TR
NGă
B ăTẨIăCHệNHă
IăH CăTẨIăCHệNH-ăMARKETINGă
ă
ă
ă
ă
PHANăTH ăKI UăANă
ă
ă
CH NGăTH TăTHUăTHU ăXU TăNH PăKH Uă
T IăC CăH IăQUANăT NHăLONGăANă
ă
ă
ă
ă
ă
ChuyênăngƠnh :ăTƠiăchínhăậăNgơnăhƠngă
Mưăs
:ă60340201ă
ă
ă
LU NăV NăTH CăS ă
ă
ă
ă
ă
ă
ă
ă
ă
TP.ăHCM,ăthángă01ăn mă2016ă
L IăCAMă OANă
Tôiăxinăcamăđoanăs ăli uătrongăLu năv nănƠyălƠăchínhăxácăvƠăcóăngu năg cărõă
rƠng.ă
Lu năv năắCh ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAn”ă
lƠăđ ătƠiănghiênăc uăc aăb năthơn,ăch aăđ
căaiăcôngăb ătrongăb tăk ăcôngătrìnhănƠoă
khác.ă
ă
ă
H căviênă
ă
ă
ă
ă
PhanăTh ăKi uăAnă
L IăC Mă Nă
ă
Xinătrơnătr ngătriăơnăquíăTh y,ăCôăđưăgi ngăd yăchúngătôiătrongăth iăgianăquaăt iă
Tr
ngă
iăh căTƠiăchínhăậăMarketing.ă
tăbi tăchơnăthƠnhăc mă năTi năs ăNguy năNg că nhăđưăt nătìnhăh
ngăd nătôiă
hoƠnăthƠnhăb nălu năv nănƠy.ă
C mă nănh ngăđ ngănghi păc aătôiăc ngănh ănh ngăchuyênăgiaătrongăvƠăngoƠiă
ngƠnhăH iăquanăđưăh ătr ,ăt ăv năchoătôiăr tănhi uăđi uăb ăíchăchoăn iădungăLu năv nă
đ tăk tăqu ănh ămongămu n.ă
ă
ă
H căviênă
ă
ă
ă
ă
ă
ă
PhanăTh ăKi uăAnă
M CăL Că
TRANGăBÌAă
L IăCAMă OANă
L IăC Mă Nă
DANHăM CăBI Uă
ă
DANHăM CăB NGăBI Uă
DANHăM CăT ăVI TăT TăTI NGăANHă
DANHăM CăT ăVI TăT TăTI NGăVI Tă
TÓMăT TăLU NăV Nă
PH NăM ă
CH
Uă
NGă1:ăT NGăQUANăV ăTHU ăXU TăNH PăKH UăVẨăTH TăTHUă
THU ăXU TăNH PăKH Uă..........................................................................................ă1ă
1.1.T ngăquanăv ăthu ăxu tănh păkh uă............................................................................ă1ă
1.1.1.ăKháiăni măthu ăxu tănh păkh uă..........................................................................ă1ă
1.1.2.ă
căđi măc aăthu ăxu tănh păkh uă....................................................................ă2ă
1.1.3.ăVaiătròăc aăthu ăxu tănh păkh uă.........................................................................ă3ă
1.1.3.1.ă i uăti tăho tăđ ngăxu tăkh u,ănh păkh uă...................................................ă3ă
1.1.3.2.ăăT oăngu năthuăngơnăsáchă............................................................................ă4ă
1.1.3.3.ăăB oăh ăn năs năxu tătrongăn
că.................................................................ă4ă
1.1.3.4.ăăKh ngăđ nhăvaiătròăch ăquy năqu căgiaă......................................................ă4ă
1.2.ăTh tăthuăthu ăxu tănh păkh uă...................................................................................ă5ă
1.2.1.ăKháiăni măv ăth tăthuăthu ă.................................................................................ă5ă
1.2.2.ăCácăhìnhăth căth tăthuăthu ăxu tănh păkh uătrongăNgƠnhăH iăquană..................ă6ă
1.2.2.1.ăN uăc năc ăvƠoăn iădungăqu nălỦăthu ăxu tănh păkh uă...............................ă6ă
1.2.2.2.ăN uăc năc ăvƠoăhìnhăth căth ăđo năgianăl n,ătr năthu ă...............................ă6ă
1.2.2.3.ăN uăc năc ăvƠoăho tăđ ngăxu tăkh u,ăxu tănh păkh uăh
ngă uăđưiă..........ă8ă
1.2.3.ăNguyênănhơnăc aăth tăthuăthu ă...........................................................................ă9ă
1.2.4.ăS ăc năthi tăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uă.............................................ă13ă
1.2.5.ăM tăs ăph ngăphápăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăápăd ngăhi nănayăc aă
NgƠnhăH iăquană..........................................................................................................ă14ă
1.2.5.1.ăÁpăd ngăbi năphápăphơnălo iăvƠăápămưăhƠngăhóaăchínhăxácăvƠăth ngănh t
ă................................................................................................................................ă14ă
1.2.5.2.ăÁpăd ngăqu nălỦăr iăroătrongăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uă............ă16ă
1.2.5.3.ăÁpăd ngăbi năphápăki mătraăsauăthôngăquanătrongăch ngăth tăthuăthu ă....ă16ă
1.2.5.4.ăÁpăd ngăbi năphápăch ngăbuônăl uăvƠăgianăl năth
ngăm iă.....................ă18ă
1.2.5.5.ăÁpăd ngăbi năphápăthanhătra,ăki mătraăthu ă..............................................ă19ă
1.2.5.6.ăH pătácăqu căt ătrongăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uă.......................ă19ă
1.2.6.ăKinhănghi măch ngăth tăthuăthu ă ăm tăs ăh iăquanăđ aăph
ngă....................ă20ă
1.2.6.1.ăKinhănghi măc aăC căH iăquanăTp.ăHCMă................................................ă20ă
1.2.6.2.ăKinhănghi măc aăC căH iăquanăt nhă
ngăNaiă.........................................ă22ă
1.6.2.3.ăKinhănghi măc aăC căH iăquanăt nhăTơyăNinhă.........................................ă23ă
1.2.7.ăBƠiăh căkinhănghi măchoăC căH iăquanăt nhăLongăAnă....................................ă25ă
K TăLU NăCH
CH
NGă1ă..............................................................................................ă26ă
NGă2:ăTH CăTR NGăCH NGăTH TăTHUăTHU ăXU TăNH PăKH Uă..ă27ă
T IăC CăH IăQUANăT NHăLONGăANă.....................................................................ă27ă
2.1.ăC ăc u,ăch căn ngănhi măv ăc aăC căH iăquanăt nhăLongăAnă..............................ă27ă
2.1.1.ăV ătríăđ aălỦă.......................................................................................................ă27ă
2.1.2.ăL chăs ăhìnhăthƠnhă............................................................................................ă27ă
2.1.3.ăC ăc uăt ăch că..................................................................................................ă29ă
2.2.ăKháiăquátăho tăđ ngăxu tănh păkh uăvƠăk tăqu ăthuăthu ăxu tănh păkh u,ăc iăcáchă
hƠnhăchínhăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAnă...................................................................ă30ă
2.2.1.ăKháiăquátăho tăđ ngăxu tănh păkh uăhƠngăhóaăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAn
ă....................................................................................................................................ă30ă
2.2.2.ăK tăqu ăthuăthu ăxu tănh păkh uă......................................................................ă31ă
2.2.3.ăCôngătácăc iăcáchăhƠnhăchínhăvƠăhi năđ iăhóaăH iăquană..................................ă33ă
2.3.ăTh cătr ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAnă.............ă34ă
2.3.1.ăTh tăthuăthu ăquaăgianăl nătr ăgiáătínhăthu ă......................................................ă34ă
2.3.2.ăTh tăthuăthu ăquaăvi căphơnălo iăvƠăápămưăhƠngăhóaă.......................................ă36ă
2.3.3.ăTh tăthuăthu ăquaăcôngătácăkhaiăbáoăxu tăx ăđ iăv iăhƠngăhóaăxu tăkh u,ănh pă
kh uă............................................................................................................................ă38ă
2.3.4.ăTh tăthuăthu ădoăl iăd ngăchínhăsáchă uăđưiăthu ,ămi năthu ăc aăNhƠăn
că...ă39ă
2.3.4.1.ă
iăv iălo iăhìnhăgiaăcông,ăs năxu tăxu tăkh uăhƠngăhóaă..........................ă39ă
2.3.4.2.ă
iăv iălo iăhìnhănh păđ uăt ămi năthu ăt oăTSC ă..................................ă41ă
2.3.5.ăTh tăthuăthu ădoăn ăđ ngăkéoădƠiă.....................................................................ă41ă
2.3.6.ăTh tăthuădoăl iăd ngăđ aăbƠnăvƠăs ăd ngăph
ngăth căth ăđo năbuônăl uă......ă42ă
2.4.ăTh cătr ngăápăd ngăcácăbi năphápăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăt iăC căH iă
quanăt nhăLongăAnă.........................................................................................................ă43ă
2.4.1.ăCh ngăth tăthuăthu ăthu ăxu tănh păkh uăquaăh ăth ngăx ălỦăd ăli uăc aăngƠnhă
H iăquană.....................................................................................................................ă44ă
2.4.2.ăÁpăd ngăki mătraăsauăthôngăquanătrongăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uă.ă44ă
2.4.3.ăCh ngăth tăthuăthu ăt ănghi păv ăthanhătraăthu ăc aăc ăquanăh iăquană...........ă45ă
2.4.4.ăCh ngăth tăthuăthu ăt ănghi păv ăgiámăsátăqu nălỦă.........................................ă46ă
2.4.5.ăÁpăd ngănghi păv ăqu nălỦăx ălỦăn ăđ ngăthu ăvƠăcácăbi năphápăc ngăch ă
thu ăxu tănh păkh uă...................................................................................................ă48ă
2.4.6.ăCôngătácăđi uătraăch ngăbuônăl uătrongăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uă..ă49ă
2.5.ă ánhăgiáăth cătr ngăcôngătácăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăt iăC căH iăquană
t nhăLongăAnă..................................................................................................................ă50ă
2.5.1.ăNh ngăk tăqu ăđ tăđ
că...................................................................................ă50ă
2.5.1.1.ăS ăthu ă năđ nhăn păvƠoăNSNNă.................................................................ă50ă
2.5.1.2.ăCôngătácăki măsoát,ăphòngăch ngăbuônăl u,ăgianăl năth ngăm iăthu ăxu tă
nh păkh uă................................................................................................................ă51ă
2.5.1.3.ăÁpăd ngăcácăbi năphápătíchăc căđônăđ c,ăthuăh iăn ăthu ă.........................ă52ă
2.5.1.4.ăÁpăd ngăph ngăphápăqu nălỦăH iăquanăhi năđ i,ănơngăcaoăhi uăqu ăcôngă
tácăqu nălỦăthu ăxu tănh păkh u,ăh năch ăvƠăng năng aăcácăhi năt ngăgianăl nă
nh mătr năthu .ă.......................................................................................................ă53ă
2.5.2.ăNh ngăt năt i,ăh năch ăvƠănguyênănhơnă...........................................................ă53ă
2.5.2.1.ăNh ngăt năt i,ăh năch ă...............................................................................ă53ă
2.5.2.2.ăNguyênănhơnă..............................................................................................ă56ă
K TăLU NăCH
CH
NGă2ă..............................................................................................ă61ă
NGă3:ăGI IăPHÁPăT NGăC
NGăCH NGăTH TăTHUăTHU ăXU Tă
NH PăKH UăT IăC CăH IăQUANăT NHăLONGăANă.............................................ă63ă
3.1.ăM cătiêuăc ăb năc aăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uă......................................ă63ă
3.2.ăGi iăphápăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAnă....ă64ă
3.2.1.ăT ngăc ngăcôngătácăqu nălỦăphơnălo iăhƠngăhóa,ătr ăgiáătínhăthu ,ăxu tăx ă
hƠngăhóaă.....................................................................................................................ă64ă
3.2.2.ă
yăm nhăcôngătácăki mătraăsauăthôngăquană...................................................ă65ă
3.2.3.ă
yăm nhăbi năphápăqu nălỦăcácălo iăhìnhăxu tăkh u,ănh păkh uăđ căthùă......ă66ă
3.2.3.1.ă
yăm nhăbi năphápăqu nălỦăcácălo iăhìnhăgiaăcông,ăs năxu tăxu tăkh uă.ă66ă
3.2.3.2.ăLo iăhìnhănh păđ uăt ămi năthu ăt oăTSC ă..............................................ă68ă
3.2.4.ăT ngăc
3.2.5.ă
ngăcôngătácăthanhătra,ăki mătraăthu ăc aăc ăquanăH iăquană..............ă69ă
iăm iăcôngătácăqu nălỦăn ăthu ănh măgi măn ăthu ăquáăh nă......................ă69ă
3.2.6.ăT ngăc
ngăki mătra,ăki măsoátăch ngăbuônăl u,ăgianăl năth
ngăm iă...........ă70ă
3.2.7.ăHoƠnăthi năb ămáyăt ăch c,ăqu nălỦăvƠăngu nănhơnăl că..................................ă71ă
3.2.8.ăCácăgi iăphápăkhácă...........................................................................................ă72ă
3.2.8.1.ă yăm nhăc ăch ăph iăk tăh păgi aăH iăquanăv iăcácăc ăquanăqu nălỦăcóă
liênăquană..................................................................................................................ă72ă
3.2.8.2.ă
yăm nhăho tăđ ngătuyênătruy n,ăh ătr ăcácăđ iăt
ngăn păthu ă...........ă73ă
3.2.8.3.ăGi iăphápăt ngăc ngăvƠăhi năđ iăhóaăc ăs ăv tăch tăc aăNgƠnhăH iăquan
ă................................................................................................................................ă75ă
3.3.ăNhómăgi iăphápăv ăvi căki năngh ăB ăTƠiăchínhăvƠăT ngăc căH iăquană............ă75ă
3.3.1.ăV ăchínhăsáchăqu nălỦăthu ă...........................................................................ă75ă
3.2.2.ăHoƠnăthi năcácăc năc ăđ ăphơnălo i,ăápămưăhƠngăhóaă...................................ă75ă
3.3.3.ăHoƠnăthi năc ăs ăd ăli uăv ătr ăgiáătínhăthu ă................................................ă76ă
3.3.4.ăV ăxu tăx ăđ iăv iăhƠngăhóaă.........................................................................ă77ă
3.3.5.ăCôngătácăqu nălỦăr iăroă.................................................................................ă77ă
3.3.6.ăXơyăd ngăvƠăhoƠnăthi nătrungătơmăch ăhuyăt pătrungătoƠnăngƠnhă................ă77ă
K TăLU NăCH
NGă3ă..............................................................................................ă78ă
K TăLU Nă...................................................................................................................ă79ă
DANHăM CăTẨIăLI UăTHAMăKH Oă
PH ăL Că
ă
ă
DANHăM CăBI Uă
ă
Bi uăđ ă2.1:ăTh ngăkêăkimăng chăxu tănh păkh uăgiaiăđo nă2010-2015ă......................ă31
Bi uăđ ă2.2:ăT ngăs ăthuăthu ăgiaiăđo nă2010-2015ă.....................................................ă32
Bi uăđ ă2.3:ăTh ngăkêăs ăcu căki mătraăsauăthôngăquană..............................................ă45
Bi uăđ ă2.4:ăTh ngăkêăs ăt ăkhaiăxu tănh păkh uăgiaiăđo nă2010-2015ă.......................ă48
ă
ă
DANHăM CăB NGăBI Uă
B ngă2.1:ăS ăl
ngăt ăkhaiăth căhi năthamăv năvƠăt ăl ăbácăb ă....................................ă35
B ngă2.2:ăK tăqu ăKTSTQăvƠăt ăl ăbácăb ă....................................................................ă36
B ngă2.3:ăTh ngăkêătìnhăhìnhăn ăthu ăgiaiăđo nă2010-2015ă.........................................ă42
B ngă2.4:ăTh ngăkêătìnhăhìnhăthanhătraăthu ăgiaiăđo nă2010-2015ă...............................ă46
B ngă2.5:ăTh ngăkêăt ăl ăphơnălu ngăt ăkhaiăh iăquană.................................................ă47
B ngă2.6:ăK tăqu ă năđ nhăthu ăxu tănh păkh uăgiaiăđo nă2010ăậă2015ă.......................ă51
B ngă2.7:ăTh ngăkêătìnhăhìnhăCBL,ăGLTMăgiaiăđo nă2010-2015ă................................ă52
B ngă2.8:ăTìnhăhìnhăthuăh iăn ăđ ngăgiaiăđo nă2010-2015ă..........................................ă52
ă
ă
ă
Ch ăVi tă
t tă
DANHăM CăT ăVI TăT TăTI NGăANHă
ă
Ti ngăAnhă
Ti ngăVi tă
Khuăv căm uăd chăt ădoăASEANă-ă
Úcă-ăNiuă-ăDiă-ălơnă
Khuăv căth ngăm iăt ădoă
ACFTAă
ASEANă-ăTrungăQu că
AFTAă
Khuăv căm uăd chăt ădoăASEANă
Danhăm căhƠiăhòaăthu ăquană
AHTNă
ASEANă
Khuăv căm uăd chăt ădoăASEANă-ă
AIFTAă ASEANă-ăINDIAăFreeăTradeăAreaă
nă ă
Hi păđ nhăđ iătácăkinhăt ătoƠnădi nă
ASEANă-ăJapanăCloserăEconomică
AJCEPă
gi aăHi păh iăcácăqu căgiaă ôngă
Partnershipă
NamăÁăvƠăNh tăB nă
ASEANă-ăKOREAăFreeăTradeă
Khuăv căth ngăm iăt ădoă
AKFTAăă
Areaă
ASEANă-ăTrungăQu că
Hi păh iăCácăqu căgiaă ôngăNamă
ASEANă AssociationăofăSouthăEastă
Áă
ASWă
ASEANăSingleăWindowă
C ăch ăm tăc aăASEANă
ASEANăTradeăinăGoodsă
Hi păđ nhăth ngăm iăhƠngăhóaă
ATIGAăă
Agreementă
cácăqu căgiaă ôngăNamăÁă
C/Oă
Certificateăofăorigină
Gi yăc ngănh năxu tăx ăhƠngăhóaă
Registrationăofăcompletionăofă
ngăkỦăk tăqu ăki mătra/ki măhóaă
CEAă
examination/inspectionă(importă
(t ăkhaiănh păkh u)ăă
declaration)ă
AANZFTAă
ASEANă-ăAUSTRALIAă-ă
NEWZEALANDăFreeăTradeăAreaă
ASEANă-ăCHINAăFreeăTradeă
Areaă
ASEANăFreeăTradeăAreaă
ASEANăHamonizedăTariffă
Nomenclatureă
Registrationăofăcompletionăofă
CEEă
examination/inspectionă(exportă
declaration)ă
CommonăEffectiveăPreferentială
CEPTă
Tariffă
Modificationăofă
CKOă
examination/inspectionă
classificationăă
EUă
EuropeanăUnionă
FTAă
FreeăTradeăAreaă
ăGeneralăAgreementăonăTariffsă
GATTă
andăTradeă
HSă
HarmonizedăSystemă
Pre-registrationăofăimport/exportă
IDA/EDAă
declarationă
ngăkỦăk tăqu ăki mătra/ăki mă
hóaăă
Hi păđ nhăch ngătrìnhăthu ăquană
uăđưiăcóăhi uăl căchungă
Thayăđ iăphơnălo iăki mătra,ăch ă
đ nhăki mătraă
LiênăminhăchơuăỂuăă
Khuăv căm uăd chăt ădoă
ăHi pă căchungăv ăthu ăquanăvƠă
th ngăm iă
H ăth ngăhƠiăhòaă
ngăkỦăthôngătinăt ăkhaiănh pă
kh u/ăxu tăkh uă
InternationalăConventionăonătheă
SimplificationăandăHarmonizationă
KYOTOă
ofăCustomsăProceduresă(Kyotoă
convention)ă
MFNă
MostăFavouredăNationsă
NSWă
NationalăSingleăWindowă
Registrationăofăinformationăonă
RCCă
receiptăconfirmationăofătaxă
paymentă
Trans-PacificăStrategicăEconomică
TPPă
PartnershipăAgreementă
AgreementăonăTradeă-ăRelatedă
TRIPsă
AspectsăofăIntellecturalăPropertyă
Rightsă
USDă
TheăUnitedăStatesăDollară
VietăNamăCustomsăIntelligenceă
VCISă
InformationăSystemă
VietăNamă-ăJapanăEconomică
VJEPAă
PartnershipăAgreementă
VietăNamăAutomatedăCargoă
VNACCSă
ClearanceăSystemă
WCOă
WorldăCustomsăOrganizationă
WTOă
WorldăTradeăOrganizationă
ă
ă
ă
ă
ă
ă
ă
Côngă căqu căt ăv ăđ năgi n,ăhƠiă
hòaăhóaăth ăt căh iăquană(Côngă
căKYOTO)ă
T iăhu ăqu că
C ăch ăm tăc aăQu căgiaă
ngăkỦăthôngătinăxácănh năn pă
thu ăă
Hi păđ nhă iătácăKinhăt ăXuyênă
TháiăBìnhăă
Hi păđ nhăv ăkhíaăc nhăliênăquană
đ năth ngăm iăc aăquy năs ăh uă
tríătu ă
ôălaăM ă
H ăth ngăthôngătinătìnhăbáoăH iă
quanăVi tăNamă
Hi păđ nhăđ iătácăkinhăt ăVi tăNamă
-ăNh tăB nă
H ăth ngăthôngăquanăhƠngăhóaăt ă
đ ngăVi tăNamă
T ăch căH iăquanăTh ăgi iă
T ăch căth ngăm iăTh ăgi iă
ă
DANHăM CăT ăVI TăT TăTI NGăVI Tă
ă
BTCă
CBCCă
Cánăb ăcôngăch că
CNTTă
Côngăngh ăthôngătină
CSDLă
C ăs ăd ăli uă
DNă
Doanhănghi pă
HQă
H iăquană
KTSTQă
NKă
NNTă
Ki mătraăsauăthôngăquană
Nh păkh uă
Ng
iăn păthu ă
NSNNă
NgơnăsáchănhƠăn
QLRRă
Qu nălỦăr iăroă
SXXKă
S năxu tăxu tăkh uă
TCHQă
T ngăc căH iăquană
TSC ă
TƠiăs năc ăđ nhă
VPHCă
Viăph măhƠnhăchínhă
XKă
XNKă
că
Xu tăkh uă
Xu tănh păkh uă
ă
ă
ă
ă
B ăTƠiăchínhă
ă
ă
ă
ă
ă
TịMăT TăLU NăV Nă
ă
Lu năv năđưăt păh p,ăgi iăthi u,ălƠmărõăthêmăc ăs ălỦălu năv ăthu ăxu tănh pă
kh u,ăcácăb
căc aăquyătrìnhăth ăt căh iăquanăđ ăđ măb oăvi căth căhi năth ăt căh iă
quan,ăqu nălỦăt tăho tăđ ngăXNK,ăqu nălỦăthu ;ăcácăhìnhăth căth tăthuăthu ,ănguyênă
nhơnăd năđ năth tăthuăthu ăxu tănh păkh u.ă
Phơnătíchăkinhănghi măth căhi năqu nălỦăthu ,ăch ngăth tăthuăthu ăc aăm tăs ă
n
că trênă th ă gi i,ă t ă đóă rútă raă bƠiă h că kinhă nghi mă trongă vi că th că hi nă m că tiêuă
ch ngăth tăthuăthu ăv iăhƠngăhóaăxu tănh păkh uăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAn.ă
ánhăgiáăm tăcáchăkháchăquanăth cătr ngăho tăđ ngăXNK,ăth cătr ngăthuăthu ,ă
XNK,ăth cătr ngăth tăthuăthu ăvƠăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăgiaiăđo nă20102015,ătrênăc ăs ăđóăch ărõănh ngăh năch ,ăt năt iăvƠănguyênănhơnătrongăvi căch ngăth tă
thuăthu ăth iăgianăqua.ă
Lu năv năđưăđ aăraăcácăgi iăphápăápăd ngăcácăph
ngăphápăqu nălỦăh iăquană
hi năđ iănh ăđ yăm nhă ngăd ngăCNTT,ăápăd ngăQLRR,ăđ yăm nhăchôngătácăKTSTQ,ă
thanhătra,ăki mă traă thu ,ăch ngăbuônăl u,ăh ăth ngăthôngăquanăhƠngăhóaăt ăđ ng,ăh ă
th ngăc ăs ăd ăli uăc aăngƠnhầă
ngăth i,ăph iăchúătr ngăđ năcôngătácăqu nălỦ,ăđƠoă
t oăđ iăng ăCBCCăchuyênăsơuătrongăth căhi nănhi măv ,ăcôngătácăph iăk tăh păv iăcácă
đ năv ăch căn ngăliênăquanătrongăvƠăngoƠiăn
Cácă đ nhă h
c.ă
ng,ă gi iă phápă lu nă v nă đ aă raă đ uă d aă trênă c ă s ă gi iă quy tă cácă
nguyênănhơnăc aăt năt i,ăh năch ătrongăth iăgianăquaăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAn,ă
phátăhuyăcácăk tăqu ăđ tăđ
căvƠăc năc ăvƠoăm cătiêu,ăchi năl
H iăquanăđ ăt oăthu năl iăchoăho tăđ ngăth
c,ăđ ăánăc aăNgƠnhă
ngăm iăqu căt ăvƠăqu căgia,ăđápă ngăyêuă
c uăh iănh păkinhăt ăc aăVi tăNamănh ngăv năđ măb oătuơnăth ăcácăquyăđ nhăc aăphápă
lu tăNhƠăn
ă
ă
c,ăgópăph năt ngăthuăchoăNSNN.ă
1.ăTínhăc păthi tăc aăđ ătƠi:ă
PH NăM ă
Uă
Cùngă v iă t că đ ă phátă tri nă m nhă m ă theoă chi uă h
ngă toƠnă c uă hóaă c aă n nă
kinhăt ăth ăgi i,ăquanăh ăgiaoăl uăkinhăt ăgi aăcácăqu căgiaăc ngăngƠyăcƠngăgiaăt ng,ă
d nă đ nă s ă l
ngă hƠngă hóaă xu tă xu tă nh pă kh u,ă l uă chuy nă quaă cácă c aă kh uă H iă
Quană ngƠyă cƠngă nhi uă h nă nh tă lƠă khiă Vi tă Namă đưă giaă nh pă vƠoă cácă t ă ch că nh ă
WTO,ăCEPT,ăAFTA,ầ.ăDoăđó,ăNhƠăn
đ ăh năch ăl
n
ngăhƠngăhóaăn
căc năcóănh ngăbi năpháp,ăcôngăc ăcanăthi pă
căngoƠiă ă tăvƠoăn
căta,ăc nhătranhăv iăhƠngăhóaătrongă
c,ăgơyăb tă năchoăcácădoanhănghi păs năxu tăvƠănênăkinhăt ăn
cătaănh tălƠăhi nă
nayătrìnhăđ ,ăn ngăl căc nhătranhăc aădoanhănghi p,ăhƠngăhóaăc aătrongăn
M tătrongănh ngăcôngăc ămƠăNhƠăn
căcònăkém.ă
căs ăd ngăhi uăqu ănh tăđóălƠăthu ,ăc ăth ăđóălƠă
thu ăxu tănh păkh u.ăThu ăxu tănh păkh uăđóngăvaiătròăh tăs căquanătr ngăđ iăv iăquáă
trìnhăphátătri năkinhăt ,ăxưăh iăc aăđ tăn
c,ăchi măkho nă1/3ăt ngăs ăthuăngơnăsáchă
hƠngăn m.ăTuyănhiên,ăkho năthuănƠyăđangăgi măđiădoăm tăs ănguyênănhơnăcóăth ăk ă
đ nănh :ăs ăqu nălỦăy uăkémăc aăm tăs ăc ăquanăqu nălỦăthu ,ăđ iăng ăcánăb ăcôngă
ch c;ătìnhătr ngăgianăl n,ătr năthu ,ătránhăthu ălƠmăth tăthuăngơnăsáchănhƠăn
camăk tăc tăgi măthu ăquanătrongăcácăhi păđ nhăt ădoăhóaăth
c;ădoăcácă
ngăm iămƠăVi tăNamă
đangăthamăgia...ăDoăđó,ălƠmăsaoăđ ăcóăth ăqu nălỦăs ăthuăthu ăxu tănh păkh uăm tăcáchă
hi uăqu ănh t,ăch ngăth tăthuăthu ămƠăv năđ măb oăđ
cătínhăcôngăb ng,ăđ măb oăth că
hi năt tăcácăcamăk tăqu căt ,ăchínhăsáchăkinhăt ăc aăđ tăn
călƠănhi măv ăh tăs căquană
tr ngăc aăNgƠnhăH iăquanăvƠăc aăC căH iăquanăt nhăLongăAnănóiăriêng.ăVìăv yăvi că
ch năđ ătƠiă“Ch ng th t thu thu xu t nh p kh u t i C c H i quan t nh Long An”ă
v aăcóăỦăngh aăv ăm tălỦălu n,ăv aăcóăỦăngh aăv ăm tăth căti nătrongăgiaiăđo năhi nă
nay.ă
2.ăT ngăquanătìnhăhìnhănghiênăc uăc aăđ ătƠi:ă
Nhi măv ăthuăNSNNălƠănhi măv ăquanătr ngăc aăNgƠnhăH iăquan.ă
th tăthuăthu ăxu tănh păkh uănóiăchungăđưăđ
quană tơmă trongă nh ngă n mă g nă đơy.ă D
ătƠiăch ngă
căgi iănghiênăc uăvƠăcácănhƠăqu nălỦăr tă
iă cácă gócă đ ă khácă nhau,ă nh ngă côngă trìnhă
nghiênăc uăđưăđ ăc păđ nănh ngăv năđ ăcóăliênăquanătr căti p,ăgiánăti păđ ăđ ătƠiănƠy.ă
Cóăth ăđ ăc păđ năm tăs ăk tăqu ănghiênăc uăsau:ă
-ăV iăgócănhìnăv ăc iăcáchăth ăt căh iăquan,ăLu năánăTi năs ăc aăNguy năNg că
Túc,ă2007ăắTi p t c c i cách, hi n đ i hoá H i quan Vi t Nam đáp ng yêu c u h i
nh p kinh t qu c t ”ă [39]ă đưă đ ă c pă đ nă nh ngă yêuăc uă c pă báchă c aă vi că ph iă c iă
cáchăth ăt căh iăquanătrongătìnhăhìnhăm i.ăVi căchuy năđ iăt ăph
côngătruy năth ngăsangăph
ngăth căqu nălỦăth ă
ngăphápăm iălƠăm tăyêuăc uăc păthi t.ăLu năánăđưăđ tăm tă
n nămóngăc ăb năchoănh ngăv năđ ălỦălu năv ăc iăcáchăhi năđ iăhóaăH iăquan.ăLu năánă
đưăđiăsơuănghiênăc uăđ iăm iănh ngăv năđ ăcònăt năt iăc aăngƠnhăH iăquan.ăCôngătrìnhă
nghiênă c uă nƠyă lƠă tƠiă li uă thamă kh oă r tăquană tr ngă trongă vi cănghiênă c uă ti nă trìnhă
hi năđ iăhóaăvi căqu nălỦăthu ăc aăH iăquan.ă
-ă Lu nă v nă Th că s ă kinhă t ă c aă Nguy nă V nă Ch p,ă 2009ă ắÁp d ng hi u qu
ph
ng pháp qu n lý r i ro vào ho t đ ng c a ngành H i quan Vi t Nam”[43],ăLu nă
v năđưăđiăsơuăvƠoănghiênăc uăápăd ngăph
NgƠnhăH iăquan,ăhi uăqu ăph
ngăphápăqu nălỦăr iăroăvƠoăho tăđ ngăc aă
ngăphápăqu nălỦăr iăroămangăl iătrongăvi căqu nălỦăho tă
đ ngăxu tănh păkh u,ăthuăthu .ăTuyănhiên,ălu năv năch aăđ ăc păsơuăđ năcácăv năđ ă
liênăquanăliênăquanăđ năgi iăphápăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh u,ănh ngăđơyălƠăc ă
s ăđ ătácăgi ăthamăkh oăđ ăraăgi iăphápăch ngăth tăthuăb ngăvi căápăd ngăph
ngăphápă
qu nălỦăr iăro.ă
-ăLu năv năTh căs ăc aăNguy năTi năThƠnh,ă2011ăắCh ng th t thu thu nh p
kh u trong qu n lý nhà n
c v h i quan c a T ng c c h i quan Vi t Nam, Th c
tr ng và gi i pháp hoàn thi n” [40]; Tácăgi ăđưăđ ăc păt iăm tăs ăth ăđo năgianăl nă
thu ănh ăápăsaiămưăs ăthu ,ăgianăl năC/O,ădoăchínhăsáchăt ăl ăn iăđ aăhóa,ăgianăl năđ nhă
m c,ădoăchínhăsáchăkhoanhăn ,ădưnăn ầ
ătƠiăđưăgiúpăph năánhăth căch tăb cătranhă
t ngăth ăv ăth cătr ngăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uă ăn
-ăD
cătaăhi nănay.ă
iăgócănhìnăv ăt ngăth ăv ăcácăchínhăsáchăthu ănóiăchungăc aăVi tăNam,ăTS.ă
Nguy năTh ăThùyăD
ng,ă2011,ăv iălu năánăti năs ăv ăđ ătƠiăắQu n lý thu
Vi t Nam
trong đi u ki n h i nh p kinh t qu c t ”ă[42].ăV iăcáchăti păc năc aălu năánăkháăr ngă
vƠă kháă baoă quátă cácă gi iă phápă ch ngă th tă thuă thu ă c aVi tă Nam.ă Lu nă ánă đưă điă sơuă
phơnătíchăk ăv ănh ngătácăđ ngăc aăh iănh păkinhăt ăqu căt ăđ năqu nălỦăthu ă ăVi tă
Namăhi nănayănh ăv năđ ăchuy năgiáăvƠăđ aăraăđ
căcácăgi iăphápătr căti păliênăquană
đ năv năđ ănƠy,ăph măviănghiênăc uăc aălu năánăr ngănênăcácănh năxétăcònăch aăth că
s ăsơu.ăN iădungăc tălõiăv ăqu nălỦăthu ăch aăđ
cănh năd ngărõ,ăđ căbi tălƠăv năđ ă
th tăthuăthu ăXNK.ăT ăm cătiêuălƠăthuăđúng,ăthuăđ ,ăk păth i,ăđ năcácătiêuăchíăph năánhă
ch tăl
ngăcôngătácăqu nălỦăthu ănh :ăt ăl ăs ăng
n păthu ,ăt ăl ăs ăng
iăđ ngăkỦăthu ,ăt ăl ădoanhănghi pă
iăkhaiăthu ,ăn păt ăkhai,ăkhaiăthu ăđúng,ăn păthu ăđ ,ăt ăl ăs ă
thu ăt năđ ngăvƠăvi căthuăthu ăt năđ ng...ăLu năánăgiúpăchoăvi căhoƠnăthi năvƠăđ aăraă
cácăgi iăphápăch ngăth tăthuăthu ăphùăh păthôngăl ăc aăcácăn
cătrênăth ăgi i.ă
-ăLu năv năTh căs ăc aăHoƠngăTh ăHuy năTrang,ă2012ăắThu xu t, nh p kh u
và hi n t
ng th t thu thu xu t nh p kh u
Vi t nam hi n nay”ă [35];ă
iă t
ngă
nghiênăc uăc aăđ ătƠiălƠătìnhăhìnhăth tăthuăthu ănh păkh uă ăVi tănamăhi nănayăvƠăcácă
nguyênănhơnăc aănó.ăTácăgi ăđưăđ ăc păt iăm tăs ăth ăđo năgianăl năthu ăquaăcácătuy nă
đ
ngăb ăvƠăm tăs ăth ăđo năchínhănh ăkhaiăsaiătr ăgiá,ăl iăd ngătìnhătr ngăt mănh pă
táiăxu tầă
-ăD
iăgócănhìnăv ăs ăh ătrongăcácăchínhăsáchăqu nălỦăthu ,ăbi năphápăqu nălỦă
c aăc ăquanăNhƠăn
c,ăTS.ăV
ngăTh ăThuăHi n,ă2012ăđ ătƠiănghiênăc uăkhoaăh căc pă
h că vi nă “Gi i pháp ch ng th t thu thu nh p kh u
nh p kinh t qu c t ” [67].ă
ătƠiăch ăraăm tăs ăm tăh năch ătrongănh ngăchínhăsáchă
qu nălỦăthu ăc aăVi tăNamămƠănhi uăv năđ ăđưăđ
đưăđ
căQu căh iăn
Vi t Nam trong b i c nh h i
căgi iăquy tăkhiăLu tăQu nălỦăthu ă
căC ngăhòaăXHCNăVi tăNamăthôngăqua.ă
ătƠiălƠăm tăg iăm ă
choătácăgi ,ăh uăíchăchoălu năánănghiênăc uătrongăvi căk ăth aăvƠăhoƠnăthi năcácăgi iă
phápăch ngăth tăthu ăXNK.ă
-ă Liênă quană đ nă chu nă m că c aă H iă quană th ă gi i,ă ắCustoms Modernization
Handbook - S tay hi n đ i hóa H i quan”ă[38]ădoăNgơnăhƠngăth ăgi iăbiênăso năn mă
2006ă choă cácă n
că thƠnhă viênă đ ă h
ngă d nă choă cácă t ă ch că vƠă cáă nhơnă thamă giaă
chu năb ăvƠăth căthiăcácăd ăánăHi năđ iăhoáăh iăquan,ătrongăđóăcóăl nhăv căthu ăXNK.ă
TƠiăli uăđ
căs ăd ngăđ ăthamăkh oăđ ăraăcácăgi iăphápăch ngăth tăthuăthu ăc aălu nă
ánătheoăcácăchu năm căc aăWCO.ă
Quaăt ngăquanănghiênăc u,ăcóăth ăth y:ăD
iănhi uăgócăđ ăkhácănhau,ăcácăđ ătƠiă
nghiênăc uăkhoaăh c,ăcácălu năv năvƠălu năánăti năs ăg năđơyăđưăđiăvƠoăphơnătíchăkháă
toƠnădi năcácăn iădungăc aăvi căch ngăth tăthuăthu ăXNKăc aăVi tăNam.ăTrongăđóăđưă
g iă m ă nhi uă v nă đ ă cóă liênă quană đ nă vi că nghiênă c uă vƠă đ ă xu tă cácă gi iă phápă c iă
cách,ăhi năđ iăhóaăh iăquan,ăch ngăth tăthuăthu ăXNKănh :ăc năph iăti păt cănghiênă
c uăs aăđ iăvƠăhoƠnăthi năLu tăQu nălỦăthu ăvƠăcácăv năb năliênăquan,ăápăd ngăcácă
ph
ngăphápăqu nălỦăh iăquanăhi năđ iănh ăQLRR,ăki mătraăsauăthôngăquan,ăkhaiăh iă
quanăđi năt ầăTuyănhiên,ăcácăv năđ ăcácăLu năv nănƠyăđ ăc pămangătínhăch tăt ngă
quátă c aă NgƠnhă H iă quan,ă ch aă th ă hi nă chiă ti tă h tă cácă v nă đ ămangă tínhă đ că đi mă
riêngăc aăC căH iăquanăt nhăLongăAn.ă
ătƠiăắCh ng th t thu thu xu t nh p kh u t i C c H i quan t nh Long An”ăs ă
nghiênăc uăm tăcáchăđ yăđ ăh năv ăth cătr ngăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăt iă
C căH iăquanăt nhăLongăAn,ăt ăđóăs ătìmăraăcácăgi iăphápăhi uăqu ăđ ăch ngăth tăthuă
thu ,ăgópăph nănơngăcaoăhi uăqu ăcôngătácăqu nălỦăthu ăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAn.ă
3.ăM cătiêuănghiênăc u:ă
-ăPhơnătíchăth cătr ngăcôngătácăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh u,ănh ngăk tă
qu ăđưăđ tăđ
căc ngănh ănh ngăt năt i,ăh năch ăd năđ năth tăthuăngơnăsáchăNhƠăn
că
t iăC căH iăquanăt nhăLongăAn.ăă
-ă
ă xu tă gi iă phápă phùă h pă đ ă ch ngă th tă thuă thu ă XNK,ă nh mă gópă ph nă
khuy năkhíchăvƠăt oăđi uăki năchoăho tăđ ngăxu tăxu tănh păkh uăphátătri năm nhăm .ă
4.ă
iăt
ngăvƠăph măviăgi iăh nănghiênăc uăc aăđ ătƠi:ă
-ă
iăt
ngănghiênăc u:ăcácăv năđ ăliênăquanăđ năcôngătácăch ngăth tăthuăthu ă
xu tănh păkh uăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAn.ă
-ăPh măviănghiênăc u:ănghiênăc uăch ăy uăho tăđ ngăch ngăth tăthuăthu ăxu tă
nh păkh uăt iăC căH iăquanăt nhăLongăAnătrongăgiaiăđo năt ăn mă2010ăậă2015.ă
5.ăPh
ngăphápănghiênăc u:ă
Lu năv năs ăd ngăph
ngăphápănghiênăc uăđ nhătính.ăLỦălu năk tăh păv iăth că
ti năđ ănghiênăc u,ăg nănghiênăc uălỦălu năv iăt ngăk tăth căti n.ă
ngăth iăthamăkh oă
cóăch năl c,ăk ăth aăcácăcôngătrìnhăkhoaăh căđưăcôngăb ăc aăcácătácăgi ăcóăliênăquană
đ năđ ătƠi,ăngu năd ăli uăvƠăthôngătinăđ
căthuăt păt ăcácăwebsite,ăsáchăgiáoăkhoa,ăs ă
li uăth ngăkêăc aăcácăc ăquanăqu nălỦ,...ă
6.ăụăngh aăkhoaăh căvƠăỦăngh aăth căti n:ă
ụăngh aăkhoaăh c:ăLu năv năđưăv năd ngălỦăthuy tăc ăb năv ăth tăthuăthu ăxu tă
nh păkh uăvƠăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uătrongăqu nălỦăNhƠăn
căv ăH iăquan.ă
Bênăc nhăđó,ălu năv năc ngăđưăs uăt măkinhănghi măv ăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh pă
kh uăc aăm tăs ăqu căgiaătrênăth ăgi i,ăt ăđóărútăraănh ngăkinhănghi măcóăth ăăthamă
kh oăv năd ngăchoăcôngătácăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăc aăH iăăquanăVi tă
Nam.ă
ụă ngh aă th că ti n:ă Lu nă v nă đưă t ngă h pă vƠă phơnă tíchă m tă cáchă h ă th ngă v ă
th cătr ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăvƠăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăc aăC că
H iăquanăt nhăLongăAnătrongăgiaiăđo nă2010ă-ă2015.ăTrênăc ăs ăphơnătíchănh ngăk tă
qu ăđ tăđ
c,ănh ngăh năch ,ălu năv năc ngăđưăđ aăraănguyênănhơnăd năđ nănh ngăh nă
ch ătrongăcôngătácăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uă ăC căH iăquanăt nhăLongăAn.ă
K tăh păv iăkinhănghi măch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uă ăm tăs ăqu căgiaătrênă
th ăgi i,ălu năv năđưăđ ăxu tăcácăgi iăphápăthi tăth cănh măgópăph năch ngăth tăthuă
thu ă xu tă nh pă kh uă ă C că H iă quană t nhă Longă Ană trongă qu nă lỦă NhƠă n
că v ă H iă
quan.ă
7.ăK tăc uăc aălu năv n:ă
NgoƠiăph năm ăđ uăđ ăgi iăthi uăv ăđ ătƠiăvƠăph năk tălu n,ădanhăm cătƠiăli uă
thamăkh o,ăcácăph ăbi u,ăk tăc uălu năv năg măcóă03ăch
ngănh ăsau:ă
Ch
ngă1:ăT ngăquanăv ăthu ăxu tănh păkh uăvƠăth tăthuăthu ăxu tănh păkh u.ă
Ch
ngă2:ăTh cătr ngăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăt iăC căH iăquanăt nhă
LongăAn.ă
Ch
LongăAn.ă
ngă3:ăGi iăphápăch ngăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uăt iăC căH iăquanăt nhă
CH
NGă1ă
T NGăQUANăV ăTHU ăXU TăNH PăKH UăVẨăTH TăTHUăTHU ăXU Tă
NH PăKH Uă
1.1.T ngăquanăv ăthu ăxu tănh păkh u:ă
1.1.1.ăKháiăni măthu ăxu tănh păkh u:ă
Choăđ năth iăđi măhi nănay,ă ăVi tăNamăvƠătrênăth ăgi iăch aăcóăm tăkháiăni mă
đ ngănh tăv ăthu ăxu tăkh u,ăthu ănh păkh uă(g iăt tălƠăthu ăxu tănh păkh u).ă
Theoăm tăs ătƠiăli uăc aăcácăn
c,ăthu ăxu tănh păkh uăth
thu ăquană(customsăduty).ă ơyălƠăm tălo iăthu ămƠăcácăn
ngăcóătênăg iăchungălƠă
cădùngăđ ăđánhăvƠoăhƠngăhóaă
xu tănh păkh uăt iăc aăkh uănh măhuyăđ ngăngu năthuăchoăNSNN,ăb oăh ăs năxu tăvƠă
cană thi pă vƠoă quáă trìnhă ho tă đ ngă ngo iă th
ng,ă buônă bán,ă traoă đ iă hƠngă hóaă gi aă cácă
qu căgia.ă
Theoăt ăđi năLu tăh c:ăắThu ăxu tăkh u,ăthu ănh păkh uălƠăm tălo iăthu ăgiánăthuă
đánhăvƠoăcácălo iăhƠngăhóaăxu tăkh u,ănh păkh uăquaăc aăkh uăbiênăgi iă[69,ătră78].ă
TheoăT ăđi năKinhăt ăh că(AnhăậăVi t)ăgi iăthích:ăắThu ănh păkh uă(importăduty)ă
lƠă kho nă thu ă mƠă Chínhă ph ă đánhă vƠoă s nă ph mă nh pă kh u.ă Thu ă nh pă kh uă đ
d ngăđ ăt ngăngu năthuăchoăChínhăph ăvƠăb oăv ăcácăngƠnhăs năxu tătrongăn
c nhătranhăc aăn
căv iăs ă
căngoƠi”ă[68,ătră439].ă
Kháiăni mănêuăt iăT ăđi năLu tăh căch aănêuăđ
baoăquátăh tăđ iăt
că s ă
ngăch uăthu ,ăch ănêuăđ
m tălo iăthu ăgiánăthuăvƠăđ iăt
căcácăđ căđi m,ăvaiătròăvƠăch aă
căm tăđ căđi măc aăthu ăxu tănh păkh uăậălƠă
ngălƠăthuăvƠoăcácăm tăhƠngăxu tănh păkh uăquaăbiênăgi i.ă
Tuyănhiên,ătrênăth căt ,ătheoăthôngăl ăqu căt ,ăhƠngăhóaănh păkh uăt ăkhuăch ăxu t,...ăvƠoă
th ătr
ngăn iăđ aăvƠăxu tăkh uăt ăth ătr
ngăn iăđ aăvƠoăkhuăch ăxu t,...ăc ngăđ
căcoiălƠă
hƠngăhóaăxu tănh păkh u.ăNgoƠiăđ căđi mălƠăthu ăgiánăthu,ăthu ăxu tănh păkh uăcònăcóă
m tăs ăđ căđi măkhác,ăvíăd ăthu ăxu tănh păkh uăch ăthuăvƠoăhƠngăhóaăxu tănh păkh u,ă
luônăg năch tăv iăho tăđ ngăkinhăt ăđ iăngo i.ă
Cònă ăkháiăni mănêuăt iăT ăđi năKinhăt ăh că(AnhăậăVi t)ăgi iăthíchătuyăđưăhƠmă
ch aănh ngăvaiătròăc aăthu ănh păkh uănh ngăl iăch aănêuăđ
1
cănh ngăđ căđi măđ căthùă
c aăthu ănh păkh uăsoăv iăcácălo iăthu ăkhác,...ăDoăv y,ăđ ăđ yăđ ,ăkháiăni măv ăthu ăph iă
hƠmăch aănh ngăn iădungăc ăb năsauăđơy:ă
Th nh t,ăthu ăxu tănh păkh uălƠăm tăy uăt ăc uăthƠnhătrongăgiáăc ăhƠngăhóa.ă
Th hai,ă ph iă nêuă rõă ph mă viă ápă d ngă c aă thu ă xu tă nh pă kh uă lƠă v iă hƠngă hóaă
đ
căphépăxu tănh păkh u,ăbaoăg măc ăhƠngăhóaăxu tăkh uăt ăth ătr
khuă ch ă xu tă vƠă xu tă kh uă raă n
ngoƠiăvƠoăth ătr
ngătrongăn
ngătrongăn
căvƠoă
că ngoƠiă ho că nh pă kh uă t ă khuă ch ă xu tă vƠă t ă n
că
c.ă
Th ba,ă ph iă nêuă rõă nh ngă đi mă khácă bi tă c aă thu ă xu tă nh pă kh uă v iăcácă lo iă
thu ăkhácălƠănóăkhôngăápăd ngăđ iăv iăhƠngăhóaăs năxu tăvƠăđ
trongăn
cătiêuăth ă ăth ătr
ngă
cămƠăch ăđánhăvƠoăhƠngăhóaăxu tănh păkh uăvƠăluônăluônăg năv iăho tăđ ngăxu tă
nh pă kh uă đ ă qu nă lỦă ho tă đ ngă xu tă nh pă kh u.ă Doă v y,ă thu ă xu tă nh pă kh uă lƠă m tă
trongănh ngăcôngăc ăthu căchínhăsáchăkinhăt ăth
ngăm iăqu căt ăc aăm tăqu căgia.ă
T ănh ngăn iădungănêuătrên,ăcóăth ăđ nhăngh a:ăắThu ăxu tănh păkh uălƠăm tălo iă
thu ăđánhăvƠoăhƠngăhóaăxu tănh păkh u;ăm tăy uăt ăc uăthƠnhătrongăgiáăc ăhƠngăhóa,ădoă
cácăt ăch c,ăcáănhơnăxu tănh păkh uăhƠngăhóaăthu căđ iăt
v ăvƠăquy năl iăđóngăgópătheoălu tăđ nhăchoăNhƠăn
ngăch uăthu ,ăth căhi năngh aă
c.ăThu ăxu tănh păkh uălƠăm tăb ă
ph năquanătr ngătrongăh ăth ngăchínhăsáchăkinhăt ătƠiăchính,ăth
ngăm iăv ămôăt ngăh p,ă
g năli năv iăc ăch ăqu nălỦăxu tănh păkh uăvƠăchínhăsáchăđ iăngo iăc aăm tăqu căgia”.ă
1.1.2.ă
căđi măc aăthu ăxu tănh păkh u:ă
Thu ăxu tănh păkh uăcóănh ngăđ căđi măsau:ă
-ăThu ăxu tănh păkh uălƠălo iăthu ăgiánăthu,ăch ăthuăvƠoăhƠngăhóaăxu tănh păkh u,ă
khôngăthuăvƠoăhƠngăhóaăs năxu tătrongăn
đi uăch nhăho tăđ ngăngo iăth
hóaăxu tănh păkh u.ăNg
hóa;ăng
c.ăNhƠăn
ngăthôngăquaăvi cătácăđ ngăvƠoăc ăc uăgiáăc ăc aăhƠngă
iăn păthu ălƠăng
iăch uăthu ălƠăng
căs ăd ngăthu ăxu tănh păkh uăđ ă
iăth căhi năho tăđ ngăxu tănh păkh uăhƠngă
iătiêuădùngăcu iăcùng.ăVi căt ng,ăgi măthu ăsu tăthu ăxu tă
nh păkh uăs ătácăđ ngătr căti păt iăgiáăc ăhƠngăhóaăxu tănh păkh u,ăt ăđóă nhăh
nhuăc uăvƠăv căl aăch năhƠngăhóaăc aăng
ngăt iă
iătiêuădùng,ăbu căc ănhƠăs năxu tăvƠăxu tănh pă
kh uăhƠngăhóaăph iăđi uăch nhăho tăđ ngăs năxu tăkinhădoanhăc aămìnhăchoăphùăh p.ă
2
-ăThu ăxu tănh păkh uăg năch tăv iăho tăđ ngăkinhăt ăđ iăngo iăc aăm iăqu căgiaă
trongăt ngăth iăk .ăS ăbi năđ ngăc aăkinhăt ăth ăgi i,ăxuăh
ngăth
ngăm iăqu căt ătrongă
t ngăth iăk ăs ătácăđ ngătr căti păt iăhƠngăhóaăxu tănh păkh uăc aăcácăqu căgia,ănh tălƠă
trongăxuăth ăt ădoăhóaăth
ngăm i,ăm ăc aăvƠăh iănh păkinhăt ănh ăhi nănay.ă
ăđ tăđ
că
nh ngăm cătiêuăđ ăraăđòiăh iăchínhăsáchăthu ăxu tănh păkh uăph iăcóătínhălinhăho tăcao,ă
cóăs ăthayăđ iăphùăh pătùyătheoăs ăbi năđ ngăc aăkinhăt ăth ăgi iăvƠăth
ngăm iăqu căt ,ă
đ căbi tăphùăh păv iăcácăHi păđ nh,ăth aăthu n,ăcamăk tăqu căt ămƠăm iăqu căgiaăkỦăk t,ă
thamăgia.ăNh ăv y,ăcóăth ănóiăThu ăxu tănh păkh uăđi uăch nhăho tăđ ngăxu tănh păkh uă
hƠngăhóaăc aăm tăqu căgia.ă
-ăThu ăxu tănh păkh uăch ădoăc ăquanăH iăquanăqu nălỦăthu,ăc ăquanăThu ăcácăc pă
khôngăthu,ănh măg năcôngătácăqu nălỦăthuăthu ăxu tănh păkh uăv iăcôngătácăqu nălỦăNhƠă
n
căđ iăv iăho tăđ ngăxu tănh păkh uăhƠngăhóa.ă
1.1.3.ăVaiătròăc aăthu ăxu tănh păkh u:ă
Khiăm iăraăđ i,ăthu ăxu tănh păkh uănh măm cătiêuăch ăy uălƠăt oăngu năthuăchoă
NSNN.ăVìăv y,ăcácăqu căgiaăđánhăthu ăvƠoăh uăh tăcácăm tăhƠngăk ăc ăxu tăkh uăvƠănh pă
kh u.ăTuyănhiên,ăcùngăv iăs ăgiaăt ngăc aăho tăđ ngăngo iăth
tơmăv ăthơmăh tăngo iăth
ngătrênăth ăgi i,ăm iăquană
ngăvƠăcơnăb ngăcánăcơnăthanhătoánăqu căt ăngƠyăcƠngăđ
că
chúătr ngănhi uăh n.ăTrongăb iăc nhăđó,ăthu ăxu tăkh u,ăthu ănh păkh uăkhôngăch ăcóăvaiă
tròăt oăngu năthuăchoăngơnăsáchămƠăcònăđ
n năs năxu tăn iăđ aăvƠăth căhi năđ
căs ăd ngănh ăm tăcôngăc ăh uăhi uăb oăv ă
ngăl iăđ iăngo iăc aăm tăqu căgia.ăT tăc ăcácăn
că
đ uătìmăcáchăkhuy năkhíchăho tăđ ngăxu tăkh uăhƠngăhoáăvƠăki măsoátăho tăđ ngănh pă
kh u.Trongăh iănh păkinhăt ăqu căt ,ăvaiătròăch ăy uăc aăthu ăXNKăcóăth ăk ăđ nălƠ:ă
1.1.3.1.ă i uăti tăho tăđ ngăxu tăkh u,ănh păkh u:ă
Trongăn năkinhăt ăth ătr
ngătoƠnăc uăhoá,ăho tăđ ngăth
ngăm iăqu căt ădi năraă
ngƠyăcƠngăl năv ăquyămô,ăđaăd ngăv ăch ngălo i.ăTrongăcácălu ngăhƠngăhoáăxu tăkh u,ă
nh pă kh uă đóă cóă lo iă ph că v ă nhuă c uă thi tă y uă choă m iă t ngă l pă dơnă c ă trongă xưăh i,ă
c ngăcóănh ngăm tăhƠngăph căv ăchoăm tăs ăítăt ngăl pădơnăc ăgiƠuăcóătrongăxưăh i.ăCóă
nh ngăm tăhƠngăph căv ăchoăm căđíchăanăninhăqu căphòng,ăc ngăcóănh ngăm tăhƠngăgơyă
t năh iăđ năanhăninh,ăanătoƠnăxưăh iầă
ăkhuy năkhíchăhayăh năch ăcácălo iăhƠngăhoáăđóă
3
nhƠă n
că s ă d ngă nhi uă côngă c ă khácă nhauă nh ă h nă ng ch,ă quyă đ nhă v ă tiêuă chu nă k ă
thu tăhayăthu ăquanầătrongăđóăthu ăquanăv nălƠăcôngăc ăhi uăqu .ăThu ăquanălƠăm tăb ă
ph năc uăthƠnhăgiáăh chătoánăc aăhƠngăhoáăxu tănh păkh u.ăNóălƠăy uăt ă nhăh
ti păđ năl iănhu năc aăho tăđ ngăkinhădoanhăxu tănh păkh u.ăNhƠăn
ngătr că
căs ăđánhăthu ăt ăl ă
ngh chăv iăm căđ ăkhuy năkhíchăđ iăv iăho tăđ ngăxu tănh păkh uăm tăm tăhƠngănƠoăđó.ă
1.1.3.2.ăăT oăngu năthuăngơnăsách:ă
Thu ălƠăngu năthuăchínhăchoăngơnăsáchănhƠăn
c.ăCóănhi uăs căthu ăđ
căápăd ngă
nh ăthu ăxu tănh păkh u,ăthu ătƠiănguyên,ăthu ăthuănh p,ăthu ăgiáătr ăgiaăt ng...ăTu ătheoă
t ngă qu că gia,ă t ngă th iă k ă khácă nhauă mƠă s ă đóngă gópă c aă thu ă xu tă kh u,ă thu ă nh pă
kh uă trongă t ngă thuă ngơnă sáchă lƠă khácă nhau.ă T ă tr ngă nƠyă th
ngă caoă h nă ă cácă n
că
đangăphátătri n.ăTrongăđi uăki năh iănh păkinhăt ăqu căt ,ăvaiătròăt oăngu năthuăngơnăsáchă
c aă thu ă xu tă nh pă kh uă cƠngă ngƠyă cƠngă gi m.Tuyă nhiên,ă đ iă v iă cácă n
tri năv iăn năs năxu tătrongăn
că đangă phátă
căy uăkémăthìăthu ăxu tănh păkh uăv năđóngăvaiătròăquană
tr ng.ăV iăvaiătròăt oăngu năthuăchoăngơnăsáchăthìăthu ăxu tănh păkh uălƠăm tăph năc aă
chínhăsáchătƠiăchínhăqu căgia.ă
1.1.3.3.ăăB oăh ăn năs năxu tătrongăn
Thu ăquanăb oăh ăđ
c:ă
căđ aăraăv iăm căđíchălƠmăt ngăgiáăm tăcáchănhơnăt oăđ iă
v iăhƠngăhoáănh păkh uălƠmăgi măkh ăn ngăc nhătranhăc aănóăđ iăv iăhƠngăhóaăđ
xu tă trongă n
n
c.ă
ă thayă th ,ă ng
căs năxu t.ăThu ăquanăb oăh ăđ
th pă h nă thìă s nă xu tă trongă n
căs nă
iă tiêuă dùngă s ă chuy nă sangă s ă d ngă hƠngă hoáă trongă
cătínhătoánăvƠăđ aăraăkhiănhƠăn
căchoăr ngă ăm că
că s ă g pă ph iă s ă c nhă tranhă r tă quy tă li tă t ă hƠngă nh pă
kh uăvƠăv ăc ăb năth ăph năs ăn mătrongătayăcácănhƠănh păkh u.ă
B oăh ăs năxu tătrongăn
cănh măh ătr ăn năs năxu tăphátătri n,ăt oăcôngă năvi că
lƠmăvƠăngu năthuăn iăđ a.ăB oăh ăc ngălƠmăgi mătínhăc nhătranh,ălưngăphíăngu năl căgơyă
thi tăh iăchoăng
iătiêuădùng.ăChínhăvìăv yăvi căl aăch năngƠnhăngh ăb oăh ,ăth iăgiană
b oăh ăphùăh pălƠăđi uăvôăcùngăquanătr ng.ăV ălơuădƠiăthìăđ uăt ăđ iăm iăcôngăngh ,ăc iă
ti năph
ngăth căqu nălỦăđ ănơngăcaoăch tăl
c nhătranhătrênăth ătr
ng,ăh ăgiáăthƠnhăs năph măđ ăt ngăn ngăl că
ngăqu căt ăm iălƠăy uăt ăquy tăđ nh.ă
1.1.3.4.ăăKh ngăđ nhăvaiătròăch ăquy năqu căgia:ă
4
M iăhƠngăhoáăđ uăph iăkhaiăbáo,ăki mătraăvƠătínhăthu ă(n uăcó)ătr
căkhiăđ
căxu tă
nh păkh uăth ăhi năvi căkh ngăđ nhăch ăquy năc aăm tăqu căgia.ă
Kh ngăđ nhăch ăquy năqu căgiaăcònăth ăhi nă ăvi căđánhăthu ăkhácănhauăđ iăv iă
hƠngăhóaăcóăxu tăx ăt ănh ngăqu căgiaăhayăvùngălưnhăth ăkhácănhau.ăTrongăxuăth ăh iă
nh păkinhăt ăqu căt ăvƠăt ădoăhoáăth
ngăm i,ăthu ăxu tăkh u,ănh păkh uănóiăchungăvƠă
thu ănh păkh uănóiăriêngăcònăđóngăvaiătròănh ăm tăcôngăc ăđ iăngo iăv ăm tăkinhăt ăgi aă
cácăqu căgia,ăgi aăcácăkhuăv căvƠăth căhi năcácăcamăk tăqu căt .ăVìăv y,ăngoƠiăm căthu ă
su tăph ăthông,ăthu ănh păkh uăc aăcácăn
căcònăcóăthêmăm căthu ăsu tăđ căbi tă-ăg iălƠă
thu ăsu tă uăđưi.ăThu ăsu tă uăđưiăápăd ngăchoăhƠngăhoáăcóăxu tăx ăt ăn
căho cănhómă
n
căcóăkỦăk tătho ăthu nă uăđưiăho căđ iăx ăt iăhu ăqu c.ăM căthu ăsu tă uăđưiăth
đ
căquiăđ nhăth păh năm căthu ăsu tăph ăthông.ă
ngă
1.2.ăTh tăthuăthu ăxu tănh păkh u:ă
1.2.1.ăKháiăni măv ăth tăthuăthu :ă
Th tă thuă thu ă lƠă m tă hi nă t
ngă th că t ă kháchă quană v nă cóă c aă b tă k ă h ă
th ngăthu ăkhoáănƠo.ăNóăph năánhăhaiăm tăc aăm tăv năđ ăl iăíchăc aăNhƠăn
c aăng
n
iă n pă thu .ă Trênă th că t ă thìă haiă l iă íchă nƠyă th
căluônă cóă khuynhă h
căvƠăl iăíchă
ngă mơuă thu nă v iă nhau,ă NhƠă
ngă t ngă ngu nă thuă t ă thu ,ă trongă khiă đóă ng
iă n pă thu ă luônă
mongămu năcƠngăgi măs ăthu ăph iăn păcƠngănhi uăcƠngăt t.ăHayănóiăcáchăkhác,ă ăđơuăcóă
thu ăthìă ăđóăcóăth tăthu.ă
V yăth tăthuăthu ăxu tănh păkh uălƠăkho năti năthu ăxu tănh păkh uăb ăt ăch c,ăcáă
nhơnăcóăhƠngăhóaăxu tănh păkh uăchi măd ng,ăkhôngăn păđúng,ăn păđ ătheoăquyăđ nhăc aă
phápălu tăthu ăhi năhƠnh.ă
D aăvƠoătínhăch tăc aăkho năthu ăb ăth tăthu,ăcóăth ăphơnălo iăth tăthuăthu ăthƠnhă
haiălo i:ă
-ăKho năti năthu ăth tăthuăcóăkh ăn ngăthuăh i:ălƠăcácăkho năn ăcóăkh ăn ngăthuăh iă
cao,ădoădoanhănghi păn ăthu ăv năho tăđ ngăbìnhăth
xácăs ăl
ngăho căđangăch ăxácăđ nhăchínhă
ngăthu ăph iăn p;ăs ăn ăthu ănh ăc aăcácădoanhănghi păchơyă ,ădoanhănghi păđưă
kỦăbiênăb nătruyăthuăvƠăcamăk tăn p,ầă
5
-ăKho năti năthu ăth tăthuăkhôngăcóăkh ăn ngăthuăh i:ălƠăcácăkho năti năthu ăph iă
truyă thuă mƠă đ iă t
ngă n pă thu ă khôngă cóă kh ă n ngă n pă thu ă doă doanhă nghi pă n ă thu ă
khôngăcònăngu năv năđ ăn p,ădoanhănghi păgi iăth ,ăpháăs n,ăkho năti năthu ămƠăc ăquană
H iăquanăkhôngăth ăki măsoátăđ
th
cădoădoanhănghi păb ătr n,ăhƠngăhóaăbuônăl u,ăgianăl nă
ngăm i.ă
1.2.2.ăCácăhìnhăth căth tăthuăthu ăxu tănh păkh uătrongăNgƠnhăH iăquan:ă
1.2.2.1.ăN uăc năc ăvƠoăn iădungăqu nălỦăthu ăxu tănh păkh u:ă
Th tăthuăthu ăxu tănh păkh uăbaoăg măhaiălo i:ă
- Th t thu thu th c:ăLƠănh ngăkho năti năph iăthuăvƠoăNSNNăđưăđ
căquyăđ nhă
trongăLu tăthu ăxu tăkh u,ăthu ăxu tănh păkh uănh ngăth căt ăvìălỦădoănƠoăđóăkhôngăđ
că
n păvƠoăNSNN.ă
- Th t thu thu ti m n ng:ăLƠănh ngăkho năti năthu căkh ăn ngăti mătƠngătrongăn nă
kinhă t ă đángă l ă ph iăđ
că khaiă thácă đ ngă viênă vƠoă NSNNănh ngă khôngă đ
că quyă đ nhă
trongăcácăLu tăthu ăxu tăkh u,ăthu ăxu tănh păkh u.ă
1.2.2.2.ăN uăc năc ăvƠoăhìnhăth căth ăđo năgianăl n,ătr năthu :ă
Th tăthuăthu ăxu tănh păkh uăbaoăg măcácălo iăch ăy uăsau:ă
- Th t thu do khai báo sai s l
thu ă xu tă nh pă kh uă th
ngă khaiă s ă l
ng và ch t l
ng hàng hóa: Cácăđ iăt
ngăn pă
ngă hƠngă hoáă trênă t ă khaiăH iă quană th pă h nă s ă
l
ngă hƠngă hóaă th că xu tă nh pă kh u.ă V iă hìnhă th că giană l nă nƠy,ă cácă đ iă t
ngă cóă xuă
h
ngălƠmăgi ăh păđ ngăvƠăcácăch ngăt ăliênăquanăđ ăn păchoăc ăquanăH iăquanănh mă
gianăl năthu ăxu tănh păkh u.ă
- Th t thu do khai sai tr giá: S ăthu ăph iăn păđ
s ăl
ngăvƠăthu ăsu tănênăcácăđ iăt
ngăcóăxuăh
cătínhătrênăc ăs ătr ăgiáăhƠngăhóa,ă
ngăkhaiăth pătr ăgiáăth căt ăđưăthanhă
toánăhayăs ăph iăthanhătoánănh măgi măs ăthu ăph iăn p.ăCóăhaiăhìnhăth căgianăl năch ă
y uălƠăkhaiătr ăgiáăth păđ ăgi măs ăthu ăph iăn păvƠăkhaiătr ăgiáăcaoăđ ăgianăl nă ăquáătrìnhă
thu ăn iăđ aăv ăsauănh ăhoƠnăthu ,ă uăđưiăđ uăt ,ăkh uăhaoătƠiăs nầă
tínhăthu ănh măgi măs ăthu ăxu tănh păkh u,đ iăt
ăkhaiăsaiătr ăgiáă
ngăn păthu ăcóăth ăs ăd ngăcácăbi nă
phápănh :ăC ătìnhăkêăkhaiăsai,ăkhaiăth păgiáăhƠngăxu tănh păkh u;ăS ăd ngăgi yăt ăgi ăđ ă
ch ngăminhăhƠngăxu tănh păkh uăcóăgiáăth p;ăLƠmăsaiăgiáăhóaăđ n;ăGi ăm oăhóaăđ năs ă
6
d ngămáyătínhăcáănhơn;ăTraoăđ iăcácătƠiăli uăho căcóăs ăđánhăgiáăth pătr ăgiáăhƠngăxu tă
kh u,ăxu tănh păkh uăgi aăcácăcôngătyăliênăquanầă
- Th t thu do mô t sai hàng hoá xu t nh p kh u: Hìnhăth căth tăthuănƠyăth
x yăraăkhiăđ iăt
ngă
ngăn păthu ăxu tănh păkh uăc ătìnhăphơnălo iăvƠăápămưăs ăthu ăhƠngăhóaă
khôngăchínhăxác.ă
iă t
ngă n pă thu ă đưă l iă d ngă s ă ph că t pă trongă c ă c uă s nă ph mă c ngă nh ă
têng i,ăđ căbi tălƠănh ngăs năph măm i,ălƠăh năh păc aănhi uăch tăho călinhăki năkhóăcóă
th ăphơnăbi tăb ngăc măquanăđ ăkêăkhaiăvƠoămưăs ăcóăthu ăsu tăthu ăth pănh măgi măs ă
ti năthu ăph iăn p.ăVi căgianăl nănƠyăth
ngăth ăhi năkhiăphátăsinhă ăcácăhìnhăth căsau:ă
HƠngăhóaăcóănhi uătênăg iăkhácănhau,ăcáchăhi uăkhácănhau;ăhƠngăhóaăcóănhưnămácăkhácă
nhau;ă hƠngă hóaă xu tă nh pă kh uă cóă m că đ ă giaă công,ă ch ă bi nă khácă nhau;ă hƠngă hóaă cóă
nhi uăchiăti tătáchăr i;ăhƠngănhi uăthƠnhăph năv iăxu tăx ăkhácănhau;ăhƠngăhóaăh năh p,ă
đaăthƠnhăph n;ăhƠngăhóaăcóănhi uătácăd ng.ă
- Th t thu do gi m o xu t x : Cácăđ iăt
đưiăthu ăquanăc aăm tăn
căkỦăk tăv iăcácăn
cóăthu ăsu tăcao.ăCácăđ iăt
chuy năt iăquaăn
c aăn
ngăth
ngăl iăd ngăcácăHi păđ nhă uă
căkhácăđ ăxu tănh păkh uăhƠngăhóaăt ăn
ngăgianăl năd
iăhìnhăth cănƠyăth
ngăs ăd ngăC/Oăgi ăho că
căcóă uăđưiăthu ăkỦăk t,ăkhaiăgianăxu tăx ăhƠngăhóaăđ ăđ
căđóăr iăxu tănh păkh u.ăGianăl năth
xu tăx ăhƠngăhóaăt iăn
căth ăba;ăS ăd ngăn
ngăth căhi năd
că
căc păC/Oă
iăcácăhìnhăth c:ăThayăđ iă
căth ăbaăvƠănhƠăcungăc păđ ăcheăgi uăxu tă
x ăth căs ăc aăhƠngăhóaăvƠăl ătrìnhădiăchuy năc aălôăhƠng;ăThayăđ iăxu tăx ăthôngăquaă
cácăn
căth ăbaăđ ătránhăm căthu ăsu tăcaoăh n,ầă
- Th t thu do buôn l u và thông quan hàng hóa trái phép.
iăt
ngăc ătìnhăxu tănh păkh uănh ngăm tăhƠngăcóăthu ăsu tăcao,ănh ngăv nălƠmă
th ăt căH iăquanăđ yăđ ăthôngăquaăvi căkhaiăbáoăthƠnhăm tăhƠngăkhácăho căl iăd ngăcácă
k ăh ătrongăquyătrìnhănghi păv ăh iăquan.ăVi căbuônăl uăgơyăth tăthuăthu ăăxu tănh păkh uă
baoă g mă cácă tr
ngă h pă nh :ă Buônă l uă hƠngă hóaă (nh pă m tă m tă hƠngă nh ngă khaiă m tă
hƠngăkhácăcóăthu ăsu tăth păđ ăđ
cămi năthu ăho căh
ngăthu ăsu tăth p);ăB căd ăhƠngă
hóaătráiăphépăkhiăđangăquáăc nhăh iăquan;ăTraoăđ iăhƠngăhóaăd
nh păkh uăt măth i;ăThayăđ iăs ăseriesăhƠngăhóa;ầă
7
iăhìnhăth căth ăt căxu tă