Nghiên cứu đề xuất một số nguyên tắc và giải pháp đồng quản lý tại vườn quốc gia ba bể, tỉnh bắc kạn

TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM

B THI N TUÂN

NGHIÊN C U
XU
T MT S
NGUYÊN T
C
VÀ GII PHÁP NG QUN LÝ T I V
N
QU
C GIA BA B, TNH B
C K N

LUN VN TH C S KHOA H C LÂM NGHI P

THÁI NGUYÊN - 2013


TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM

B THI N TUÂN

NGHIÊN C U
XU
T MT S
NGUYÊN
T
C VÀ GII PHÁP NG QUN LÝ T I
V
N QU
C GIA BA B, TNH B
C K N
Chuyên ngành: Lâm hc
Mã s: 60.62.02.01

LUN VN TH C S KHOA H C LÂM NGHI P

Ngi hng dn khoa hc:

1. TS. Nguyn Vn Thái
2. TS. H Ngc Sn

THÁI NGUYÊN - 2013


i

L I CAM OAN

Tôi xin cam oan: B n lu n v n th c s “Nghiên c u
nguyên t c và gi i pháp

xu t m t s

ng qu n lý t
i V
n Qu c Gia Ba B
tnh B c K
n”

là công trình nghiên c
u thc s c
a cá nhân tôi,
c thc hin trên c s
nghiên c
u lý thuyt, nghiên c
u kh o sát tình hình thc tin và d
i s
h
ng dn khoa hc c
a TS.Nguyn V n Thái và TS. H Ngc Sn các s
liu, kt qu nêu trong lu n v n u là trung thc.
Thái nguyên, ngày 10 tháng 10 n m 2013
Tác gi lu n vn

B! Thi∀n Tuân


ii

L I CM #N

Lu n v n y
c n nh  i Tr
ng

i c Nông lâm Thái

Nguyên theo ch
ng trình ào t o Cao hc Lâm nghip khóa 19, t ! n m
2011 - 2013.
Trong quá trình h c t p và th c hi n lu n v n, tác gi

ã nh n

c

s quan tâm, giúp
ca Ban giám hi u, Phòng qu n lý
ào t
o sau
i
h c, các thy giáo, cô giáo thuc khoa Lâm Nghi p - tr ng
i h c Nông
lâm Thái Nguyên. Nhân dp này, tác gi xin chân thành c m n vs p

u .
Tr
c ht, ∀c #∃ ! xin dành tình c m chân nh c
a mình ti TS.
Nguyn V n Thái và TS. H Ngc Sn - ng
i h

ng dn khoa hc, ã t n
tình h
ng dn và truyn

t nh%ng kin th
c quý báu, giúp & tác gi hoàn

thành lu n v n này.
Xin g∋i li c m n ti t p th( cán b), công ch
c viên ch
c, Ban Giám
c VQG Ba B(, UBND xã Nam Mu, huyn Ba B( t∗nh B+c K n

ã t o mi

iu kin giúp & tác gi trong sut quá trình hc t p và tri(n khai thu th p s
liu ngo i nghip ph,c v,  tài lu n v n.
Cui −.ng, tác gi xin chân thành c m n s quan tâm, )ng viên, giúp
& c
a ng
i thân trong gia ình và các b n bè, ng nghip trong sut thi
gian hc t p và thc hin  tài lu n v n.
Xin chân thành c m n!
Thái nguyên, ngày 10 tháng 10 n m 2013
Tác gi lu n vn

B! Thi∀n Tuân


iii

M∃C L∃C

L/I CAM OAN ........................................................................................................i
L/I C0M 1N .............................................................................................................ii
M2C L2C................................................................................................................. iii
DANH M2C CÁC T3 VI4T T5T ...........................................................................vi
DANH M2C CÁC B0NG........................................................................................vii
DANH M2C CÁC HÌNH....................................................................................... viii
M6 7U.....................................................................................................................1
Ch
ng 1 T8NG QUAN TÀI LI9U ..........................................................................4
1.1. Nh n th
c chung v ng qu n lý ...................................................................4
1.2. Nghiên c
u ng qu n lý tài nguyên r ng trên th gii ..................................6
1.3. Nghiên c
u ng qu n lý tài nguyên r ng  Vit Nam.................................10
1.4. Nh n xét ánh giá chung ...............................................................................13
1.5. iu kin t nhiên c
a khu vc V
n quc gia Ba B(, t∗nh B+c K n ..........14
1.5.1.V: trí :a lý, ph m vi ranh gii và din tích ............................................14
1.5.2. ;c i(m :a hình...................................................................................14
1.5.3. ;c i(m khí h u, thu< v n ....................................................................15
1.5.4. :a ch=t, =t ai ......................................................................................15
1.5.5. Th m thc v t r ng ................................................................................16
1.5.6. Tài nguyên thc v t r ng........................................................................17
1.6.

iu kin kinh t xã h)i................................................................................18

1.6.1. ;c i(m dân t)c, dân s và lao )ng ....................................................18
1.6.2. ;c i(m kinh t.....................................................................................18
1.7. Tình hình kinh t xã h)i xã Nam Mu ...........................................................19
1.7.1. V: trí :a lý..............................................................................................19
1.7.2. i hình ..................................................................................................19
1.7.3. Dân s .....................................................................................................19
1.7.4. C s h t>ng ..........................................................................................19
1.7.5. Tình hình dân sinh ..................................................................................20


iv
1.8. ánh giá, nh n xét chung ..............................................................................21
1.8.1. Thu n li.................................................................................................21
1.8.2. Khó kh n.................................................................................................21
Ch
ng 2 N?I DUNG VÀ PH≅1NG PHÁP NGHIÊN CΑU ................................23
2.1. N)i dung nghiên c
u......................................................................................23
2.2. Ph m vi và :a i(m nghiên c
u....................................................................23
2.4. Ph
ng pháp nghiên c
u ...............................................................................23
2.4.1. Cách tip c n và ph
ng h
ng gi i quyt v=n  ................................23
2.4.2. Các ph
ng pháp nghiên c
u c, th( ......................................................24

2.4.3. Ph
ng pháp k th a tài liu ..................................................................25
2.4.4. Thu th p tài liêu, thông tin ngo i nghip................................................25
2.4.5. Phân tích s liu và vit báo cáo ............................................................27
Ch
ng 3 K4T QU0 NGHIÊN CΑU VÀ TH0O LUΒN .......................................28
3.1. Thc tr ng công tác qu n lý và s∋ d,ng tài nguyên r ng, nh%ng nguy c và
thách th
c..............................................................................................................28
3.1.1. S ph, thu)c c
a ng
i dân vào r ng....................................................28
3.1.2. C c=u tΧ ch
c và lc l
ng qu n lý......................................................31
3.1.3. Kt qu công tác qu n lý b o v r ng t i VQG Ba B( ( 2010 – 2012)..32
3.1.4. Thu n li, khó kh n, c h)i, thách th
c trong công tác qu n lý b o v
r ng t i V
n Quc Gia Ba B( t∗nh B+c K n ..................................................35
3.2. Phân tích th( ch, kin th
c b n :a c
a c)ng ng ng
i dân :a ph
ng
trong công tác b o v và phát tri(n r ng ..............................................................37
3.2.1. Kin th
c và th( ch trong ho t )ng hái l
m .....................................37
3.2.2. Kin th

c và th( ch trong s n b+t .........................................................37
3.2.3. Kin th
c và th( ch trong ho t )ng s n xu=t n
ng ry .....................38
3.2.4. T p quán canh tác lúa n
c và ch n nuôi ..............................................39
3.2.5. Trong khai thác s∋ d,ng lâm s n............................................................39
3.2.6. Kin th
c b n :a v ngh dt thΧ c∆m ..................................................40
3.2.7. H thng qu n lý thôn làng ....................................................................41


v
3.3. C s khoa hc và thc tin ng qu n lý r ng t i V
n quc gia Ba B( t∗nh
B+c K n.................................................................................................................41
3.3.1. C s khoa hc và thc tin ...................................................................41
3.3.2. C s lý lu n...........................................................................................43
3.3.3. C s pháp lý v ng qu n lý ...............................................................45
3.4. ánh giá vai trò tim n ng hp tác và nh%ng mâu thun tim tàng c
a các
bên liên quan n ng qu n lý TNR t i V
n quc gia Ba B(, t∗nh B+c K n ...47
3.4.1. Phân tích mi quan tâm c
a các bên liên quan.......................................47
3.4.2. Vai trò c
a các bên liên quan .................................................................49
3.4.3. Phân tích mâu thun và kh n ng hp tác gi%a các bên liên quan .........53
3.5. Nghiên c
u,  xu=t m)t s nguyên t+c và gi i pháp thc hin ng qu n lý

r ng t i V
n quc gia Ba B(, t∗nh B+c K n .......................................................55
3.5.1.  xu=t m)t s nguyên t+c thc hin ng qu n lý r ng.......................55
3.5.2.  xu=t m)t s gi i pháp thc hin ng qu n lý r ng..........................58
K4T LUΒN VÀ KI4N NGHΕ...................................................................................73
TÀI LI9U THAM KH0O.........................................................................................76


vi

DANH M∃C CÁC T% VI T T
T

BQL

Ban qu n lý

BVR

B o v r ng

BV&PTR

B o v và phát tri(n r ng

KT- XH

Kinh t - Xã h)i

KHKT

Khoa hc kΦ thu t

KBT

Khu b o tn

LSNG

Lâm s n ngoài gΓ

TNTN

Tài nguyên thiên nhiên

UBND

Ηy ban nhân dân

VQG

V
n quc gia

XTTS

Xúc tin tái sinh