bản của kế hoạch đề tài
-Kế hoạch đề tài là bản dự kiến khoa học về nhiệm vụ và biện pháp xuất
bản các đề tài với các chỉ tiêu cụ thể mà nhà xuất bản cần tiến hành trong một
thời gian nhất định.Với những nội dung trên thì kế hoạch đề tài có những đặc
trưng cơ bản sau:
+Kế hoạch đề tài là khâu mở đường trong hoạt động biên tập xuất bản
được xậy dựng bằng trí tuệ của nhiều bộ phận trong nhà xuất bản như ban
5


giám đốc, các phòng ban biên tập, bộ phận kế hoạch nhiều bộ phận phòng
phát hành.Trong đó phòng ban biên tập là cấp trung gian quan trọng nhất
trong việc xây dựng kế hoạch đề tài.

+Kế hoạch đề tài phải những yêu cầu mang tính nguyên tắc như tính có
mục tiêu, tính dự báo, tính sáng tạo, tính hệ thống và tính khả thi.
+Căn cứ vào các tiêu chí khác nhau, có thể phân chia thành nhiều loại kế
hoạch đề tài như kế hoạch dài hạn, kế hoạch hàng năm ,…
-Quá trình xác lập kế hoạch đề tài là qua trình quán triệt định hướng
công tác của Đảng, quá trình thực hiện đường lối quan điểm xuất bản của
Đảng và Nhà nước.Kế hoạch đề tài thể hiện tính tự giác, chủ động của xã hội
và độc giả, tìm ra phương án để đáp ứng tốt các nhu cầu này.Kế hoạch đề tài
biểu hiện trình độ khoa học trong việc tổ chức sản xuất kinh doanh của nhà
xuất bản, đảm bảo hiệu quả cao cả về văn hóa xã hội và kinh tế của hoạt động
xuất bản.
2.2 Đặc trưng của biên tập viên
-Biên tập viên là chủ thể tham gia vào hoạt động biên tập các xuất bản
phẩm trong các nhà xuất bản, chủ yếu là biên tập sách.Đó là công việc khai
thác, lựa chọn, tổ chức bản thảo:gia công sửa chữa hoàn chỉnh bản thảo để sẵn
sàng nhân bản thành xuất bản phẩm, nhằm đáp ứng các nhu cầu văn hóa tinh
thần của xã hội.Biên tập viên mang những đặc trưng sau:
+Biên tập viên là người lựa chọn, gia công, chỉnh lý đối với tác phẩm đã
có, sẽ có, không phải là hoạt động sáng tác.
+Biên tập viên là

những người hoạt động trong lĩnh vực truyền

thông,làm xuất bản,sử dụng các thành tựu sáng tác của
tác giả, lựa chọn, gia công để truyền bá
+Biên tập viên là những người tổ chức, sáng tạo và khai thác tác phẩm
phục vụ cho nhu cầu truyền bá.Đồng thời là làm dịch vụ sản xuất hàng hóa
văn hóa.

6

CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ VAI TRÒ BIÊN TẬP VIÊN TRONG
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH KẾ HOẠCH
ĐỀ TÀI XUẤT BẢN
I.VAI TRÒ CỦA BIÊN TẬP VIÊN TRONG QUÁ TRÌNH HÌNH
THÀNH KẾ HOẠCH ĐỀ TÀI
1.Biên tập viên là người phát hiện, tổ chức, lựa chọn kế hoạch đề tài
Biên tập là một hoạt động sáng tạo văn hóa , đồng thời cũng là khâu đầu
tiên của hoạt động sản xuất xuất bản phẩm.Sản xuất xuất bản phẩm vừa bao
gồm sản xuất tinh thần, vừa bao gồm sản xuất vật chất.Cũng như mọi hoạt
động sản xuất trong xã hội, xây dựng kế hoạch, kế hoạch hóa hoạt động xuất
bản là yêu cầu tự nhiên, khách quan do sự đòi hỏi tất yếu của sự phân công,
hợp tác lao động.
-Tổ chức kế hoạch đề tài là khâu mở đường trong biên tập xuất bản. Nó
thể hiện tính tự giác, chủ động của nhà xuất bản trong việc nắm vững những
yêu cầu của xã hội và độc giả.Khâu kế hoạch đề tài là khâu mở đường vì mọi
hoạt động của nhà xuất bản liên quan đến nội dung biên tập, xuất bản đều căn
cứ vào kế hoạch đề tài vì nó là căn cứ để tổ chức phân công lược lượng biên
tập, tổ chức mạng lưới cộng tác viên,là căn cứ để chuẩn bị vật tư kỹ thuật, tài
chính, chiến lược thị trường cho việc phát hành, kinh doanh xuất bản phẩm.
Khâu mở đường có chất lượng thì toàn bộ các khâu tiếp theo của hoạt động
biên tập và xuất bản sẽ có được hiệu quả mong muốn.Và ngược lại, kế hoạch
đề tài không khoa học, có sai sót sẽ làm cho xuất bản bị động, kém hiệu quả,
thậm chí sẽ có những sai lầm khôn lường về hiệu quả xã hội. Trong cơ chế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta, kế hoạch đề tài vẫn là một nội
dung và một công cụ quản lý hoạt động xuất bản cả ở tầm vĩ mô và vi mô.
7

Tuy nhiên, cần có sự phân định rõ rang cả về nội dung và tính chất của kế
hoạch trong quản lý vĩ mô và vi mô trong quản lý kinh doanh xuất bản.
Thế nhưng một thực trạng đặt ra cho ngành xuất bản là giải quyết khâu
kế hoạch đề tài sao cho đúng với nhiệm vụ và chức năng của khâu này.
Lâu nay, việc cấp giấy chấp nhận đăng ký kế hoạch xuất bản của Cục
Xuất bản là một cách quản lý của cơ quan Nhà nước đối với các nhà xuất bản
(NXB). Thế nhưng công việc này trên thực tế làm nảy sinh một số vướng mắt
cần tháo gỡ.
Theo báo cáo của Cục Xuất bản, năm 2002, Cục đã phải chịu một tình
trạng "quá tải" khi xem xét, chấp nhận kế hoạch xuất bản, gây lãng phí thời
gian và công sức ở khâu này. Sở dĩ như vậy là do hiện tượng đăng ký "xếp
chỗ" quá nhiều đề tài cộng thêm sự bổ sung nhiều phần của các NXB. Cụ thể
là trong năm 2002, Cục Xuất bản đã chấp nhận gần 24.000 tên sách trong khi
sách nộp lưu chiểu chỉ chiếm 65% số đề tài hợp lý.
Về thực chất khi cấp giấy chấp nhận đăng ký kế hoạch xuất bản. Cục
Xuất bản chỉ dựa vào tên sách (đề tài) và một vài dòng tóm tắt nội dung. Do
đó không thể hiểu sâu đề tài mà NXB đăng ký. Khi một ấn phẩm có "vấn đề"
thì Cục Xuất bản cũng không thể phát biểu gì hơn ngoài việc quy trách nhiệm
chính cho NXB. So với Điều 11 Luật Xuất bản thì trách nhiệm của giám đốc,
tổng biên tập khá nặng nề mà quyền chủ động của họ thì lại quá hẹp. Cho nên,
nhiều giám đốc, tổng biên tập đề nghị Cục Xuất bản bỏ việc cấp giấy phép chấp
nhận kinh doanh, giao trọn quyền và trách nhiệm cho giám đốc, tổng biên tập nhà
xuất bản giống như trách nhiệm và quyền hạn của tổng biên tập báo, đài.
Ông Thái Thăng Long, trưởng chi nhánh NXB Thanh Niên tại TP.HCM
lại cho rằng vai trò của Cục Xuất bản chỉ nên gói gọn trong việc theo dõi tình
hình vi phạm bản quyền, nội dung và tăng cường giám sát, kiểm tra. Nên các
NXB in sách thuộc nhiều lĩnh vực. Bằng uy tín và sức cạnh tranh, những

8

NXB lớn sẽ đứng vững và chủ động hơn khi được giao quyền hành nhiều
hơn, trực tiếp chịu trách nhiệm trước cơ quan chủ quản và pháp luật.
Còn với bà Quách Thu Nguyệt, Giám đốc NXB Trẻ vẫn có thể chấp
nhận được phương án đăng ký kế hoạch đề tài cho các NXB. Chính bạn đọc
sẽ là người thẩm định sách hay, sách dở cũng như sàng lọc, phân loại NXB
nào hoạt động nghiêm túc. Điều này cũng có ý nghĩa là mở rộng quyền hạn
của các NXB.
Trước những ý kiến khác nhau về việc đăng ký khâu kế hoạch đề tài.
Qua đó cũng thấy rõ vai trò của người biên tập viên trong khâu kế hoạch đề
tài. Biên tập viên là người phát hiện đề tài. Phát hiện những đề tài đúng, phù
hợp với nhu cầu xã hội, thị trường xuất bản phẩm, theo chức năng xã hội
Người tổ chức là người trực tiếp đúng ra làm công tác tổ chức, định hình
nên đề tài mới. Điều này thể hiện ở việc xác lập nội dung và hình thức của
xuất bản phẩm. Đây là nhân tố cơ bản của một bản thiết kế công trình văn
hóa. Biên tập viên dựa trên những kết quả của việc thu thập và xử lý thông tin
cần thiết đưa ra ý tưởng về đề tài cụ thể và định ra hình thức của xuất bản
phẩm trong tương lai. Nôi dung này có thể thay đổi nhưng trong bản thiết kế
vẫn phải đê cập tới. Biên tập viên chính là người lamg công tác tư tưởng, định
hình những nhân tố cơ bản cuả xuất bản phẩm. Tức là người biên tập viên sẽ
đóng vai trò chính trong khâu này. Ví như là việc lựa chọn tác giả,lựa chọn
cộng tác viên,…sao cho phù hợp với đề tài đó. Để một đề tài từ khâu còn trên
giấy và đưa vào thực hiện vai trò của người biên tập viên được thể hiện thông
qua việc luận chứng kế hoạch đề tài như thế nào,dựng đề cương cho kế hoạch
ra sao, hay là các phương án thực hiện kế hoạch…Tất cả những công việc đó
đều là do biên tập viên thực hiên và hoàn thành. Chất lượng của đề tài, hay để
đề tài có được phê duyệt và đưa vào thực hiện hay không đều phụ thuộc vào
khả năng và trình độ của người biên tập viên. Để tổ chức được một đề tài tố
đòi hỏi người biên tập viên phải tìm được một đê tài hay và mang tình khả thi

9


cao. Đề tài có thể là đề tài mới hay là đề tài cũ nhưng người biên tập viên phải
làm thế nào đó cho đề tài không mới nhưng không gây nhàm chán cho bạn
đọc. Lựa chọn đề tài là một công việc đòi hỏi người biên tập viên cần là
chuyên gia trong lĩnh vực mình phụ trách; nhạy cảm, có con mắt xanh, biết
phát hiện vấn đề hấp dẫn bạn đọc; kiên trì, nhẫn nại, bền bỉ cao độ; có vốn
văn hoá sâu rộng; lịch thiệp, tinh tế trong giao tiếp. Công việc lựa chọn đề tài
phụ thuộc rất nhiều yếu tố, song yếu tố trình độ và sự nhạy bén là hơn cả. Sở
dĩ lại nói như vậy bởi nếu không có trình độ thì người biên tập viên không thể
lựa chọn những đề tài hay được; không có sự nhạy bén và con mắt tinh tường
thì không thể thấy được xu thế của thị trường như thế nào để từ đó lựa chọn
những đề tài phù hợp. Người biên tập viên trong công tác kế hoạch đề tài
cũng giống như người phóng viên phải nhạy bén trong cách lấy tin và xử lý
thông tin. Người biên tập viên phải tìm hiểu nhu cầu thị trường bạn đọc cần
gì,từ đó đưa ra những đề tài phù hợp. Điều này thể hiện trong qua trình dự
đoán thị trường. Đây là nội dung mang tính chất phân tích, luận giải của bản
kế hoạch. Qua qua trình phân tích các yếu tố trên, biên tập viên đánh giá tổng
thể về triển vọng tiêu thụ của đề tài, tính toán ước lượng về lỗ lãi kinh tế, đưa
ra những ý kiến dự đoán về khă năng cạnh tranh thi trường của đề tài.
Như vậy,người biên tập viên có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình
hình thành kế hoạch đề tài nó thể hiện thông qua việc người biên tập viên là
người thực hiện tổ chức, lựa chọn đề tài.Việc tổ chức,lựa chọn đè tài được thể
hiện qua các thao tác như tìm hiểu thị trường, bạn đọc
2.Biên tập viên là người đề xuất đề tài
Đề tài trong biên tập xuất bản không phải là ý muốn chủ quan mà nó là
kết quả nghiên cứu, xử lý thông tin nhiều chiều từ hiện thực cuộc sống, độc
giả, tác giả và cơ quan truyền thông đaih chúng. Kế hoạch đề tài là bản dự án

tổng hợp về hoạt động biên tập xuất bản của nhà xuất bản để tạo ra nhiều xuất
bản phẩm phục vụ có chất lương nhu cầu văn hóa-xã hội và đạt hiệu quả
10


cao.Vai trò của biên tập viên trong, công tác kế hoạch đề tài và kế hoạch đề
tài được thể hiện ở một số yêu cầu sau :
-Biên tập viên phải tìm được tính mục tiêu của đề tài: Tính có mục tiêu
yêu cầu những đề tài được đề xuất phải có sự định vị độc giả rõ rang.Yêu cầu
này rất quan trọng, bởi lẽ độc giả là đối tượng phục vụ trực tiếp của công tác
biên tập xuất bản, mà việc định vị độc giả ngay khi xác định đề tài không phải
việc đơn giản, dễ dàng.Cơ cấu độc giả trong xã hội hiện đại rất đa dạng, các
độc giả luôn đan xen vào nhau và luôn có sự thay đổi.Măt khác nhu cầu tiêu
dùng của độc giả cũng đa dạng, họ không chỉ có nhu cầu đọc, mà còn có
những nhu cầu khác và những nhu cầu đó cũng biến đổi theo thời gian.Do đó,
để xác định được độc giả cho mỗi đề tài biên tập viên phải đi sâu nghiên cứu
độc giả. Điều tra cặn kẽ để tìm hiểu yêu cầu của độc giả về xuất bản
phẩm.Trên cơ sở tìm hiểu độc giả một cách toàn diện, biên tập viên tìm
hiểu được nhu cầu cục bộ và nhu cầu toàn thể, nhu cầu trước mắt và lâu dài,
nhu cầu đặc thù và nhu cầu thường xuyên.Trên cơ sở đó,biên tập viên định vị
các mục tiêu cụ thể của mỗi đề tài: để giáo dục chính trị tư tưởng, truyền bá
tri thức khoa học,…Bất cứ đề tài nào, ngay từ lúc thiết kế đều phải được
thuyết minh rõ ràng, xác định rõ đối tượng và tình mục đích.
-Biên tập viên xác định được những đề tài phải có tình dự báo(tính vượt
trước)
Hiện nay,điều kiện khoa học cộng nghệ hiện đại đã làm cho phép rút
ngắn rất nhiều qui trình hoạt động xuất bản. Song, đề tài từ lúc đưa ra tới khi
đưa vào thực hiện cần có một khoảng thời gian nhất định. Trong điều kiện xã
hội thông tin và kinh tế tri thức,luôn luôn đòi hỏi thông tin trong xuất bản
phải cập nhật thì mới đáp ứng được nhu cầu phất triển. Do vậy,khi xây dựng

kế hoạch đề tại, phải tăng cường tính dự báo, làm cho đề tài được lựa chọn
mang tính vượt trước, lập kế hoạch đề tài phải đi trước thời gian. Khi chọn đề
tài, biên tập viên vừa phải nhìn thấy nhu cầu cảu bạn đọc, của xã hội trong
thời gian gần, vừa phải tình tới nhu cầu lâu dài,vừa phải nhân rõ yêu cầu xây
11


dựng hôm nay,vừa phải dự kiến những yêu cầu công tác xuất bản trong tương
lai. Ngoài ra,người biên tập phải nghiên cứu chuẩn xác:có những xuất bản
phẩm hiện tại đang có nhu cầu lớn nhưng về lâu dài, do trên thị trường phải
cung cấp nhiều, mức tiêu thụ đã đạt gần tới cực đại, thì không nên dưa những
đề tài đó vào kế hoạch; ngược lại,có những xuất bản phẩm hiện tại đang tiêu
thụ chưa lớn, nhưng tình thế mới sẽ tạo ra nhu cầu, thì người biên tập viên
phải biết chớp thời cơ dưa loại đề tài này vào xuất bản ngay.Muốn làm được
điều này,người biên tập viên phải biết nắm bắt thời cơ,phải có khả năng dự
báo về tư tưởng, nhu cầu tri thức, nhu cầu thông tin mới,..để phát hiện những
nhu cầu tiềm năng có thể phát triển thành nhu cầu dự kiến trước đề tài này để
trành bỏ lỡ thời cơ xuất bản đúng lúc
-Biên tập viên cần xác định được đề tài phải mang tình sáng tạo:
Tính sáng tạo được thể hiện ngay trong việc thiết kế đề tài của biên tập
viên. Đề tài phải có ý mới, phải nhằm tạo ra những giá trị về tinh thần . Mỗi
xuất bản phẩm điều phải có tính sáng tạo tính mới mẻ. Mỗi khi hình thành đề
tài đều phải có ý thức sáng tạo, dù đôi khi chỉ là ở góc độ tiếp cận mới.Hình
thức biểu hiện của sáng tạo được thể hiện thông qua việc đa dạng hóa toàn bộ
các cách tiệp cận, đề xuất ý kiến mới, đề tài mới,vận dụng cách nhìn mới để
khai thác đề tài một cách sáng tạo.Người khác không có thì ta có,người khác
có rồi thì ta làm tốt hơn.Sáng tạo trong công tác thiết kế đề tài phải bắt nguồn
từ cuộc sống ,từ yêu cầu của hoạt đọng thực tiễn,từ sự tiến bộ của văn hóa và
thành tựu của khoa học kỹ thuật từ những nhu cầu mới cảu độc giả. Do đó,
tính sáng tạo cảu đề tài chính là kết hợp nhuần nhuyễn, hữu cơ tinh thần cảu

thời đại, nhu cầu cảu độc gải với năng lực sáng tạo của biên tập viên.
-Biên tập viên phải xác định được đề tài phải mang tính hệ thống:
Toàn bộ kế hoạch đề tài trong, phải tập trung thực hiện nhiệm vụ chính
trị, kinh tế, văn hóa xác định. Từ góc nhìn bao quát toàn diện và lâu dài, toàn
bộ kế hoạch đề tài của hoạt động xuất bản phải tạo thành một hệ thống hoàn
chỉnh, góp phần vào việc thiết kế đời sống tinh thần của toàn xã hội. Tính hệ
12


thống đòi hỏi gữa từng đề tài được đề xuất phải có quan hệ chặt chẽ với kế
hoạch chỉnh thể của ban biên tập và kế hoạch của nhà xuất bản. Tính phong
phú, đa dạng của đề tài xuất bản được thể hiện và sẽ tạo nên tính chỉnh thể
của kế hoạch toàn ngành.Nếu xuất bản sách tri thức của một môn khoa học
nào đó thì hệ thống đề tài phải có trách nhiệm giới thiệu toàn bộ hệ thống tri
thức cơ bản của môn khoa học đó.Nếu làm đề tài sách văn học nghệ thuật,khi
đề xuất đề tài về sách văn học dành cho lứa tuổi mới lớn thì kế hoạch đề tài
cần phải có cả đề tài sách văn học dành cho mọi lứa tuổi,…diều đó tính tơi
khả năng dự đoán,nếu làm ở đề tài này không được thì có thể làm đề tài khác
phù hợp hơn, tránh hiện tượng các đề tài không khả thi thì đề tài đó không có
phương án dự phòng và không được thực hiện.
-Biên tập viên phải xác định kế hoạch đề tài phải có tính khả thi:
Tính khả thi là yêu cầu bắt buộc của mọi kế hoạch,bởi nếu các mục tiêu
đặt ra trong kế hoạch mà không có khả năng thực hiện kế hoạch không có ý
nghĩa thực tế. Việc xây dựng kế hoạch đề tài chỉ là khâu mở đầu. Kế hoạch đề
tài vạch ra có được thực hiện đúng tiến độ hay không? Điều đó phụ thuộc vào
nhiều yếu tố, nhiều điều kiện chủ quan và khách quan. Tổng hợp những đề tài
đó tạo nên tính khả thi cho đề tài. Muốn vậy, khi xây dựng kế hoạch, biên tập
viên phải tính toán đầy đủ các điều kiện cần có để thực hiện kế hoạch, đảm
bảo sự cân đối giữa các chỉ tiêu đề ra với các điều kiện, nhân tố đảm bảo cho
nó được thực hiện. Điều cần chú ý là, khi thiết kế,có thể có những điều kiện

chưa có đầy đủ, nhưng qua nỗ lực phấn đấu, các nhân tố chủ quan có thể tạo
ra được. Những nhân tố đó bao gồm:bối cảnh văn hóa,chính trị, tư tưởng khi
lập kế hoạch đề tài,…Chỉ có tính toán đầy đủ các điều kiện,các khả năng từ
mọi phương diện khách quan và chủ quan mới xây dựng được một kế hoạch
đề tài có tính khả thi, đề tài mới biến thành tác phẩm hoàn chỉnh và thành xuất
bản phẩm hiện thực. Và chỉ có như thế thì khâu kế hoạch đề tài mới trở thành
một bản thiết kế khoa học, khâu mở đường cho toàn bộ hoạt động biên tập
xuất bản.
13


Với những chỉ tiêu như vậy đòi hỏi người biên tập viên phải có một tầm
hiểu biết, một tầm nhìn sâu rộng trước mọi vấn đề. Chỉ có như vậy thì người
biên tập với lập ra được một bản kế hoạch đề tài khoa học, hữu dụng với thực
tế đặt ra. Với vai trò đề xuất trong qua trình xây dựng kế hoạch đề tài người
biên tập viện cân nắm vững mọi động thái của xã hội trong quá trình xây
dựng kế hoạch đề tài. Việc nắm vững động thái của xã hội cho thấy khả năng
nắm bắt thông tin nhiều chiều một cách nhanh chóng của biên tập viên.
Không chỉ để đáp ứng những yêu cầu trên mà trong qua trình lập kế
hoạch đề tài cân phải thực hiện theo một chu trình thống nhất từ trên xuống
dưới và từ dưới lên trên. Như việc thiết kế đề tài,luận chứng kế hoạch đề
tài,điều chỉnh,sửa chữa,…Tất cả những diều đó tạo nên tính thống nhất trong
hoạt động xuất bản nói chung và hoạt động biên tập nói riêng.
Như vậy với vai trò là người đề xuất đề tài người biên tập viên cần nắm
vững những yêu cầu cơ bản của khâu kế hoạch đề tài. Từ đó tìm ra được
những đề tài hay, đề tài đúng đưa vào thực hiện thành xuất bản phẩm hoàn
chỉnh.Biên tập viên phát hiện và đề xuất những đề tài đúng, đề tài phù hợp với
nhu cầu của xã hội, thi trường xuất bản phẩm, theo chức năng xã hội. Từ đó
đáp ứng nhu cầu bạn độc, tôn chỉ mục đích của nhà xuất bản,phù hợp với
nhiệm vụ chính trị, yêu cầu truyền của các chủ thể xuất bản.

14


3,Biên tập viên có vai trò là người phát hiện đề tài hay, đúng, có tính mới mẻ,
độc đáo và sáng tạo
Như đã nói ở trên sáng tạo liên tục không chỉ là yêu cầu của sản xuất vật
chất mà nó còn là đòi hỏi mang tình đặc thù của sản xuất tinh thần Biên tập là
lao động sản xuất tinh thần. Tính sáng tạo được thể hiện ngay trong việc thiết
kế đề tài. Đề tài phải có ý mới, phải nhằm tạo ra những giá trị về tinh thần .
Mỗi xuất bản phẩm điều phải có tính sáng tạo tính mới mẻ. Mỗi khi hình
thành đề tài đều phải có ý thức sáng tạo, dù đôi khi chỉ là ở góc độ tiếp cận
mới. Nắm bắt được điều đó trong quá trình lập kế hoạch đề tài người biên tập
viên luôn có ý thức sáng tạo ra cái mới.Cái mới trong biên tập xuất bản không
chỉ là tạo ra những cái mới mẻ mà người ta chưa có,làm những cái người ta
chưa làm, khai thác những cái mà người ta chưa khai thác mà nó còn là sáng
tạo trên nền tảng, trên cơ sở những điều đã có. Biến cái của người ta thành cái
của mình và làm cho nó sâu sắc hơn.Đó là nhiệm vụ cơ bản của người biên
tập viên trong quá trình xây dựng công tác kế hoạch đề tài. Phát hiện đề tài là
một mặt nhưng đề tài đó cần phải là đề tài hay, đề tài mới mẻ và độc đáo.
Đề tài đúng là đề tài phù hợp với nhu cầu của xã hội,của thị trường xuất
bản phẩm theo chức năng xã hội mà nhà xuất bản được phân công.Hay nói
cách khác, đó là những đề tài đáp ứng tốt nhất, kịp thời nhu cầu của bạn đọc
và tôn chỉ mục đích của nhà xuất bản. Đề tài đúng còn là những đề tài phù
hợp với định hướng và nhiệm vụ truyền bá của các chủ thể xuất bản. Đó là đề
tài phù hợp với nhiệm vụ chính trị, định hướng tư tưởng của giai cấp,của
đảng, phù hợp với định hướng giá trị văn hóa của xã hội
Đề tài hay là đề tài có nhiều tính sáng tạo, mới mẻ, độc đáo, thực hiện
nhiệm vụ cộng tác tư tưởng một cách sắc sảo,được đảm bảo rởi đội ngũ tác
giả có chất lượng cao và cơ sở vật chất đầy đủ. Đề tài có khả năng thực hiện

một cách chắc chắn, hứa hẹn đạt hiệu quả cao trong công tác xuất bản,cả hiệu
quả tư tưởng và hiệu quả kinh tế. Ở đề tài hội tụ đầy đủ những yêu cầu mang
15


tính nguyên tắc;là đề tài mà khi tiến hành phải thấy rõ tính khả thi. Tức là khi
thực hiện người biên tập viên phải biết trước một phần rằng liệu đề tài đó có
phù hợp vớ đối tượng tiếp nhận là đông đảo công chúng,hay một đối tượng cụ
thể mà đề tài đó hướng tới hay không? Đề tài đó có phù hợp với đường lối
lãnh đạo của Đảng va Nhà nước hay không? Đây là vấn đề hết sức quan
trọng. Bởi bất cứ hoạt động nào đều nằm trong sự quản lý của Đảng và Nhà
nước và xuất bản cũng không phải là ngoại lệ.
Đề tài mới mẻ và độc đáo là đề tài mà qua đó thể hiện được đầy đủ các
khía cạnh của đời sống, hội tụ đầy đủ các nguyên tắc của kế hoạch đề tài. Đây
chính là sự năng động sáng tạo của mỗi biên tập viên trong quá trình xây
dựng kế hoạch đề tài. Đề tài mới mẻ và độc đáo là những đề tài trước nay
chưa có,chưa được khai thác. Để làm được điều này người biên tập viên cần
xác định được trong sản phẩm sắp xuất bản cảu mình đã có đề tài tượng tư
hay chưa? Mới mẻ không chỉ là sáng tạo ra những cái chưa có mà còn là
những cái đã có qua bàn tay cảu người biên tập viên nó lại được khai thác một
cách mới mẻ và độc đáo mà chưa có người làm. Để làm được như vậy người
biên tập viên phải xem đề tài mới đưa ra này có gì mới mẻ,có gì đặc biệt, mới
hơn so với các đề tài đã xuất bản.
4.Biên tập viên có vai trò thực hiện công tác tư tưởng một cách
hiệu quả
Thực hiện công tác tư tưởng là một trong nhưng nhiệm vụ hàng đầu của
ngành xuất bản. Bởi xuất bản là một ngành sản xuất văn hóa tinh thần, truyền
bá các giá trị văn hóa tới đông đảo công chúng. Chính vì thế phải làm sao và
làm như thế nào để các giá trị văn hóa được truyền bá mà không làm ảnh
hưởng tới nền tảng văn hóa, các giá trị văn hóa là nhiệm vụ vô vùng to lớn

của người biên tập viên. Nắm vững đường lối chủ trương từ đó truyền bá tới
công chúng là một việc hết sức khó khăn. Từ việc khai thác đề tài hay, đề tài
mới tới việc truyền bá tới rộng rãi công chúng là một quãng thời gian dài. Nó
16


cũng giống như từ việc một quyết định của Đảng,Nhà nước từ khi chỉ là
việc đem ra bàn ở Quốc hội tới việc quyết định đó được phê duyệt và đưa
vào cuộc sống là một quãng thời gian dài.Không chỉ thế người biên tập
viên còn phải làm sao để công tác tư tưởng được thực hiện một cách có
hiệu quả. Để làm được điều đó đòi hỏi người biên tập viên cần có những
năng lực nhất định. Đó không chỉ là trình độ mà nó còn thể hiện bản lĩnh
nghề nghiệp của người biên tập viên.
Quá trình xây dựng kế hoạch đề tài là một quá trình lâu dài và xuyên
suốt với một đội ngũ cán bộ biên tập có chất lượng. Chỉ có như vậy thì chất
lượng của đề tài mới được nâng cao. Thực hiên công tác tư tưởng có hiệu quả
điều này được đảm bảo bởi đội ngũ biên tập viên. Tức là người biên tập viên
đóng vai trò nòng cốt trong việc thực hiện những công tác này. Điều này đòi
hỏi người biên tập viên phải có một trình độ và luôn nhạy bén với công việc.
Ví như sự xâm nhập của xuất bản phẩm nước ngoài có thể làm thay đổi nhu
cầu xuất bản phẩm trong nước, làm biến đổi định hướng và nhu cầu xuất bản
phẩm (dòng sách thương mại trong thời kỳ đổi mới). Đề tài, chủ đề của tác
phẩm được lựa chọn để xuất bản thường không tách rời nhiệm vụ chính trị
của giai cấp trong mỗi thời kỳ lịch sử nhất định. Người biên tập căn cứ vào
yêu cầu nhiệm vụ chính trị, nhu cầu tư tưởng và giáo dục tư tưởng của bạn
đọc để quyết định chọn đề tài, chọn chủ đề để xuất bản. Thực hiện tốt vai trò
công tác tư tưởng chính là người biên tập viên đang thực hiện tốt chức năng
thiết kế đời sống văn hóa và sản phẩm văn hóa tinh thần. Bằng việc nghiên
cứu các định hướng phát triển tư tưởng văn hóa xã hội, nắm bắt các nhu cầu
tinh thần xã hội,để đưa ra kế hoạch đề tài dài hạn và ngắn hạn,kế hoạch đề

xuất và truyền bá các giá trị văn hóa,người biên tập đã góp phần thiết kế và
quy hoạch tổng thể hệ thống văn háo xã hội cung cấp nền tảng tư tưởng, các
giá trị văn hóa, các chuẩn mục văn hóa cho nền tảng tinh thần của xã hội.
Người biên tập chính là người thiết kế về nội dung và hình thức bên ngoài cho
sản phẩm văn hóa cụ thể.
17


5. Biên tập viên có vai trò to lớn trong việc lựa chọn cộng tác
viên cho kế hoạch đề tài
Công tác tổ chức cộng tác viên là một khâu nằm trong quá trình thực
hiện kế hoạch đề tài. Trong công tác cộng tác viên biên tập viên cũng có vai
trò hết sức to lớn.. Công tác cộng tác viên làm ra bản thảo là khâu then chốt
trong hoạt động xuất bản. Bởi lẽ mục tiêu cơ bản của hoạt động xuất bản là
truyền bá văn hóa, làm sao được nhiều tác phẩm tốt, hay để chuyển thành xuất
bản phẩm truyền bá rộng rãi trong xã hội. Song nhân tố quyết định tạo ra các
tác phẩm văn hóa lại là đội ngũ cán bộ nghiên cứu sáng tác. Người biên tập
viên không phải là người nghiên cứu sáng tác mà là người khai thác, tổ chức
và sử dụng những thành quả sáng tác vào việc truyền bá phục vụ nhu cầu rộng
rãi của xã hội. Công tác tổ chức cộng tác viên là khâu then chốt tạo ra lực
lượng chủ lực thực hiện tôn chỉ, mục đích của nhà xuất bản, quyết định thắng
lợi việc thực hiện kế hoạch đề tài của nhà xuất bản.
Để thực hiện tốt kế hoạch đề tài của nhà xuất bản biên tập viên cần phải
có những yêu cầu trong công tác tổ chức cộng tác viên:
-Lựa chọn cộng tác viên phù hợp:Lựa chọn chính xác những cộng tác
viên tác giả thích hợp cho mỗi đề tài là nội dung đầu tiên quyết định sự thành
công của việc tổ chức bản thảo. Để làm điều đó,biên tập viên phải nắm vững
yêu cầu đặc điểm từng đề tài, đồng thời cũng phải hiểu rõ đội ngũ tác giả và
các yêu cầu đặc thù đối với các tác giả cần lựa chọn. Biên tập viên cần xác
định rõ yêu cầu, đặc điểm của đề tài nhằm nắm bắt được nội dung chủ đề của

tác phẩm, những vấn đề cần giải quyết từ đó lựa chọn những cộng tác viên
cho phù hợp.
-Nghiên cứu kỹ tác giả để lựa chọn:Đây là điểm mấu chốt quyết định
việc tổ chức đề tài có thành công hay không. Lựa chọn tác giả trước hết phải
lựa chọn trên các tiêu chuẩn chung cho tác giả mỗi loại sách. Tác giả được lựa
chọn phải trên cơ sở nắm vững yêu cầu của đề tài,phù hợp với sở trường và
mọi điều kiện khác cúa tác giả trong thời gian cụ thể.
18


Tổ chức cộng tác viên là một khâu quan trong quá trình hình thành kế
hoạch đề tài. Nó cũng ghi nhận vai trò to lớn của người biên tập viên trong
các khâu lựa chọn, tổ chức và bồi dưỡng cộng tác viên. Nếu người biên tập
viên không lựa chọn được những cộng tác viên có đầy đủ yêu cầu thì đề tài sẽ
không thể thực hiện được cho dù các khâu trước có chuẩn bị tốt đến mấy.
Ngược lại nếu không có sự làm việc có chất lượng của đội ngũ biên tập viên
thì quá trình hình thành kế hoạch đề tài cũng không thể thực hiện được.

19


CHƯƠNG III
GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO VAI TRÒ CỦA BIÊN TẬP VIÊN
TRONG QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH KẾ HOẠCH ĐỀ TÀI
1. Mở những lớp đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ
Người biên tập viên, trong quan niệm truyền thống, là những “bà đỡ”
cho sự ra đời tác phẩm văn hóa tinh thần. Là người gia công sửa chữa cho bản
thảo của tác giả. Biên tập viên là độc giả đầu tiên bản thảo tác phẩm của tác
giả. Họ phải độc cẩn thận từng câu, từng chữ trong bản thảo với thái độ nhiệt
tình và trách nhiệm to lớn, chuẩn đoán những hạn chế và đưa ra giải pháp sửa

chữa hợp lý. Bên cạnh đó, người biên tập viên còn là người trực tiếp hình
thành nên đề tài, khâu đầu tiên trước khi bản thảo, tác phẩm ra đời. Diện mạo
đầu tiên hay cuối cùng của tác phẩm, đều là do tác gải và người biên tập viên
cùng nhau tạo dựng. Mỗi loại sách ra đời là thành quả của các hoạt động văn
hóa khoa học khác nhau, thuộc những lĩnh vực chuyên môn khác nhau.Người
biên tập viên muốn làm tốt trách nhiệm của mình, phải am hiểu những tri thức
chuyên môn khoa học đó. Yêu cầu của xã hội và đặc điểm nghề nghiệp đòi
hỏi người biên tập viên phải là ngững nhà khoa học, có đủ khả năng thâm
định và góp phần nâng cao tác phẩm văn hóa khoa học. Tuy nhiên, yêu cầu về
khoa học đối với người biên tập có đặc thù khác so với bộ môn khoa học
khác. Trong hoạt động xuất bản đòi hỏi người biên tập viên phải am hiểu mọi
lĩnh vực của các bộ môn khoa học. Trình độ chuyên môn về một đề tài nào đó
của người biên tập viên có thể không chuyên sâu bằng tác giả, nhưng họ lại có
tri thức khoa học tương đối rộng. Ngoài ra, biên tập viên phải có những tri
thức khác mà khoa học chuyên ngành không có. Có những tri thức đó thì
người biên tập viên mới có thể tiến hành công tác kế hoạch đề tài được. Bởi vì

20


để lập được một kế hoạch đề tài đòi hỏi người biên tập viên phải có tri thức
nắm bắt mọi mặt của đời sống xã hội. Chỉ có như vậy mỗi kế hoạch đề tài
được đặt ra mới mang tính khả thi được
Vấn đề đặt ra là, hiện nay công tác kế hoạch đề tài đang là những khâu
hết sức quan trọng, nhưng người biên tập viên không chú trọng tới. Khi
nói tới biên tập viên người ta chỉ nghĩ tới đó là những người làm công tác
gia công, biên tập bản thảo chứ không nói tới việc đây là những người
làm nên khâu kế hoạch đề tài, bước đầu tiên làm nên một tác phẩm.Để
làm được điều đó cần chú trọng đào tạo đội ngũ biên tập viên.Mở các lớp
đào tạo ngắn hạn, dài hạn nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ biên tập viên

là một yêu cầu cấp thiết.
2. Nâng cao trình độ giác ngộ chính trị, tư tưởng cho đội ngũ biên
tập viên
Đội ngũ biên tập viên là đội ngũ có vai trò quan trọng trong nhà xuất
bản. Đặc trưng của hoạt động xuất bản là truyền bá văn hóa, nhưng giá trị tinh
thần tới đông đảo công chúng bạn đọc.Vì vậy, người biên tập phải có trình độ
giác ngộ chính trị, niềm tin chính trị cao.Tuy nhiên, đặc điểm nghề nghiệp
cũng đòi hỏi trình độ chính trị của người biên tập các yêu cầu đăc biệt. Cần
phải giáo dục giúp họ nắm vững lý luận Mác-Lênin, đường lối chính sách của
Đảng trong mối iên hệ giữa lý luận và thực tiễn. Phải giáo dục làm sao cho
người biên tập biết xá định, pháp hiện chính xác những quan điểm chính trị
trong các trang sách ở nhiều dạng biểu hiện khác nhau, trong đề tài mà mình
chuẩn bị lập nên. Như vậy, đối với người biên tập xuât bản trong qua trình
hình thành kế hoạch đề tài, trình độ cao về chính trị-tư tưởng lầ một đòi hỏi
khách quan. Buộc người biên tập cần được giáo dục nâng cao trình độ giác
ngộ tư tưởng, đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước.Từ đó, tìm cách
truyền tải tới đông đảo công chúng.
Ngoài ra,cón một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ biên
tập viên trong qua trình hình thành kế hoạch đề tài như thường xuyên hỏi
21


thăm đông viên cán bộ biên tập để họ có tinh thần để họ có khả năng làm việc
tốt hơn.Đây cũng là giải pháp quan trọng bởi người biên tập viên luôn là
người quann tâm chú trọng tới mọi vấn đê của nhà xuất bản như việc chú
trọng quan tâm tới đội ngũ cộng tác viên tác giả để họ có khả năng làm việc
tốt hơn.Nên họ không được quan tâm, các nhà xuất bản cần chý ý quan tâm
làm cho đội ngũ cán bộ làm việc có chất lượng,

22

KẾT LUẬN
Quá trình hình thành kế hoạch đề tài là một qua trình lâu dài, đòi hỏi
người biên tập viên cần nhạy bén để có thể tìm ra được những đề tài hay, sáng
tạo mang tới cho độc giả và làm tốt công tác truyền bá tư tưởng văn hóa của
mình. Trong quá trình hình thành kế hoạch đề tài vai trò của người biên tập
viên là hết sức to lớn. Người biên tập viên không chỉ đóng vai trò quan trọng
trong việc gia công biên tập bản thảo mà còn có vai trò quan trong trong quá
trình hình thành kế hoạch đề tài.
Hoạt động xuất bản là hoạt động truyền bá văn hoá tư tưởng, là công
việc hết sức quan trọng. Nó giúp chúng ta hiểu rõ về cội nguồn của mình. Từ
đó,làm cho nền văn hó thấm đẫm tình dân tộc sâu sắc.Với nhiêm vụ truyền bá
văn hóa tư tưởng, hoạt động xuất bản đã mang lại cho quần chúng cái nhìn rõ
nét về dân tộc thông qua các tác phẩm cụ thể, các đề tài mang tính chất khách
quan phản ánh đời sống sản xuất tinh thần, vật chất của người dân. Người
biên tập viên không chỉ đón vai trò truyền bá mà còn đóng vai trò định hướng
cho hoạt động xuất bản ngày cáng phát triển theo xu hương mới bắt kịp được
với thế giới từ dó tránh việc bị tụt hậu. Với việc định hướng cho bạn đọc
thông qua việc tìm hiểu và hướng dẫn cầu, người biên tập viên có thể tìm ra
những đề tài hay, phù hợp với thi hiếu người tiêu dung Việt. Hiện nay, với
tình trạng sách ngoại văn ngày càng chiếm lĩnh thi trường xuất bản phẩm
trong nước thì người biên tập viên cân fphair làm việc tích cực hơn. Việc tìm
kiếm những đề tài mới là việc làm cần thiết của mỗi biên tập viên trong bất kỳ
thời gian nào. Bởi chỉ có như vậy thì hoạt động xuất bản mới diễn ra sôi nổi
và ngày càng phát triển được. Công việc lập kế hoạch đề tài là một công việc
khó khăn và không phải người biên tập viên nào cũng có thể làm được. Để
giúp cho quá trình hình thành kế hoạch đề tài diễn ra nhanh chóng và hiệu quả
phù hợp với thị trương thì người biên tập viên cần ngoài việc có năng lực
trình độ, đòi hỏi người biên tập viên còn phải có một kỹ năng làm việc hiệu

quả, một long nhiệt thành, yêu công việc của mình. Bất kỳ làm công việc nào
23


chứ không riêng mình công việc biên tập-xuất bản, nếu không có sự đam mê
thì sẽ không làm việc hết mình được. Hoạt đông xuất ban là một quá trình bao
gồm nhiều khâu kỹ thuật. Để một xuất bản phẩm ra mắt công chúng, đó
không chỉ là kêt quả làm việc của một cá nhân người biên tập hay đội ngũ tác giả
mà nó là thành quả làm việc của tập thể nhân viên nhà xuất bản. Trong mỗi khâu
của việc xuất bản lại đánh dấu vai trò đặc biệt của một đội ngũ cán bộ. Quá trình
hình thành kế hoạch đề tài đánh dấu vai trò to lớn của đội ngũ biên tập viên nhà
xuất bản. Đây là khâu đàu tiên và cũng là khâu quan trọng nhất đòi hỏi người biên
tập viên cần phải làm việc nhiệt tình mới có thể đưa ra được những đề tài hay.
Người biên tập viên dống vai trò trực tiếp trong khâu này.

24


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. PGS.TS Trần Văn Hải: Lý luận nghiệp vụ xuất bản,
Nxb, Văn hóa-Thông tin.H 2007
2.Trang báo điện tử:- Vietbao.com
-Baomoi.com
-Vnxpress.net
3.trang tìm kiếm thông tin: google.com

25